- 7 - Emma

Đến thứ Năm, Jacob trông có vẻ lại hồn rồi, nhưng vẫn chưa hoàn toàn giống bình thường. Tôi có thể nhận thấy điều đó qua thái độ lơ đãng của nó. Tôi dọn đĩa đồ ăn tối trước mặt nó, vậy mà nó chẳng buồn ăn cho đến khi tôi phải nhắc nhở nó đã đến lúc cầm muỗng nĩa rồi. Tôi còn thấy sự bất thường khi bắt gặp nó đang lắc lư hay nhún nhảy người. Thuốc có vẻ chẳng có tác dụng gì. Và tôi nghe giáo viên của nó báo rằng, suốt nửa buổi đến trường, nó đều ở trong phòng thư giãn cảm giác.

Tôi đã gọi cho Jess Ogilvy hai lần, nhưng hộp thư thoại của cô đã đầy. Tôi thấy lo khi nhắc đến cô ấy với Jacob, nhưng chẳng còn cách nào khác. Sau bữa tối ngày thứ Năm, tôi gõ cửa phòng nó rồi đẩy cửa vào. “Chào con,” tôi nói.

Đang đọc sách, nó ngước mắt lên. “Chào mẹ.”

Tôi phải mất hai năm để nhận ra rằng Jacob không học đọc theo cùng bạn bè ở mẫu giáo. Cô giáo của nó bảo Jacob là một trong những bé có tài năng ngôn ngữ nhất. Đêm nào nó cũng lấy một quyển sách trong chiếc giỏ lớn của mình và đọc to cho cả nhà nghe. Nhưng rồi một ngày nọ, tôi nhận ra điều mà mọi người cho là đọc, thật ra chỉ là ký ức hình ảnh của Jacob. Nếu từng được ai đọc cho nghe câu chuyện một lần, nó sẽ đọc lại đúng từng chữ một. Đọc cái này đi, tôi bảo và đưa nó quyển truyện Bác sĩ Seuss. Nó mở ra và bắt đầu đọc. Tôi bảo nó dừng lại, và chỉ một ký tự.

Đây là chữ gì?

AB.

Và chữ B đọc thế nào?

Jacob ngập ngừng. Brừ, nó nói.

Tôi cúi xuống, nhẹ nhàng hỏi nó. “Con thấy thế nào?”

“Bị phá ngang,” Jacob nói.

Tôi lấy sách khỏi tay nó. “Mẹ con mình nói chuyện được không?” Nó gật đầu. “Hôm thứ Ba, con và Jess đã cãi nhau à?”

“Không.”

“Khi con đến nhà Jess, cô ấy có nói gì làm con buồn bực không?”

Nó lắc đầu. “Không, cô ấy không nói gì cả.”

“Mẹ thấy có vẻ khó hiểu, Jacob à, bởi hôm đó con về nhà có vẻ rất buồn bực… và mẹ nghĩ có chuyện gì đó khiến con bực mình.”

Một điểm đặc biệt của hội chứng Asperger là Jacob sẽ không nói dối. Nên khi nó nói nó không có chuyện cãi vã gì với Jess, tôi tin là nó nói thật. Nhưng như thế không có nghĩa là không có chuyện gì liên quan đến cô ấy khiến nó đau lòng. Có lẽ nó vào nhà lúc Jess và bạn trai cô đang làm tình. Có lẽ nó thấy hoảng vì chỗ ở mới của cô.

Hoặc có lẽ chuyện này chẳng liên quan đến Jess, nhưng là bởi nó tình cờ đi ngang qua một biển báo công trình xây dựng màu cam nào đó, buộc nó phải đi đường vòng.

Tôi thở dài. “Con biết đấy, mẹ luôn ở đây khi con sẵn sàng nói về chuyện này. Và cả Jess nữa. Cô ấy cũng sẵn sàng nếu con cần.”

“Con sẽ gặp lại cô ấy vào Chủ Nhật.”

“Cùng thời gian, cùng địa điểm,” tôi nói.

Tôi trả lại quyển sách cho nó và nhận ra nó đang cầm Cô vịt Jemina, thứ đồ chơi ưa thích thuở nhỏ của nó. Jacob ôm cô vịt quá chặt nên lông nó sờn cả ra, và tôi phải may thêm một áo choàng đốm sau lưng cho cô vịt. Theo bác sĩ Murano, cô vịt bông là một thứ mang tính nghi thức, một thứ mà Jacob có thể ôm lấy để xoa dịu tinh thần. Cô ấy mô tả nó là một thứ tái khởi động, nhắc nhở cho Jacob biết rằng nó vẫn ổn. Thời gian trôi qua, cô vịt về vườn nhường chỗ cho những thứ kín đáo hơn mà nó có thể cho vào túi, chẳng hạn như một loạt ảnh nhỏ của tôi và nó vốn đã phai đến nỗi khó lòng nhìn ra mặt ai, hoặc một viên thạch anh xanh từ Montana mà một thầy giáo đã tặng cho nó, hay một mảnh pha lê nước biển mà Theo tặng nó nhân dịp Giáng Sinh. Thật sự đã lâu rồi, tôi chưa thấy lại cô vịt nhồi bông này, bởi nó nằm sâu đâu đó trong tủ đồ của Jacob.

