Chương 3 KIÊN NGẠNH VÀ YẾU MỀM
Tôi nói: "Thầy ơi, con tìm thầy muốn nói một việc."
Ông ta nói: "Ngồi xuống, ăn cơm chưa?"
Tôi nói: "Không ngồi. Con muốn nói chút việc."
Ông ta nói: "Anh ngồi xuống đi. Việc gì?"
Tôi nói: "Con sắp nói những thứ này, thầy hãy bằng lòng trước đi đã."
Ông ta nói: "Cái gì?"
Tôi nói: "Cán bộ thôn."
Ông ta nói: "Cán bộ thôn gì?"
Tôi nói: "Khi con và Quế Chi đính hôn thầy nói đưa con vào bộ đội vài năm, sau khi xuất ngũ sẽ cho con làm cán bộ thôn của trấn Trình Cương.
Ông ta kinh ngạc ngớ ra nhìn tôi.
Tôi nói: "Thầy, thầy quên rồi sao?"
Ông ta nói: "Không quên. Nhưng trước mắt ủy ban thôn không có chỗ nào trống cả, phó bí thư, đại đội trưởng, doanh trưởng dân binh, người nào việc nấy, ngay đến kế toán đại đội cũng có người rồi, anh nói cho ai xuống để anh làm đây?"
Tôi nói: "Thầy, trong ủy ban thôn thầy cao tuổi nhất, chức bí thư chi bộ thầy đã làm mấy chục năm nay rồi, hay là thầy xuống, thầy xuống thì con làm bí thư thôn, nhà thầy con cháu đầy nhà hưởng phúc."
Ông ta nổ đom đóm mắt hỏi:
"Anh nói gì?"
Tôi nói: "Thầy xuống đi, Trường Giang vẫn luôn sóng sau xô sóng trước."
Ông ta nói: "Đồ khốn!"
Tôi nói: "Thầy, thầy không sợ thác lũ Cách mạng sao?"
Ông ta nói: "Mày quả là mắc bệnh điên như đứa con dâu Hồng Mai nhà bác Thiên Dân mấy ngày trước mắc rồi!"
Tôi nói: "Bệnh mà con mắc là bệnh Cách mạng. Thầy không giao quyền thì con sẽ phát động Cách mạng ở Trình Cương."
Ông ta cười lạnh lùng: "Mẹ mày, khi tao tham gia Cách mạng thì mày ở đâu? Lúc tao đưa thư cho bát lộ quân thì mày ở đâu? Đừng có quên không có Trình Thiên Thanh tao đây họ Cao nhà mày đừng mơ làm gia đình quân nhân, sẽ không có mày Cao Ái Quân một nhà song toàn trai gái. Bây giờ mày lại tạo phản. Mày sắp làm Cách mạng. Mày bị bệnh Cách mạng. Nói với mày tao vì nhìn thấy mày mắc cái chứng điên này mới không đưa mày vào ê kíp của ủy ban thôn. Nếu mày không mắc cái chứng này thì ngày thứ hai khi mày xuất ngũ về tao đã cho mày làm thôn trưởng rồi."
Tôi nói: "Thầy, thầy đừng ăn mày dĩ vãng nữa - thầy bây giờ đã là chướng ngại vật của Cách mạng rồi. Dòng lũ Cách mạng sẽ lập tức hất thầy sang một bên. Thông minh thì thầy hãy nhanh nhanh tránh lũ như Trình Thiên Dân đi, chuyển giao quyền lực lại, không thông minh thì thầy hãy chờ sự quét rửa của thác lũ Cách mạng."
Ông ta hét lên: "Cút!"
Tôi liền ra khỏi nhà ông ta.
2. Đấu tranh Cách mạng thực sự bắt đầuAi cũng đều biết, Cách mạng sẽ không thuận buồm xuôi gió, con đường sẽ không bằng phẳng bình an, ngay cả nông dân nuôi bò cũng có ngày trời hạn cỏ khô mà giữa đường đứt gánh, trồng cây cũng có lúc gặp phải mưa to gió lớn, trồng lên rồi lại bị đổ dập xuống. Nhưng mà, thiếu gió thiếu mưa không sợ, mưa to gió lớn cũng không sợ. Tất cả mưu tính của bọn phản động chẳng qua đều là muốn dùng biện pháp tàn sát để dập tắt Cách mạng, bóp chết Cách mạng từ trong nôi, từ trong trứng nước. Bọn chúng tưởng rằng giết người càng nhiều thì lực lượng Cách mạng sẽ càng ít, cho đến khi chém hết giết sạch thì sẽ dập tắt được ngọn lửa đấu tranh Cách mạng, Nhưng mà, hoàn toàn tương phản với ý muốn chủ quan của loại phản động này, sự thực là bọn phản động giết người càng nhiều, lực lượng Cách mạng lại càng lớn, bọn phản động ngày càng bước đến đà bị diệt vong. Đây là một quy luật không thể kháng cự. Ở trấn Trình Cương chúng tôi, tạm thời chưa nói đến việc giết người, nhưng mà ý muốn các thế lực phản Cách mạng muốn bóp chết Cách mạng đã xôn xao khắp nơi. Ai là kẻ thù của chúng ta? Ai là bạn của chúng ta? Bây giờ vấn đề này về cơ bản đã lộ chân tướng, nước rút đá lộ, mới nhìn đã biết, cái còn lại phải giải quyết là làm thế nào để cho kẻ địch phải nổi lên trên mặt nước, phải lộ ra đầu mối, sau đó sẽ ra sức đánh cho chó rơi xuống nước. Chó rơi xuống nước rồi, không có nghĩa là đã chết, khi con chó rơi xuống nước bò lại lên bờ, có thể sẽ càng điên cuồng cắn người, thậm chí còn mang theo vũ khí nguy hiểm là bệnh chó dại, báo thù khắp nơi, đây cũng là một nguyên tắc cần chú ý trong Cách mạng. Chó phát bệnh dại thì cần xử lí thế nào? Biện pháp duy nhất, là phát động quần chúng, hình thành chuột qua phố, người người hò đánh chó, làm cho con chó bị rơi xuống nước không còn chỗ dung thân.
Một đêm vài ngày sau đó, tôi đem những người thuộc thế hệ có chữ "Khánh" trong tên đã xuất ngũ như Trình Khánh Lâm, Trình Khánh Sâm, Trình Khánh Thạch, Trình Khánh Vượng, còn có lứa nhỏ hơn mấy tuổi mang chữ Hiền trong tên như Trình Hiền Trang, Trình Hiền Mẫn, Trình Hiền Phấn, những người đang học cấp hai cấp ba Trình Khánh An, Trình Khánh Liên, Trình Hiền Lập, Trình Hiền Thanh, Trình Hiền Thúy và những người ở phố họ tạp như Điền Tráng Tráng, Nhậm Tề Trụ, Thạch Đại Cẩu, Thạch Nhị Cẩu, Trương Tiểu Thục,… gái gái trai trai, cao cao thấp thấp, ba mươi mấy người tất cả đều tập trung lại. Người lớn nhất trong số họ là ba mươi hai tuổi, vẫn chưa lập gia đình, nhỏ nhất thì là mười bốn tuổi, mới học cấp hai. Địa điểm tập hợp là góc sân nhà tôi. Họ đứng hoặc ngồi, có người thì ôm cánh tay ngồi xổm, có vài người thì chen chúc ngồi trên cái ghế băng dài, có người thì xuề xòa ngồi trên một chiếc dép của mình. Những người biết hút thuốc thì hút hai bao thuốc cuối cùng còn lại tôi đem từ đơn vị về, những người không biết hút thuốc thì ăn hai cân kẹo mà tôi đã có ý mua từ bách hóa trên thị trấn. Ánh trăng như nước, chiếu vằng vặc một khoảng sân, gió nhẹ dập dờn, tình hình rất tốt. Tôi đuổi Quế Chi đi rồi, bảo cô ta mang Hồng Sinh, Hồng Hoa đi thăm họ hàng rồi. Mọi người cứ thế hút thuốc và ăn kẹo, lắng nghe phân tích và cách nhìn của tôi về tình hình Cách mạng của trấn Trình Cương, lắng nghe sự nghiêm túc của tôi đối với Cách mạng thế giới và sự tuyên truyền và cổ động của tôi đối với tình hình rất tốt của Tổ quốc vĩ đại. Bọn họ rốt cuộc đều là những người chưa biết đây biết đó, đều là những người có bầu nhiệt huyết và mong muốn Cách mạng, đều là những người có lí tưởng và hoài bão chưa thành. Lúc thông báo họ đến, cho dù là đến nhà họ, hay là gặp họ trên phố, tôi đều gọi họ là anh em, chị em, sau đó mới kéo họ vào một góc không có người nói hôm nay 7 giờ đến nhà tôi, tôi có một việc quan trọng muốn bàn một chút, tuyệt đối không được để cho người khác biết. Bởi vì trong thôn gọi tập trung từ trước đến nay chưa từng nói mấy giờ, mà đều hẹn trước khi ăn cơm hay sau khi ăn cơm, khi mặt trời lặn hay khi mặt trăng lên, nhưng tôi không chỉ nói 7 giờ, tôi còn nói 7 giờ có việc quan trọng cẩn bàn bạc, điều này làm cho họ kinh ngạc. Hỏi việc gì vậy? Tôi nói chỉ cần đến là họ sẽ biết ngay. Sau đó tôi quay người đi, để sự hồi hộp ở lại. Có một nửa số người 7 giờ đến nhà tôi, còn một nửa số người thì gần 8 giờ mới đến, khi mặt trăng nhô cao trên đỉnh đầu rồi mới đẩy cánh cửa sân nhà tôi ra.
