Chương 15

Cây hải đường trĩu hoa, những bông hoa Cứng quèo, rừng rực. Một con ong mật chờn vờn tìm kiếm, cân nhắc rồi nó quyết định rúc vào bông hoa gần tớ nhất.

- Cũng đáng giá đấy, hiếm đấy. Dưới kia tớ trồng mấy năm mà chẳng bói được một bông nào cả.

Sửu tấm tắc khen cây hải đường làm cho con ong đang mải mê vùi đầu vào đống nhụy hoa dừng lại cảnh giác. Tớ ra hiệu cho Sửu im lặng và quan sát tiếp. Ở giữa lòng bông hoa, con ong mật bé nhỏ mờ ảo đang mê say, lử lả bởi phấn hoa bao bọc nửa thân trên. Những cái chân rối rít cào cấu đào bới lớp phấn xốp tơi khiến bông hoa lay động. Cả con ong và cả bông hoa đều quằn quại lăn lóc vì nhau trong cái vũng nắng óng ả. Này ong, này cái con luôn luôn say mê như đói khát, cái con miệt mài đến mức dâm đãng kia, mày bị ông trời cho uống thuốc mê bùa lú hay sao thế? Con ong vùi đầu vào đài hoa một lúc, rồi ngoi lên thở, tiện thể đáp lời tớ rằng nó không thích bị chất vấn, càng không thích bị soi mói. Tớ lẩm nhẩm cãi:

- Nhìn xuống thì đếch phải là soi mói.

Sửu liếc tớ chờn chợn cứ như thể tớ với anh ta sắp sửa ăn thịt nhau.

Cậu biết không, hồi trường Lĩnh tổ chức một đoàn vào Sài Gòn để giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, Lĩnh chụp bao nhiêu ảnh mang về. Đại tá là người xem háo hức nhất, bức nào bác ấy cũng ồ ồ à à, nhưng đến khi thấy bức ảnh Lĩnh đứng cạnh cây hải đường chi chít hoa trước cổng ngôi miếu cổ, thì tự dưng bác ấy im bặt chờn chợn nhìn Lĩnh, mặt bợt ra như trúng gió.

Một hôm Đại tá sai tớ đi gọi Lĩnh cho bác ấy. Thật may là tớ chưa kịp ra khỏi nhà thì Lĩnh đạp xe ghé qua. Đại tá bảo tớ đi chỗ khác chơi để bác ấy nói chuyện. Nhưng khi Lĩnh về rồi thì chính bác ấy lại kể cho tớ những gì hai bố con nói với nhau. Đại tá bảo ngôi miếu mà Lĩnh chụp ảnh hao hao ngôi miếu có cái người ăn mặc lòe loẹt đã đưa cho bác ấy cuốn sách bìa nâu. Mấy ngày sau, tớ nhớ là vào buổi chiều tối, một buổi chiều tối trời thâm tím, tự dưng Đại tá thú nhận với tớ... sao cơ, à phải rồi, với cả cậu nữa, là trước đó, trước khi gặp cái người kỳ quặc kia, bác ấy đã ra lệnh bắn hạ bốn viên lính dù vì bọn họ điên cuồng cố thủ trong miếu không chịu ra hàng.

Nhớ chứ Phốc, nhớ mắt Đại tá đã quắc lên dữ tợn thế nào lúc tớ nói rằng ngày cuối cùng mà không có máu thì nhạt toẹt chứ. Kỳ thực tớ nói thế chỉ là để thanh minh thanh nga cho bác ấy thôi.

Khi Lĩnh bỏ gia đình nhà chồng về đây, Đại tá rất thất vọng. Bác ấy càng thất vọng hơn khi Lĩnh cặp kè với gã Bình vẩu và bị vợ tay đó đến tận nhà làm ầm ĩ lên một trận. Rồi thì bác ấy hay bóng gió xa xôi rằng chăm đi lễ như bà Lan cũng là cách sống tốt. Những lúc bác ấy nói với Lĩnh như thế, bọn mình đều thấy Lĩnh sẫm lại rất lạ, sẫm lại như là trời sắp mưa ấy, đúng chưa Phốc?

