Chương 2 Vụ án cổ vật thời Dân Quốc - Đánh cắp đầu Phật ngọc ở minh đường Võ Tắc Thiên

Trừ tôi, những người kia đều buông đũa nhìn ra. Tôi bị Dược Bất Nhiên thụi cho một quả, nuốt vội nuốt vàng gắp đậu phụ khô thái chỉ rồi cũng nhìn theo, thấy một lão già xăm xăm từ cổng bước vào. Người này thân hình cao lớn, tóc bạc phơ, mặc bộ võ phục bằng lụa, dáng đi mạnh mẽ. Theo sau ông ta là một cô gái chừng hai mươi tuổi, dáng cực chuẩn nhưng đường nét khuôn mặt hơi cứng, trông rất giống đả nữ Dương Tử Quỳnh lừng lẫy trên phim Hồng Kông Đài Loan gần đây.

Dược Bất Nhiên thì thào: “Đó là Hoàng Khắc Vũ, người đứng đầu Hoàng môn. Cô nàng phía sau là cháu gái ông ta, Hoàng Yên Yên.” Rồi như sực nhớ ra, gã đế thêm, “À phải, Thụy Tương Phong chính là sản nghiệp của ông ta.”

“Ồ…” Tôi nhìn Hoàng Khắc Vũ, nếu không giới thiệu tôi còn tưởng ông ta là võ sư nổi tiếng nữa chứ.

“Ông ta là người phản đối kịch liệt nhất chuyện bác Lưu muốn tập hợp năm phái lần này. Hiện giờ nhà họ Hoàng đang quản lý cả mảng kim thạch ngọc khí của Bạch môn các ông, nếu để nhà họ Hứa quay về Hội, họ sẽ tổn thất nhiều nhất.”

Vừa thấy Hoàng Khắc Vũ tới, cục trưởng Lưu vội đứng dậy ra đón, “Cụ Hoàng đến rồi.”

Ông ta trợn mắt nhìn quanh bàn, “Vắng mợ chợ vẫn đông, không có tôi các vị vẫn ăn uống rôm rả là gì.”

Cục trưởng Lưu vội xuê xoa, “Cụ nói gì thế, các vị trị sự đều đang đợi cụ mà. Đám trẻ đói quá nên tôi để chúng ăn trước mấy miếng lót dạ thôi. Hôm nay chúng ta quây quần ăn bữa cơm thân mật, cần gì câu nệ lắm quy cách thế.”

Hoàng Khắc Vũ đi đến bên bàn chắp tay chào ba người kia rồi nghênh ngang ngồi xuống ghế, nhìn xoáy vào tôi.

Tôi còn ăn uống gì nổi nữa, đành buông đũa nhìn lại.

“Cậu là Hứa Nguyện à?” Hoàng Khắc Vũ hỏi thẳng.

“Vâng.”

“Bố cậu là Hứa Hòa Bình?”

“Vâng.”

“Ông nội Hứa Nhất Thành?”

“… Chuyện này tôi không rõ.”

Đây là lần đầu tôi nghe đến tên ông nội, hóa ra ông tên Hứa Nhất Thành.

Thấy phản ứng của tôi, Hoàng Khắc Vũ khinh khỉnh bĩu môi bảo cục trưởng Lưu, “Anh xem, cả chuyện đó mà cậu ta còn không biết, anh đòi tập hợp năm phái nỗi gì. Có gì hay mà tập hợp?”

Dược Lai cáu kỉnh độp lại, “Nói gì thì cậu ta cũng là người trong năm phái. Tình nghĩa gắn bó bao năm, nay gặp con cháu người xưa, ăn bữa cơm ôn chuyện có gì không được?”

Vừa rồi ông ta còn ra đề làm khó tôi, giờ Hoàng Khắc Vũ vừa đến, lại quay ra nói đỡ cho tôi. Xem ra đúng như lời Dược Bất Nhiên, “Huyền môn và Hoàng môn vốn lục đục”. Hoàng Khắc Vũ nhìn Dược Lai, rồi lại nhìn sang Thẩm Vân Sâm, cuối cùng ánh mắt dừng ở Lưu Nhất Minh nãy giờ im lặng, “Được thôi, xem ra ba vị đã bàn bạc xong xuôi, chỉ đợi chèn ép lão già này thôi.”

Lưu Nhất Minh mở mắt, chậm rãi khuyên: “Ông Vũ mãi chẳng bỏ được tính nóng nảy. Đã ai quyết định gì đâu, ông giận nỗi gì?”

“Quyết định hả? Chẳng phải sáu mươi năm trước đã quyết rồi sao!” Hoàng Khắc Vũ xòe tay đập mạnh xuống bàn, khiến bát đũa nẩy cả lên, chỉ thẳng mặt tôi gằn giọng, “Tên họ Hứa này không biết, lẽ nào các người cũng không biết? Năm xưa nhà họ Hứa gây ra chuyện gì, các người quên hết rồi sao?”

Ai nấy đều lặng đi. Cục trưởng Lưu vẫn bình thản rót rượu cho Hoàng Khắc Vũ. Thẩm Vân Sâm nhíu mày, “Ông nhắc chuyện sáu mươi năm trước làm gì? Toàn những ân oán trước giải phóng rồi.”

Hoàng Khắc Vũ cười nhạt, “Vừa rồi lão Lai chẳng nói gặp con cháu người xưa, ăn bữa cơm ôn chuyện đấy à? Chi bằng hôm nay chúng ta nói toạc ra cho cậu ta biết năm xưa tổ tiên cậu ta đã làm gì mà bị khai trừ khỏi năm phái.”

Tôi thở gấp, tim đập rộn lên. Cục trưởng Lưu và Dược Bất Nhiên hễ nhắc đến quá khứ nhà họ Hứa là ấp a ấp úng, mập mờ úp mở, khiến tôi bực vô cùng. Đây cũng là nguyên nhân tôi không mấy tha thiết với việc tập hợp năm phái - chưa biết rõ ngọn ngành, tôi không muốn dính vào vũng nước đục này.

Trái lại ông già họ Hoàng tuy ngay từ đầu đã tỏ thái độ không ưa tôi, nhưng ăn ngay nói thẳng, rất hợp ý tôi.

Tôi đứng dậy khỏi ghế, cầm chén rượu trên tay, ba ngón đỡ đáy, hai ngón kẹp hai bên, nói dõng dạc, “Tuy tôi họ Hứa nhưng hoàn toàn không biết về chuyện nhà mình, mong cụ giải đáp cho.”

Người thời nay không thịnh quỳ, đây là động tác lạy lục khá chính thức, người trong giới chỉ khi gặp chuyện lớn liên quan đến sinh mạng mới dùng. Hoàng Khắc Vũ thấy tôi làm vậy thì nhìn quanh rồi hỏi cục trưởng Lưu, “Các người chưa nói cho cậu ta biết à?”

“Thưa chưa.” Cục trưởng Lưu đáp.

“Hay quá nhỉ, các người định kéo người ta vào hội mà ngay cả chuyện này cũng không chịu nói. Úp úp mở mở, đúng là tác phong người nhà nước.”

Cục trưởng Lưu chẳng lấy làm điều, trái lại còn cười trừ, “Hôm nay mời các vị đến đây là muốn mọi người tề tựu đông đủ rồi mới kể ra chuyện này. Đã đúng dịp thế này, chi bằng cụ Hoàng kể đi vậy.”

Hoàng Khắc Vũ nhìn sang tôi, “Bố cậu không bao giờ nhắc đến ông nội cậu, có biết là vì sao không?” Tôi lắc đầu. Ông ta bèn nói toạc, “Bởi ông cậu đã gây ra chuyện vô cùng nhục nhã, khiến bố cậu không có mặt mũi nào kể với người ta.”

“Là chuyện gì?”

“Ông nội cậu là Hán gian!”

Từ nhỏ tôi đã tưởng tượng ra đủ điều về ông nội. Có lúc ông là tên cướp tàn độc, cướp của bắt cóc giết người chẳng từ việc gì, dân làng nghe tên đều run như cầy sấy quỳ mọp xuống đất; có lúc ông tôi lại là điệp viên ngầm, thông minh cơ trí, khôn khéo moi tin tình báo, cứu được cả Dương Tử Vinh* lẫn Thiết Mai*. Bất luận là người ra sao, cuối cùng cuộc đời ông đều khép lại bằng một vụ án long trời lở đất.

Anh hùng tiễu phỉ của quân Giải phóng Trung Quốc.

Nhân vật trong vở Kinh kịch hiện đại Hồng đăng ký, tuyên truyền tấm gương một gia đình ba đời chống quân xâm lược Nhật.

Bí ẩn này đã trở thành chủ đề canh cánh trong lòng tôi suốt tuổi ấu thơ. Tuổi thơ của tôi đã trôi qua trong những suy đoán ấy.