Tôi đương nhiên không quên thông báo cho Hạ Hồng Mai.
Người đầu tiên tôi thông báo chính là Hạ Hồng Mai, tôi chờ đến lúc ăn cơm ở cửa chùa Trình, nhìn thấy em đi đưa cơm, nói khe khẽ rằng tôi sắp triệu tập một hội động viên Cách mạng trấn Trình Cương, sau khi đem mục đích, bước đi, phương pháp nói tường tận với em rồi, em hưng phấn đến mức máu dồn lên làm ửng đỏ khuôn mặt, nói em dù có phải chết cũng phải tham gia cuộc họp này. Nói cuộc họp này tương đương với hội nghị Tôn Nghĩa, hội nghị Cổ Điền của trấn Trình Cương, thậm chí còn là năm 1921 Đảng trên một con thuyền nhỏ ở Thượng Hải đã mở Đại hội Đảng lần đầu, ý nghĩa sâu xa, tư tưởng trọng đại, có nội hàm và giá trị mở ra một thời đại mới.
Tiếc là tối hôm đó những người được thông báo đều đến, chỉ có em là không đến. Cách mạng làm sao lại không có em tham gia được? Em tại sao lại không đến dự đại hội động viên có ý nghĩa sâu sắc này? Lẽ nào bài phát biểu dài mà tôi dày công chuẩn bị không phải để cho em nghe sao? Nhưng em đã không đến. Em không đến tôi giống như bỏ bao công sức chuẩn bị một bàn bày đầy thức ăn ngon mà người khách quan trọng nhất lại không có mặt, giống như xách làn đi thăm người thân, khi đến rồi mới biết người nhận quà lại vắng nhà. Làm thế nào bây giờ? Cơm nước nấu hết rồi, khách chủ không đến thì cũng phải để khách thứ ăn, đưa quà đến rồi, người nhận quà không có mặt thì cũng phải để túi quà ở lại. Hơn nữa, tất cả đều vì phát động Cách mạng, tất cả đều phải phục tùng nhu cầu Cách mạng. Tình yêu nhất định phải nằm trong Cách mạng. Cách mạng là cơ sở nền tảng, tình yêu là căn nhà trên nền tảng ấy. Cách mạng là gốc rễ, tình yêu là đóa hoa trên cái gốc đó. Không có em tôi cũng phải làm Cách mạng, không có em tôi cũng phải đốt lên và phát động ngọn lửa Cách mạng ở trấn Trình Cương. Hãy đóng cánh cửa gỗ của gian nhà lại! Hãy để bông hoa tạm thời khô héo! Sóng gió đã đến rồi, con tàu Cách mạng không thể không nhổ neo hướng về phía trước, chim ưng đã cất cánh, nó sẽ không vì không có hoa sóng ở phía dưới mà lại hạ cánh một lần nữa.
Đúng 8 giờ, tôi chính thức yêu cầu những người trẻ tuổi đang ăn, đang hút thuốc, đang nói cười im lặng. Tôi nói mọi người yên lặng một chút, các bạn học, bằng hữu, các chiến hữu, mọi người yên lặng một chút! Bọn họ đầu tiên cười một cách tân kỳ trước cách xưng hô này của tôi, sau đó thì lại yên lặng một cách kì lạ.
Tiếp sau đó, tôi phân tích cho họ tình hình của thế giới và Tổ quốc. Tôi nói:
"Ngàn tiếng sấm mở ra thiên địa mới, gió đông vạn dặm quét mây tàn. Thế giới hôm nay đang bước vào thời kỳ lịch sử hoàn toàn mới với lá cờ vĩ đại là tư tưởng Mao Trạch Đông. Dưới ánh sáng chiếu rọi của tư tưởng Mao Trạch Đông, vạn triệu đội quân Cách mạng thế giới đang chống lại bọn Đế quốc, chủ nghĩa xét lại và phái phản động, triển khai cuộc tiến công mãnh liệt vào toàn bộ thế giới cũ. Bốn biển sôi trào mây nước cuộn, năm châu chấn động chớp ngang trời. Nhìn quanh toàn cầu, ngọn cờ tư tưởng Mao Trạch Đông đã tung bay trong gió; thác lũ Cách mạng đang tung trào mạnh mẽ!"
"Trong tình hình tốt đẹp chưa từng có ấy có vài con nhặng đang vo ve gây trở ngại. Lấy Mỹ làm tên đầu sỏ của chủ nghĩa Đế Quốc, lấy Liên Xô làm trung tâm của chủ nghĩa xét lại hiện nay của phe phản động các nước, cấu kết chặt chẽ, cùng nhau cấu thành đồng minh thần thánh mới chống lại Trung Hoa, chống lại Cộng sản, chống lại nhân dân, chống lại Cách mạng, tiến hành phản công điên cuồng với các lực lượng Cách mạng, trên thế giới đã dậy lên một làn sóng phản đối Trung Hoa.
Tôi nói: "Trong nước, trong giai đoạn lịch sử xã hội chủ nghĩa này, còn tồn tại giai cấp, mâu thuẫn giai cấp và đấu tranh giai cấp, tồn tại cuộc đấu tranh của hai con đường tư bản chủ nghĩa và xã hội chủ nghĩa, tồn tại sự nguy hiểm của sự phục hồi tư bản chủ nghĩa. Phải nhận thức được tính dài hơi và tính phức tạp của cuộc đấu tranh này, phải nâng cao cảnh giác, phải tiến hành giáo dục chủ nghĩa xã hội, phải tìm hiểu chính xác và xử lí vấn đề mâu thuẫn và đấu tranh giai cấp, phải phân biệt chính xác mâu thuẫn giữa địch và ta với mâu thuẫn trong nội bộ các tầng lớp nhân dân. Nếu không, quốc gia xã hội chủ nghĩa của chúng ta, sẽ đi đến mặt trái, sẽ biến chất, ngai vàng phong kiến sẽ được khôi phục lại. Thế thì, nhân dân sẽ phải chịu hai lần khổ, gánh hai lần tội, lịch sử sẽ lại lùi trở về xã hội cũ."
"Hiện nay, từ thảo nguyên mênh mông của vùng Nội Mông Cổ, đến vịnh Bột Hải - quê hương của cá, từ sa mạc Gô Bi vùng Tây Bắc, đến những dải san hô ngầm của đảo Hải Nam, để ngăn chặn phái xét lại đoạt vị trí lãnh đạo của Đảng, chống lại sự phục hồi của chủ nghĩa tư bản, làng thôn doanh trại đều đã triển khai sâu sắc đấu tranh giai cắp, triển khai ba phong trào Cách mạng lớn [15] , triển khai phong trào giáo dục chủ nghĩa xã hội, đang tổ chức lại đội ngũ giai cấp Cách mạng, để đánh bại sự tiến công điên cuồng của chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa phong kiến, trong sóng gió lớn của cuộc đấu tranh giai cắp, ở nơi đầu sóng ngọn gió, từ thành thị cho tới nông thôn, đều bồi dưỡng đào tạo những thế hệ tiếp nối giai cấp vô sản Cách mạng, ngoài có thể chống giặc, trong có thể phòng họa, làm cho phe giai cấp vô sản càng thêm kiên cố, càng thêm vững chắc!"
