- 17 - Lán của sư trưởng Lâm sáng nay có cái gì là lạ.

Già Y’Blim đang ngồi đó, vẻ trằm tư, khắc khổ khác thường. Chiếc tẩu trên miệng già cũng lặng im không còn một sợi khói. Bên cạnh già là Hơ’Krol. Cô gái ngồi đó chỉ thỉnh thoảng đưa đôi mắt bối rối, xa xót nhìn già mà không biểt nói gì cả. Góc kia, sư trưởng Lâm đi đi lại lại, vẻ mặt cũng hết sức bức xúc rồi quay phắt lại với một cán bộ tác chiến vừa bước vào:

- Sao? Tình hình có đúng vậy không?

- Báo cáo, đã xác minh là đúng ạ? - Anh nhìn sang Hơ’Krol.

- Tức là nó để mặc đồng đội sa vào tay giặc, để mặc cho giặc hành hạ mà không có một hành động nào cả?... Đây là một chuyện không thể tha thứ được, đối với người dân tộc càng không thể tha thứ. Dẫn nó lên đây! Đưa ra toà án binh! Nếu cần ngay ngày mai sẽ xử tử hình trước tất cả bà con.

Người sĩ quan tác chiến im lặng đi ra. Lát sau Oánh vào. Thoáng nhìn vào mắt già làng Y'Blim một chút rồi lầm lì và bình thản dập mạnh gót giày:

- Báo cáo sư trưởng, tôi có mặt!

Ông Lâm quay lại, thoắt rùng mình rồi đứng sững, miệng há ra, không tin ở mắt mình, hồi lâu mới hỏi giọng khàn đặc:

- Con...Hả? Tại sao con... Tại sao đồng chí lại ở đây?

- Báo cáo, chúng tôi là tiểu đoàn đặc công chiến lược đến làm nhiệm vụ phối thuộc theo lệnh của Bộ - Oánh cố kìm giọng.

- Được... được rồi - Ông quay đi, tiếng nói hơi rung lên - Nhưng tại sao đồng chí lại làm như thế? Tại sao đồng chí có thể xử sự như thế trước cảnh đồng đội bị hành hạ?

- Báo cáo! - Nhìn nhanh sang Hơ’Krol, một cái nhìn trống rỗng không rõ nghĩa - Chúng tôi có thể nổ súng và đã định nổ súng nếu như đôi mắt của Y’Tac lúc ấy không kiên quyết ngăn lại. Đôi mắt ấy đã nói với chúng tôi: không thể chỉ vì một người mà để mất cả chiến dịch. Chính Y’Tac đã ra lệnh cho chúng tôi như thế. Chuyện xảy ra rồi, tôi có tội, tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm và xin được hỏi bao giờ phải ra pháp trường?

Ông Lâm lại quay người đi, mặt tái nhợt. Đôi mắt của cô gái nhìn sang ông rồi lại nhìn về phía Oánh, giằng xé. Im lặng ngột ngạt...Đúng lúc ấy thì già Y’Blim lặng lẽ đứng dậy, khó nhọc nói ra cái điều mà ông đã ủ dấm trong đầu:

- Thằng Y’Tac tội nghiệp con tui đằng nào cũng đã chết rồi, nó đã biết chết như một dũng sĩ của buôn làng, tôi không có gì phải buồn lòng cả. Giờ tôi xin lấy cái trái tim già nua không biết điều giả dối của tôi bảo lãnh mạng sống cho cán bộ đặc công Oánh này. Ba mươi năm trời nay, người Tây Nguyên nóng lòng sốt ruột chỉ mong cho mau đến ngày giải phóng. Cán bộ Oánh cũng mong như thế. Là bố, đau cái ruột nhiều nhiều lắm, tức cái tim nhiều nhiều lắm nhưng cái cán bộ nó làm đúng, nó không muốn để lộ lực lượng, nó không có tội đâu - Quay qua Oánh, giọng ngàn ngạt - Về, về đơn vị đi con! Đánh cho thiệt ngon vào là già, là bà con, là thằng Y'Tac ở dưới kia không buồn cái bụng nữa đâu.

