Chương XXVII NHỨC NHỐI A1
❖ 1 ❖

Đồi A1 là vết thương nhức nhối từ đợt 2 kéo dài đến ngày kết thúc chiến dịch Điện Biên Phủ.

Riêng với đợt tấn công vào khu trung tâm này, có những điều mà Chỉ huy trưởng không thể trao đổi với ai. Đó là hội nghị Geneve bàn về vấn đề Đông Dương đang tới gần, cần có một chiến công kịp thời để phối hợp với những hoạt động ngoại giao. Từ kinh nghiệm tại đại hội Đà Lạt năm 1946, anh biết rõ không thể đàm phán có hiệu quả với Pháp nếu ta chưa có cái gì đủ sức nặng đặt ra trên bàn hội nghị. Hơn thế, những tin tức nắm được gần đây cho thấy phương Tây đang gấp rút tính toán một biện pháp cứu nguy cho Điện Biên Phủ. Có thể có một cuộc oanh tạc lớn bằng không quân chiến lược. Cũng có thể hơn thế, một cuộc can thiệp bằng bộ binh, như Mỹ và đồng minh đã làm ở Triều Tiên. Có thể tránh được những nguy cơ này nếu ta nhanh chóng tiêu diệt được con nhím của Navarre.

Trước khi mở cuộc tấn công vào khu Đông, Chỉ huy trưởng đã rất cân nhắc. Anh biết bộ đội ta mới chỉ tiêu diệt những trung tâm đề kháng đúng riêng lẻ, đây là lần đầu ta đánh vào một khu vực gồm nhiều trung tâm đề kháng, nhiều tiểu đoàn đóng liên kết với nhau. Đây sẽ là trận công kiên có quy mô nhất từ trước đến nay. Để đảm bảo chắc thắng, ta huy động 18 tiểu đoàn bộ binh (nếu kể cả lực lượng dự bị là 21 tiểu đoàn) để tiêu diệt 5 tiểu đoàn bộ binh của địch. Việc kiềm chế pháo và lực lượng phản kích cũng được tính toán khá chu đáo. Cách đánh cũng đã rút kinh nghiệm, đặc biệt những kinh nghiệm bạn đã nêu từ trận Nà Sản.

Tại sao việc đánh chiếm nhiều cao điểm phía đông: đồi E, đồi D1, D2, đồi C1 ta chỉ mất 45 phút, nhiều nhất là hai giờ chiến đấu, nhưng ta đã dồn sức suốt 4 ngày đêm, ném vào A1 một lực lượng mạnh chưa từng có nhưng vẫn không tiêu diệt được vị trí này? Anh đã dành toàn bộ thời gian gặp gỡ những người từ mặt trận về, trao đổi trong Bộ chỉ huy mặt trận và cơ quan tham mưu. Anh không tin vào một số nguyên nhân những người trực tiếp chỉ huy trận đánh đã nêu: bộ đội ta chưa có kinh nghiệm giải quyết hầm ngầm! Anh nhận thấy trở ngại lớn nhất là do bộ đội ta bị thương vong vì pháo địch và phải liên tiếp dối phó với lực lượng phản kích của địch. Anh nhớ lại chiến dịch Hà Nam Ninh, chiến dịch Đông Bắc, địch chỉ dùng pháo binh từ xa để bảo vệ những cứ điểm bị cô lập ban đêm trước những đợt tiến công của ta, và chúng đã thành công.

Chỉ huy trưởng cũng đã đặt cho mình hàng ngàn câu hỏi. Những khuyết điểm nổi lên trong đợt tiến công này là do trung đoàn 174 nổ súng chậm nửa giờ, trung đoàn 102 từ phía tây sang, trước giờ nổ súng, mới chỉ đến A1 được 5 đại đội, và hầu hết các đơn vị thọc sâu không lọt được vào khu tung thâm vì thiếu bộc phá mở hàng rào… Anh biết trong chiến đấu hợp đồng, thông tin liên lạc là điều cực kỳ quan trọng. Anh cũng biết rất rõ đối với những đơn vị làm nhiệm vụ thọc sâu, việc chuẩn bị chiến đấu là quyết định. Anh đã học được tác phong cẩn thận, tỉ mỉ, chu đáo ở Bác. Dặn dò nhiều không bao giờ là thừa. Anh thường yêu cầu cán bộ, kể cả những người tiếp thu nhanh nhất, nhắc lại những việc cụ thể mình đã trao, dù thấy đây là một việc làm quá đơn giản. Anh nhớ tất cả những điều này đã được chính mình căn dặn cán bộ đơn vị trước giờ nổ súng. Anh hỏi Hiếu, chánh văn phòng, trong thư gửi cho cán bộ, chiến sĩ trước cuộc tiến công khu Đông, những điều này có được nhắc đến không. Hiếu biết anh rất nhớ những gì viết trong đó, được chính anh sửa chữa nhiều lần và thông qua. Anh hỏi vậy chỉ để xác minh một lần nữa: có những điều anh đã nói mà bộ đội không làm. Hiếu nói:

- Thưa anh, trong cuộc họp, anh đã nói rất cụ thể, và những điều này còn được viết cả trong thư gửi cán bộ và chiến sĩ trước đợt tấn công vào khu Đông, cũng như công tác thông tin liên lạc quan trọng như thế nào, các đơn vị thọc sâu cần phải chuẩn bị những gì…

- Có thư ở đây không, đọc cho mình nghe đoạn đó.

Hiếu mở cặp hồ sơ:

- Anh có nói tới bốn điều kiện để ta thắng địch và nêu ra hai khó khăn. Một là cán bộ “ không nhận rõ tình hình địch, ta, sinh ra chủ quan khinh địch, do đó mà lơ là việc tổ chức chiến đấu”. Điều anh hỏi nằm trong lời dặn thứ hai sau đây: “ Đánh điểm thì phải tổ chức việc đột phá cho nhanh, đừng mắc phải những khuyết điểm như trước đây. Đánh thọc sâu vào tung thâm của địch thì phải tổ chức bộ đội cho mạnh và gọn, đủ bộc phá, đủ các vũ khí nhẹ, đủ xung lực. Ngoài ra còn có những khó khăn khác nữa về tổ chức chiến đấu như tiến quân ban ngày, như làm thế nào để đánh ùn, như nắm vững thông tin liên lạc, v.v…”

Chỉ huy trưởng im lặng. Có những khuyết điểm thông thường, được nhắc đi nhắc lại nhiều lần, ai cũng biết, nhưng khi vào trận cán bộ cứ tiếp tục mắc?

Ta đã tung hai trung đoàn công kiên hàng đầu vào một cứ điểm tiểu đoàn, sử dụng mọi biện pháp có thể sử dụng trong trận đánh, cán bộ, chiến sĩ có tinh thần quyết tâm tiêu diệt địch rất cao, chưa bao giờ những cán bộ tiểu đoàn, trung đoàn đã phải trực tiếp chiến đấu bằng lựu đạn bộc phá như một người lính để bảo vệ từng đường hào, từng lô cốt, nhưng không hiểu vì sao trận đánh đã không thành công?

Những người dã chiến đấu ở A1, cũng như những người chung quanh anh, đều tập trung vào nghĩ cách tiêu diệt A1. Họ thấy lúc này vẫn còn thuận lợi để hoàn thành nhiệm vụ đợt 2, vì ta đã làm chủ phần lớn các cao điểm phía đông, ngay ở A1, ta đã phá hủy phần lớn công sự, ta vẫn còn làm chủ một phần đồi ở phía dưới, còn nhiều điều kiện để hoàn tất nhiệm vụ chiến đấu đợt hai. Bản thân hai đồng chí chỉ huy chiến đấu tại A1 trở về đều xin tiếp tục chiến đấu hoàn thành nhiệm vụ.

Nhưng anh cảm thấy hai đồng chí trung đoàn trưởng và những cán bộ chiến sĩ từ A1 trở về, đều chưa khẳng định được nguyên nhân chủ yếu đã dẫn đến việc họ không hoàn thành nhiệm vụ, vì họ vẫn đề nghị tiếp tục cách đánh như trước đây với sự chuẩn bị chu đáo hơn. Nguyễn Hữu An cho rằng phải tổ chức những phân đội tinh binh đặc biệt để tiêu diệt hầm ngầm. Hùng Sinh thấy cần ngăn chặn quân viện trợ Mương Thanh lên. Nếu đúng đây là nguyên nhân dẫn đến việc tiêu diệt A1 không thành công, thì cả hai việc này đều không thể khắc phục nhanh chóng.