- Bay bố nó mất rồi. Thế là của thiên trả địa nhé.

Tớ giật mình quay lại, thấy vợ chồng Hoành đã đến từ lúc nào. Sửu hỏi Tuyết xem cái gì bay thì Tuyết chảnh chót bảo Thảnh đang ngẩn ngơ vì con họa mi đã sổ lồng. Sửu à một tiếng, phẩy tay nói đùa nếu Tuyết thích anh ta mua hẳn cho cả đàn. Hoành cười hềnh hệch bảo:

- Con vợ em thì chỉ có cho chim bằng vàng nó mới lấy thôi. Chứ chim nào nó cũng chán cả rồi.

Tự dưng cậu rúm lại, nép sát vào chân tường và một cái gì đó ào qua làm những khung huân huy chương rung rinh lấp lóa, kèm theo âm thanh nhỏ nhưng giòn, đanh vang lên. Tớ nhìn quanh, không phát hiện ra điều gì khác lạ. Xem chừng cậu cũng thế. Nhưng Hoành lại rờn rợn, bâng quơ:

- Như có thứ vừa vỡ ấy nhỉ!

Thảnh mò sang, chậm chạp, ngẩn ngơ, miệng chóp chép như nhai không khí. Hoành tảng lờ, làm ra vẻ chưa biết gì, còn tớ thì tớ không nín được tò mò, tớ phải hỏi luôn anh ta.

- Tao thay nước, chỉ sểnh tí là nó lách ra, vù mất. Thế mới đau. Con ấy hót thì thôi rồi, cả cái tỉnh này bói cũng chẳng có con thứ hai.

Cậu thấy đấy, câu trả lời đã xa xót, chán nản, nhưng cái phẩy tay còn xa xót, chán nản hơn nhiều. Giọng Tuyết ma lanh, trơn tuột:

- Bác Thảnh nói quá chuẩn. Con ấy hót không chê vào đâu được, loại tai trâu như nhà em nghe thấy cũng mê ly. Ở bên này thì nó hót cũng vớ vẩn.

- Biết cách chăm thì nó mới hót. Phải tốn kém, công phu lắm. Ngày nào tao cũng mất một lòng đỏ trứng gà với nó mới được như thế đấy. Chứ ở đây thì còn khươn, suốt ngày uống nước lã, ăn cám rẻ tiền, làm sao mà giọng hay lên được. Mẹ, về ở với tao là đổi đời, ngu lại bay đi.

Nói xong Thảnh mới nhận ra mình bị hớ, liền càu cọ vớ cái ấm rót nước uống. Như có linh tính, con họa mi khèo lại khẹc khẹc kêu và lạch tạch nhảy một chân từ góc nọ sang góc kia. Thảnh liếc nhanh về phía cái lồng chim, vẻ căm phẫn, bức bối.

- À, có cái tin sốt dẻo này mà lại quên mất. Lão khốn nạn kia bị bắt tối qua rồi đấy.

Tuyết đã đứng dậy định về, nhưng sực nhớ, lại ngồi xuống nói.

Chỉ mỗi Tuyết mới bạo miệng gọi Ngọ là lão khốn nạn, còn thì chả ai nỡ gọi thế, ngay cả Lĩnh.

Từ dạo bị Lĩnh bỏ, nhất là sau khi ông Văn chết, mấy chị em bán ngôi nhà gỗ lấy tiền chia nhau, thì Ngọ ngày càng đổ đốn, anh ta theo đám bạn buôn xe máy, sau đó dạt lên Na Rì đào vàng, không ăn thua thì quay trở lại Võ Nhai sống vật vờ. Gần đây, vì túng quẫn nên Ngọ về ở hẳn với một người đàn bà bán nước, hơn mình tới bảy, tám tuổi. Nghe nói hai người cũng sửa soạn một bửa cơm mời bạn bè làm chứng đàng hoàng.

