Chương 94 & 95 BÍ MẬT ĐÃ RÕ
Bị cáo im lặng. Không ai giục chàng, đặt câu hỏi cho chàng. Tất cả hiểu rằng câu chuyện còn chưa kết thúc và họ không muốn làm đứt sợi chỉ của câu chuyện đang càng ngày càng hấp dẫn họ.
Chánh án, các vị hội thẩm, công chúng, tất cả chờ đợi, nín thở, mắt không rời bị cáo.
- Sau đó trong đầu tôi nảy ra ý nghĩ quấn xác chết vào chiếc xerap mà nó vẫn còn đang ở trên mình chàng, rồi sẽ bọc lên trên đó chiếc áo khoác của mình. Như thế tôi hy vọng sẽ giữ được chàng khỏi chó sói và chim kền kền cho đến khi tôi quay về cùng với ai đó để đưa chàng ra khỏi rừng. Tôi đã cởi áo khoác ra khỏi mình, nhưng bây giờ trong đầu tôi lại nảy ra một kế hoạch mới có lý hơn, như tôi cảm thấy lúc đó. Thay vì quay trở về đồn, một mình tôi có thể đặt chàng ngang trên yên và lấy dây lăcxô buộc lại. Với ý định này tôi dắt con ngựa của mình tới và đã chuẩn bị nâng các xác lên thì bỗng thấy một con ngựa khác cách đó không xa, con ngựa của người chết. Con ngựa đứng gần đang bình tĩnh gặm cỏ như không có gì xảy ra, dây cương buông vòng vèo trên đất và tôi túm được nó, không khó khăn gì. Bắt con ngựa đứng yên khó hơn, đặc biệt khi tôi đưa nó tới gần xác của chủ nó đang nằm sóng sượt trên cỏ. Giữ dây cương nơi hàm thiếc, tôi đã nâng được cái xác chàng trai lên ngựa và đặt nó nằm ngang trên yên. Nhưng cái xác cứ trượt xuống vì nó đã cứng lại nên không sao gặp lại được. Thêm vào đó con ngựa lại không đứng yên tại chỗ khi cảm thấy thứ hàng ghê sợ như vậy mà nó phải thồ đi. Sau vài lần thử không kết quả tôi đành chịu. Đã định thôi, nhưng bây giờ trong đầu tôi lại nảy ra một ý mới. Có một lần tôi đã đọc truyện nói về những người Hausô38 ở Nam Mỹ. Khi có một người nào đó chết hoặc trở thành vật hy sinh cho những trường hợp bất hạnh trên các thảo nguyên Pampa thì dân Hausô đưa người bạn đã hy sinh về nhà anh ta sau khi đặt anh ta lên mình ngựa, buộc vào yên ở tư thế ngồi như người còn sống. Tại sao tôi không làm như vậy với các xác của Henri Pôindekter nhỉ? Lúc ấy tôi đã thử đặt người đã chết lên lưng con ngựa của chàng. Nhưng chiếc yên tỏ ra không đủ sâu mà con ngựa lại càng không chịu đứng yên làm tôi không sao thực hiện được. Chỉ còn một cách: Để về được đến nhà thì cần phải đổi ngựa. Tôi biết rằng con ngựa của tôi sẽ không chống lại. Ngoài ra chiếc yên sâu của Mếchxich rất thuận lợi cho mục đích này. Tôi nhanh chóng đặt được người chết ở tư thế ngồi bình thường. Xác chết đã cứng lại, trước đó cản trở tôi, ngược lại giờ đây lại giúp tôi. Tôi lồng chân chàng vào bàn đạp và buộc chặt dây nịt vào đôi ghệt. Giờ đây sự cân bằng đã được đảm bảo. Sau đó tôi cắt một đoạn lăcxô buộc vào thắt lưng xác chết, nối một đầu vào mỏ yên phía trước, còn đầu kia vào mỏ yên phía sau. Bằng một mẩu lăcxô khác tôi buộc bàn đạp lại dưới bụng con ngựa để đôi chân khỏi đung đưa. Chỉ còn phải nghĩ xem phải làm gì với cái đầu mà tôi nhất thiết phải đem về. Tôi nâng nó lên khỏi mặt đất và thử nhấc chiếc mũ ra. Nhưng không thể được: Chiếc đầu đã trương lên nhiều và chiếc xombrêrô đã gắn chặt vào nó. Khi hiểu là không thể gỡ chiếc mũ ra khỏi đầu, tôi bèn buộc một mẩu dây vào đai mũ còn đầu kia buộc vào mỏ yên. Thế là việc chuẩn bị để trở về đồn biên của tôi kết thúc. Không để mất thời gian, tôi nhảy lên yên con ngựa của người bị giết và huýt sáo gọi con ngựa tía để nó phi theo sau tôi. Nó đã được dạy bảo điều này. Chúng tôi sẽ trở về khu cư dân bằng cách như thế nếu như năm phút sau tôi không bị hất ra khỏi yên ngựa và bất tỉnh nhân sự. Nếu không có tình thế đó thì tôi đã chẳng đứng ở đây, trước các ngài với tư cách là người bị buộc tôi.
