Chương 19
Cả sáu người cùng nhìn tôi chăm chú. Hai người đàn bà ngồi trên chiếc trường kỷ, Batz và Ternant đứng bên cạnh bàn đặt máy điện thoại và Montbertaut tựa người vào lưng một cái ghế bành. Cụ Antoine Valonne hơi cách xa tất cả những người khác, lạnh lùng hỏi tôi:
- Cậu còn gì nữa, hãy nói nốt đi?
Tôi ung dung diễn tả tuần tự theo dòng tư tưởng của tôi:
- Tôi vừa hiểu rằng tôi đã sai lầm suốt ba tiếng đồng hồ vừa qua. Tôi đã khởi sự từ một luận cứ không đúng. Bây giờ tôi mới hiểu rõ. Vụ án mạng này không có một chút liên quan nào với sự hiện diện của tôi tại đây tối hôm nay. Không ai hay biết trước cuộc gặp gỡ giữa tôi với ba tôi. Cũng không ai trông thấy tôi đi vào nhà.
Tôi lặng thinh một lát. Mọi người cùng dán mắt vào tôi, trông chờ lời nói của tôi.
Cụ Antoine Valonne hối thúc:
- Cậu cứ nói tiếp đi.
- Nếu ba tôi ghé vào nhà, ngay sau khi rời khỏi lâu đài. chắc hẳn ông ấy đã nhận thấy đang có khách chờ, một người khách đặc biệt đến vào giờ đó để có thể gặp ba tôi một mình... nhưng đã bất ngờ nghe tiếng ông ấy cùng đi vào với tôi. Người bí mật này có lẽ đã ở trong phòng khách, lắng nghe lời do ba tôi nói. Ngay khi tôi ra về, kẻ đó mới xuất đầu lộ diện. Rất có thể đã có một cuộc cãi vã ngắn kết thúc bằng một vụ án mạng... có dự mưu hay không thì tôi không được biết. Rồi thủ phạm đã trốn đi theo ngả sân thượng, không chừng còn không nghĩ rằng tôi vô tình trở nên kẻ tình nghi số một.
Tôi lại ngừng, để khoan thai tháo cuộn chỉ rối mà tôi đã nắm được đầu mối. Bây giờ tới phiên Batz giục tôi nói tiếp.
Tôi bảo:
- Người này không phải mới đến đây lần đầu. Đó là một người đàn bà. Bà ta có chìa khóa riêng để vào nhà... bởi vì bà ta chính là tình nhân của ba tôi.
Sau lời tuyên bố của tôi là một im lặng nặng nề. Cụ Valonne lên tiếng, bằng một giọng ngập ngừng, mặc dầu vẫn không mất vẻ gay gắt:
- Tôi cấm cậu dựng lên những giả thuyết theo kiểu này.
Tôi liền đáp:
- Đó không phải là một giả thuyết. Chỉ cần kết hợp những ý kiến lại với nhau là sự thật hiện rõ. Tôi đã dựa vào lời nói của bà Fontan ban nãy.
Cụ Valonne cãi lại:
- Đúng như tôi nghĩ, cậu chỉ nêu ra những giả thuyết. Rõ ràng cậu muốn kéo dài thời gian đây mà.
Không có một ai khác đồng ý với sự nhận xét này. Tôi đọc được trong mắt họ một lòng mê say pha trộn thông cảm, và tiếp tục nói với cụ già:
- Tôi xin nhắc lại với, cụ đây là một chuyện chắc chắn. Chúng ta đã cùng nhau tìm một lý do cho vụ án mạng: muốn thế, ta chỉ việc đối chiếu hai danh từ “tình nhân” và “hôn nhân”. Christine de Léré mới đến Foncourt lần đầu tiên và hôn lễ giữa bà ta với ba tôi sắp sửa được thông báo. Đó là mối dây liên lạc với vụ án mạng. Một người đàn bà sắp bị bỏ rơi đã đến đây đêm nay để bảo vệ hạnh phúc của mình. Bà ta không thuyết phục được ba tôi nên đã giết ông ấy.
