Chương 11 PHONG VÂN ĐỘT BIẾN

Có những lúc, thành công của Cách mạng đến vô cùng nhanh chóng, sẽ đem đến cho chúng ta tư tưởng lơ là, tưởng là sự khó khăn của con đường Cách mạng chỉ là tạm thời, còn thành công là tất yếu, tất nhiên và giản đơn như là sau cơn mưa trời lại sáng vậy thôi. Đây chính là một tư tưởng sai lầm, gây cho chúng ta, gây cho căn cứ địa Cách mạng và cơ sở quần chúng mà chúng ta phải vạn ngàn gian khổ mới giành lấy được tổn thất không thể bù đắp và những bài học máu. Chúng ta bắt buộc phải nhớ rõ, sở dĩ Cách mạng có thể thành công trước kì hạn, là bởi vì chúng ta chấp hành chính xác phương châm, đường lối, sách lược của Đảng, là bởi vì chúng ta đã thâm nhập vào quần chúng, phát động quần chúng, dựa vào quần chúng. Nếu như vì thành công mà quên mất điều này có nghĩa là đã quên đi sự tồn tại của kẻ địch, có nghĩa là đem thành công trở thành người đào mộ của chính mình. Hãy nhớ rõ: điều này cần phải ghi lòng tạc dạ ngàn ngàn vạn vạn lần. Nếu không, thất bại, thất bại, sự thất bại còn lớn hơn cả thành công sẽ đến trước một cách đơn giản nhất, bất ngờ nhất, và nhanh gọn nhất.

Nhưng tiếc là, tôi đã quên mất điều này. Thành công ngoài mong đợi đến bất ngờ, tốc độ quá nhanh, bội số quá lớn, chúng tôi hoàn toàn bị thắng lợi làm mê man đầu óc. Chúng tôi quên mất trước thắng lợi phải bảo đảm sự bình tĩnh lạnh lùng, trước hoa tươi và vinh quang phải kiềm chế sự kiêu ngạo và nóng vội, phải phòng ngừa nguyên tắc hành động tự mãn, nếu không cuối cùng thất bại sẽ nhanh chóng nối gót thành công mà đến. Chúng tôi không hề nghĩ đến, bội số của thành công quá lớn so với kì vọng của chúng tôi, mà thất bại, còn lớn hơn, còn thê thảm hơn gấp ngàn lần những gì chúng tôi tưởng tượng.

Hài kịch làm chúng tôi cười to ha hả, nhưng bi kịch do cười to dẫn đến làm chúng tôi muốn khóc cũng không còn nước mắt, đau đến không còn muốn sống. Hài kịch của thành công vì chôn vùi cuộc đời trẻ tuổi của tôi và Hồng Mai mà dựng nên một vũ đài bi kịch, đồng thời với điều đó, nó cũng vì chúng tôi mà viết lên một khúc tụng ca cuộc đời.

Nói thì không có ai có đủ dũng cảm để tin, chính là cùng lúc với khi chúng tôi tự tay đưa lên huyện các tờ khai về việc Vương Chấn Hải đem đất đai phân cho các hộ cá thể (nhân chứng) và những cọc gỗ chôn ở đầu ruộng (vật chứng), để thu hút sự chú ý cao độ của cấp trên, tôi lại viết cho ủy ban địa khu một phong thư tố giác, gọi đây là một hoạt động mưu đồ nhằm lật đổ chủ nghĩa xã hội tập thể (tôi không ngờ tôi lại anh minh như vậy, giống hệt như một nhà tiên tri vĩ đại). Lúc đó sự tình bất ngờ như tôi đã nói đã xảy ra một cách kinh thiên động địa rồi.

Trong tháng đó, chúng tôi vốn chờ trên huyện thông báo chúng tôi đi tố giác sâu hơn tư tưởng tư bản chủ nghĩa của Vương Chấn Hải, nhưng chưa đầy một tháng, thông báo tiếp theo lại là: Vương Chấn Hải và nguyên bí thư công xã Đại Miếu, phó bí thư huyện ủy đương nhiệm Triệu Thanh trong cùng một đêm bị bắt, bọn họ đều bị xử hình phạt hai mươi năm tù (điều này lại một lần nữa chứng minh tính tàn khốc và sự không thể điều hòa của đấu tranh giai cấp). Bởi vì Triệu Thanh quả nhiên giống như Vương Chấn Hải, trong một đại đội vùng núi đem đất đai giao quyền cho cấp dưới (trời ơi, ông ta không may bị tôi nói đúng. Tôi không biết tôi là người hay là một vị thần, chỉ nghe nói ông ta đưa sản lượng mẫu của đại đội từ hai trăm hai mươi cân nâng lên đến bốn trăm năm mươi cân, vì vậy được để bạt làm phó bí thư huyện ủy, không ngờ ông ta cũng giống như Vương Chấn Hải, đều phải trả giá vì đã hi sinh chủ nghĩa xã hội tập thể), điều càng quan trọng hơn là tôi có nằm mơ cũng không nghĩ đến, Triệu Tú Ngọc cũng bị bắt, chị ta chỉ ở trong ngục chưa đến nửa tháng, viết một bản tài liệu "Phân ruộng đất và Vương Chấn Hải không liên quan đến nhau, tất cả đều do Triệu Tú Ngọc tôi làm (ấu trĩ)" rồi sau một lần thẩm vấn đã tự sát rồi. Còn đội trưởng Lý Lâm, nghe nói đã bị vài nông dân của đại đội Vương Gia Dụ đánh chết, bởi vì anh ta dẫn tôi và Hồng Mai đến các nhà các hộ khiến người ta viết bản tường trình. Người Vương Gia Dụ cho rằng, nếu không phải vì tay đội trưởng Lý Lâm này, tôi và Hồng Mai sẽ không phát hiện ra việc phân đất đó, Vương Chấn Hải sẽ không bị chính phủ bắt, Triệu Tú Ngọc sẽ không phải tự sát trong tù, đất đai của bọn họ, tất nhiên sẽ không bị thu hồi lại một lần nữa vào trong chiếc làn của tập thể. Như vậy, chị ta thì tự sát, anh ta thì bị đánh chết rồi. Bi kịch, một bi kịch làm lòng người đau đớn! Đây quả là tư duy hạn hẹp và ấu trĩ của nông dân, là một loại bi kịch lớn do bị phong bế mà ngu dốt và thiếu hiểu biết cùng sáng tạo nên. Nhưng mà, mỗi khi nghĩ đến Triệu Tú Ngọc, nghĩ đến đội trưởng Lý Lâm, nghĩ đến cụ già Đức Quý và con trai con dâu thật thà chất phác của ông ta, vẫn làm cho lòng người không khỏi áy náy, làm lòng người không khỏi cảm thấy có chút hổ thẹn với bọn họ. Lúc đó tôi thầm nghĩ, sau khi tôi và Hồng Mai làm huyện trưởng, trấn trưởng, nhất định mỗi năm chúng tôi sẽ phát cho đại đội Vương Gia Dụ nhiều hơn vài nghìn cân lương thực trợ giá, nhất định sẽ cho người đem phân bón giá thấp đến đầu thôn của họ. Đây là điều duy nhất chúng tôi có thể làm cho Vương Gia Dụ, chúng tôi tuy là một đôi người Cách mạng, nhưng chúng tôi rốt cuộc vẫn là những người nhân đạo chủ nghĩa của Cách mạng. Cho đến Vương Chấn Hải, Triệu Thanh bị phạt hai mươi năm tù, Vương huyện trưởng có khả năng bị khai trừ khỏi Đảng và tất cả mọi chức vụ trong ngoài Đảng, cũng làm người ta ngạc nhiên, nhưng cũng vẫn nằm trong tình lí Cách mạng mà thôi. Các bạn thử nghĩ xem, lí tưởng chung của quốc gia, dân tộc, Đảng và nhân dân là xây dựng xã hội chủ nghĩa một cách "nhiều - nhanh - tốt - kiệm", ra roi thúc ngựa thực hiện chủ nghĩa Cộng sản. Trên "Điều lệ Đảng" và "Hiến pháp" đều viết tính chất của quốc gia chúng ta là xã hội chủ nghĩa, mục đích cuối cùng của Đảng chúng ta là thực hiện chủ nghĩa Cộng sản, mà cơ sở của chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản là chủ nghĩa tập thể, là thực hiện chế độ công hữu xã hội chủ nghĩa, đạo lí này sao mà đơn giản, như kiến xếp hàng về nhà, chó đái một bãi bên đường để nhớ đường, nhưng Vương Chấn Hải và Triệu Thanh lại dám đem đất đai của công xã nhân dân phân lại cho các nhà các hộ, đây không phải là chủ nghĩa tư bản đang ngóc đầu dậy trong chủ nghĩa xã hội thì là gì?

