Chương 6
Năm nay tiếp diễn tồi tệ y như khi nó bắt đầu. Antéchrista không ngừng mở rộng phạm vi trị vì. Không gì cưỡng lại nó được. Ở trường, ở nhà, cả người lẫn vật đều xem nó là nữ hoàng của mình.
Nó phế truất tôi một cách không thương tiếc. Trong phòng tôi, Christa chiếm gần như toàn bộ chiếc tủ. Đồ đạc của tôi bị xếp xó vào ngăn kéo để bít tất, lãnh địa cuối cùng của tôi.
Điều đó vẫn chưa đủ làm thỏa mãn nhu cầu bành trướng lãnh thổ của kẻ tra tấn tôi vì ngay đến cái giường gấp, nơi mà từ nay tôi còn có quyền được ngủ, cũng thường xuyên chất đầy một đống những mớ quần áo hỗn độn của kẻ phản chúa.
Bố mẹ tôi thì sôi sục muốn mời khách đến nhà. Họ tìm thấy trong mớ sổ địa chỉ từ đời nảo đời nào những người bạn mà bỗng nhiên họ thấy có nhu cầu bức bách phải mời đến nhà ăn tối. Họ tìm đủ mọi lý do chính đáng để giới thiệu Christa với đám người ấy. Mỗi tuần ba lần, căn hộ tôi từng biết vốn yên tĩnh tuyệt vời là thế nay chật ních những người ồn ào đến ngồi lì ở đó và được nghe hai đấng sinh thành của tôi tán dương không biết bao nhiêu đức tính tốt đẹp của Christa.
Còn con bé thì phô diễn nụ cười khiêm nhường nhất của nó, nhập vai cô bé con của gia đình, đến hỏi từng người một xem họ muốn uống gì và đi đi lại lại với khay đồ khai vị trên tay. Tất cả mọi người đều chỉ biết có mỗi cô bé tuyệt diệu này.
Thỉnh thoảng có người ngỡ ngàng nhìn tôi và kín đáo hỏi xem con bé mới lớn này là ai.
- Blanche đấy mà! ông bà chủ nhà gắt gỏng trả lời.
Các vị khách không hề biết tôi là ai và cũng chả đoái hoài đến điều đó. Cũng có thể mười sáu năm trước đây họ đã từng nhận được một chiếc thiệp báo sinh mà ngay sau đó họ đã nhanh chóng vứt toẹt vào sọt rác.
Cứ như thể bằng cách tán dương Christa, bố mẹ tôi tán dương chính bản thân họ vậy. Họ tự hào vì đã cho một cô bé trẻ trung, xinh đẹp, lôi cuốn và quyến rũ sống trong nhà. “Nếu cô bé đồng ý sống cùng chúng tôi, có nghĩa là chúng tôi cũng phải là người như thế nào chứ.” Nếu họ mời khách đến nhà thì có nghĩa là từ nay họ đã có ai đó để giới thiệu.
Tôi không hề thấy cay đắng về chuyện đó. Tôi đã biết mình không phải là đứa trẻ mà người ta có thể tự hào. Tình thế này không khiến tôi thấy phiền toái nếu như mỗi lần chạm trán với tôi Antéchrista không tỏ vẻ đắc thắng ngạo nghễ đến thế. Tôi hết sức ngạc nhiên khi nó là một đứa con gái khéo léo đến vậy mà lại tỏ ra kém tinh tế đến thế:
- Cậu thấy không, tất cả bạn bè của bố mẹ cậu đều yêu quý tôi.
Hoặc như:
- Khách khứa cứ tưởng tôi là con gái của bố mẹ cậu đấy. Còn cậu thì chả ai nhận ra cả.
Tôi không hề phản ứng trước những trò khiêu khích ấy.
Rồi mọi chuyện lên đến đỉnh điểm khi nó tuyên bố với tôi thế này:
- Sao trong bữa ăn bố mẹ cậu nói lắm thế không biết? Tôi hầu như chỉ nói được mỗi một câu. Chưa gì họ đã sử dụng tôi để trở nên hấp dẫn rồi!
Tôi sững sờ mất giây lát rồi phản ứng:
- Thật không thể chấp nhận được. Đáng ra cậu phải nên than phiền với họ mới đúng chứ.
- Đừng ngốc thế chứ Blanche, vì phép lịch sự tôi không thể làm thế. Nếu ông bà già nhà cậu là những người tinh tế, thì họ đã hiểu ra rồi, cậu không thấy thế sao?
Tôi không trả lời.
Làm sao nó lại dám nói với tôi một điều quá quắt đến thế? Chả nhẽ nó không sợ tôi sẽ nói lại với bố hoặc mẹ tôi hay sao? Chắc chắn không vì nó biết bố mẹ sẽ không tin tôi.
Vậy là, Christa khinh bỉ những người đối xử tốt với nó. Đáng ra tôi phải nghi ngờ về điều đó rồi chứ, nhưng trước khi nó tuyên bố như thế, tôi không phát hiện ra điều gì cả. Khám phá này giúp tôi mở khóa cho lòng hận thù thoát ra.
Cho đến tận bây giờ tôi vẫn chưa hề thẳng thắn tự thú nhận rằng mình ghê tởm nó đến vậy. Tôi vẫn giữ trong lòng một chút gì đó xấu hổ đối với nó. Tôi thường tự nhủ rằng ngoài tôi ra ai ai cũng yêu quý Christa. Như thế có nghĩa là lỗi tại tôi nếu tôi không thể yêu quý nó. Đó là tại tôi ghen tị và thiếu kinh nghiệm. Nếu tôi quen giao tiếp với người khác hơn thì có thể những kiểu cách lạ lùng của con bé này đã không đến mức làm tôi bị sốc đến vậy. Tôi cần phải học cách độ lượng.
Đến giờ phút này thì tôi không còn một chút băn khoăn nào nữa. Antéchrista là một thứ rác rưởi.
Dù bố mẹ tôi cũng có khiếm khuyết nhưng tôi vẫn yêu họ. Họ là những người tử tế. Họ thể hiện điều đó bằng cách yêu thương Christa: họ nhầm khi yêu thương nó và tình yêu ấy là do con người có hàng ngàn điểm yếu. Tuy vậy, họ yêu quý nó thật lòng. Bất cứ người nào biết yêu thương đều được cứu rỗi.
Chẳng có lý do gì để cứu Christa cả. Rốt cuộc thì nó yêu quý ai kia chứ? Ngay lập tức tôi có thể loại mình ra khỏi danh sách những ứng cử viên khả dĩ. Tôi những tưởng nó yêu quý bố mẹ tôi, giờ thì tôi biết đâu là sự thật rồi. Về phần Detlev, qua sự quá đáng trong cách nó bỏ rơi anh chàng, tôi cảm nhận được nó không yêu anh chàng ấy điên cuồng đến thế. Còn có cả rất nhiều mối quan hệ của nó ở trường nữa. Những gã mà nó gọi là bạn giờ thì tôi cũng không tin lắm, chừng nào họ dường như chỉ phục vụ cho mỗi việc sùng bái cá nhân nó mà thôi.
Tôi chỉ biết có một tình yêu duy nhất ở nó mà không phải nghi ngờ gì: chính bản thân nó.
Nó yêu bản thân bằng sự chân thành hiếm có.
Tôi cực kỳ ngạc nhiên với nhận xét mà nó có thể đưa ra về những cuộc trò chuyện kỳ cục nhất. Thế là, một tối, nó hỏi tôi câu này dù chủ đề câu chuyện không dính dáng tí tẹo gì đến cây cối:
- Cậu có thích hoa cẩm tú cầu không?
Bị hỏi bất thình lình, tôi nghĩ ngay đến những bông hoa hình mũ chụp dễ thương trong vườn và trả lời:
- Có.
