Đá

Không ai có thể tin nổi.

Các báo không được nói chiếc tàu nào của chúng tôi bị bắn trước, do Luật bí mật nhà nước. Nhưng bây giờ thì trên đài BBC và ITV đã nói, tàu HMS Sheffield. Một tên lửa từ tàu Super Etendard đã bắn trúng chiếc tàu này và gây ra nhiều vụ nổ lớn. Cả ba, mẹ, Julia và tôi ngồi trong phòng khách (lâu lắm rồi mới thế) và im lặng nghe bản tin. Không có phim chiến tranh nào, chỉ có một bức ảnh mờ về con tàu đang mù khói trong khi Brian Hanrahan[59] mô tả cách tàu HMS Arrow hay máy hay trực thăng Sea King cứu thoát những người sống sót. Tàu Sheffield vẫn chưa chìm nhưng ở biển Nam Đại Tây Dương vào mùa đông thì đó chỉ là vấn đề thời gian. Có bốn mươi người của chúng tôi mất tích và ít nhất chừng đó bị bỏng nặng. Chúng tôi liên tục nghĩ về Tom Yew và tàu HMS Coventry. Thật tệ khi phải thú nhận, nhưng mọi người trong làng thiên nga đen đều nhẹ cả người khi biết đó chỉ là tàu Sheffield. Thế mới tệ. Cho đến hôm nay vụ quần đảo Falkland[60] vẫn như giải World Cup. Argentina có một đội bóng mạnh, nhưng về quân sự thì đó chỉ là một nước cộng hoà làm bằng thịt ngựa[61]. Chỉ cần xem lực lượng đặc nhiệm rời Plymouth và Porsmouth cách đây ba tuần là rõ, nước Anh sẽ đánh bại chúng: đội kèn đồng trên bờ cảng, những phụ nữ vẫy tay chào, một trăm ngàn du thuyền, những tiếng còi lớn và các khối nước khổng lồ từ các tàu hoả công. Chúng tôi có tàu HMS Hermes, HMS Invincible, HMS Illustrious, SAS, SBS. Pumas, Rapier, Sidewinder, Lynx, Sea Skua, Thủy lôi Tigerfish, Admiral Sandy Woodward. Tàu Argentina là những cái chậu tắm mang tên các vị tướng Tây Ban Nha có những bộ ria mép trông ngu xuẩn. Alexander Haig[62] không thể thừa nhận điều này trước công chúng để phòng trường hợp Liên Xô đứng về phe Argentina. Nhưng ngay cả Ronald Reagan cũng ủng hộ chúng tôi.

Nhưng bây giờ, thực tế là chúng tôi có thể thua.

Bộ Ngoại giao của chúng tôi đang cố gắng khởi động lại đàm phán nhưng quân Nam Mỹ lại đang nói những điều khiến chúng tôi khinh bỉ. Chúng tôi sẽ hết tàu chiến trước khi chúng hết tên lửa Exocet. Đó là điều chúng đang đánh cược. Ai sẽ nói rằng chúng sai? Ngoài cung điện Leopoldo Galtieri[63] ở thủ đô Buenos Aires, hàng chục ngàn người đang ngợi ca “Chúng tôi cảm thấy sự vĩ đại của ngài!”. Galtieri đang đứng trên ban công và hít vào những lời ca đó. Một vài tay thanh niên trẻ giễu cợt trước máy quay của chúng tôi “Hãy từ bỏ! Hãy cút về nhà! Nước Anh ốm yếu! Nước Anh đang chết! Lịch sử nói rằng quần đảo Malvinas thuộc về Argentina!”

— Một lũ tàn bạo - Ba nhận xét - Người Anh sẽ dạy cho chúng một chút lịch thiệp. Nhiều người đã bị giết chẳng vì cái gì! Đó là sự khác biệt giữa chúng và ta. Con chỉ cần nhìn chúng mà xem.

Ba đi ngủ. Bây giờ ba ngủ ở căn phòng dự phòng, lý do là lưng ba có vấn đề; nhưng mẹ lại bảo tôi rằng lý do là ba cứ cựa quậy và trở mình liên tục. Chắc là do cả hai. Tối nay hai người cãi cọ, ngay lúc ăn tối, khi có mặt cả tôi và Julia.

— Em đã nghĩ... - mẹ bắt đầu.

— Bình tĩnh đi - ba chen vào, bông đùa như mọi lần trước.

—...bây giờ là thời điểm phù hợp để xây dựng hòn non bộ đấy.

— Cái bộ đấy?

— Hòn non bộ, Michael.

— Em đã có căn bếp Lorenzo Hussingtree sáng bóng - ba nói với giọng Hãy biết điều - Tại sao em lại cần một ụ đất có đá ở trên nhỉ?

— Không ai nói chuyện về một ụ đất. Non bộ làm từ đá. Và em đang nghĩ tới một điểm trang trí dùng nước.

— Cái gì - ba giả cười - là một “điểm trang trí dùng nước” khi nó nằm trong nhà?

— Một cái bể trang trí. Một vòi phun hoặc thác thu nhỏ, có lẽ thế.

— Ô - ba kêu lên với ý Quái lạ thật!

— Bọn mình nói về việc làm gì đó với mảnh đất gần bụi hồng suốt nhiều năm rồi, Michael.

— Có lẽ em đã nói. Anh thì không.

— Không, bọn mình đã bàn chuyện đó trước Giáng sinh. Anh bảo “có lẽ là năm tới”. Cũng giống như năm trước đó, rồi năm trước nữa. Hơn nữa chính anh còn nói hòn non bộ của anh Brian mới đẹp làm sao.

— Khi nào?

— Mùa thu năm ngoái. Chị Alice bảo “Non bộ đặt ở vườn sau nhà em sẽ đẹp đấy”, và anh đồng ý.

— Mẹ con - ba nói với Julia - là một cái máy ghi âm cầm tay.

Julia từ chối dính vào chuyện này.

Ba uống một ngụm nước đầy - Dù anh có nói với Alice điều gì, anh cũng không có ý như vậy. Anh chỉ xã giao thôi.

— Tiếc là anh không lịch sự như vậy với vợ mình.

Julia và tôi nhìn nhau.

Ba lấy nĩa xiên đậu với vẻ mệt mỏi - Chúng ta đang nghĩ tới quy mô thế nào nhỉ? Mô hình Lake District[64] như thật?

Mẹ với lấy cuốn tạp chí trên chạn bát - kiểu gì đó như cái này...

— Ồ, anh hiểu. Tạp chí Harper Bazaar có một số chuyên về non bộ nên tất nhiên nhà mình cũng phải có một hòn.

— Kate có một hòn non bộ đẹp - Julia lên tiếng với giọng lửng lơ - có cây thạch nam.

— Bà già Kate may mắn - ba đeo kính vào để xem cuốn tạp chí - Rất đẹp, Helena, nhưng ở đây họ đã dùng đá cẩm thạch Italia thật.

Câu trả lời “Đúng rồi” của mẹ nghĩa là “Và em cũng sẽ dùng cẩm thạch.”

— Em có biết tý gì về chi phí của đá cẩm thạch không?

— Hơn cả “tý gì”. Em đã gọi cho một người tạo phong cảnh ở Kidderminster.

— Tại sao anh lại nên phí tiền - ba ném quyển tạp chí xuống sàn - cho một đống đá nhỉ?

Thường thì đến mức này mẹ lùi bước, nhưng hôm nay thì không - Thế liệu có đúng khi anh tiêu 600 bảng để làm thẻ hội viên câu lạc bộ đánh gôn mà anh hầu như chẳng bao giờ sử dụng, và liệu không đúng khi em tìm cách làm đẹp nhà chúng ta?

— Sân gôn - ba cố gắng để không gầm lên - như anh đã cố gắng nói với em rất nhiều, rất nhiều lần rồi, là nơi để ký các hợp đồng, để thăng tiến đến những chức vụ chủ chốt. Có thể anh không thích nó, nhưng nó vẫn vậy. Và Craig Salt không chơi gôn với những quan hệ bên ngoài.

— Đừng có chĩa cái nĩa vào em, Michael.

Ba không bỏ cái nĩa xuống - Anh là người kiếm tiền trong nhà này và anh chẳng nghĩ có gì vô lý khi anh tiêu ít nhất một phần lương của mình, cho dù anh cảm thấy nó hợp lý thế quái nào đi nữa.

Món khoai tây nghiền của tôi đã nguội ngắt.

— Thế có nghĩa là - mẹ gấp khăn ăn - anh đang bảo em cứ tiếp tục làm mứt và để những quyết định của người lớn cho người mặc quần chứ gì?