Qua đợt tiến công, đã thấy khu Éliane cao, đặc biệt Esliane 2, đã thành một điểm sinh tử đối với quân địch, mà chúng quyết tâm bảo vệ bằng mọi giá vì số phận của tập đoàn cứ điểm tại đây. Tiếp tục trận đánh tại A1, bộ đội ta phải đương đầu với hỏa lực địch ở mật độ dày đặc như mấy ngày qua, mà ta chưa có cách khắc phục. Ta sẽ tiếp tục đối phó với quân phản kích ở Mường Thanh lên mà chưa có cách nào ngăn chặn. Tiếp tục cách đánh này, vô tình ta đã tạo lên một điểm quyết chiến tại một khu vực nhỏ hẹp mà địch có điều kiện phát huy toàn bộ sức mạnh của chúng, một điều xa lạ với chủ trương của ta sau khi đã từ bỏ cách “ đánh nhanh thắng nhanh”. Với sự trợ lực bằng không quân của Mỹ, dù vòng vây của ta đã thu hẹp, trong một tuần, địch vẫn có thể bù đắp những thiệt hại của chúng về vũ khí, đạn dược, kể cả quân số hao hụt. Riêng dự trữ về lựu đạn pháo của ta đã cạn kiệt. Các bạn Trung Quốc đã hết sức cố gắng nhưng trong vòng một tháng tới sẽ không thể cung cấp cho ta thêm viên đạn 105 nào. Ta đã quyết định chuyển số đạn 105 chiến lợi phẩm từ Trung Lào ra, nó sẽ phải vượt qua hàng ngàn kilômét đường rừng, và số đạn này cũng chỉ có 400 viên! Trong khi đó, cán bộ, chiến sĩ của ta đã qua năm tháng trời liên tục hành quân, lao động, chiến đấu, vừa qua lại chịu đựng mọi tổn thất, các đơn vị cần có thời gian củng cố, bổ sung lực lượng, chuẩn bị về vật chất. Nhiều cán bộ, chiến sĩ bị thương sẽ khó kịp trở về đơn vị chiến đấu.

Ta đã chuẩn bị về mặt tổ chức đưa ra tất cả các cán bộ ở các cơ quan xuống trực tiếp chỉ huy chiến đấu để thay thế cho những cán bộ thương vong. Nhưng nguồn lực bổ sung cho chiến sĩ thì phải dựa vào tân binh. Trong số chiến sĩ bổ sung này, rất nhiều người lần đầu cầm súng. Đợt chiến đấu sắp tới, nhiều đơn vị xung kích sẽ do những cán bộ chưa có kinh nghiệm chỉ huy, nhiều chiến sĩ lần đầu ra trận, họ sẽ phải học xạ kích ngay tại trận địa. Việc tiếp tế lương thực cho bộ đội phải tiến hành từng ngày. Bộ đội sẽ bị đói, nếu con đường độc đạo từ hậu phương ra mắt trận bị cắt đứt. Chúng có thể dùng máy bay đánh phá. Chúng cũng có thể cho quân dù đổ bộ vào hậu phương của ta. Và còn một khó khăn lớn hơn: phương Tây đang xúc tiến một phương án cứu nguy cho Điện Biên Phủ! Chỉ huy trưởng phải giành chiến thắng với những lực lượng, phương tiện hạn chế rất nhiều so với ngày đầu chiến dịch, và anh không được phép kéo dài thời gian, càng không được phép dừng trận đánh.

Những ngày đầu tháng Tư, chính là những ngày u buồn nhất trong chiến dịch. Lần đầu tiên, một vấn đề lần đầu xuất hiện trong tư tưởng không ít cán bộ: Phải chăng những cố gắng của ta đã tới giới hạn! Địch vẫn còn gần một vạn quân địch và gần ba chục cứ điểm trên cánh đồng. Với lực lượng đã tiêu hao, đạn pháo đã cạn, làm cách nào để dành chiến thắng…?

