Chương 7

Ban đầu, con đường thánh giá của Bernard Gratas có vẻ vui như hội. Matthieu và Libero đang làm luận văn thạc sĩ ở Paris thì hằng tuần anh ta bắt đầu tổ chức đánh poker tại phòng trong của quán bar. Việc Bernard Gratas tự mình nảy ra sáng kiến đó thật là đáng nghi. Hẳn có ai đó đã gợi ý cho anh ta. Người này tuy ẩn danh nhưng có lẽ đã hiểu trong tay mình là một con chim bồ câu, một con chim có niềm khát khao cháy bỏng và gấp gáp là được vặt lông. Những ván bài poker chóng gặt hái được thành công rực rỡ ngay khi người ta đồn ầm trong vùng rằng Gratas là một tay chơi vừa tệ hại vừa bất cẩn, hơn nữa lại tin chắc rằng poker là một trò chơi may rủi và rồi ai cũng sẽ may mắn. Anh ta bắt đầu hút xì gà con nhưng điều đó chẳng giúp ích được gì, cặp kính đen mà giờ đây anh ta đeo ngày cũng như đêm cũng không thể cứu anh ta. Anh ta mất tiền một cách vương giả, lịch thiệp đến mức mời những đồ tể của mình một chầu rượu. Một hôm, không hề có điềm báo gì, vợ con anh ta và bà già bỗng dưng biến mất. Được tin, Marie-Angèle đến an ủi anh ta và gặp anh ta trong quán bar. Anh ta đang bị kích động ghê gớm. Anh ta khẳng định vợ mình bỏ đi mang theo hết đồ đạc trong nhà. Anh ta ngủ trên cái nệm mà người vợ đã miễn cưỡng để lại. Marie-Angèle định nói vài câu chiếu lệ thì anh ta tuyên bố rằng đó là điều tốt đẹp nhất chưa bao giờ có, cuối cùng anh ta cũng được giải thoát khỏi một mụ vợ ác mỏ, ba thằng con vừa ngu ngốc vừa vô ơn, chưa kể bà già, người mà trước khi bị lẫn cẫn và không làm chủ được chuyện tiêu tiểu, đã tiêu tốn không biết bao nhiêu kho tàng hiểm độc để hủy hoại cuộc sống của anh ta, bởi vì bà ta ác không thể tưởng, ác đến mức anh ta nghi ngờ bà ta vẫn âm thầm hả hê là đã ốm liệt giường và có thể yên tâm quấy nhiễu mọi người cho đến khi chết mà không ai có thể trách được bà, và anh ta chắc rằng đến trăm tuổi bà ta mới chết, bà ta già mà dai lắm, đã bao năm nay anh ta thầm mơ tưởng tới những vụ tai nạn trong nhà hay cái chết không đau đớn trong khi vẫn kiên cường chịu đựng một cuộc sống mà anh ta không hề mong cho kẻ thâm thù lớn nhất của mình, nhưng tất cả đã xong xuôi và giờ đã đến lúc sống, anh ta không có ý định từ bỏ, cuối cùng anh ta cũng sắp có thể bộc lộ con người sâu kín của mình, con người mà anh ta luôn giấu kín tận trong lòng, vì mệt mỏi, vì chán chường, vì hèn nhát, giờ đã hết phải cúi đầu quy phục, anh ta hồi sinh và bảo Marie-Angèle rằng đó là nhờ bà, giờ anh ta cảm thấy như ở nhà, có nhiều người bạn thân thiết vây quanh, vợ anh ta có thể đã toi đời nhưng anh ta không còn quan tâm nữa, anh ta đã đạt được, vất vả lắm mới đạt được quyền được sống ích kỷ và chưa bao giờ, đúng là chưa bao giờ anh ta cảm thấy sung sướng đến thế, bởi vì cuối cùng anh ta cũng được sung sướng, anh ta nhắc đi nhắc lại điều đó, với một sự thành thực hiển nhiên và gần như bệnh lý, vừa nhắc lại vừa đặt lên người Marie-Angèle một cái nhìn biết ơn ngây ngất đến mức Marie-Angèle sợ anh ta sẽ nhào tới ôm chặt lấy bà, rõ ràng là anh ta đang kìm nén, chỉ nói cảm ơn thôi chứ không thể thú nhận với bà rằng, trước tiên, anh ta biết ơn bà đã đẻ ra Virginie, người mà anh ta có quan hệ từ nhiều tuần nay và mối quan hệ này cuối cùng đã biến anh ta thành một người đàn ông hạnh phúc. Hạnh phúc chưa bao giờ rõ ràng hơn thế. Bernard Gratas luôn miệng cười, cười rất to, cười vì những lý do vớ vẩn, anh ta hồ hởi vô cùng, đi đi lại lại giữa quầy và gian phòng mà không bao giờ tỏ ra chút gì gọi là mệt mỏi hay say rượu, cho dù giờ đây anh ta đã bắt đầu nốc rượu như nước lã, anh ta dồn dập thể hiện những thái độ và cử chỉ thân thiện quá trớn đối với khách hàng và mất tiền với một sự khoái trá mà ai cũng nhận ra, cảnh tượng anh ta khoan khoái có điều gì đó thật là khó chịu, như thể đó chỉ có thể là triệu chứng của một căn bệnh tâm hồn ti tiện mà lại là một căn bệnh truyền nhiễm, Bernard Gratas càng tỏ ra ân cần và thân thiện thì người ta càng kinh tởm xa lánh anh ta, thế mà dường như anh ta không hề hay biết, rõ ràng giờ đây anh ta đang sống trong một thế giới mà ảo tưởng là uy quyền duy nhất. Nhưng rủi thay cho chúng ta, có lẽ sự ngự trị của ảo tưởng không bao giờ có thể hoàn hảo và thậm chí một người như Bernard Gratas hẳn cũng mơ hồ cảm thấy rằng trong toàn bộ chuyện này không có gì là thực, luôn luôn dao động dưới sức nặng của niềm tin mà anh ta không thể phá hoại, cũng không thể bộc lộ, niềm tin mà anh ta chỉ có thể tìm cách lẩn tránh bằng cách dàn dựng hạnh phúc của riêng mình với một sự ương bướng thô kệch và tuyệt vọng, và anh ta không hiểu tại sao, thỉnh thoảng, anh ta lại bừng tỉnh vào ban đêm, trái tim phập phồng lo lắng vào cái ngày tháng Sáu mà, sau khi anh ta bảo cô ta đến sống với mình, Virginie nhún vai đầy vẻ kiểu ngạo đáp rằng anh ta điên thật rồi, rằng cô ta không muốn gặp anh ta nữa, sau đó cô ta ra thềm sưởi nắng, sai anh ta lấy một cốc nước mát, anh ta lặng thinh làm ngay. Điều mà anh ta đang ra sức lẩn tránh đã bắt kịp anh ta và làm cho anh ta mệt mỏi. Virginie nhìn anh ta vẻ khó chịu,