Ba nhướng mắt (tôi mà làm thế thì chỉ có chết) - Giữ lấy cái thứ giải phóng phụ nữ cho mấy bà bạn ở Hội phụ nữ của em, Helena. Anh đề nghị em một cách tử tế, hôm nay anh làm việc vất vả đấy.

— Cứ kể cả với bọn cấp dưới ở các siêu thị của anh thế nào tùy thích, Michael - mẹ dằn mạnh các đĩa và đưa vào ngăn trong tường - nhưng đừng thử điều đó ở nhà. Em đề nghị anh một cách tử tế, hôm nay em làm việc vất vả đấy - nói rồi mẹ bỏ vào bếp.

Ba nhìn chằm chằm vào chiếc ghế trống của mẹ - Học hành thế nào, Jason?

Dạ dày tôi như thắt lại. Gã treo cổ chặn mất “Không đến nỗi”.

— Jason - giọng ba nóng gắt lên - ba hỏi con học hành thế nào?

— Tốt ạ, cảm ơn ba. (Hôm nay tệ quá. Thầy Kempsey mắng tôi vì có những vụn bánh trong sách âm nhạc, còn khi tập môn hockey, thầy Carper thì bảo tôi “có ích như kẻ liệt co cứng”).

Chúng tôi nghe tiếng mẹ cạo đĩa và ném đồ thừa vào thùng rác.

Tiếng dao miết vào đồ sứ nghe thật đáng sợ.

— Tốt lắm - ba nói - thế còn con thì sao, Julia?

Trước khi chị tôi kịp nói câu gì đó, một chiếc đĩa vỡ xoảng trên sàn bếp. Ba nhảy khỏi ghế - Helena? - sự vui vẻ của ba đã biến mất.

Câu trả lời của mẹ là đóng sầm cửa sau.

Ba nhảy dựng lên rồi đi theo mẹ.

Quạ kêu lên ở tháp chuông nhà thờ thánh Gabriel.

Julia phùng má - Ba sao[65]?

Một cách tội nghiệp, tôi giơ bốn ngón tay.

— Chỉ một cơn sóng gió, Jace - Julia nở một nụ cười dũng cảm - Thế thôi. Cuộc hôn nhân nào cũng có cái đó. Thật đấy. Đừng lo.

HIỂU

Tối nay trên kênh BBC1, bà Thatcher với chiếc nơ con bướm đã mệt mỏi nói ra từ này với vẻ khinh bỉ. Hắn ta nói rằng đánh chìm tàu General Belgrano bên ngoài vùng đặc quyền là sai về mặt đạo đức và luật pháp. (Thực ra chúng tôi đã đánh chìm General Belgrano cách đây vài ngày, báo chí chỉ kịp chụp ảnh, và kể từ vụ tàu Sheffield chúng tôi chẳng còn chút thông cảm nào với những tên khốn Argentina). Bà Thatcher dán cặp mắt xanh có đeo kính màu vào tên bẩn thỉu này và nói rằng suốt cả ngày tàu của kẻ thù lượn lờ ra vào khu vực đó. Bà ấy nói mấy lời như: “Những bậc làm cha làm mẹ của đất nước này không bầu tôi làm thủ tướng để đánh cược sinh mạng con cái họ với những tranh cãi về tính hợp pháp. Tôi có phải nhắc quý vị rằng chúng ta là một nước đang có chiến tranh?”. Cả trường quay vỗ tay và cả nước cũng vỗ tay, tôi đoán thế, trừ Michael Foot, Red Ken Livingstone, Athony Wedgwoođ Ben và tất cả bọn điên cánh tả. Bà Thatcher giỏi tuyệt. Bà ấy mạnh mẽ, điềm tĩnh, chắc chắn. Bà ấy có ích hơn nhiều so với Nữ hoàng - người chẳng nói gì kể từ khi cuộc chiến nổ ra. Vài nước như Tây Ban Nha cho rằng lẽ ra chúng tôi không nên bắn vào tàu Belgrano, nhưng lý do duy nhất khiến lính Argentina chết chìm là những tàu khác trong đội tàu hộ tống lại bỏ chạy thay vì cứu người của mình. Hải quân hoàng gia của chúng tôi không bao giờ để những người lính Anh của mình chết đuối như vậy. Và dù ta gia nhập bộ binh hay hải quân ở bất cứ nước nào, ta được trả tiền để mạo hiểm tính mạng mà! Như Tom Yew đấy. Bây giờ Galtieri cũng cố kéo chúng tôi trở lại bàn đàm phán nhưng Maggie[66] đã bảo ông ta rằng thứ duy nhất bà ta sẽ bàn là nghị quyết 502 của Liên hợp quốc. Việc Argentina rút quân vô điều kiện khỏi đất của Anh. Một nhà ngoại giao Argentina ở New York, vẫn lải nhải về việc chiếc Belgrano đứng ngoài khu vực đặc quyền, nói rằng nước Anh không còn cai quản vùng biển mà đã từ bỏ luật chơi. Báo Daily Mail cho rằng nói nước đôi một cách ngu ngốc về chuyện sống và chết đúng là kiểu đặc trưng của một tờ báo loại xoàng ở La-tinh. Daily Mail cho rằng đúng ra người Argentina phải nghĩ về những hậu quả trước khi cắm lá cờ xanh-trắng lên đất có chủ quyền của chúng tôi. Daily Mail quá đúng. Daily Mail còn bảo rằng Leopoldo Galtieri xâm lược quần đảo Falklands để giảm sự chú ý đối với những người mà hắn đã tra tấn, giết chết và đẩy khỏi trực thăng cho rơi xuống biển. Một lần nữa phải nói là Daily Mail quá đúng. Daily Mail cho rằng cái trò yêu nước của Galtieri là chỗ ẩn náu cuối cùng của tên vô lại. Daily Mail đúng như bà Margaret Thatcher. Cả nước Anh biến thành một chiếc máy phát. Người ta xếp hàng ngoài các bệnh viện để chờ hiến máu. Thầy Whitlock dành gần hết giờ sinh học để kể về những thanh niên trẻ đạp xe tới bệnh viện Worcestershire hiến máu thế nào. (Mọi người đều biết thầy đang nói về Gilbert Swinyard và Pete Redmarley). Một y tá bảo họ rằng họ còn quá trẻ, thế nên thầy Whitlock viết thư cho Michael Spicer - nghị sĩ quốc hội của chúng tôi - để khiếu nại việc trẻ em Anh không được thực hiện quyền đóng góp cho các nỗ lực vì cuộc chiến. Lá thư của thầy đã nằm ở tòa báo Malvern Gazeeter.

Nick Yew trở thành người hùng của trường nhờ Tom. Nick báo vụ tàu Sheffield chỉ là không may. Hệ thống chống tên lửa của chúng tôi đã được điều chỉnh để từ nay trở đi có thể hất bỏ các tên lửa Exocet. Vậy nên chúng tôi sẽ nhanh chóng giành lại được các đảo. Tờ The Sun trả 100 bảng cho ai sáng tác truyện cười chống Argentina hay nhất. Tôi không biết kể truyện cười nhưng tôi có giữ một cuốn vở dán những bài về chiến tranh cắt từ các báo và tạp chí ra. Neal Brose cũng có một quyển. Nó nghĩ là cuốn vở đó sẽ đáng giá cả gia tài sau hai ba chục năm nữa, khi sự kiện quần đảo Falkland trở thành lịch sử. Nhưng những cuốn sách tạo từ sự hứng khởi đó sẽ không bao giờ dính bụi hay ngả vàng trong các kho lưu trữ hay thư viện. Người ta sẽ nhớ mọi thứ về quần đảo Falkland cho tới khi thế giới này không còn.

Khi tôi đi học về, mẹ đang bên bàn ăn, xung quanh bề bộn giấy tờ của ngân hàng. Chiếc thùng chống cháy đựng tài liệu của ba đã được đưa ra đây và đang mở. Đi qua ngăn đựng đồ trong tường, tôi hỏi mẹ hôm đó có vui vẻ không.

— Chính xác thì không phải một “ngày vui vẻ” - mẹ không rời mắt khỏi chiếc máy tính, nhưng chắc chắn là một phát hiện thực sự.

— Thế thì tốt thật - tôi nói nhưng trong bụng ngờ điều đó có thật hay không. Tôi uống một ít nước kích thích tiêu hoá và một cốc Ribena[67]. Julia đã xơi sạch chỗ bánh Jaffa vì bà ấy ở nhà cả ngày ôn thi lấy bằng A. Đồ bò cái tham lam - Con đang chơi gì?