Ý nghĩ Điện Biên Phủ sẽ trở thành một Nà Sản thứ hai như một bóng đen hiện lên làm tắt những tiếng hát, những nụ cười. Không khí cơ quan tham mưu trở nên trầm ngâm. Thượng tướng Trần Văn Quang, khi đó là Trưởng ban tác chiến của địch, sau này đã nói: “ Chúng tôi là cơ quan tham mưu chiến dịch, nhiệm vụ của chúng tôi là phải đề ra chiến thuật với bộ chỉ huy để dành chiến thắng, nhưng trong chiến dịch này nhiều lúc chúng tôi không nghĩ ra cách nào, chiến dịch đã vượt xa trình độ suy nghĩ của chúng tôi. Mọi việc giải quyết chỉ còn trông chờ vào cấp trên!”

Những người ở sở chỉ huy thấy bộ mặt của chỉ huy trưởng võ đi. Anh lại tiếp tục những đêm không ngủ.

❖ 2 ❖

Chính ủy 308 Lê Quang Đạo quẹt giầy vào gốc cây cho bớt đất trước khi bước vào lán của Chỉ huy trưởng.

Chỉ huy trưởng quay ra nhìn thấy Đạo quay sang nói với đồng chí anh nuôi:

- Cậu kiếm cho mình thêm một cái ca.

Đạo dừng lại trước của báo cáo:

- Tôi từ 308 lên họp.

- Vào đi, mình đang có món này ngon để chiêu đãi cậu ở mặt trận về đây.

Anh nuôi đã lấy từ trong balô đồng chí bảo vệ ở giường bên một cái ca mang tới. Chỉ huy trưởng nói:

- Cậu sẻ giúp chúng mình làm hai đi.

Anh nuôi lấy nước trong bi đông tráng chiếc ca, rồi mở lắp chiếc ca đã đặt trên bàn sẻ sang một thứ nước giống như cháo rất sánh.

Chỉ huy trưởng hỏi:

- Cậu có biết cái này không?

- Thưa anh có. Nước cơm, rất ngon.

- Thỉnh thoảng anh em cũng bồi dưỡng cho mình thứ này. Ta ăn đi!

Chỉ huy trưởng biết Lê Quang Đạo từ rất sớm. Năm 1940, anh dạy sử ở trường trung học Thăng Long, Lê Quang Đạo học trung học tại đây. Trước Tổng khởi nghĩa, trường tư thục Thăng Long được coi là cái nôi của Cách mạng.

Hai người chầm chậm thưởng thức thứ nước cơm thơm, sánh béo và ngọt có pha chút muối qua thực quản tới dạ dày, dương như đi tới đâu biết tới đấy.

Chỉ huy trưởng hỏi:

- Hôm vừa rồi 36 đánh 106 nhanh lắm phải không?

Đạo ngừng ăn, cầm chiếc ca sôi nổi nói:

- Tôi mới xuống 36 về. Tôi định tới báo cáo với anh về trận đánh 106..

Chỉ huy trưởng cũng ngừng ăn chăm chú nhìn anh.

- Thưa anh, thực ra, cũng chẳng ra một trận đánh. Chiến hào của 36 đã vây quanh 106 từ lâu, anh em cứ khoét dần vào dưới hàng rào, khi được lệnh của mặt trận chuyển từ dương công sang tiêu diệt thì anh em đánh luôn. Không cần hỏa pháo chuẩn bị, không cần đột phá tiền duyên, thấy anh em ta bất thần hiện lên từ giữa đồn ném lựu đạn, nổ tiêu liên là cả bọn giơ tay xin hàng.

Chỉ huy trưởng đặt chiếc ca xuống bàn, vỗ tay:

- Không có người chiến sĩ nào lại có những sáng tạo tuyệt vời trong chiến tranh như các chiến sĩ của ta. Đây sẽ là một chiến thật mới của ta!

Đồng chí anh nuôi nhắc hai người:

- Hai anh ăn đi không nguội cả rồi!

- Món quà của anh Đạo không kém món quà của hai cậu đâu! Cậu nói anh Hiếu tối nay làm việc với mình.

❖ 3 ❖

Mấy ngày qua, Chỉ huy trưởng trở lại những giây phút căng thẳng như những ngày đầu ra mặt trận. Nhưng thực ra lần này, đáp số đã đến khá nhanh. Sau khi gặp các cán bộ ở A1 về, anh đã nhận thấy không thể tiếp tục ngay trận đánh trước khi có một sự chuẩn bị kĩ lưỡng tại đây, không thể đi theo lối mòn, cuộc chiến trên Éliane cao sẽ là trận đánh cuối cùng ở Điện Biên Phủ.

