- 15, 16 - Jacob

Máu khắp sàn và cô ấy đang nằm trong vũng máu. Cô ấy không trả lời, dù tôi có gọi tên cô ấy. Tôi biết tôi phải chuyển cô ấy đi, nên tôi đỡ cô ấy dậy và đưa cô ra hành lang, và khi tôi làm thế thì càng thêm nhiều máu chảy ra từ mũi và miệng cô ấy. Tôi cố gắng không nghĩ về chuyện tôi đang động vào thi thể cô ấy và cô ấy đang trần truồng, nó không giống như trong phim khi chàng trai choáng váng trước một cô gái đẹp, mà chỉ là da chạm da, và tôi thấy ái ngại cho cô ấy bởi cô ấy còn không biết mình không mặc áo quần. Tôi không muốn máu dính trên khăn, nên tôi lấy giấy vệ sinh lau mặt cô ấy rồi cho vào bồn cầu xả đi.

Trên sàn có sẵn quần lót và áo ngực, một chiếc quần nỉ và áo sơmi. Tôi mặc áo ngực trước, và tôi biết cách, bởi tôi đã xem người ta cởi áo ngực trên HBO, tôi chỉ cần làm ngược thao tác là được. Tôi không biết làm gì với quần lót, bởi có một mặt có chữ, và tôi không biết đó là mặt trước hay mặt sau, nên tôi cứ thế mặc vào cho cô ấy, mặt nào cũng được. Rồi đến áo sơmi và quần nỉ, cuối cùng là tất và đôi giày Ugg, phần khó nhất, bởi cô ấy không thể tự đứng dậy được.

Tôi vác cô ấy lên vai, cô ấy nặng hơn tôi tưởng, rồi tôi cố đưa cô ấy xuống cầu thang. Đến nền có một đoạn rẽ, và tôi trượt chân, cả hai chúng tôi đều ngã. Tôi nằm đè lên người cô ấy, rồi khi lăn cô ấy lại, tôi thấy một cái răng đã bị gãy. Tôi biết cô ấy không đau, nhưng thế vẫn khiến tôi thấy thật tệ. Không hiểu sao, nhưng những vết thâm và mũi bị gãy không tệ bằng việc nhìn thấy cô ấy mất răng cửa.

Tôi đặt cô ấy ngồi trên ghế tựa. Đợi ở đây, tôi nói, rồi tôi bật cười bởi cô ấy đâu thể nghe thấy tôi. Tôi lên lầu lau chùi máu bằng giấy vệ sinh, dùng hết cả cuộn. Nó vẫn còn những vết bẩn và nhớp nháp. Nên tôi tìm một chai thuốc tẩy trong tủ đồ giặt và đổ nó lên sàn, dùng thêm một cuộn giấy vệ sinh nữa để chùi cho thật khô.

Tôi chợt nghĩ Nếu mình bị bắt gặp thì sao, và thế là tôi quyết định không chỉ lau chùi mà còn phải tạo một hiện trường vụ án theo một hướng khác. Tôi lấy hai bộ áo quần và bàn chải của cô ấy cho vào balô. Tôi viết một lời nhắn và cho vào hộp thư. Tôi lấy một đôi giày quá lớn, không thể là của cô ấy được, rồi mang chúng đi ra ngoài, cắt cửa kính, cho con dao làm bếp vào máy rửa bát, rồi mở máy. Tôi muốn hiện trường phải thật dễ đoán, bởi Mark không thông minh lắm.

Tôi kiểm tra để bảo đảm đã xóa sạch dấu chân trên bậc cấp và lối vào.

Vào nhà, tôi đeo balô lên vai và bảo đảm mình không quên thứ gì. Tôi biết tôi nên để chiếc ghế đẩu bị lật nhào và giá đĩa CD rơi vung vãi trên sàn phòng khách, nhưng tôi không chịu nổi chúng. Thế là tôi dựng ghế lên, nhặt thư lại, và sắp xếp đĩa CD theo trật tự tôi nghĩ.