— Trượt ván ạ.

Đúng ra tôi phải lên gác rồi mới phải - Tối nay ăn gì hả mẹ?

— Cóc[68].

Một câu trả lời chẳng hề mỉa mai cho một câu hỏi đơn giản, đó là tất cả những gì tôi cần - Có phải ba thường xử lý tất cả giấy báo ngân hàng với những thứ kia không hả mẹ?

— Đúng - Cuối cùng thì mẹ cũng nhìn tôi - Liệu ông bố già may mắn của con có ngạc nhiên một cách dễ chịu khi về nhà không nhỉ? - Giọng mẹ xen một chút gì đó hằn học. Nó khiến ruột tôi quặn lại, không thể lỏng ra.

Ước gì bữa tối có món cóc chứ không phải cà-rốt đóng hộp, đậu nướng và thịt viên Heinz dùng cùng nước sốt, một đĩa cam màu hơi nâu. Thật ra mẹ có thể nấu đồ ăn tươi, khi có họ hàng đến thăm. Bây giờ mẹ đang “đình công” cho tới khi có được hòn non bộ, tôi đoán vậy. Sự mỉa mai của mẹ chẳng cần che đậy gì. Mà chính mẹ cùng vậy. “Em rất vui khi anh nghĩ thế”. (Dạo này những lời ba mẹ nói với nhau cách suy nghĩ thực sự tới nửa trái đất. Những lời lịch sự thông thường không nên có vẻ độc địa, nhưng chúng có thể). Đó là tất cả những điều họ nói, ít nhất cũng trong cả bữa ăn. Bánh pút-đinh là những miếng bọt biển bằng táo. Xi-rô trên thìa của tôi là những con đường trên biển. Để quên đi bầu không khí nặng nề, tôi dũng cảm dẫn đầu những chàng trai trẻ của mình vượt qua đám sữa trứng để giành thắng lợi cuối cùng ở cảng Stanley[69].

Đến lượt Julia phải rửa bát nhưng vài tuần qua bọn tôi trở thành đồng minh của nhau nên tôi giúp chị lau khô bát đĩa. Không phải lúc nào chị gái tôi cũng nổi loạn. Chị ấy có thể kể một chút về bạn trai Ewan trong lúc hai chị em rửa bát đĩa. Mẹ của anh ấy là nhạc công của dàn nhạc giao hưởng Birmingham. Bà ấy chơi bộ gỗ nhưng phải đánh chũm chọe và bộ trống định âm nghe như tiếng cười. Thế nhưng kể từ vụ ba mẹ cãi nhau và mẹ làm vỡ đĩa, Gã treo cổ lại gây khó khăn cho tôi nhiều quá nên tôi để Julia nói gần suốt câu chuyện. Chiến tranh là thứ tôi nghĩ tới đầu tiên khi thức dậy, thứ cuối cùng nghĩ đến trước khi ngủ, thế nên nói chuyện về thứ gì đó khác cũng hay. Mọi tia nắng ngập tràn trong thung lũng giữa vườn nhà tôi và đồi Malvern.

Những bông hoa tuy-lip có màu tím đen, trắng nhũ và lòng đào.

Chắc hẳn ba mẹ đã thực hiện một thỏa thuận ngừng bắn kỳ lạ trong lúc tôi và Julia trong bếp bởi sau khi hai chị em rửa bát xong, họ vẫn ở lại và có vẻ như nói chuyện bình thường về việc hàng ngày. Julia hỏi xem ba hay mẹ có uống cà phê không thì ba bảo: “Tuyệt đấy, em yêu” còn mẹ thì bảo “Cảm ơn, anh yêu”. Tôi tự bảo mình rằng lúc đi học về tôi đã hiểu sai mọi dấu hiệu, thế nên cơn quặn ở ruột đỡ đi một phần. Ba kể cho mẹ câu chuyện buồn cười về ông sếp Craig Salt, dịp thực hành xây dựng nhóm làm việc vào kỳ nghỉ cuối tuần, ông này đã để anh nhân viên thực tập Dany Lawlor lái chiếc xe thể thao DeLorean tham gia cuộc đua dành cho xe mini. Thế nên thay vì lỉnh lên gác, tôi đi vào phòng khách và xem chương trình Thế giới ngày mai trên tivi.

Đó là cách tôi nghe được vụ tấn công phục kích của mẹ - Mà này, Michael. Tại sao hồi tháng giêng anh lại vay thế chấp lần thứ hai ở NatWest lấy 5000 bảng?

5000 bảng! Nhà tôi chỉ có giá 22 ngàn!

Trong tương lai, theo Thế giới ngày mai, các xe hơi sẽ tự chạy theo các bảng gắn trên đường. Chúng ta chỉ cần nhập đích đến, sẽ chẳng bao giờ có tai nạn giao thông nữa.

— Chẳng phải chúng ta đã xem hết các tài khoản của anh?

— Nếu em không xem xét tình hình tài chính, em vẫn ngu muội như thời nguyên thủy, phải không?

— Thế nghĩa là em đã tự động vào văn phòng của anh và lục mọi thứ.

Ba, tôi nghĩ. Ba! Đừng nói thế với mẹ!

— Liệu anh có thật - giọng mẹ run lên - nói với em, em không được phép vào văn phòng của anh? Rằng em cũng như bọn trẻ không được mó vào tủ hồ sơ của anh? Anh có nói thế không?

Ba không nói gì.

— Cứ gọi em là đồ cổ hủ, nhưng một bà vợ phát hiện thấy chồng của mình đang mắc nợ tới 5000 bảng có được quyền nhận được một câu trả lời thẳng thắn không?

Tôi thấy như bị ốm, lạnh và mệt mỏi.

— Và cái gì - cuối cùng ba cũng lên tiếng - là nguyên nhân của việc quan tâm đột xuất tới tình hình tài chính này?

— Tại sao anh lại thế chấp nhà của chúng ta?

Người dẫn chương trình Thế giới ngày mai đang tự gắn mình lên trần trường quay. “Những bộ óc của Anh nghĩ ra một loại keo hoá chất có sức kết dính mạnh hơn trọng lực”. Ông ta cười: “Quý vị có thể đặt cược cuộc sống của mình vào nó!”.

— Rồi. Thế thì anh sẽ nói cho em nghe tại sao, được chưa?

— Em ước rằng anh sẽ làm vậy.

— Tái cấu trúc.

— Có phải anh đang cố - mẹ cười nửa miệng - làm cho em choáng bằng các thuật ngữ?

— Đó không phải thuật ngữ. Đó là tái cấu trúc. Xin đừng có hoảng loạn lên với anh bởi vì...

— Vậy em phải phản ứng thế nào, Michael? Đưa nhà của chúng ta ra thế chấp! Rồi những đồng tiền đựng trong các túi sạch sẽ đi đâu chỉ có Chúa biết. Hay chỉ có Chúa mới biết ai được nhận?

— Em nói thế - giọng của ba hạ thấp như sắp chết - là ám chỉ điều gì?

— Em đang hỏi anh một cách tử tế - mẹ lùi khỏi một cái gì đó như bờ vực - và tất cả những gì em nhận được là sự lảng tránh. Anh có thể nói cho em nghe em cần nghĩ thế nào? Làm ơn đi! Bởi vì em không hiểu cái gì đang...

— Chính xác thế này, Helena! Cảm ơn! Em vừa chỉ ra đó. Em chẳng hiểu gì! Anh đi vay vì thiếu tiền! Anh biết bọn nhỏ nhen mới chú ý tới tiền, nhưng có thể em đã nhận thấy khi làm công việc của Sherlock Holmes chiều nay, chúng ta phải thế chấp để có những khoản tiền lớn chết tiệt để trả cho lần vay thế chấp đầu tiên! Phí bảo hiểm cho những thứ đồng nát mà em cứ khăng khăng đòi mua! Các hoá đơn thanh toán hàng tiêu dùng! Để trả cho căn bếp đáng nguyền rủa của em và bữa tối chết tiệt Doulton kiểu hoàng gia mà mỗi năm ta dùng nhiều nhất hai lần để gây ấn tượng với chị gái em cùng Brian! Phải thay xe hơi cho em bất kỳ khi nào cái gạt tàn của nó lỗi mốt! Và bây giờ, bây giờ em đã quyết định rằng cuộc đời chẳng còn đáng sống nếu không có...những phiêu lưu mới với kiểu làm vườn có phong cảnh.

— Nói nhỏ thôi, Michael. Bọn trẻ nghe thấy bây giờ!