Tiếng khóc của cô gái bật lên. Ông Lâm đứng sững hồi lâu rồi lặng lẽ bước đến trước già làng, giang hai tay ra ôm chầm, xiết chặt lấy người cha đang cố nén đau khổ đó, giọng nghẹn lại:

- Già Y’Blim... Đồng chí Y’Blim! Không biết nói thế nào cả, tôi chỉ xin cám ơn... xin cám ơn đồng chí và bà con. Tuy vậy đây cũng là một bài học đắt giá mà cả đơn vị chúng tôi phải nghiêm khắc kiểm điểm và rút kinh nghiệm. Tôi cũng là một người cha, xin già nhận từ tôi một lạy này để...

Già làng gạt đi, giữ chặt lấy tay ông, nhất định không cho ông làm điều đó. Oánh cũng bước đến trước mặt già, quỳ xuống, cầm lấy hai bàn tay già áp lên mặt mình, lặng đi hồi lâu. Già làng rút tay ra, vỗ nhẹ lên mái tóc của anh ra dấu an ủi rồi lặng lẽ bước ra, tấm lưng hơi còng xuống như đang chịu sức nặng quá lớn của một nỗi đau không dễ gì qua được. Cô gái ra theo, như đỡ như dìu ông lão đi ra khỏi sự bất hạnh. Sư trưởng nhìn theo, mắt mờ đi... Lát sau ông đến bên con, đưa cho con một ca nước nóng, giọng khác hẳn:

- Oánh... Con có biết bố ở đây không? Tại sao vào mà con không tìm cách nhắn cho bố một câu?

- Con định sau trận này sẽ lên gặp bố. Bố...bà gửi cho bố cái khăn len của mẹ con để lại. Bà bảo trong đó mùa mưa lạnh dễ ho lắm.

Anh đưa cho bố một gói nhỏ dường như lúc nào cũng đem sẵn theo người. Ông Lâm cầm lấy, những ngón tay khẽ run...

- Bà có khoẻ không con?

- Dạo này bà hay ho về đêm, lại hâm hấp sốt nữa, bà nói nếu chiến tranh không kết thúc nhanh lên thì có khi tao không còn được gặp lại bố con nhà mày...

Lặng đi một lát. Như nghe được cả tiếng tim đập trong lồng ngực của người con trận mạc thoáng hướng về mẹ già côi cút nơi xa...Lát sau ông nhìn đồng hồ:

- Bây giờ bố phải lên Bộ tư lệnh để hạ quyết tâm lần cuối. Đêm nay con nghỉ lại đây, bố có nhiều chuyện cần nói với con.

- Không, con cũng phải đi. ở đơn vị anh em đang chờ con. Xong việc, con hứa sẽ lên ở với bố cả tuần liền.Bố...

- Gì con?

- Con thương Ytac quá! Giá như có thể chết thay được cho cậu ấy thì con...

- Thôi... thôi chuyện đã qua rồi. Nhưng con...Thực ra về nguyên tắc, con vẫn phải...

- Con hiểu. Ngay tối nay con sẽ nộp lên bố, không, lên Bô tư lệnh mặt trận bản kiểm điểm và tự xác định kỷ luật.

- Tuỳ con - Ông trả lời khó nhọc - Đêm mai là thời điểm nổ súng, là giờ G. lịch sử rồi, con nhớ giữ gìn cẩn thận và lập được nhiều chiến công. Bố tin ở con.

- Con cũng mong bố hết sức giữ mình. Các chú ở trên Bộ tư lệnh bảo bố hay liều lắm, cứ thấy tiếng súng là ào ào như một chiến sĩ chả còn biết trời đất gì cả. Hẹn gặp lại bố giữa thị xã chiến thắng.

Hai bố con bắt tay nhau như cái bắt tay của hai người đồng chí. Oánh đi ra đến cửa, ông còn gọi lại:

- Oánh!..

- Sao kia bố?

- Không... Không có gì. Con đi đi!

Oánh đến sát bên bố, ngồi xuống cạnh bố, giọng mềm hẳn lại:

- Bố! Hình như bố định giấu con điều gì phải không?

Ông im lặng một chút rồi đặt tay mình lên tay con:

- Nếu bây giờ bố nói bố có một... giọt máu rơi, một đứa con đang ở trong này thì con có buồn bố không?

- Không!

- Tại sao?

- Bà đã nói với con hết rồi. Bà chỉ sợ không biết rồi anh em lại bắn vào đầu nhau.