Thảnh quên béng chuyện vừa mất chim họa mi vừa sập bẫy của Tuyết, khệnh khạng đoán chắc Ngọ bị bắt vì dính vào ma túy, ngoài ra chẳng có nguyên nhân gì khác. Tuyết lắc đầu, nhướn lông mày:

- Không phải, lão ấy giết người mới ghê. Giết lâu rồi, mấy tháng rồi, giờ mới bị phát hiện.

Chỉnh lại tư thế cho thoải mái, Tuyết kể rành rẽ chuyện ai đó thuê Ngọ bắn một người tên là Miên để trừ mối cạnh tranh làm ăn trong địa bàn phân phối ma túy với tiền công là hai mươi triệu. Tớ rất ngạc nhiên là tại sao Ngọ không dùng dao mà lại dùng súng. Dùng súng thì nhanh gọn, hẳn rồi, nhưng dùng dao sẽ êm ngọt hơn, đúng chưa Phốc?

Ngọ bị lộ vì tiếc đôi giày của nạn nhân còn mới nên giữ lại dùng.

Cứ như có ma xui, không hiểu sao hôm ấy đi dự lễ ăn hỏi của một người họ hàng trên Đuổm, Ngọ đã ra khỏi cửa rồi, lại lẩn thẩn quay vào nhà thay đôi giày của nạn nhân. Trong lễ ăn hỏi có một bà đứng tuổi vô tình ngồi cạnh Ngọ, Ngọ vô tình tụt giày, co chân lên ghế ngồi theo thói quen rất suồng sã của mình. Cái bà đứng tuổi đó cứ dán mắt vào đôi giày của Ngọ rồi buột miệng nói: Cậu bảo gì, nói to lên tớ mới nghe được. Ngọ hơn chờn chợn khi thấy người đàn bà nói chuyện với đôi giày. Đột nhiên người đàn bà đó cầm chiếc giày bên phải lên, nhìn phần đế rồi hỏi: Đúng là giày của cậu hả? Ngọ quát tóe cả nước bọt: Không giày của tôi thì giày của ai, con mẹ này vớ va vớ vẩn. Người đàn bà lại nói, không phải với Ngọ mà với ai đó: Cậu muốn lấy lại phải không? Ngọ vội giật lại chiếc giày, xỏ vào chân rồi đi ra ngoài. Người đàn bà kia lẽo đẽo theo sau, mắt cứ rợn lên, kêu gào đòi giày. Ngọ đấm bà ta một quả, chảy máu mũi. Mấy đứa cháu người đàn bà đó thấy thế lao vào đánh nhau với Ngọ. Công an tới mời tất cả về đồn giải quyết và người đàn bà đứng tuổi kể lại chuyện thấy cậu Miên, người nhà mình, hiện về nhờ đòi đôi giày. Công an viên cũng là người nhanh trí, liền tách Ngọ và người đàn bà ra hỏi riêng. Sau đó thì lộ ra cái chi tiết đế giày bên phải bị sứt một miếng, mà miếng sứt đó do con nạn nhân nghịch dùng dao đẽo đi. Chi tiết này được vợ con nạn nhân xác nhận trong khi Ngọ không hề biết tí gì.

- May cho nhà mình thế cơ chứ, nếu bác Lĩnh chưa ly dị thì cả nhà lại nhục mặt lần nữa. May thật.

Tuyết riết róng, lè lưỡi. Sửu ấm ức, sượng sần châm thuốc hút, một bên mí mắt xệ xuống.

Nhìn cái dáng ngồi chảy ườn ra ghế của Hoành tớ biết cậu ấy đắng đót cho Ngọ, nhưng tớ thì không, dứt khoát không. Việc gì tớ phải đắng đót cho bố con nhà ấy, tớ chỉ đau cho Lĩnh thôi.