Mãi tới lúc này, tất cả tư tưởng của tôi mới được chỉnh đốn lại trong đầu tôi. Tôi hoàn toàn tự tín. Sau khi tôi vừa bày tỏ ý kiến ban nãy, bầu không khí bỗng bị kích động một cách dị thường. Tôi cố giữ bình tĩnh, để khỏi bị lôi kéo ra ngoài những giới hạn mà tôi đã xác định cho từng giai đoạn trên đường đi tìm sự thật.
Tôi bước đến gần nhóm người đang yên lặng và lại bảo:
- Có người hiện diện tại đây biết rõ người đàn bà đó và muốn che chở cho bà ta.
Trong ánh mắt của Montbertaut chợt có vẻ khác thường. Tôi dừng lại trước mặt ông ta và, vẫn không lên giọng, tôi cho hay:
- Chính ông!
Ông ta nhún vai:
- Cậu cố bịa ra một chuyện gì khác đi. Tôi không tin chuyện cậu đáng kể đâu.
Tôi vẫn tiếp tục:
- Ông quen biết người đàn bà này và chính nhờ bà ta một cách gián tiếp mà ông sống ở Foncourt. Ông Pierre Valonne đã thâu nhận ông vào làm cách đây bao lâu rồi?
Ông ta không trả lời và Paul Ternant đáp thế:
- Cách đây năm năm, vào khoảng mùa xuân.
- Ba tôi đã đoạn tuyệt từ lâu với Anne-Marie Fontan. Về sau ông ấy lại có một người tình mới...
Cụ Antoine Valonne nắm lấy cánh tay của tôi để chận lời tôi:
- Tôi ra lệnh cho cậu im đi. Cậu không được quyền làm ô danh con tôi ngay bên cạnh xác của anh ấy. Cậu chỉ là tên du côn.
Tôi vùng mạnh ra khỏi tay ông cụ, trả lời:
- Lúc này không phải là lúc dở giọng đạo đức giả nữa. Ba tôi vẫn luôn luôn có nhiều tình nhân và mọi người đều cố tìm biết ai là người kế tiếp bà Fontan. Nhưng ông ấy đã trở nên thận trọng, sau khi xảy ra vụ xì-căng-đan. Rủi thay, sự tình cờ đã đưa đẩy ông ấy tới ngay trước mặt Montbertaut, giữa lúc ông ấy đang ở bên cạnh tình nhân, về phần Montbertaut, ông ta đoán đây không phải là bà Valonne, và đã hiểu ngay mình có thể lợi dụng chuyện này.
Kẻ bị tôi tố cáo liền cự nự:
- Tất cả chỉ là bịa đặt.
- Ông đã vô tình gặp lại ba tôi trong một đêm nơi mà ông đang kéo đàn. Cụ Valonne, cụ đã biết chuyện này chứ?
Theo cái vẻ ông cụ nhìn Montbertaut, tôi có thể đoán rằng ông cụ không hay biết chuyện đó.
Ông cụ lạnh lùng bảo:
- Con tôi không bao giờ đến các quán rượu.
Tôi cãi:
- Có đến, nhưng chỉ với đàn bà. Bà Anne-Marie Fontan đã cho tôi biết điều đó. Vì vậy cho nên ba tôi không bao giờ chịu nói với ông cụ ông ấy đã gặp Montbertaut trong trường hợp nào.
Nói đoạn, tôi quay về phía Montbertaut:
- Đó là vụ làm “săng ta” của ông. Ông đã hăm dọa ba tôi để được thâu dụng vào nhà máy và được cấp một ngôi nhà trong khu cư xá mới.
Ông ta nóng nảy nhún vai:
- Tôi xin nhắc lại tất cả chỉ là những chuyện bịa đặt.
Tôi lên giọng nói tiếp:
- Về sau, ông lại âm mưu đặt một kẻ quan sát mọi chuyện xảy ra ở đây và kể lại cho ông nghe, ông cần phải canh chừng các nạn nhân của ông nữa chứ.
