Con mắt Brion

Brion từ nhỏ mắc một chứng bệnh mắt. Nó sinh ra ở vùng nhiệt đới. Năm lên sáu tuổi, nó nghe thấy cha mẹ tỏ ý sẽ về Pháp sống. Tin này làm nó choáng người. Nhân lúc mẹ sơ ý, nó trốn vào rừng, hy vọng mất tích và được bỏ lại trong cõi thiên đường ấy. Nó đi suốt buổi chiều trong rừng rồi mệt mỏi ngã lăn ra, ngủ thiếp đi, cứ tưởng mình ra đi từ lâu ngày rồi. Người ta tìm ra nó ngay tối đó. Hai mắt nó sưng vù gần như không mở được nữa. Cha mẹ nó, lo lắng, gấp rút trở về chính quốc. Brion cứ nhắm mắt, ai hỏi cũng không trả lời. Chẳng ai làm sao biết được nó ăn phải trái cây độc nào hay bị côn trùng nào chích. Brion đóng vai anh mù và anh lầm lì. Các bác sĩ nhãn khoa lừng danh nhất, sau khi thử đủ cách chữa trị, đều chịu nhận bất lực. Brion sống một năm hai hàng mi khép kín. Hai mắt đã hết sưng, nhưng nó kêu không sao mở ra được. Thế rồi, một hôm năm lên bảy, nằm trong giường nó nghe thấy từ dưới sân nhà vọng lên tiếng hát một bài ca các vùng hải đảo. Mẹ thấy nó bồn chồn, tưởng điệp khúc ấy khiến nó buồn và toan đi đóng cửa sổ. Nó háy mắt ngăn lại. Hai mắt mở lớn. Nhưng không phải nó đã khỏi bệnh. Nó thấy, nhưng thế giới xung quanh hoàn toàn tô hồng. Ấy, bệnh của Brion từ khi đến Pháp như thế đấy: nó nhìn đời màu hồng. Mẹ nó, cách nào đó, lại thấy vui sướng. Bà cho đó là dấu hiệu con bà bản chất tình cảm và dịu dàng như bà. Brion lớn lên trong một bầu không khí ấm êm, mượt mà như bộ lông chim hồng hạc. Nó không để ai biết tật nguyền của mình cũng như chẳng cho cha mẹ hay nó rất ghét những sắc dịu nhạt kia. Mỗi lần nhớ lại những màu thắm tươi mà tương phản thời ấu thơ nó lại muốn khóc, nhưng từ khi cuộc đời trùm tấm màn hồng nước mắt nó đã cạn kiệt.

Nó thay đổi. Thôi tìm khuây khỏa bằng những hình ảnh thiên đường. Nó nhìn trực diện vũ trụ từ nay là vũ trụ của nó và càng ngày càng tuyệt vọng. Tuyệt vọng hóa thành điên giận. Điên giận thành ham muốn làm hại. Năm lên chín tuổi, nó giết một con mèo sau khi hành hạ suốt một buổi chiều. Lúc nó về nhà, sau khi ném cái xác đầm đìa máu vào thùng rác nhà hàng xóm, mẹ nó bảo, Lại đây, con mèo con của mẹ, mẹ làm cho con cái bánh kem đây này. Nó đi rửa tay, và vừa cười với mẹ vừa ăn ngốn ăn ngấu cái bánh to tướng. Nó đã khám phá mình thích máu. Mấy ngày liền nó hãnh diện với kỳ tích của mình. Nhất là khi những người hàng xóm mang thây nạn nhân tội nghiệp của nó ra đường la lối tìm thủ phạm cái vụ khủng khiếp ấy. Ở trường, Brion nghe các bạn kể đứa nào cũng đã từng giết mèo. Nhất định là chúng nói khoác. Nhưng Brion cũng ít nhiều cay đắng. Nó đặc biệt đến thế mà lại chỉ phạm một tội ác tầm thường.

Ngày hôm sau, nó lấy cái ná cao su trước khi theo mẹ dạo chơi ở công viên. Giả bộ chạy theo một quả bóng, đi khuất xa, nấp vào một bụi cây, và vào lúc một bé gái đi qua, vừa đi vừa liếm một cây kem, nó bắn một viên đá. Con bé đánh rơi cây kem, đau đớn khóc thét lên, tay bưng mắt phải. Brion lỉnh mất. Nó trở lại bên mẹ, mẹ bảo, Con mèo con của mẹ, ở bên mẹ nghe con, mẹ mới trông chừng con được, ở những vườn này đôi khi có những đứa tàn ác, nhẹ dạ như con, con dễ bị chúng dụ dỗ lắm.

Chuyện cái ná cao su gây chấn động. Cả báo chí cũng nói tới. Brion khoái trá ngắm ảnh nạn nhân thành chột mắt vì nó, nhưng mẹ nó giật tờ báo, Con đừng coi những thứ này, con đa cảm quá, con sẽ buồn khổ cho mà xem.

Mỗi sáng, trên đường đến trường, Brion đều gặp trước sân nhà thờ một ông già mù cho chim bồ câu ăn. Ông ngồi lì suốt ngày trên một cái ghế dài. Một buổi chiều mưa, Brion, sau khi yên trí không ai thấy, đến bảo ông già, Thưa ông, ông phải đi vởi cháu mới được, đằng kia có con chim bị thương. Người mù đứng phắt dậy đi theo đứa trẻ nhân từ. Brion đưa ông lên vùng cao thành phố. Họ lại gần vách đá. Người mù bảo, Tao nghe thấy biển. Brion đáp, Một bước nữa thôi là ông đến biển! Một tiếng kêu rú, nhưng gió cuốn mất hút ngay.