Tôi nói: "Trước mắt, tình hình gay gắt là, trong tình thế rất thuận lợi của thế giới và Tổ quốc, ngay cả huyện thành xa xôi của chúng ta, tuy rằng Cách mạng đến muộn hơn bên ngoài một chút, nhưng rốt cuộc đã bắt đầu rầm rầm rộ rộ lên rồi. Đã tóm ra được kẻ đại diện cho nhóm phản động trong nội bộ Đảng của huyện ủy chính phủ huyện, chính quyền đã trở về trong tay của giai cấp vô sản nhân dân. Nhưng trong trấn Trình Cương của chúng ta, trong cái thôn Trình già cỗi này, thế lực phong kiến vẫn còn rất mạnh, ánh bình minh của Cách mạng vẫn chưa kịp từ Đông phương mọc lên, bức tường đen tối vẫn còn đứng đó cao vút, tàn khốc chắn lại ánh sáng ban mai, che đậy nó, áp bức nó, ngăn chặn nó. Cách mạng trấn Trình Cương của chúng ta, đen tối như màn đêm Xích Huyện, tuy rằng giai cấp tư sản tường cao, nhưng ánh sáng ban mai rốt cuộc đã xuất hiện, tuy rằng ngọn núi của giai cấp phong kiến to lớn, nhưng rốt cuộc giai cấp vô sản đã bắt đầu giác ngộ rồi, đã có người giơ hai tay về phía giai cấp phong kiến gầm lên giận dữ."
"Tôi nghe nói, đồng chí Hạ Hồng Mai của trấn Trình Cương chúng ta - rất tiếc là đêm nay vì có việc mà cô ấy không đến tham dự hội nghị này - đồng chí Hạ Hồng Mai một mình đến Bắc Kinh, sau lúc trở về nói Chủ tịch Mao lúc gặp hàng vạn thanh niên, đã nắm tay rất nhiều thanh niên, bởi vì cô ấy đứng ở hàng trước, mặc dù không bắt được tay Chủ tịch Mao, nhưng khi Chủ tịch Mao bắt tay người khác đã chạm vào tay của cô ấy. Chạm vào tay của cô ấy, chính là Chủ tịch Mao đã đem mưa móc tư tưởng rắc đến vùng núi Dự Tây chúng ta, rắc đến điểm duy nhất được xuất hiện trên bản đồ là trấn Trình Cương chúng ta. Để đem tư tưởng Mao Trạch Đông, ân tình của Chủ tịch Mao đến Trình Cương, đem cho quần chúng của Trình Cương, đồng chí Hạ Hồng Mai ba ngày không nỡ dùng cánh tay đó cầm đũa, không nỡ dùng bàn tay đó chạm vào nước rửa mặt. Nhưng mà, tình cảm sâu sắc của cô ấy với Chủ tịch Mao, đã được báo đáp như thế nào ở trấn Trình Cương chúng ta? Bí thư chi bộ Đảng Trình Thiên Thanh - chính là bố vợ của tôi, lại dám đem theo ba tên dân binh và bác sĩ, nói Hạ Hồng Mai mắc bệnh điên ấn Hạ Hồng Mai phải nằm trên giường, châm trên đầu cô, trên tay cô ấy hai mươi bảy chiếc kim châm, thời gian dài đến nửa giờ đồng hồ. Đây là hành động gì? Đây chính là sự thực thế lực giai cấp tư sản, giai cấp phong kiến trong xã hội cũ phản công điên cuồng với Cách mạng và giai cấp vô sản Cách mạng, chính là sự hô ứng từ xa với các thế lực phản động quốc tế và với nhóm phản động trong nước, là màn biểu diễn của cái xấu và cái ác cùng cấu kết.
Mọi người thử nghĩ, không nói xa xôi, làn sóng Cách mạng trong huyện mọi người đều nhìn thấy rồi, nghe thấy rồi, người Cách mạng không chỉ đập huyện ủy, huyện chính, mà còn đem đào xương cốt thi thể của những bát lộ quân giả dạng, anh hùng giả trong nghĩa trang liệt sĩ lên vứt trên đường phố, nhưng tình hình ở trấn Trình Cương của chúng ta thì sao? Lại nói gần hơn, đại đội làng Triệu là hàng xóm phía đông của chúng ta, đã đem dỡ hết đền miếu đi rồi, đem hết những tranh tượng thần thánh mà các gia đình thờ cúng đến tập trung ở ngã tư đốt hết tất cả rồi; đại đội Tiểu Đầu cách chúng ta ba dặm về phía tây, đã đem dán báo chữ to lên cửa nhà, lên cửa sổ, bồn nước, mắc áo, vại bột của nhà bí thư chi bộ thôn rồi, đem con sư tử trên xà nhà nhà trưởng thôn dỡ đi rồi, đem sổ sách của đại đội đốt hết đi rồi; đại đội phía nam Đại Đầu, đã tịch thu con dấu, quyển hành của ủy ban thôn; Đại đội Trang Gia Doanh ở phía bắc, đã bắt gã thôn trưởng lấy vợ bé của địa chủ làm vợ của mình và vợ ông ta lột hết quần áo ra, để bọn họ không mảnh vải che thân buộc vào sợi dây thừng đi giễu phố rồi. Đại đội thanh niên Cách mạng bên ngoài bắt đầu cướp con dấu, đập bàn ghế của ủy ban trấn Trình Cương, tuy rằng chưa bắt được trấn trưởng, nhưng cuối cùng đã đem dòng thác Cách mạng đến trụ sở ủy ban trấn. Nhưng đại đội Trình Cương chúng ta thì sao? Lẽ nào chúng ta đang ngồi chõ của những kẻ hèn nhát trong Cách mạng? Lẽ nào chúng ta không phải là một thế hệ Cách mạng sinh trong xã hội cũ, lớn lên dưới lá cờ đỏ sao? Không phải những thanh niên sinh ra dưới lá cờ đỏ, lớn lên trong xã hội mới sao? Lẽ nào chúng ta có thể nhìn Cách mạng bốn phương cuồn cuộn rực cháy, chỉ có Trình Cương tiếp tục những tháng ngày không có mặt trời? Lẽ nào thôn Trình Cương thật sự là một tấm sắt, nước dội không thấm, kim đâm không thủng sao? Lẽ nào chúng ta có thể giương mắt nhìn giai cấp tư sản điên cuồng tiến công chúng ta, ngồi mà không hỏi sao? Nhìn chủ nghĩa phong kiến dần dần khôi phục ngai vàng ở thôn ta mà nhắm mắt làm ngơ sao?
Tôi nói: "Mặt trời hồng nhô Đông hải, khắp đất trời rực ánh hào quang; khắp sông khắp núi vang dậy tiếng reo hò, khát khao Trình Cương ta sẽ tiến vào thời đại tư tưởng Mao Trạch Đông mới. Trên trời sao Bắc đầu rực sáng, núi Phục Sơn cao chọc trời, Mao Chủ tịch đứng trên đỉnh núi, nắm chiến lược vĩ đại trong lòng!"
Tôi nói: "Vượt đại dương thì dựa vào người cầm lái, vạn vật sinh trưởng thì dựa vào mặt trời. Mưa móc tưới nhuần cây mạ lớn, chỗ dựa của Cách mạng chính là tư tưởng Mao Trạch Đông. Các đồng chí, các chiến hữu, hãy để chúng ta trong hành động hát lên bài hát tụng ca đẹp nhất này đón ánh bình minh ngày mới, đi dẫm nát bóng đêm đen trên trấn Trình Cương của chúng ta, đón lấy chùm ánh sáng đầu tiên của con đường Cách mạng chúng ta. Tuyết ngập trời mai nở hân hoan, nhặng xanh chết cũng chẳng lạ gì. Chúng ta có tư tưởng Mao Trạch Đông bách chiến bách thắng làm vũ trang, có bảy trăm triệu nhân dân Trung Quốc kiên cường đoàn kết làm hậu thuẫn, có anh em đại đội thanh niên Cách mạng làm tấm gương, nhìn trong ngoài Trường Thành, nắm tay giận dữ vung lên như rừng, nhìn sông lớn Nam Bắc, Cách mạng chảy xiết như biển lớn. Hãy để trong tiếng gầm thét dữ dội, trên dòng lũ cuộn xiết, chúng ta giơ nắm tay của mình lên, dần bước những bước đầu tiên, mở ra kỉ nguyên mới, con đường mới của Cách mạng Trình Cương!"