Tôi cố gắng vác cô ấy vào rừng, nhưng càng đi cô ấy càng nặng, nên sau một hồi, tôi quyết định kéo lê cô ấy đi. Tôi muốn để cô ấy ở chỗ nào tôi biết là cô không phải chịu gió lạnh, mưa, hay tuyết. Tôi thích ống cống, bởi tôi có thể vào đó từ đường cao tốc, thay vì phải băng qua nhà cô.

Tôi nghĩ về cô ấy ngay cả khi tôi chưa ở đây, ngay cả khi tôi biết cảnh sát đang tìm kiếm và tôi có thể dễ dàng bị phân tâm khi muốn theo dõi tiến trình của họ. Vì thế, tôi trở lại thăm cô ấy, và mang theo tấm mền của tôi. Tôi luôn thích tấm mền đó, và tôi nghĩ nếu cô ấy có thể nói, cô hẳn sẽ rất tự hào khi tôi khoác cho cô tấm mền đó. Làm tốt lắm, Jacob, cô ấy sẽ nói thế. Cậu nên đổi nó cho ai đó đi.

Cô chẳng biết gì đâu, tôi nghĩ thế.

Khi tôi vừa nói xong, phòng xử án im lặng đến nỗi tôi có thể nghe thấy tiếng xì xèo của máy sưởi và tiếng tòa nhà đang oằn mình. Tôi nhìn Oliver, rồi nhìn mẹ tôi. Tôi nghĩ họ sẽ khá hài lòng, bởi giờ mọi chuyện đã rõ ràng rồi. Tôi không thể hiểu được nét mặt của họ, và của cả bồi thẩm đoàn. Một bà đang khóc, tôi không biết bà khóc vì buồn bởi tôi kể chuyện về Jess, hay vì vui bởi cuối cùng bà cũng được biết chuyện đã xảy ra.

Giờ tôi không bồn chồn nữa. Cho bạn biết này, giờ tôi có đủ adrenaline trong máu để chạy từ đây về Bennington rồi quay lại đấy. Ý tôi là, thánh thần ơi, tôi vừa thuật lại cách tôi dựng một hiện trường vụ án với một thi thể, lừa được cảnh sát tin rằng đấy là một vụ bắt cóc. Tôi đã liên kết hết mọi manh mối rời rạc mà bên công tố đã đưa ra làm chứng cứ cho phiên tòa này. Hệt như một tập phim CrimeBusters tuyệt nhất từ trước đến nay, và tôi là ngôi sao trong đó.

“Anh Bond?” thẩm phán giục.

Oliver hắng giọng. Anh đặt một tay lên bục nhân chứng, tránh nhìn mặt tôi. “Được rồi, Jacob. Cậu đã kể rất nhiều về những chuyện cậu làm sau khi Jess chết. Nhưng cậu chưa kể cho chúng tôi cô ấy chết thế nào.”

“Chẳng có gì nhiều để kể,” tôi nói.

Đột nhiên, tôi nhận ra tôi đã thấy biểu cảm trên khuôn mặt tất cả mọi người trong phòng xử án này ở đâu đó rồi. Đấy là vẻ mặt của Mimi Scheck, vẻ mặt của Mark Maguire, và của tất cả những người nghĩ rằng họ tuyệt đối không có điểm gì chung với tôi.

Tôi bắt đầu thấy cồn cào trong bụng, một cảm giác khi tôi nhận ra đã quá muộn rồi, khi tôi đã làm gì đó thật sự không được hay cho lắm.

Rồi Oliver ném cho tôi chiếc phao cứu sinh. “Jacob, cậu có hối tiếc vì chuyện đã giết chết Jess không?”

Tôi cười hớn hở. “Không,” tôi nói. “Đấy là điều tôi đã cố nói nãy giờ.”

* 16 - Oliver

Thật đúng là buồn vui lẫn lộn. Jacob đã khiến cậu ấy trông điên loạn hơn bất kỳ những gì tôi có thể làm được qua lời các nhân chứng. Nhưng rồi, cậu ấy cũng khiến mình trông hệt như kẻ sát nhân máu lạnh.