- Bị hất ra khỏi yên ư? - Viên quan tòa kêu lên. - Việc này xảy ra như thế nào?
- Đây đơn giản chỉ là một sự tình cờ, hay đúng hơn, tất cả xảy ra vì sự bất cẩn của tôi. Sau khi nhảy lên lưng con ngựa lạ, tôi chưa cầm ngay dây cương. Tôi đã quen điều khiển con ngựa của mình bằng tiếng nói và đầu gối, coi khinh hàm thiếc. Tôi đã không liệu được trước việc sắp xảy ra. Chúng tôi chưa kịp bước đi thì con ngựa tôi đang cưỡi quay đầu lại và đột nhiên hoảng sợ vì một cái gì đó. Nó nhảy sang một bên và lao như điên. Tôi kêu lên: “Gì vậy”, nhưng tôi biết rất rõ đó là cái gì. Khi quay đầu lại con ngựa đã nhìn thấy người kỵ sĩ kỳ dị mà giờ đây trong ánh sáng ban ngày không chỉ làm khiếp sợ bất cứ con ngựa nào mà cả con người nữa. Tôi định tóm lấy dây cương. Nhưng trước khi với được tới nó, con ngựa đã phóng hết tốc lực. Tôi đã nghĩ rằng dây cương rồi sẽ ở trong tay tôi và tôi sẽ ghìm được nó lại. Nhưng rất nhanh tôi phát hiện ra rằng làm điều này thật không đơn giản. Dây cương đã bị tuột ra phía trước, hầu như gần tới tai ngựa. Để tóm được nó, phải trườn lên cổ ngựa. Trong khi cố nắm lấy hàm thiếc, tôi không chú ý con ngựa đưa tôi đi đâu. Chỉ tới khi cành cây sướt qua mặt, đau nhói tôi mới nhận ra rằng chúng tôi không còn đi trên con đường rừng mà là phi giữa các đám cây. Sau đó thì tôi không còn nhìn được bốn phía, càng không tìm thấy dây cương. Tất cả sự chú ý của tôi chỉ nhằm tránh các cành xiêm gai mà hình như đang dang rộng những cánh tay đầy gai để hất tôi ra khỏi ngựa. Tôi cũng kịp tránh khỏi chúng, mặc dù bị xước khắp người. Nhưng tôi không kịp luồn qua một cành cây lớn, chìa ra ngang đường rất gần mặt đất, vào khoảng ngay tầm ngực tôi. Con ngựa của tôi rõ ràng do sợ thêm một cái gì đó, đã đâm sầm vào ngay dưới cành cây đó. Nó tiếp tục phi đi đâu thì tôi thật khó mà biết được. Các ngài có lẽ đã biết điều này rõ hơn tôi. Tôi chỉ có thể nói, tôi đã nằm lại dưới gốc cây đó với một vết thương trên trán và đầu gối bị dập. Mặc dầu tôi chỉ phát hiện ra điều này sau đó khoảng hai giờ. Khi tỉnh lại, tôi thấy mặt trời đã lên cao. Trên đầu tôi vài chục con kền kền đang chao lượn. Tôi nhìn thấy chúng đang vươn cổ ra. Có thể nói rằng chúng tưởng tôi là con mồi của chúng.