Chỉ một tay trấn trưởng và một tay bí thư công xã lại dám đối nghịch với quốc gia, dân tộc, Đảng và nhân dân, chuyên chính gân sắt xương thép đó của giai cấp vô sản đó không chuyên chính ông thì có thể chuyên chính ai? Lẽ nào câu chuyện trong vở kịch "Làng cây hòe" nổi tiếng ông không biết đến sao? Đoạn đối thoại đanh thép gay gắt nổi tiếng giữa Quách Đại Nương và Thôi Chí Quốc đó ông không biết hay sao?

Thôi Chí Quốc: (cười) tôi hỏi bạn, bạn đây là xã hội chủ nghĩa gì? Các bạn có máy kéo không? Có trạm thủy điện không?

Quách Đại Nương: Chúng tôi có sự lãnh đạo của Đảng, chúng tôi có Mao Chủ tịch! Chỉ cần bần cố nông chúng tôi đồng lòng, tổ chức lại, làm tốt hợp tác xã, mãi mãi đi theo Mao Chủ tịch, chúng tôi có thể đi đến Chủ nghĩa xã hội, có thể đi đến Chủ nghĩa cộng sản!

Thôi Chí Quốc: Tôi đã nghĩ mọi phương hướng rồi, phải làm cá thể, làm "ba ngựa một cày", làm các hộ giàu có lên. Thôn cây hòe phải có tám mươi phần trăm hộ nông dân có ba con ngựa một cái cày, như thế mới có thể sống tốt được!

Quách Đại Nương: Mấy câu này của anh từ đâu ra đấy? Muốn làm theo như anh nói, người nghèo càng nghèo, người giàu càng giàu, bần nông trung nông vẫn phải đi xin ăn, vẫn phải bị bóc lột, đó chẳng phải là lại quay lại xã hội cũ sao? Đây là ý muốn của bố anh sao?

Thôi Chí Quốc: Không, không, không! Ông ta làm sao có trình độ cao như vậy, đây là lời nói của một nhân vật lớn, nhưng mà bố tôi rất đồng ý với ý kiến của ông ta…

Quách Đại Nương: Ồ, hóa ra là nhân vật lớn này và bọn địa chủ, tư bản cùng mặc một cái quần…

Kết thúc câu chuyện là hợp tác xã mà Quách Đại Nương lãnh đạo hoàn toàn thắng lợi, tóm ra tay bí thư Đặng từ đầu đến cuối không lộ diện nhưng lại ở phía sau bày ra đủ loại mưu kế để duy trì cổ vũ cho con đường tư bản chủ nghĩa.

Tháng sáu thiên binh trừng hủ ác, dây dài vạn trượng trói côn bằng [43] .

Nghe nói việc Vương Chấn Hải và Triệu Thanh đem đất đai chia cho nông dân, huyện trưởng Vương đều biết hết, đều đã có sự thỏa thuận ngầm của ông ta rồi. Từ đấy phân tích sâu thêm, nghiên cứu sâu hơn sẽ thấy Vương huyện trưởng, Vương Chấn Hải, Triệu Thanh, ba người bọn họ đều là cán bộ chuyên nghiệp, lại đều đã từng đánh nhau trong cuộc chiến giúp đỡ Triều Tiên chống Mỹ và chiến tranh Trung Ấn, là chiến hữu lại có thêm tình huynh đệ, cấp trên cấp dưới cùng một chiến hào, làm thế nào có thể chứng minh bọn họ không phải là tập đoàn phản Cách mạng đây? Làm thế nào có thể chứng minh bọn họ không lật đổ chủ nghĩa xã hội tập thể, thực hiện khôi phục tư bản chủ nghĩa đây? Lúc cái ý nghĩ kinh ngạc mà phấn chấn này giống như một tia chớp lóe lên trước mặt tôi, tôi giương mắt đờ đẫn không nói ra lời, nửa si nửa ngây, đang ăn cơm trong góc sân, miệng tôi há to như cái bát, mắt to như là đế bát, sau khi cảm thông sâu sắc với Triệu Ngọc Tú, đội trưởng Lý Lâm, cụ già Đức Quý và người dân Vương Gia Dụ, tôi lập tức đứng lên, đối diện với không trung, điên cuồng hô lên một tiếng lớn:

Gió Tây phấp phới cờ hồng/ Hôm nay trói chặt ác thần/ Rừng sâu đường hiểm rêu trơn/ Cuối cùng gió trải cờ hồng như tranh / Mặt trời đỏ chói/ Tiếng chim kêu hót/ Hòe xanh bào đồng biếc/ Du thắm thầu dầu non/ Khắp nơi oanh ca yến múa/ Lại có suối róc rách kêu/ Đường đi cao mãi vào mây/ Xin hỏi anh đi nơi nào/ Chim sẻ đáp lời: có núi tiên lầu ngọc/ Cõng trời xanh nhìn xuống/ Hóa ra đều là thành quách nhân gian.

2. Thành công chưa từng có của Cách mạng

Tin tức truyền đến không lâu, tôi và Hồng Mai được một chiếc xe hơi đón đi. Người đến đón chúng tôi không phải là một cán bộ bình thường, mà là người đã từng tham gia cuộc vạn lý trường chinh [44] - bí thư ủy ban địa khu Quan (kiêm chính ủy phân khu), người ông ta gầy, đen thui, tóc đã bạc hoa râm, ánh mắt sáng ngời rất có thần, mặc một bộ quân phục cũ, hình dáng giống hệt như chúng tôi tưởng tượng. Lúc đó, chúng tôi đã biết việc gì xảy ra rồi, khi người trong thôn đang ăn cơm sáng, đột nhiên có hai cán bộ huyện ủy mà tôi không quen lắm xông vào nhà tôi, giằng bát cơm của tôi xuống, nhìn chỗ canh ngô trong bát một chút, nói: "Anh vẫn còn uống cái này sao? Nhanh đi đi, từ hôm nay anh sẽ được ăn tiêu chuẩn tiểu táo đấy [45] ." Tôi nhìn họ có chút không hiểu, bọn họ lại cực kì quen thuộc nhìn tôi: "Lãnh đạo địa khu muốn tìm anh và Hạ Hồng Mai trực tiếp nói chuyện, một vụ phản Đảng, phản xã hội chủ nghĩa cực lớn đã bị anh và Hạ Hồng Mai tóm ra, chắc chắn anh và Hạ Hồng Mai sẽ làm trấn trưởng hoặc bí thư đảng ủy trấn rồi."

Cái chúng tôi muốn làm không phải là trấn trưởng hoặc chức bí thư còm trên trấn. Khi chúng tôi nhìn thấy chiếc xe hơi dừng dưới cổng đá Nhị Trình, chúng tôi mới biết theo xe đến đón chúng tôi là trưởng phòng Lưu chuyên quản lý phòng ban các huyện của phòng tổ chức địa ủy. Trưởng phòng Lưu hơn bốn mươi tuổi, làm việc thận trọng, có nhiều kinh nghiệm, lưng hơi hơi gù, giống như một ông già năm mươi mấy tuổi, ông ta từ rất xa đã đón chúng tôi, bắt chặt tay chúng tôi, nhẹ nhàng gọi một tiếng "Cao huyện trưởng." Tôi bị tiếng gọi này của ông ta làm chấn động như có sấm nổ bên tai, muốn lập tức làm rõ mọi chuyện, lúc này một cán bộ phụ nữ huyện ủy khác từ đầu ngõ kia đi tới cùng với Hồng Mai, trưởng phòng Lưu càng cực kì thần bí nói: "Lên xe đi, Cao huyện trưởng, đừng hỏi điều gì, đến huyện anh sẽ biết."