Jacob lại ngồi xuống ghế ở bàn bị đơn, nắm tay mẹ cậu ấy. Emma trắng bệch như tờ giấy, và tôi chẳng thể trách bà được. Sau khi nghe lời chứng của Jacob, một bản mô tả chi tiết từ chính miệng cậu ấy kể về cách dọn dẹp đống hỗn độn do chính mình gây ra, tôi chợt nhận ra giờ đó cũng là việc mình buộc phải làm.

“Các vị,” tôi mở lời, “thế là ta đã có rất nhiều chứng cứ cho thấy Jess Ogilvy đã chết thế nào. Chúng ta không bàn luận về lời chứng này. Nhưng nếu có để ý từ đầu phiên tòa, các vị hẳn cũng biết rằng mình không thể xem mặt bắt hình dong. Jacob là một chàng trai mắc hội chứng Asperger, một chứng rối loạn thần kinh ngăn cản không cho cậu ấy có thấu cảm với người khác như các vị hay tôi. Khi cậu ấy kể về những việc đã làm với thi thể của Jess, làm tại nhà của Jess, cậu ấy không thấy mình có liên quan đến một vụ giết người kinh khủng. Thay vào đó, như các vị đã nghe thấy, cậu ấy tự hào vì mình đã dựng được một hiện trường vụ án hoàn chỉnh, một hiện trường xứng đáng được đưa lên báo, hệt như một tập phim CrimeBusters vậy. Tôi không xin các vị miễn thứ cho cậu ấy về cái chết của Jess Ogilvy, chúng ta đều thương tiếc cùng gia đình cô ấy vì sự mất mát này, và không tìm cách hạ thấp bi kịch này. Tuy nhiên, tôi muốn xin các vị xem xét những thông tin mình có về Jacob và chứng rối loạn của cậu ấy, để khi được hỏi xem cậu ấy có phải chịu trách nhiệm hình sự vào thời điểm Jess chết hay không, hỏi xem vào thời điểm đó, cậu ấy có hiểu đúng sai như các vị hay không, thì các vị sẽ không có chọn lựa nào khác ngoài câu trả lời không.”

Tôi tiến lại phía bồi thẩm đoàn. “Asperger là một nút thắt khó gỡ. Các vị đã nghe nhiều về hội chứng này trong những ngày qua… và tôi cá là các vị đã nghĩ, Cái gì thế này? Không thoải mái khi gặp tình huống mới, muốn làm mọi chuyện ngày nào cũng hệt như nhau, khó lòng kết bạn, đây là những khó khăn mà chúng ta đều gặp trong nhiều thời điểm cuộc sống. Nhưng những thứ ở trên không làm suy giảm khả năng phán đoán của các vị, và không ai trong chúng ta phải ra tòa vì tội giết người. Các vị hẳn nghĩ rằng Jacob không có vẻ gì là một người bị rối loạn thần kinh. Cậu ấy thông minh, và không có vẻ điên theo nghĩa phổ biến của từ này. Vậy làm sao các vị biết chắc rằng hội chứng Asperger là một rối loạn thần kinh đích thực, chứ không phải chỉ là một cái mác gắn bừa cho một đứa trẻ ngỗ ngược? Làm sao các vị biết chắc rằng hội chứng Asperger là lời giải thích cho hành vi của cậu ấy vào thời điểm phạm tội, thay vì chỉ là một cái cớ trốn tránh luật pháp?”

Tôi mỉm cười. “Vâng, tôi xin đưa ra một ví dụ từ thẩm phán Tòa án Tối cao Potter Stewart. Trong thập niên 1950 và 1960, Tòa án còn xử một số vụ án tà dâm. Bởi tà dâm không được Tu chính án Thứ nhất bảo vệ, nên họ phải quyết định xem liệu một loạt phim khiêu dâm có khớp với định nghĩa về tà dâm hay không, và vì thế họ phải xem nó. Mỗi tuần, vào ngày được gọi là thứ Ba Tà dâm, các thẩm phán ngồi xem những phim khiêu dâm và ra phán quyết. Trong vụ án giữa Jacobellis và Tiểu bang Ohio, thẩm phán Stewart đã trở thành huyền thoại của ngành tư pháp khi tuyên bố rằng thật khó để xác định phim khiêu dâm hạng nặng, nhưng, và tôi xin trích nguyên văn lời của ông, “Nhìn nó là tôi biết.”