Nó đắc thắng:
- Biết ngay mà! Những người không tinh tế đều thích hoa cẩm tú cầu cả! Cậu biết không, tôi ghê tởm loại hoa này. Tôi không thể chịu được những gì không tinh tế, bởi tôi là một người cực kỳ tinh tế mà. Vấn đề là ở chỗ, tôi vốn dị ứng với những người không tinh tế. Còn hoa thì tôi chỉ thích hoa phong lan và hoa tuyết nhung[20]. Chắc cậu chưa bao giờ nghe nói đến loài hoa này đâu nhỉ...
- Có, có, tôi biết.
- Ối? Thật ngạc nhiên. Đó là loài hoa giống tôi nhất. Nếu một chàng họa sĩ phải vẽ tôi thì sẽ phải tuyệt vọng vì thật khó mà thể hiện được sự tinh tế làm nên con người tôi. Đây là loài hoa mà tôi yêu quý nhất.
Làm sao mà nghi ngờ được, Christa yêu quý, bởi mày là đứa mà mày yêu quý nhất mà.
Một chuyện như vậy không thể bịa ra được. Đó chính xác là cái mà người ta gọi là mèo khen mèo dài đuôi. Chẳng phải một trong số những bông hoa đó, hoa thủy tiên[21], là tên loài hoa mà ta vẫn thấy trong từ ngữ dùng để chỉ sự tự mê đó sao?
Trong những màn độc thoại dưới dạng đối thoại trá hình đó, tôi phải đấu tranh lắm mới kìm được cơn tức cười trong lòng. Christa còn lâu mới vui cười vì những gì nó nói không hề có chút mỉa mai, không hề mang một tí nghĩa bóng nào. Nó chỉ nói về một chủ đề mà nó ưa thích nhất đó là tình yêu, niềm say mê, sự ngưỡng mộ, lòng nhiệt tình - những tinh túy vô bờ bến mà cô nàng Christa Bildung mang lại cho nó.
Thoạt đầu tôi thấy câu chuyện này có vẻ hài hước. Khi nó xảy ra, tôi vẫn còn tin nó là một con bé biết yêu người khác. Với tôi, sự tự phụ dường như không đáng bị lên án nếu kẻ yêu chuộng bản thân còn biết yêu thương người khác. Giờ thì tôi khám phá được rằng với Antéchrista tình yêu là một hiện tượng hoàn toàn mang tính phản xạ: một mũi tên xuất phát từ nó và hướng tới chính nó. Biên cung ngắn nhất trên cõi đời này. Liệu người ta có thể sống được trong một phạm vi nhỏ bé đến vậy không?
Đó là vấn đề của nó. Vấn đề của tôi là giúp bố mẹ tôi mở mắt ra. Danh dự của họ đang bị đe dọa: nếu nó dám nói xấu bố mẹ trước mặt tôi, thì nó còn cả gan nói những gì nữa về họ sau lưng tôi? Tôi không thể chịu đựng nổi việc bố mẹ tôi lại tỏ ra trìu mến và tận tụy nhiều như thế đối với một kẻ đang khinh rẻ họ.
Sang tháng Hai, chúng tôi được nghỉ một tuần. Christa về nhà “tranh thủ tuyết rơi”. Câu nói này hoàn toàn tương xứng với con người của nó vì ngay cả đến những bông tuyết nó cũng phải tranh thủ.
Dịp đó là cơ hội để hành động.
Ngay sau hôm Antéchrista đi khỏi, tôi thông báo với bố mẹ là sẽ đến ôn bài ở nhà bạn và sẽ về nhà vào buổi tối. Sáng sớm hôm sau, tôi ra ga mua vé đi Malmédy.
Đương nhiên là tôi không có địa chỉ của Christa. Nhưng tôi vẫn muốn tìm ra quán bar chỗ nó làm cùng Detlev. Tại một thành phố hai vạn dân thì chắc không có đến ba mươi sáu ngàn quán xá kiểu này. Tôi mang theo chiếc máy ảnh chụp một lần.
Đoàn tàu càng đi đến gần các tỉnh miền Đông tôi càng thấy phấn chấn. Với tôi chuyến đi này là một cuộc viễn chinh siêu hình. Trong đời chưa bao giờ tôi có được một sáng kiến kiểu vậy: một mình đi đến một nơi xa lạ. Tôi say sưa ngắm nhìn tấm vé lượt đi và nhận ra không hề có dấu sắc trên chữ E trong từ Malmédy, trái hẳn với cách phát âm của bố mẹ tôi và tôi. Christa luôn nói Malmedy chứ không phải Malmédy. Vậy là chúng tôi đã nhầm khi đọc theo kiểu Đức.
Cách viết này cho thấy Christa đúng. Nghiêm túc mà nói, khó mà không nhận ra ý nghĩa của cái tên địa danh này[22].
Chuyến đi này quả là không gợi cho tôi điều gì tốt đẹp cả. Nhưng cũng không kém phần đúng đắn khi nói rằng đây là việc cần phải làm. Tình hình đã đến mức không thể dung thứ được và tôi phải biết thêm về Antéchrista.
Bruxelles không có tuyết nhưng Malmedy thì có. Có cái gì đó khiến tôi ngây ngất khi rời nhà ga và bước đi hoàn toàn ngẫu hứng. Từ chỗ siêu hình, chuyến đi của tôi trở nên viển vông. Tôi vào tất cả các cửa hàng bán đồ uống, chống tay vào quầy rượu và trịnh trọng hỏi:
- Detlev có làm ở đây không?
Lần nào cũng vậy, người ta mở tròn mắt ngạc nhiên để trả lời tôi rằng chưa bao giờ họ nghe đến cái tên đó.
Lúc đầu tôi thấy yên tâm vì nếu đây là một cái tên hiếm thì càng dễ dàng cho tôi tìm kiếm. Sau hai tiếng lòng vòng hết quán này đến quán khác, tôi bắt đầu lo lắng. Có khi Detlev không tồn tại cũng nên.
Thế nếu Christa bịa ra tên này thì sao? Tôi nhớ lại có lúc mẹ tôi gọi điện đến dịch vụ cung cấp thông tin để xin số điện thoại nhà Bildung thì cô nhân viên trả lời rằng không có cái tên đó trong danh bạ của vùng. Và chúng tôi suy ra là nhà họ quá nghèo không có tiền mắc điện thoại.
Thế nếu Christa bịa đặt ra gia đình thì sao? Không, không thể thế được. Muốn nhập học phải xuất trình chứng minh thư. Chắc chắn nó tên là Bildung. Trừ khi nó làm giả giấy tờ.
Ở cái thành phố nhỏ bé đậm chất Đức này, tuyết đã biến thành bùn đen. Tôi không còn biết mình đến đây tìm gì nữa. Tôi lạnh. Tôi thấy mình đang ở cách nhà hàng năm ánh sáng.
Trên từng con phố, tôi lùng hết các quán bar hoặc cửa hàng có vẻ na ná giống nhau. Cũng có kha khá. Ở cái vùng hẻo lánh với tên gọi chả hay ho gì này chắc hẳn người ta cũng cần phải thay đổi không khí.
Tôi đến một quán cà phê lụp xụp vẫn đóng cửa. Trên cửa có ghi “Mở cửa vào bảy giờ tối.” Điều này cũng không thể khiến tôi đợi lâu thế được. Nơi này chả có vẻ gì là nơi tôi cần đến, khả năng tôi tìm đúng chỗ rất ít. Tuy vậy tôi vẫn muốn xác minh rõ ràng.
Tôi nhấn chuông. Không gì cả. Tôi nhấn tiếp và thấy một gã béo tóc vàng hoe đi ra, gương mặt trông giống một con lợn mới lớn.
