Chương 25 CHÚC NGỦ NGON
Ông đã thách thức lòng kiên nhẫn của chúng tôi quá giới hạn cho phép rồi đấy!” Cô Pawter kêu lên. “Liệu ông có định kể không hay chúng tôi phải hỏi cung bằng các câu hỏi bất quy tắc nhỉ?”
Ông Crabtree chỉ muốn kể lại câu chuyện của mình. Ông đã kể câu chuyện đó cho ba hoặc bốn thanh tra, cho chánh thanh tra Strickland, cho phó cảnh trưởng Prior, cho cảnh sát trưởng và cho những ký giả ngoan cố. Điều này có nghĩa là ông biết chắc chắn về các kỹ xảo kể...
Tuy nhiên, ánh mắt cứng đờ và buồn bã của bà Hobson làm ông bối rối. Ông tìm kiếm sự đồng thuận từ vợ mình. Bà ấy đáp lại bằng cách đặt tay trong tay ông. Đó là một cử chỉ tượng trưng. Enid không còn muốn ra lệnh nữa. Bà muốn tuân theo người đàn ông mới được lột xác qua các sự kiện.
“Không hiếm khi một tên tội phạm có một hoặc nhiều đồng phạm.” Ông Crabtree bắt đầu. “Nhưng ai xem xét khía cạnh này của tổ hợp Andreyew-Hyde-Collins sẽ đánh giá sai lầm. Mỗi thành viên trong nhóm đều có cùng quyền, cùng nghĩa vụ. Hãy xem họ như một tập đoàn Xô Viết, và ngài Smith là một tên sát nhân từ ba người ghép lại. Tất nhiên, chúng ta có thể không bao giờ biết sự thật toàn diện. Tuy nhiên, tôi tưởng tượng rằng Andreyew và các bạn của mình đã tấn công luân phiên, như các vận động viên chạy marathon , truyền đuốc cho nhau.”
Khán phòng dường như thu hẹp lại. Tuy nhiên, ngoài bà Crabtree và bà Hobson, cô Holland, cô Pawter, Thiếu tá Fairchild, thầy Lalla-Poor còn hai khách trọ mới mà danh tính của họ vẫn không rõ: một người mập lùn, mà thiếu tá đã cảm thấy không thích từ đầu, và một người cao gầy tóc bạc, giọng nói nhẹ nhàng và cử chỉ điềm tĩnh.
“Trong khi tên tội phạm thông thường sẽ khinh suất gây ra một số rủi ro chết người, ngài Smith - cụ thể là các ngài Smith - cuối cùng đã mắc sai lầm do quá cẩn trọng. Nền móng của nhóm này là một ý tưởng thiên tài. Tôi không biết ai là người khởi xướng. Có thể nó đã được hình thành trong một cuộc thảo luận bình thường? Dù thế nào đi nữa, nó có thể được tóm tắt trong một câu. Để thuyết phục cảnh sát rằng họ đang đối mặt với một người duy nhất, các ngài Smith một, hai và ba quyết định sử dụng cách thức giống nhau và ký tên tội ác của họ bằng một bút danh gợi ý về một cá nhân. Như vậy, trong trường hợp một trong số họ bị nghi ngờ, bị bắt, chỉ cần hai người khác hành động thì người kia sẽ tự động được chứng minh vô tội.”
Ông Crabtree ngừng một lát:
“Đó chính là tín điều đã truyền cảm hứng cho những người bạn của chúng ta. Tuy nhiên, nếu họ đã dự đoán rằng số phận có thể chống lại họ vào một ngày nào đó, họ không hề nghĩ rằng chuyện đó sẽ xảy ra trong tình thế yêu cầu triển khai đầy đủ kế hoạch phòng thủ của mình.”
Lại nghỉ một chút:
“Vào ngày 28 tháng Một, ngài Smith - một, hai hoặc ba - nhận thấy qua nhiều dấu hiệu rằng cảnh sát đang theo dõi nhà trọ. Một cảnh sát đã đến vào buổi sáng để hỏi bà Hobson dưới cái cớ điều tra dân số, những thanh tra thường phục đang đi lại trong quảng trường. Kết luận không thể tránh khỏi: một nhân chứng đã thấy hắn, hoặc một trong những đồng phạm của hắn, vào nhà số 21, bọn cớm có thể xâm nhập vào nhà bất kì lúc nào, tra hỏi tất cả mọi người.”
