Chương 17

A Lý Hải Nha mấy hôm nay sùng sục tuần duyệt các tu man đang có mặt. Tình hình chẳng sáng sủa gì thêm. Bên phía quân Việt thì hiện tượng tăng quân thấy rõ, số lượng đôi bên bây giờ thiên hẳn về phía quân Việt. Họ có thể có lực lượng đông hơn gần gấp đôi quân Nguyên. Bằng chứng là họ không náu mình sau màn cây lá rừng xanh thẫm nữa. Đã có những đơn vị viễn vọng cũng như tiền tiêu trương cờ trương phướn đóng nhô hẳn, có khi lẫn vào trận địa của quân Nguyên, những đơn vị viễn vọng của họ có cảm giác rất vững chắc. Nhiều trận đánh quân Nguyên tiến lên nhằm quét những đơn vị viễn vọng này đi nhưng không được, một phần là họ chống đánh dữ tợn, song phần chủ yếu là vì những đơn vị hỗ trợ khác phản công bảo vệ họ. Sau đó, cờ phướn của họ vẫn trương ra hiên ngang như khiêu khích quân Nguyên.

Bên phía quân Nguyên tinh thần binh sĩ xuống nghiêm trọng. Buổi tối khi mặt trời lặn rồi, mặt trăng chưa lên người ta lại nghe thấy tiếng hát của quân Mông Cổ nhớ đến vùng sông Ô-nôn, vùng sông Kê-ru-lan trầm trầm rền rĩ mang tiếng gió ù ù của thảo nguyên và tiếng hú của chó sói gọi đàn, còn ban ngày vào những bữa cơm người ta ăn vội ăn vàng, vũ khí để kề bên cạnh, tay nải bao lương để kề bên cạnh. Hình như lúc nào chúng cũng nơm nớp sợ bị tấn công.

Tinh thần của Thoát Hoan, người học trò cưng của A Lý Hải Nha xuống đến mức thấp nhất. Không tính đến sự thảng thốt, không tính đến sự sáng suốt trong chỉ huy, Thoát Hoan ở trong trạng thái cam chịu bất động. Đó chính là điều A Lý Hải Nha lo lắng. Là người được Hốt Tất Liệt chọn làm phó tướng cho con mình, làm thầy cho con mình ngay từ khi Thoát Hoan còn nhỏ cho nên A Lý Hải Nha rất hiểu Thoát Hoan. Thoát Hoan là một hoàng tử trẻ dòng dõi chiến tướng anh hùng. Trong việc chiếm đóng và bình định Đại Lý một đất nước cũng không mấy ngoan ngoãn, Thoát Hoan đã tỏ ra mình là người có tài làm tướng, có nắm tay chắc bóp nghẹt cái đất nước bướng bỉnh có dòng sông Kim Sa hung dữ đẹp tuyệt vời. Thoát Hoan được chọn làm tướng đánh Đại Việt. A Lý Hải Nha được chọn làm phó tướng cho Thoát Hoan để giúp học trò mình lập một vương quốc mới ở phương xa. Trong trận chiến từ năm ngoái đến nay, Thoát Hoan tỏ ra mình là một nguyên soái xông xáo. Trong những khó khăn A Lý Hải Nha tỏ ra mình giúp được nguyên soái của mình rất nhiều. Nên ngay khi thấy những dấu hiệu hạ thấp tinh thần của Thoát Hoan, A Lý Hải Nha rất lo lắng. Hắn biết nếu để học trò của mình ngồi yên thì sức ì sẽ giết chết viên tướng này. Cho nên A Lý Hải Nha luôn xốc Thoát Hoan đi kiểm tra trận địa.

Hôm nay A Lý Hải Nha lại dẫn Thoát Hoan đến kiểm tra phía nam chiến trường. Mặt này quân Việt không mạnh lắm. Một số trận đánh nhỏ đã chứng tỏ điều đó. Quân Mông Cổ đánh, quân Việt liền lùi, khác với phía bắc chiến trường quân Việt không lùi một bước mà mỗi lúc đánh sâu vào trận địa của quân Mông Cổ. Ở phía nam chiến trường có xưởng quân cụ cũ của quân Việt bỏ lại. Thoát Hoan lại vào xem. A Lý Hải Nha thấy học trò của mình e ngại nhìn những khuôn trống đồng, chiêng đồng. A Lý Hải Nha chăm chú quan sát học trò của mình, phó nguyên soái thấy học trò của mình đăm chiêu suy nghĩ.