Tôi nói: "Các chiến hữu, các đồng chí, các bạn! Việc đầu tiên mà chúng ta cần làm, chính là ngày mai trước khi trời sáng, đầu tiên là đập nát cổng đá "Lưỡng Trình cố lí" đại biểu cho tư tưởng và thế lực của giai cấp phản động Trình Cương. Trong hôm nay, thắng lợi huy hoàng của Cách mạng văn hóa đã chiếu rọi giang sơn vạn dặm của Tổ quốc vĩ đại. Nhưng nơi được đón ánh mặt trời sớm nhất mỗi ngày của trấn Trình Cương chúng ta, lại là cái cổng đá sừng sững của chủ nghĩa phong kiến, làm cho tất cả những xe cộ, hành khách đi qua đó, thứ nhìn thấy trước tiên không phải là năm chữ lớn "Mao Chủ tịch vạn tuế!", mà là sáu chữ "Lưỡng Trình cố" và "Thánh chỉ" do hoàng đế phong kiến đích thân viết nên. Hơn nữa, sáu chữ đó còn sơn son thiếp vàng, xanh vàng rực rỡ. Cái này chứng tỏ điều gì? Nó chứng tỏ suốt đến hôm nay, chủ nghĩa phong kiến vẫn còn thị uy với chủ nghĩa xã hội của chúng ta, dám bày ra chiến trường một phen sống mái với chúng ta." Tôi nói: "Các chiến hữu, các đồng chí, chúng ta phải thừa thắng xông lên, không thể mua danh học bá vương. Chúng ta hãy đoàn kết lại, liên hiệp lại, trừng phạt hủ ác, trói rồng xanh, đuổi hổ báo, đuổi bọn xâm lược. Đập nát cổng đá, phá hủy chi bộ Đảng, đoạt trở lại chính quyền của đại đội Trình Cương!"
Tôi nói: "Sau khi đoạt lại chính quyền, chúng ta căn cứ vào năng lực và biểu hiện của mọi người trong Cách mạng, tuyển chọn lại cán bộ, thành lập lại ủy ban thôn, ai có thể làm trưởng thôn thì làm trưởng thôn, ai có thể làm đại đội trưởng thì làm đại đội trưởng, có thể làm dân binh doanh trưởng thì làm doanh trưởng, từ kế toán đại đội, đến đội trưởng sản xuất của các đội nhỏ, từ nhân viên phân nước phụ trách tưới tiêu, đến người chấm công của các đội sản xuất, chúng ta nhất loạt thay người. Phải đem tất cả chính quyền giao hết vào tay người Cách mạng, cho dù là người coi giữ ruộng hoa màu, người hộ rừng trên sườn núi, đều nhất thiết phải là người Cách mạng chúng ta, hoặc là người thân của người Cách mạng chúng ta đảm nhiệm. Sau khi Cách mạng thành công ở thôn Trình Cương, sau khi củng cố chính quyền, sau khi giành và tích lũy kinh nghiệm Cách mạng, kế hoạch thứ hai của chúng ta là nhân rộng thành quả chiến đấu, thừa thắng đi giành lấy chính quyền của ủy ban trấn Trình Cương, chính quyền thị trấn đóng ở thôn Trình Cương chúng ta, chúng ta quyết không để cho thanh niên Cách mạng đại đội ngoài nhanh chân đến trước, giành lấy con dấu của chính quyền thị trấn. Chúng ta không thể để làng Lưu, làng Triệu, Đại Đầu, Tiểu Đầu hay bất cứ một đại đội thanh niên nào lãnh đạo chúng ta. Chúng ta phải nỗ lực bồi dưỡng chính mình thành cán bộ quốc gia, bồi dưỡng thành người tiếp nối đỏ của Cách mạng, đi quản lí và lãnh đạo các xã viên và quần chúng, hành chính và sự việc của mười bảy đại đội trấn Trình Cương."
Tôi nói: "Các đồng chí, các chiến hữu, các bạn, Cách mạng cần chúng ta phải chịu thiệt và hi sinh, cần chúng ta phải vứt bỏ lợi ích cá nhân, lợi ích gia đình, cần chúng ta phải vĩnh viễn phê đấu tố giác, lập chữ "công", xóa chữ "tư", nhưng Cách mạng cũng sẽ suy nghĩ về lợi ích cá nhân và gia đình của mọi người một cách thích đáng." Tôi nói: "Từ đêm hôm nay, phàm là người tham gia Cách mạng bình thường, nửa ngày đều được chấm một ngày công, như đêm nay đều cho mọi người mười điểm công; phàm là người tham gia hoạt động Cách mạng đặc thù, như sớm mai đi đập nát cổng đá, mỗi người được chấm 20 điểm công, phàm là những ai mang công cụ như cuốc chim sắt, búa sắt, kim thép, mỗi công cụ như vậy tính 2 điểm công, phàm là mang xẻng sắt, nộp công cụ bình thường, mỗi công cụ tính một điểm công. Những điểm công này đều do Cao Ái Quân tôi ghi trong sổ, hai ba ngày sau khi thay ê kíp đại đội, sẽ lập tức thông báo các đội sản xuất đem điểm công của mọi người đến sổ chấm công của từng đội.
Tôi nói: "Các chiến hữu, các đồng chí, Đại hội động viên Cách mạng đại đội Trình Cương hôm nay đến đây là kết thúc, hãy để chúng ta rèn luyện mình thành những người tiếp bước đỏ của sự nghiệp Cách mạng của giai cấp vô sản một cách nhanh nhất, làm cho mỗi người trong mưa gió đấu tranh giai cấp tôi luyện thành thép!"
Tôi nói: "Sau khi tan hội về nhà, điều quan trọng là mọi người phải đề cao cảnh giác, không thể tiết lộ tinh thần hội nghị và kế hoạch hành động của chúng ta cho bất cứ ai. Quan trọng là ngày mai khi trời hé sáng, không ai được ngủ nướng, ngủ rồi cũng phải đặt hành động Cách mạng trong tim, đúng 6 giờ, mọi người đều phải đúng giờ đến đầu thôn tập hợp, tất cả nghe tôi chỉ huy."
Tôi nói: "Về cả đi, đi trên phố bước chân nhẹ một chút, không được tíu ta tíu tít với nhau, để đề phòng địch chú ý đến hành động của chúng ta."
Trong lần đại hội động viên này tôi giống như giảng trong toàn liên đội, dùng một nửa là thổ ngữ, một nửa là giọng phổ thông ở doanh trại, dõng dạc hùng hồn, nói như thuộc làu giảng cho mọi người đến một tiếng rưỡi đồng hồ. Ba ngày đọc báo và học tập để chuẩn bị, trong một tiếng rưỡi đồng hồ tôi đã phát huy nói đến thấu tình đạt lí, lưu loát trơn tru, thao thao bất tuyệt. Tôi biết tôi có tài ăn nói, nhưng tôi không biết rằng tài hùng biện của tôi lại có thể tuyệt vời đến thế. Khi còn trong quân ngũ, chỉ đạo viên nói tôi có tương lai làm chỉ đạo viên, chính trị viên nói tôi có tương lai làm chính trị viên, nhưng chính ủy đoàn thì không hề nói tôi có tương lai làm chính ủy. Lần này diễn giảng tôi làm cho thanh niên toàn đại đội nghe lặng đi, làm cho họ lĩnh hội tài hoa và năng lực của tôi, làm cho họ cảm thấy tôi giống như Mao Chủ tịch đi An Nguyên. Họ từ trước đến giờ đều chỉ nghe một giọng thổ ngữ quê mùa của bố vợ tôi, mắng mỏ, nói kháy, cuối ngày lại vừa hò vừa hét trên loa phát thanh, nhưng đêm nay nghe tôi giảng, làm cho họ dường như cả đời phải ăn bùn đất sắn khoai đột nhiên được ăn cơm trắng nước ngọt, trong lòng phấn chấn dào dạt vô cùng.