Anh mở bản báo cáo Đảng ủy Mặt trận đọc lại về nhiệm vụ đề ra cho đợt tiến công thứ hai: “ đánh chiếm các cao điểm phòng ngự phía đông của phân khu Trung tâm, trong đó có 5 cao điểm quan trọng là: A1, C1, C2, D1 và E, thắt chặt trận địa tiến công và bao vây, khống chế đi đến đánh chiếm sân bay, hạn chế đi tới triệt hẳn đường tiếp tế, tiếp viện của địch, tích cực tiêu diệt và tiêu hao sinh lực địch, thu hẹp phạm vi chiếm đóng và vùng trời của chúng, tạo điều kiện chuyển sang tổng công kích…” Anh buột miệng kêu lên:

- Đây rồi!

Tất cả những việc cần làm đều hiện lên trước mắt anh rất rõ nét.

Việc cần làm nhanh chóng không phải là tiếp tục tấn công A1, mà là dùng trận địa hào để bóp nghẹt con nhím Điện Biên Phủ. Bộ đội ta đã quen với chiến thuật này. Cả những chiến sĩ tân binh cũng có thể làm việc này một cách thành thạo vì đa số họ đều là nông dân. Đây cũng chính là điều anh đã nghĩ đến ngay từ khi bộ đội ta bắt đầu xây dựng trận địa chiến hào. Dùng trận địa chiến hào để bóp nghẹt con nhím Điện Biên Phủ, cũng là cách khắc phục về hỏa lực giữa ta và địch hiện nay. Chiến hào của ta không chỉ mang đạn súng cối, súng bộ binh của ta, mà cả lựu đạn đến chiến hào của quân địch. Vẫn là những vũ khí mà ta hiện có, nhưng sức mạnh hỏa lực sẽ tăng lên rất nhiều lần. Cách siết chặt trận địa chiến hào chung quanh con nhím Điện Biên Phủ cũng là cách tốt nhất đề phòng một cuộc can thiệp lớn bằng không quân chiến lược của Mỹ, chúng có thể làm gì khi quân chúng và quân ta đã ở trong thế cài răng lược? Ngay tại đây, chỉ với số cao xạ ít ỏi của ta, không ít lần những máy bay cường kích của địch đã lao xuống trút bom vòa đúng vị trí của quân Pháp. Trước mắt, ta sẽ thay thế những cuộc tiến công ào ạt vào các cao điểm bằng cách chuyển sang đánh nhỏ, phát động toàn thể các chiến sĩ trên chiến trường dùng súng cối, súng trường, lựu đạn để tiêu diệt quân địch ngay trong vị trí. Ta không cần tốn xương máu giành thêm một vài vị trí mà tổn thất của quân địch chắc sẽ không ít hơn.

Và điều quan trọng trong thời gian này chính là phải khoét sâu vào nhược điểm cơ bản của quân địch là vấn đề tiếp tế. Máy bay địch không còn lên xuống sân bay Mường Thanh. Nhưng đây vẫn là một bãi rộng tương đối an toàn của địch để nhận tăng viện về vũ khí và người. Cần cắt đứt ngay cái dạ dày của con nhím Điện Biên Phủ. Đây cũng là điều ta đã trù liệu ngay từ ngày đầu chiến dịch. Ta sẽ dùng trận địa hào để chia cắt tất cả các vị trí bảo vệ sân bay và cắt đứt chính bản thân sân bay. Con nhím Điện Biên Phủ sẽ không thể tồn tại nếu cái dạ dày của nó bị cắt đứt. Trước mắt cuộc tiến công sẽ chuyển từ phía đông sang phía tây. Cuộc tiến công này sẽ không bão táp như cuộc tiến công vừa qua, nhưng chắc chắn nó sẽ đem lại cho quân địch những đòn chí tử.

Và chính trận đánh 106 ở phía tây đã mang lại một luồng ánh sáng mới xua tan những đám mây mù còn lởn vởn. Ta đã dùng chiến hào để chia cắt quân địch, tại sao ta không dùng chính những đường hào này để tiêu diệt những cứ điểm của địch? Phải chăng đây là cách tốt nhất để tiêu diệt địch trong tình trạng hiện nay! Một lần nữa, chính những người đang trực tiếp cầm súng chiến đấu lại mang lại bài học mới, vì bài học này là vô giá.