Brion đã hy vọng cứ gây đổ máu nó sẽ tô lại được một màu khác lên thế giới. Nhưng tất cả vẫn cứ hồng một cách thảm thê. Nó nghĩ những kế hoạch khác. Năm lên mười ba tuổi, nó châm lửa đốt một ngôi biệt thự để trời cháy rực lên. Sáu tháng sau, nó xô xuống nước thằng bạn thân nhất, không biết bơi: nó mong thấy cái màu xanh lục kẻ chết đuối, nhưng cái xác lại giống một con tôm to không còn tươi lắm. Chẳng ai nghi ngờ nó cả, vì nó hết sức dễ thương. Vả chăng bà mẹ, vô cùng hãnh diện vì đặc điểm của con mình, đã buột miệng thổ lộ với bạn bè về thiên tư lỗi lạc của Brion.

Một đoàn xe lửa trật bánh sau khi đụng phải những tảng đá đặt trên đường. Người ta lôi ra được năm mươi cái xác từ những toa xe bị nạn. Nhưng sắc màu vũ trụ chẳng hề đổi thay cho Brion. Khi nó tròn mười tám, gia đình trịnh trọng ăn mừng nó đến tuổi thành niên, dẫu rằng bà mẹ, y tá tại nhà hộ sinh thành phố, vẫn còn chấn động vì cả một lứa trẻ sơ sinh chết ngạt. Hệ thống sưởi, người ta bảo thế, bị hỏng. Có người, kể cả mẹ Brion, cho là bị phá hoại, nhưng bà không muốn đào sâu chuyện ấy: con bà đa cảm biết chừng nào.

Bữa sau ngày sinh nhật, Brion thấy mẹ nước mắt đầm đìa. Bà hôn nó mà không cho nó hay gì hết. Nhưng khi cha nó về, Brion hiểu cả. Ông chồng hoang đàng ngát mùi nước hoa và hớn hở, Con ạ, bố cũng thế, bố thấy đời màu hồng. Sau bữa ăn tối, người cha lại đi kiếm đào. Sáng sớm người ta tìm ra xe của ông dưới đáy một khe đá và xác ông tan nát cách đấy vài thước. Thắng xe không ăn. Brion rất hài lòng đã theo học vài khóa cơ khí.

Lúc đưa tang, Brion không khóc, bởi lẽ nước mắt nó đã cạn kiệt. Nó dìu mẹ thổn thức sau tấm khăn tay, Ôi! Con mèo con của mẹ! Mẹ con mình rồi ra sao đây? Brion bực mình vì bà chẳng vui mừng đã thoát nợ cái anh già ngu xuẩn của bà. Tuy thế, nó không nói gì. Nó bao giờ cũng hết sức dễ thương. Nó cũng muốn tiếp tục dễ thương với bà. Nhưng càng ngày bà càng khiến nó phát chán vì lúc nào cũng gọi nó là con mèo con của bà và cứ than khóc kẻ đã chết. Có ông bố, dẫu chẳng phải ngày nào cũng hồng, bà mang ảo tưởng bà hạnh phúc. Brion phải nén không trả lời bà, Với con thì ngày nào cũng hồng, và con hết chịu nổi cái thế giới thoa màu bộ tịch thế này. Ấy đấy, bây giờ là thế đấy: thoa màu bộ tịch. Nhưng vì vẫn là một đứa con tế nhị, nó lặng thinh để khỏi xúc phạm mẹ. Nó đưa bà đi tắm, dù bà cảm thấy mình rất yếu. Bà cần vận động. Chẳng có một ai ngoài bãi biển vào lúc sáng tinh mơ này. Nó nhìn mẹ đi xuống nước, rồi chậm bước trở về thành phố. Nó nghe tiếng kêu cứu. Một giọng nói la lên, Con mèo con của mẹ ôi! Rồi sống biển trùm lên hết cả. Khi quay lại, nó thấy nghĩa trang bao la đã nuốt chửng con mồi.

Mẹ khuất bóng khiến nhiều người đến thăm Brion. Những bà bạn của người quá cố dẫn con gái đến an ủi chàng trai đa cảm. Brion dễ thương vô cùng. Người ta lại càng yêu mến nó hơn. Họ mời nó lại nhà dùng cơm tối, dự những lễ lạt. Nó gặp Nola. Nàng cũng vô cùng dễ thương. Hai người thật xứng đôi vừa lứa. Brion từng nghe nói hễ lập gia đình thì hết thấy đời màu hồng. Nó ao ước thử nghiệm. Nó đã thử đủ cách để tìm lại một thế giới muôn màu. Tại sao không tìm trong đôi mắt Nola cái màu âm u người ta vẫn bảo là gắn liền với cuộc sống vợ chồng?

Khi, tiệc cưới tàn, Brion cùng Nola vào phòng ngủ, nó thình lình sợ hãi chính mình, sợ hãi những gì mình có thể gây nên. Nó nghĩ đến con mèo con, tội ác đầu tiên của nó, toan tính đầu tiên để tô màu vũ trụ. Nó nằm xuống và ôm chặt người con gái. Nàng thì thào bên tai, Em phải cho anh hay một bí mật, Em mắc một chứng bệnh mắt kỳ quặc, Em thấy đời màu hồng. Và nó cảm thấy một lưỡi dao đâm ngập vào bụng mình.