Hỏi: "Ái Quân, anh ăn nói giỏi thế, học ở đâu dấy?"
Tôi đáp: "Không ngừng đọc sách xem báo, hơn nữa đi vào thực tiễn cuộc sống nóng bỏng."
Hỏi: "Anh dám cướp quyền của bố vợ anh thật à?"
Tôi nói: "Không phải là tôi cướp quyền của ông ta, mà là Cách mạng phải đoạt quyền lực của ông ta."
Nói: "Cho đến nay bố vợ anh vẫn chưa cắt đất xây nhà cho nhà tôi, khi anh nắm quyền đầu tiên phải giải quyết việc cắt đất xây nhà cho tôi."
Tôi nói: "Mỗi một mảnh đất đều phải do giai cấp vô sản nắm giữ, kế hoạch cắt đất phần nhà đầu tiên phải cắt cho những người Cách mạng này."
Nói: "Tôi chính là người Cách mạng, sau này Ái Quân cậu yêu cầu tôi chết vì Cách mạng cũng được."
Hỏi: "Tham gia Cách mạng có chấm công thật sao?"
Nói: "Người Cách mạng phải chịu thiệt, nhưng người Cách mạng quyết không làm Cách mạng không. Công điểm, thực phẩm, nhà cửa, sau khi giành quyền thì việc này chẳng phải là vấn đề gì cả?"
Nói: "Vậy bây giờ anh chấm đi."
Đáp: "Yên tâm. Ba mươi người, một người cũng không thiếu."
Nói: "Ái Quân, anh nói giỏi, sau này anh phải tổ chức cho chúng tôi học tập đọc báo, đọc báo học tập cũng phải chấm công cho chúng tôi."
Đáp: "Đương nhiên là phải tổ chức, phải đọc báo, phải học thuộc ngữ lục của Mao Chủ tịch, phải đọc thông sách của Mao Chủ tịch. Cách mạng cần các bạn chịu thiệt, nhưng Cách mạng sẽ không để cho các bạn thiệt. Sau này các bạn ai mở mồm ra là nói chấm công rồi mới làm Cách mạng, các bạn cũng nên cẩn thận không Cách mạng cuối cùng sẽ cách từ cái đầu các bạn đi đấy."
Mọi người đều giải tán rồi.
Ánh trăng từ sườn đồi ở phía sau chùa Trình từ từ đi lên, lặng lẽ di chuyển đến đầu thôn, như nước mênh mông một vùng thanh sáng, như gió hây hây vằng vặc vô biên. Trên đường thôn cực kỳ yên tĩnh, ngay một tiếng động cũng không hề có. Tiếng bước chân của mọi người lúc ra về như phiến đá trôi lướt trên mặt nước, từ gần đến xa, rồi dần dần bị chìm nghỉm trong tiếng mở cửa, đóng cửa.
Tôi tiễn người thanh niên hỏi ngắn hỏi dài cuối cùng ra cổng, nhìn họ đi vào trong ngõ, biến mắt sau hàng cây và bức tường, nhìn ánh trăng tĩnh lặng bao trùm lên trấn Trình Cương, chìm đắm trong niềm vui Cách mạng đã bắt đầu và sắp thắng lợi, tim tôi đập thình thịch, giống như nhân vật trong một bộ phim nào đó đứng ở bãi biển khi mà phong ba bão táp đang sắp sửa ập vào, tôi khao khát lúc đó tóc tôi có thể bay lên trong gió, quần áo có thể bay lên trong gió, nhưng tiếc thay lúc đó lại không có gió, chỉ có một chút hơi mát nhè nhẹ trong đêm dịu dàng bao phủ. Có gió có biển thì tốt biết mấy. Nếu như tôi để tóc dài đứng bên bờ biển thì tốt biết mấy. Tôi không thể không nuối tiếc đưa tay lên sờ lên cái đầu húi cua của mình, do dự không biết nên hay không nên vì Cách mạng mà để tóc dài, nhưng chính lúc đó, khi tôi sắp quay người trở về nhà, trong bóng tối của góc tường chõ rẽ vào nhà tôi hiện ra một bóng người.
Mưa bão quả nhiên là giáng xuống rồi.
Tia sét rạch trời đã giáng xuống.
Tôi nói: "Ai?!"
Cô ta không nói gì, cứ thế đi về phía tôi.
Tôi lại nói: "Ai?"
Cô ta đã đến trước mặt tôi.
Tôi nói: "Em làm sao bây giờ mới đến? Họp đã tan rồi."
Em đột nhiên bổ nhào về phía tôi, toàn thân run rẩy, hai tay quấn chặt lấy cổ tôi, đôi môi lạnh giá mà nóng bỏng, áp sát vào miệng tôi giống như khóa chặt những câu hỏi và oán trách của tôi. Tôi không biết đã xảy ra chuyện gì, tôi không biết vì sao mà em lại đột nhiên trở nên hưng phấn đến mức khó có thể kiềm chế và lại mạnh dạn đến mức này. Có tiếng bước chân từ trên phố vọng lại, tôi vừa ôm vừa kéo em từ giữa phố vào trong góc tối trước cửa nhà tôi, sau đó đẩy em ra khỏi lòng mình, nói em sao lại có thể không đến tham gia họp? Thế mà còn nói cuộc họp này có ý nghĩa mở ra thời đại mới. Em đang nhờ ánh trăng để nhìn mặt tôi, hai tay nắm chặt lấy cánh tay mà tôi đang đẩy em ra: "Anh sao lại biết là em không đến? Đây là lần đầu tiên chúng ta mở cuộc họp động viên Cách mạng, em có thể không đến sao?" Em nói, em sợ nhỡ có việc gì làm hội nghị thất bại nửa đường, ăn cơm xong em liền mượn cớ trời nóng, đi đến miếu đưa quạt cho bố chồng, xem ông ta không có động tĩnh gì, lại đến nhà bố vợ anh đi đưa bình thuốc mà hôm ông ta dẫn người đến châm kim cho em quên ở đó, xem bố vợ anh ở nhà đang nghe người ta kể chuyện "Bảy lần bắt Mạnh Hoạch", em liền đi ra. Sau đó lại đi lại trước ngõ nhà phó bí thư và đại đội trưởng, đi qua chỗ xã viên thường tụ tập ngồi hóng mát trong thôn, xem tất cả đều bình thường, em mới đến đứng ngoài cửa lớn đây, vừa nghe anh động viên, vừa nghe ngóng trên phố.
Em nói: "Anh không sợ hành động lần này của chúng ta bị lộ ra ngoài sao?"
Tôi không nói gì, nhìn em như thể hai người Cách mạng đang ái mộ lẫn nhau, kính ngưỡng lẫn nhau đã lâu rồi, không thể tương kiến, nhưng trên một con đường nhỏ vắng vẻ nào đó trong đêm trăng lại tình cờ gặp mặt. Tôi ôm em vào lòng. Tôi không thể không ôm em vào lòng mình. Tôi không ngờ em không chỉ là người thiếu phụ thành phố xinh đẹp nóng bỏng, nhiệt tình như lửa, mà còn là một nhà Cách mạng hương thôn có năng lực, có giác ngộ, có kinh nghiệm, có tầm nhìn. Tối đặt một cánh tay lên sau lưng eo của em, một cánh tay luồn vào trong mái tóc của em, nhìn em một cách kĩ càng, sau đó thì hôn như mưa gió lên trán em, vai em, tai em, mắt em, mũi em, miệng em, nhưng khi tôi đang dùng hai môi một lần nữa cắn lên tai em, em lại như đinh đóng cột hỏi lại tôi câu hỏi vừa rồi:
"Anh không sợ hành động lần này bị lộ ra ngoài sao?"
Tôi nói: "Không sợ. Bởi vì những gì anh không nghĩ đến em đều nghĩ cả rồi."
Xem kìa, tôi đúng là có tài hùng biện thiên phú, lời tôi nói hoàn toàn làm mềm tim em.
Em nói: "Anh Ái Quân, anh thật giỏi nói, sinh ra đã có tiền đô làm Cách mạng rồi. Nếu như anh về sớm trước một năm thì Cách mạng ở đại đội Trình Cương chúng ta đã sớm thành công rồi."
