ĐẠI HÃN GIÚP DÂN LÚC LÚA MÌ MẤT MÙA VÀ DỊCH GIA SÚC NHƯ THẾ NÀO?

Chúa thượng phái các sứ giả của mình đi khắp lãnh thổ, vương quốc và tỉnh để biết những người dân có bị thiệt hại nào về lúa mì do thời tiết xấu hoặc bão tố hoặc thảm họa nào khác hay không. Đối với những người bị thiệt hại mất mùa, ông không buộc họ đóng bất cứ loại thuế nào trong năm đó, thậm chí ông còn ban cho họ lúa mì của ông, để họ có lương thực để ăn và gieo cấy. Đó thật sự là lòng tốt vô biên của Chúa thượng. Khi mùa đông đến, tại nhà của những người có nuôi gia súc, ông cũng cho kiểm tra xem họ có bị thiệt hại do tỉ lệ gia súc chết hoặc dịch bệnh nào khác hay không. Ông không đòi hỏi bất cứ thứ thuế nào vào năm đó đối với những người bị thiệt hại, nhưng ông còn ra lệnh ban cho họ gia súc của ông. Bằng cách này, như các bạn đã nghe, Chúa thượng đã giúp đỡ cho thần dân của ông mỗi năm.

ĐẠI HÃN ĐÃ CHO TRỒNG CÂY Ở CÁC CON ĐƯỜNG NHƯ THẾ NÀO?

Các bạn nên biết rằng Chúa thượng còn ra lệnh là dọc theo tất cả những đường cái, nơi các sứ giả và những người khác qua lại, phải trồng những cây to, cây này cách cây kia hai hoặc ba bước chân, sao cho các con đường được nhìn thấy từ rất xa và những người đi đường không đi lạc vào ban ngày cũng như ban đêm; và người ta cũng bắt gặp những cây lớn ngay trên những con đường vắng vẻ, đây là một sự giúp đỡ lớn lao đối với khách bộ hành. Cần phải có cây xanh trên tất cả các con đường.

ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ RƯỢU MÀ NGƯỜI DÂN CATAY UỐNG

Bạn nên biết rằng phần đông dân Catay uống rượu như tôi sẽ nói với các bạn sau đây. Họ làm một thứ nước uống từ gạo với nhiều gia vị ngon, để cho nó ngon hơn bất cứ thứ rượu nho nào khác, vì nó rất ngon, trong và bổ. Nó làm cho say nhanh hơn bất cứ rượu nho nào khác, vì nó rất nóng.

ĐẠI HÃN LÀM VIỆC BÁC ÁI CHO NGƯỜI NGHÈO NHƯ THẾ NÀO?

Tôi đã kể cho các bạn biết Đại Hãn đã chia sẻ cho nhân dân tất cả những gì vào lúc giá cả đắt đỏ như thế nào, vì ông cho tích trữ vào thời kỳ giá lương thực rẻ, bây giờ tôi muốn kể cho các bạn biết ông đã làm việc bác ái và bố thí cho những người nghèo của thành phố Canbaluc như thế nào. Ông ra lệnh chọn ra những gia đình trong thành phố hay đau yếu, những gia đình có sáu, tám hay mười người hoặc hơn nữa, tổng cộng có một số rất lớn những người dân. Mỗi năm ông ban cho mỗi gia đình lúa mì và các loại lúa khác để đủ dùng trong suốt năm. Hơn nữa, những người nào muốn xin của bố thí mỗi ngày tại cung đình, mỗi người có thể nhận được một chiếc bánh mì nóng và lớn, và không có ai bị từ chối, vì đó là lệnh của Đại Hãn. Đến nỗi mỗi ngày có hơn ba mươi ngàn người đi xin bố thí. Đó là lòng tốt vĩ đại của Đại Hãn đã đoái thương dân chúng nghèo khổ. Vì vậy họ tôn sùng ông như một vị thần linh.

Tôi đã nói với các bạn tất cả những gì liên quan đến thành phố Canbaluc, bây giờ chúng ta sẽ rời khỏi thành phố này và đi vào nước Catay để nói với các bạn về những sự việc vĩ đại, phong phú ở đó.

ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ TỈNH CATAY VÀ VỀ CON SÔNG PULISANCHI

Các bạn nên biết rằng Đại Hãn sai Ngài Marco Polo, người kể tất cả những câu chuyện này, với tư cách là sứ giả đến phần đất ở phía Tây; từ Canbaluc, ông đi bốn tháng về hướng Tây. Ông sẽ kể cho các bạn tất cả những gì ông thấy trên đường đi, lúc đi cũng như lúc trở về.