— Có vẻ điều đó chưa bao giờ làm em lo lắng.

— Bây giờ thì anh đang hoảng loạn lên đấy!

— Đúng, hoảng loạn. Tốt, em đã cần được gợi ý. Rồi, chúng ta bắt đầu nào. Anh gợi ý là em hãy dành toàn bộ thời gian khi thức của mình cho các cuộc họp, rồi thêm các cuộc họp chết tiệt nữa, rồi bị đổ tội vì thiếu nhân sự, vì thất thoát hàng hoá, vì những bản quyết toán đáng thất vọng. Anh gợi ý là em hãy phá hỏng lưng bằng cách chạy hai mươi, hai mươi lăm, ba mươi ngàn dặm đường mỗi năm! Rồi em hãy gọi anh là hoảng loạn. Từ giờ cho tới lúc đó anh sẽ biết ơn em vì không xếp hạng ba cách anh chọn đánh vật với những hoá đơn của em. Đó là gợi ý của anh đấy.

Ba bỏ thẳng lên gác.

Rồi đóng sầm những ngăn kéo của tủ đựng hồ sơ.

Mẹ vẫn chưa rời phòng ăn. Tôi cầu Chúa là mẹ đừng khóc.

Ước gì Thế giới ngày mai mở ra và nuốt chửng lấy tôi.

Chiến tranh là một cuộc bán đấu giá mà bất kỳ ai chịu trả giá cao nhất bằng thiệt hại mà vẫn đứng vững sẽ chiến thắng. Tin tức thật tệ. Brian Hanrahan nói rằng vụ đổ bộ vào vịnh San Carlos là ngày đẫm máu nhất kể từ Thế chiến thứ hai. Những ngọn đồi che mất ra-đa nên chúng tôi không nhìn thấy máy bay của địch tới khi chúng lượn trên đầu. Buổi sáng quang đãng là món quà cho bọn Argentina. Chúng tấn công các tàu chính chứ không nhằm vào các tàu chở quân bởi một khi tàu thiện chiến đã chìm, bộ binh sẽ dễ dàng bị hạ gục. HMS Ardent bị đánh chìm, HMS Brilliant bị thương. HMS Antrim và HMS Argonaut thì vĩnh viễn không còn được tham chiến nữa. Cả ngày tivi đều chiếu những cảnh như nhau. Một chiếc Mirage III-E chạy xuyên qua một bầy Sea Cats, Sea Wolf và Sea Slug. Thủy lôi nổ trong vịnh, khói đen bốc ra từ thân tàu Ardent. Lần đầu tiên chúng tôi nhìn thấy quần đảo Falkland. Không cây cối, không nhà cửa, không hàng rào, chẳng có màu sắc gì rõ ràng. Julia bảo nó giống Hebrides và chị ấy đúng. (Cách đây ba năm chúng tôi đến Mull trong những ngày mưa nhiều nhất, nhưng cũng đẹp đẽ nhất trong lịch sử nhà Taylor. Ba và tôi chơi trò bóng đá Subbuteo suốt cả tuần. Tôi chọn đội Liverpool còn ba thì nhận Nottingham Forest). Brian Hanrahan tường thuật rằng chỉ có cuộc phản công của máy bay Sea Harrier mới ngăn chặn được một thảm họa. Ông mô tả một máy bay của địch bị một chiếc Sea Harrier bắn hạ, xoay tròn trên đầu ông cho tới khi đâm xuống biển.

Trong bài tường thuật không có tàu HMS Coventry.

Có Chúa mới biết bây giờ kẻ nào đang thua, kẻ nào đang thắng. Có tin đồn là Liên Xô đã cung cấp cho Argentina những bức ảnh chụp hạm đội của chúng tôi từ vệ tinh, đó là lý do chúng luôn biết chúng tôi ở đâu để tìm đánh. (Brezhnev[70] đang chết hoặc đã chết rồi nên chẳng ai biết điều gì đang xảy ra ở điện Kremlin). Neal Brose bảo nếu điều đó đúng thì vì NATO, Ronald Reagan phải can thiệp. Thế thì Thế chiến thứ ba có thể bắt đầu.

Tờ Daily Mail đăng tất cả những điều dối trá mà chính quyền Argentina nói với dân của chúng. Điều đó làm tôi cáu tiết, John Nott, Bộ trưởng Quốc phòng của chúng tôi, chẳng bao giờ nói dối chúng tôi cả. Julia hỏi tại sao tôi biết không phải chúng tôi đang bị lừa dối? “Vì chúng ta là người Anh”, tôi trả lời, “Tại sao chính phủ lại nói dối?”. Julia đáp rằng chính phủ muốn trấn an chúng tôi rằng cuộc chiến tuyệt vời của chúng tôi đang thuận buồm xuôi gió trong khi thực ra lại bị trôi tuột theo nước bồn cầu. “Nhưng”, tôi trả lời, “không phải chúng ta đang bị lừa dối”. Julia bảo đó chính xác là điều người dân Argentina nói ngay lúc này.

Ngay lúc này. Đó là điều tôi thấy kỳ quái. Tôi nhúng chiếc bút máy vào lọ mực, một chiếc trực thăng Wessex đâm sầm xuống sông băng ở South Georgia. Tôi đặt thước đo góc vào cuốn sách toán thì một tên lửa Sidewinder gắn vào máy bay tiêm kích Mirage-III. Tôi dùng com-pa vẽ một đường tròn thì một vệ binh xứ Wales đứng thẳng trong một bó kim tước cháy rực, mắt anh ta bị một viên đạn xuyên qua.

Thế giới sẽ ra sao nếu chẳng có gì trong những thứ đó diễn ra?

Tôi đang thay đồng phục ở trường thì chiếc MG bạc trong mơ xuất hiện ở Kingfisher Meadows. Nó vòng vào lối xe đi của nhà tôi rồi đậu phía dưới cửa sổ phòng tôi. Trời mưa suốt buổi chiều nên mui xe kéo lên. Nhìn trộm giúp tôi có hình ảnh đầu tiên về bạn trai của chị gái mình. Tôi đã tưởng tượng Ewan phải trông giống hoàng tử Edward nhưng anh ta lại có mái tóc đỏ chải bồng, da cháy nắng đen như bồ hóng và bước chân cà giật. Anh ta mặc một cái áo khóa chui đầu màu chàm rộng thùng thình, bên trong là một chiếc sơ-mi màu đào, quần ống tuýp, một trong những loại thắt lưng đóng đinh để trễ ở hông, đi giày mũi nhọn với đôi tất trắng hình ống mà gần đây ai cũng đi. Tôi gọi với lên căn phòng áp mái của Julia để báo Ewan đã đến. Bụp, bụp, tiếng chai nước bị đá, rồi tiếng Julia lầm bầm “Đồ đáng ghét”. (Đó có phải điều con gái làm trước khi đi chơi không nhỉ? Julia mất cả tiếng mới chuẩn bị xong, Dean Moran bảo các chị em của nó cũng thế). Rồi chị ấy kêu “Mẹ! Mẹ hiểu chứ?”. Tôi nhảy vào vị trí của tay bắn tỉa ở đầu cầu thang.

— Ewan, cô đoán mà! - Mẹ dùng giọng giúp cho người đang hồi hộp được thoải mái - Rốt cuộc là rất vui được gặp cháu.

Ewan trông chẳng có vẻ gì hồi hộp - Cháu cũng thực sự vui khi được gặp cô, cô Taylor. - giọng anh ta có vẻ hơi điệu, nhưng không bằng giọng mẹ khi cố tình điệu.

— Julia kể về cháu rất nhiều.

— Ôi - Ewan nở một nụ cười trông như con ếch - thế thì tệ quá.

— Ồ, không, không, không - mẹ cười tươi như hoa - toàn kể tốt thôi.

— Julia cùng kể về cô “rất nhiều” nữa.

— Tốt, tốt. Rồi, tốt lắm. Cháu vào nhà đi, trong lúc tiểu thư hoàn thành...nó đang chuẩn bị sắp xong rồi.

— Cảm ơn cô.

— Thế - mẹ đóng cửa - Julia kể với nhà cô rằng cháu học ở trường nhà thờ? Lớp sáu?

— Đúng ạ, như Julia. Sắp thi lấy bằng A rồi đấy.

— Thế còn cháu, có thích không?

— Trường nhà thờ? Hay lấy bằng A ạ?

— Ơ... - mẹ nhún vai và cười - trường ấy!

— Trường hơi cứng nhắc một chút, nhưng cháu chẳng phá đám đâu. Quá cứng.