Tôi nói: "Con đường phía trước đầy gian khó, nhưng hôm nay ta bước bước đầu tiên. Chúng ta ra sức cố gắng, nhất định có thể làm cho bánh xe Cách mạng ở Trình Cương ngày đêm tiến nhanh, phi tốc về phía trước. Chờ qua vài ngày đại đội Trình Cương làm Cách mạng xong, đứng vững rồi, thì sẽ đem làm luôn Cách mạng ở ủy ban trấn Trình Cương, lúc đó anh làm bí thư đảng ủy; em làm phó bí thư."
Em nói: "Trời ơi… em vẫn còn chưa là Đảng viên đây."
Tôi nói: "Em chưa là Đảng viên, nhưng tim đã sớm đặt nơi Đảng rồi. Việc đầu tiên sau khi kéo bố vợ anh xuống ngựa, chi bộ Đảng Trình Cương nhất định sẽ phát triển em vào Đảng."
Em hoàn toàn bị lời nói của tôi làm cảm động, bị món quà Cách mạng mà tôi tặng cho em đánh trúng rồi, giống như người đang chết đói được cho một chiếc bánh bao hấp trắng như tuyết, nhìn món quà tình như Thái Sơn đó, lúng túng không biết làm sao. Trong thôn yên tĩnh lạ kì, ánh trăng chảy tràn trên nửa người em, giống như nước thấm vào trong cát Khuôn mặt em bị bóng tối của khung cửa che mất, lúc đó tôi nhìn không rõ mặt em là sắc hồng phơn phớt, hay là sắc đỏ nóng bỏng, chỉ nghe nhịp tim em đập giống như chiếc đồng hồ, tiếng thở nặng nể như xà nhà. Không cần nói, Cách mạng đã khai thông con mương tình yêu của chúng tôi, dòng thác tình cảm trong con mương này đang cuồn cuộn như bay Em nói: "Ái Quân, em có chút sợ." Sau đó chủ động đặt tay tôi lên ngực em, rồi lại mềm mại nhẹ nhàng ngả vào lòng tôi, làm cho tay tôi trên ngực em như cá gặp nước cứ thế bơi lội.
Có lẽ, tôi không phải là một người cao thượng. Có lẽ, lúc đó tôi không phải là một người Cách mạng trăm phần trăm thuần khiết. Có lẽ, câu nói "Cách mạng luôn kề bên người Cách mạng, tất cả những gì của họ là vì Cách mạng…" đang ứng nghiệm rồi. Tay tôi thật to gan vô sỉ, bức bách như con rắn bò xuống thân dưới của em, chõ kín bên dưới em đầm đìa nước, như là bị ngâm sau một trận mưa như trút. Tay tôi dừng lại ở bên rừng cỏ đó. Tôi nhớ đến khoảnh khắc ngừng tiếng nhạc Cách mạng ở ngoài ngoại ô lần đó, làm cho tôi không được hưởng thụ tường tận toàn thân thể em. Tôi nghĩ em từ đầu đến chân chỗ nào cũng không giống Quế Chi. Chỗ nào cũng đẹp đến say lòng người và chỗ nào cũng tỏa ra hương thơm làm người ta bối rối, tóc, da, sống mũi, miệng, vú, và khe vú, và còn chỗ lằn da trên bụng em do thắt lưng hơi chặt gây nên. Tôi muốn nhìn kĩ vào chỗ kín của em, nhìn đủ rồi, thỏa mãn rồi, lần cuối rồi lại lần cuối nữa. Nhưng tôi biết trong bóng đêm tôi không thể nhìn em tường tận, hưởng thụ em như ở ngoại thành. Tôi chỉ có thể dùng tay ở bên cánh rừng, bên thảm cỏ từ từ thưởng thức em, giống như để chân trần trong đầm cỏ đi hái hoa bắt cá, không chỉ là vì đi hái hoa, mà còn vì để hưởng thụ làn nước dưới hoa cỏ đó, nhìn mình khom lưng trong vùng nước đó, nhìn mình xách ống quần, vô cùng cẩn thận đi trong nước, thấy bàn chân trần của mình rơi vào lớp bùn trong đám cỏ xanh từ từ trượt xuống, giống như con cá trạch sau khi bị giật mình thì rúc vào trong lớp bùn sâu. Khỏi phải nói, chầm chậm bộ hành trong vùng nước xâm xấp đó, tốt hơn nhiều so với đột nhiên nhảy vào sâu mà phải lo lắng hoang mang. Đột nhiên đi sâu vào thì không có phong cảnh bên đường, không nhìn thấy cá nhỏ hoan hỉ lội bơi trong cỏ nước, không nhìn thấy hạt mặt trời tròn rơi xuống trong giữa khóm cỏ và lá cây; sau khi lóe lên ánh sáng dưới mặt nước lại giống như đồng xu tròn mây mẩy dầm trên mặt bùn dưới đáy nước nhẵn trơn, ánh vàng lấp lánh, chiếu sáng cho tất cả những cỏ cây hoa lá, động cá, hang cua dưới sâu đáy nước. Tôi không thể nào quên được trò chơi tưởng tượng tinh vi về nửa thân trên lõa thể của em dưới ánh mặt trời ở ngoại thành. Tay tôi như động đậy lại như ngừng nghỉ ở khoảng đầm đìa giữa đùi em. Tôi dùng tay đi thưởng thức hương vị ẩm ướt của đồng cỏ nước dưới ánh trăng, như muốn đếm rõ ràng trong vùng nước mênh mông ấy có bao nhiêu là cọng cỏ và hoa tươi, ngón trỏ và ngón giữa sau khi đẫm nước thì nhặt vài cọng hoa cỏ trong vùng nước ấy vê vê lại. Anh trăng lại di chuyển về phía đông nam, lúc bóng trăng đi qua chúng tôi, thì có âm thanh trôi nhè nhẹ như tơ vọng lại.
Tôi nói: "Hồng Mai, em không mắng anh là đồ lưu manh chứ?" Em nói: "Ái Quân, anh có thích em thì anh mới làm như vậy" Câu nói đó của em làm tim tối tan chảy giống như cái gì đó bị hòa tan trong nước ấm, người như muốn bay lên. Nhưng chính lúc này từ phố Trình giữa vọng lại tiếng bước chân, còn có tiếng nói rất rõ ràng. Tôi và Hồng Mai đều nghe rõ đó là Quế Chi đã dẫn hai đứa trẻ từ nhà mẹ đẻ về. Hai chúng tôi đều run rẩy một chút rồi chết lặng.
Trình Quế Chi đáng chết!
Tối nói: "Chúng ta đến chân gò sau miếu di."
Em nói: "Nhẫn nhịn một chút, sớm mai đã đi đập cổng đá rồi, chờ sau khi Cách mạng lần này thành công, chúng mình đến bến sông Mười Ba Dặm ở bên thôn, ở đó bao năm tháng không nhìn thấy một bóng người?"
Nói xong, em đẩy người ra rồi đi mát, quay lưng lại hướng mà Quế Chi đi, giống như người hoạt động Cách mạng ngầm trong phim để trốn bị theo dõi mà rẽ vào trong một con ngõ nhỏ, để tôi trơ trọi một mình ở đó, làm cho bước chân của Quế Chi lạnh như băng chĩa về phía tôi,
Trình Quế Chi, cô thật là đáng chết!
3. Cuộc chiến cổng tưởng niệm đáĐương nhiên là không ngờ tới. Ai cũng đều không ngờ tới. Ai có thể ngờ tới được? Lần Cách mạng đầu tiên của chúng tôi ở trấn Trình Cương đã thất bại rồi.
Tôi nên nghĩ đến, nhưng tôi lại không hề nghĩ ra.
Rạng sáng hôm đó, sau khi gà gáy ba lần, tôi lặng lề tỉnh dậy không làm kinh động bất cứ ai, xách trong tay cái búa tám cân đã chuẩn bị sớm ở sau cửa, sau cùng nhìn Quế Chi và hai con vẫn đang say ngủ trên giường, tôi liền đi ra khỏi nhà.