Chúng tôi được đón đi khỏi Trình Cương như vậy. Từ biệt cổng đá Nhị Trình, chùa Trình và hơn nghìn nhân khẩu của đại đội Trình Cương, từ biệt Cách mạng và đấu tranh, chiến đấu và bằng hữu, kẻ địch và bạn bè, Trình Khánh Lâm và Trình Thiên Thuận, phố lớn và ngõ nhỏ, đường hầm và ruộng mạch, Bả Lâu và cây cối, gà lợn và bát đũa, vân vân và vân vân. Tôi ngồi ở ghế trước trên xe, ba người họ ngồi ở ghế sau. Từ tấm gương nhỏ trên xe, tôi nhìn thấy một tầng mây nghi ngờ mà háo hức tràn ngập trên mặt Hồng Mai. Lúc đó, tôi muốn vô cùng được ngồi ở hàng sau, cùng ngồi chen với em, thân sát bên thân, đùi sát bên đùi, hai tay kéo trộm lẫn nhau, để truyền cho nhau niềm vui và sự kiềm chế đang kích động và nhảy nhót giữa hai người. Nhưng mà, tôi đã bị trưởng phòng tổ chức địa ủy coi là huyện trưởng - ngôi sao đang lên - được xếp ngồi ở phía trước rồi, là huyện trưởng hay là phó huyện trưởng? Có thể là phó huyện trưởng, xét đến cùng thì tôi mới có ba mươi tuổi, xét đến cùng thì tôi mới là phó trấn trưởng, hộ tịch vẫn ở trong đại đội Trình Cương, xét đến cùng thì tôi vẫn là một nông dân mà. Trong xã hội lưu hành một thói quen lúc gọi tất cả các chức vụ phó đều không thêm chữ "phó", lần này làm khổ tôi rồi. Tôi muốn biết rõ xem mình xét đến cùng là huyện trưởng hay là phó huyện trưởng nhưng lại không tiện hỏi, niềm hạnh phúc và nỗi khổ làm tôi ngồi không yên suốt một đoạn đường, để thể hiện phong độ của một nhà Cách mạng giỏi giang, tôi lại chỉ có thể ngồi đoan chính không động đậy, cho đến khi xe con đi qua trên đoạn đường có ngôi mộ ở ngoài trấn mười tám dặm mà tôi và Hồng Mai đã từng ở đó yêu nhau cuồng nhiệt, tôi mới nhìn ra cửa sổ quay đầu một chút, ho nhẹ một cái.

Hồng Mai ho hai cái, để ngầm đối với cái ho của tôi. Sau đó, chiếc xe con đó - chúng tôi đều lần đầu tiên ngồi xe con, không thể nói hết được chõ ngồi mềm thế nào, trên cả con đường vô số lần tôi đã nghĩ, chiếc xe vỏ đen bóng đó có phải là sẽ thuộc về tôi sau khi tôi thật sự làm huyện trưởng không? Xe hơi lướt qua đại đội Hoàng Gia Cương, lướt qua công xã Hồng Xa, lướt qua công xã Đại Binh, lướt qua chỗ thành cổ trong huyện, bảy mươi chín dặm nhanh như chớp, rất nhanh đưa chúng tôi đến một sân nhỏ ở phía sau trụ sở của huyện ủy.

Đó là một cái sân vuông, ba mặt là mái tôn nhà đỏ, mặt giữa là hai cánh cửa sắt lớn mở một nửa. Lúc chúng tôi đi, có lính canh cầm súng nhìn chăm chú biển xe, rồi vội vàng mở to cổng sắt. Khi xe dừng lại ở cái sân rải gạch đỏ và tường đỏ ngói đỏ đó (chúng tôi như là rơi vào một cái ao máu vậy), trưởng phòng Lưu xuống trước, đến một gian phòng một lát, rồi dẫn chúng tôi vào một phòng tiếp khách khác, cung kính rót nước cho tôi, để chúng tôi ngồi trên một cặp ghế sô pha. (Tôi và Hồng Mai đều lần đầu tiên ngồi sô pha, không ngờ sô pha còn mềm hơn cả ghế xe hơi, lúc ngồi xuống chúng tôi dường như đều giống như ngồi tù, đồng thời vội vàng nhấc nhấc người về phía trước, ép mông xuống mép sô pha. May mà trưởng phòng Lưu đang pha nước nên không nhìn thấy. Một trưởng phòng của phòng tổ chức địa ủy tự tay pha nước uống cho tôi, điều này nói lên cái gì, chứng minh điều gì?) Ông ta đặt hai cốc thủy tinh ngâm trà xanh lên trên chiếc bàn nhỏ trước mặt chúng tôi (sau này tôi mới biết cái bàn nhỏ dài, thấp màu đỏ sậm đó gọi là "trà kĩ') sau đó ông ta nói như máy: "Bí thư địa khu Quan sống ở đây, một chút nữa ông ấy sẽ ra nói chuyện với các bạn, các bạn hãy uống trà trước nhé." Nói xong trưởng phòng Lưu liền lui đi.

Chúng tôi biết bí thư địa ủy Cửu Đô tên là Quan Minh Chính, nhưng chúng tôi không dám tin rằng bí thư địa ủy sẽ đích thân nói chuyện với chúng tôi, không dám tin rằng Cách mạng xảy ra lớn đến mức rung trời chuyển đất như vậy. Xét đến cùng chúng tôi đã đi một chuyến vào sâu núi Bả Lâu, vạch trần ra âm mưu phân đất của Vương Chấn Hải dưới ánh sáng Cách mạng. Mục đích trực tiếp nhất của chúng tôi, là nhanh nhất đá Vương Chấn Hải từ trên đài xuống, đoạt lấy quyền lực trong tay ông ta, chúng tôi nào có thể nghĩ đến chúng tôi đã vạch trần một trọng án âm mưu phục hồi tư bản chủ nghĩa lớn nhất trên toàn quốc? Làm sao có thể nghĩ đến cái án quan trọng này cũng đã ầm một cái kéo cả huyện trưởng xuống? Ánh sáng nóng bỏng của thành công thực sự đã đến sớm hơn dự định rất nhiều, đã đến sớm chiếu vào hai mắt chúng tôi đến mức choáng váng hôn mê, đã làm cho tâm hồn chúng tôi bị đun nấu đến không thể yên bình. Chúng tôi không hề có một sự chuẩn bị nào với thành công đến sớm đó, giống như khi lần đầu tiên trở về Cách mạng Trình Cương chúng tôi đã phạm phải chứng ấu trĩ Cách mạng, thành công của Cách mạng lần này đã hoàn toàn đẩy tôi và Hồng Mai vào vực sâu của tai nạn.

Sau khi trưởng phòng Lưu đi rồi, tôi và Hồng Mai không dám nói chuyện to. Chúng tôi nhìn nhau nóng bỏng, khát khao, đều cảm thấy ánh mắt của đối phương nóng bỏng như sự nóng lòng của thanh sắt bị nung đỏ trong lò luyện muốn được dội gấp nước lạnh vào, nóng lòng muốn được đối phương an ủi và hạ nhiệt. Chúng tôi ngồi trên ghế sô pha, nhìn thấy trưởng phòng Lưu từ cửa sổ phía trước rẽ đi, hai tay (tay trái của em và tay phải của tôi) liền cùng lúc nắm lấy nhau. Tôi cảm thấy tay em trong tay tôi vừa nóng vừa bỏng, mềm mại êm dịu, thổn thức phập phồng, máu từ đường mạch ngón tay dội vào lòng bàn tay tôi giống như thác nước ở đầu nguồn đổ xuống trên tay tôi vậy.

Em nói: "Ái Quân, Cách mạng của chúng ta thành công rồi."

Tôi nói: "Em có biết chúng ta được cơ cấu nắm quyền đến cấp nào không?"

Em nói: "Quyền lớn của trấn Trình Cương chắc chắn phải giao cho anh và em rồi."

Tôi cười cười.

"Em và anh ít nhất cũng phải được đề bạt cấp huyện phó!"

Em đột nhiên rút tay ra, nhìn chằm chằm vào tôi.

Tôi hạ âm thanh xuống khẽ hơn.

"Không chắc còn làm huyện trưởng đấy. Những ngày lên thẳng mây xanh của chúng ta bắt đầu rồi."

Em nhìn trong phòng và ngoài phòng, không dám tin nhìn tôi lắc lắc đầu.

Tôi muốn dùng lời nói và việc làm của trưởng phòng Lưu để chứng minh cho em sự suy đoán của mình, nhưng có tiếng động không biết từ đâu truyền đến, giống như một miếng gỗ cực nhỏ từ bệ cửa sổ rơi xuống. Âm thanh mang theo đám bụi nhỏ đó trong phút chốc làm chúng tôi kinh ngạc đến sững sờ. Cho đến lúc này, cho đến khi đó, chúng tôi mới phát hiện ra trên bức tường ở phía trong đối diện với chúng tôi đang mở ra một cánh cửa, mới phát hiện ra phòng khách chúng tôi đang ngồi ngoài một đôi sô pha, một chiếc trà kĩ, một chiếc bàn, một chiếc điện thoại, một giá rửa mặt và một chậu nước sạch ra, bên giá rửa mặt còn có một cánh cửa đơn màu đỏ, trên cánh cửa đơn có treo một tấm rèm trắng được kéo che một nửa, trên rèm cửa thêu năm chữ "Vì nhân dân phục vụ". Cửa đằng sau rèm bị che rồi. Chúng tôi không biết âm thanh vừa rồi là từ trong phòng truyền ra hay là từ bên ngoài truyền lại. Chúng tôi đâm ra sợ bí thư địa ủy sẽ đột nhiên từ sau cánh cửa nào đó đi ra, đâm sợ ông ta nghe thấy đoạn đối thoại vừa rồi của chúng tôi, nhìn thấy tay chúng tôi lúc đó gắn chặt lấy nhau như một mối hàn.