- Chẳng hiểu ăn gì mà tối dạ thế, vì có hai chục triệu mà phải lĩnh cái án dựa cọc.

Cậu thấy Hoành cằn nhằn thế đúng hay sai? Theo tớ thì...

- Cả nước này đang lắt lay nhặt nhạnh, bòn mót từng đồng một, chẳng phải ai cũng xênh xang hái ra tiền như vợ chồng em đâu em ạ.

- Đúng, vấn đề là ở chỗ ấy. - Thảnh búng mạnh cục ghét vừa vê được từ gáy, đồng tình ngay tắp lự với cái giọng kẹo kéo của Sửu - Loại đường cùng như thằng Ngọ nhan nhản khắp xã hội. Nói dại, nếu bây giờ mà vỡ trận là bỏ mẹ, chắc chắn chúng nó sẽ rủ nhau xách dao đi cướp từng nhà một. Loạn ngay lập tức, thê thảm ngay lập tức cho mà xem, cứ tin lời tao đi.

- Đừng có mơ, chính quyền nó thế này ngay.

Hoành xòe bàn tay ra trước mặt rồi bóp chặt lại như nghiền nát vật gì.

Khiếp, tớ nghẹt thở quá chừng là nghẹt thở.

Tiếng nhạc điện thoại của Tuyết í éo cất lên một lúc rồi lịm đi, rồi lại ngân lên. Hoành sốt ruột giục vợ nghe nhưng Tuyết thờ ơ lắc đầu.

Thảnh lẳng lặng gỡ lồng họa mi xách về. Con chim khèo lại cẫng lên không biết vì sợ hay vui mừng trong khi con sáo đá tuôn ra một tràng tiến tâu, tiến tấu.

Gâu gâu... âu, cậu gây sự. Hoành thở sượt một hơi.

- Nhà này còn nhiều người, làm gì đã tới lượt anh mà thở dài.

Tuyết khích bác chồng rồi bỏ đi, đôi giày cao gót màu đỏ như hai viên đạn quấn quýt nhau lướt là là trên mặt sân chạt lá rụng.

Tớ thì tớ nghĩ con người ta sống đâu phải vì một cái lồng chim, đúng không cậu.

- Không có lồng, chưa chắc chim nó đã chịu hót.

Hoành ngoẹo cổ ngó theo dáng đi hầm hập của vợ, tủm tỉm nói. Rõ ràng là cậu ấy vừa nhòm trộm vào trong đầu tớ. Thật bất lịch sự.

Tớ muốn trả thù nên ra ngoài nhòm vào bông hải đường để tìm con ong không thích bị soi mói kia nhưng lòng hoa vắng ngắt, chỉ những vụn phấn dây rớt lên các cánh hoa lử lả, bơ phờ. Thế là tớ ngắt luôn bông hải đường ấy cho vào túi mang tới bệnh viện. Nếu Đại tá nhìn thấy, chắc bác ấy sẽ rất mừng.

Nhưng Đại tá chẳng mở mắt cậu ạ. Chỉ có những tiếng píp píp đều đặn kéo dài, sau đó ngưng một khoảng để quay lại từ đầu và tiếp tục píp píp như thế, với chu trình bất tận. Tớ sẽ sàng đặt bông hải đường xuống cạnh Đại tá, thì thầm với bác ấy, hãy mở mắt, hãy mở mắt, xem cháu mang cái gì tới này.

Bác ấy chỉ thở và thở.