Tôi quay qua Jacob. “Nhìn nó là tôi biết,” tôi lặp lại. “Các vị không chỉ lắng nghe các chuyên gia, xem hồ sơ y khoa chứng cứ pháp y, mà các vị còn xem và nghe Jacob. Và chỉ dựa trên điều đó mà thôi, chắc chắn các vị phải thấy rõ ràng cậu ấy không chỉ là một đứa trẻ với vài nét cá tính. Cậu ấy là một đứa giao tiếp đặc biệt không tốt, và thường bị rối rắm trong suy nghĩ. Cậu ấy nói với giọng đều đều và không thể hiện nhiều cảm xúc, ngay cả những cảm xúc chúng ta tưởng là ai cũng phải có. Nhưng cậu ấy đủ can đảm để đứng lên trước mặt các vị và cố gắng biện hộ cho mình trước một cáo buộc nghiêm trọng nhất mà một thanh niên như cậu ấy có thể vướng phải. Những gì cậu ấy nói, và cách cậu ấy nói, có thể khiến các vị buồn bực. Thậm chí là sốc. Nhưng đó là bởi một người mắc hội chứng Asperger như Jacob không phải là một nhân chứng điển hình với các vị.

Tôi không muốn thân chủ của tôi đứng ra làm chứng. Tôi nói thật lòng với các vị. Tôi không nghĩ cậu ấy có thể làm được chuyện đó. Khi làm nhân chứng trước tòa, anh phải thực tập cách nói sao cho có lợi cho vụ của mình. Anh phải thể hiện bản thân sao cho bồi thẩm đoàn thấy cảm thông. Và tôi biết Jacob không thể, và sẽ không làm thế. Trời ơi, tôi còn không thể dễ dàng bắt cậu ấy mang một chiếc cà vạt nữa kia… Tôi chắc chắn không thể khiến cậu ấy tỏ vẻ hối hận, hay thậm chí là đau buồn. Tôi không thể bảo cậu ấy phải và không được làm gì trước mặt các vị. Với Jacob, như thế là nói dối. Và với Jacob, nói lên sự thật là một luật phải tuân theo.”

Tôi nhìn các bồi thẩm. “Ở đây các vị có một đứa trẻ không theo hệ thống, bởi cậu ấy bất lực về thể lý và tâm lý không thể theo hệ thống được. Cậu ấy không biết làm cách nào để kiếm lòng cảm thông của các vị. Cậu ấy không biết điều gì sẽ có lợi hay có hại cho cơ hội trắng án của mình. Cậu ấy đơn thuần chỉ muốn nói với các vị câu chuyện theo những gì mình thấy, và cậu ấy đã làm thế. Và như thế các vị biết rằng Jacob không cố tìm một kẻ hở pháp luật. Như thế các vị biết rằng chứng Asperger của cậu ấy đã, đang, và sẽ có thể làm biến dạng phán đoán của cậu ấy bất kỳ lúc nào. Bởi bất kỳ bị cáo nào khác, bất kỳ bị cáo bình thường nào khác, sẽ biết cách nói chuyện với các vị hơn Jacob.

Các vị và tôi đều biết rằng hệ thống pháp lý ở Hoa Kỳ này sẽ rất nhẹ nhàng nếu như biết giao tiếp theo một cách nào đó, một cách giao tiếp mà Jacob không và không thể làm được. Nhưng mọi người trên đất nước này đều có quyền có một phiên tòa công bằng, ngay cả những người không giao tiếp theo cách khôn khéo nhất và đem lại lời kết án khả quan nhất trong tòa.” Tôi hít một hơi thật sâu. “Có lẽ để công lý được thực thi, thì trong vụ của Jacob, chúng ta đơn giản chỉ cần mọi người sẵn sàng lắng nghe và nhìn cậu ấy gần hơn chút nữa.”