Cảnh tượng này xảy ra đồng thời với cái khát cháy cổ hành hạ buộc tôi nghĩ đến chuyện ra đi. Nhưng khi đứng lên tôi mới phát hiện ra rằng tôi không thể đi lại được. Hơn nữa, tôi chỉ hơi đứng được mà thôi. Nếu ở lại nơi đó thì cũng như cầm bằng cái chết, ít nhất là tôi cảm thấy như vậy vào lúc đó. Bị những ý nghĩ này thôi thúc, tôi thu hết sức lực lê tới nơi có nước. Tôi nhớ rằng ở đâu đó gần đây phải có một dòng suối. Lúc đó thì tôi bò bằng bốn chân, lúc thì dựa trên chiếc nạng tự tạo. Cuối cùng tôi đã đến được dòng nước. Thỏa cơn khát, tôi thấy dễ chịu và lập tức thiếp đi. Khi tỉnh lại tôi thấy những con sói vây quanh mình. Chúng không ít hơn hai mươi con. Vì biết sự nhút nhát của chúng, ban đầu tôi không sợ. Xong tôi phải thay đổi ngay ý kiến về chúng. Chúng nhìn thấy tôi bị thương và cả bầy lao vào tôi. Vũ khí duy nhất, may thay, tôi còn giữ lại con dao săn. Nếu không có nó, bọn thú ăn thịt kia đã xé tôi ra từng mảnh và nuốt chửng. Tôi phản công bằng dao và giết chết đến phải nửa tá. Nhưng dù vậy, cuộc chiến đấu vấn kết thúc rất xấu cho tôi. Vì mất nhiều máu tôi yếu hẳn đi và sắp ngã xuống vì kiệt sức, nếu không có một sự tình cờ may mắn...
Chàng Muxtanger im lặng một phút, công chúng thở ra ấy hơi.
- Con Tara trung thành đã tìm thấy tôi. - Moric nói tiếp. - Nó chạy khỏi nhà, chắc là để tìm tôi, mặc dù sau đó tôi nghe được lời giải thích khác, nhưng bây giờ tôi sẽ không làm khó khăn cho sự chú ý của các ngài. Như thế này hay như thế kia thì con chó trung thành cũng đã tìm thấy tôi. Khi nó tiến tới, bầy sói hoảng hốt bỏ chạy, tôi đã được cứu thoát khỏi số phận khủng khiếp. Khi tỉnh lại tôi đã có thể suy nghĩ về tình thế của mình. Tôi biết rằng con chó phải chạy tới đây từ nhà, tôi cũng biết là căn lều của tôi cách đó khoảng vài dặm và Felim, người hầu của tôi đã đưa nó về ngày hôm qua. Tôi quyết định nhắn tin cho anh ta, sử dụng con chó làm người đưa thư. Tôi viết một vài lời trên tấm danh thiếp, tình cờ còn lại ở tôi. Mặc dù tôi biết người hầu của tôi không biết chữ, nhưng tôi không nghi ngờ rằng hắn sẽ đoán được lá thư này của ai. Sau khi thấy tờ giấy của tôi, hắn sẽ tìm được ai đó để đọc nó. Tôi càng tin tưởng điều này, bởi bức thư viết bằng máu.
Để thêm phần giữ gìn, tôi gói tờ giấy vào miếng lót chiếc mũ và gài gói nhỏ này vào cổ dề con Tara. Tôi phải tốn nhiều công sức mới bắt được con chó lìa tôi. Nhưng cuối cùng rồi con chó cũng ra đi, tôi hy vọng nó sẽ về tới nhà. Và đúng là thư của tôi đã đến đúng nơi, mặc dù tôi mởi chỉ biết được điều này ngày hôm qua. Con chó chạy đi được một lát tôi lại thiếp đi. Khi tỉnh dậy tôi thấy trước mặt mình một kẻ thù mới đáng sợ. Đấy là một con báo. Giữa chúng tôi đã có một cuộc chiến đấu, nhưng nó kết thúc như thế nào và diễn ra có lâu hay không thì tôi không thể nói được. Hãy để cho vị cứu tinh dũng cảm của tôi kể lại điều này. Đó là Zep Xtump, mà tôi hy vọng sẽ nhanh chóng trở về để kể cho tất cả nghe, và đồng thời về những cái khác mà tôi biết cũng không hơn gì các ngài. Tôi không nhớ được gì hơn nữa, ngoài những cơn ác mộng khủng khiếp nặng nề, đôi khi được thay bằng giấc mơ hạnh phúc. Tôi thoát khỏi chúng chỉ vừa ngày hôm kia thôi, và phát hiện ra rằng mình đang ở trong tù và bị buộc tội giết người... Tôi xin kết thúc, thưa các ngài hội thẩm.