Chúng tôi thảng thốt buông tay ra, ngồi nghiêm chỉnh lại, để mông đặt ngay ngắn lên trên mép của hai chiếc sô pha đỏ, cảm thấy trong họng có chút khô, nhưng lại không dám uống trà trong cốc thủy tinh đó. Chúng tôi nóng lòng muốn lập tức cởi hết quần áo ra trần truồng quấn lấy nhau, nhưng chúng tôi lại không thể ngồi gần nhau hơn một chút. Chúng tôi biết bí thư địa ủy Quan đang họp trong phòng hội nghị nhưng chúng tôi cũng sợ kinh khủng bí thư Quan sẽ vén tấm rèm cửa màu trắng bước ra. Chúng tôi không động đậy, không nói một lời, chờ bí thư Quan đến giống như mùa hạ khô khốc chờ một trận gió, giống như đêm trường Xích huyện đang chờ một ngọn đèn, giống như xã hội cũ tối tăm đang chờ mặt trời hồng soi sáng. Thời gian giống như dòng nước lũ sính trướng lên phía sau cửa cống, sự nôn nóng của chúng tôi giống như đàn kiến trong lò nóng toán loạn chạy đông chạy tây. Trong phòng có chút nóng, trong không khí có một mùi hương lẫn lộn dính sệt với nhau, trong ánh mặt trời tiến vào từ cửa và cửa sổ, những hạt bụi đang múa bay lấp lánh. Có thể nghe thấy tiếng tinh tang của những hạt bụi bay đụng vào nhau, có thể nhìn thấy bóng dáng những hạt bụi trên đất giống như những con bướm đen rất nhỏ bay bay hạ hạ, có thể nhận ra mùi thơm đang rắc xuống trong phòng để dành riêng cho bí thư Quân, mùi nước hoa thanh mát dày đặc khắp bốn phía. Thời gian ngày càng đặc quánh lại (tôi quyết định sau khi tôi làm huyện trưởng sẽ ở trong cái sân nhỏ này trong tòa nhà này), không khí ngày càng nóng vẩn lên, (tôi nghĩ Cách mạng một lần nữa thành công cực lớn rồi, tôi có nên kết hôn với Hồng Mai không?) Những hạt bụi bay trong ánh mắt càng ngày càng to, sắc đỏ vàng càng ngày càng nhạt (Tôi nghĩ lúc này có thể cùng với Hồng Mai ở một mình trong một thung lũng nào đó không một bóng người ở dãy núi Bả lâu thì tốt biết bao!). Hương thơm trong phòng càng ngày càng giống như hương cỏ buổi sớm, phân ngựa nóng và thịt luộc nhà ai trộn lẫn với nhau (tôi nghĩ lúc này nếu như ở núi Bả Lâu hoặc trấn Trình Cương, tôi nhất định bảo Hồng Mai trần truồng ra, không mảnh vải che thân múa điên cuồng trước mặt tôi). Chúng tôi vô cùng buồn chán, thận trọng từng tí một, muốn uống nước nhưng không dám động đến cốc, muốn mát mẻ nhưng không dám cởi cúc áo, muốn làm việc đó nhưng lại không dám một lần nữa nắm tay nhau. Chúng tôi rất muốn tìm việc gì đó làm (như là xem báo, học văn kiện), rất muốn tìm một chủ đề hợp thời để nói chuyện phiếm (ví dụ như gần đây trên thế giới xảy ra việc gì, trung ương có truyền xuống tinh thần chỉ thị gì mới không), thế là tôi liền đưa mắt từ trên trà kĩ xuống bàn làm việc, nhìn thấy một tờ tham khảo lớn bị chiếc điện thoại đặt trên bàn đè lên. Tôi liền nhổm người cầm lấy tờ "Tin tức tham khảo", thình lình từ trong tờ "Tin tức tham khảo" rơi ra một bức ảnh màu bốn tấc. Nhặt bức ảnh lên nhìn, thì thấy trong ảnh là một nữ quân nhân trung niên đoan trang, đeo kính trên mắt và đội chiếc mũ giải phóng không vành, khuôn mặt nhìn rất quen mà nghiêm khắc, dường như cô ta đang coi khinh việc gì trước mắt. Chính dưới bức ảnh đó, rất tự nhiên viết một câu:

Phu nhân thân yêu của tôi!

Tôi cảm thấy người phụ nữ trên tấm ảnh đó cực kì quen, nhưng lại nhất thời không nhớ ra cô ta là ai. Không dám tin cô ta là ai. Nếu như cô ta quả nhiên là ai đó thì ai lại dám to gan viết lên bức ảnh một câu như thế? Tôi nhìn chằm chằm vào bức ảnh một lúc, dán mắt vào nét bút thông thuận trôi chảy viết "phu nhân thân yêu của tôi!" Nhìn một lúc, hứng thú đưa bức ảnh truyền qua cho Hồng Mai.

Hồng Mai đón bức ảnh vội vàng liếc một cái, cái giây phút trang nghiêm, khó quên mà chúng tôi chờ đợi đó đột nhiên đến rồi. Thời khắc vĩ đại đã đến rồi. Từ ngoài cửa đột nhiên truyền đến tiếng bước chân thong thả. Tiếng bước chân đó không gấp không chậm, rất có tiết tấu, thân thiết ấm áp, làm người ta cả đời không quên vang lên dưới cửa sổ. Chúng tôi biết là bí thư địa ủy Quan từ phòng họp đi ra. Rốt cuộc là cái thời khắc có tính lịch sử cho chúng tôi làm người tiếp nối Cách mạng trên trấn hoặc là lên huyện làm người cầm lái Cách mạng đã đến trước mắt rồi. Cuộc đàm thoại có tính then chốt làm cho chúng tôi một bước lên mây hay là làm chúng tôi phải từng bước từng bước trèo lên bậc thềm và cầu thang đã bắt đầu rồi. Tôi và Hồng Mai nhìn nhau một chút, đồng thời từ sô pha nảy người lên, lập tức người đàn ông ngoài trung niên như chúng tôi đoán - bí thư địa ủy Quan đã xuất hiện ở cửa. Ở trên tôi đã nói rồi, ông ta gầy gò, đen thui, tóc hoa râm, mắt sáng như có thần, mặc một bộ quân phục cũ, bộ dạng giống y chang như chúng tôi nghĩ (người phụ nữ trung niên trên tấm ảnh vừa rồi có quan hệ gì với ông ta), bước vào phòng, ông ta với khuôn mặt hồng hào phấn chấn nhìn chúng tôi một cái, vẫy vẫy tay với chúng tôi, nói: "Ngồi, ngồi xuống. Uống nước, uống nước đi."

(Thật là thân thiết dễ gần, làm người ta cả đời khó quên! Người nữ quân nhân trên bức ánh vừa rồi và ông ta xét đến cùng có quan hệ gì?)

Bí thư Quan vừa bảo chúng tôi ngồi xuống uống nước, vừa kéo chiếc ghế ở bên bàn làm việc ra ngồi xuống, trong trăm công nghìn việc nói với chúng tôi ba phút:

"Hồ sơ và biểu hiện của các bạn tôi đều tìm hiểu rồi, rất tốt, Cách mạng cần những người tiếp bước như các bạn.

"Các bạn có biết ý nghĩa của việc các bạn phát hiện và tố giác Vương Chấn Hải lớn thế nào không? Trong tỉnh vô cùng coi trọng, lãnh đạo trung ương đều có phê duyệt. Đây là một án lựu đạn hẹn giờ vô cùng đáng sợ chôn giấu trong cơ thể của chủ nghĩa xã hội tập thể, nếu các bạn không phát hiện, có một ngày mìn nổ tung, có lẽ sẽ làm bầu trời xanh chủ nghĩa xã hội nổ tung thành một cái hố đen ngòm.