Giờ thì tớ thấy Lĩnh đúng đến mức không thể cãi vào đâu được, khi Lĩnh nói với tớ vào cái hôm dọn hẳn ra ngoài ở. Hôm ấy tớ tiễn Lĩnh đến hàng cây muỗm rồi dừng lại, rụt rè bảo quán nằm ở chỗ xa khuất thế, lại toàn người lạ, sợ rồi Lĩnh rất buồn. Lĩnh đặt ngón tay út, đúng ngón út nhé Phốc nhé, lên vành tai tớ và bảo gia đình như bông hoa, thế nào cũng đến lúc lụn bại, các cánh rụng rơi, tan tác, thà rụng sớm còn huy hoàng hơn. Ngay lúc ấy thì tớ không suy nghĩ về câu nói của Lĩnh, chỉ cảm giác vành tai mình, nơi ngón út của Lĩnh đậu hờ vào, đang từ từ nở ra một bông hoa, còn nó là hoa gì thì tớ chẳng rõ. Quay về nhà, thấy Đại tá cầm tờ Quân đội nhân dân ngồi thu lu ở bậc thềm thì tớ mới nhớ lại câu nói của Lĩnh và lúc ấy tớ thấy nó sai bét.

Giờ thì Đại tá đúng là một cánh hoa tàn. Cả Ngọ cũng là một cánh hoa tàn.

Giờ thì tớ còn nhận ra bông hoa nở bên vành tai tớ dạo ấy là hoa hải đường.

Mùi cồn tê dại xộc lên khiến tớ gằm mặt xuống, hơi nghiêng sang bên và cậu biết không, tớ nhìn thấy những con kiến li ti quẩn quanh, bế tắc đi lại ngay đầu mũi giày của mình. Thật kín đáo, tớ hình dung tớ sẽ miết giày dọc theo hàng kiến. Phốc ơi Phốc ơi, thịt da tan nát nháo nhào thành một vệt nâu thẫm huy hoàng.

Vân nhìn tớ bằng đôi mắt ướt hoe hoe, như là màu của bông hải đường hắt vào. Tớ nghĩ Vân sẽ mắng tớ, nhưng chị ta chẳng nói gì, chỉ gạt bông hoa ra, rồi cúi xuống tẩn mẩn, mụ mẫm lau cọ cho Đại tá. Tớ mang bông hoa ra ngoài. Vừa tới cuối hành lang thì có cảm giác lành lạnh và khi ngó ra ngoài hàng rào, tớ nhìn thấy nó.

Lần này nó đi chậm, lừ đừ ghê rợn. Sắc màu sặc sỡ của con rồng vẽ bên thành xe cứ lồng lộn quắc lên, màu đen loang loang cuộn trào, màu đỏ bầm của máu đông, màu vàng tróc lở của vảy, hai con mắt tròn mở to với vòng tròn trắng vây lấy vòng tròn đen có điểm một chấm đỏ tươi ở giữa. Tiếng trục bánh xe nghiến kèn kẹt cùng với tiếng lanh canh của kim loại mỏng làm không khí rung rảy, tê dại. Tớ nhắm mắt lại chờ cho cái xe đi qua nhưng hình như nó tiến thẳng về phía tớ...

Khi tớ mở mắt thì một chiếc ô tô lướt nhanh đến trước cửa phòng cấp cứu. Trên băng ca, chiếc ga trắng phủ từ cổ xuống kín chân, chỉ thò ra một khuôn mặt xanh lợt, bấy bá, hai lỗ mũi có hai vệt đen thẫm kéo xuống tận cổ. Cả đám người bu theo cái băng ca đó vào phòng cấp cứu, nhốn nháo, tang tóc.

Vân xô ra, mặt bượt bạt cho tớ biết ca vừa đưa vào là do va chạm xe máy, nạn nhân đã chết.

Ngoài hàng rào, những bông râm bụt biến màu, tớ trông chúng như những khuôn mặt bầm giập vẫn chưa tìm được cơ hội nhập viện. Xa hơn những bông râm bụt là ông bán nước chè.