“Nếu đây không phải sự thật, thì nó được bịa ra một cách rất tuyệt.” Đó là ý nghĩ của viên quan tòa, các vị hội thẩm và công chúng khi bị cáo kết thúc câu chuyện của mình.
Nhiều người tin bị cáo và gạt bỏ ý nghĩ về sự bịa đặt. Một con người chỉ vừa thoát khỏi cơn mê sảng không thể nghĩ ra được một câu chuyện giản dị và chi tiết đến thế. Hoàn toàn khó có khả năng chàng bịa ra được một câu chuyện như vậy.
Sự thú nhận của bị cáo biện hộ được rất nhiều cho chàng, còn hơn cả những lời phát biểu hùng hồn của các luật sư. Nhưng dù sao đó cũng chỉ là những lời nói của chàng. Để biện hộ cho chàng đòi hỏi những lời khai xác nhận của nhân chứng.
Nhân chứng đó ở đâu, rất nhiều điều phụ thuộc vào vị nhân chứng này, Zep Xtump, ông ta ở đâu rồi?
Hàng nghìn con mắt nhìn về phía chân trời. Năm trăm con người chờ đợi người thợ săn già, với Kacxi Kolhaun hay không có hắn, với kỵ sĩ không đầu hay không với nó, bởi ông sẽ chấm dứt cái câu đố này.
Những người tụ tập nơi đây biết rằng trong những chuyến chu du của ông không có cái gì là không thể xảy ra. Đây là những cư dân vùng Tây Nam Têchdớt, trong phạm vi từ Lianô-Extakađô, từ nơi bắt đầu con sông Lêông trong vắt, nơi mà dòng Riô đơ Nuexet thu thập nước của hàng trăm dòng nước khác trong như kính, những con người này sống trong một vùng đất hơi đặc biệt, nơi mà một con nai bị bắn lúc đang chạy hay một con ngựa tình cờ chết trong đống cỏ, nếu không bị xâu xé bởi loài thú ăn thịt thì qua một thời gian ngắn sẽ bỏ qua cả định luật phân rã, nơi một xác người chưa chôn cất, không được che đậy thì sau bốn mươi tám tiếng đồng hồ sẽ giống như một cái xác ướp Ai Cập.
Trong số những người có mặt tại đây chẳng mấy ai không biết cái đặc điểm này của khí hậu Têchdớt, phần đất gần núi Xiera và đặc biệt là gần nhánh núi Lianô-Extakađô.
Nếu người kỵ sĩ không đầu đến chỗ gốc sồi thì không ai ngạc nhiên nếu thấy trên cái xác của Henri Pôindekter không hề có một dấu hiệu nào của sự phân hủy. Phần này của câu chuyện không gợi lên ở người nghe một mối nghi ngờ nào.
Hầu như mỗi người trong số những ai có mặt đều nóng lòng chờ đợi nhân chứng cuối cùng, lời khai của người đó phải đem lại tự do cho bị cáo hoặc gửi chàng thẳng tới giá treo cổ.
Đó là nguyên nhân vì sao tất cả mọi người đều căng thẳng nhìn về phía bầu trời màu xaphia hòa lẫn với màu xanh ngọc bích của trảng cỏ.
Chương 95NHÂN CHỨNG CUỐI CÙNG
Sự chờ đợi trong im lặng nghiêm trang kéo dài mười phút.
Sự im lặng tỉnh thoảng lại bị phá vỡ bởi những tiếng kêu riêng lẻ. Lúc thì người này, lúc thì người kia tưởng rằng trên chân trời hiện ra một chấm đen nào đó. Bấy giờ tiếng ồn ào nổi lên trong đám đông, tất cả đều cố kiễng chân để nhìn cho rõ hơn. Đã ba lần xôn xao giả tạo. Giờ đây công chúng không còn kiên nhẫn nữa. Bỗng nhiên lần thứ tư lại vang lên những tiếng kêu, to hơn và tin tưởng hơn. Và đúng thật, trên chân trời hiện ra những chấm đen, mà chúng nhanh chóng lớn dần thành những hình người đang chuyển động.
Tiếng hoan hô ồn ào vang lên dưới gốc cây sồi, khi ba kỵ sĩ xuất hiện từ sau màn không khí nóng bỏng của đồng cỏ và tiến lại gần gốc cây.