“Tôi đã luôn nói rằng cảnh sát nên cẩn trọng hơn... hoặc nhanh chóng hơn!” Thiếu tá la lên.
“Thôi đi! Trong cả hai trường hợp, kế hoạch của họ sẽ vận hành gần giống nhau. Khó hiểu là, trong trường hợp này, Andreyew và đồng bọn đã phản ứng quá nhanh với nguy cơ ngẫu nhiên của tạo hóa. Nhưng đừng quên rằng họ đã luôn sẵn sàng đối mặt với tình hình tồi tệ trong vài tháng...”
Ông Crabtree lấy một điếu thuốc từ túi áo của mình. Enid ngay lập tức giúp ông châm lửa.
“Cảm ơn, em yêu... Tôi không có ý phê phán phương pháp của Scotland Yard. Nói chung, rất khó cho các điều tra viên hành động theo cách khác. Nơi họ đã mắc sai lầm là khi họ đối diện với thi thể của ông Julie. Thay vì tập trung vào các dấu vết vật chất, họ nên tự hỏi bản thân rằng: Tại sao ngài Smith ra tay trong căn nhà của mình... và khác biệt so với trước đây?”
“Nhưng họ vẫn không ngừng tự hỏi điều đó! Và chúng ta cũng vậy!” Cô Pawter la lên.
“Cuối cùng, có những cuộc điện thoại tới tòa soạn báo. Thách thức, nhu cầu bệnh hoạn để khoe khoang, người ta thường kết luận thế. Nhưng suy luận này thường không đúng với lý thuyết. Trên thực tế, khi sát hại ông Julie và thông báo cho báo chí, các ngài Smith chỉ đơn giản muốn xác nhận những nghi ngờ của cảnh sát, như một võ sĩ quyết định lộ diện để đường hoàng đánh bại đối thủ.”
“Tôi không hiểu!” Thiếu tá càu nhàu. “Cố tình thúc đẩy sự kiện để làm gì? Scotland Yard, vì thiếu bằng chứng, không thể bắt ai cả.”
“Và sau đó thì sao? Ông không hiểu rõ cảnh sát của đất nước chúng ta. Có lẽ có một số đơn vị thông minh hơn. Nhưng không có đơn vị nào bền bỉ hơn. Và điều mà Andreyew và những người khác muốn tránh bằng mọi giá, đó là không muốn bị xem là nghi phạm, và dưới tư cách đó, phải bị theo dõi suốt đời... Nói ngắn gọn, họ đã thực hiện bốn vụ án cuối cùng để mỗi người đều được trao một văn bằng vô tội.”
“Nhưng tại sao họ lại chọn ông Julie tội nghiệp thay vì một trong số chúng ta?” Cô Holland rụt rè hỏi. “Liệu họ đã biết ông ta từ lâu và họ đã nắm lấy cơ hội trả thù?”
“Không. Họ chưa bao giờ thấy ông Julie trước sáng ngày 28 tháng Một.”
“Có thể họ đã nghĩ ông ta làm việc cho Scotland Yard?” Cô Pawter lên tiếng.
“Hoàn toàn không phải.”
“Tôi hiểu rồi! Ông ấy đã nhận thấy một hoặc một số chi tiết có thể gây hại cho họ và…”
“Cũng không phải như vậy.” Ông Crabtree trông giống như một người lùn tinh quái hơn bao giờ hết: “Đáp án ngắn gọn đến bất ngờ luôn. Hơn cả thế, tôi nghi ngờ rằng trong lịch sử tội phạm, động cơ của họ chưa từng có tiền lệ. Các ngài Smith đã chọn ông Julie vì ông ta nói tiếng Pháp!”
“Chết tiệt!” Thiếu tá chửi thề. “Tiếng Pháp làm họ ngứa tai vậy hả?”
“Không. Nhưng giáo sư là người duy nhất trong nhà trọ có thể viết câu di ngôn Il b... , trước khi chết để cáo buộc chung cả ba ngài Smith!”
“Liệu ông có nghĩ là những dấu vết này do bàn tay của tên sát nhân tạo ra?”
“Chính xác. Đừng quên rằng trước hết, bác sĩ pháp y, người được giao nhiệm vụ kiểm tra thi thể của giáo sư, đã rút ra kết luận ban đầu là cái chết tức thì; thứ hai, Andreyew và nhóm của hắn muốn tự bôi đen bản thân bằng mọi giá trước rồi mới tẩy trắng sau.”
