Chương 4

Có hai thế giới, có thể có muôn vàn thế giới, nhưng với anh, chỉ có hai thế giới. Hai thế giới tuyệt đối phân cách, có thứ bậc và không có biên giới chung còn anh thì muốn biến thế giới xa lạ nhất với mình thành thế giới của riêng mình, như thể anh đã phát hiện ra rằng phần cơ bản nhất của con người anh đúng là phần xa lạ nhất với chính anh và giờ đây, anh phải khám phá cái phần đó, phải đương đầu với nó, bởi vì người ta đã tước đoạt cái phần đó của anh ngay trước khi anh ra đời, bắt anh phải sống cuộc sống của một kẻ xa lạ mà anh không hay biết, một cuộc sống trong đó tất cả những gì quen thuộc với anh đều trở nên đáng ghét, thậm chí không thể gọi đó là cuộc sống mà là sự giễu nhại cuộc sống một cách máy móc, thứ mà anh những muốn quên đi, bằng cách, ví dụ, để cho cơn gió lạnh từ núi cao quất vào mặt khi anh cùng Libero ngồi đằng sau một chiếc 4x4 xóc nảy do Sauveur Pintus lái trên con đường gồ ghề dẫn đến chuồng cừu. Matthieu đã mười sáu tuổi và giờ đây, kỳ nghỉ đông nào anh cũng về làng sống trong cái gia tộc phức tạp của gia đình Pintus, với sự thoải mái của một nhà dân tộc học dạn dày kinh nghiệm. Người anh cả của Libero mời họ đi chơi một ngày với mình, và khi đến chuồng cừu, họ thấy Virgile Ordioni đang bận thiến những con lợn con được vây kín trong hàng rào. Hắn vừa lấy thức ăn để nhử lợn vừa phát ra những âm thanh khác nhau như rót mật vào tai lợn, và khi có một con, bị cái thứ âm nhạc hay ho đó mê hoặc, hoặc nói nôm na hơn, bị tính phàm ăn làm cho mù quáng, bất cẩn tiến lại gần, Virgile nhảy bổ vào, vật con lợn xuống đất như vật một túi khoai lang, cầm lấy hai chân sau lật ngửa nó ra rồi cưỡi lên bụng nó, dùng cặp đùi to ghì chặt con lợn bị lừa. Giờ đây con vật bắt đầu kêu lên những tiếng eng éc đinh tai nhức óc, hồ như linh cảm con người đang làm gì đó không tốt lành, còn Virgile thì cầm dao rạch bìu dái của nó một cách dứt khoát, thọc ngón tay vào trong để lôi ra hòn dái đầu tiên và cắt cuống, rồi cho hòn dái thứ hai chịu chung số phận sau đó ném cả vào trong một cái xô lớn đã đầy một nửa. Khi mọi việc xong xuôi, con lợn được thả ra. Thể hiện một sự kiên cường làm cho Matthieu rất ấn tượng, con lợn tiếp tục ăn như không hề có việc gì xảy ra, bên cạnh những đồng loại vô tình của nó, tất cả bọn đều lần lượt qua đôi bàn tay xảo luyện của Virgile. Matthieu và Libero chống khuỷu tay lên barie và nhìn cảnh tượng đó. Sauveur từ chuồng cừu đi ra gặp họ.

– Matthieu có lẽ chưa bao giờ thấy thiến lợn nhỉ? Matthieu lắc đầu còn Sauveur nhếch miệng cười.

– Virgile giỏi lắm. Anh ấy biết việc. Không có gì phải bàn cãi.

Nhưng Matthieu không nghĩ đến việc nói bất cứ điều gì bởi trong hàng rào đang diễn ra một cảnh tượng thú vị. Virgile ngồi trên con lợn mà hắn vừa rạch bìu dái, miệng chửi thề rồi quay về phía Sauveur đang hỏi hắn có việc gì xảy ra.

– Chỉ có một hòn dái thôi! Mỗi một! Hòn kia có thọng xuống đâu!

Sauveur nhún vai.

– Đôi khi có thế thật!

Nhưng Virgile không chịu nhận mình là kẻ thua cuộc, hắn xẻo hòn dái duy nhất, rồi vừa sục sạo bìu dái trống rỗng vừa kêu,

– Tớ thấy nó rồi! Tớ thấy nó rồi!

rồi tiếp tục chửi bởi vì, trả giá quá đắt cho sự dậy thì muộn màng của mình, con lợn đang tuyệt vọng cố sức thoát khỏi kẻ tra tấn vẫn ghì chặt lấy nó, nó giãy giụa khiến cho bụi tung mù và phát ra những tiếng kêu giờ đây đã trở nên gần giống tiếng người đến mức cuối cùng Virgile cũng phải buông xuôi. Con lợn đứng dậy chạy trốn vào góc chuồng, vẻ cau có, chân lẩy bẩy, đôi tai dài lấm chấm đen cụp xuống mắt.