- Xin lỗi, tôi nói, tôi cần gặp Detlev.
- Tôi đây.
Suýt nữa thì tôi ngã bổ chửng.
- Anh có chắc anh là Detlev không?
- Có.
- Christa có ở đây không?
- Không, cô ấy ở nhà cô ấy.
Như vậy đúng là anh ta sao? Thật buồn cười muốn chết. Tôi cố kìm lòng để không biểu lộ chút gì ra mặt.
- Anh cho tôi xin địa chỉ của cô ấy được không? Tôi là bạn cô ấy, tôi muốn đến thăm cô ấy.
Không chút nghi ngờ, chú lợn con đi tìm một mẩu giấy. Trong lúc anh ta ghi địa chỉ của Christa, tôi lấy máy ảnh và chụp vài bức về nhân vật huyền thoại này. Chụp được anh chàng David Bowie[23] của các tỉnh miền Đông này như thế cũng bõ công. Nếu anh ta giống chàng ca sĩ mắt hai màu thì tôi giống như nàng Công chúa ngủ trong rừng vậy.
- Cô chụp chân dung tôi đấy à? anh ta ngạc nhiên hỏi tôi.
- Tôi chuẩn bị một bất ngờ cho Christa ấy mà.
Anh ta chìa cho tôi mẩu giấy với một nụ cười tươi tắn. Anh ta chắc hẳn là người tốt. Tôi vừa rút lui vừa nghĩ chắc chắn anh ta yêu Christa. Còn con bé, nếu nó đã bịa đặt nhiều đến thế về người yêu của mình thì là vì nó xấu hổ về anh chàng. Có nghĩa là nó không hề yêu anh ta. Nếu anh ta có ngoại hình trông khá hơn đôi chút thì đã có thể giúp Antéchrista nâng cao uy tín của mình rồi. Khổ một nỗi anh chàng vừa xấu xí vừa béo ục ịch nên nó đã nghĩ tốt hơn là giấu nhẹm đi và kể rặt những điều bịa đặt về anh ta. Thật thê thảm.
Tôi vô cùng hài lòng khi thấy khu phố của Christa nằm ngay trong Malmedy. Tôi muốn con bé sống ở cái nơi gắn với điều ác này.
Việc nó nói dối đang sống trong một ngôi làng không hề khiến tôi ngạc nhiên. Nó nói dối như Cuội và thấy cần thiết phải làm cho không ai đoán định được điều gì.
Tôi tự hỏi liệu nó có gì phải giấu kín. Tại sao lại phải giữ bí mật về nơi ở của mình chứ? Sự tò mò trong tôi lớn dần khi tôi đến gần khu phố của nó.
Tôi không tài nào tin vào mắt mình khi nhìn thấy ngôi nhà. Nếu trên hòm thư không đề tên nhà Bildung thì tôi đã nghĩ đây là sự nhầm lẫn rồi. Đó là ngôi nhà của những người giàu có, một ngôi nhà to đẹp được xây dựng từ thế kỷ 19, kiểu nhà tiện nghi nơi ta có thể mường tượng ra giới quý tộc trong tiểu thuyết của Bernanos[24] đang sống.
Nếu những người này không có trong danh bạ tức là họ nằm trong danh sách đỏ. Thật dễ để đoán rằng họ không muốn bị bất cứ ai quấy rầy.
Tôi nhấn chuông. Một người đàn bà khoác áo chống bụi ra mở cửa.
- Cô là mẹ của Christa phải không ạ?
- Không, tôi là người giúp việc ban ngày, bà ta trả lời, như đang sửng sốt trước sự nhầm lẫn của tôi.
- Vậy bác sĩ Bildung có nhà không ạ? tôi hỏi một cách ngẫu hứng.
- Ông ấy không phải là bác sĩ, ông ấy điều hành các nhà máy Bildung. Thế cô là ai?
- Một người bạn của Christa ạ.
- Cô muốn gặp cô Christa à?
- Không, không. Cháu đang chuẩn bị cho bạn ấy một bất ngờ ạ.
Nếu tôi không có bề ngoài trông giống một đứa trẻ con thì tôi tin rằng người phụ nữ đó đã gọi cảnh sát đến rồi.
Tôi chờ cho bà giúp việc ban ngày đi vào nhà rồi nhẹ nhàng chụp vài bức ảnh về ngôi nhà.
Tôi quay trở lại một trong những quầy bar tôi đã ghé qua và xin gọi điện. Đứng sát điện thoại, tôi giở các trang vàng và đọc: “Nhà máy Bildung - phốt phát, sản phẩm hóa học, chế biến nông sản.” Tóm lại là những kẻ phá hoại môi trường núp bóng đây. Tôi ghi lại những thông tin ấy cùng một vài địa chỉ nhà máy.
Tại sao cô nhân viên của dịch vụ chỉ dẫn thông tin lại bảo với mẹ tôi là không có gia đình Bildung nào ở vùng này nhỉ? Cũng có thể là vì tại những vùng nơi họ nổi tiếng giàu có, một số tên không còn là tên riêng nữa mà trở thành những nhãn hiệu, gần giống với họ nhà Michelin[25] ở Clermont-Ferrant.
Không gì níu chân tôi ở cái thành phố ác này. Tôi đáp tàu trở về Bruxelles và nghĩ rằng một ngày của mình vậy là đã không hoài phí. Tuyết phủ trắng xóa lên vạn vật.
Hai ngày sau các bức ảnh đã được rửa. Đến lúc phải nói sự thật cho bố mẹ, tôi thấy xấu hổ. Vai trò của tôi trong vụ này thật đáng ghét. Nếu tôi chấp nhận thủ vai đó thì không phải là vì Christa đã nói dối - không phải lời nói dối nào cũng đáng chê trách - mà là bởi tôi không hề thấy nó có ý định dừng lại trong nhu cầu phá hoại chúng tôi.
Tôi mời bố mẹ vào cái nơi đã từng là phòng ngủ của tôi trước kia và kể. Tôi đưa ra những bức ảnh chụp ngôi nhà hoành tráng của dòng họ Bildung.
- Con là thám tử tư à? bố tôi hỏi giọng khinh miệt.
Tôi đã biết trước thể nào tôi cũng là người bị khiển trách.
- Nếu mà nó không nói xấu bố mẹ thì con đã chả đi rình mò như thế này.
Mẹ tôi như suy sụp.
- Chắc là trùng tên, bà nói. Một Christa Bildung nào khác chăng.
- Là người cũng có một người yêu khác tên là Detlev ư? Trùng hợp quá nhỉ, tôi trả lời.
- Chắc cô bé phải có một động cơ chính đáng nào đó mới nói dối như thế, bố tôi tiếp lời.
- Động cơ ạ? tôi vặn hỏi, nhận thấy nhu cầu phải chứng minh Christa là ai của mình gần như đáng khâm phục.
- Bố mẹ sẽ hỏi nó.
- Để nó tiếp tục dối trá nữa à? tôi hỏi.
- Nó sẽ không nói dối nữa đâu.
- Sao nó lại phải thôi nói dối chứ? tôi vặn thêm.
- Bởi vì nó sẽ phải đối mặt với sự thật.
- Thế bố mẹ nghĩ điều đó sẽ ngăn nó thôi không nói dối nữa à? Con nghĩ ngược lại nó sẽ nói dối nhiều hơn thì có.
- Có thể nó đang chịu một mặc cảm nào đó, bố tôi nói tiếp. Việc này cũng xảy ra đối với người giàu có mà, người ta đâu có chọn lựa được xuất thân của mình đâu. Nếu con bé giấu chuyện này tức là điều đó gây cho nó vấn đề. Việc nó nói dối không nghiêm trọng đâu.