"Tiểu Cao à, cậu nghĩ đi, tôi và các đồng chí phòng tổ chức địa ủy đều có ý để cậu phụ trách toàn diện công tác của huyện này; làm huyện trưởng hoặc là bí thư huyện ủy chúng ta sẽ thương lượng sau. Gánh vác càng nặng, càng là kiểm nghiệm của tổ chức Đảng với cậu, không phải sợ, không phải lo lắng, phải dũng cảm công tác, chỉ cần nắm vững phương châm và đường lối, là có thể làm được việc rồi." Bí thư Quan nói đến đây quay đầu sang Hồng Mai nói. "Tiểu Hạ, tôi ở địa khu công tác mấy năm nay, rất ít gặp những nữ đông chí giác ngộ như bạn, đặc biệt là ở nông thôn. Bạn và Tiểu Cao là những cán bộ thanh niên vô cùng hiếm thấy, trẻ tuổi đầy hứa hẹn, tiền đồ xán lạn, bạn làm chủ nhiệm Hội phụ nữ huyện hay là phó huyện trưởng, đợi chúng tôi sau khi nghiên cứu sẽ quyết định. Đương nhiên, không làm chủ nhiệm phụ nữ thì cũng sẽ làm ủy viên huyện ủy, làm phó huyện trưởng."

Cuối cùng, trong lời cảm ơn bị kích động đến phát run và biểu hiện nhất định sẽ không phụ lại sự bồi dưỡng giáo dục của cấp trên của chúng tôi, bí thư Quan đứng dậy khỏi chiếc ghế dựa sơn đỏ đó, nói bằng giọng trầm thấp, khàn khàn đầy sức mạnh của ông ta:

"Cuộc họp của tôi vẫn chưa xong, các bạn hãy đến ở phòng tiếp khách trước, chiều hôm nay có thời gian chúng ta sẽ nói kĩ hơn." Ông ta nhìn hai chúng tôi, trên mặt hiện lên nụ cười, "Hoàn cảnh gia đình của các bạn chúng tôi đều đã tìm hiểu rồi, đều là những gia đình không hạnh phúc. Đều không vì gia đình không hạnh phúc mà sụp đổ ý chí. Các bạn là một đôi hiếm thấy, nếu như các bạn có tình đồng chí, tình yêu Cách mạng, cùng chung chí hướng, bí thư địa ủy tôi đây nguyện làm ông mối cho hai bạn, nhưng điều kiện là kết hôn rồi các bạn không thể cùng công tác trong một đơn vị, cần có một người chuyển đến huyện ngoài hoặc địa khu công tác, đây là kỉ luật Đảng. Đảng Cộng sản không cho phép có người đang làm Cách mạng lại mở cửa hàng vợ chồng đâu."

Sau cùng, bí thư Quan thân thiết mà hữu nghị nắm lấy tay chúng tôi, đưa chúng tôi tiễn ra ngoài phòng của ông ta, gọi người đưa chúng tôi đến phòng tiếp khách huyện ủy

3. Bóng đen dưới ánh mặt trời

Giống như nỗi nhớ của búp hoa với gió xuân, giống như đất hạn mong chờ mưa lũ, giống như hải yến chờ đợi bão, giống như tiếng réo gào của nước lũ với đập nước. Sau khi chúng tôi được dẫn đến hai phòng đơn phân biệt của nhà khách huyện ủy, chúng tôi liền mong chờ người nhân viên không rõ nội tình gì kia lập tức đi ra. Nhưng dường như anh ta đã biết tôi và Hồng Mai đến huyện ủy này để trở thành những người lãnh đạo tương lai. Trong phòng tiếp khách không ngừng vang lên những tiếng giới thiệu khăn mặt ở đâu, xà phòng thơm ở đâu, nước uống hết rồi gọi một tiếng là sẽ có người đến thay, dãy công tắc điện ở trên tủ đầu giường cái nào là đèn tường, cái nào là đèn trần, cái nào là máy thu thanh (lại có cả máy thu thanh, lại có thể bất cứ lúc nào được nghe ca khúc Cách mạng rồi). Anh ta nói lắm, nhiệt tình, chu đáo làm cảm động lòng người. Sau khi chờ anh ta đi rồi, tôi lập tức ấn nút công tắc của máy thu thanh ở trên tủ đầu giường, liền lập tức có đoạn trích kinh kịch trong "kịch nêu gương" [46] vọng ra, thế là, tôi vội vàng từ phòng sổ hai chạy đến phòng số 8 của Hồng Mai, đến hành lang không dính một hạt bụi nào, gặp phải Hồng Mai cũng đang chạy đến phòng tôi, nhìn thấy tôi em lại nói chính câu mà tôi muốn nói với em:

"Ái Quân, ở tủ đầu giường phòng em là một chiếc máy thu thanh, đang phát kịch nêu gương Cách mạng "Dùng mưu lấy Uy Hổ Sơn".

Tôi nói: "Đến phòng anh đi, tủ đầu giường anh cũng là máy thu thanh."

Chúng tôi trở về căn phòng số hai.

Đến phòng chúng tôi không thể nhịn được khóa trái cửa lại, kéo rèm cửa sổ lại, bật máy thu thanh lên, cởi quần áo xuống. Chúng tôi hừng hực như lửa, khao khát dâng trào, cả hai không nói với nhau câu nào, cả hai không có một động tác dùng tay ra hiệu và ám thị nào, hoàn toàn ngầm hiểu nhau như điên như cuồng làm việc đó trên giường.

Chúng tôi dùng việc đó để chúc mừng thành công và niềm vui sướng của chúng tôi, lấy việc đó để làm dịu lại con sóng và sự hưng phấn của tâm hồn chúng tôi, lấy việc đó để khắc sâu hơn tình đồng chí và tình yêu Cách mạng của chúng tôi.

Tôi dưới nền nhạc của máy thu thanh, khi làm cái việc làm cho người ta sung sướng thoải mái, hồn tan phách tán đó, tưởng là Hồng Mai sẽ giống như mọi lần ở dưới người tôi sung sướng đến hét to lên, thậm chí sẽ giống như mọi lần sắc mặt xanh trắng một hồi, mồ hôi như mưa đến ngất đi, nhưng em đã không kêu lên tiếng kêu khoái lạc đỏ rực nào, càng không hề mê man trong cõi trắng mênh mang. Em ở dưới người tôi ngây dại nhìn khuôn mặt tôi, hai tay sờ lên mặt tôi, đột nhiên khóc to lên, lệ giống như mưa từ khuôn mặt em trút xuống gối. Tôi bị tiếng khóc của em làm kinh sững lại. Nhìn thấy em tuôn nước mắt, tôi không biết sự cuồng mãnh của mình đã làm đau em ở chỗ nào, vội vàng phanh động tác lại, lấy tay lau nước mắt trên mặt em.

Tôi nói: "Em làm sao vậy?"

Em càng yêu thương vuốt ve mặt tôi:

"Em không sao cả."

Tôi nói: "Em khóc vậy kia mà, áo gối đều ướt đẫm cả rồi."

Em nói: "'"Ái Quân, chúng ta xứng đáng, Cách mạng xứng đáng, sống chết xứng đáng."

Em vén mái tóc đẫm lệ của mình ra sau tai.

"Chính điều này mà em khóc sao?"

Em nói: "Em nghĩ đến những việc trong quá khứ, sau đó nỗi sợ dấy lên dọa làm em khóc."

Tôi nói: "Sợ gì chứ? Chúng ta có lí tưởng, có hoài bão? dám phấn đấu, thoắt cái không qua cơ sở mà được thăng chức cấp huyện, chỉ cần chúng ta cố gắng, cố gắng, không ngừng cố gắng, Cách mạng, Cách mạng, không ngừng Cách mạng, cấp huyện, cấp phó địa khu, cấp địa khu, cấp phó tỉnh, cấp tỉnh, sẽ từng cấp từng cấp mà thăng tiến, chúng ta cũng từ nông dân trở thành cán bộ cấp cao, trở thành cán bộ cấp cao rồi việc trong quá khứ sẽ chẳng là gì? Muốn Cách mạng thì phải có hi sinh, việc mà em biết anh biết trời cũng không biết, em lo gì nào?"

Bởi vì chúng tôi nói đến một chủ đề cực kì nghiêm trọng, bởi vì nước mắt em càng lau càng chảy ra dữ dội, bởi vì em đột nhiên đau thương như trước làm cho cơn lũ kích thích đang hưng phấn trào lên trong chúng tôi giống như nước lũ lên bị đất chặn đứng mất rồi, làm cho sự nôn nóng mới hừng lên không thể kiềm chế được của chúng tôi dần dần như khói tản mây tan. Bình tĩnh lại, tôi nuối tiếc vô hạn nhìn em. Em cũng vô cùng áy náy nói với tôi: "Ái Quân, đều trách em cả." Tôi tắt máy thu thanh nói với em: "Không sao đầu, ở đây còn có máy thu thanh, muốn làm việc đó chúng ta có thể bất cứ lúc nào làm việc đó." Nói vậy em liền ngồi dậy chỉnh đốn lại thân thể và ga giường. Mặc quần áo lên rồi, gấp chăn lại rồi, kéo ga giường thẳng ra, để áo gối đẫm lệ lật lại vắt lên trên gối, sau đó kéo rèm cửa sổ ra, làm cho ánh nắng mùa xuân tháng tư ríu ra ríu rít chiếu vào phòng, làm cho căn phòng được chiếu sáng bóng loáng lên, giống như căn phòng tim người Cách mạng.