❖ 4 ❖

Ngày 6 tháng 4, hội nghị kiểm điểm đợt tiến công thứ hai được triệu tập.

Phần đầu hội nghị diễn ra khá căng thẳng. Từng đơn vị đều tập trung nói về những thiếu sót của mình. Trong đợt tiến công này, lần đầu đã xuất hiện hiện tượng một cán bộ tiểu đoàn bỏ chạy khỏi trận địa giữa trận đánh. Chỉ huy trưởng đã phê bình rất nghiêm khắc trung đoàn trưởng 174 nổ súng tại A1 chậm nửa giờ. Đại đoàn trưởng Lê Quảng Ba đứng lên nhận khuyết điểm và xin nhận kỉ luật.

Phương Tây có người nhận xét anh là “ ngọn núi lửa phủ tuyết”. Chưa bao giờ người ta thấy Chỉ huy trưởng biểu lộ thái độ nóng giận đến như vậy trong một cuộc hội nghị. Anh nói phải đưa một số cán bộ ra “tòa án binh”. Nhưng cuối cùng, không có tòa án binh nào.

Mọi người cảm thấy nhẹ nhõm khi kết thúc phần kiểm điểm. Họ chăm chú, căng thẳng chờ đợi một đợt công kiên mới, với những trận đánh quyết liệt hơn để hoàn thành nhiệm vụ đợt 2. Bóng ma đồi A1 vẫn ám ảnh trong đầu. Nhưng rồi qua cả phần trao nhiệm vụ, không có một trận công kiên nào. Chỉ là việc tiếp tục đào trận địa để thu hẹp vòng vây, chia cắt các vị trí địch, đặc biệt là cắt sân bay và tiêu diệt một số vị trí bảo vệ sân bay bằng cách đánh lấn và hạn chế việc tăng người và vũ khí của địch.

Ngày 8 tháng 4, các đơn vị được trao nhiệm vụ cụ thể như sau:

Đại đoàn 308 làm trận địa chia cắt các cứ điểm bảo vệ sân bay, và chuẩn bị công kích cứ điểm 206 và các cứ điểm: 311A, 311B (thuộc trung tâm đề kháng Claudine), đưa trận địa tiếp cận sở chỉ huy của De Castries ở phía tây. Đánh địch phản kích để giữ vững trận địa và đánh quân dù trong phạm vi đại đoàn phụ trách.

Đại đoàn 312 củng cố trận địa phòng ngự ở các đồi E và D, chuẩn bị tiếp tục tiêu diệt cứ điểm 105 ở bắc sân bay, các vị trí 203, 204 và khu tiểu đoàn ngụy Thái số 2.

Hai đại đoàn 308 và 312 phối hợp đào một đường giao thông hào sắt ngang sân bay ở phía nam cứ điểm 206.

Đại đoàn 316 củng cố trận địa phòng ngự ở C1 và làm trận địa chuẩn bị tấn công A1, C2 ở phía đông.

Ở phía nam, trung đoàn 57 (đại đoàn 304) củng cố trận địa bao vây và tiến công ở Hồng Cúm. Kiềm chế pháo binh địch ở Hồng Cúm.

Đại đoàn pháo binh 351 củng cố các trận địa trú quân và trận địa hỏa lực, làm thêm một trận địa mới cho đại đội trọng pháo ở tây- bắc Mường Thanh để phối hợp với cuộc chiến đấu ở sân bay.

Nhiệm vụ chung của tất cả các đơn vị trên toàn mặt trận được đề ra trong thời gian này là tích cực đẩy mạnh hoạt động nhỏ, dùng mọi loại vũ khí của bộ binh bất kể ngày đêm tập kích, bắn tỉa sát thương quân địch, bắn máy bay, đoạt dù tiếp tế, làm cho địch không có lương ăn, nước uống, không còn đạn dược.

Chỉ huy trưởng nhắc các đơn vị đều phải củng cố trận địa nơi trú quân, trận địa tấn công, và tranh thủ củng cố đơn vị, bồi dưỡng sức khỏe cho bộ đội, học tập, rút kinh nghiệm đợt chiến đấu vừa qua để chuẩn bị cho trận tiến công quyết định sắp tới.