- Nhưng điều đó không xứng với Detlev, tôi phản ứng. Điều duy nhất giúp Christa trở nên dễ mến chính là anh ta. Một anh chàng to xác tốt bụng chắc chắn không xuất thân từ tầng lớp tư sản. Nếu nó giới thiệu với chúng ta con người thật của anh ta thì con sẽ theo giả thuyết mặc cảm của bố. Nhưng không, nó đã phải bịa đặt cho chúng ta một anh chàng hiệp sĩ dũng cảm, điển trai, cao quý và u sầu. Bố thấy rõ là Christa không tìm cách tỏ ra nhũn nhặn và khiêm nhường về bản thân chút nào mà.
Và tôi chìa ra tấm ảnh của chàng David Bowie người Bỉ. Bố tôi rồi và cười nhếch mép. Còn phản ứng của mẹ tôi thì mới đặc biệt; bà hét lên một tiếng ghê tởm khi nhìn thấy Detlev và thốt lên bằng một giọng khinh bỉ nhất:
- Sao nó lại làm thế với chúng ta?
Và tôi biết Christa đã mất đi một đồng minh. Trong mắt mẹ tôi, việc có người yêu có gương mặt lợn trầm trọng hơn việc nó mưu toan buộc chúng tôi thương hại nó bằng nguồn gốc nghèo khổ giả tạo.
- Những điều bịa đặt về anh chàng này có thể là lố bịch, nhưng đó là trò trẻ con, bố tôi lại lên tiếng. Phần còn lại có lẽ nó cũng không nói dối chúng ta nhiều đến thế đâu. Có thể nó phải tự trang trải tiền học thật, để khỏi phải phụ thuộc vào ông chủ là bố nó. Bằng chứng là bạn trai nó không phải người quý tộc.
- Nhưng việc đó đâu có ngăn cản nó sống ở nhà của bố mẹ nó chứ, tôi phản ứng.
- Nó mới có mười sáu tuổi. Có lẽ nó là người rất gắn bó với mẹ và các anh chị em mình.
- Hay chúng ta gọi điện cho bố nó thay vì ngồi đây nghĩ ra mấy thiên tiểu thuyết đi ạ? tôi đề nghị.
Mẹ tôi thấy bố lưỡng lự.
- Nếu anh không gọi thì để em, mẹ nói. Khi bố tôi gặp được lão Bildung ở đầu dây, ông bật loa lên.
- Ông là ông Hast, bố của Blanche, giọng nói lạnh lùng cất lên. Tôi thấy rồi.
Chúng tôi không biết ông này thấy gì. Nhưng ít ra thì hình như ông ta cũng biết đến sự tồn tại của chúng tôi. Điều này khiến tôi ngạc nhiên vì con gái ông ta vẫn chuyên môn bóp méo thông tin mà.
- Xin lỗi đã làm phiền ông ở nơi làm việc, ông bố tội nghiệp của tôi ấp úng nói, vẻ rất rụt rè.
Hai người trao đổi với nhau đôi ba câu tầm phào. Sau đó, ông chủ nhà máy Bildung tuyên bố:
- Ông nghe này, ông bạn thân mến, tôi hài lòng vì Christa sống ở nhà ông bà, trong một gia đình. Ở thời buổi này như thế thì yên tâm hơn là thấy nó một thân một mình. Tuy nhiên, tôi thấy là ông bà hơi lạm dụng tình cảnh này đấy. Tiền nhà mà ông bà yêu cầu thật là quá quắt. Bất cứ người nào khác ngoài tôi cũng sẽ từ chối trả một khoản tiền như thế cho một chiếc giường gấp trong một căn phòng dành cho người hầu như vậy. Chẳng qua là vì con gái tôi cứ năn nỉ mãi. Nó yêu quý Blanche, ông biết đấy. Tôi biết, ông chỉ là giáo viên còn tôi là giám đốc doanh nghiệp. Nhưng không vì thế mà ông yêu sách quá đáng được; vì ông đã cho tôi cơ hội nên tôi muốn nói với ông rằng tôi sẽ không chấp nhận việc tăng giá nhà mà ông áp đặt kể từ sau Giáng sinh đâu. Tạm biệt ông.
Và ông ta dập máy.
Bố tôi tái mặt. Mẹ tôi phá lên cười. Tôi thì ngập ngừng giữa hai thái độ ấy.
- Bố mẹ nhận thấy số tiền nó kiếm được nhờ chúng ta không? tôi hỏi.
- Có thể nó cần số tiền ấy cho một lý do mà chúng ta không biết chăng, bố tôi nói.
- Bố vẫn khăng khăng bênh vực nó à? tôi tức tối.
- Ngay cả khi vừa hứng chịu sự xúc phạm do nó gây ra? mẹ tôi nhấn mạnh.
- Chúng ta đâu có được tất cả các mảnh ghép của trò chơi xếp hình, bố tôi bướng bỉnh. Không loại trừ khả năng nó dành số tiền ấy cho một tổ chức từ thiện.
- Anh mặc kệ khi bị coi khinh như một Thénardier[26] à?
- Bố kiên quyết từ chối suy xét nó một cách bộp chộp. Bây giờ chúng ta đã biết con bé có quyền lựa chọn. Nó có thể sống ở nơi nào nó thích. Vậy mà nó kiên quyết sống với chúng ta. Như vậy là nó thật sự cần chúng ta, dù chúng ta không thể mang lại điều gì đặc biệt cho nó. Liệu đó có phải là một lời kêu cứu?
Tôi không chắc đó là một lời kêu cứu. Không loại trừ việc câu hỏi mà bố tôi đưa ra là có cơ sở: tại sao nó lại chọn gia đình bé nhỏ của chúng tôi? Kiếm tiền một cách dễ dàng hẳn không phải động cơ duy nhất của nó.
Thái độ của bố mẹ tôi không khỏi gợi lên trong tôi niềm kính trọng. Người ta đã nhạo báng họ một cách ngoạn mục. Thế nhưng dù có thất vọng thì họ cũng phản ứng mà không hề thấy cay đắng. Tôi không hề nghe thấy bố mẹ tức giận về vấn đề tiền bạc. Mẹ tôi thì cảm thấy bị phản bội vì vẻ xấu xí của Detlev. Thái độ của mẹ thật kỳ nhưng không hề nhỏ nhen. Còn bố tôi thì tỏ ra là người có tâm hồn cao thượng đến mức muốn tìm hiểu lý do thôi thúc Christa làm vậy.
Điều duy nhất khiến tôi phiền lòng trong sự độ lượng ấy của bố là việc tôi nhận ra mình sẽ không bao giờ được hưởng điều tương tự. Bố mẹ vẫn cư xử như thể cả bố mẹ và tôi phải gánh vác mọi nghĩa vụ còn những người khác thì luôn có mọi quyền, thậm chí là luôn được tha thứ. Nếu Christa mắc lỗi thì ắt hẳn phải có một bí mật, một lời giải thích, những tình tiết giảm nhẹ nào đó, vân vân. Còn nếu tôi là thủ phạm thì chắc chắn tôi đã phải hứng chịu một trận mắng mỏ ra hồn rồi.
Nghĩ thế này làm tôi hơi bực mình một chút.
Chỉ còn việc đợi đứa con hoang đàng trở về.
Chúng tôi thôi không nói đến Christa nữa. Tên của nó trở thành đề tài cấm kỵ. Dường như mọi người ngầm đồng ý với nhau rằng sẽ không đề cập đến một người khi người đó không có mặt để tự bảo vệ mình.
Tôi tự hỏi liệu Christa có biết chuyện gì đã xảy ra hay không. Thật khó mà biết chắc được.