Khi khởi hành từ thành phố Canbaluc và đi ngựa mười dặm, người ta đến một con sông rất lớn có tên là Pulisanchi (Lou Kéou hoặc Sang Kan) và chảy ra biển Océane, nó chuyên chở nhiều nhà buôn và hàng hóa. Trên sông này có một cây cầu đá rất đẹp, ít có cây cầu nào lại đẹp như thế. Nó dài hơn ba trăm bước, vì mười người cưỡi ngựa có thể dàn hàng ngang đi qua vẫn được. Cầu có hai mươi bốn nhịp và hai mươi tám trục cầu trong nước, nó được xây bằng hai lớp đá cẩm thạch rất đẹp và khá vững chắc. Mỗi bên cầu có một bức tường làm bằng những tấm đá cẩm thạch và những cây cột ở đầu cầu có một cột cẩm thạch được nâng đỡ bởi một con sư tử bằng cẩm thạch và ở đỉnh cột này cũng có một con sư tử khác bằng cẩm thạch; các con sư tử trông rất đẹp, vĩ đại và được điêu khắc một cách tinh xảo; cách cột này một bước chân, có một cây cột khác với hai con sư tử hoàn toàn giống với cây cột đầu tiên. Khoảng cách giữa hai cột được khép kín bằng những tấm đá cẩm thạch để người dân không bị rơi xuống nước. Cứ như thế trên toàn bộ chiều dài, đây là điều trông rất ngoạn mục.

ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ THÀNH PHỐ LỚN GIGUI

Từ chiếc cầu này cưỡi ngựa đi ba mươi dặm về hướng Tây, qua những đồng cỏ tươi tốt làm thức ăn cho gia súc, những vườn nho xinh xắn, những cánh đồng và những con suối đầy thơ mộng, chúng ta bắt gặp một thành phố có tên là Gigui (Tcho Tchéou, phía Tây Nam Bắc Kinh) rộng lớn và xinh đẹp. Ở đây có nhiều tu viện của các tín đồ thờ ngẫu tượng. Dân cư sống về buôn bán và thủ công; ở đây, người ta gia công vải lụa và vàng cũng như gỗ đàn hương. Khi từ thành phố này cưỡi ngựa đi mất một dặm, người ta bắt gặp hai con đường, một đi về hướng Tây, một đi về hướng Nam. Con đường hướng Tây đến Catay, và đường hướng Nam đi đến tỉnh Mangi. Người ta cưỡi ngựa trong 10 ngày về hướng Tây xuyên qua tỉnh Catay đồng thời gặp các thành phố thị trấn và nhiều địa điểm buôn bán và thủ công sầm uất, những cánh đồng và vườn nho xinh đẹp, những người dân lịch sự. Nhưng vì không có điều gì quan trọng đáng kể, tôi sẽ không nói với các bạn điều gì và sẽ nói về một vương quốc gọi là Taianfu.

ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ VƯƠNG QUỐC TAIANFU

Khi cưỡi ngựa đi 10 ngày từ thành phố Gigui, người ta đến một vương quốc gọi là Taianfu (Thai Yuan Fou). Thành phố cũng có tên là Taianfu, lớn và xinh đẹp, đó là thủ đô của vương quốc, ở đây người ta làm nhiều yên ngựa, mà quân đội của Đại Hãn rất cần. Có nhiều vườn nho rất xinh đẹp, vì vậy dân cư sản xuất nhiều rượu vang, vì trong toàn tỉnh Catay, không có nơi nào sản xuất rượu, ngoại trừ nơi đây. Người dân còn sản xuất nhiều lụa, vì họ là những người trồng dâu nuôi tằm rất nhiều. Đi ngựa từ thành phố Taianfu về hướng Tây trong bảy ngày qua những vùng đất thơ mộng, người ta gặp nhiều thành phố và thị trấn sống về nghề buôn bán và nhiều nghề khác nhau. Có nhiều nhà buôn lớn từ vùng này đi sang Ấn Độ và những nước khác để làm ăn buôn bán. Khi cưỡi ngựa đi trong bảy ngày đường, người ta đến một thành phố có tên là Pianfu rất lớn và rất giàu có, trong thành phố, các nhà buôn sống về các ngành thủ công và buôn bán. Họ sản xuất nhiều lụa.