Chạy bộ

Chạy bộ thường được nêu là một yếu tố làm giảm bớt trầm cảm và lo âu. Nó chắc chắn có tác dụng cho tôi. Khi mới chạy bộ tôi vẫn còn bị những cơn hoảng loạn rất tồi tệ. Cái tôi thích ở nó là nhiều triệu chứng hoảng loạn của cơ thể - tim đập nhanh, rối loạn nhịp thở, đổ mồ hôi - cũng giống như trong chạy bộ. Nên khi chạy bộ tôi sẽ không lo chuyện tim đập nhanh vì nó có lý do để đập nhanh.

Còn nữa, nó còn cho tôi cái gì đó để nghĩ đến. Tôi chưa bao giờ đúng là người sung sức nhất thế giới, nên chạy bộ cũng khá là gay go. Nó gây đau đớn. Nhưng nỗ lực đó và cảm giác bất ổn là cái giúp tập trung tuyệt vời. Vậy là tôi thuyết phục mình rằng qua rèn luyện cơ thể, tôi còn rèn luyện tâm thần. Đó là một kiểu thiền hoạt động.

Tất nhiên, nó còn làm ta khỏe mạnh. Và trở nên khỏe mạnh thì luôn tốt cho bất cứ gì. Khi mắc bệnh tôi uống và hút nhiều, nhưng giờ tôi đang cố sửa chữa điều đó.

Nên mỗi ngày tôi đi chạy bộ, hay tập bài rèn luyện tim mạch tương đương. Như Haruki Murakami trong cuốn sách tuyệt vời Tôi nói gì khi nói về chạy bộ về sau tôi đọc được, tôi thấy chạy bộ là một cách xua tan sương mù. (Murakami còn nói, “Cố gắng tối đa trong những giới hạn cá nhân của mình: đó là bản chất của chạy bộ,” [1] đó là cái tôi cũng dần dà tin và là một trong những lý do tôi tin chạy bộ giúp ích cho đầu óc ta.)

Khi đi chạy bộ và duỗi cơ về rồi tắm vòi sen thì tôi thấy có cảm giác giải tỏa nhẹ nhàng, như thể trầm cảm và lo âu bên trong tôi từ từ bốc hơi đi. Đó là cảm giác tuyệt vời. Còn nữa, kiểu đều đều mà chạy bộ tạo ra - được lồng thêm âm thanh của tiếng thở mạnh và nhịp đều đặn của bàn chân trên vỉa hè - thành một kiểu ẩn dụ cho trầm cảm. Đi chạy bộ mỗi ngày là một kiểu đấu với chính bản thân mình. Chỉ ra ngoài trời buổi sáng tháng Hai lạnh ngắt cũng đã cho ta một cảm giác thành tựu. Nhưng cuộc tranh luận không thành tiếng với bản thân đó - Mình muốn dừng! Không, cứ tiếp tục! Mình không làm nổi, mình không thở nổi! Còn một dặm nữa thôi mà! Mình chỉ cần nằm xuống! Không được! - là tranh luận của trầm cảm, nhưng ở mức độ ít hơn và đỡ nghiêm trọng hơn. Nên với cá nhân tôi, mỗi lần buộc mình ra ngoài buổi sáng West Yorkshire ẩm ướt xám xịt lạnh lẽo và ép mình chạy một giờ, tôi thấy mình như được tiếp một chút sức mạnh có thể đánh bại trầm cảm. Một chút chí khí “mày nên liệu hồn với người mày đang sinh sự đấy”.

Chạy bộ giúp ích đôi khi thôi. Không phải luôn luôn. Không bảo đảm. Tôi không phải thần Zeus. Trong tay tôi không có sấm thần. Nhưng xây đắp dần, qua nhiều năm, những thứ ta biết có tác dụng - tùy dịp - thì cũng hay. Những vũ khí cho cuộc chiến tuy đã lắng xuống nhưng luôn có thể bùng lên lại. Nên viết, đọc, nói chuyện, du lịch, yoga, thiền và chạy bộ là một số vũ khí của tôi.

Theo bản dịch Tôi nói gì khi nói về chạy bộ của Thiên Nga (Nhã Nam, NXB Hội Nhà văn, 2022).