Nếu Detlev và người giúp việc cũng muốn giữ ngạc nhiên cho Christa thì chắc là họ sẽ không kể về chuyến viếng thăm của tôi tới chỗ con bé. Còn về cú điện thoại tệ hại kia, có thể vì không muốn làm mếch lòng con gái nên ông Bildung sẽ tránh không đề cập đến.
Bố tôi nói đúng: còn nhiều vùng tối. Vùng tối lớn nhất đó là chúng tôi có vai trò gì trong vụ này.
Về phần mình, tôi cũng tự đặt cho bản thân vài câu hỏi về anh chàng Detlev bí ẩn: tại sao một con bé ngạo mạn và tham vọng như nó lại chọn anh chàng này? Nó vốn là đứa vẫn được vô khối các chàng trai có nhiều điểm mạnh theo đuổi thế mà lại hài lòng với một kẻ tròn quay tốt bụng. Hẳn rồi, điều đó khiến nó trở nên dễ mến, nhưng với tôi dễ mến dứt khoát không phải là tính từ phù hợp với Christa nhất. Tôi chịu không thể đoán được.
Tối Chủ nhật đứa con lầm lỗi đã trở về. Thoạt nhìn tôi hiểu ngay là nó không hề biết gì. Trong lòng tôi thấy khó chịu vô cùng khi nó bắt chúng tôi phải chịu đựng hàng đống những câu nói quen thuộc nó tuôn ra.
Bố mẹ tôi khoan không giết ngay con cừu béo. Ngay lập tức họ ngồi vào bàn ăn.
- Christa, cô chú đã gọi điện cho bố cháu. Tại sao cháu lại nói dối chúng ta? bố tôi hỏi.
Con bé sững người, im lặng.
- Tại sao cháu toàn nói những điều bịa đặt thế? bố nhẹ nhàng gặng hỏi.
- Ông bà muốn tiền chứ gì? nó khinh khỉnh hỏi.
- Cô chú chỉ muốn sự thật.
- Tôi nghĩ ông bà đã biết sự thật rồi. Giờ còn muốn gì nữa?
- Cô chú muốn biết tại sao cháu lại nói dối cô chú? bố nhắc lại.
- Vì tiền, con bé hung hăng nói.
- Không: món tiền ấy, cháu có thể kiếm được một cách dễ dàng bằng cách khác. Thế thì tại sao?
Thế là ngay lập tức Christa chuyển ngay chiến sang lược oan Thị Màu[27], nhưng trong trường hợp của nó thì thật thê thảm. Nó làm ra vẻ như bị xúc phạm:
- Tôi đã tin tưởng các người! Vậy mà các người đến moi móc tôi một cách hèn hạ...
- Đừng đảo lộn vai trò như thế.
- Khi người ta yêu quý ai, người ta tin nhau đến cùng! nó gào lên.
- Cô chú cũng chỉ yêu cầu có thế. Vì vậy cô chú muốn biết tại sao cháu lại nói dối?
- Ông không hiểu gì cả! con bé hét lên. Tin nhau đến cùng nghĩa là không yêu cầu người ấy phải giải thích gì cả.
- Cô chú rất vui vì cháu đã đọc Kleist[28]. Nhưng cô chú không phải là những người tinh tế như cháu nên cô chú cần biết thêm thông tin.
Tôi hết sức ngạc nhiên về sự bình tĩnh của bố. Tôi chưa bao giờ nghe thấy ông nói như thế.
- Như thế không công bằng! Các vị có ba người trong khi tôi chỉ có một mình! con bé tử vì đạo còn nói tiếp.
- Đó là điều mà ngày nào cậu cũng bắt tôi phải chịu đựng từ khi cậu ở đây đấy, tôi nói xen vào.
- Cả mày nữa! nó nói với tôi như khi César nói với Brutus vào ngày bị sát hại. Tao cứ tưởng mày là bạn tao! Mày nợ tao tất cả!
Điều khiến tôi ngạc nhiên là vẻ chân thành của nó. Nó tin vào tính xác thực của những điều nó nói. Lẽ ra tôi có thể nói hàng tá thứ để đáp trả những điều quá quắt mà nó nói ra, tuy nhiên tôi vẫn mặc nó lấn tới và không nói một lời nào. Trước hết vì đó là một phương pháp hiệu quả, tiếp đến là bởi sự sa lầy của nó là một màn kịch phải thưởng thức trong im lặng.
- Nếu cháu không giải thích được tại sao cháu lại nói dối, bố tôi nói nhẹ nhàng, thì có thể là cháu bị bệnh nói dối rồi. Đây là một loại bệnh thường gặp, bệnh nói dối. Nói dối chỉ để nói dối...
- Thật vớ vẩn! nó hét lên.
Tôi sững sờ khi thấy mức độ khó chịu của nó trước nhận xét đó. Phải chăng nó không biết rằng nó đang được vào một vai rất dễ sao? Nó tự chui vào cái bẫy của sự hung hăng vốn là chiến thuật ngốc nghếch nhất. Bố tôi gắn bó với nó đến mức nó có thể viện dẫn ra những lý do kỳ cục nhất trên đời, ông cũng tin theo. Đằng này, nó lại tự đâm thẳng vào thế thua.
Mẹ tôi không nói một lời nào trong suốt cuộc tranh luận. Tôi hiểu mẹ mình đủ để biết mẹ đang nghĩ gì. Từ nay khi nhìn vào mặt Christa, bà sẽ thấy cái đầu của Detlev in chồng lên trên đó. Vì thế mẹ không ngừng nhìn con bé với vẻ kinh hoàng.
Trong cơn thịnh nộ cuối cùng của mình, Christa nói thẳng vào mặt chúng tôi:
- Mặc xác các người, các người chỉ là một lũ ngốc, các người không xứng đáng với tôi! Người nào yêu tôi sẽ đi theo tôi!
Rồi nó chui vào phòng tôi, không ai đi theo nó vào đấy.
Nửa tiếng sau nó đi ra cùng với đồ đạc của mình. Chúng tôi vẫn không hề cử động.
- Các người đã đánh mất tôi rồi! nó hét lên.
Nó đi ra khỏi nhà và đóng sập cửa lại.
Bố tôi yêu cầu mọi người miễn bàn luận.
- Christa đã không giải thích gì với chúng ta, bố nói. Trong lúc còn nghi ngờ, chúng ta nên tránh lên án nó. Vì chúng ta không biết được mục đích của nó nên chúng ta sẽ không nói điều gì xấu về cô bé này.
Kể từ lúc đó không còn chuyện gì liên quan đến nó xen vào giữa chúng tôi.
Christa vẫn tiếp tục đến trường đều đặn, còn tôi thì lờ nó đi một cách kiêu ngạo.
Một hôm, biết chắc không có ai nhìn thấy, nó lại gần nói với tôi.
- Detlev và bà giúp việc đã kể với tao. Chính mày đã tìm đến bới móc tao.
Tôi lạnh lùng nhìn nó không nói một lời.
- Mày đã làm nhục tao! nó nói tiếp. Mày đã làm nhục cuộc sống riêng tư của tao, mày có hiểu không?
Vẫn là cái câu “mày có hiểu không?”
Nó là người đã đè tôi và lột quần áo tôi ra, chính nó là người chế giễu khi thấy tôi không còn mảnh vải trên người, giờ nó lại là người kết tội tôi đã làm nhục nó ư?
Tôi vẫn giữ im lặng và mỉm cười.
- Mày còn đợi gì mà không đi mách lẻo với mọi người đi? nó nói tiếp. Tao tin là mày thích bôi nhọ tao với đám bạn của tao và gia đình tao lắm.
- Cái đó à, đó là cách của mày, Christa, không phải cách của tao.