— Nói về truyền thống thì nhiều lắm. Đánh chuột làm vỡ chĩnh gạo thì quá dễ.

— Cháu hoàn toàn đồng ý, cô Taylor.

— Đúng - mẹ liếc lên trần - Julia có lẽ đang lấy đồ. Cô pha cho cháu một tách trà hay cà phê nhé?

— Thế rất tuyệt, cô Taylor - lời từ chối của Ewan không có chút nào ngắt quãng - nhưng tiệc sinh nhật của mẹ cháu phải chính xác như giờ quân đội. Nếu bà ấy nghi ngờ cháu lãng phí thời gian, sáng sớm sẽ xuất hiện ngay đội thi hành án tử hình.

— Ô! Cô có thể thông cảm với bà ấy! Em trai của Julia chẳng thể có mặt ở bàn ăn cho tới khi mọi thứ lạnh cứng, chuyện ấy khiến cô phát bực. Nhưng cô hy vọng một vài buổi cháu sẽ đến ăn tối cùng gia đình, ba Julia muốn gặp cháu lắm đấy. (Cái này là tin mới với tôi).

— Cháu sợ rằng cháu lại gây khó chịu cho nhà mình lắm.

— Tuyệt đối không!

— Cháu có thể...Cháu là người ăn kiêng, cô biết đấy.

— Đó là lý do tuyệt vời để lôi sách dạy nấu ăn ra và thử một vài thứ mạo hiểm. Cháu sẽ hứa sớm dùng bữa với nhà cô chứ?

(Ba gọi những người ăn kiêng là Nhóm ăn món cô-lét[71] quả hạch).

Ewan nở một nụ cười lịch sự mà không chính xác thể hiện chữ “Vâng”.

— Tốt lắm. Cô sẽ...lên gác và kiểm tra cho chắc chắn là Julia biết cháu đã tới đây. Cháu vui lòng chờ ở đây được chứ, chỉ một hai phút thôi?

Ewan quan sát những tấm ảnh gia đình phía trên điện thoại. (Tấm ảnh chụp Jason thời nhỏ khiến tôi dúm cả người nhưng ba mẹ chẳng chịu bỏ xuống. Tôi quan sát Ewan - kẻ bí ẩn muốn tiêu thời gian rảnh rỗi với Julia. Anh ta còn tiêu tiền cho những chiếc vòng cổ, đĩa hát dung lượng lớn hay những thứ đồ kiểu đó cho Julia nữa chứ. Tại sao nhỉ?).

Ewan trông chẳng có vẻ gì ngạc nhiên khi thấy tôi xuống gác - Jason phải không?

— Không, em là đồ ấy.

— Chị chỉ gọi em như vậy khi cô ấy rất bực với em.

— Vâng, mọi phút, mọi giờ đều thế cả.

— Không đúng, anh hứa với em đấy. Chúa ơi, có khi em nên nghe thấy cô ấy gọi anh là gì khi cô ấy mất cả buổi sáng trong hiệu làm đầu - Ewan làm vẻ mặt buồn cười - mà anh chẳng nhận ra.

— Là gì cơ?

— Nếu anh nhắc lại nguyên văn - Ewan hạ thấp giọng - những mảng vữa sẽ rơi từ trên trần xuống vì sốc, giấy dán tường sẽ tự lột ra. Sẽ gây ấn tượng ban đầu rất tệ hại với ba mẹ em, em nghĩ thế chứ? Rất xin lỗi, nhưng có một vài thứ phải bí mật.

Được làm Ewan quả là tuyệt. Nếu có thể nói được như vậy, tôi sẽ chọn nhiều thằng trẻ con tệ hơn mình làm em rể - Em ngồi vào chiếc MG của anh được chứ?

Ewan liếc chiếc đồng hồ đeo tay Sekonda chắc chắn (có dây đeo kim loại) - Tại sao không?

— Thế em có thích nó không?

Tay lái bọc da lộn, da màu tiết bò, vỏ ốp gỗ óc chó và crôm. Tay nắm cần số nằm gọn trong tay tôi. Các ghế ngồi thấp, bóng lộn và hơi ngả. Khi Ewan cắm chìa khóa vào ổ điện, bảng điều khiển nhấp nháy sáng rực, các kim đồng hồ bật lên. Mui xe còn mùi hắc ín rung trong gió. Từ một trong bốn chiếc loa ẩn kín đâu đó, âm thanh của một bài hát ào ra đầy cả xe. (Heaven - Thiên đường đấy - Ewan bảo tôi, giọng hoạt bát nhưng đầy tự hào - nhóm Talking Heads, David Byrne quả là một thiên tài. Tôi gật đầu, chỉ biết nghe và đón nhận tất cả). Hương cam bay ra từ máy điều hoà ốp pha lê. Bên cạnh biên lai thuế đường dán một biểu tượng chống vũ khí hạt nhân. Chúa ơi, nếu tôi có một chiếc MG như Ewan, tôi sẽ rời làng Thiên nga đen nhanh hơn cả máy bay Super Etendard. Tránh xa ba mẹ và những cuộc tranh cãi ba sao, bốn sao, năm sao của họ. Tránh xa trường học với Ross WiIcox, Gary Drake, Neal Brose và thầy Carver. Dawn Madden có thể đi với tôi, ngoài ra không có ai khác. Tôi sẽ làm một cú cất cánh kiểu Evel Knievel từ vách đá White Cliff ở Dover, bay qua biển Manche, dưới ánh bình minh tinh khôi. Chúng tôi sẽ hạ cánh ở bãi biển Normandy, đi về phía Nam, nói dối về tuổi thật của chúng tôi và làm việc cho các đồng nho hoặc các ngôi nhà sàn bằng gỗ kiểu Thụy Sĩ. Thơ của tôi sẽ được Faber&Faber xuất bản, trên bìa in phác thảo chân dung tôi. Mọi tay chụp ảnh thời trang đều muốn chụp Dawn. Trường tôi có thể tự hào khoe khoang về bọn tôi trong cuốn sách tự giới thiệu nhưng tôi sẽ không bao giờ, không bao giờ quay trở lại vùng Worcestershire đầy bùn đất.

— Anh có đổi - tôi bảo Ewan - cái xe đồ chơi Big Trak của em lấy một vòng chạy trên chiếc MG của anh không? Anh có thể đặt sẵn hai mươi lệnh cho nó.

Ewan vờ như đau khổ, tiếc đề nghị đầy hấp dẫn này - Anh không chắc có thể điều khiển nó chạy được trên hệ thống đường một chiều của Worcester - hơi thở của anh có mùi kẹo quế Tic-Tac và tôi còn ngửi thấy cả thuốc khử mùi Old Spice - rất tiếc.

Julia gõ lên cửa sổ phía tôi ngồi, trong ánh mắt có vẻ buồn cười ngạc nhiên. Tôi nhận ra bà chị gái khó chịu của mình là một người đàn bà. Đánh son sẫm màu, Julia đeo chuỗi ngọc trai hơi xanh mà ngày trước bà đeo. Tôi hạ kính cửa sổ xuống, Julia nhòm vào nhìn Ewan rồi đến tôi, rồi lại đến Ewan - Anh đến muộn.

Ewan vặn nhỏ bài hát của Talking Heads - Anh đến muộn?

Nụ cười đó chẳng liên quan gì đến tôi.

Đã một thời ba và mẹ đã giống thế này?

Căn phòng ăn nhà tôi im như trong mồ đã chấm dứt. Tôi, mẹ và Julia ngồi bất động khi đài phát thanh kênh 4 thông báo tên chiếc tàu đã bị đánh chìm. HMS Coventry đã thả neo cùng chiếc khu trục Broadsword tại điểm thông thường là cảng nằm ở phía Bắc đảo Pebble. Vào khoảng 14 giờ, một cặp máy bay Skyhawk của địch từ đâu đó bay tới ở tầm cao ngang boong tàu. Coventry đã phóng nhiều tên lửa Sea Dart nhưng không trúng, thế nên bọn Skyhawk thả bốn quả bom 1000 pound[72] thẳng xuống tàu. Một quả trượt đuôi nhưng ba quả còn lại rơi trúng mạn tàu nằm gần cảng. Cả ba quả đều nổ khi đã nằm sâu trong tàu, làm tê liệt hệ thống năng lượng. Các đội chữa cháy nhanh chóng thất bại, chỉ trong một vài phút, tàu Coventry đã nghiêng hẳn về phía cảng. Trực thăng Sea King và Wessex bay từ San Carlos tới để đưa các thủy thủ khỏi mặt nước lạnh cóng. Những người không bị thương được chuyển tới các lều dã chiến. Những người bị nặng thì được chuyển bằng máy bay tới các tàu có chức năng bệnh viện.