Y tá lại đến thay lọ huyết thanh đã sắp cạn. Những đụng chạm vào thân thể không làm Đại tá mảy may xao động, tuồng như bác ấy đang đi đâu đó rất xa. Đại tá lạ tới mức so với những bức ảnh chụp mà bác ấy lưu trong cuốn album thì vời vợi, ngàn trùng, đặc biệt là bức chụp bác ấy đi thị sát mặt trận. Trong bức ảnh, Đại tá tươi tắn mà vẫn đĩnh đạc, oai nghiêm, với bộ quân phục giản dị. Nhưng Đại tá bảo với tớ là bác ấy ưa nhất tấm ảnh chụp bác ấy hai tay ốp chặt tai, co người như con tôm dưới chân bức tường tróc lở để tránh đợt pháo kích của địch. Cả bức ảnh chỉ tập trung lấy nét vào bàn tay phía trái đang bịt chặt tai trái, còn lại thì đều mờ nhòe, phần do ống kính, phần do những làn khói của đạn pháo dạt vào. Người chụp ảnh đã chết ngay sau trận đánh ấy có một ngày vì lý do rất vớ vẩn: ngã xuống sông và không ai kịp níu lấy. Đại tá mang ba lô của người chụp ảnh ấy vào tận Sài Gòn, rồi tìm cách chuyển về cho gia đình người ấy, còn chiếc máy ảnh cùng những cuộn phim quý giá chụp trực tiếp cảnh hai bên bắn nhau dữ dội thì sau này được trưng bày ở phòng truyền thống sư đoàn với dòng chú thích chung chung là "kỷ vật chiến trường". Đại tá đã quên tên người chụp ảnh, người ấy cũng không được tôn vinh vì chỉ mới bỏ hàng ngũ của bên kia sang bên này được có gần một năm. Đó là người không có lý tưởng mà chỉ có tính tò mò của một nghệ sĩ muốn tìm hiểu về cả hai bên.

Khuất tới, kéo cả Vân với tớ vào phòng trưởng khoa, đề nghị Oánh nói cho Vân rõ tình trạng thực sự của Đại tá. Oánh vòng vo lưới nhện một hồi, cuối cùng anh ta bảo tốt nhất là để mất ở nhà, tránh để mất trong viện.

Vân vò hai tay vào nhau rồi lại buông rời ra, da mặt xám hơn mọi khi. Tớ hỏi Oánh:

- Ở đây không cứu được thì ở đâu cứu được đây?

Oánh so vai, câu trả lời buột ra rất nhanh, như là nó đã nằm sẵn ngay đầu lưỡi anh ta cùng với cái khoát tay vu vơ:

- Chắc chỗ nào đó.

Lời của Oánh khiến tớ chạnh nghĩ tới con dóc trước cửa gia đình chồng Lĩnh ở Võ Nhai. Con dốc nghiêng nghiêng với những búi lau trong suốt và tiếng róc rách man man của dòng suối trong vắt mà tớ đã từng xắn quần lội qua.

Khuất đưa cho Oánh một cái phong bì, gọi là để cảm ơn vì đã nhiệt tình giúp đỡ, đưa đàng hoàng, và Oánh cũng nhận đàng hoàng như đón sổ bệnh án.

Vân bỏ ra ngoài, chậm chạp nhấm nháp từng bước chân mình. Tớ vặc đầu một cái thật dứt khoát rồi rón rén đi theo sau, rứt từng cánh hải đường thả lên dấu chân của Vân.

- Về thôi.

Tớ nghe giọng Oánh thoang thoảng trước khi cửa phòng làm việc của anh ta khép lại.

Cậu hình dung nổi không, lúc này cả bệnh viện nhuốm trong thứ ánh sáng tai tái, xen kẽ giữa các khu nhà là khuôn viên cây cảnh lợt lạt, ủ dột với sắc le lói, mụ mị của những cụm cỏ tóc tiên. Âm thanh bỗng dưng dạt đi, lênh đênh, phù du sau đó lả xuống hòa lẫn với làn bụi xám đang vơ vẩn bên mép con đường ngập ngụa, rối loạn những vòng quay của đủ loại bánh xe.