Địa điểm tập hợp của chúng tôi là trên ruộng mạch của đội sản xuất thứ ba ở phía bắc của thôn. Lúc tôi đến, đã có năm, sáu thanh niên đầy nhiệt huyết ở đó, trong tay họ đều xách khoan sắt, cuốc, xẻng sắt, và đủ mọi thứ khác. Có người hỏi: "Có thật là được chấm công không? Tôi nói: Hôm qua đã nói rồi mà. Người đó liền yên tâm đi. Theo sau, Trình Khánh Lâm, Trình Khánh Sâm, Trình Hiền Trụ, Trình Hiền Phấn, Trình Khánh An, Trình Hiền Thanh, Điền Tráng Tráng, Nhậm Tề Trụ, Trang Tiểu Thục, Thạch Nhị Cẩu, đều lục tục theo sau. Hồng Mai đương nhiên cũng đến rồi, em đến muộn hơn tôi một chút. Tôi yêu cầu em mang cuốn sổ chấm công đã chuẩn bị từ trước đến, dùng đèn pin soi sáng, ghi tất cả tên người, dụng cụ và điểm công lên cuốn sổ, sau đó tôi theo cách sắp xếp hàng ngũ của quân đội, sắp xếp cao đứng trước, thấp đứng sau, nam đứng trước, nữ đứng sau, lại dùng tiếng hát và khẩu lệnh dập tắt những âm thanh tạp loạn trong đội ngũ, đến phương Đông đang chuyển sang màu trắng, tôi dẫn theo đội ngũ ba mươi sáu người từ phố Trình sau tiến đến phố Trình trước của phía nam thôn.
Bước chân của chúng tôi tuy lộn xộn, nhưng tiếng hát của chúng tôi thì lại chuyển từ lộn xộn thành chỉnh tề, hùng hậu. Đoạn đường từ ruộng mạch đến trước miếu Trình, tiếng bước chân đôm đốp, giống như tiếng bung tét của hạt đậu khi chín ngày hè, sau đó tôi hô khẩu lệnh một hai một hai, những bước chân bắt đầu theo nhịp, lại theo sau Hồng Mai đang dẫn đầu đội ngũ bằng bài hát "Tạo phản hợp lý", những bước chân đó liền hoàn toàn theo nhịp. Thật xứng đáng là những học sinh, thanh niên và quân nhân xuất ngũ, tiếng hát đã đuổi đi sạch sành sanh cơn buồn ngủ mà mọi người mang đến từ trong chăn, giết sạch những tiếng nói chuyện xộn xạo.
Hồng Mai hô đội ngũ: "Những người chỉ nói chuyện không hát đứng riêng ra, không sợ bị trừ điểm công sao?"
Sau đó đội ngũ liền trật tự.
Hồng Mai hô: "Hát cả lên, có biết hôm nay đều gấp đôi công không? Hát không ra hơi thì các bạn hét lên."
Tiếng hát vang lên vang dội ở trước chùa Trình, cổ họng của mỗi người đều hét đến cực điểm. Trong cái mông lung trước khi trời sáng, đội ngũ của chúng tôi hướng về phương Đông, hướng về mặt trời hồng mọc lên từ phương Đông, hùng dũng từ phố Trình sau đi qua phố Trình giữa, lại từ phố Trình giữa đi đến phố Trình trước. Chúng tôi sơ ý rồi, chúng tôi bị thắng lợi sắp đến của Cách mạng trận đầu làm cho mê muội đầu óc mất rồi. Chúng tôi chỉ chú ý đến rất nhiều người bị gào dậy từ trong mộng ào ào mở cửa sân ra dụi mắt nhìn chúng tôi, hỏi: "Cái gì thế?" Có người trong đội ngũ vênh vênh đắc ý đáp: "Cách mạng đấy?" Hỏi: "Trời còn chưa sáng Cách cái mạng gì?" Đáp: "Trước khi trời sáng phải dỡ xong cái cổng đá 'Lưỡng Trình cố lí'." Người hỏi đó liền lấy tay dụi mắt đứng ngơ ngác, trên mặt đông cứng lại một sắc xanh, biết rằng trấn Trình Cương sắp giống như các thôn xóm khác thay trời đổi đất rồi, càn khôn vần chuyển rồi. Nhưng mà, chúng tôi nhìn thấy sự kinh ngạc của người khác, nhìn thấy những người đang đứng ngớ ra trong cánh cổng, nhưng lại không hề phát hiện ra có nhiều hơn số đó rất nhiều những gia đình đã mở cổng trước khi chúng tôi vẫn còn chưa xuất phát từ ruộng mạch, không hề phát hiện ra còn có rất nhiều người dậy sớm hơn chúng tôi rất nhiều trong đêm hôm đó, thậm chí không hề phát hiện, hai cánh cửa sơn đỏ của chùa Trình vốn dĩ chỉ mở ra khi trời sáng, đêm đó căn bản không hề đóng cửa.
Lúc chúng tôi từ phố Trình trước đi về phía tây, phương Đông đã sáng hẳn rồi, mặt trời đỏ như một vũng máu không biết lúc nào đã nhảy vọt lên đỉnh núi chiếu sáng đất trời, sông núi. Soi sáng khắp thôn cùng xóm tận, thung lũng khe ngòi. Trên vòm cổng đá đã dát một lớp vàng rực rỡ. Chính dưới cái cổng đá cao lớn đó, chúng tôi nhìn thấy một lớp người đứng đông nghìn nghịt, đến mức như là mỗi nhà mỗi hộ đều có người đứng trong đám đó. Trong tay họ cầm đòn gánh, bồ cào gỗ dâu, dao phay, rìu, dao cầu và dùi cui, bộ dạng đó rõ ràng đã coi chúng tôi như kẻ địch, nhìn những người Cách mạng chúng tôi như kẻ thù. Càng quan trọng hơn, trong đám hơn trăm người đó, không có thanh niên, đa số là những người lao động trung tuổi khỏe mạnh và những người già trong thôn. Những chòm râu trắng của họ trong ánh mặt trời giống như những chòm lửa. Họ đều là bố hoặc ông của mỗi người nào đó trong đội chúng tôi, lác đác có một vài phụ nữ, lại là các bà mẹ của những thành viên không có bố trong đội ngũ chúng tôi. Tôi không ngờ ở đó sẽ có nhiều người đến thế, không ngờ bố vợ Trình Thiên Thanh của tôi đứng trước đám người đó, đứng ở bậc đá lên ngựa, xuống ngựa dưới cổng đá [16] hai tay chống hông, giận dữ nhìn trừng trừng vào đội ngũ, bước chân và tiếng hát của chúng tôi, đầu tiên trừng mắt vào tiếng hát và tiếng bước chân làm cho chúng bị tan rã lả tả.
Đội ngũ dừng lại trong ánh mắt của ông ta. Bước chân và tiếng hát bị ông ta giết chết. Mọi người trong giây phút chết lặng đã dồn lại thành một đoàn một đống, đều quay đầu tròn mắt nhìn tôi. Tôi thấy Hồng Mai có chút hoang mang, mồ hôi dày đặc trên trán, giống như những hạt trân châu lấp lánh trong ánh mặt trời.
Tôi nghĩa hiệp hào hùng đi về phía trước đội ngũ, chống hai tay vào hông hô trước mặt bố vợ tôi:
"Mao Chủ tịch chỉ bảo chúng ta rằng: 'Trước mắt chúng ta có hai loại mâu thuẫn xã hội, đó chính là mâu thuẫn giữa địch và ta và mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân. Đây là hai loại mâu thuẫn có tính chất hoàn toàn khác nhau. Ai là kẻ thù của chúng ta? Ai là bạn của chúng ta? Vấn đề này là vấn đề quan trọng hàng đầu của Cách mạng.' - Trình Thiên Thanh" tôi tiến về phía trước rồi đứng đó, còn cách bố vợ tôi xa mười bước, càng lớn tiếng chất vấn ông ta: "Trình Thiên Thanh, hôm nay đội thanh niên Cách mạng trấn Trình Cương đến đây để phá hủy cổng đá mà xã hội phong kiến còn lưu lại, ông đem theo quần chúng chưa rõ chân tướng gì đến đây ngăn cản - bây giờ, tôi chỉ hỏi ông một câu thôi, ông là người Đảng viên Đảng cộng sản hay là người đại diện cho giai cấp tư sản phong kiến?"