Tôi không nhớ sau đó bản tin tiếp tục thế nào.

— Mười chín trong tổng số bao nhiêu? - Mẹ hỏi khi mặt còn úp vào bàn tay.

Tôi biết câu trả lời nhờ có cuốn vở dán bài rời - Khoảng ba trăm.

Julia tính toán - Thế thì khả năng Tom vẫn ổn là hơn chín mươi phần trăm.

Mẹ đã tái nhợt người - Tội nghiệp bà mẹ nó! Bà ấy hẳn đang nuôi mèo con.

Tôi nói to ý nghĩ của mình - Cũng tội nghiệp cho Debby Crombie nữa.

Mẹ không biết - Debby Crombie thì có liên quan gì chứ?

Julia bảo mẹ - Debby là bạn gái của Tom.

— Ồ - mẹ nói - Ồ.

Chiến tranh có thể là cuộc bán đấu giá giữa các nước. Với binh lính thì đó là trò chơi xổ số.

Lúc 8 giờ 15, xe buýt của trường vẫn chưa đến. Tiếng chim hót ồn ã và dồn dập phát ra từ cây sồi trên bãi cỏ của làng. Những rèm cửa trên gác trong làng Thiên nga đen đã được kéo lên và tôi nghĩ mình đã thoáng thấy Isaac Pye trong ánh nắng, nhìn chúng tôi chằm chằm bằng cặp mắt ác hiểm. Vẫn chưa có dấu hiệu nào của Nick Yew nhưng nó là thằng đến sau cùng bởi đi bộ từ Hakes Lane tới.

— Bà già tao cố gọi điện cho bà Yew - John Tookey nói - nhưng máy nhà bà ấy bận liên tục.

— Nửa làng muốn gọi điện cho bà ấy - Dawn Madden bảo nó - Đó là lý do chẳng ai nối được.

— Đúng - tôi đồng ý - đường truyền sẽ bị nghẽn.

Nhưng Dawn Madden thậm chí chẳng nhận ra là tôi đã nói.

— Bùm, bùm, bùm - Squelch làm điệu - tàu ngầm bắn tàu ngầm, bùm!

— Câm họng đi, Squelch - Ross Wilcox gắt lên - nếu không thì tao sẽ giúp mày.

— Đừng bực với Squelch - Dawn Madden nói với Ross Wilcox - ngu ngốc không phải lỗi của nó.

— Câm họng đi - Ross Wilcox lại gắt - nếu không thì tao sẽ giúp mày.

— Tom sẽ ổn - Grant Burch nói - nếu không thế thì bọn ta đã được nghe thông báo rồi.

— Đúng - Philip Phelps nói - nếu không thế thì bọn ta đã được nghe thông báo rồi.

— Có tiếng vọng quanh đây phải không? - Ross Wilcox càu nhàu - làm thế nào mà hai đứa mày biết được?

— Tao biết bởi những điều nhà Yew vừa biết - Grant Burch nhổ bọt - qua các kênh của hải quân, họ đều gọi điện nói cho ông già tao vì ông già tao với ông già Tom lớn lên cùng nhau. Đó là cách tao biết.

— Chắc chắn rồi, Burch - Ross Wilcox mỉa mai.

— Ừ - Cổ tay của Grant Burch vẫn còn bó bột nên nó chẳng thể làm được gì với sự châm biếm của Ross Wilcox. Nhưng Grant Burch nhớ điều gì đó - Tao chắc đấy.

— Hey! - Gavin Coley chỉ - Nhìn kìa!

Gilbert Swinyard và Pete Redmarley xuất hiện ở phía xa, đoạn gần đường rẽ.

— Chắc chắn đã đến Hake’s Lane - Keith Broadwas đoán - sớm tinh mơ. Đến nhà Yew, để chắc chắn rằng Tom vẫn ổn.

Bọn tôi thấy Gilbert Swinyard và Pete Redmarley gần như chạy.

Tôi thử “Tại sao Nick không đi cùng tụi ấy” nhưng Gã treo cổ chặn mất “Nick”.

— Thế nào mà - Darren Croome nói - Nick không đi cùng bọn nó?

Chim đột ngột bay toé từ cây sồi ra, vừa bay vừa kêu inh ỏi, chúng tôi nháy dựng lên nhưng chẳng đứa nào cười vì chuyện ấy. Thật khó tin, nhưng đúng sự thật. Vài trăm con chim bay quanh bãi cỏ làng một vòng, giãn ra, vòng lại lần thứ hai, bay sát lại nhau, vòng lần thứ ba rồi như tuân theo một mệnh lệnh, biến mất sau tán cây sồi.

— Có khi - Dawn Madden nói - hôm nay thầy Nixon cho phép Nick nghỉ học. Thử đoán xem thế nào.

Đó là phỏng đoán có lý. Nhưng bây giờ chúng tôi đã nhìn thấy nét mặt của Gilbert Swinyard và Pete Redmarley.

— Ôi - Grant Burch nói khẽ - chó chết. Không!

— Cho đến lúc mày - thầy Nixon đằng hắng - các em đều biết rằng Thomas Yew, một cựu học sinh của trường ta, đã chết được 24 giờ vì cuộc xung đột liên quan đến quần đảo Falkland. (Thầy hiệu trưởng đúng, tất cả bọn tôi đều biết, bác lái xe Norman Bates đã bật đài Wyvern, trong danh sách có tên của Tom Yew). Thomas Yew không phải học sinh chăm chỉ nhất trong các lớp của trường ta, cùng không phải học sinh ngoan ngoãn nhất. Thực ra sổ theo dõi vi phạm và xử lý kỷ luật của tôi đã buộc tôi phải sử dụng tới roi không dưới bốn lần. Nhưng cả tôi và Thomas đều không (một khoảng im lặng đáng sợ) thuộc loại (lại một khoảng im lặng nữa) người có định kiến. Khi sĩ quan tuyển quân của hải quân hoàng gia đề nghị tôi nhận xét về Thomas, tôi cảm thấy mình có thể giới thiệu chàng thanh niên đầy khí thế này một cách không e ngại, vô điều kiện. Vài tháng sau, Thomas đã đáp lại sự tin tưởng đó bằng cách mời tôi và vợ tôi dự lễ kết thúc huấn luyện ở Portsmouth. Rất ít khi (cả hội trường lao xao ngạc nhiên bởi ý nghĩ lại có ai đó cưới thầy Nixon. Cái nhìn trừng trừng của thầy làm cơn lao xao ấy chấm dứt ngay), rất ít khi tôi nhận một lời mời tới một buổi lễ mà cảm thấy hài lòng và tự hào như vậy. Nhờ kỷ luật quân đội, Thomas đã trưởng thành rõ rệt. Cậu ấy đã phấn đấu thành một đại sứ giá trị của trường ta, một người lính đáng khen ngợi trong đội quân của Nữ hoàng. Đó là lý do tại sao tôi cảm thấy sự đau đớn trong buổi sáng hôm nay, khi nhận tin báo Thomas đã chết trên tàu HMS Coventry (chắc chắn đó không phải sự đứt quãng trong giọng của thầy Nixon?) lại vừa cay đắng vừa chân thực. Cảm giác đau buồn cả trong phòng hội đồng và hội trường này cho tôi thấy rằng tất cả chúng ta chia sẻ nỗi đau này (thầy Nixon bỏ kính và trong một thoáng chúng tôi không còn thấy thầy giống một tay chỉ huy quốc xã mà giống một ông bố mệt mỏi). Sau buổi tập trung hôm nay, tôi sẽ đại diện cho trường gửi điện chia buồn tới gia đình Thomas. Tôi hy vọng các em gần gũi với gia đình Yew để có thể hỗ trợ họ. Cuộc sống có thể gây ra những điều tàn nhẫn, có lẽ không phải tàn nhẫn, ghê gớm hơn cái chết của một đứa con trai hoặc một người anh em. Tuy nhiên tôi cũng hy vọng các em hãy để gia đình họ có thời gian để đau buồn. (Lúc này vài đứa con gái năm thứ ba đã khóc. Thầy Nixon nhìn về phía họ, nhưng thầy đã không còn vẻ ghê gớm. Thầy không nói gì trong năm, mười, mười lăm giây. Một chút lúng túng bắt đầu. Hai mươi, hai lăm, ba mươi giây. Tôi bắt gặp ánh mắt của cô Ronkswood nhìn cô Wyche như muốn hỏi: “Ông ấy có ổn không nhỉ?”. Cô Wyche nhún vai, rất nhẹ). Tôi hy vọng rằng (cuối cùng thầy Nixon lại tiếp) khi các em nghĩ đến sự hy sinh của Thomas, hãy nghĩ đến hậu quả của bạo lực, dù là quân sự hay tình cảm. Tôi hy vọng các em sẽ để ý những ai khởi xướng bạo lực, ai có hành vi bạo lực, ai phải trả giá vì bạo lực. Chiến tranh không đơn giản tự nhiên xuất hiện. Chiến tranh nổ ra sau một quá trình dài, và hãy tin tôi, có rất nhiều thứ có thể đổ tội cho tất cả những người không thể ngăn chặn sự xuất hiện đầy máu của nó. Tôi cũng hy vọng các em sẽ nghĩ đến điều thực sự quý giá trong cuộc đời của chúng ta, và những điều chỉ...tào lao...thành tích...rượu bia...làm điệu...ích kỷ (thầy hiệu trưởng có vẻ kiệt sức) tất cả là thế (thầy gật đầu với thầy Kempsey đang ngồi cạnh chiếc đàn piano. Thầy Kempsey bảo chúng tôi hát bài có đoạn “Ôi hãy nghe lời chúng tôi, khi chúng tôi khóc cho các bạn, những người đã bỏ mình dưới biển”. Tất cả chúng tôi đứng dậy và hát cho Tom Yew).