“Từ đâu mà ông đoán được những dấu vết này là giả?”
“Hãy nhìn... Il b …, trong tâm trí của những người cảnh sát, đề cập đến một đặc điểm ngoại tại của tên sát nhân. Được! Nhưng, tôi hỏi anh, lẽ ra ông Julie phải viết “R” ( Russe - người Nga) để chỉ Andreyew và viết “D” ( Docteur - bác sĩ) để chỉ Hyde chứ? Hãy thêm vào đó rằng, khi mới đến nhà trọ vài giờ, khả năng ông ấy biết đến sở thích thêu thùa kì lạ của Andreyew là rất thấp. Nói tóm lại, nếu thông điệp được coi là thật, thì nó không thể chỉ đến ai khác ngoài Collins. Nhưng sau khi Collins bị bắt, các vụ án vẫn tiếp tục...”
Ông Crabtree im lặng một lát. Sau đó:
“Tôi muốn các bạn chú ý đến cách khôn khéo, xảo quyệt mà Andreyew, Hyde và Collins tự buộc tội và đổ tội cho nhau, mà không biến thành bằng chứng cuối cùng kết thúc chuỗi án mạng của họ... Hãy xem vụ án mạng của ông Julie. Collins đã cẩn thận bắt đầu từ việc phủ nhận gặp gỡ bác sĩ Hyde, chỉ miễn cưỡng thừa nhận đã có mặt tại bếp, nói dối, cắt lời, giả vờ quên. Tất cả đều là những mâu thuẫn mà cảnh sát xem như dấu hiệu của lương tâm tội phạm mà một luật sư tài giỏi có thể giải thích là do cảm xúc. Và còn câu chuyện về những tờ tiền dính mực tím... Ở đây, Collins có thể đóng vai nạn nhân, khẳng định họ đang cố đổ oan cho mình. Nhưng ông ta đã không làm như vậy, thậm chí cố tình khiến tình huống trở nên phức tạp thêm, sau ba ngày thẩm vấn, bằng cách thú nhận vài câu mà trong đó, mỉa mai thay, có một phần sự thật... Còn đặc biệt hơn nữa, là câu chuyện về loại thuốc ma do bác sĩ Hyde kê cho ông Julie. (Tôi nói ma vì khả năng lớn, nó chỉ tồn tại trong tưởng tượng của bác sĩ.) Hyde biết rằng cảnh sát sẽ không thể chỉ tin vào một lời khẳng định đơn giản, họ sẽ cố gắng tìm hiểu cách ông Julie đã uống viên thuốc, tìm dấu vết của nó trong cuộc khám nghiệm tử thi, và dần dần kết luận rằng đó là một lời nói dối. Điều này có vẻ mâu thuẫn? Bị ép buộc bởi tình hình, Hyde có thể đã cho rằng ông hy vọng như vậy để loại bỏ nghi ngờ về mình. Nhưng thực tế là, ông ta chỉ cố tạo ra nghi ngờ... Cuối cùng, Andreyew tự vệ bằng những chứng cứ ngoại phạm yếu đuối, không thể kiểm chứng, rồi hẹn gặp Ginger Lawson một cách có vẻ khả nghi nhưng cũng có thể giải thích bằng cách tự nhiên. Rồi hắn tự làm mình bị bắt bằng cách gửi một lá thư nặc danh cho chánh thanh tra Strickland để tự tố cáo mình... Hãy lắng nghe tôi: không có bất kì dấu hiệu nào không phải giả mạo, không có dấu vết nào mà không phục vụ ít nhiều cho mục đích của đám tội phạm!”
“Làm thế quái nào mà ông biết tất cả điều này?” Thiếu tá lẩm bẩm.