Montbertaut cười nhạt:
- Cậu hoàn toàn lạc đề.
Tôi lớn tiếng:
- Chính ông đã tự lột mặt nạ. Lúc ông nghe nói ba tôi sắp sửa tục huyền, tôi đã trông thấy ông thay đổi sắc mặt. Ông vừa đoán ra nguyên nhân của án mạng. Tự nãy giờ, ông đã biết tên kẻ sát nhân. Nhưng, đồng thời, ông cũng hiểu rằng ông đã bắt được một cơ hội làm tiền ngon lành nhất trong đời. Ông chỉ cần che chở cho thủ phạm bằng cách giữ im lặng. Ông tin tưởng tương lai của ông sẽ được bảo đảm và thấy trước tôi sẽ vào ngồi tù hoặc bước lên đoạn đầu đài. Montbertaut, tôi đã hạ được ông rồi. Ông làm sao mạnh hơn tôi được.
Như ban nãy, cụ Antoine Valonne lại tàn nhẫn xen lời:
- Chuyện đó có thật không?
Montbertaut kêu lên:
- Không có một điểm nào đúng! Thưa cụ Valonne, tôi xin thề với cụ. Đó chỉ là những lời láo khoét. Cậu này chỉ muốn che giấu sự thực. Sự thật rất đơn giản: Chính cậu ấy đã gây ra nội vụ. Thế nào cậu ta cũng thuyết phục cho cụ phải tin... Cậu này vốn là một kịch sĩ nhà nghề mà. Lúc này cậu ta đang mở cờ trong bụng.
Cũng như ban nãy, Montbertaut lại cố lật ngược tình thế. Tôi đã khá đủ quả quyết để không còn hoảng hốt nữa, nhưng sự kích thích cao độ của tôi không cho phép tôi hành động lưng chừng, tôi nghĩ rằng chỉ còn nước dùng bạo lực để bắt ép ông ta phải khai hết sự thật. Tôi lấy quyết định dùng đường lối này. Đoán cần phải có một món khí giới, tôi liền nhớ đến mấy con dao sẵn trong tủ kiếng đã mở sẵn.
Tôi lại bảo Montbertaut:
- Ông cứ nói nữa đi. Ở sát đây, có một bằng chứng về những lời tôi vừa xác nhận, ông đợi tôi một lát.
Tôi đi về phía cửa thư viện và mở ra. Không một ai nhúc nhích. Tôi tiến tới bằng một bước chân quả quyết, nhưng không hấp tấp và tôi vòng quanh xác chết để vào phòng viết. Tôi lấy một con dao dài cán sừng, lưỡi đã gấp sẵn rồi tôi trở về chỗ cũ, vẫn luôn luôn khoan thai, bàn tay siết chặt con dao trong túi.
Tôi thấy mọi người vẫn ở nguyên chỗ cũ, như phỗng đá. Lời hứa hẹn của tôi đã khiến cho họ trút bỏ những nghi ngờ, họ cùng chờ xem bằng chứng mà tôi vừa loan báo. Những cặp mắt chăm chú nhìn túi quần của tôi.
Tôi qua trước mặt cụ già và đi thẳng tới Montbertaut. Ông ta dợm thụt lùi, nhưng tôi không để cho ông ta có đủ thì giờ làm việc đó. Tôi bất thần rút bàn tay ra, trong lúc ngón tay bấm nút chận lưỡi dao. Có ánh thép lóe sáng và một tiếng kêu khan. Mũi nhọn của con dao dí sát vào chiếc vét-tông của Montbertaut, phía trên dây nịt một chút. Một người đàn bà rú lên một tiếng nhưng không một ai có một cử động.
Montbertaut kêu ầm lên:
- Cậu điên rồi à? Các ông đừng để cho anh ta… Anh ta muốn giết luôn cả tôi.
Tôi liền bảo:
- Vì ông không giết ba tôi, nên ông nghĩ rằng tôi không dám làm gì ông và ông chỉ làm bộ hoảng sợ. Tôi thừa sức trừng trị một kẻ thối tha như ông.