- Chính thế mà bố phải nói với con. Đáng lẽ không nên nói nhưng bố không thể không nói - Giọng ông nhọc nhằn - Chiến tranh chắc chắn ngày sẽ càng ác liệt, rồi chả biết điều gì sẽ xảy ra... Con có một người em trai nghe đâu cũng đang là sĩ quan ở trong này và cũng rất có thể đang tác chiến ở ngay tại đây, một điểm nóng.

- Con hiểu - Giọng Oánh thật vui - Và nếu gặp nó, con sẽ lấy quyền ông anh, kéo xếch nó về đây bắt quỳ xuống tạ cái tội đã đi theo giặc trước bố.

- Khoan đã - Ông nuốt nước bọt, nói tiếp - Tên nó là Hùng, bà nội bảo nó giống bố và ngay từ lúc sinh ra trên gò má trái của nó đã có một cái bớt khá to...Có thể bố nói điều này con sẽ cho là buồn cười nhưng trên các nẻo đường chinh chiến, biết đâu...

- Vâng, bố cứ yên tâm, con hứa sẽ để ý. Cũng biết đâu thật. Có cái gì là không xảy ra trong chiến tranh hả bố, như cái chuyện bố con ta gặp nhau hôm nay chẳng hạn.

Oánh đi ra, dáng trẻ trung, mạnh mẽ. Người cha ngồi lại một mình, đôi mắt mệt mỏi hơi khép lại...

...Cách đây đã lâu lắm rồi, vào giữa những ngày kháng Pháp. Trong một trận công đồn, Lâm bị thương rất nặng. Dưới những tràng lửa đạn bay trên đầu, trước sự truy đuổi của toán lính lê dương cả trắng lẫn đen đang gầm thét ở phía sau, anh được một cô du kích dìu đỡ trốn xuống một căn hầm mật nằm ngay tại giữa gò. Nắp hầm ập lại, trên mặt đất, kẻ thù lồng lộn qua lại một lúc không thấy gì đành hậm hực bỏ đi. Riêng con mắt của tên Việt gian là chợt dừng lại nơi chiếc nắp hầm vừa được đậy nhưng vẫn còn để hở ra một vết máu khả nghi.... ở trong lòng hầm, cô gái đồng bằng Bắc bộ bối rối xé vạt áo của mình băng bó vết thương cho anh. Xé nữa. Trên thân thể cô chỉ còn lại chiếc yếm với đôi bờ vai trắng ngần. Anh kêu: " Khát... khát quá!" Cô gái không biết làm sao, quay quay lại, ngồi lên ngồi xuống một lúc rồi, như một bản năng làm mẹ trỗi dậy, cô khẽ đặt cái núm vú vào miệng anh. Anh đón lấy cái dòng sữa thiêng liêng ấy uống sâu vào lòng rồi từ từ thiếp đi. Cô cũng thiếp đi, đầu ngả vào vai anh...

Chính lúc đó, trên mặt đất, với sự chỉ điểm khốn nạn của tên gian, toán lê dương bắt đầu dùng thuốn sắt xăm hầm. Những mũi thuốn ăn vào đất sùn sụt, ăn xuống cả trần hầm, ăn luôn vào bờ vai cô gái đang lấy thân mình che chắn cho anh, ăn khá sâu. Đau đớn nhưng cô cố bậm môi không kêu, chỉ khẽ dùng lòng bàn tay lau đi vết máu trên mũi thuốn. Trên mặt đất, cái mũi thuốn được rút lên soi trước ánh sáng trời: vẫn chỉ có những vụn đất bám vào. Tên Việt gian điên loạn dùng mũi lê cậy tung nắp hầm. Một khoảng tối im lìm từ dưới hất lên. Hắn rút trái tạc đạn đeo bên mình tháo chốt thả xuống. Trong hầm, trái tạc đạn quả na lăn lọc cọc vào sát hai người. Không còn cách nào khác, cô bèn lấy thân mình che chở cho anh. Một tiếng nổ rung lòng đất, khói và bụi từ trong lòng hầm cuộn lên. Các mũi súng găm vào đó, chờ đợi... Nhưng tịnh không có một dấu hiệu gì. Tên Việt gian phảy tay: “ Mẹ! Chỉ là một cái hầm bỏ không.” Rồi cả bọn kéo nhau đi...