Hai trong số họ không khó gì nhận ra - đấy là Zep Xtump và Kacxi Kolhaun. Cũng rất dễ nhận ra người thứ ba - bởi bộ dạng của nó quá khác thường.
Những tiếng reo ban đầu của đám đông chào mừng sự trở về của hai kỵ sĩ được thêm vào những tràng reo hò còn vũ bão hơn, khi họ nhìn thấy người bạn đường của họ, người mà lâu nay là đối tượng của những suy tưởng bí hiểm và những giả thiết kỳ lạ.
Mặc dầu giờ đây bí mật bao quanh nó đã tan đi, nhưng nó vẫn gây nên những nỗi sợ hãi xao xuyến.
Sau lời chào là một sự im ắng. Không ai phá vỡ nó cho đến khi các kỵ sĩ đã đến thật gần, bây giờ chỉ còn những tiếng thì thầm rụt rè vang lên đây đó, dường như những ý nghĩ của khán giả quá kín đáo để có thể nói to lên.
Những người chạy đi đón lại càng trở nên im lặng ưu tư khi họ đi kèm với hai kỵ sĩ đến dưới gốc cây sồi. Ba kỵ sĩ dừng lại ngay giữa đám đông.
Hai người nhảy xuống ngựa, người thứ ba ngồi lại trên yên.
Kolhaun đưa con ngựa của mình về một phía và biến mất trong đám đông. Không ai còn để ý tới sự có mặt của hắn. Mọi cái nhìn, đồng thời mọi ý nghĩ đều tập trung về phía kỵ sĩ không đầu.
Zep Xtump, sau khi để con ngựa già của mình lại một chỗ, ông đến cầm hàm thiếc con ngựa của kỵ sĩ không đầu tới chỗ cây sồi, nơi tòa đang an tọa dưới bóng của nó.
Một tiếng rú lên: “Chúa tôi, chính là nó!” - Một ông già lảo đảo đi lên phía trước và dừng lại bên cạnh kỵ sĩ không đầu.
Đó là cha chàng.
Từ xa vọng đến một tiếng kêu rồi chuyển thành tiếng rên rỉ nghẹn ngào như có người phụ nữ nào đó bị ngất đi. Đó là chị gái chàng.
Người ta dìu Vili Pôindekter đi. Ông không chống lại, rõ ràng là ông không còn biết những gì xảy ra xung quanh. Người ta đưa ông tới cỗ xe và đặt ông ngồi cạnh con gái.
Nhưng chiếc xe không chạy đi. Luiza Pôindekter điều khiển ngựa. Nàng còn chưa đi khỏi đây khi còn chưa biết cái kết cục cuối cùng của phiên tòa, khi tòa còn chưa công bố bản án, khi còn chưa đến giờ treo cổ nếu kết cục của nó là như vậy.
Người ta đề nghị người thợ săn già đến vị trí của nhân chứng.
Ông tới, không cần nhiều thủ tục hình thức. Bởi Zep Xtump đã thề rồi, người ta chỉ đề nghị ông kể tất cả những gì ông biết về vụ này.
- Lần đầu tiên tôi nghe kể về chuyện kỳ lạ này là ngày thứ hai sau cái ngày chàng Henri Pôindekter trẻ tuổi bị mất tích. Người ta kể cho tôi đúng lúc tôi đi săn về. Người ta còn nói rằng họ buộc cho chàng Muxtanger tội giết người. Tôi hiểu rằng chàng không phải là người có thể làm điều này và tôi lập tức lên đường tìm chàng.
Ở nhà chàng chỉ có một mình Felim, người hầu của chàng. Gã trai đang quá khiếp hãi bởi tất cả những gì đã xảy ra. Tôi không tài nào hiểu nổi những gì mà hắn kể lại. Đang lúc chúng tôi nói chuyện thì con chó chạy tới. Trên cổ của nó có đeo một vật gì đó. Té ra đó là danh thiếp của chàng Muxtanger. Trên tờ giấy có những dòng chữ viết bằng mực đỏ, chính là viết bằng máu. Những dòng chữ dành cho những người biết đọc nhằm báo cho họ biết nơi có thể tìm được chàng. Tôi đi ngay tới đó mang theo Felim và con chó. Chúng tôi đến thật đúng lúc và cứu được chàng Muxtanger khỏi móng vuốt của một con thú có đốm mà người Mếchxich gọi là hổ. Trước đó tôi lại nghe chàng Iếclăng trẻ tuổi gọi nó là con báo đốm. Tôi đã nhả đạn vào con mèo lớn đó và kết liễu ngay đời nó. Sau đó, chúng tôi đưa chàng Muxtanger về căn lều của chàng. Chúng tôi đã phải đưa chàng về nhờ một thứ giống như một chiếc cáng bởi vì một bước chàng cũng không thể tự đi được. Và còn có cái gì đó không ổn với cái đầu chàng. Chàng phản ứng không hơn gì con gà tây rừng trong tiết xuân. Chàng nằm liệt cho đến khi xuất hiện đội quân đến tìm chàng...