Tôi vừa ngồi xuống ghế, Helen đã bắt đầu. “Khi còn nhỏ, tôi nhớ từng hỏi mẹ rằng, tại sao thay vì gọi là giấy nhà cầu lại gọi là giấy vệ sinh. Và các vị biết mẹ tôi bảo sao không? Con có thể gọi nó là gì tùy con, nhưng tất cả từ ngữ trên thế gian cũng không thể thay đổi được nó là thứ gì. Đây không phải là vụ một thanh niên gặp khó khăn giao tiếp, khó kết bạn, hay không ăn thứ gì khác ngoài Jell-O xanh dương vào ngày thứ Tư…”

Thứ Sáu, tôi nghĩ thầm. Jacob với tay lấy bút chì và bắt đầu viết, nhưng trước khi cậu ấy kịp làm gì, tôi đã giật cây bút chì khỏi tay cậu ấy và nhét vào túi.

“Đây là vụ một cậu bé phạm tội giết người máu lạnh, rồi dùng trí khôn và sự đam mê các hiện trường vụ án của mình để cố che đậy manh mối. Tôi không đặt vấn đề việc Jacob mắc hội chứng Asperger hay không. Tôi cũng không nghĩ có ai trong các vị lại đặt vấn đề chuyện đó. Nhưng như thế không miễn trách nhiệm cho cậu ta trong một vụ giết người tàn bạo và nhẫn tâm. Các vị đã nghe lời những điều tra viên hiện trường vụ án tìm thấy vết máu của Jess loang khắp sàn phòng tắm. Các vị đã nghe chính miệng Jacob nói rằng cậu ta đã lau chùi máu bằng thuốc tẩy, rồi cho giấy vào hố xí xả đi. Tại sao lại thế? Không phải bởi có luật nào xác định phải làm gì với giấy vệ sinh sau khi sử dụng… mà là là bởi cậu ta không muốn bất kỳ ai biết rằng mình đã lau chùi đống máu đó. Cậu ta đã nói cho các vị biết cách cậu ta dàn dựng toàn bộ hiện trường vụ án, cũng như cho biết cậu ta đã dành biết bao tâm sức vào chuyện đó. Cậu ta chủ tâm đánh lạc hướng điều tra của cảnh sát, cố gắng khiến họ nghĩ rằng Jess bị bắt cóc. Cậu ta cắt cửa kính và dùng đôi giày của Mark Maguire nhằm lưu lại dấu chân, để chủ tâm khiến người ta nghĩ rằng thủ phạm là một người khác. Cậu ta lôi thi thể Jess đi cả quãng đường ba sân bóng đá, rồi để mặc cô ấy ngoài đó, nhằm khiến mọi người khó tìm thấy cô ấy hơn. Và cậu ta dần mệt mỏi vì trò CrimeBusters của mình, nên đã lấy điện thoại của Jess và gọi 911. Tại sao lại thế? Không phải bởi với Jacob, giao tiếp với xác chết thì dễ hơn với người sống, mà bởi tất cả những chuyện này là một phần của kế hoạch xấu xa mà Jacob Hunt đã vạch ra nhằm ích kỷ vứt bỏ cuộc đời của Jess Ogilvy chỉ để phục vụ cho trò chơi điều tra pháp y của mình.”

Cô ta quay về phía bồi thẩm đoàn. “Anh Bond muốn gọi vụ này là gì tùy anh ta, nhưng thế không thay đổi được bản chất của nó. Một thanh niên phạm tội giết người tàn bạo và chủ động che giấu chuyện đó suốt nhiều ngày bằng cách ngụy tạo chứng cứ giả nhằm đánh lạc hướng cảnh sát. Các vị, đây chính là mô thức của một sát thủ đầy toan tính, chứ không phải của một đứa trẻ mắc hội chứng Asperger.”