Nhiều người cảm thấy sau nhiều ngày chiến đấu cực kỳ căng thẳng, cấp trên đang dành cho họ một thời gian nghỉ ngơi.

Sau cuộc họp, Chỉ huy trưởng gặp đại đoàn trưởng Vương Thừa Vũ. Anh biết Vương Thừa Vũ không vui sau khi trung đoàn 102 không hoàn thành nhiệm vụ tiêu diệt A1.

Chỉ huy trưởng hỏi Vũ:

- Cái dạ dày của anh dạo này thế nào rồi?

Vương Thừa Vũ mắc chứng đau dạ dày, một chứng bệnh tối kỵ với những người chỉ huy chiến đấu. Mỗi chiến dịch, Chỉ huy trưởng thường băn khoăn khi nghĩ đến Vũ với căn bệnh kinh niên của anh.

Vũ tươi cười nói:

- Từ ngày anh Tôn Thất Tùng cắt đi hai phần ba dạ dày thì tôi khỏe, chiến dịch này đi lại nhiều, nhưng không thấy đau.

Chỉ huy trưởng mỉm cười:

- Anh Tôn Thất Tùng mới lên chiến dịch. Anh tranh thủ gặp anh Tùng cảm ơn anh ấy đi.

- Tôi cũng đang muốn gặp anh Tùng để cảm ơn.

Thái độ chỉ huy trưởng trở nên trầm ngâm. Rồi anh nói:

- Lần này, 308 được giao nhiệm vụ cắt đứt sân bay, đây là một nhiệm vụ rất nặng và rất khó. Dù có bị tổn thất tại A1, nhưng 308 vẫn là đơn vị sung sức nhất tại mặt trận. Các đồng chí phải động viên anh em làm trận địa thất tốt để tránh phi pháo và đối phó với quân địch phản kích. Tôi đã đồng ý tổ chức một trận địa pháo đặc biệt ở sân bay, anh sử dụng tốt để tiêu diệt lực lượng phản kích. Vừa qua, trung đoàn 36 đánh cứ điểm 106 rất tốt. Anh động viên các đơn vị phát huy cách đánh này, vừa giảm được xương máu mà địch rất khó đối phó.

Trước khi Vũ ra về, Chỉ huy trưởng chìa tay bắt tay anh, mỉm cười nói:

- Anh Tôn Thất Tùng cắt cho anh hai phần ba dạ dày thì anh khỏe nhưng lần này, anh cắt cái dạ dày của De Castries thì con nhím Điện Biên Phủ sẽ chết.

❖ 5 ❖

Ngày 22 tháng 4, Chỉ huy trưởng gửi “Thư kêu gọi các chiến sĩ Điện Biên Phủ đẩy mạnh cuộc thi đua bắn tỉa quân địch”.

“Hỡi các chiến sĩ bắn súng trường!

Hỡi các chiến sĩ bắn súng máy!

Hỡi các chiến sĩ bắn súng cối!

Hỡi các chiến sĩ pháo binh!

Sau những ngày thắng lợi to lớn của quân ta ở Điện Biên Phủ, hiện nay trận địa bao vây của ta đã tiến sát đến khu trung tâm của địch. Khu trung tâm của địch hiện đã ở vào tầm hoạt động của các cỡ hỏa lực của ta.

Để làm cho địch càng ngày càng bị tiêu hao mệt mỏi, tinh thần sút kém, thương vong chồng chất, để làm cho địch luôn luôn lo sợ và căng thẳng, ăn không ngon, ngủ không yên, bất cứ lúc nào cũng có thể bị bắn chết, để tạo điều kiện cho quân ta giành được những thắng lợi lớn hơn, tiến tới tiêu diệt toàn bộ quân địch ở Điện Biên Phủ,

Tôi kêu gọi:

Toàn thể các chiến sĩ bắn súng trường,

các chiến sĩ bắn súng máy,

các chiến sĩ bắn súng cối,

các chiến sĩ pháo binh,

Hãy phát huy cao độ tinh thần tích cực diệt địch, nỗ lực thi đua đánh tỉa quân địch ở Điện Biên Phủ.

Một viên đạn, một tên địch!

Kiên nhẫn tích cực, nhằm đúng mục tiêu, hễ bắn là trúng…”