Câu trả lời này hẳn khiến nó yên lòng: nó có nhiều lý do khi sợ tôi kể sự thật với bố nó hoặc hội bạn của nó. Tuy vậy, nó không hề cảm thấy thoải mái khi phát hiện ra tôi không thèm làm việc đó. Nó nhận ra thế của tôi đang đè bẹp nó còn nó thì rơi vào bế tắc.
- Cứ đóng vai công chúa đi, nó phản ứng. Việc này không hợp với cách sống và vai trò thám tử tư thảm hại của mày đâu. Chẳng cần phải hỏi mày đã mong muốn hại tao đến mức nào để làm được việc đó!
- Sao tao lại phải lao tâm khổ tứ đi hại mày chứ Christa, trong khi mày rất có năng khiếu trong việc tự làm hại chính mình? tôi thủng thẳng nhận xét.
- Tao nghĩ bố mẹ mày và mày chắc hẳn phải tốn khá thời gian để nói xấu tao nhỉ. Ít ra thì điều đó cũng khiến bọn mày cũng có cái để làm.
- Mày có thể không tin, nhưng ở nhà tao chả ai nói về mày bao giờ.
Tôi quay người bỏ đi, trong lòng thấy vui vì sự mạnh mẽ của mình.
Vài ngày sau, bố tôi nhận được một lá thư của ông Bildung:
Trò lừa đảo mà ông bà toan giở ra với con gái tôi thật hèn hạ. Christa đã làm đúng khi rời bỏ nhà các vị. Hãy lấy làm vui mừng vì tôi đã không tố cáo các vị với cảnh sát.
- Nó đang cố tìm mọi cách để chúng ta phản ứng đây mà, bố tôi đọc cho chúng tôi bức thư. Mặc kệ thôi, anh sẽ chẳng bao giờ biết được mình đã mắc tội lừa đảo nào.
- Sao anh không gọi cho ông ta để kể hết sự thật? mẹ tôi gợi ý.
- Không. Đó chính xác là điều mà Christa đang mong muốn.
- Tại sao? Nếu thế thì nó mất hết chứ.
- Thì rõ là nó muốn mất hết mà. Còn anh, anh không muốn thế.
- Ngay cả khi nó dựng lên cho anh một hình ảnh xấu xa thế anh cũng kệ à? mẹ năn nỉ.
- Đúng, vì anh biết mình không làm điều gì đáng trách cả.
Ở trường, dường như đám bạn của Christa giờ nhìn tôi với vẻ khinh bỉ cực độ. Tôi những muốn nghĩ rằng đó là do mình lo sợ quá mức.
Nhưng rồi một buổi sáng, thằng bạn thân nhất của nó đến nhổ vào mặt tôi. Vậy là tôi hiểu rằng chứng hoang tưởng bị hại đã không lừa phỉnh tôi. Tôi những muốn túm lấy nó để hỏi nguyên nhân gì khiến nó nhổ bọt vào mặt tôi như thế.
Lúc đó, tôi bắt gặp Christa đang chằm chằm nhìn tôi vẻ tinh quái. Và tôi hiểu ngay ra nó muốn xem phản ứng của tôi như thế nào. Vậy nên tôi quyết định xem như không nhìn thấy nó.
Những trò làm chúng tôi nổi cáu liên tiếp diễn ra. Mẹ tôi nhận được thư của bà Bildung trong đó có những lời lẽ ngọc ngà này:
Con gái Christa của tôi cho hay bà đã bắt nó phải khỏa thân trước mặt bà. Tôi thấy thật đáng tiếc là người ta vẫn còn cho bà đảm trách công việc dạy học.
Còn tôi thì hân hạnh nhận được lá thư chửi rủa của Detlev báo cho tôi biết rằng tôi sẽ chết mà không biết mùi đời, bởi ai mà thèm một con cá ngừ như tôi? Tác giả bức thư là một thanh niên khôi ngô đến thế thì thiếu gì mắm muối cơ chứ.
Chúng tôi gần như thích thú khi tỏ ra thờ ơ với những lời khiêu khích tục tĩu như thế.
Chúng tôi trao đổi với nhau những bức thư đến từ các tỉnh miền Đông với một nụ cười nơi khóe môi mà không bình phẩm lời nào.
Chúng tôi không hề nói về chuyện đó và tôi cũng không nghĩ đến nó ít hơn. Tôi tự cho là mình biết nhiều thông tin hơn bố về trường hợp của Christa và không ngăn mình kết luận trong lòng rằng: “Tôi biết điều mà không ai biết: nó tên là Antéchrista. Nếu nó đã chọn chúng tôi làm mục tiêu thì đó là vì trong thế giới tầm thường này, chúng tôi vẫn là những người ít giống cái ác nhất. Nó đến để sáp nhập chúng tôi vào quyền năng của nó nhưng đã không làm được: làm sao nó có thể tiêu hóa được thất bại này cơ chứ? Nó còn muốn tự hủy hoại mình, với mục đích duy nhất là kéo chúng tôi chìm vào trạng thái suy sụp của nó. Bởi thế nên chúng tôi mới thấy tuyệt đối cần thiết phải trơ ì ra.”
Việc không phản ứng gì đòi hỏi nhiều sức lực hơn điều ngược lại. Tôi không thể nào biết được Christa đi kể những gì về tôi với đám sinh viên nhưng chắc phải tồi tệ lắm. Tôi cho là thế khi bắt gặp những ánh mắt ghê tởm nhìn tôi từ đó.
Tôi khiến mọi người ghê tởm đến mức ngay cả Sabine cũng đến quát vào mặt tôi:
- Mày lại còn định chiếm đoạt cả tao nữa cơ đấy! Thật xấu xa!
Rồi con cá trích chạy mất tích, hai vây khua khoắng, còn tôi thì nhìn theo nó và tự hỏi không biết động từ chiếm đoạt nó dùng ở đây có nghĩa gì.
Sự tinh quái của Antéchrista nằm trong bí mật về những cáo buộc của nó. Thường thì bố mẹ và tôi không biết được bản chất của những lời mắng chửi mà chúng tôi phải hứng chịu mà chỉ thấy là chúng thật hèn hạ.
Ở trường đại học cũng như ở những nơi khác, những kẻ phản ứng lại với tai tiếng của chúng tôi không hề biết rằng chúng tôi vô tội và không hề hay biết gì. Và thế là, họ không biết rằng mình đang diễn một màn hài kịch có nội dung tai quái hiếm có: phải làm cho chúng tôi xấu hổ về những hành động mà chúng tôi không thể biết là nghiêm trọng đến mức nào - ăn cắp? làm nhục? giết người? hay tội dâm ô với người đã chết? - với mục đích rõ ràng là buộc chúng tôi sẽ phải đi hỏi ngọn nguồn sự việc.
Chúng tôi vẫn vững vàng. Điều này thật khó, nhất là đối với tôi, khi trường đại học là cuộc sống xã hội duy nhất. Điều không may đó khiến tôi kinh ngạc. Mười sáu tuổi đầu, tôi chỉ có một đứa bạn duy nhất, và nó là một thử thách cực lớn. Tôi cảm thấy những phiền muộn vẫn chưa thôi đeo đuổi mình.
Christa còn sa lầy đến mức nào nữa đây? Câu hỏi này làm tôi mất ngủ.
Tôi không tin chắc được như bố rằng không cần phải làm gì cả. Trừ trường hợp phải đáp trả, nếu không sẽ chẳng có gì khiến tôi làm khác cả - và nhất là tôi sẽ không lên tiếng bảo vệ mình. Lên tiếng là tạo cơ hội cho tấn công. Việc giữ im lặng khiến tôi giống như một bánh xà phòng không thể nào chộp được. Vì thế những lời vu khống ngày càng trắng trợn sẽ chỉ sượt qua tôi mà thôi.