Nhân chứng im lặng trong một phút, dường như ông muốn cân nhắc xem có nên kể tất cả những gì xảy ra trong căn lều của chàng Muxtanger. Im lặng về chúng là tốt hơn chăng?
Ông chọn điều cuối cùng.
Tuy nhiên điều này chẳng làm viên chưởng lý thích thú và ông ta bắt đầu thẩm vấn người thợ săn.
Cuối cùng ông ta cũng buộc người thợ săn kể lại tất cả những xảy ra cho đến lúc người ta giam Moric Giêran vào ngục.
- Nào, bây giờ. - Zep Xtump nói khi người ta đã kết thúc việc hỏi cung ông. - Các ngài đã yêu cầu tôi kể những gì tôi biết bên ngoài vụ việc này, những gì mà các ngài còn chưa nghĩ tới chuyện hỏi, tôi muốn tự mình thêm vào.
- Hãy tiếp tục đi, ngài Xtump. - Viên luật sư từ Xanh Antôniô nói.
- Vậy thế này. Những gì mà tôi sẽ nói ở đây, không chỉ liên quan tới người bị xét xử, mà còn tới một con người khác mà chính hắn phải ngồi thay vào chỗ của chàng. Bây giờ tôi còn chưa nói tên hắn ra đây. Tôi chỉ nói những gì tôi đã biết. Các ngài, các ngài thẩm phán sẽ tự đoán ra những điều còn lại.
Người thợ săn già dừng một chút để thở ra như đang chuẩn bị kể một câu chuyện dài.
Không ai định ngắt lời ông hoặc giục giã ông. Tất cả đều cảm thấy ông có thể khám phá ra vụ giết người. Kỵ sĩ không đầu không còn là điều bí mật nữa.
- Thế đấy, các bạn! - Zep nói tiếp. - Sau khi được nghe và cái chính là được nhìn thì tôi hiểu rằng chàng Pôindekter không còn sống nữa. Đồng thời tôi còn biết chắn chắn một điều nữa, đó là không phải chàng Muxtanger, không phải Moric Giêran gây nên tội ác hèn hạ này. Thế thì là ai? Đây là câu hỏi hành hạ tôi cũng như rất nhiều quý vị đã từng suy nghĩ về điều này. Nhiều người, quỷ tha ma bắt, đã chống lại chàng, điều này tôi không phản đối. Nhưng tất cả đều không lay chuyển được tôi. Tôi quyết định tự mình nghiên cứu những dấu vết trên đồng cỏ. Tôi biết rằng tôi sẽ tìm ra những dấu ngựa từ đó đi và ngược lại. Nhưng, quỷ tha ma bắt ở đó có quá nhiều dấu vết, lại đi về rất nhiều hướng. Nếu không có điều đó thì mọi việc quả là rất đơn giản. Vết một con ngựa làm tôi đặc biệt quan tâm và tôi quyết định đi theo nó dù cho đến cùng trời cuối đất. Đây là dấu vết một con ngựa Mỹ và một chiếc móng của nó bị sứt. Đây chính là cái móng đó.
Nhân chứng thò tay vào túi sau của chiếc áo choàng và thong thả lôi từ đó ra một chiếc cá sắt đã bị vỡ.
Ông nâng nó lên đủ cao để cho viên quan tòa cùng cái vị hội thẩm và tất cả những người có mặt đều nhìn thấy.