Đã trưa rồi, cùng với ánh mặt trời rọi vào trong căn phòng của chúng tôi, những hạt bụi nhỏ li ti lấp lánh múa bay. Trên tường dán bức chân dung Mao Chủ tịch và tấm ảnh trong vở kịch "Hồng đăng kí", trong ánh mặt trời hiện ra ảo mờ mà lóa mắt. Từ cửa sổ nhìn ra, có thể nhìn thấy những cây cảnh xanh trong bồn hoa lớn của nhà tiếp khách, lúc nhìn kĩ, mới phát hiện ra những cây này khi trồng đã được xếp thành hình chữ "trung', lúc này cây cối đang rậm rạp, chữ "trung" hiện lên mờ nhòe mà đầy sức sống. Tôi đẩy cửa sổ ra nhìn chữ "trung" đó, bảo Hồng Mai đến xem, bí thư Quan nói để anh suy nghĩ về công việc trong huyện, anh nghĩ sau khi anh làm huyện trưởng hoặc bí thư, việc đầu tiên là ở mỗi ngã tư trong huyện thành sẽ cho xây một bồn hoa lớn, trong mỗi bồn hoa đều trồng cây tùng, cây bách thành hình chữ "trung". Hồng Mai thu dọn ga trải giường xong đi ra, giống như tôi cũng nhìn chữ "trung" màu xanh trong bồn hoa đó, nói ở huyện thành đều trồng chữ "trung" thì hơi đơn điệu, mà có thể trồng thành các kiểu chữ như "Ba điều trung" và "Bốn vô hạn". Tôi nói như thế thì cần bao nhiêu cây? Cần luống hoa to đến thế nào? Em nghĩ rồi lại cười cười, tự nhiên vắt chéo hai tay lại, đặt bên vai tôi nói, chúng ta không chỉ phải làm Cách mạng, làm nông nghiệp, mà còn phải làm lâm nghiệp, thủy lợi và làm chăn nuôi nông thôn nữa. Lúc làm lâm nghiệp anh tìm một vạt núi, trồng cây hình "Mao Chủ tịch vạn tuế!" Năm chữ to! Làm người ta ở ngoài mười mấy dặm cũng có thể nhìn thấy năm chữ đó, làm cho người ta ở trên máy bay cũng có thể nhận ra "Mao Chủ tịch vạn tuế!" như vậy anh và em sẽ nổi tiếng cả nước ngay, không chừng Bắc Kinh có người đến chụp ảnh kỉ niệm lại, chiếu phim khắp nơi trong toàn quốc.

Tôi bị hấp dẫn bởi ý kiến này của Hồng Mai, quay người lại dùng hai tay nhấc khuôn mặt của em lên, nhìn thấy hai mắt của em vừa trong vừa sáng, khóe mắt lại có vân cá. Vân cá đó giống như cái gai đâm vào trong tim tôi. Em nhìn thấy mặt tôi khác thường "em già rồi sao?" Em nửa lo lắng, nửa đau lòng hỏi vậy. Tôi nói: "Người dễ già mà trời thì khó, trời nếu có tình thì trời cũng sẽ già." Em nói: "Em già rồi héo rồi anh vẫn còn thích em thật sao?" Tôi nói: "Chúng ta là một đôi người tình Cách mạng, Cách mạng là khi anh và em ở bên nhau, chứ không chỉ là trẻ trung và xinh đẹp. Chỉ cần Cách mạng còn, tình cảm của hai ta vẫn sẽ mãi còn." Tôi không biết tôi trả lời như vậy em có vừa lòng không, nhưng tôi biết là em không có lời nào để nói lại. Không có lời nào để đáp lại, em liền quay ra ngồi ở mép giường. Để an ủi em, tôi kéo ghế lại ngồi bên cạnh em, nắm lấy tay em trong tay tôi, nói: "Em muốn làm chủ nhiệm Hội phụ nữ hay là muốn làm phó huyện trưởng? Làm phó huyện trưởng nghe hay hay, nhưng em phải nghe huyện trưởng điều khiển đấy, huyện trưởng nói là xong. Làm chủ nghiệm Hội phụ nữ nghe không hay lắm, nhưng Hội phụ nữ do em quyết là xong."

Em để mặc tôi cuộn tay em trong tay tôi, giống như một con chim mềm ấm nằm cuộn tròn trong tổ, ánh mắt có chút ao ước treo trên mặt và trên miệng tôi, nhưng nụ cười ở khóe miệng lại có chút bất an khẽ nhếch nhếch lên. "Em biết là anh muốn làm bí thư huyện ủy, không muốn làm huyện trưởng. Lực lượng hạt nhân lãnh đạo sự nghiệp của chúng ta là Đảng Cộng sản Trung Quốc, Đảng lãnh đạo tất cả. Đảng còn có thể chỉ huy súng. Cho nên anh muốn làm bí thư, anh đoán em muốn làm gì? Em muốn làm phó huyện trưởng kiêm chủ nhiệm Hội phụ nữ. Chúng ta vừa danh chính ngôn thuận kết hôn vừa không phải tách nhau ra, hi vọng có một ngày anh được điều đến địa khu để em làm huyện trưởng hoặc bí thư."

Tôi nói: "Việc này sao có thể xảy ra đây?"

Em nói: "Sao lại không thể được?"

Tôi nói: "Bí thư Quan có đồng ý không?"

Em nói: "Chúng ta không chỉ bảo bí thư Quan làm mối khi kết hôn, tốt nhất còn phải nghĩ cách làm thân với ông ta nữa."

Tôi buông tay em ra khỏi tay tôi: "Em quả là đang mua danh học bá vương?"

Em cười cười: "Anh cảm thấy không thể sao?." Em lau lau bàn tay bị tôi bóp đến toát mồ hôi lên ga giường, sau đó ánh mắt liền sáng lên sự thông tuệ, nhìn tôi giống như một người chị nhìn người em trai của mình, nói em từ nhỏ đã biết các hồng quần của phòng hưu trí huyện đặc biệt thích nhận cháu trai hoặc cháu gái. Chỉ cần anh và em kết hôn, bí thư Quan làm mối, quan hệ của hai ta và bí thư Quan sẽ không còn bình thường nữa. Không còn bình thường thì có thể cách dăm ba ngày đến nhà bí thư Quan rồi. Đi đến nhà bí thư Quan chúng ta liền lần lượt đem Hồng Sinh, Hồng Hoa, Đào Nhi đem đến, để bọn chúng liên tục gọi bí thư Quan là ông nội, gọi phu nhân của bí thư Quan là bà nội. Sau đó, lại hỏi rõ nhà bí thư Quan là người ở đâu, là người miền Nam thì chúng ta mỗi lần đến đều mang theo ớt và dưa, nhất thiết không được mang theo một chút đồ gì quý giá đáng tiền, nếu là người miền Bắc, mỗi lần chúng ta đến sẽ mang theo gạo kê và táo đỏ, con trai, con gái miệng ngọt hơn chút nữa, liên tiếp gọi ông nội, bà nội, anh xem làm sao không thể nhận chúng ta làm thân thích đây? Nhận là thân thích rồi ông ta có thể không bằng lòng cho chúng ta cùng công tác sao? Có thể không để em làm phó huyện trưởng kiêm chủ tịch Hội phụ nữ sao?"

(Linh hồn của tôi da thịt của tôi, người tình Cách mạng và phu nhân của tôi!) Tôi bị lời nói của Hồng Mai làm cho vừa như mở cờ trong bụng lại vừa câm như hến không thể nói ra lời, giống như học sinh thay giáo viên giải được câu đố cả đời khó giải, tôi bắt đầu ngây ngây si si dán mắt vào miệng của Hồng Mai, dán mắt vào mặt em, vào tóc và vai em, nhìn chằm chằm một lúc tôi liền đột nhiên nắm chặt hai tay của Hồng Mai trong tay tôi, giống như bắt được một đôi chim vừa mới bay đi nói; "Bí thư Quan dường như là người miền Bắc, nếu như ông ta là người Đông Bắc, mỗi lần chúng ta đến đều mang cho ông ta bánh phở Đông Bắc, nếu như là người Sơn Đông, chúng ta sẽ mang cho ông ta rau hẹ và bánh rán, nếu như là người Thiểm Tây thì sẽ mang theo gạo kê và ngô, nếu như là người Sơn Tây thì sẽ mang giấm chua dầm lâu năm.