Thật không may là sự trơ ì đó không hề làm Antéchrista nản lòng. Nó quyết không từ bỏ ý định của mình. Tôi cần phải tìm ra giải pháp để đáp trả. Nhưng tôi không tài nào nghĩ ra được cách gì.
Giá mà ít ra tôi hiểu được đối thủ của mình! Nhưng tôi cảm nhận được những ý đồ của nó dù không làm sáng tỏ được chúng. Tôi vẫn không tài nào biết được tại sao nó lại nói dối chúng tôi nhiều đến thế: sự quyến rũ của nó mạnh đến mức nó chả cần phải bịa đặt bất cứ điều gì cũng có thể lừa phỉnh chúng tôi. Thế mà, nó vẫn tiếp tục nói dối thật ngoạn mục.
Chẳng nhẽ nó lại nghi ngờ chính mình đến thế? Có lẽ nó cho là chỉ có thể chiều lòng người khác bằng những lời nói dối thái quá hoặc bằng tất cả những gì khác trừ con người thật của nó: nếu mà nó không nghĩ là bắt buộc phải trở nên lợi hại như thế thì có khi điều này cũng khiến mọi người xúc động đấy. Tôn trọng sự thật không phải là nỗi ám ảnh lớn của tôi và tôi có thể thấy căn bệnh hoang tưởng của nó đáng yêu nếu chúng vô hại. Ví dụ, việc kể cho tôi rằng Detlev đẹp lộng lẫy là một lời nói dối cảm động. Nếu nó không dùng việc đó vào mục đích duy nhất là đè bẹp tôi thì tôi cũng chẳng thấy có gì không ổn cả. Vấn đề của Christa là nó không hề nhắm đến điều gì khác ngoài mối tương quan về lực lượng.
Còn tôi, những câu chuyện về kẻ thống trị và người bị cai trị làm tôi bực mình hết chỗ nói.
Cũng có thể đó chính là lý do mà trước đây tôi chưa hề có lấy một đứa bạn trai hay bạn gái nào. Tôi đã thấy quá nhiều, ở trường cấp ba cũng như ở những nơi khác, danh nghĩa cao quý của tình bạn bị gắn với những quan hệ lệ thuộc mờ ám, những công cụ xúc phạm có hệ thống, những cuộc đảo chính thường xuyên, những thái độ quy phục đáng ghê tởm, thậm chí những phương sách đổ tội trắng trợn.
Tôi quan niệm khá thoải mái về tình bạn: nếu đó không phải là tình bạn giữa Oreste và Pylade[29], giữa Achille và Patrocle[30], giữa Montaigne và La Boétie[31], thì là bởi vì đó là nó, bởi vì đó là tôi, vậy nên tôi không muốn có tình bạn đó. Nếu nó đã nhường chỗ cho sự đê hèn nhỏ nhất, cho sự ganh đua vụn vặt nhất, cho bóng dáng một ham muốn, cho bóng dáng của một bóng dáng thì tôi cũng sẵn sàng lấy chân gạt phăng nó đi.
Làm sao trước đây tôi lại có thể tin rằng với Christa sự thể như vậy có thể là “vì đó là nó, vì đó là tôi” được chứ? Đâu là sự rảnh rang đáng sợ trong tâm hồn tôi cho phép con bé tìm thấy ở nơi tôi một vương quốc đã bị xâm chiếm? Tôi thấy xấu hổ vì nó đã lừa bịp được tôi một cách dễ dàng.
Ấy thế nhưng tôi lại thấy tự hào lạ lùng. Nếu người ta lừa dối tôi thì đó là bởi vì trong một khoảnh khắc nào đó tôi đã yêu. “Tôi nằm trong số những người biết yêu chứ không phải những kẻ biết thù hận”, như nhân vật Antigone trong vở kịch cùng tên của Sophocle tuyên bố. Chưa ai nói được điều gì hay hơn thế.
Chiến dịch vu khống của Christa đã chuyển sang quy mô của một âm mưu tẩy chay. Đôi lúc tôi muốn cười phá lên khi nghĩ đến những tập tục kỳ quặc được gán ghép cho giáo phái mang tên gia đình Hast này.
Tôi thấy mình quan trọng hơn tôi tưởng. Tôi vẫn tự coi mình là kẻ bị lãng quên ở khoa khoa học chính trị này, giờ tôi bỗng trở thành tâm điểm của mọi ánh mắt.
- Biến đi, đồ bẩn thỉu, một hôm có thằng ở lớp hét vào mặt tôi như thế.
Đồ bẩn thỉu ấy không hề nghe theo. Lũ sinh viên phải chịu đựng sự có mặt tệ hại của tôi. Có lúc tôi vượt qua được tình cảnh đó với sự hài hước và nhìn kẻ khác bằng ánh mắt kiêu ngạo. Thái độ ấy luôn tỏ ra có hiệu quả dù nhỏ.
Hỡi ôi, thường thì cách đó chỉ khiến tôi thấy mệt mỏi mà thôi.
Trong cái rủi có cái may. Ở nhà, tôi đã lấy lại được căn phòng của mình và quyền được đọc sách. Tôi chưa khi nào đọc nhiều như thời gian này. Tôi đọc ngấu nghiến, vừa là để bù lại sự thiếu hụt đã qua vừa là để đương đầu với cuộc khủng hoảng sắp nổ ra. Những ai tin rằng đọc là cách chạy trốn là hoàn toàn sai sự thật. Đọc chính là đối mặt với thực tại trong trạng thái cô đọng nhất của nó - điều này lạ là nó không đáng sợ bằng việc phải đương đầu với sự nhạt nhẽo triền miên.
Những gì tôi trải qua là một loạt những thử thách, và thử thách kinh khủng nhất chính là không thể đương đầu một cách mạnh mẽ với cái ác. Người ta nhầm khi tin vào việc đọc một cách hú họa. Đó chính là lúc tôi bắt đầu đọc Bernanos, chính xác là tác giả mà tôi đang cần.
Trong cuốn Kẻ bịp bợm, tôi đọc được câu này: “Sự tầm thường chính là thờ ơ với cả cái tốt lẫn cái xấu.” Tôi đã được mở mang ra rất nhiều.
Tôi vừa đến lớp vừa chạy: tôi bị muộn. Tôi hổn hển lao vụt vào hội trường: thầy giáo vắng mặt và Christa đang tranh thủ nhảy lên chỗ thầy để ba hoa điều gì đó mà tôi không rõ. Tôi bước lên hàng ghế của mình, trên bậc cao nhất. Khi ngồi xuống tôi nhận thấy sự im lặng bao trùm kể từ lúc tôi bước vào lớp: Christa im bặt từ lúc tôi đi vào.
Tất cả đám sinh viên đều quay lại nhìn tôi và tôi hiểu ngay ra chủ đề chính trong câu chuyện mà Antéchrista kể với họ. Tôi biết mình không thể nào thờ ơ trước một sự xấu xa thô thiển đến thế.
Chẳng cần phải suy nghĩ. Tôi đứng phắt dậy và bước xuống mấy bậc mà tôi vừa leo lên. Tôi bình tĩnh đi về phía Christa, một sự chắc chắn thôi thúc trong lòng làm tôi muốn bật cười.
Nó mỉm cười, tin chắc đã thắng được lòng kiên nhẫn của tôi: cuối cùng tôi sẽ làm điều mà nó hằng mong muốn: chửi rủa nó, đối đầu với nó, thậm chí tát nó, còn nó sẽ được sống trong phút giây huy hoàng, nó đang đợi tôi.