- Thế đấy, ngài chánh án và các ngài hội thẩm, con ngựa với chiếc móng sứt phi trên đồng cỏ vào chính đêm hôm đó, cái đêm xảy ra vụ giết người. Nó đi theo vết người bị giết và đồng thời đi theo cả người bị buộc tội. Nó theo sau họ và dừng lại không xa nơi xảy ra án mạng. Nhưng chủ của nó lại đi tiếp đến tận chỗ mà người ta tìm ra vũng máu. Đấy là việc làm của bàn tay hắn. Tên giết người cưỡi trên con ngựa có chiếc móng sứt...
- Tiếp tục đi, ngài Xtump. - Viên quan tòa nói. - Hãy giải thích, cái thông báo bất ngờ này của ngài có ý nghĩa gì?
- Nó như thế này: Con người mà tôi nói đến đã giấu mình trong rừng và từ đó nhả đạn giết chết chàng Pôindekter trẻ tuổi.
- Người nào? Hắn là ai? Hãy gọi tên hắn! Gọi tên hắn! - Hai mươi giọng cùng gào lên một lúc.
- Các ngài hãy tìm tên hắn ở kia.
- Ở đâu?
- Trong cái xác này... Các ngài hãy nhìn đây. - Nhân chứng vừa nói tiếp vừa chỉ vào cái xác chết. - Các ngài có nhìn thấy vết máu đỏ trên chiếc xerap vằn này không? Giữa vết máu có một lỗ thủng mà sau lưng lại không có lỗ thủng. Thế đấy, tôi nghĩ rằng viên đạn vẫn còn lại trong thân người. Chúng ta hãy ấy nó ra và xem thử.
Không ai phản đối. Một vài người bước lên. Họ thận trọng nhấc tấm xerap lên.
Một sự im lặng vô cùng trang nghiêm bao trùm xung quanh. Chỉ khi tấm xerap được vén lên, tiếng thì thầm mới vang lên dọc theo đám đông.
Trên xác chết là chiếc áo blu xanh da trời có những nếp xếp li ở ngực. Chiếc quần cũng màu như vậy với một dải mài sáng dọc theo đường may chỉ nhìn rõ tới đầu gối bởi vì chân chàng đi đôi ghệt bằng da đốm.
Thắt lưng được buộc bằng hai vòng dây bện bằng lông đuôi ngựa. Các đầu dây được buộc chặt vào mỏ yên, nhờ vậy cái xác giữ được ở tư thế ngồi. Thêm vào đó nó còn được buộc chặt bởi những mẩu dây khác vào bàn đạp và được chằng lại dưới bụng ngựa.
Tất cả giống y như những lời bị cáo đã mô tả, duy chỉ thiếu có cái đầu.
Vậy nó ở đâu?
Không ai dám đưa ra câu hỏi này. Vừa lắng nghe những điều Zep Xtump nói, mọi người vừa chăm chú nhìn vào xác chết.
Nó bị bắn vào hai chỗ: một viên đạn cắm phía trên vùng ngực còn viên thứ hai nhằm vào đúng lồng ngực, phía trên khoang bụng.
Tất cả mọi người đều chăm chú nhìn vào vết thương dưới. Xung quanh lỗ thủng chảy máu ra. Vải áo blu mềm thấm đẫm máu.
Vết phía trên rõ ràng không phải la vết thương. Đó chỉ là một lỗ thủng không lớn trên vải, chừng bằng hạt đậu, từ xa hầu như không thấy rõ vì quanh nó không có máu.
- Cái này. - Zep vừa nói vừa chỉ vào lỗ thủng phía trên. - Không có ý nghĩa gì. Các ngài nhìn thấy đấy, ở đây không có máu, điều đó chứng tỏ rằng viên đạn đã găm vào xác chết chứ không phải vào người sống. Đây là chỗ tôi đã bắn vào đó trong cái đêm trên bờ vực. Còn đây là vết thứ hai, nó hoàn toàn khác. Nó là một vết thương chết người. Và nếu tôi không nhầm thì các ngài sẽ tìm được viên đạn ở chính chỗ này đây. Cần phải mổ ra để xem xét.
Lời đề nghị của người thợ săn già không gặp phải sự phản đối. Ngược lại, chính viên quan tòa ra lệnh lấy viên đạn ra.
Dây được gỡ ra và người ta nhấc cái xác chết khỏi yên ngựa.
Nó đã cứng lại, cứng đờ ra như gỗ. Chân và tay hoàn toàn không thể bẻ gập lại được. Người nó cũng rất nhẹ, dường như tất cả đều khô quắt lại. Trọng lượng của nó không hơn một cái xác ướp.
