Thượng đế cho mỗi người

Em chỉ thích ngắm những ngôi chùa từ bên ngoài, vì kiểu kiến trúc hiếm khi nào cao hơn ngọn cây cổ thụ gần đó nhắc em rằng chúng ta đang chung sống với thiên nhiên và cây cối.

Em chỉ thích ngồi trong nhà thờ khi nó hoàn toàn vắng vẻ, không có đám đông giáo dân đọc kinh hay dâng lễ. Giữa không gian thinh lặng với trần nhà thật cao, những hàng ghế trống xếp dài, em nhận ra mình nhỏ bé làm sao.

Những quan niệm khác nhau về cội nguồn thế giới, về cái chết và sự cứu rỗi thực sự hấp dẫn em. Vì vậy, dù tiếp xúc với giáo lý Công giáo từ thuở sơ sinh nhưng em luôn say mê việc tìm hiểu về các tôn giáo khác.

Khi còn nhỏ, em thường tự hỏi, nếu con người là trung tâm thì dường như phần còn lại của vũ trụ này có vẻ quá dư thừa. Em thích những câu hỏi, nhất là những câu thậm chí khiến em chẳng màng đến việc đi tìm đáp án. Thi thoảng trong đám ý nghĩ rối rắm lại bật lên một câu hỏi như vậy. Thay vì dẫn đến câu trả lời, nó lại sinh ra những câu hỏi khác với một tốc độ đáng kinh ngạc, tương tự sự sinh sôi của tế bào. Chẳng mấy chốc, nó đã đưa em đi xa đến không ngờ. Với em, đó là một hành trình dài, đi từ sự khiêm tốn trước tha nhân đến cúi đầu trước cả cỏ cây và vạn vật.

Và rốt cuộc thì em luôn muốn thực hành tôn giáo một cách riêng tư, thậm chí trong sự cách biệt với cả anh và các con. Em nghĩ, có lẽ mỗi người nên có một Thượng đế của riêng mình, một tôn giáo của riêng mình, sau tất cả những hiểu biết và cảm nghiệm mà chúng ta đã thu thập được. Tại sao không? Có lẽ chính kiểu thức đó sẽ giúp ngăn ngừa những lừa lọc, u mê, giả dối khởi nguồn từ ý muốn phán xét, chi phối và điều khiển người khác. Có lẽ tôn giáo nên đi từ hoang mang đến xác tín hơn là ngược lại, nên là sự chọn lựa hơn là một phần mềm được cài đặt sẵn.

Sau tất cả, giáo lý Công giáo với em chỉ tóm gọn trong từ bác ái. Triết lý Phật giáo, em chỉ nhớ hai chữ từ bi. Và Hồi giáo, chính là lòng khoan dung. Cả ba chung quy lại cũng chỉ trong một từ mà thôi: THƯƠNG. Thương mình và thương người.

Em tin rằng tình thương đối với loài người cũng giống như máu và oxy đối với cơ thể sống. Mỗi con người là một tế bào. Sự liên kết bởi máu huyết tạo nên một cơ thể khỏe mạnh. Khi yêu thương bị đứt đoạn, những tế bào bị rời bỏ và trở thành những vết thương hoại tử. Và khi quá nhiều yêu thương đứt đoạn, thì xã hội loài người chỉ còn là một cơ thể đang phân hủy.

Em sẽ nương vào một từ thương để mà sống trọn đời mình. Em chỉ nương vào từ đó để nhìn vạn vật và nhân thế. Em nương vào từ đó để đối xử với tha nhân, gia đình và chính bản thân. Em trao lại cho con một từ thương, dạy con cũng chỉ một từ thương. Thương là cố thấu hiểu và tránh không xâm phạm đến bất cứ ai, kể cả bản thân mình, dù là trên phương diện tinh thần, thể xác hay là vật chất. Hay là sự tự do của tâm hồn.

Có lẽ chúng ta vẫn nhân danh tình thương và trách nhiệm để uốn nắn người khác theo con đường mà ta tin là đúng. Ta rao giảng về thiên đường và niết bàn như thể ta đã đặt được một chân lên đó. Ta dạy dỗ người khác về sự khiêm nhường mà quên rằng, ngay từ lúc có ý muốn dạy dỗ thì ta cũng đã bắt đầu đánh mất sự khiêm nhường rồi.

Dù sao thì em không muốn những kiến giải của riêng em về thế giới phía trước sự sống và phía sau cái chết ngăn chặn các con trong hành trình khám phá và tìm kiếm những kiến giải riêng của chúng. Nói cho cùng, ngoại trừ việc xuất hiện trên trái đất này trước con cái mình 25 năm, thì em có gì vượt trội hơn để mà áp đặt?

Hơn thế nữa, khi em rèn dạy con những điều mà em tin là đúng, thì em làm hoàn toàn vì yêu thương chúng, hay vì yêu bản thân em nhiều hơn? Em muốn con trở thành người tốt để hạnh phúc ở kiếp này lẫn kiếp sau, hay em muốn con đừng làm em xấu hổ trước mọi người? Mong muốn nào là bề nổi của tảng băng, và đâu là phần chìm sâu dưới nước? Có lẽ cuộc đời sẽ tốt đẹp hơn khi mỗi người tự xử lý được những vấn đề của chính mình thay vì tất cả đều tìm cách giải quyết vấn đề của người khác.

Đối với cuộc đời và tâm hồn của người khác, điều duy nhất ta nên làm, có lẽ, chỉ là thương. Và việc bố thí với cả lòng thành, thực ra, mới chỉ là dấu phẩy trên chữ ư của từ thương đó mà thôi.