“Tôi ấy à, trước tiên tôi tự hỏi tại sao ngài Smith lại ký tên trong các vụ án của mình. Ồ, tôi tự hỏi, đây là một người đàn ông giết nạn nhân của mình trên đường phố, vì vậy, thời gian rất quý báu. Chỉ trễ khoảng một giây cũng có thể trở thành sai lầm chết chóc. Ai sẵn sàng mạo hiểm cuộc sống chỉ để thỏa mãn cái tôi của mình? Chỉ có một nguyên nhân cực kì nghiêm trọng, liên quan đến sinh mạng, mới có thể khiến hắn hành động như vậy! Sau đó, tôi ngạc nhiên khi ngài Smith dám thách thức đến mức phạm tội dưới mái nhà của mình. Điều này trông giống như hành vi tự sát! Và tại sao hắn lại từ bỏ phương pháp thông thường của mình, thay đổi hung khí? Bằng cách suy nghĩ về vấn đề này, tôi tìm ra một đáp án mà tôi thấy hài lòng trong một khoảng thời gian, chính xác đến khi vụ án mạng của bà Dunscombe xảy ra. Cướp bóc không phải là động cơ đủ. Nhưng đối với ngài Smith, bị cảnh sát rình rập, lẽ ra hắn phải náu mình, không gây án nữa, đổ lỗi cho người khác gánh hết tất cả tội lỗi quá khứ của mình...”
“Tư tưởng lớn gặp nhau!” Cô Pawter hoạt bát nói. “Vào thời điểm đó, tôi cũng nghĩ đến kết luận tương tự. Nhưng vụ án mạng của bà Dunscombe đã xóa đi mọi thứ.”
Ông Crabtree giơ ngón tay ra dọa cô:
“Tôi sẽ hỏi mọi người câu hỏi nổi tiếng, nền tảng của tất cả cuộc điều tra hình sự. Cui prodest ... Ai hưởng lợi từ tội ác? Cá nhân tôi, tôi cho rằng cái chết của người phụ nữ trẻ phục vụ trước hết lợi ích của Collins, người được chứng minh “vô tội” trong trường hợp này. Tương tự, vụ án mạng của Ginger Lawson, trừ việc đã mang về một số tiền lớn cho kẻ gây án, đồng thời cũng đã dẫn đến việc bác sĩ Hyde được phóng thích. Nhưng trường hợp của ông Allan Smith mới thực sự là gợi ý rõ ràng nhất... Kẻ đáng thương, nhớ lại đi, chỉ mang theo mình một bảng, vài shilling và cũng là trường hợp ngoại lệ bị giết trong thời tiết quang đãng. Rõ ràng kẻ giết ông ta phải có một lý do kỳ bí, làm hắn không đợi được sương mù trở lại... Là lý do gì? Tôi mất khá lâu để tìm ra... Andreyew, sau một tuần bị tống giam, có lẽ đã bắt đầu trở nên mất kiên nhẫn, thậm chí có thể là mất can đảm. Hyde và Collins sợ rằng theo thời gian trôi qua, hắn sẽ từ bỏ kháng cự dưới các hình thức tra khảo dai dẳng.”
“Thật phi thường!” Một ai đó nói.
“Vậy nên, những nghi ngờ của tôi dần dần trở nên rõ ràng, được chứng minh bằng các quan sát hàng ngày, những sự việc nhỏ bé mà cảnh sát bỏ qua. Ví dụ như, vào buổi tối Collins quay trở lại với chúng ta... hắn thật lòng xúc động khi được chúng ta chào đón trở về. Sau bữa tối, cảm xúc đó trở thành cơn thịnh nộ dữ dội do hối hận. Đó là lý do chúng ta thấy cằm hắn va vào chân Andreyew. Có lẽ Andreyew đã phải sử dụng những lý do thuyết phục để giữ cho hắn bình tĩnh. Ví dụ khác... Sau vụ ám sát Lawson, khi cảnh sát đến để tra hỏi chúng tôi - Andreyew, thầy Lalla-Poor, tôi - tôi là nhân chứng của một cảnh tượng khiến bản thân suy nghĩ. Andreyew - do ác quỷ quyến rũ khích lệ hay có thể còn do cảm xúc sợ hãi bất thường - đã tâm sự với bà Hobson, tiết lộ cho bà một ít để khích lệ bà giúp đỡ hắn. Do đó, bà Hobson tuyên bố sẵn sàng xác nhận rằng họ đã ở bên nhau vào buổi tối hôm trước. Tôi đứng đằng sau cửa. Tuy nhiên, Andreyew từ chối như một người không thể tránh khỏi việc phải ngậm đắng nuốt cay, và tôi cảm nhận rõ ý đồ tạo dựng hoài nghi trong những câu trả lời mơ hồ, vụng về của Hyde và Collins.”
“Nhưng sao ông chắc chắn rằng ông không sai lầm? Làm sao và khi nào ông xác nhận được những điều này?”
“Trong trận bài bridge mà ba ngài Smith đã mời tôi tham gia...”