Người ta cẩn thận đặt nó xuống cỏ. Một vài người im lặng cúi xuống. Xem Menli đóng vai trò người làm phẫu thuật. Theo lệnh viên quan tòa, ông ta khoét một vòng quanh vết thương, nơi từ đó máu chảy ra.
Phía bên trái phổi, người ta tìm thấy được vật cần tìm. Con dao săn nhọn chạm phải một vật cứng giống như một viên đạn chì. Đúng là một viên đạn chì!
Vết cách tách qua xương sườn đến phổi.
Người ta lấy viên đạn ra lau sạch và chuyển cho các vị hội thẩm.
Cho dù nó có bị xước đi trong nòng súng, cho dù nó bị sứt mẻ ở nơi nó dập phải chiếc xương sườn nhưng dù sao trên nó vẫn còn nhận ra được hình vầng trăng khuyết và ba chữ cái “K.K.K”.
Những dấu hiệu này nói lên rất nhiều điều. Trong số những người đang xem xét chúng có một vài người nhớ lại rằng họ đã nghe nói về những dấu hiệu này trước đó. Họ có thể làm chứng được rằng kẻ nào đã ba hoa về những dấu hiệu này trong lúc hạ được con báo.
Kẻ nào lúc bấy giờ đã khoác lác chắc hẳn lúc này phải lấy làm hối tiếc.
Nhưng hắn ở đâu?
Đám đông bắt đầu đưa ra câu hỏi này.
- Ngài giải thích điều này như thế nào? Ngài Xtump? - Luật sư hỏi.
- Còn phải nói gì nữa, sự việc rất đơn giản! Ngay cả những người non nớt cũng thấy rõ như ban ngày là viên đạn này đã giết chết chàng Pôindekter trẻ tuổi.
- Nhưng ngài nghĩ sao, ai đã bắn?
- Cái này cũng không kém phần rõ ràng. Khi con người ký tên mình vào bức thư, ai cũng biết bức thư đó do ai gửi tới. Thật ra đó là những chữ cái đầu tiên, đoán được chúng không khó. Chính những chữ cái ấy đã nói rõ.
- Tôi thấy không có gì đặc biệt ở đây. - Viên chưởng lý xen vào. - Viên đạn có đánh dấu, đó là sự thật. Trên nó có những cái có thể hoặc cũng không có thể liên quan tới một công dân đáng kính ở địa phương. Thậm chí có thể cho rằng đây là những chữ cái đầu của tên anh ta và viên đạn là của anh ta. Nhưng dù sao những cái đó cũng chưa chứng minh được gì. Giết người bằng vũ khí ăn cắp là chuyện khá thường tình. Ai có thể phản đối được điều này? Ngoài ra, - Viên chưởng lý tiếp. - người ấy thực hiện tội ác để làm gì, con người mà ngài ám chỉ ấy? Tất cả chúng tôi đều biết, đây là những chữ cái đầu tên của ai. Tôi nghĩ rằng anh ta sẽ tự mình phủ nhận điều này. Bởi điều này cũng chưa chứng minh được cái gì. Còn những chứng cớ khác cho phép nêu tên anh ta trong vụ án này lại không có.
- Ngài nghĩ vậy ư? - Zep Xtump hỏi, ông nóng lòng chờ đợi cho viên chưởng lý kết thúc. - Thế ngài gọi cái này là cái gì?
Cùng với những lời nói đó, Zep lôi từ trong bao đựng thuốc của mình ra một miếng giấy nhàu nát bị xạm đen vì khói thuốc súng.
- Tôi đã tìm thấy cái này trong đám cây cạnh nơi xảy ra vụ án mạng. - Người thợ săn già vừa nói vừa đưa mẩu giẩy cho những vị hội thẩm. - Nó bị vướng vào gai của cây xiêm gai, nó rơi ra từ nòng súng của chính khẩu súng săn mà từ đó bay ra viên đạn giết người. Theo như tôi hiểu, đây là một mẩu phong bì dùng làm ngòi. Thật thú vị là trên nó lại có cái tên hoàn toàn tương ứng với những chữ cái đâu trên viên đạn. Các ngài hội thẩm có thể tự đọc.
Người đứng đầu các vị hội thẩm cầm lấy tờ giấy. Sau khi vuốt thẳng nó, ông đọc to: “Kapitan Kacxi Kolhaun39“.