Đến giờ tôi vẫn không thể quên căn tứ hợp viện ở Hậu Hải đêm hè nọ. Hoàng Khắc Vũ lạnh lùng buông ra sáu tiếng, kết thúc hết thảy ảo tưởng tuổi thơ tôi, giữa ngày hè nóng nực mà tôi như rơi xuống hầm băng. Có nằm mơ tôi cũng không ngờ ông mình lại là một tên Hán gian!

Thấy thái độ của tôi, Hoàng Khắc Vũ chẳng mảy may thương cảm, lạnh lùng kể tiếp, “Năm phái chúng ta bắt đầu xuất hiện từ đầu thời Đường, nổi danh về giám định, trải các triều Đường, Ngũ Đại, Tống, Nguyên, Minh, Thanh, đến tận thời Dân Quốc, tiếng vang chưa từng suy giảm. Bấy giờ còn chưa có Hội nghiên cứu giám định cổ vật Trung Hoa, người đương thời đều gọi năm phái là ‘Minh Nhãn Mai Hoa’. Cuối thời Thanh, thế cuộc hỗn loạn, vô số đồ cổ lưu lạc dân gian thành ra vàng thau lẫn lộn, rất cần người biết giám định chèo chống cai quản. Bấy giờ, chưởng môn năm phái chính là người đứng đầu Bạch môn, Hứa Nhất Thành - ông nội cậu.

“Hứa Nhất Thành là thiên tài, không chỉ am hiểu chuyên môn của môn phái mình mà còn làu làu lĩnh vực cả bốn phái kia, lại thêm hùng tài đại lược, ai ai cũng thán phục. Dưới sự dẫn dắt của ông ta, danh tiếng Minh Nhãn Mai Hoa đạt đến đỉnh cao. Bấy giờ ở những đô thành lớn như Bắc Kinh hay Thượng Hải, nhắc tới Hứa Nhất Thành và Minh Nhãn Mai Hoa, không ai không giơ ngón cái tán thưởng. Hễ nghe nói món đồ này đã được Hứa Nhất Thành xem qua, người mua chẳng buồn hỏi thêm, sẽ gói đồ đi ngay.

“Cậu nên biết, trước thời Dân Quốc, người Trung Quốc chúng ta không buôn bán tượng Phật, nhất là đầu Phật. Chỉ người Tây mới khoái đầu Phật mà thôi. Rất nhiều bảo tàng nổi tiếng ở nước ngoài đều tới Trung Quốc thu mua hiện vật, trả giá khá cao. Đám lừa đảo vừa đánh hơi thấy mùi tiền, liền lũ lượt từ Long Môn, Đôn Hoàng v.v… chôm chỉa đầu Phật bán cho người Tây, liên tục xảy ra mấy vụ án lớn, sau khi bại lộ gây ảnh hưởng cực xấu, tín đồ Phật giáo và giới khảo cổ, văn hóa nhao nhao yêu cầu chính phủ Dân Quốc ra tay xử lý, thông qua Ủy ban khảo cổ hô hào, cho rằng đây là hành động phá hoại văn minh Trung Hoa.

“Giữa lúc dầu sôi lửa bỏng, Minh Nhãn Mai Hoa lại xảy ra chuyện lớn. Năm 1931, Hứa Nhất Thành, chưởng môn vĩ đại của chúng ta ma xui quỷ khiến thế nào lại câu kết với một gã Nhật Bản tên Kido Yuzo. Người trong hội chẳng ai biết họ đã đi đâu làm gì. Mãi tới khi Kido Yuzo về Nhật Bản, đăng tải một bài du ký trên tạp chí khảo cổ, nói rằng nhờ sự giúp đỡ của người bạn Trung Quốc Hứa Nhất Thành, hắn đã tìm được một báu vật hiếm có là đầu Phật ngọc ở minh đường Võ Tắc Thiên, kèm cả bức ảnh hai người chụp chung và ảnh chụp đầu Phật ngọc, tất cả mới vỡ lẽ.

“Truyền thông Nhật Bản đưa tin rầm rộ, sau khi tin tức lan truyền đến Trung Quốc, dư luận xôn xao, nhao nhao chỉ trích Hứa Nhất Thành là Hán gian. Cũng vì vậy mà danh tiếng Minh Nhãn Mai Hoa sa sút nghiêm trọng, gần như không còn chỗ đứng trong giới cổ vật. Cậu thử nghĩ xem, ai chịu tin một tay giám định lấy trộm văn vật đem bán chứ? Huống hồ còn bán cho người Nhật.

“Báo chí giật tít ‘Danh gia giám định sa đọa biến chất, thông đồng giặc Nhật bán Trường Thành’ làm xôn xao một dạo. Nhờ ơn ông ta, Minh Nhãn Mai Hoa tự dưng thành chuột chạy qua đường, người người đuổi đánh. Người đứng đầu các phái tìm Hứa Nhất Thành yêu cầu một lời thanh minh hoặc giải thích song ông ta từ chối, một mực giữ im lặng. Không lâu sau ông ta bị chính phủ Dân Quốc bắt giữ rồi chịu án tử hình.

“Hứa Nhất Thành bị giải tới một pháp trường nào đó ở ngoại ô xử bắn. Cùng lúc ấy, người đứng đầu bốn phái còn lại cũng ra quyết định bãi chức chưởng môn của ông ta, đồng thời khai trừ nhà họ Hứa khỏi Minh Nhãn Mai Hoa. Từ đó năm phái biến thành bốn phái.

“Vợ Hứa Nhất Thành là người khí khái, ngay sau hôm nhà họ Hứa bị tuyên bố khai trừ, bà ta dắt theo con trai bặt vô âm tín. Minh Nhãn Mai Hoa sau sóng gió đó cũng dần sa sút, về sau lại gặp chiến tranh chống Nhật và chiến tranh giải phóng, càng thêm suy bại. Mãi tới sau khi lập quốc, được thủ tướng quan tâm, bốn phái chúng ta mới cải tổ lại thành Hội nghiên cứu giám định cổ vật Trung Hoa, bước sang trang mới.”

Nghe Hoàng Khắc Vũ kể xong, tôi ngạc nhiên chẳng nói nên lời.

Nếu những lời ông ta nói là thật thì ông nội tôi đúng là đồ Hán gian, quân bán nước.

Khoan nói đến chuyện thông đồng với người Nhật, chỉ riêng việc đánh cắp đầu Phật ngọc ở minh đường Võ Tắc Thiên đem bán đã không thể chấp nhận.

Minh đường Võ Tắc Thiên là kiệt tác vô tiền khoáng hậu trong lịch sử kiến trúc Trung Hoa, chu vi chừng trăm mét, cao cũng gần trăm mét, cực kỳ lộng lẫy nguy nga, có thể coi như kiến trúc siêu lớn dưới thời cổ đại, được cho là đã phát huy phong thái Đại Đường đến mức tột đỉnh - tiếc rằng sau khi xây xong chưa đầy hai năm đã bị cháy trụi, bằng không nếu giữ được đến nay có thể sánh ngang với các kỳ quan cổ đại như Cố Cung, Càn Lăng và Trường Thành.

Võ Tắc Thiên xem trọng minh đường như vậy, hiển nhiên những đồ thờ cúng bên trong cũng là báu vật hiếm có. Bất cứ món nào trong đó lưu truyền đến nay cũng sẽ là bảo vật quốc gia cấp một. Ông tôi cả gan đánh cắp đầu Phật ngọc trong minh đường, quả là phạm tội lớn tày đình.

Nhìn thái độ những người xung quanh, hẳn họ đều biết chuyện này - nói chính xác ra là, người trong Hội đều biết, chỉ con cháu họ Hứa không hay mà thôi.

Nghĩ đến đó tôi lại thấy xấu hổ, ánh mắt nhìn Hoàng Khắc Vũ cũng nhụt đi nhiều. Có điều tôi cứ cảm thấy có gì đó lấn cấn, chỉ là không nói rõ được.

“Giờ cậu đã hiểu chưa? Năm xưa nhà họ Hứa gây ra chuyện đốn mạt như vậy, làm liên lụy đến cả bốn phái còn lại, khiến nền móng Minh Nhãn Mai Hoa gây dựng bao năm suýt sụp đổ. Nếu cậu muốn nhập hội thì phải đền hết tội lỗi năm xưa ông cậu gây ra đã!” Hoàng Khắc Vũ nghiêm giọng đe, thái độ bực bội thấy rõ. Bản thân ông ta đã trải qua cảnh ngộ khi ấy, hẳn vẫn còn nhớ rõ những khốn quẫn phải chịu sau khi vụ án xảy ra. Tôi thẫn thờ nhìn ông ta, nhất thời không biết phải nói gì.

Thấy tôi khó xử, cục trưởng Lưu vỗ nhẹ lên bàn, “Cụ Hoàng đừng nóng. Hứa Nhất Thành gây tội là chuyện của ông ta. Cậu Nguyện tuy là cháu nội, nhưng khi cụ Thành chết còn chưa chào đời. Huống hồ bố cậu ấy đã tự biết hổ thẹn, đóng cửa ẩn cư suốt đời không nhúng vào việc của Minh Nhãn Mai Hoa, thế cũng đủ chuộc tội rồi. Ân oán đời trước sao còn kéo dài đến đời sau, đời sau nữa làm gì? Chẳng lẽ chúng ta định quay về thời Cách mạng Văn hóa, bố phản động thì trị tội con à?”