Tôi thúc mạnh lưỡi dao độ vài phân, đồng thời nắm lấy cổ áo Montbertaut để bắt ông ta đứng yên. Ông ta hét lên một tiếng khủng khiếp rồi hai mắt như muốn lọt tròng ra ngoài, ông ta thở hổn hển, không còn dám động đậy.
Tôi lại bảo ông ta:
- Không một người nào có một cử động để tiếp cứu ông. Họ đều nghĩ rằng nếu tôi giết chết ông, tôi sẽ khai trừ khỏi cuộc đời một kẻ cặn bã mà họ cố đủ mọi lý do để nghi ngờ. Sẽ không có một ai ngăn cản tôi ấn thêm mũi dao.
Montbertaut ấp úng:
- Đừng! Đừng, tôi van cậu… Xin cậu hãy dừng tay lại, tôi đã bị thương rồi... Cậu hãy thả tôi ra...
Tất cả con mắt cùng quay về phía lưỡi dao nhọn đã cắm vào trong lớp áo vét. Nhưng không một tiếng nói thốt lên. Hai người đàn bà có vẻ khiếp đảm ra mặt, trong lúc hai ông chồng của họ nửa lo âu nửa nghi ngờ. Cụ Antoine Valonne lại có một bộ mặt căng ra.
Tôi nói:
- Tôi sẽ thả ông ra, sau khi ông trả lời tất cả những câu hỏi của tôi. Ông do dự chứ tôi thì không đâu!
Tôi lay động nhẹ con dao và Montbertaut rên một tiếng tràn đầy kinh hoàng. Mồ hôi tuôn dài trên đầu và mặt ông ta.
- Ba tôi đang dắt theo một người đàn bà lúc ông gặp lại ông ấy, phải không?
Ông ta khẽ bảo:
- Phải.
Tôi ra lệnh:
- Ông hãy nói lớn hơn, cho tất cả mọi người cùng nghe rõ. Có phải ông đã lợi dụng chuyện đó để làm khó dễ ba tôi? Tôi đã đoán đúng, phải không?
- Phải.
- Ông chỉ trong thấy qua người đàn bà này hay còn có những bằng chứng khác nữa?
Ông ta miễn cưỡng đáp:
- Một bức hình.
- Do ông chụp?
- Không phải. Do anh thợ chụp hình của quán rượu.
- Ông vẫn còn cất giữ chứ?
Ông ta gật nhẹ đầu tỏ vẻ xác nhận.
- Cuộc gặp gỡ đó là một sự tình cờ hay một vụ xếp đặt?
- Chỉ là một sự tình cờ, tôi xin thề với cậu.
- Ông tin chắc người đàn bà đó đã giết ba tôi tối hôm nay, bởi vì ông ấy sắp bỏ bà ta?
- Tôi không có một lý do nào để nghĩ như vậy…
Tôi thúc mũi dao thêm một chút. Lần thứ ba, Montbertaut lại rú lên một tiếng khủng khiếp.
Tôi hỏi lại:
- Ông tin chắc như thế, phải không?
- Phải, tôi tin như thế... nhưng tôi có thể lầm.
- Ông đã biết bà ta vẫn thường đến nhà này?
- Phải.
- Sau khi những người giúp việc ra về, với chìa khóa riêng?
- Phải.
Tôi lặng thinh mấy giây để quan sát những nhân chứng của tấn kịch. Ngay cả khi năm người cùng ngừng thở, bầu không khí cũng chưa chắc im lìm hơn được. Chỉ có ánh mắt của họ là còn vẻ sống, bộc lộ một nỗi lo âu vì sắp sửa được biết một sự thật kinh khủng.
Tôi nói tiếp:
- Người đàn bà này có thể ra vào nhà không cần phải qua cổng chính, bởi vì bà ta có chìa khoá cửa hông mở ra phía hoa viên để đi ngựa vào rừng, có phải không?
- Phải.
Tôi tuyên bố:
- Bà ta đã chạy trốn qua cửa này sau khi gây ra án mạng.