Trong thời gian trước bữa trưa dài như cây sào, chúng tôi ngồi trong nhà tiếp khách, tính toán Cách mạng và công việc, sự nghiệp và tương lai, hôn nhân và gia đình, quan hệ và bạn bè. Chúng tôi đã quyết định chờ tuyên bố nhậm chức xong thì sẽ kết hôn, để song hỉ lâm môn thêu hoa trên gấm cho sự huy hoàng của cuộc đời chúng tôi thêm khởi sắc, để cho con thuyền Cách mạng của chúng tôi căng gió giương buồm, ngày càng xán lạn, từng ngày đi lên, một bước bước qua ngàn dặm lên trời, tốt nhất là trước khi chúng tôi (tôi) ba mươi ba tuổi đến ba mươi lăm tuổi rời huyện đến địa khu, làm chuyên viên phó của địa khu hoặc là thị trưởng của thành phổ Cửu Đô.

Chính lúc này, chính thời gian này, trưởng phòng tiếp khách gọi chúng tôi đi ăn cơm.

Cơm đương nhiên là cơm ngon tuyệt hảo, nhà khách làm cơm và thức ăn hoàn toàn theo tiêu chuẩn tiếp huyện trưởng mới nhận, cá kho, gà hầm, xương sườn, vịt muối và canh thịt băm viên, đủ loại đủ kiểu đặt lên bốn chiếc bàn. Nhưng đến cùng chúng tôi ăn cơm lại chỉ có trưởng phòng Lưu phòng tổ chức địa ủy. Vốn dĩ đã sấp xếp ban lãnh đạo huyện đều đến dự, bí thư Quan muốn theo phương thức "tin tức nội bộ" ở trên bàn ăn giới thiệu tôi và Hồng Mai với tất cả lãnh đạo huyện, muốn để chúng tôi làm quen một cách nhanh nhất với lãnh đạo và công tác các phòng ban. Nhưng bí thư Quan không đến, lãnh đạo huyện cũng không đến. Phòng ăn lớn trong nhà khách huyện ủy, bày bốn chiếc bàn đầy thức ăn nhưng chỉ có ba người trưởng phòng Lưu, Hồng Mai và tôi. Hồi tưởng lại, cơn động đất của sự nghiệp Cách mạng của chúng tôi đã ủ rượu dưới chân rồi, đất đai vững chắc đã bắt đầu rung lắc rồi, nhưng chúng tôi bị thắng lợi làm cho mê mẩn đầu óc, tiền cảnh mỹ mãn của Cách mạng đã bao phủ một bi kịch cực lớn đang xảy ra. Từ lầu hai của nhà khách đi xuống, rẽ một cái là đến phòng ăn lớn ở phía đông, nhìn thấy trưởng phòng Lưu, tôi dùng phong cách hòa nhã dễ gần của huyện trưởng mới bắt tay anh ta, ba chữ "chào trưởng phòng" được Hồng Mai gọi đến mức vừa giòn tan vừa tinh tế, giống như là Hồng hạnh đã chín trong mùa xuân đó, nhưng lúc trưởng phòng Lưu và tôi bắt tay, ông ta chỉ kéo kéo đầu ngón tay tôi, lúc trả lời Hồng Mai chỉ liếc em ngâm nga một chút.

Tôi nhìn bốn bàn ăn cùng với rượu ngon và chung rượu đã bày đâu ra đấy trong nhà ăn đó hỏi:

"Bí thư Quan chưa đến sao?"

Trưởng phòng Lưu ngồi trên chiếc ghế phía trước một bàn ăn nói:

"Không đến."

Tôi vô cùng ngạc nhiên: "Vậy các lãnh đạo khác trong huyên…"

Trưởng phòng Lưu cầm đũa cầm bát.

"Ăn cơm trước, ăn xong rồi tôi sẽ nói với các bạn."

Tôi bắt đầu cảm thấy dưới chân có chút lắc lư, cảm thấy gan bàn chân có một luồng gió lạnh đi ra. Nhìn Hồng Mai, thấy sắc mặt em nhợt nhạt, khỏi cần nói em cũng đã cảm thấy điều khác thường chẳng lành từ thái độ và cử chỉ của trưởng phòng Lưu. Rốt cuộc chúng tôi đều từ trong mưa gió đấu tranh xông đến, rốt cuộc chúng tôi đều là những người Cách mạng có kinh nghiệm đấu tranh, rốt cuộc trong Cách mạng dù mưa gió thế nào chúng tôi đều đã nhìn thấy, nếu như chưa nhìn thấy thì cũng đã nghe thấy. Chúng tôi biết, Cách mạng có lúc sẽ thành công trong phút chốc, cũng có lúc sẽ thất bại trong phút chốc. Mà thành công của Cách mạng, không hề đồng nghĩa với kết thúc đấu tranh. Chỉ cần giai cấp tồn tại, đấu tranh giai cấp sẽ vĩnh viễn còn, sự đấu tranh giữa giai cấp vô sản và giai cấp tư sản, đấu tranh giai cấp giữa các phái chính trị, giai cấp vô sản và giai cấp tư sản trong tranh đoạt quyền lực và chiếm lĩnh hình thái ý thức còn lâu dài, khúc khuỷu, có lúc thậm chí còn phong vân đột biến, kịch liệt dị thường. Nhìn thấy trưởng phòng Lưu đã cầm đũa ăn cơm, lại ra hiệu cho Hồng Mai, chúng tôi liền tách ra ngồi hai bên ông ta ăn.

Phòng ăn sáng sủa, hơi nóng ở bàn ăn bốc lên nghi ngút, những con nhặng xanh mới sinh sau giấc ngủ đông cùng trắng trơn vui vẻ ăn uống trên ba chiếc bàn còn lại, tiếng vo ve của chúng giống như là tiếng nhị hồ trầm trong đoạn hát đối của vở kịch "Kì kích bạch hổ đoàn". Ánh mặt trời nhơn nhớt, từ bàn ăn di chuyển lên mặt và lên người chúng tôi, giống như là miếng vải dầu nhầy nhụa bọc lên người chúng tôi. Trưởng phòng tiếp khách không biết đã xảy ra chuyện gì, cẩn thận đứng ở bên ngoài nhà ăn. Trưởng phòng Lưu ăn nửa bát cơm rồi, gắp liên tục trên đĩa thịt xào ớt bên cạnh. Tôi và Hồng Mai đã xới cơm rồi, nhưng như ăn như không cầm lặng bát trong không trung, lúc gắp thức ăn chỉ gắp rau, không dám đi gắp thịt cá và xương sườn, gà hầm và vịt muối. Thời gian giống như mỡ lợn ngưng ở trên đầu đũa chúng tôi. Tiếng nhai cơm của trưởng phòng Lưu như gạch ngói rơi trên bàn ăn. Hồng Mai liên tục nhìn tôi, mây đen trên mặt như một miếng vải đen đã đẫm nước.

Tôi cuối cùng để bát cơm đông cứng trong không trung,

"Trưởng phòng Lưu, đã xảy ra việc gì vậy?"

Trưởng phòng Lưu liếc liếc tôi: "Xảy ra việc gì phải hỏi bạn, hỏi các bạn."

Tôi đặt bát lên bàn: "Chúng ta đều là Đảng viên, là đồng chí, đều là những người Cách mạng đồng tâm nhất chí, đồng tằm nhất chí vì Mao Chủ tịch, vì Đảng Cộng sản, rốt cuộc đã xảy ra việc gì, xin trưởng phòng Lưu hãy nói thẳng với chúng cháu."

Trưởng phòng Lưu dùng ánh mắt nghi hoặc nhìn chúng tôi.

Hồng Mai cũng buông bát đũa: "Trưởng phòng Lưu, về tuổi tác chú cũng như bố mẹ chúng cháu, về lí lịch không cần nói chú là nhà Cách mạng tiền bối, về chức vụ không cần nói chú là thượng cấp của chúng cháu, cần phê bình chú cứ phê bình chúng cháu, cần phê phán chú cứ phê phán chúng cháu, nhưng chú không nói gì chúng cháu có sai muốn sửa cũng không có cách nào sửa được."