Hoàng Khắc Vũ cười nhạt, “Nói vậy là chúng ta phải coi như không có chuyện gì, khoác vai bá cổ cậu ta ông ông cháu cháu hả? Hoang đường!”

Nghe ông ta khăng khăng phản đối, cục trưởng Lưu đành cười trừ, “Theo ý cụ, cậu Nguyện phải làm thế nào mới được nhập hội?” Hoàng Khắc Vũ ngẫm nghĩ giây lát rồi nói, “Nếu muốn trở về hội cũng dễ thôi, ông cậu ta đem bán mất đầu Phật thì cậu ta tìm về, chừng nào tìm được, nhà họ Hoàng sẽ đích thân đón cậu ta trở lại!”

Dứt lời, lão nghênh ngang liếc tôi, trong khi mấy bậc bề trên còn lại nhíu mày. Điều kiện này thoạt nghe thì hợp tình hợp lý, thực ra lại là cố ý gây khó dễ. Mấy chục năm qua, vật đổi sao dời, giờ lại bảo một tay buôn đồ cổ như tôi tìm đầu Phật ngọc về, chẳng khác nào sai tôi đi trộm Càn lăng. Khoan nói giờ cái đầu Phật đó ở đâu còn chưa biết, dẫu biết chăng nữa cũng là báu vật hiếm có, nằm trong bảo tàng của nhà sưu tập nào đó. Tôi lấy đâu ra tiền mà mua? Chẳng lẽ lại đánh cắp về?

“Thế nào, cậu làm được không?” Hoàng Khắc Vũ hỏi.

Cơn giận trong tôi càng bốc bừng bừng. Tôi không thiết nhập hội, cũng chẳng thấy nhập hội có gì báu bở. Từ đầu chí cuối có mỗi cục trưởng Lưu ra sức thúc đẩy, giờ thì hay rồi, bị Hoàng Khắc Vũ gạt phăng đi, chỉ bẽ mặt tôi.

Tôi gắng nén giận, nâng chén đáp, “Cảm ơn cụ, trước đây tôi không biết lai lịch cha ông, sống đời mê muội. Mãi tối nay mới được cụ kể cho nghe rõ ngọn nguồn, tôi vô cùng biết ơn, hôm khác xin đặt tiệc cảm tạ. Có điều ông tôi đã gây tội bị khai trừ, phận làm cháu cũng chẳng muốn trơ trẽn trở về nữa. Đầu Phật ngọc tôi không tìm về được, cũng không muốn tìm đâu ạ. Chúng ta nói đâu thì bỏ đó thôi!”

Nhà họ Hứa chúng tôi trọng danh dự, đã bị người ta đuổi đi, việc gì phải cố đấm ăn xôi đòi quay lại bằng được.

Tôi cạn chén rồi kéo ghế định ra về. Cục trưởng Lưu đưa mắt, Dược Bất Nhiên vội đứng dậy níu tôi lại nói nhỏ, “Vội gì thế? Ông nội tôi và ông Lưu đều ủng hộ, bà Thẩm cũng không phản đối, ba đánh một, lão họ Hoàng kia làm gì được.” Tôi lắc đầu, “Tôi vốn không định nhúng vào vũng nước đục này, các vị đừng ép tôi.” Dược Bất Nhiên trợn mắt tức tối, “Bao người vắt óc tìm cách vào hội, thế mà cơ hội đến tay ông còn ném đi, có ngu không hả!”

“Mỗi người một chí, ép uổng mà làm gì!”

Tôi đã quyết ra về, không ai khuyên nổi. Hàng loạt sự việc gần đây khiến tôi hết sức khó chịu, nào là đêm hôm bị cục trưởng Lưu triệu đến, rồi Dược Bất Nhiên tìm tới gây hấn, Thụy Tương Phong bán đầu Phật giả, năm phái ngồi lại dùng bữa, hết việc nọ đến việc kia, ai ai cũng nghiễm nhiên sai phái, chẳng hề hỏi tôi có bằng lòng hay không. Tôi cảm thấy mình đã biến thành con cờ mặc cho người ta điều khiển.

Dựa vào cái gì chứ!

Con giun xéo lắm cũng quằn, tôi gạt tay Dược Bất Nhiên ra, quay người toan đi. Cục trưởng Lưu đang ung dung uống rượu, nghe tôi nói vậy chỉ cười buông một câu, “Cậu không muốn rửa oan cho ông nội à?”

Câu nói này như sấm nổ đùng đoàng ngay trên đỉnh đầu, khiến tôi đờ ra tại chỗ. Tôi ngờ vực quay lại nhìn cục trưởng Lưu. Bốn bậc cao niên kia cũng nhất loạt nhìn sang, mỗi người một vẻ, mâm cơm tức thì im phắc.

Gì cơ? Rửa oan?

Tôi đã quá quen với hai tiếng “rửa oan” này. Trong giai đoạn đánh cánh hữu, bố mẹ tôi bị quy là cánh hữu, tới Cách mạng Văn hóa lại bị cho là phản động, đến nỗi phải theo nhau tự tử. Mấy năm trước tôi cắm cổ viết đơn khiếu nại, giúp họ rửa tội minh oan, nên vừa nghe thấy hai tiếng này thì giật cả mình. Tôi vội dừng bước nhìn cục trưởng Lưu, “Ý ông là vụ án ông nội tôi có ẩn tình ư?”

Cục trưởng Lưu chậm rãi đáp, “Có thể có mà cũng có thể không, tôi sao biết được, cậu phải tự mình nắm lấy cơ hội thôi. Nếu tiếp tục tìm hiểu, chưa chừng lại moi ra vài thứ bất thường, còn không tìm hiểu thì ông cậu phải mang tiếng Hán gian mãi mãi!”

Đúng là lãnh đạo, ăn nói lấp lửng chẳng biết đâu mà lần. Tuy nghe có vẻ vòng vo, nhưng thực ra câu nào câu nấy chặt chẽ, chẳng cung cấp thông tin cũng chẳng hứa hẹn gì, song lại nắm trúng thóp tôi.

Cái thóp ấy chính là danh dự nhà họ Hứa. Nếu Hứa Nhất Thành quả thực là Hán gian thì thôi, song giả sử bên trong còn uẩn khúc, tôi không thể khoanh tay làm ngơ, ắt phải tra xét đến cùng, rửa oan cho ông nội. Nhà họ Hứa chúng tôi cực kỳ xem trọng vinh nhục, nguyên tắc làm người trước sau như một, cục trưởng Lưu biết rõ điều này nên mới cố ý lấp lửng toan giữ tôi lại. Còn tôi không thể từ chối, không thể vứt bỏ cơ hội rửa oan cho ông nội, dù biết rõ đây là kế của ông ta.

Tôi đành quay lại bàn ăn, chống hai tay lên bàn, người hơi đổ về phía trước, nhìn chằm chằm mấy người đứng đầu Hội nghiên cứu giám định cổ vật Trung Hoa, “Nhà họ Hứa chúng tôi có quay về hội hay không cũng chẳng sao, nhưng tôi quyết phải làm rõ chuyện ông nội mình. Cục trưởng Lưu vừa rồi nói phải nắm lấy cơ hội là ý gì?”

Cục trưởng Lưu liếc Hoàng Khắc Vũ, thong thả đáp, “Trong câu chuyện vừa rồi của cụ Hoàng đã ẩn chứa cơ hội rồi, phải xem cậu có nhận ra không thôi.”

Nghe vậy tôi chỉ muốn xông đến tóm cổ áo quát vào mặt ông ta. Nói thẳng ra thì chết à? Mỗi lần mở mồm là vòng vo tam quốc, nghe ngứa cả đít. Hoàng Khắc Vũ xem ra cũng chẳng ưa cách nói chuyện của ông ta, nhíu đôi mày rậm chen vào: “Vụ Hứa Nhất Thành năm xưa có nhiều nghi vấn, nhưng đều là chuyện vụn vặt, cái tội thông đồng với người Nhật tuồn bán báu vật quốc gia vẫn rành rành ra đó.”

Nói vậy có nghĩa ông ta gián tiếp thừa nhận lời cục trưởng Lưu - trong câu chuyện vừa rồi quả thực ẩn giấu gì đó.

Tôi bất chấp ánh mắt người khác, ngồi phịch xuống ghế răn, hồi tưởng thật kỹ câu chuyện ông ta vừa kể hòng tìm ra bí mật bên trong. Có điều nghĩ nát cả óc vẫn chẳng thấy gì cả. Mấy lần định hỏi thẳng, nhưng tôi cố kìm lại. Cô nàng Hoàng Yên Yên đứng sau Hoàng Khắc Vũ hờ hững liếc tôi, chẳng biết là cười nhạo hay khinh bỉ.