Montbertaut van xin:
- Cậu hãy thả tôi ra. Tôi đã nói tất cả những gì tôi biết.
Tôi đáp:
- Chưa hết. Tôi có thể quên một số câu hỏi.
Tôi lại để cho một quãng thời gian lặng lẽ trôi qua. Nhưng lần này là để lấy lại hơi thở của mình. Tôi đã đạt tới mục tiêu của cuộc nghiệm chứng và đột kích cuối cùng. Muốn chiến thắng hoàn toàn, tôi chỉ cần lôi ra một lời thú tội.
Tôi đột ngột bảo:
- Bà Suzanne Ternant, bà đã giết ba tôi.
Bà ta vẫn bất động, chỉ hơi tái mặt hơn, với hai cánh mũi thóp vào và ánh mắt sững sờ một cách khác lạ. Ông chồng của bà ta phản ứng trước hết, như vừa nổi cơn điên:
- Không! Không! Không! Suzanne, hãy trả lời anh ta đi! Anh ta nói dối. Cả hai đều nói dối.
Tôi nổi giận:
- Ông chỉ là một con người khờ khạo! Lý tưởng huynh đệ của ông ở đâu? Lại còn tinh thần gia tộc bị sỉ nhục nữa? Ông đã hãm hại ông em rể để báo thù cho bà em gái của ông. Ông đã tin tưởng vào sự đồng lõa của vợ ông để phá hoại dự định thành hôn của ba tôi. Ông đâu có ngờ chính bà nhà còn có nhiều lý do để lo sợ hơn cả ông nữa. Thế cho nên, bà phải chấp nhận giúp đỡ ông ngay tức khắc!
Montbertaut lại năn nỉ:
- Cậu hãy thả tôi ra. Tôi hết chịu đựng nổi nữa… Tôi đau quá.
Paul Ternant nói tiếp:
- Suzanne, em hãy trả lời với họ tất cả những chuyện đó đều sai. Sai! Sai! Suzanne, nói đi. Kìa, em hãy nói đi!
Cuối cùng bà ta từ từ quay đầu về phía tôi và bảo:
- Đó là một tai nạn rủi ro... Tôi không định như vậy… Tôi cầm súng chỉ cốt để làm cho ông ấy sợ nhưng tôi không hề bắn… Ông ấy định giựt ra khỏi tay tôi và đạn bất ngờ nổ.
Bà ta đã thú tội! Một cách đơn giản. Bằng một giọng đều đều, gần như bình thản. Tôi chợt cảm thấy chóng mặt.
Tôi làm một cố gắng dữ dội để trấn tĩnh lại và tôi thành công. Tôi trông thấy Batz bước tới gần cụ Antoine Valonne và dìu ông cụ ngồi xuống một chiếc ghế bành, rồi chính ông ta cũng buông mình xuống bên cạnh. Cụ già rũ người trong chiếc ghế, như đã bị rã rời gân cốt.
Tôi nói với Suzanne Ternant:
- Nhưng chính bà đã tự tay nạp đạn vào súng. Với đạn ba số không.
Bà ta không trả lời.
Tôi rút lưỡi dao lui, đồng thời thả cổ áo của Montbertaut ra. Ông ta hơi lảo đảo thân hình và cởi nút áo vét. Chiếc sơ mi của ông ta lấm máu một khoảng rộng. Tôi liệng con dao ra xa, nó rơi lên nền nhà bằng đá, phía trước lò sưởi.
Montbertaut lắp bắp:
- Tôi khát nước. Băng vết thương...
Tôi chỉ cửa cho ông ta và bảo:
- Ông hãy vào trong bếp mà tìm.
Ông ta băng ngang căn phòng, tay để lên bụng, và dừng lại để tựa người vào chiếc đương cầm. Tôi bước tới trước mặt cụ Antoine Valonne và chờ đợi một lát, hy vọng ông cụ sẽ ngước mặt lên nhìn tôi. Thấy ông cụ không quyết định gì, tôi phải nhắc:
- Lần này, cụ có thể gọi cảnh sát đến.