Dưới hầm, cô gái toàn thân tơ tướp, nắm chặt lấy tay anh, tiếng nói hắt ra: ” Em không sống được nữa đâu...Em còn đứa con ba tháng tuổi gửi bà nội... Bố nó đã hy sinh...Em trăm sự nhờ anh...” Anh ôm chặt lấy cô, nước mắt trào ra...

...Để rồi trong ngày tiếp quản Thủ Đô, trong đoàn người kéo về giữa cờ hoa và âm nhạc, ngồi trên cổ anh, nó đã nhìn quanh quất vào đám đông rồi ngây thơ hỏi: “ Bố... Bố! Mẹ đâu hở bố?” Anh chỉ biết cười, một cái cười héo hắt...

Tư lệnh phó mặt trận Vũ Lân bước vào với nước da xanh tái đã cắt đứt dòng hồi tưởng của ông. Sư trưởng Lâm lúng túng đứng dậy:

- Tôi.. tôi đang định lên anh.

- Thôi khỏi. Thời chiến thì mình cũng nên có cách làm việc theo kiểu thời chiến cho nhanh. Tóm lại, mình thay mặt Bộ tư lệnh xuống đây giao nhiệm vụ trực tiếp cho ông ngay đêm nay sẽ triển khai cho sư đoàn đánh chiếm quận lỵ Đức Lập.

- Đánh Đức Lập? Thế còn...

- Yên tâm. Đánh xong, ông vẫn có thể đủ thời gian kéo quân về tham chiến trên những mục tiêu trọng điểm ở Buôn Mê Thuột.

- Sao Bộ tư lệnh không phân cho sư đoàn khác mà lại phân cho sư đoàn tôi, một sư đoàn có truyền thống đánh công sự vững chắc đáng lẽ phải được đánh vào Buôn Mê Thuột ngay từ đầu?

- Ông nói hoàn toàn giống câu nói của một đồng chí ở Bộ chỉ huy tiền phương. Thì đó, mình đang sốt rét rung võng thì chính ủy Điệp mò đến dựng mình dậy với một tối hậu thư: " Chỉ có anh nói thì mấy anh trên mới hiểu, cố gắng một phen đi, dậy đi, nói xong dù có chết cũng được." Vậy là đành phải đi, chống gậy mà đi. Bắt đầu ông ấy không đồng ý, thậm chí còn gay gắt phê phán mình là không biết cách xử dụng một con át chủ bài trong một hoàn cảnh đắc dụng. Mình cũng gay gắt lại:" Chính vì khả năng đánh công sự vững chắc đó mà sư 10 chứ không thể là một sư nào khác có thể dứt điểm được Đức Lập trong một khoảng thời gian ngắn nhất để kịp hành quân về phía bắc Buôn Mê Thuột đánh tiếp, đồng thời sẵn sàng đánh địch phản kích." Nói thêm một chập nữa, cuối cùng ông ấy đành gật đầu. Thế nào, được chưa?

- Không được cũng phải được - Sư trưởng Lâm cười méo xẹo - Hoá ra ở chiến trường, cái khái niệm chủ công nhiều khi cũng được xử dụng như một thứ... vai phụ nhỉ? Thôi được, không sao, tôi hứa sẽ hoàn tất cái vai phụ này chỉ trong vòng một đêm một ngày.

- Mình biết ông sẽ trả lời như thế. Người diễn viên giỏi là ở vai chính cũng giỏi mà ở vai phụ càng giỏi. Chúc thắng lợi! Giờ mình phải qua thằng 316 một chút. Mới chân ướt chân ráo hộc tốc vào đây, cái anh chàng chuyên đánh sơn cước này là cũng dễ chủ quan lắm! - Đi được mấy bước, ông dừng lại, con mắt lờ đờ vì sốt rét thoáng ấm lên - Mới gặp cậu con phải không? Thật tuyệt! Mấy khi trong một chiến dịch lịch sử mà hai cha con lại cùng đứng trong một chiến hào. Vai trò mở màn của cậu ấy kỳ này là nặng lắm đó, nhớ động viên cật lực vào. Cái chuyện về cậu con của già làng Y'Blim vừa rồi, Bộ tư lệnh chắc không có ý kiến gì đâu nhưng dặn cu con là phải nhớ đới công chuộc tội.

- Cám ơn Bộ tư lệnh! Cám ơn anh!- Giọng ông thoáng xúc động.