Hắn nghĩ gì đây? Hắn nghĩ đến dòng võ tướng đất nguồn sông Ô-nôn và Kê-ru-lan, đến đất sa mạc Ba Tư, đến vùng rừng núi xứ Tây Hạ. Dòng võ tướng này quyết không chịu nhục, quyết không chịu lùi. Nhưng trong chiến tranh lúc tiến, lúc lùi, lúc sang tả, lúc sang hữu đều được cả. Chỉ cái kết cục mới là quan trọng. A Lý Hải Nha đã bảo với Thoát Hoan:

– Người Hán có câu: “binh bất yếm trá” có nghĩa là việc dùng binh không cấm kị điều lừa dối. Còn người Việt có bốn điều căn dặn người chiến đấu trong chiến trường là: “Vinh lợi sỉ tử tứ vị tử thủ”. Cái danh cái lợi cái hổ thẹn cái chết là bốn điều phải giữ thật kĩ trong chiến tranh. Lúc chưa đạt được cái gì thì phải tránh. Lúc chưa nên làm thì dứt khoát không làm.

– Thầy đã dạy điều này tôi xin ghi nhớ. Bây giờ xin đến doanh quân chuyển tin.

Doanh quân chuyển tin chuyên việc báo hiệu, ban ngày dùng cờ các màu, ban đêm dùng hiệu lửa. Họ chuyên về dùng chuông, dùng trống, dùng chiêng, dùng kèn vòi truyền tin cho các đơn vị nhưng họ cũng có những phương tiện kì thú. Nếu ở gần là diều giấy. Nếu muốn báo tin bình an thì kéo diều màu xanh lợt lên, nếu muốn được giúp đỡ chi viện thì dùng diều màu đỏ thắm. Còn đối với phương xa, với hậu phương hành tỉnh, thì dùng chim bồ câu và chim cắt đưa thư. Chim bồ câu bay nhanh hơn nhưng có khi bị chim dữ dọc đường tấn công giết chết. Chim cắt thì đủ sức tự vệ nhưng không bay được quá hai nghìn dặm.

Doanh quân truyền tin của hành trung doanh có một lồng bồ câu và một lồng chim cắt. Tất cả đều đã được huấn luyện kĩ lưỡng. Thoát Hoan bảo viên tướng chỉ huy doanh quân truyền tin cho xem đàn bồ câu và đàn chim cắt.

Chúng đều được chăm sóc rất cẩn thận, mặc dù đánh nhau dữ tợn như vậy nhưng đàn chim vẫn được cho ăn uống đúng phép. Đêm ngủ có quạt mát, chúng rất sung sức. Thoát Hoan hỏi viên tướng chỉ huy doanh quân:

– Trạm tới là đâu?

– Thưa nguyên soái, đây là hai đàn một cho trạm Trì thôn, một cho trạm Xuyên Châu.

– Từ đây đến Trì thôn và Xuyên Châu bao nhiêu lâu?

– Thưa nguyên soái, đến Xuyên Châu một ngày, đến Trì thôn chỉ nửa ngày.

– Ngươi gửi ngay cái này cho cả hai trạm Xuyên Châu và Trì thôn. Dùng cả chim cắt và bồ câu, mỗi trạm mỗi chuyến hai chim.

Thoát Hoan đưa ra những bản mệnh lệnh y viết sẵn từ bao giờ cuộn nhỏ cuộn chặt trong ống lông ngỗng và sai buộc vào chân của chim cắt, chim bồ câu. Mọi việc đều được làm xong rất nhanh. Chim thả lên trời bay như tên trong chớp mắt đã lẩn vào mây, riêng chim cắt khi thả lên chúng còn rít lên những tiếng kêu giết chóc.

– Thưa thầy, tôi đã hạ lệnh cho Trì thôn và Xuyên Châu xử tử hình nhưng giữ toàn thây người anh em kết nghĩa của hoàng thân dòng hãn Lều Vàng.