Chỉ có Dược Bất Nhiên vò đầu bứt tai toan gợi ý cho tôi, nhưng lại hiềm ông nội. Gã đành gõ ngón tay vào đầu rồi bỏ ngay xuống. Thấy động tác ấy, tôi vỗ đùi vỡ lẽ.

Thực ra điểm bất thường trong chuyện này cũng chẳng lấy gì làm kín đáo, thậm chí có thể nói là sờ sờ ra đó. Sở dĩ tôi không nhận ra là bởi kinh hãi trước quá khứ đen tối của ông nội, không để tâm suy xét những chuyện bên lề.

Điểm bất thường chính là đầu Phật ngọc ở minh đường Võ Tắc Thiên ấy.

Trong giới cổ vật, đầu Phật là một cách gọi đặc biệt, tượng trưng cho hai thứ. Một là hạt châu lớn trong chuỗi tràng hạt, tượng trưng cho Đức Phật, hai là đầu Phật xẻ từ tượng Phật ra.

Cuối thời Thanh đổ về trước, hầu như không ai mua bán đầu Phật nên không thể coi đây là một mặt hàng. Từ sau chiến tranh nha phiến, các nhà thám hiểm và nhà sưu tập phương Tây ồ ạt tràn vào Trung Quốc, tượng Phật mới bắt đầu có giá. Có điều tượng Phật đa phần đều là tượng đá cao lớn, vừa dễ gây chú ý lại không tiện vận chuyển. Để dễ bề đem theo, đám trộm cắp bèn xẻ luôn phần có giá trị nghệ thuật nhất là cái đầu đem đi, bỏ lại pho tượng không đầu.

Nhưng đầu Phật ở minh đường Võ Tắc Thiên lại là Phật ngọc. Ngoài giá trị lịch sử, bản thân nó cũng rất đáng tiền. Bởi vậy ít người xẻ tượng Phật ngọc, mà đều gắng đem cả pho đi. Giới chơi đồ cổ có câu “đá cắt ngọc để”, chính là ý này. Xẻ đầu Phật ngọc chẳng khác nào lấy hộp mà bỏ ngọc.

Ví như thấy một túi ni lông to gói cọc tiền chình ình giữa đường, bạn sẽ lấy tiền vứt túi lại, nhưng nếu thấy cái ví Pierre Cardin nhét đầy tiền, nhất định bạn sẽ lấy luôn cả ví, bởi chưa biết chừng cái ví còn có giá hơn nắm tiền bên trong. Kẻ nào chỉ lấy tiền vứt ví lại mới là bất thường. Tượng Phật ngọc chính là ví Pierre Cardin, còn đầu Phật là tiền trong ví.

Theo lời Hoàng Khắc Vũ, tội lớn nhất của ông tôi là bán đầu Phật ngọc cho người Nhật - một việc hết sức kỳ lạ với chưởng môn năm phái. Nếu ông bán cả pho tượng ngọc có phải sẽ được giá hơn không?

Nếu bán đầu Phật cho người Nhật, vậy mình Phật ở đâu? Tượng Phật trong minh đường Võ Tắc Thiên ắt là báu vật hiếm thấy, đầu Phật ngọc bị bán ra, nhất định chính phủ Dân Quốc và giới chơi đồ cổ sẽ điên cuồng tìm kiếm mình Phật. Nhưng Hoàng Khắc Vũ lại kể, sau khi ông tôi bị xử tội, chuyện này cũng lắng xuống, thật lạ lùng.

Tôi bèn trình bày điểm mấu chốt này với cục trưởng Lưu và Hoàng Khắc Vũ. Nghe xong, cục trưởng Lưu cả cười, “Tên cứng đầu này, cuối cùng cũng nhận ra rồi.” Nhưng rồi lại lập tức nghiêm mặt, “Cậu cũng đừng lạc quan quá, những nghi vấn ấy chưa chắc đã giúp được cậu đâu.”

Tôi gật đầu, điểm đáng ngờ về đầu Phật ngọc sờ sờ ra đó, tôi nhìn ra, Minh Nhãn Mai Hoa ắt cũng nhận ra. Bao năm nay, hẳn họ cũng đã phái người điều tra, nhưng nhìn thái độ gay gắt của Hoàng Khắc Vũ, chắc vẫn chưa đâu vào đâu.

Cục trưởng Lưu nói đúng, đây là cơ hội, nhưng chỉ là cơ hội mà thôi. Có rất nhiều cách để giải thích những điểm đáng ngờ đó. Có lẽ năm tháng lịch sử chỉ để lại cái đầu Phật đó; có lẽ mình Phật đã bị phá hủy trong chiến tranh, ai mà biết được; hoặc một nhà sưu tầm nào đó có duyên đã âm thầm mua nó về cất kín. Dựa vào chút manh mối vụn vặt này mà đòi rửa oan cho ông nội, xác suất thành công gần như bằng không.

“Cảm ơn cục trưởng Lưu, tôi sẽ nghĩ cách tìm hiểu.” Tôi không nhụt chí. Nhà họ Hứa đã hy sinh cả gia tộc vì chuyện này, tôi linh cảm cái chết của bố mẹ mình và cái tên Tứ Hối Trai cũng liên quan tới ông nội và đầu Phật ngọc. Là giọt máu duy nhất của nhà họ Hứa còn lại trên đời này, tôi phải tra rõ ngọn ngành để trả lại sự trong sạch cho ông cha.

Tôi nhát gan, sợ phiền phức, nhưng chuyện này quá to tát, tôi không thể tránh né được.

Thấy tôi tỏ thái độ, cục trưởng Lưu nghiêng người hỏi Hoàng Khắc Vũ, “Cụ Hoàng thấy có được không?”

Hoàng Khắc Vũ chỉ mặt tôi, “Nể mặt Minh Nhãn Mai Hoa, tôi cho cậu thêm một cơ hội. Hoặc là cậu chứng minh Hứa Nhất Thành vô tội, hoặc cậu tìm đầu Phật ngọc về đây. Chỉ cần làm được một trong hai điều, tôi sẽ chấp nhận để nhà họ Hứa quay lại hội.”

Ông già này tính nóng như lửa, song mưu mô không vì thế kém phần thâm trầm. Nghe cứ tưởng ông ta rộng lượng, ngẫm mới thấy nhiệm vụ vẫn khó như cũ, thậm chí còn khó hơn…

Cục trưởng Lưu lại hỏi ý ba bậc cao niên còn lại. Hai người kia chẳng nói chẳng rằng, hẳn là ngầm tán đồng.

Chỉ mình Lưu Nhất Minh nãy giờ nhắm mắt dưỡng thần mở mắt ra nói một câu, “Nghe cũng công bằng đấy, cứ theo lời cụ Hoàng đi. Mấy người chúng ta làm chứng, về sau cậu Nguyện cũng không nuốt lời được.”

Tôi cười khì. Lưu Nhất Minh gớm thật, câu này của ông ta ngoài mặt thì nói tôi, thực ra lại đá đểu Hoàng Khắc Vũ. Hoàng Khắc Vũ nhíu mày, cũng không nói gì, song Hoàng Yên Yên lại trợn mắt cau có. Lưu Nhất Minh vai vế cao, cô nàng không dám đáp trả, chỉ biết cắn môi bực bội.

Cục trưởng Lưu cười khà, “Các vị đồng ý cả thì hay quá rồi.” Dứt lời ông ta rút trong túi ngực ra một văn kiện đỏ đặt lên bàn. Tờ đầu tiên là bản chính, đóng dấu đỏ đàng hoàng, mấy tờ bên dưới là bản photo, chia đều cho bốn vị trị sự. Có thể thấy họ cũng mới thấy thứ này lần đầu, biểu cảm mỗi người một vẻ.

“Đây là thư thỉnh cầu Sở Ngoại vụ mới chuyển cho tôi tháng trước, gửi từ Tokyo, người gửi tên Kido Kana, cháu gái Kido Yuzo.”

Lời vừa buông ra, ai nấy đều lặng đi. Tôi lén nhìn quanh, thấy cả Hoàng Khắc Vũ, Dược Lai lẫn Thẩm Vân Sâm đều ngạc nhiên ra mặt, chứng tỏ họ cũng vừa mới hay, chỉ riêng Lưu Nhất Minh thản nhiên như thường.

Đầu tiên dẫn cháu trai Hứa Nhất Thành đến, sau đó lại mọc ra cả cháu gái Kido Yuzo. Tôi càng lúc càng cảm thấy bữa cơm này của cục trưởng Lưu không đơn giản là giới thiệu tôi vào hội mà dường như còn có ý đồ khác, liên quan tới cả vụ án động trời mấy chục năm trước.