Tôi ôm lấy khuôn mặt nó và gắn chặt môi mình vào môi nó. Tôi vận dụng sự kém cỏi của những Renaud, Alain, Marc, Pierre, Thierry, Didier, Miguel... để hành động một cách ngẫu hứng, bằng một thứ ngôn ngữ mang tên thần cảm và ngẫu nhiên, cái mà loài người đã phát minh ra một cách phi lý nhất, vô ích nhất, đáng chú ý nhất và đẹp nhất: một nụ hôn như trong phim.
Tôi không hề gặp phải bất cứ phản kháng nào. Đúng là tôi đang tận hưởng những hệ quả mạnh mẽ nhất do sự bất ngờ mang lại: một phần thưởng ngoài mong đợi. Vậy là, tôi đã chơi trò âu yếm đầy man trá với môn vật tay bằng mồm này.
Sau khi đã bày một hồi lâu cho nó thấy cách nghĩ của mình, tôi đẩy nó ra và quay về phía giảng đường đang sững sờ và hoan hỉ. Chiến thắng vang dội, tôi cất vang giọng hỏi những kẻ ngốc nghếch còn lại:
- Còn ứng cử viên nào khác nữa không? Biên cung của tôi rất rộng. Là một anh lính cầm lao thiện nghệ, tôi chỉ còn việc cầm tám mươi mũi giáo và đâm xuyên thủng tất cả bọn họ. Nhưng với lòng khoan dung bao la của mình, tôi bằng lòng với việc kiêu hãnh liếc nhìn bọn họ, xử trảm bằng ánh mắt mấy cái đầu quá đáng khinh rồi rời khỏi giảng đường, để lại đằng sau lưng một nạn nhân khốn khổ suy sụp, đang bế tắc.
Hôm sau là kỳ nghỉ lễ Phục sinh.
Christa trở về nhà nó. Tôi thấy vui khi tưởng tượng ra cô nàng bị đóng đinh trên cây thập tự ở Malmedy: một sự tưởng tượng viễn vông hợp thời. Bố mẹ và tôi không còn nhận được những bức thư khiếm nhã nữa.
Hai tuần sau chúng tôi đi học trở lại. Người ta không bao giờ nhìn thấy Christa ở trường đại học nữa. Không ai hỏi tôi tin tức gì của nó. Cứ như thể nó chưa bao giờ tồn tại vậy.
Tôi vẫn mười sáu tuổi, tôi vẫn chưa từng ngủ với ai, ấy thế nhưng vị thế của tôi đã thay đổi ghê gớm. Người ta tôn trọng kẻ đã tự tạo ra cho mình danh tiếng lẫy lừng trong lĩnh vực hôn hít.
Thời gian cứ thế trôi đi. Tôi không thi đỗ kỳ thi tháng Sáu: đầu óc tôi cứ để đâu đâu. Bố mẹ tôi đi du lịch, không quên báo trước rằng tôi không được phép trượt kỳ thi tháng Chín.
Tôi còn lại một mình ở nhà. Chưa bao giờ tôi ở một mình lâu đến thế và thấy vô cùng thích thú. Nếu như không có mấy thứ bài vở chán ngắt cần phải nhồi nhét vào đầu này thì đó đã là một kỳ nghỉ lý tưởng rồi.
Đó là một kỳ nghỉ lạ lùng. Cái nóng nực của thành phố Bruxelles xấu xí đến mức khôi hài. Tôi đóng hẳn cửa chớp lại: tôi ở trong bóng tối và im lặng. Tôi trở thành một ngọn rau diếp xoăn.
Chả bao lâu sau, tôi sống trong bóng tối giống như giữa ban ngày. Tôi không bật đèn bao giờ; thứ ánh sáng yếu ớt qua khe cửa chớp với tôi là đủ.
Ngày tháng của tôi không biết đến một nhịp điệu nào khác ngoài sự tăng giảm của những tia nắng yếu ớt. Tôi không hề thò mặt ra ngoài. Tôi tự đặt ra cho mình một lời đánh cược vô lý đó là cầm cự trong suốt hai tháng đày ải này, với số thức ăn dự trữ trong tủ. Việc thiếu thức ăn tươi đã khiến cho vẻ mặt thiểu não của tôi càng trở nên thê thảm.
Tôi không thích một tí nào những gì mình học. Tôi quyết định phải thi đỗ vì lòng kiêu hãnh rồi sau đó sẽ chuyển ngành học. Tôi tự gán cho mình nhiều số phận khác nhau nhất có thể: nào là nhân viên nhà tang lễ, nhà cảm tia, người bán giáo, bán hoa, chuyên gia đẽo đá, giáo viên dạy bắn cung, thợ lò sưởi, thợ sửa ô, người chuyên an ủi trên truyền hình, kẻ mua bán lòng khoan dung.
Điện thoại không bao giờ đổ chuông. Ngoài bố mẹ ra ai là người có thể gọi điện cho tôi được chứ? Bố mẹ tôi còn đang bận dạo quanh những con sông thanh bình, chụp ảnh người Scotland mặc váy, chiêm ngưỡng bốn mươi thế kỷ từ trên đỉnh các Kim tự tháp, dùng bữa với người Papou, bộ tộc ăn thịt người cuối cùng - tôi không biết họ đang tự sưởi ấm mình bằng những trò ngoại lai nào nữa.
Ngày 13 tháng Tám, tôi bước sang tuổi mười bảy. Điện thoại cũng chẳng đổ chuông nhiều hơn. Có gì đáng ngạc nhiên đâu: những sinh nhật vào mùa hè có bao giờ được tổ chức đâu.
Vì lẽ tuổi mới này cũng không có gì là quan trọng nên tôi lãng phí hàng giờ vào buổi sáng với một cái đầu trống rỗng như mảnh đất vô chủ, nơi đó tôi đang giả vờ ôn bài kinh tế chính trị - thực sự mà nói, tôi không hề ý thức được vực thẳm nơi tâm trí tôi đang hối lả lao vào.
Bỗng nhiên, đến giữa buổi chiều, tôi có nhu cầu cấp bách là được nhìn thấy một cơ thể. Trong khi đó, tôi chỉ có một cơ thể duy nhất.
Tôi đứng dậy, như một bóng ma, rồi mở cánh cửa tủ là một cái gương lớn. Tôi thấy trong gương một cây rau diếp xoăn mặc một chiếc áo sơ mi rộng màu trắng.
Vì vẫn chưa thấy có cơ thể nào cả, tôi bèn cởi áo ra và ngắm mình.
Thất vọng: điều kỳ diệu đã không diễn ra. Việc tôi khỏa thân trong gương chẳng hề gợi lên tí chút tình yêu nào. Tôi đành phải bằng lòng với triết lý: tôi đã quen với việc mình không yêu bản thân rồi. Vả lại, “điều đó” vẫn còn có thể xảy đến với tôi. Tôi còn ối thời gian.
Và cũng chính trong tấm gương đó, tôi đã chứng kiến những hiện tượng kinh hoàng.
Tôi thấy người chết đang tóm lấy người sống.
Tôi thấy hai cánh tay mình giơ lên ngang vai, theo động tác bị đóng đinh trên cây thập tự, rồi khuỷu tay gấp lại thành góc nhọn và hai bàn tay úp vào nhau, cầu kinh bất đắc dĩ.
Tôi thấy các ngón tay mình nắm chặt lại thành hai nắm đấm, hai vai mình căng cứng như một chiếc cung tên, tôi thấy lồng ngực mình méo mó vì gắng sức rồi tôi thấy cơ thể đó không còn là của tôi nữa và quên hết cả xấu hổ, tôi tập bài tập thể dục mà Antéchrista vạch ra.
Như vậy, ý đồ của nó đã được thực hiện, chứ không phải là ý muốn của tôi.
HẾT