Trưởng phòng Lưu cuối cùng cũng đặt bát cơm xuống. Ông ta tự mình ra đóng cửa phòng ăn chặt lại, rồi trở về ngồi chỗ cũ, dùng tay lau lau miệng, rồi thổi hạt cơm ở kẽ răng xuống bàn, "Tiểu Cao, Tiểu Hạ", bản mặt của trưởng phòng Lưu giống như là một phiến đá xanh nói, "Tôi đây định chính thức nói chuyện với các bạn, định tổ chức chính thức nói chuyện với các bạn. Các bạn là một đôi trong những người tiếp bước có tiền đồ xán lạn. Bí thư Quan nhìn lí lịch các bạn rồi quyết định bồi dưỡng các bạn, hơn nữa bí thư Quan sớm muộn cũng sẽ được điều đến tỉnh. Bí thư Quan đều có qua lại với lãnh đạo trung ương. Nhưng các bạn đã phụ đi kì vọng của bí thư Quan, phụ đi sự bồi dưỡng và giáo dục của tổ chức Đảng dành cho các bạn. Đến nỗi xảy ra việc gì, họ Lưu tôi cũng không biết, nhưng các bạn đã khiến bộ mặt của bí thư Quan tức xanh lên, tức đến mức bí thư Quan vứt máy điện thoại xuống đất. Cuối cùng là gì, các bạn là người rõ nhất, lúc này chính là lúc mà các bạn thể hiện mình trung thật hay trung giả với tổ chức, với Đảng, với Mao Chủ tịch. Nói ra có lẽ cũng còn kịp nếu như không nói, hậu quả có lẽ không chỉ là việc làm hay không làm huyện trưởng và chủ tịch Hội phụ nữ đâu, không chỉ là việc tiền đồ chính trị bị chôn vùi đâu." Nói đến đây, trưởng phòng Lưu liếc ra ngoài phòng ăn, nhìn chúng tôi, khép chặt miệng một lúc, chờ hai người bên ngoài đi khỏi, lại nửa như gợi ý, nửa như khủng bố đe dọa nói: "Cuộc Cách mạng này rốt cuộc có bao nhiêu thảm khốc các bạn còn rõ hơn tôi, đấu tranh giai cấp có bao nhiêu phức tạp, bao nhiêu vô tình các bạn đều đã biết. Nhưng có một điểm, trong đấu tranh giai cấp, nhất thiết không thể làm cái việc mà mình tự cho là thông minh, nhất thiết không thể đem đá đập vào chân mình, không thể kéo mình từ phía Cách mạng đẩy sang phe phản Cách mạng dược."

Nói xong những điều này trưởng phòng Lưu lại bưng bát cơm lên ăn, ông ta giống như đã làm xong cái việc ông ta nhất thiết phải làm, yên tâm thoải mái đưa một cái đùi gà quay vào trong miệng. (Phong vân đột biến, cuộc chiến lại bắt đầu. Mênh mang mưa như khói, rùa rắn khóa sông dài. Sẽ đi về nơi đâu? Cán Giang tràn phong tuyết. Mây trắng đầu núi muốn dựng lên, mây trắng dưới núi đang gào thét. Chợt báo nhân gian từng phục hổ, lệ bay như mưa trút ngang trời [47] ). Chúng tôi biết một việc cực kì quan trọng đã xảy ra rồi, từ thời gian suy tính, hẳn là xảy ra không lâu khi chúng tôi và bí thư Quan gặp mặt, đã xảy ra khi chúng tôi đang hoan lạc trong nhà tiếp khách, cùng mứu tính tương lai. Chứng tôi dự cảm thấy, việc đó chính là việc trong địa đạo, chính là cái chết của Trình Khánh Đông. Tôi cách Trưởng phòng Lưu nhìn Hồng Mai, sắc mặt em nhợt nhạt trắng như là giấy, tay đặt trên mép bàn, lắc lắc run run, giống như ai đang nắm lấy bát của em rung tay của em. Tôi cũng có chút hoang mang giống như em, nhưng tôi biết tôi là đàn ông, tôi là trấn trưởng, là huyện trưởng mới, tôi là người Cách mạng trẻ tuổi, là nhà chính trị hiếm thấy, là nhà quân sự đã trải qua vô số sa trường chính trị. Hồng Mai nhìn ánh mắt của tôi giống như một đứa trẻ rơi vào vòng nước xoáy nhìn bố mẹ trên bờ, tôi không thể làm em cảm thấy tôi không xứng là một người đàn ông và là một nhà Cách mạng, không xứng làm một nhà quân sự và nhà Cách mạng, nhà chính trị, em là linh hồn của tôi, da thịt của tôi, là tinh thần và người tình của tôi, tôi đương nhiên không thể làm em thất vọng. Tôi ho một cái, ngầm ra hiệu em không được hoang mang, phải trấn tĩnh, cho dù là thân rơi vào trong ngục, thì cũng phải có quyết tâm và nghị lực, dũng khí và can đảm.

Tôi để ánh mắt mình di chuyển từ mặt Hồng Mai đến hai tay dính đầy mỡ của trưởng phòng Lưu: "Trưởng phòng Lưu, Mao Chủ tịch nói, chúng ta nói và làm việc đều phải có tính chính xác, đều phải có căn cứ, chỉ như vậy, mới có thể làm người tín phục, làm người tâm phục khẩu phục."

Trưởng phòng Lưu không ăn cái đùi gà đó nữa, lạnh lùng nhìn chúng tôi: "Tiểu Cao, tôi nói thực với các bạn, người mà các bạn chọc tức không phải là họ Lưu tôi, mà là bí thư địa ủy Quan. Các bạn chọc tức bí thư Quan thế nào, chỉ có các bạn biết, nếu như không ăn cơm các bạn hãy trở về phòng phản tỉnh đi, sau khi ăn cơm xong tôi sẽ đến báo cáo bí thư Quan, có thể ông ta sẽ đích thân thẳng thắn vô tư nói chuyện với các bạn."

Tôi và Hồng Mai liền rời khỏi phòng ăn trước.

4. Phòng tạm giam đặc biệt

Nếu như nói việc ngồi tù của của Vương Chấn Hải và Triệu Thanh cũng như việc Vương huyện trưởng bị cách mọi chức vụ và khai trừ khỏi Đảng nhanh đến mức chỉ cần một tháng, thì việc tôi và Hồng Mai từ huyện trưởng và chủ nhiệm Hội phụ nữ sắp được đề bạt bị nhốt vào nhà tạm giam đặc biệt của đồn công an chỉ mất không đến một ngày.

Cơm trưa xong không lâu, trưởng phòng Lưu đến phòng tôi cùng nói với tôi và Hồng Mai chỉ có ba câu, rồi đưa chúng tôi đến đồn công an tiến hành thẩm vấn đặc biệt.

Trưởng phòng Lưu nói: "Thứ nhất, bí thư Quan chiều nay phải đến tỉnh lị tham gia một hội nghị khẩn cấp, ông ta quyết định không gặp các bạn nữa. Thứ hai, tính chất nghiêm trọng của sai lầm mà các bạn phạm phải, e rằng chỉ có các bạn là rõ nhất. Có thời gian bí thư Quan sẽ đích thân hỏi việc này, ông ta hi vọng các bạn sẽ không mê muội không chịu tỉnh ngộ, không tự đập đầu vào bức tường sắt của giai cấp vô sản chuyên chính. Thứ ba, bí thư Quan nói nếu như ông ta không có thời gian, ông ta sẽ phái người ông ta tin cẩn nhất đến nói chuyện với các bạn, hi vọng các bạn không giấu diếm, không trốn tránh, trung thực nói ra, bí thư Quan sẽ tha thứ cho các bạn." Nói xong những điều này, trưởng phòng Lưu với dáng người gầy nhỏ liền rời khỏi căn phòng số hai. Xét ra trưởng phòng Lưu có thể được xem là một đồng chí tốt, ông ta đến cửa còn quay đầu lại, thông cảm nhìn tôi và Hồng Mai: "Các bạn còn trẻ, không nên che giấu điều gì, điều nên nói thi hãy nói ra nhé, những năm tháng này, vì Cách mạng có người giết đến mười mấy người còn được làm quan như thường, các bạn có điều gì mà không nói được?"

Trưởng phòng Lưu liền đi.

Trưởng phòng Lưu vừa đi khỏi thì bốn người đàn ông cao lớn mặc đồng phục đi vào phòng chúng tôi, không nói một lời lục soát khắp người chúng tôi, sau khi ngay cả tóc và mang tai bị tóc che lên của Hồng Mai cũng đều bị lục soát một lượt liền đeo gông vào tay chúng tôi. Lúc đó, khóe mắt Hồng Mai ngấn lệ, nhưng em cắn môi mình không để nước mắt rơi xuống. Trước khi trưởng phòng Lưu chưa đến, tôi và Hồng Mai đã thống nhất tư tưởng. Tôi nói: "Hồng Mai, em có hối hận k