Cục trưởng Lưu cầm bản gốc bức thư lên nói tiếp, “Trong thư, cô Kana nói, ông nội mình đã phạm phải tội ác ở Trung Quốc, dùng thủ đoạn bất chính chiếm đoạt bảo vật quốc gia. Vì vậy cô ta quyết định trả lại đầu Phật ngọc ở minh đường Võ Tắc Thiên cho Trung Quốc. Cấp trên đang xem xét, phải chuẩn bị nghi thức hoàn trả đàng hoàng, thúc đẩy quan hệ hữu nghị Trung Nhật…”

“Rầm”, Hoàng Khắc Vũ thình lình đập mạnh tay xuống bàn, khiến mặt bàn gỗ trắc dày dặn thượng hạng nứt ra mấy đường ngoằn ngoèo, bát đĩa nẩy lên va vào nhau loảng xoảng.

“Được lắm, anh đào cái bẫy to như thế, đợi lão già này nhảy xuống phải không!” Giọng ông ta bừng bừng giận dữ.

Cũng không trách được Hoàng Khắc Vũ. Ông ta vừa hứa “tìm được đầu Phật ngọc mới được quay về hội”, tức thì cục trưởng Lưu ném ra tin giật gân, đầu Phật ngọc sắp được trả lại, chỉ cần thêm một câu “cậu Nguyện có thể tham gia công tác chuẩn bị nhận lại đầu Phật”, coi như tôi đã tìm được đồ về, nhà họ Hứa có thể đàng hoàng quay về Minh Nhân Mai Hoa - nói ngắn gọn là Hoàng Khắc Vũ bị lỡm rồi.

Hoàng Khắc Vũ vừa tỏ thái độ, Hoàng Yên Yên cũng chẳng kiêng dè, ánh mắt sắc lẹm xoáy thẳng vào cục trưởng Lưu. Đúng lúc này, gã trai đứng sau Lưu Nhất Minh lẳng lặng bước lên, chắn ngay giữa Hoàng Yên Yên và cục trưởng Lưu. Nhất thời, không khí căng như dây đàn.

Đúng lúc này, Thẩm Vân Sâm lên tiếng, “Anh Lưu thật là, chuyện trọng đại thế mà giờ mới nói với chúng tôi.” Giọng bà ta đầy trách móc, hẳn cũng rất bất mãn với hành động của cục trưởng Lưu.

Cục trưởng Lưu xòe tay, “Tin này là bí mật quốc gia, được truyền đạt qua Sở Ngoại vụ, không phải tôi muốn giấu mà quả thực nước có phép nước, chưa đến lúc thì chưa nói được.”

Không như Hội nghiên cứu giám định cổ vật Trung Hoa, cục trưởng Lưu là cán bộ nhà nước. Tuy Hội nghiên cứu vai vế cao, nhưng không thể vượt lên trên chính phủ. Cục trưởng Lưu vin cớ thông qua Sở Ngoại vụ, Thẩm Vân Sâm cứng họng, đành vặn lại, “Vậy giờ chẳng phải lộ bí mật rồi ư?” Cục trưởng Lưu gật đầu, tỉnh bơ nói hôm nay mời mọi người đến đây, chủ yếu là để báo tin này.

Hoàng Khắc Vũ quát lớn, “Được lắm lão già Lưu Nhất Minh, hóa ra lão giăng sẵn bẫy ngay từ đầu!” Ông ta không nhằm vào cục trưởng Lưu mà chĩa thẳng mũi dùi vào Lưu Nhất Minh, hẳn đã nhận định cục trưởng Lưu chẳng qua chỉ là quân tiên phong, kẻ đứng sau bày mưu là Lưu Nhất Minh kia.

Lưu Nhất Minh không đáp, nhưng cục trưởng Lưu lên tiếng, “Cụ Hoàng đừng nóng, tôi đã nói hết đâu.” Đoạn ông ta phẩy tay ra hiệu cho gã thanh niên đứng chắn trước mặt Lưu Nhất Minh lui xuống, Hoàng Yên Yên thấy vậy đành hậm hực thu tay.

Cục trưởng Lưu tiếp lời, “Đầu Phật ngọc không chỉ liên quan đến văn vật quốc gia và giới cổ vật, mà còn có can hệ mật thiết với năm phái chúng ta. Nay nó được trả về, quả là đáng mừng. Tôi vốn định báo ngay với các vị trị sự để tất cả chung vui. Nhưng sau khi nhận được thư của Kido Kana, chúng tôi lại nhận được một bức thư nặc danh khác…”

Dược Lai ngạc nhiên hỏi, “Chẳng lẽ bức thư nặc danh kia nói, đầu Phật mà phía Nhật định trả lại là giả?”

Cục trưởng Lưu gượng cười, “Chính xác.”

Những người ngồi đó, kể cả tôi, tức thì câm nín.

Nói đến đây, cục trưởng Lưu có vẻ bất bình, “Khốn kiếp nhất là lá thư nặc danh kia cứ úp úp mở mở, không hề nói rõ ràng gì cả. Giờ tin tức về nghi thức hoàn trả đã lan đi, nhiều lãnh đạo nhà nước rất quan tâm, chỉ thị nhất định phải làm cho tốt thì tự dưng mọc ra một bức thư nặc danh. Thế là thành thế cưỡi cọp, hủy bỏ nghi thức cũng không được, sẽ gây ảnh hưởng không tốt trên trường quốc tế, nhưng nếu nhận về đầu Phật giả, sẽ làm mất thể diện quốc gia. Bởi vậy cấp trên đã ra lệnh, bất luận thế nào cũng phải làm rõ chuyện này trước khi diễn ra nghi thức hoàn trả.”

Dược Lai hỏi, “Thế nghi thức đó khi nào thì tiến hành?” Cục trưởng Lưu giơ một ngón tay, “Một tháng nữa.”

Chỉ có một tháng, quả là gấp gáp. Cục trưởng Lưu quay sang tôi, “Tôi tìm cậu, là mong cậu tra rõ được chuyện này.”

Bấy giờ tôi mới hiểu ý đồ của ông ta. Ông nội tôi mang tội bán đầu Phật cho người Nhật, giờ đầu Phật này không rõ thật giả, ắt bên trong còn có ẩn tình. Thế nên đối với tôi, phân biệt thật giả và tra rõ chuyện ông mình làm năm xưa cũng là một công đôi việc, tôi ắt phải dốc lòng dốc sức.

Thoạt tiên cục trưởng Lưu đặt ra việc để nhà họ Hứa quay về Hội, ép Hoàng Khắc Vũ kể chuyện năm xưa, khích tôi hạ quyết tâm, sau đó mới đưa ra vụ đầu Phật, khiến tôi không thể từ chối, sắp xếp cả chuỗi sự việc như vậy đúng là hao tâm tổn sức. Vấn đề là tuy tôi là con cháu họ Hứa nhưng trình độ giám định cũng chỉ làng nhàng, chẳng biết bí quyết gia truyền gì, ông ta mất bao công sức kéo tôi vào để làm gì vậy?

Chủ tịch Mao từng nói, trên đời không có tình yêu vô duyên cớ, cũng chẳng có mối hận bất thình lình.

Tôi đương nghĩ mãi chưa ra thì Hoàng Khắc Vũ đã sưng sỉa, “Giám định một cái đầu Phật có gì ghê gớm! Hoàng môn thừa sức làm, sao phải viện đến người ngoài!” Đoạn ông ta trỏ Hoàng Yên Yên, “Người khác không nói, chỉ riêng con bé này đã hơn đứt thằng nhãi kia rồi.”

Kim thạch vốn là sở trường của Bạch môn, sau khi nhà họ Hứa bị khai trừ, Hoàng môn tiếp nhận ngành này. Cục trưởng Lưu gọi tôi đến giám định đầu Phật chẳng khác nào múa rìu qua mắt thợ, qua mặt Hoàng môn. Nếu tôi làm được, nhà họ Hứa có thể đường hoàng trở về Hội, càng bất lợi cho họ.

Bị ông ta vặn vẹo, cục trưởng Lưu chỉ gõ gõ lên bàn, nói bâng quơ, “Nếu người Hoàng môn làm được thì cần gì phải đánh cắp Tố đỉnh lục của cậu Nguyện.”

Câu này vừa buông ra, bao ánh mắt tóe lửa lập tức đan xen, những người quây quần trong khoảnh sân mỗi người một biểu cảm. Dược Bất Nhiên lắc đầu với tôi, ý bảo mình cũng không biết.

Tôi giật nẩy mình. Chiều nay tôi vừa bị trộm mà giờ cục trưởng Lưu đã biết thủ phạm rồi sao? Xem ra Phương Chấn đã sớm tỏ tường sự tình, chẳng qua không cho tôi biết mà thôi. Mấy người này đúng là cùng một giuộc, làm gì cũng úp mở lập lờ vòng vo tam quốc, chẳng ra chó gì.

Hoàng Khắc Vũ không ngờ cục trưởng Lưu nói toạc móng heo như thế, bèn ngoảnh sang thì thào hỏi Hoàng Yên Yên, đoạn nhíu mày quay lại, “Chuyện đầu Phật ngọc liên quan đến toàn thể Minh Nhãn Mai Hoa, anh lại để người ngoài nhúng vào là lý gì?” Giọng điệu đã mềm đi thấy rõ, hẳn là vì bị nắm thóp.