Thật không dễ chịu chút nào khi nhìn đứa con trai 18 tuổi của bạn đang ôm một con thú nhồi bông. Nhưng tự kỷ là thế, là một cú trượt lao dốc. Mới phút trước, bạn tin chắc mình ở trên đỉnh đồi, quá xa chẳng bao giờ thấy đáy nữa, nhưng phút sau, bị mưa tuyết che mắt, bạn ngã vật và trượt nhào quá nhanh không thể tưởng.

Cột bài Dì Em, thứ Năm, ngày 14 tháng 01 năm 2014. Phiên bản Tuổi mới lớn.

Lời khuyên nuôi dạy con cái tuyệt vời nhất tôi từng có là từ một y tá, cô bảo tôi thế này:

1. Sau khi bạn có con, thì chú chó cưng sẽ chỉ là chó.

2. Hai năm khủng khiếp nhất là khoảng lúc bé ba tuổi.

3. Đừng bao giờ hỏi con bạn một câu hỏi mở, kiểu như “Bây giờ, con có muốn đi ngủ không?” Bạn sẽ không nghe được câu trả lời mình muốn đâu, tin tôi đi. “Con muốn mẹ bồng con lên lầu, hay con muốn tự đi lên lầu để ngủ nào?” Hỏi như thế thì bạn sẽ có được kết quả như mong muốn, và chúng lại thấy mình mạnh mẽ hơn.

Giờ con cái của tôi đã lớn, mọi chuyện vẫn chẳng thay đổi gì mấy.

Trừ việc chúng tôi không nuôi chó nữa.

Hai năm khủng khiếp nhất là khoảng lúc Jacob 18 tuổi.

Và những câu hỏi cũng không nên để mở, bởi bạn sẽ không có được câu trả lời khi hỏi “Tối qua con ở đâu cho đến hai giờ sáng?” hoặc “Làm sao con lại bị điểm D môn toán?”

Từ chuyện này bạn có thể suy ra hai điều. Thứ nhất, làm cha mẹ không phải là một danh từ mà là một động từ, một tiến trình tiếp diễn chứ không phải một thành tựu. Và thứ hai, dù cho bạn bỏ ra bao nhiêu công sức và thời gian, bạn vẫn luôn thấy có quá nhiều điều mới mẻ cần phải học.

Tôi rời phòng Jacob, định xuống lầu xem bản tin tối. Nhưng khi tôi đến phòng khách, thì Theo đang mở một chương trình MTV dở tệ với những cô gái hư hỏng bị bố mẹ gửi đến các nước nghèo thuộc thế giới thứ ba để học biết tính khiêm tốn. “Con không có bài tập để làm sao?” Tôi hỏi.

“Con làm xong rồi.”

“Mẹ muốn xem tin tức.”

“Nhưng con xem trước mà.”

Tôi nhìn trên màn hình, một cô bé đang nhặt phân voi cho vào túi bóng ở Myanmar. Kinh thế, con bé kêu lên. Tôi nhìn lại về phía Theo, “Làm ơn bảo mẹ là con muốn mở rộng đầu óc bằng các vấn đề đương thời thay vì xem thứ này đi.”

“Nhưng con phải nói thật,” Theo cười khúc khích. “Luật nhà mà.”

“Được rồi, giờ thử cách này xem. Nếu mẹ xem chương trình này cùng với con, mẹ sẽ bị thôi thúc muốn gửi con đến Myanmar để con mở rộng tầm mắt bằng cách đi nhặt phân voi đấy.”

Nó đưa điều khiển cho tôi ngay tắp tự. “Thế là cưỡng ép.”

“Nhưng có hiệu quả,” tôi nói, rồi chuyển kênh sang đài truyền hình địa phương. Trên màn hình, một ông đang nói oang oang. “Theo tất cả những gì tôi biết thì đây là một tội ác, khi cảnh sát địa phương dửng dưng trước việc một cô gái trẻ bị mất tích, chứ không chịu điều tra một cách tích cực.”

Một dải trắng chạy dưới mặt ông này: THƯỢNG NGHỊ SĨ BANG CLAUDE OGILVY.

“Mẹ,” Theo nói. “Không phải ông ta cùng…”

“Im nào…..”

Giờ đến lượt phóng viên lên tiếng. “Cảnh sát trưởng Thị trấn Townsend Fred Huckins nói rằng vụ mất tích của Jess Ogilvy đã được đặt lên ưu tiên hàng đầu, và thúc giục bất kỳ ai có thông tin hãy liên lạc với sở cảnh sát qua số điện thoại 802-555-4490.” Rồi trên màn hình hiện lên ảnh gia sư kỹ năng xã hội của Jacob, kèm số điện thoại của cảnh sát bên dưới.