Những buổi tập trung thông thường hay có những khấu hiệu rất kêu như “Giúp đỡ người khác là điều tốt” hay “Ngay cả những người kém tài nhất cũng thành công nếu họ không bỏ cuộc”. Nhưng tôi không chắc liệu ngay cả những giáo viên cũng dám chắc rằng sáng nay thầy Nixon muốn nói những điều như vậy.

Cái chết của Tom Yew đã kết liễu sự phấn khích về chiến tranh. Chẳng có cách nào đưa xác anh về nên người ta phải chôn ở ngoài đó, trên một trong những hòn đảo đầy đá vẫn đang diễn ra những trận đánh. Vẫn chưa có gì trở lại bình thường. Ra vẻ đau đớn thì buồn cười nhưng khi có ai đó chết thật thì chỉ có sự mệt mỏi thế này. Chiến tranh diễn ra nhiều tháng, nhiều năm, ở Việt Nam đã thế. Ai dám nói cuộc chiến này sẽ không phải một trong số đó? Argentina đã có ba mươi ngàn lính ở Falkland, tất cả trong tư thế phòng thủ. Chúng tôi chỉ có sáu ngàn người đang tìm cách vượt khỏi khu vực đầu cầu. Chỉ có ba trực thăng Chinhook nhưng hai chiếc đã mất khi tàu Atlantic Conveyor chìm nên binh lính của chúng tôi phải hành quân bộ về cảng Stanley. Chắc chắn ngay cả nước nhỏ như Luxembourg cũng có nhiều hơn ba máy bay ngon lành đó? Có tin đồn hải quân Argentina đã phá tan các cảng ở đó và cắt đứt tuyến đường biển của chúng tôi tới đảo Ascension. Chúng tôi cũng hết nhiên liệu nữa. (Như thể quân đội Anh dùng cả loại xe hơi gia đình bỏ đi vậy). Mũi Kent, Two Sisters, núi Tumbleddown. Những cái tên thân thiện nhưng địa hình thì không. Brian Hanrahan cho biết thứ che chắn duy nhất cho thủy quân lục chiến là các phiến đá khổng lồ. Trực thăng chúng tôi không thể bảo vệ từ trên không do sương mù, tuyết, mưa đá, gió mạnh. Thời tiết giống như ở Dartmoor, ông nói, đang là giữa mùa đông. Lính nhảy dù của chúng tôi thì không thể đào được hố cá nhân bởi đất quá cứng, thậm chí một số còn bị bợt da chân. (Ông nội tôi có lần đã kể chuyện cụ tôi bị bợt da chân ở Passchendaele năm 1916). Đông Falkland là một bãi mìn khổng lồ. Các bài biển, những cây cầu, hẻm núi, mọi nơi. Ban đêm quân bắn tỉa của địch bắn pháo sáng nên cả vùng sáng chói như quét đèn pha. Đạn rơi như mưa. Quân Argentina sử dụng đạn dược, theo lời một chuyên gia, như thể chúng có nguồn không cạn. Hơn nữa quân của chúng tôi không thể ném bom các tòa nhà và giết hại những dân thường mà mình có trách nhiệm cứu. Tướng Galtieri biết mùa đông ủng hộ hắn. Từ ban công cung điện của mình, hắn tuyên bố Argentina sẽ chiến đấu cho tới khi còn người cuối cùng, dù sống hay chết.

Nick Yew vẫn chưa đi học trở lại. Dean Moran bảo có gặp nó trong cửa hàng ông Rhydd mua một hộp trứng và bơ sữa nhưng Moran chẳng biết nói gì. Moran bảo là mặt của Nick trông như người chết.

Tuần trước tờ Malvern Gazeeter đăng ảnh Tom Yew trên trang nhất. Anh ấy đang cười và làm động tác chào, trên người mang bộ quân phục hải quân. Tôi đã dán nó vào cuốn vở dán bài rời của mình. Tôi sắp dùng hết các trang rồi.

Hôm thứ hai, lúc đi học về tôi thấy trên lối xe đi có khoảng chục tảng đá gra-nít và năm bao in chữ bột đá nghiền. Ngoài ra còn có một cái mai rùa lớn, nhưng hóa ra đó là tấm lót bể nhỏ làm bằng sợi thủy tinh. Ông Castle đang dùng kéo tỉa bờ giậu ngăn vườn nhà tôi với vườn trước nhà ông - Bố cháu định tạo lại vườn treo Babylon, phải không?

— Đại loại như vậy.

— Hy vọng ông ấy đừng đưa một cái máy xúc vào trong ga-ra.

— Sao cơ ạ?

— Nhà cháu đã chất vào đó hơn một tấn đá rồi, chẳng ai chở những thứ đó bằng một xe cút-kít đâu. Chúng cũng đã làm nứt lớp đá giăm trộn nhựa đường lâu rồi - ông Castle vừa cười vừa tiếp tục xén - ta đã ở đây và xem cánh thợ đập chúng ra.

Mẹ về muộn hai mươi phút, cực kỳ cáu. Tôi đang xem tivi nên qua hành lang có thể nghe tiếng mẹ nói chuyện điện thoại với người tạo phong cảnh - Ngày mai anh mới mang đá đến kia mà? Anh phải đặt chúng trong vườn chứ? Đừng chỉ có bày ra giữa lối xe đi của nhà tôi! Sắp đặt à? Sắp đặt à? Không. Tôi gọi đó là sự ngu xuẩn gây tội ác! Thế chúng tôi phải đỗ xe ở đâu bây giờ? - Cuộc gọi kết thúc khi mẹ hét “nói với luật sư của tôi” rồi dập máy.

Khi về nhà lúc hơn 7 giờ, ba không nhắc đến những tảng đá trên lối cho xe đi. Không một từ nào. Nhưng ba không nói điều gì thì thật tài tình. Mẹ cùng không đá động tới những táng đá, thế nên xảy ra đối đầu mà không có chiến tranh. Có thể nghe thấy sự căng thẳng trong phòng, như tiếng rít của dây cáp. Mẹ thường khoe với khách khứa và họ hàng là dù có chuyện gì xảy ra cả nhà tôi vẫn ngồi với nhau trong bữa tối. Nếu mẹ ngưng truyền thống này một hôm thì thật tốt cho chúng tôi. Julia cố hết sức nghĩ ra một câu chuyện về bài thi bằng A hôm nay ở môn Quan hệ quốc tế của chị ấy (chị ấy trúng hết các câu đã ôn), ba và mẹ chú ý một cách lịch sự nhưng tôi cảm thấy như những tảng đá ngoài kia đang lăn, chờ được nhắc tới.

Mẹ đưa ra món bánh tạc có mật và kem va-ni.

— Anh không muốn bị kêu là lắm lời, Helena - ba bắt đầu - nhưng anh tự hỏi khi nào anh có thể đưa xe vào ga-ra?

— Ngày mai đám thợ sẽ dựng hòn non bộ. Có sự hiểu lầm về thời gian chuyển đá tới. Đến tối mai công việc sẽ xong.

— À, tốt. Hợp đồng bảo hiểm tuyên bố rõ là chúng ta chỉ được chi trả trong trường hợp đỗ xe không ở ven đường, thế nên nếu...