“Chết tiệt!” Thiếu tá gầm lên. “Ông muốn nói cách họ cầm bài hoặc đánh bài đã khiến ông nhận ra bằng chứng phạm tội của họ à?”
“Đúng và không. Khi tôi đồng ý tham gia, tôi đã nghi ngờ họ nhiều rồi. Tuy nhiên, tôi vẫn cảm thấy lo lắng về trí tưởng tượng của mình... Và sau đó, điều này đã xảy ra. Ba kẻ sắt đá này, đầy tự tin về bản thân mình, đã phạm phải bất cẩn để lộ danh tính vốn có của mình. Bất kể giá trị của quân bài và cơ hội gọi bài của tôi, tôi luôn thua vì lỗi của đồng đội. Hyde, Collins và Andreyew chỉ cần ngồi đối diện tôi là họ đều trở thành người chơi tồi tệ. Ông sẽ kết luận thế nào từ việc đó? Tôi đã kết luận, họ đã hợp tác chống lại tôi để chia sẻ tiền thắng cược... Từ đó, tôi cũng tự hỏi liệu họ có phải đồng đội trong cuộc sống hàng ngày không…”
Bà Hobson, hình ảnh sống động về nỗi đau khổ, đã rời khỏi phòng mà không nói một lời. Mọi người nghe thấy tiếng bà bật đèn trong căn phòng làm việc nhỏ. Sau đó, khách trọ có mái tóc xám cũng ra ngoài.
“Và còn một số suy luận về tâm lý.” Ông Crabtree kết thúc. “Từ đầu tôi đã tự hỏi ai trong chúng ta có đủ để gan giết người và tôi đã cho rằng chỉ có thể là những người sau: trước hết là Collins cùng tình yêu không kiểm soát của mình với tiền bạc. (Hãy nhớ rằng mọi người thường đùa hắn hà tiện như người Scotland); thứ hai, bác sĩ Hyde, kẻ chán ghét xã hội do cuộc đời bị hủy hoại và có thể là do việc bị bỏ tù oan trái; thứ ba, Andreyew, với thói đồi bại, niềm say mê nguy hiểm và mất cân bằng...”
Cùng với những hồi ức, bóng dáng của ba người mất tích dường như đã lang thang trong căn phòng một lúc: bóng ma lịch lãm của Boris đẹp trai, xác hắn đã biến dạng và được đội cảnh sát sông Thames vớt lên; bóng ma u ám và đau khổ của bác sĩ Hyde, người chết vì uống thuốc độc; cuối cùng, bóng hình nhợt nhạt và lo âu của ông Collins, người con bất hiếu của một mục sư ở Northumberland, cô độc và bơ vơ, sẽ phải chịu trách nhiệm về tội ác của ngài Smith trước công lý.
“Ông không thấy trời đang ngày càng lạnh sao?” Cô Holland hỏi.
“Tôi thích ở đây hơn!” Khách trọ mới nói.
Ông ta chuẩn bị rời khỏi văn phòng nhỏ, dù ông ta dùng những lời ngẫu nhiên, mỗi câu nói dường như mang nặng ẩn ý. Ông ta đều đều giọng: “Nỗi đau khổ hiện rõ của bà khiến tôi muốn bày tỏ lòng cảm thông. Cuộc đời tôi cũng chẳng vui sướng gì. Nếu ngày nào bà muốn mở lòng với tôi, tôi sẽ cho bà thấy dấu hiệu của niềm tin và sự quý trọng. Chúc ngủ ngon.”
Thầy Lalla-Poor gập lại tờ báo Daily Chronicle : “Vừa mới phát hiện xác một người phụ nữ hoàn toàn trần truồng, bị siết cổ bằng tóc của chính mình, tại một chuồng chó bỏ hoang, gần công viên Ruskin... Đương nhiên là đáng tò mò!”
“Vâng, nhưng…” Cô Pawter nói, cảm hứng sáng tạo khẩu hiệu dâng trào từ mọi chủ đề. “Ngài Smith giết người còn khéo hơn!”
Mary thò đầu vào căn phòng nhỏ: “Tôi đi lên ngủ, thưa bà. Chào bà!”
“Chào, Mary.” Bà Hobson suy tư trả lời.
Bà do dự: “À, tiện thể, đừng chạm vào đôi giày của ông Bullet, khách trọ mới... Tôi sẽ tự giặt chúng.”
HẾT