Tiếng của tôi to như thể hét lên, hùng tráng sơn hà. Tôi thấy câu hỏi của mình như gang như thép, như đạn pháo tấn công vào Trình Thiên Thanh. Ông ta đứng trên bậc đá dưới cổng tưởng niệm đó, muốn nói gì đó nhưng vì đuối lí, nên không nói ra được điều gì, mặt bị tắc lại thành màu xanh tím.
Tôi gào lên: "Trình Thiên Thanh, ông hãy trả lời tôi - ông rốt cuộc là kẻ địch, hay là Đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc? Coi người Cách mạng như kẻ địch, hay là xem giai cấp tư sản phong kiến như kẻ thù đây? Những gì ông làm hôm nay, đã đối kháng lại tôn chỉ của Đảng, nếu không biết kìm cương ngựa bên bờ vực thẳm, quay đầu là bờ, thì ông sẽ tự lấy đá đập nát chân mình thôi. Như chính Mao Chủ tịch đã chỉ ra thế này: nếu như đối đãi với đồng chí như kẻ địch, thì cũng có nghĩa là đã đặt mình vào lập trường của kẻ địch. Nếu như ông vẫn còn ngoan cố đứng trên lập trường của kẻ địch, thì đừng trách đứa con rể này không nhận họ hàng!"
Mặt ông ta từ xanh tím rầm một cái biến thành vàng như sáp.
Tôi gào lên: "Không đáp lại lời của tôi thì ông hãy bảo những quần chúng bị bưng bít kia lui đi."
Ông ta không bảo quần chúng lui đi. Ông ta cố sức quay đầu lại phía quần chúng, lại cố sức quay đầu lại phía chúng tôi, truyền đạt mệnh lệnh đạc thù nhất của ông ta. Tôi nghĩ rằng đám xã viên quần chúng đang cẩm đòn gánh, dao phay, gậy gộc kia sẽ nhằm về chúng tôi mà giết, nhưng không ngờ ông ta lắc đầu một cái, những người kia liền đặt đòn gánh, dao phay, gậy gộc xuống, dịch về hai bên cổng đá, từ trong đám quần chúng đi ra sáu, bảy ông lão và bà vợ tầm bảy tám chục tuổi, bọn họ lần lượt là ông nội của Trình Hiền Trụ, ông nội của Trình Hiền Thanh, ông nội của Trình Khánh Lâm và bà nội của Điền Tráng Tráng. Còn có bà ngoại vốn từ trước đến giờ luôn lo cho cháu gái Trình Khánh An cái ăn cái mặc. Trong tay họ không có một tấc sắt, nhưng mặt họ không đổi sắc, hơn nữa làm cho người ta không thể nhìn ra chút sợ hãi và áp lực nào của họ trước đám con cháu đang bị kích động bởi Cách mạng kia. Nhưng mà, bọn họ với mái tóc trắng bay bay trong mặt trời đang lên và khuôn mặt hằn sâu đầy những vết nhăn thời gian đã trở thành vũ khí lợi hại nhất. Họ vừa từ bên dưới bia đá run lẩy bẩy đi đến, vừa rơi nước mắt thê lương gọi tên của những đứa cháu trai cháu gái của mình:
"Hiền Thanh - mau cùng với ông về nhà, đây không phải là Cách mạng cháu à, cháu đập búa lên đầu tổ tông rồi."
"Khánh Lâm - ông xin cháu đấy, về nhà đi, chúng ta có nghèo hơn nữa cũng không thể dỡ cổng tưởng niệm tổ tông này để dành điểm công được."
"Khánh Cúc, Khánh Hoa, về nhà với bà đi, các cháu muốn đập cổng kỉ niệm này thì trước hết hãy chôn bà dưới chân cổng đã."
Theo tiếng gọi của đám người già đang khóc lóc thê lương, sát theo sau, những người làm cha làm mẹ đều nhanh chóng đổ dồn đến, họ gọi tên con của chính mình, miệng nói ra những câu có ý nghĩa y hệt như những người già đã nói, trong nháy mắt đã làm sụp đổ đội ngũ Cách mạng, đã giành lấy những cuốc sắt, khoan sắt, xẻng sắt trong tay đám con cháu họ. Trong giây phút đó, dưới cái cổng đá tưởng niệm là một đám hỗn loạn, tiếng gọi vang lên bốn phía, ánh mặt trời sau khi bị đấm người xô vỡ ào ào rớt xuống, nước bọt của đám người hô hoán gào khóc bắn tung tóe bốn phía trong không trung, trên đường đất chất đầy những dấu chân màu vàng của các đồng chí về nhà và những âm thanh giàn giụa, vô số những gậy gộc và dây thừng vứt lại bên đường.
Đội ngũ đã bị chặn lại như vậy
Bông hoa mới hé trong ngày xuân đã bị tàn lụi trước dòng nước lạnh như vậy.
Cuộc Cách mạng đầu tiên đã bị chết yểu như vậy,
Hồng Mai chắp hai tay bắc loa lên miệng đứng bên đường gọi to: "Các đồng chí, các chiến hữu! Chúng ta không thể đi, xin mọi người dừng bước! Tình thân không phải là kẻ địch, nhưng chúng ta không thể làm tù binh của tình thân, chúng ta không bị kẻ thù giai cấp đánh bại, nhưng đã bị bố, mẹ, ông, bà đánh bại rồi, đây là sự xỉ nhục lớn nhất của chúng ta!"
Tôi từ giữa đường chạy nhanh đến trên một hòn đá lên ngựa khác đối diện với Trình Thiên Thanh, lại đứng trên cái cột đá cao bằng nửa người dưới cổng đá, cất tiếng gọi còn to hơn cả Hồng Mai:
"Các chiến hữu, các đồng chí! Tăng cường tính kỉ luật, Cách mạng tất thắng lợi - mọi người - nhất định phải tăng cường tính kỉ luật! Nhất định phải ở lại, chưa đạt được mục đích, thề không bỏ cuộc! Mọi người nhất định phải lau sáng mắt, nhất định phải nhìn thấy hành động hôm nay của chúng ta, là vấn đề lớn sống còn liên quan đến vận mệnh của Đảng và quốc gia ở trấn Trình Cương, là vấn đề lớn của lần quyết đấu đầu tiên giữa tư tưởng Mao Trạch Đông và bè lũ phong kiến, tư bản, phe xét lại ở trấn Trình Cương, là vấn đề lớn có liên quan đến mỗi người có phải ăn hai lần khổ, có phải chịu hai lần tội nữa không. Vì vậy tôi yêu cầu mọi người không được đi, yêu cầu mọi người dừng bước, kiên trì đến cùng chính là thắng lợi!"
Tiếng hô gọi của tôi và Hồng Mai dưới cổng tưởng niệm bay xuyên qua bốn biển. Trên trời, dưới đất, bên đường, ruộng mạch, trong thôn, trên phố, còn có dãy núi Bả Lâu dài dặc phía xa, tiếng gọi nhuộm sắc đỏ của chúng tôi xối lên bốn phía, bốn phía đều là sự cuồng nhiệt và cảm xúc mãnh liệt rừng rực tung bay của chúng tôi. Đã có người giằng ra khỏi lòng bố mẹ để dừng lại, nhưng lúc này chồng của Hồng Mai - Trình Khánh Đông từ trong đám người đi ra. Anh ta lên ôm lấy Hồng Mai kéo đi như ôm kéo một kẻ điên.
Hồng Mai giằng mạnh ra làm kính của chồng em rơi xuống, kéo rách vụn quần áo của anh ta. Tôi nhìn thấy Hồng Mai đang giận dữ, nửa như tuyệt vọng, nửa như gào thét nhìn tôi. Tôi nhảy từ chỗ cái móng đá cao hơn nửa người xuống, lúc muốn đi cứu Hồng Mai, thì có một tiếng tát trắng như tuyết đỏ như máu vào má trái tôi.
U tôi xuất hiện trước mặt tôi.
"Cút về di!" U tôi mắng tôi: "Mày còn dám gào thét hồ đồ, tao sẽ đập đầu chết ở cổng đá này!"
***
Cuộc chiến cổng đá tưởng niệm đã tuyên cáo thất bại như vậy
Cuộc Cách mạng đầu tiên ở Trình Cương đã bị kẻ đại diện cho giai cấp tư sản phong kiến Trình Thiên Thanh bóp chết ngay từ trong nôi.