– Giận gì mà giận. Chẳng ra thể thống gì cả.

Anh ta tiếp tục công việc của mình một cách bình thường trong vài ngày nữa, như thể có một sức ì phi lý nào đó thúc giục, và một buổi tối, vào giờ uống khai vị, khi trong quán khách khứa đông đúc, anh ta nước mắt giàn giụa than thân trách phận, kể khổ kể sở hệt như lúc anh ta khoe khoang hạnh phúc của mình, cũng với sự ngây thơ vô liêm sỉ ấy, anh ta vừa nức nở vừa lớn tiếng nhắc đến cơ thể trần truồng tuyệt mỹ của Virginie, ánh mắt nhìn đăm đăm khó hiểu của cô ta chẳng khác gì ánh mắt của một nữ hoàng hờn dỗi trong khi anh ta cố hết sức cho ra cho vào mà không bao giờ có thể moi ra dẫu chỉ một tiếng thở dài của cô ta, như thể cô ta chỉ là nhân chứng của một sự việc mà cô ta theo dõi rất tập trung nhưng sự việc đó không mấy liên quan đến cô ta, anh ta khóc lóc nhớ lại rằng anh ta càng yêu cô ta cuồng nhiệt bao nhiêu thì cái nhìn của cô ta càng trở nên đăm đăm và rắn rỏi bấy nhiều giữa hai hàng mi dài, ánh mắt mà không sự run rẩy nào có thể làm xao động, và anh ta cảm thấy vừa nhục nhã vừa bị cuốn hút bởi cái nhìn biến anh ta thành một con vật thí nghiệm trong khi sự hưng phấn của anh ta không hề suy giảm, trái lại là đằng khác, anh ta vừa nói vừa sịt mũi rất to, anh ta càng ngày càng hưng phấn, và thế là trong quán bar, những tiếng thì thầm phản đối đầu tiên bắt đầu dấy lên, có ai đó hét lên với anh ta rằng anh ta phải biết kiềm chế và im mồm đi nhưng anh ta không thể im lặng, anh ta không còn dây thần kinh xấu hổ nào, mặt anh ta bóng loáng nước mắt và nước mũi, anh ta đưa ra những chi tiết vừa cụ thể vừa tởm lợm, kể về cái cách mà Virginie mắt không rời anh ta, áp lòng bàn tay vào lưng anh ta, vừa lấy ngón tay giữa vuốt dọc xuống cột sống vừa nhìn anh ta với sự khinh bỉ đớn đau mà mỗi lần anh ta nhận ra là mỗi lần anh ta kinh hãi, biết rằng chẳng chóng thì chầy anh ta muốn nhịn sung sướng cũng không được, trong khi những người có mặt lúc đó kinh hãi dõi theo đường đi sỗ sàng của ngón tay giữa, họ đã thừa đoán ra điểm đến khắc nghiệt của nó, trong khi họ đang nhẫn nhục chịu đựng việc Bernard Gratas miêu tả chi tiết về sự cực khoái thì Vincent Leandri tiến lại gần, tát anh ta hai cái rồi cầm tay lôi anh ta ra ngoài. Bernard giờ đang quỳ trên vỉa hè và không khóc nữa. Anh ta nhìn Vincent,

– Tôi đã mất tất cả. Đời tôi đã hỏng bét.

Vincent không trả lời. Anh đã cố huy động hết khả năng thương hại của mình mà vẫn còn muốn đánh anh ta. Anh đưa cho anh ta một chiếc khăn mùi soa.

– Mày cũng thế, mày đã ngủ với nó. Tao biết. Sao nó lại có thể làm việc đó nhỉ?

Vincent ngồi xổm bên cạnh anh ta,

– Nếu mày nghĩ mình dang cặp bổ với Virginie thì mày là thằng ngu xuẩn nhất. Đừng có mà làm cho người ta phát bực với câu chuyện của mày nữa. Đàng hoàng lên tí đi.

Bernard Gratas lắc đầu,

– Đời tôi đã hỏng bét.