Cục trưởng Lưu giải thích, “Chuyện về đầu Phật ngọc quá nhạy cảm, nếu Minh Nhãn Mai Hoa có động tĩnh sẽ đánh động cả giới cổ vật. Tới lúc ấy đầu Phật chưa được trả về trong nước đã nhốn nháo lên, cấp trên cũng bị động. Cậu Nguyện đây là con cháu Bạch môn, xét ra cũng chẳng phải người ngoài, thường ngày lại không giao du với những tay sừng sỏ trong giới, để cậu ấy ra mặt là hay nhất.”

Nói đoạn, ông ta cầm chén rượu của Hoàng Khắc Vũ, rót đầy rồi cung kính đưa tới, “Chẳng phải cụ muốn thử thách cậu Nguyện sao? Chi bằng để cậu ta giám định đầu Phật ngọc là thật hay giả, coi như kiểm tra năng lực. Nếu làm hỏng việc, đừng nói cụ mà tôi cũng sẽ không cho cậu ta vào Hội.”

Còn nếu được việc thì sao, ông ta không nói, cũng không cần nói, coi như để lại thang cho Hoàng Khắc Vũ leo xuống.

Hoàng Khắc Vũ cũng phân vân, “Thể diện Hoàng môn có đáng gì, đầu Phật liên quan đến Minh Nhãn Mai Hoa mới là quan trọng. Để mình thằng oắt này đi, tôi không yên tâm. Chi bằng cho Yên Yên đi cùng cậu ta.” Nói rồi lão quay sang rỉ tai cháu gái mấy câu.

Hoàng Yên Yên nghe xong liền đi đến trước mặt tôi, hai tay bắt đầu cởi nút áo. Tôi hết hồn, ngỡ nhà họ Hoàng đưa đến một cô phục vụ tận giường, cuống quýt lùi lại. Hoàng Yên Yên khinh khỉnh nhìn tôi, rồi rút từ cổ áo ra một chiếc xuyến, tháo xuống cho tôi xem. Thì ra cô ta giấu xuyến trong áo, phải mở cúc cổ mới lấy ra được. Suýt nữa thì tôi hiểu nhầm.

Chiếc xuyến cô ta đưa rất xinh xắn, bằng đồng thau, phía trên luồn dây đỏ, bề mặt loang lổ gỉ đồng, lờ mờ thấy bảy sắc cầu vồng, trông hình dạng có vẻ là đồ cổ. Cầm trong tay thấy âm ấm, hẳn là vì đeo trong người.

Món này cũng chẳng lấy gì làm hiếm, người xưa thường dùng để luồn dây lưng. Nhưng mặt xuyến lại nạm hình cỏ xương bồ bằng vàng, đứng bên vết gỉ đồng xanh trông hoa lệ lạ lùng, tôi cầm trong tay ước lượng, tự biết không phải vật tầm thường.

Hoàng Khắc Vũ sang sảng, “Đền cho cậu đấy, được chưa?” Tôi hiểu ý, hẳn ông ta còn hậm hực vì trúng kế cục trưởng Lưu nên muốn thử tôi lần nữa. Vật con cháu họ Hoàng mang bên mình nhất định có chỗ độc đáo riêng, nếu tôi không phân biệt rõ ngọn ngành đã ngu ngơ nhận lấy, chưa chừng lại mắc lỡm.

Tôi nắm chặt chiếc xuyến trong tay, im lặng mân mê hồi lâu. Dược Bất Nhiên làm dấu bậy rồi lại trỏ Hoàng Yên Yên, ý nói đồ con gái nhà người ta đeo trên người, vừa tháo ra ông đã sờ mó luôn tay, tục tĩu thế. Tên này mất dạy quá.

Tôi dùng móng tay cào nhẹ lớp gỉ đồng trên mặt xuyến. Gỉ đồng cổ rất cứng, còn gỉ giả làm bằng keo, chỉ cào nhẹ là bong. Tôi cào hơi mạnh, móng tay oằn cả lại, cứng phết! Đúng là vẽ rắn thêm chân, chiếc xuyến này chẳng cần giám định cũng biết là thật. Ở đây toàn người trong nghề, Hoàng Khắc Vũ dám đưa ra đồ giả chẳng khác nào tự vả vào mặt mình.

“Còn phải cào à, cậu là con cháu Bạch môn, thấy hoa văn xương bồ kia mà còn chưa nhận ra tốt xấu hay sao?” Hoàng Khắc Vũ cười nhạt.

Tôi vội cúi xuống nhìn lại, thấy hoa văn xương bồ vàng nạm trên thân xuyến, không khỏi ngơ ngác. Gọi là hoa văn xương bồ, bởi nó là đường vân trên chiếu kết bằng cỏ bồ, xiên xiên đan vào nhau, trông như lồng dế hình lục giác, là hoa văn đặc trưng thời Hán, nhưng Hoàng Khắc Vũ nói thế có ý gì?

Ông ta khinh khỉnh tiếp, “Hoa văn xương bồ trên đồ ngọc rất nhiều, nhưng cực kỳ hiếm gặp ở đồ đồng điếu. Cậu hiểu chưa?”

Tôi đỏ bừng mặt. Bình phẩm đồ cổ không chỉ xét đáng bao nhiêu tiền, mà còn phải luận cả “điểm độc đáo”. Chiếc xuyến đồng này không lấy gì làm quý, nhưng lại có hoa văn xương bồ, mang phong thái riêng biệt, dưới con mắt nhà nghề có thể coi là một món có lai lịch. Tôi không biết gì về hoa văn trang trí, lòi ngay cái dốt.

Quả nhiên bậc thầy trong ngành giám định chỉ búng tay đã làm tôi mất hết mặt mũi. Hóa ra, vừa rồi đề bài của Dược Lai và Thẩm Vân Sâm hẵng còn là giơ cao đánh khẽ, nếu họ làm ngặt, tôi còn lâu mới qua truông dễ thế. Nghĩ vậy, tôi túa mồ hôi lạnh, nhận ra thực lực của Minh Nhãn Mai Hoa thâm sâu khó dò, mình đúng là ếch ngồi đáy giếng.

Qua chuyện này tôi cũng phục Hoàng Yên Yên sát đất. Hồ bọc của xuyến đồng dày đến thế nào thì mặt ngoài vẫn còn loang lổ gỉ sét, vậy mà cô ta lại đeo trong người như nuôi ngọc, chẳng hề sợ ngứa. Thấy tôi nhìn mình, Hoàng Yên Yên cũng nhìn lại, vẻ thách thức. Bốn mắt giao nhau, tôi bỗng nhận ra trong mắt cô ta thoáng vẻ luyến tiếc. Có lẽ cô ta rất quý vật này, vậy mà lại bị ông nội tặng cho người khác, không đành lòng cũng phải. Tôi đang định lên tiếng thì cô ta đã quay đầu đi thẳng, từ đầu đến cuối chẳng buồn hé răng nửa chữ.

Dược Lai có vẻ không hài lòng, thấy Hoàng Yên Yên quay đi bèn nói ngay, “Nhiên đi cùng cũng để ý xem, kẻo kẻ xấu lại bày trò làm loạn.”

Dược Bất Nhiên nhanh nhảu vâng dạ.

Cục trưởng Lưu nhìn sang Thẩm Vân Sâm, bà ta lắc đầu, “Huyền sứ Hoàng đồng, hai phái này đều ít nhiều dính líu đến đầu Phật, Thanh môn chuyên trách đồ gỗ, chẳng nhúng vào làm gì.” Dứt lời lại quay sang cười với tôi, “Nhưng nếu cậu Nguyện có gì muốn hỏi, cứ việc tìm tôi.” Đoạn bà ta đưa cho tôi một tấm danh thiếp đầy phong vị cổ, màu xanh nhạt, bên rìa còn vẽ mấy khóm trúc.

Cục trướng Lưu vổ tay cười: “Cứ thế nhé, sáng mai tôi sẽ nhờ Phương Chấn đưa đến cho cậu các tài liệu liên quan. Sáng mai mấy cô cậu cũng đi cùng luôn.”

Dược Lai cũng báo tôi, “Lão Hoàng đã cho cậu một người kèm một xuyến. Huyền môn chúng ta cũng không phải hạng keo kiệt, cho cậu người đã đành, còn cho thêm đồ nữa.”

Tôi đang định khách sáo mấy câu thì Dược Lai đã sai Dược Bất Nhiên đưa đồ qua. Cứ ngỡ Huyền môn chuyên đồ sứ, ắt sẽ tặng bình sứ hoặc bát đĩa, biết đâu Dược Lai rộng rãi lại tặng tôi hẳn mảnh gốm Nhữ. Đến khi thấy món đồ trong tay Dược Bất Nhiên, tôi phì cười.