– Nó chết chắc? Matthieu hỏi.

Virgile tay xách xô đến gặp họ, hắn lau mồ hôi trán rồi vừa cười vừa nói,

– Nó không chết đâu, nó chỉ hơi bị chấn động thôi, lợn khỏe lắm, thế không chết được đâu,

rồi tiếp tục cười và hỏi,

– Thế nào? Các cậu khỏe chứ? Ta đi ăn nhé?

thế là Matthieu hiểu ra bữa ăn của họ đang ở trong xô. Anh cố gắng không tỏ ra ngạc nhiên bởi vì thế giới này là của anh, ngay cả khi anh chưa hoàn toàn hiểu, và mỗi điều ngạc nhiên dẫu có chán ngắt đến mấy cũng phải được chối bỏ ngay tức thì và phải được biến thành thói quen, cho dù sự đơn điệu của thói quen đúng là không ăn khớp với sự khoái chí mà Matthieu cảm nhận được khi nhét vào mồm những hòn dái lợn được nướng bằng củi, trong khi một cơn gió lớn đang thổi mây vế phía núi cao, phía trên một nhà thờ nhỏ bé màu trắng thờ Đức mẹ đồng trinh, dưới chân nhà thờ có những cây nến hồng điều đang cháy. Đó là những cây nến mà Sauveur và Virgile thỉnh thoảng đốt lên để tôn vinh người đồng hành cô độc, và tôn vinh những bàn tay xây nên nhà thờ này, những bàn tay từ lâu đã bị gió cuốn sạch nhưng vẫn để lại dấu vết tồn tại của chúng ở nơi đây. Phía trên nhà thờ, dọc theo một cái dốc đứng, người ta thấy vết tích của những bức tường đã đổ, gần như vô hình bởi chúng cùng màu đỏ với hốc đá granit. Những bức tường bắt đầu từ hốc đá này trước khi bị núi cao dần dần ôm vào bầu vú toàn đá cùng cây cúc gai của nó, như để thể hiện không phải sức mạnh mà là sự dịu dàng của nó. Sauveur đun cà phê dỏm, lão nói chuyện với Virgile và em trai mình bằng một thứ ngôn ngữ mà Matthieu không hiểu nhưng anh biết đó là ngôn ngữ của lão, anh vừa nghe họ nói chuyện vừa uống cà phê nóng, mơ rằng mình hiểu họ đang nói gì trong khi đối với anh, những gì họ nói không mang ý nghĩa nào khác ngoài nghĩa là tiếng dòng sông gầm rú với tiếng của những con sóng vô hình chảy sâu vào trong vực thẳm được kẹp giữa hai bờ dốc đứng, cái vực như xé núi ra để tạo nên một vết thương sâu, một đường cày được xới lên bằng ngón tay của Chúa khi thế giới khởi thủy. Ăn xong, họ đi theo Virgile vào một gian phòng nơi đang sấy phó mát. Virgile mở một cái rương cũ rất lớn đựng tạp nham những đồ cũ kỹ, những hàm thiếc, những má kẹp cũ kỹ han gỉ, những đôi giày quân sự đủ mọi kích cỡ bằng một loại da thuộc cứng đến mức tưởng như chúng được đúc bằng đồng, rồi hắn lấy ra một khẩu súng trường bọc trong đám giẻ và những cục sắt vụn. Matthieu ngỡ ngàng khi được biết đó là những khẩu tiểu liên Sten đã được thả dù hàng loạt trong chiến tranh, nhiều đến mức bây giờ người ta vẫn còn tìm được trong rừng, từ sáu mươi năm nay vẫn chưa được thu gom còn Virgile thì vừa cười vừa nói bố hắn là một chiến sĩ vĩ đại, là nỗi kinh hoàng của người Ý, khi Ribeddu* cùng người của ông ta nện gót giày lên vùng đất đó và lặng lẽ hành quân trong đêm, vừa tiến vừa nghe ngóng tiếng động cơ máy bay. Virgile vỗ vai Matthieu đang há hốc miệng nghe, vừa nghe vừa tưởng tượng mình cũng là một người hùng đáng sợ.

•

Biệt danh của Dominique Lucchini, thủ lĩnh du kích cộng sản vùng Alta Rocca. (Chú thích của tác giả.)

– Nào, ta đi bắn nào.

Virgile kiểm tra súng, lấy đạn và họ kéo nhau lên ngồi trên một mỏm đá lớn chìa ra trên thung rồi thay nhau bắn vào sườn núi trước mặt, tiếng súng mất hút trong rừng Vaddi Mali, những đám sương mù giờ đã bốc lên từ biển khơi và thung lũng, Matthieu thấy lạnh, súng giật làm anh bầm tím cả vai. Với anh, không có gì vui hơn.