— Ngày mai, Michael.

— Cái đó tuyệt đấy. Mà món bánh tạc có mật ngon nhỉ, có phải em mua từ Greenland?

— Sainsbury.

Những chiếc thìa của chúng tôi cọ vào đĩa.

— Anh không muốn bị kêu là thích can thiệp, Helena...

(Hai mũi của mẹ thực ra đã cứng lên, như mũi con bò trong hoạt hình).

—...nhưng anh hy vọng em chưa trả tiền cho những người đó chứ?

— Không, em mới đặt cọc.

— Một khoản đặt cọc. Anh hiểu. Anh hỏi bởi em đã nghe những câu chuyện đáng sợ về những người trao những khoản tiền thật lớn cho bọn cao bồi của ngành biến-mất-sau-một-đêm này. Rồi trước khi họ kịp gọi điện cho luật sư, tay chủ đã kịp chuồn thẳng tới nơi nào đó. Và vị khách hàng tội nghiệp không bao giờ trông thấy một xu nào trong số tiền họ đổi bằng mồ hôi xương máu quay lại. Thật đau buồn, cái kiểu bọn lừa đảo này lừa những người nhẹ dạ cả tin.

— Anh đã bảo anh không nhúng tay vào toàn bộ chuyện này, Michael.

— Anh đã nói thế, đúng - ba không thể giấu sự đắc thắng để cứu chính mình - nhưng anh có thể hy vọng rằng mình có thể đậu xe của chính mình trên lối cho xe của chính mình. Đấy là toàn bộ những gì anh muốn nói.

Một cái gì đó im lặng đã vỡ dù không bị rơi.

Mẹ rời khỏi bàn ăn. Không giận dữ, không khóc nhưng trông tệ hơn rất nhiều. Như thể không có ai trong chúng tôi ngồi đó.

Ba chỉ nhìn chằm chằm vào chỗ mẹ vừa ngồi.

— Trong buổi thi của con hôm nay - Julia xoắn một lọn tóc - kỳ này con không hoàn toàn chắc chắn là một chiến thắng Pyrrhic xuất hiện. Ba có biết một chiến thắng Pyrrhic là gì không?

Ba nhìn Julia chằm chằm, không thể hiểu thế nào.

Julia chẳng nao núng gì.

Ba đứng dậy và đi ra ga-ra, gần như chắc chắn là để hút thuốc.

Những đồ thừa của món tráng miệng nằm giữa tôi và Julia.

Chúng tôi nhìn chúng một lúc - Một chiến thắng gì cơ?

— Pyrrhic. Từ Hy Lạp cổ mà. Một chiến thắng Pyrrhic là khi ta giành chiến thắng nhưng cái giá phải trả cho thắng lợi quá cao đến mức lẽ ra ngay từ đầu ta không nên nghĩ tới chiến tranh. Một từ hữu ích, phải không? Thế thôi Jace. Trông có vẻ chúng ta lại phải rửa bát đĩa rồi, em rửa hay lau đây?

Nhất trí ngừng bắn ở quần đảo Falkland

Toàn vương quốc Anh cứ như thể đón cùng lúc tất cả các ngày lễ lớn. Bà Thatcher xuất hiện bên ngoài số 10 phố Downing và nói “Chúc mừng! Chúc mừng!”. Đèn máy ảnh chớp liên tục, đám đông phát cuồng. Bà không còn là một chính trị gia mà là cả bốn thành viên của Buck Fizz trong cuộc thi tiếng hát Eurovision (Tầm nhìn chân Âu). Mọi người hát “Cai trị vương quốc Anh! Vương quốc Anh cai trị những làn sóng. Người Anh không bao giờ, không bao giờ, không bao giờ là nô lệ”, cứ hát đi hát lại thế. (Bài hát có đoạn xướng nào hay chỉ là một đoạn đồng ca không bao giờ dứt?). Mùa hè năm nay không có màu xanh mà có màu đỏ, trắng và xanh trên lá cờ của vương quốc Anh. Chuông gióng lên, đèn thắp lên và các bữa tiệc trên đường phố diễn ra khắp cả nước. Đêm qua Isaac Pye đã vui vẻ suốt cả đêm. Còn ở Argentina, các vụ nổi loạn cùng nạn cướp bóc, nổ súng diễn ra ở tất cả các thành phố lớn, người ta nói rằng việc chính quyền quân sự bị lật đổ chỉ là vấn đề thời gian. Tờ Daily Mail thì đầy những bài viết về việc tinh thần gan dạ và tài năng lãnh đạo của Anh đã chiến thắng ra sao. Trong lịch sử các cuộc thăm dò dư luận, chưa có thủ tướng nào của Anh được ủng hộ nhiều như bà Margaret Thatcher.

Tôi nên thực sự hạnh phúc.

Julia đọc báo Guardian có những nội dung không hề đăng trên Daily Mail. Có tới ba vạn quân kẻ thù, chị ấy nói thế, là lính bị bắt nhập ngũ và lính da đỏ. Quân tinh nhuệ của chúng đã đua nhau bỏ chạy về cảng Stanley khi lính dù của Anh tiến lên. Một số bị bỏ lại đằng sau bị giết bằng lưỡi lê, ruột lòi ra qua lỗ ở bụng! Đúng là kiểu chết năm 1914 diễn ra năm 1982. Brian Hanrahan nói rằng ông đã thấy một tù binh được phỏng vấn nói rằng thậm chí chúng còn chẳng biết Malvinas là gì hay tại sao mình được đưa tới đó. Julia bảo những nguyên nhân chính khiến chúng tôi chiến thắng là: a) Quân Argentina không thể mua thêm tên lửa Exocet, b) Hải quân của chúng chết dí ở các căn cứ trong đất liền, c) Không quân của chúng hết phi công được đào tạo tử tế. Julia bảo rằng tạo cho mỗi người dân Falkland một nông trang ở Cotswolds còn rẻ hơn tham gia chiến tranh. Chị ấy nghĩ sẽ chẳng có ai trả tiền cho việc dọn dẹp chiến trường nên rất nhiều vùng đất trồng trọt sẽ phải bỏ hoang cho đến lúc những quả mìn han gỉ.

Thế chắc phải mất vài trăm năm.

Hôm nay trên báo Daily Mail viết nhiều về việc liệu ca sĩ Cliff Richard có ngủ với vận động viên quần vợt Sue Barker hay họ chỉ là bạn tốt của nhau.

Tom Yew gửi một lá thư về nhà vào ngày trước khi chiến hạm HMS Coventry bị đánh chìm. Lá thư được đưa về làng Thiên nga đen cách đây vài ngày. Mẹ Dean Moran đọc thư bởi bà là mẹ đỡ đầu của Tom Yews, thế nên Kelly Moran biết được chi tiết nội dung thư từ bà ấy. Lính hải quân của chúng tôi nghĩ dân ở quần đảo Falkland là một lũ lang thang bẩm sinh (Nói thật, Tom viết, một số trong những kẻ đó còn là cha của nhau) như gã đần độn Benny trong phim Crossroads (Đường cắt) chiếu trên tivi. Họ còn gọi những người trên đảo là Benny. Con không bịa ra chuyện này đâu - Sáng nay con còn gặp một tay Benny, hắn nghĩ rằng một chip Silicon là một miếng khoai tây của Sciliy. Thế là chẳng mấy chốc những người cấp bậc thấp hơn gọi là Benny này Benny nọ. Khi các sĩ quan phát hiện điều đó, họ ra lệnh cánh lính không được dùng cái tên ấy. Cánh lính tuân lệnh, nhưng sau một vài ngày hạm trưởng của Tom gọi anh và muốn biết tại sao thủy thủ đoàn không gọi người địa phương là Benny mà là “Vẫn”. Thế nên con nói với hạm trưởng “Bởi vì họ vẫn là Benny, thưa ngài”.

Ba đúng một nửa về chuyện những người làm phong cảnh chạy trốn. Khi công ty không trả lời điện thoại, mẹ đánh xe đến Kidderminster nhưng chỉ có một cái ghế gãy trong văn phòng trống trơn, dây nhọ lòi ra khỏi tường. Hai người đàn ông đang khiêng một máy photocopy lên xe tải bảo mẹ rằng công ty đã phá sản. Thế nên những hòn đá làm non bộ tiếp tục nằm ở lối xe đi của nhà tôi thêm hai tuần nữa, tận đến lúc ông Broadwas đi nghỉ ở Ilfracombe về (ông Broadwas làm vườn cho ba mẹ tôi). Ba đã lo