Gã cầm trong tay một chiếc điện thoại di động. Motorola 3200 đen, to đùng vuông vắn, đặt lên làm rung cả mặt bàn. Model này mới ra, giá cao ngất ngưởng hơn hai vạn tệ lại khó mua, người thường còn chưa mấy ai được thấy. Cụ Dược đúng là hào phóng, chưa gì đã tặng tôi quà đắt đỏ thế này.

Tuy đây không phải đồ cổ, nhưng giá còn cao hơn nhiều món đồ cổ tầm tầm bậc trung, lại rất tiện cho tôi, chạy đi chạy lại có nó cũng dễ liên lạc.

Tôi bèn cầm chiếc di động rồi cảm ơn cụ Dược. Dược Bất Nhiên tiếc của dặn thêm, “Dùng cho cẩn thận đấy, tôi xin ông cụ cả nửa năm nay còn chưa được đâu.”

Tôi cười, “Ông đi xin thêm một cái đi. Tôi có mà ông không có thì làm sao liên lạc được.” Dược Bất Nhiên vỗ đầu, “Đúng đúng,” đoạn hí hửng quay lại, mới thẽ thọt được hai câu đã ăn ngay một cái cốc đau điếng.

Lúc này Lưu Nhất Minh của Hồng môn thình lình mở mắt, khiến tôi tưởng bở. Nào ngờ ông ta nói, “Tôi chẳng có gì tặng cậu cả, chỉ có một câu này thôi: nhìn đồ dễ, nhìn người khó.”

Sáu chữ này như sét đánh ngang tai, cứ văng vẳng trong đầu. Tay trái cầm xuyến đồng, tay phải cầm di động, tôi không thể chắp tay, đành cúi đầu cảm ơn. Dứt lời Lưu Nhất Minh lại nhắm nghiền mắt, không buồn nhìn đến tôi nữa, khiến tôi hơi hụt hẫng. Hoàng Khắc Vũ châm chọc, “Hồng môn siêu trần thoát tục, coi trọng giá trị tinh thần, món quà này quý lắm đấy, cậu cố mà nghiền ngẫm cho kỹ.”

“Cậu còn yêu cầu gì không? Chúng tôi sẽ cố hết sức đáp ứng.” Cục trưởng Lưu hỏi.

Tôi ngẫm nghĩ, “Tôi nhận việc này thì không ai trông hàng, các vị có thể tìm ai đó trông giúp tôi được không?”

Bọn họ nghe vậy liền cười rộ lên, Thẩm Vân Sâm che miệng cười bảo, “Cậu cẩn thận quá. Được, cứ để tôi, tôi sẽ bảo Thẩm Quân cho người đến trông hộ.” Thẩm Quân đứng sau lưng bà ta gật đầu nói lát nữa sẽ có người liên lạc với tôi.

“Nếu ai đòi tiền nhà thì đừng trả, cố kéo dài thời gian đợi tôi về.” Nghe dặn, Thẩm Quân ngán ngẩm ra mặt.

Cục trưởng Lưu vỗ tay ra hiệu cho người bưng cơm nguội canh lạnh xuống, thay một loạt món mới, đám hậu sinh đứng sau cũng lục tục ngồi vào bàn. Cuối cùng cũng được đụng đũa thật rồi, đói chết tôi mất.

Suốt bữa cơm cục trưởng Lưu nói cười rôm rả, kể mấy tin mới trong giới cổ vật và chính trị, trong khi các vị trị sự còn lại mỗi người một tâm trạng, chẳng nói chẳng rằng, ăn uống qua loa. Thỉnh thoảng chỉ có Dược Lai chêm vào vài câu đưa đẩy. Đám con cháu lại càng khép nép kiệm lời. Không khí bữa ăn nhạt nhẽo khôn tả.

Bữa cơm kéo dài đến hơn mười giờ, Lưu Nhất Minh, Hoàng Khắc Vũ, Thẩm Vân Sâm lần lượt cáo từ, chỉ còn Dược Lai và cục trưởng Lưu hăng hái cạn hết ly này đến ly khác. Xem chừng hôm nay cục trưởng cũng chẳng dặn dò gì được nữa, tôi đành mạn phép trước. Phương Chấn đưa tôi về tận cửa Tứ Hối Trai, hẹn sáng mai sẽ đưa tài liệu đến.

Tôi đẩy cửa mà lòng nặng trĩu, về đến cửa tiệm quen thuộc, đầu óc vẫn chưa hết hoang mang. Chỉ một bữa cơm mà dẫn ra cả vụ án lớn từ mấy chục năm trước, khiến tôi có thêm một ông nội Hán gian, trên vai tự dưng cũng mọc ra cả đống trọng trách nặng nề. Vừa nghĩ đến đó tôi đã thấy đau đầu. Chẳng biết tứ hối mà bố tôi nói có liên quan gì tới những chuyện này không.

Đang định rửa mặt đi ngủ, tôi bỗng thấy dưới khe cửa nhét gì đó. Cầm lên xem, ra là một mảnh giấy xé từ báo ra, bên lề nguệch ngoạc mấy chữ bằng bút bi: “Có chuyện gian trá.”

Có chuyện gian trá sao?

Thấy mấy chữ ấy, tôi cười méo xẹo.

Đúng là nói thừa. Nếu không có chuyện gian trá sao cục trưởng Lưu lại khăng khăng xúi giục nhà họ Hứa bặt vô âm tín lâu nay quay về Minh Nhãn Mai Hoa? Sao phải chống đối tất cả, để một kẻ không tăm tiếng cũng chẳng có chỗ dựa như tôi đi giám định đầu Phật ngọc?

Tự dưng tử tế, không gian cũng trộm, đằng sau chuyện này ắt có mưu toan gì đó, chẳng qua tôi chưa biết đấy thôi.

Có điều thế cũng chẳng sao, chuyện này liên quan đến danh dự nhà họ Hứa, tôi bắt buộc phải tra rõ ngọn ngành. Hoặc xác nhận ông tôi phản quốc, hoặc chứng minh trong chuyện này có ẩn tình.

Đang định vo tròn mẩu giấy, tôi chợt nhận ra ngoài mấy chữ kia hình như còn gì đó nữa, vội mở ra nhìn lại, thấy một mẩu quảng cáo được khoanh bằng bút bi, nét khoanh rất mờ. Bản thân mẩu quảng cáo chẳng có gì đặc biệt, nhưng ở phần lạc khoản lại đề địa chỉ, là một nơi trong nội thành. Tôi âm thầm ghi nhớ địa chỉ nọ rồi xé vụn mẩu giấy ném vào sọt rác, lát sau nghĩ lại vẫn không yên tâm, bèn rút bật lửa ra đốt trụi.

Làm nghề này phải thật cẩn thận. Mảnh giấy nọ lành dữ chưa rõ, nên đốt đi là hơn.

Giới đồ cổ xưa nay vẫn là một dòng chảy ngầm, bề ngoài thì cổ kính tao nhã, thực ra bên trong vô cùng phức tạp, đấu đá liên miên. Cái ao Hội nghiên cứu giám định cổ vật Trung Hoa này còn sâu hơn tôi tưởng nhiều. Huyền môn ngang nhiên cho người đến khiêu khích, Hoàng môn âm thầm buôn hàng giả, Hồng môn công khai ủng hộ cục trưởng Lưu, ngay Thanh môn cũng cao thâm khó dò. Xem chừng cả bốn môn phái đều có lòng riêng, lợi ích cũng không thống nhất. Cục trưởng Lưu lại giở mọi thủ đoạn áp chế họ, khiến nhiều người bất mãn. Trước cục diện rối loạn này, tôi phải hết sức thận trọng.

Mẩu giấy này chưa chừng lại do người phái nào đó lén nhét vào, có khi là một cái bẫy. Tôi không thể ngây ngô tin sái cổ, nhưng cũng không thể phớt lờ xem như không thấy. Thế nên địa chỉ ám chỉ trong đó, chắc chắn tạm thời tôi sẽ không đến, song nói không chừng lại là một lối thoát. Tính tôi xưa nay cẩn thận, gặp việc hay người trái với lẽ thường đều cảnh giác cao độ. Hai điều hối hận đầu trong tứ hối là hối người và hối việc, tôi luôn nhớ kỹ lời gia huấn.

Lòng đã quyết, tôi lên giường đánh một giấc đến sáng, chẳng mơ thấy ông hay cha gì sất.

Sáng sớm hôm sau, Phương Chấn và một đồng nghiệp đến Tứ Hối Trai đúng giờ hẹn, con Hồng Kỳ đỗ ngay gần cửa, hàng xóm nhà tôi đã chẳng lạ lẫm gì, không một ai buồn ló ra hóng hớt.

Tôi hỏi han tay cảnh sát kia mấy câu rồi lên xe, “Hôm nay ta đi đâu vậy?”

Lần này Phương Chấn ăn ngay nói thẳng, đáp rằng tới khách sạn Bắc Kinh, Kido Kana đang ở đó. Khách sạn Bắc Kinh được xếp vào một trong những khách sạn cao cấp nhất thủ đô, chỉ cán bộ cấp cao ở tỉnh khác và khách nước ngoài mới được nghỉ lại. Kido Kana đến để trả lại quốc bảo, được tiếp đãi long trọng cũng là lẽ thường.

Phương Chấn dừng xe trước cửa khách sạn, lập tức một nhân viên mặc lễ phục chỉnh tề bước đến mở cửa xe đưa chúng tôi vào, Dược Bất Nhiên và Hoàng Yên Yên đã đến trước, ngồi đợi ở salon ngay giữa sảnh, cách nhau rất xa, chẳng ai nói với ai câu nào. Dược Bất Nhiên bắt tréo chân láo liên ngó nghiêng; trong khi Hoàng Yên Yên ngả người ra salon, tay phải chống cằm trầm tư suy nghĩ, phong thái rất tự nhiên, đẹp như người mẫu chụp ảnh lịch.

Thấy tôi đến, Dược Bất Nhiên bật dậy đón, thì thào ra chiều bí hiểm, “Này, thấy cạnh tay cô ta có gì không?” Tôi quay sang nhìn, thấy bên tay Hoàng Yên Yên đặt một cuốn sổ, chính là Tố đỉnh lục bị đánh cắp.

“Có phải cuốn ông bị trộm hôm qua không?” Dược Bất Nhiên hỏi. Tôi gật đầu, gã cười phả, “Nhà họ Hoàng nói sẽ tìm lại cho ông là tìm được ngay, đúng là lời hứa ngàn vàng, à nhầm, ngàn đô mời đúng.”

“Tôi không cho là vậy.” Tôi nhún vai.

Trông thấy tôi, Hoàng Yên Yên thản nhiên đưa cuốn sổ ra, “Ông tôi bảo giao cho anh.” Tôi nhận rồi mới phát hiện mình không đem theo túi, sổ lại quá to không nhét vừa vào túi quần, bèn quay sang hỏi Dược Bất Nhiên có túi không, song gã lắc dầu, cố ý nói vống lên rằng nhà họ Hoàng rộng rãi quá, đến cái túi ni lông mấy đồng cũng không thèm chuẩn bị, đúng là vắt cổ chày ra nước.

Hoàng Yên Yên bình thản lờ đi. Dược Bất Nhiên như đấm phải bị bông, làu nhàu với tôi, “Con nhỏ Yên Yên này khệnh có tiếng, tiếc chữ lời vàng, mặt cứ trơ ra như mặt thớt.”

Tôi điềm nhiên, “Biết rồi, ông nhìn tư thế ngối trên xô pha của cô nàng mà xem, kiểu ngồi phòng vệ như thế, chứng tỏ cô nàng không tin tưởng người khác, thường thấy bất an. Người ta cũng bất đắc dĩ phải tham gia thôi.”

“Chậc, hóa ra người anh em còn có năng khiếu làm cảnh sát cơ đấy.”

“Người cũng như đồ cổ, từng vân từng vi đều có sự tích cả, rất đáng để ngâm cứu.”

Dược Bất Nhiên gian xảo nhìn tôi, “Ông đừng có mò mẫm từng vân từng vi của con nhà người ta đấy. Ông nội cô ta là võ sư Hình Ý quyền, từng giật giải võ thuật toàn quốc, muốn xẻ thịt ông còn dễ hơn xẻ chân giò hầm tương.” Tôi lắc đầu quầy quậy, người họ Hoàng tôi tránh còn chẳng kịp, ai dám dây vào.

Dược Bất Nhiên thấy tôi ôm cuốn sổ thì nhìn chăm chú. Tôi bèn chìa ra, “Xem không?” Gã vội từ chối, nói bí kíp võ học đâu thể tùy tiện đưa người khác xem được. Tôi cười bảo, người Hoàng môn xem tôi còn chẳng sợ, huống là ông? Nghe vậy gã mới nhận lấy, bán tín bán nghi mở ra, lật được mấy trang liền ném trả tôi, “Mẹ kiếp, ông chơi tôi đấy à!”

Nội dung bên trong sổ chẳng khác nào thiên thư, rặt những chữ vô nghĩa. Tôi giải thích với gã, đây là mật mã đổi chỗ ngẫu nhiên, phổ biến thời Dân Quốc, nhiều quân phiệt và chính khách đều sử dụng để gửi điện báo. Nhưng mã hóa cả quyển sổ như Tố đỉnh lục thì rất hiếm.

Bởi thế dù nó bị trộm, tôi cũng chẳng lo lộ bí mật.

Hai chúng tôi đang tán gẫu thì Phương Chấn đi đến, cầm ba tập tài liệu photo, “Cô Kido còn phải chuẩn bị thêm lát nữa, các vị xem tài liệu trước vậy.”

Tôi cầm tài liệu đọc, thấy bên trên tóm tắt sơ lược lý lịch của Kido Kana. Cô ta ở thành phố Hagi, tỉnh Yamaguchi, năm nay hai mươi tư, đang học tiến sĩ ngành khảo cổ tại đại học Waseda. Sơ yếu lý lịch còn kèm theo tấm ảnh, rất giống Yamaguchi Momoe* trong phim Akai Giwaku, tiếc rằng bức ảnh khá mờ, không nhìn rõ đường nét.

Ca sĩ, diễn viên, thần tượng người Nhật nổi tiếng trong giai đoạn 1973-1980.

Thấy Dược Bất Nhiên nhìn mình, tôi gật gật đầu. Hoàng Yên Yên tuy không tỏ thái độ, nhưng ánh mắt cũng lồ lộ vẻ nghi hoặc. Ba chúng tôi đều nhận ra điểm khác thường.

Tiến sĩ khảo cổ hai mươi tư tuổi, có phần quá trẻ. Tôi không rõ chế độ đại học ở Nhật ra sao, nhưng trong ngành khảo cổ, hai mươi tư vẫn chỉ được coi là trẻ nhãi.

Có điều, điểm đáng ngờ không phải bằng cấp, mà là luận văn thạc sĩ của cô nàng.

Bản sơ yếu lý lịch Phương Chấn cung cấp rất tỉ mỉ, ngoài thông tin cá nhân, còn liệt kê cả những bài phát biểu của cô ta. Luận văn thạc sĩ của Kido Kana có nhan đề tiếng Trung là “Nghiên cứu lại định lượng thành phần hồ bọc”.

Dân ngoại đạo đọc lên sẽ thấy chẳng có gì, hơi trúc trắc một tẹo, nhưng chúng tôi lại thấy bất thường.

“Hồ bọc” là thuật ngữ trong ngành đồ cổ, còn gọi là “sơn cũ” hoặc “áo tằm”, đều chỉ ánh lờ mờ bao phủ quanh đồ cổ. Đồ cổ thực sự, ánh sáng sẽ trầm mà lặn vào trong, sờ tay ấm nhuận trơn bóng, cảm giác ấy không thể làm giả được, những thứ hàng rởm làm mới có mô phỏng cách mấy cũng chỉ tỏa ánh gắt. Trong giám định, hồ bọc là một yếu tố vô cùng quan trọng.

Nhưng nó rốt cuộc là gì, không ai nói rõ được, chủ yếu là cảm giác, chỉ cảm nhận chứ không thể miêu tả. Người ngoài ngành dù biết khái niệm này, đưa đồ cổ đến trước mặt cũng chịu chết không nhìn ra được đâu là ánh gắt đâu là ánh cổ, song cao thủ lão luyện mấy chục năm kinh nghiệm nhìn qua là nhận được ngay, chỉ cần dựa vào cảm giác.

Vậy mà cô Kido này lại cả gan phân tích thành phần “hồ bọc” vốn không thể miêu tả được, còn muốn định lượng nó nữa, chẳng phải quá táo bạo sao. Nếu cô ta làm được thì sau này cần gì đến chuyên gia giám định nữa, cứ bỏ vào máy quét một lượt, đây là ánh gắt, kia là ánh cổ thế là xong, hay hơn đo lường phóng xạ C14 nhiều.

Tôi nhìn lướt qua ngày tháng công bố luận văn, thấy ghi từ hai năm trước, liền cười thầm trong bụng. Trong hai năm, nếu cô ta thực sự đưa ra được lý luận hoành tráng nào, giới đồ cổ đã rúng động lâu rồi. Có thể thấy việc phân tích định lượng của cô ta hoàn toàn thất bại.

Dù vậy, tôi cũng phục cô nàng sát đất. Nghiên cứu hồ bọc không chỉ cần kiến thức khảo cổ sâu rộng, mà phải am hiểu cả luyện kim, hóa chất, vật lý, y học, từng ấy tuổi mà dám lội vào lĩnh vực này, không đơn giản chút nào.

“Lát nữa gặp mặt phải cẩn thận đấy.” Tôi dặn Dược Bất Nhiên, song gã chỉ thờ ơ lắc lư cái đầu, “Bọn ta con cháu Bát lộ quân, sợ đếch gì một con bé Nhật Bản.”

“Chỉ sợ người ta là Kawashima Yoshiko* ấy chứ.”

Qu?