Chương 27 - Leo và Diego
Ngày 18 tháng 4 năm 2007
CLB Barcelona đang giành lại quyền kiểm soát mặt sân.
Xavi…
Messi bất ngờ đổi hướng vòng qua Paredes.
Anh đang giữ bóng, anh vừa vượt qua cả Nacho.
Messi một mình dẫn bóng tới vị trí của Alexis, bóng vẫn trong chân anh.
Vào vùng cấm địa rồi… anh lại đổi hướng.
Có vẻ bóng đi chệch cột dọc…
Messi ghi bàn!
Một bàn thắng ngoạn mục!
Anh đã khiến cả bốn cầu thủ cùng thủ môn của Getafe “hít bụi”.
Pha đá bóng bằng chân phải. Không gì tuyệt vời hơn một Messi của ngày thường!
Hãy chiêm ngưỡng pha ghi bàn đó!
Bây giờ là phút thứ 28, hiệp một đã đi được một nửa chặng đường.
Chắc chắn đây sẽ là pha ghi bàn đẹp nhất mùa giải này…
Tuyệt vời. Cả thế giới mỉm cười dẫu vẫn chưa hết sững sờ vì pha biểu diễn thể hiện uy lực, tốc độ, tài năng, đường di chuyển lắt léo, và cú đá kết thúc đẹp mắt. Quả thực, đây là màn trình diễn hết sức ấn tượng…
Tôi không muốn so sánh, nhưng điều này gợi cho tôi nhớ về bàn thắng của Diego Armando Maradona vào lưới đội tuyển Anh trong kỳ World Cup 1986. Đây là hai bàn thắng khác nhau. Hai cầu thủ khác nhau. Tôi không có ý nói Messi chính là Maradona, nhưng bàn thắng này khiến tôi liên tưởng tới bàn thắng ấy.
Trên đây là lời bình luận trong trận Barcelona-Getafe ngày 18tháng 4 năm 2007 trên kênh Digital +.
Còn dưới đây là lời tường thuật của Victo Hugo Morales trên sóng đài phát thanh Argentina ngày 22 tháng 6 năm 1986 trong trận Argentina-Anh diễn ra tại SVĐ Azteca, thành phố Mehico.
Tới lượt Diego. Maradona đã có bóng.
Hai cầu thủ đang đeo bám anh. Maradona giữ bóng. Thiên tài bóng đá thế giới chạy sang phải, anh vượt qua cầu thủ thứ ba, giờ chỉ còn một mình Burruchaga đối diện với anh…
Chỉ có một mình Maradona xông pha!
Thiên tài! Thiên tài! Thiên tài! Tiến lên Tiến lên Tiến lên Tiến lên và
Vào!........... Vào rồi!
Ngoạn mục!
Muôn năm!
Một bàn thắng đáng kinh ngạc!
Bàn thắng của Diego! Maradona!
Xin quý vị thứ lỗi, tôi bị kích động quá…
Maradona thực hiện một pha di chuyển đáng nhớ, màn biểu diễn xuất sắc nhất mọi thời đại… Cậu bé vàng… Anh từ hành tinh nào rơi xuống? Anh đẩy dạt các cầu thủ Anh sang một bên, để đồng bào anh được đồng thanh hô vang cho Argentina… Argentina 2, Anh 0.
Diego! Diego! Diego Armando Maradona…
Ơn Chúa vì Người đã sinh ra bóng đá, vì Người đã đem đến Maradona, vì những giọt nước mắt này…
Vì bàn thắng này, Argentina, 2; Anh, 0.
Màu áo khác nhau. Và tầm quan trọng của hai trận đấu cũng khác nhau: một là trận bán kết Cúp Nhà vua Tây Ban Nha, và một là trận tứ kết World Cup trước đội tuyển Anh - đây là cuộc chạm trán đầu tiên giữa hai đội kể từ sau cuộc chiến tranh Falklands năm 1982. Tuy không ai thừa nhận, nhưng rõ ràng, những yếu tố phi-bóng-đá đã tạo nên những cảm xúc mạnh mẽ trong họ… ít nhất là trong trái tim của các cổ động viên.
Các nhân vật chính trong trận đấu cũng khác nhau: Maradona, khi đó 25 tuổi, là Cậu bé vàng, là Chúa, là siêu sao thế giới. Khi Cậu bé vàng ghi bàn thắng ấy, El Pulga Messi vẫn chưa ra đời. Trong trận này, anh mới chỉ là một cậu nhóc 19 tuổi, mới tham gia giải đấu Tây Ban Nha và mới ở cùng đội bóng áo trắng xanh chưa đầy hai năm.
Thật khó mà đem ra so sánh sự hào hứng của các bình luận viên trong hai trận đấu này: một bên là những giọt nước mắt, những cảm xúc vỡ òa, cùng cách nói bóng bẩy đậm chất Nam Mỹ, còn một bên là lối miêu tả chính xác tới lạnh lùng - ít nhất là trong trường hợp này - của bình luận viên người Tây Ban Nha. Ấy thế nhưng... hai bàn thắng này thật sự lại rất giống nhau, tới nỗi dường như chúng là bản sao của nhau vậy. Ấn tượng đầu tiên bao giờ cũng đúng.
Ngày hôm sau, cả thế giới cùng chứng kiến sự lặp lại của lịch sử. Trên trang mạng chia sẻ video toàn cầu YouTube, pha ghi bàn của Messi làm xôn xao cả thế giới. Đoạn video ghi cảnh hai bàn thắng thu hút được hàng nghìn lượt xem. Một cuộc tranh luận sôi nổi lan truyền trên mạng để phân định xem bàn thắng nào đẹp hơn. Mỗi người đều có một quan điểm riêng, từ các chuyên gia cho tới giới hâm mộ; còn giới truyền thông thì so sánh hai đoạn video từ mọi góc nhìn có thể, và họ không ngớt lời ca ngợi tài nghệ của Leo.
Những dòng tít, những lời bình luận, và những sáng tạo ngôn từ đua nhau xuất hiện, từ “Messidona”, cho tới “Bàn chân của Chúa”, hay thậm chí là cả “Messi gây chấn động thế giới.” Không hề có thành kiến hay sự thiên vị nào: bàn thắng đó là minh chứng hiển nhiên cho cả những tờ tạp chí thể thao ủng hộ Madrid vốn chưa bao giờ có ý muốn dành trang đầu để nói về đối thủ truyền kiếp Barcelona. Lần này, họ lại không hề do dự. Trang đầu của tờ Marca chạy dòng tít: “20 năm, 10 tháng, và 26 ngày sau, Messi lặp lại bàn thắng của Maradona.” Bài báo đó còn ghi lại lời của bình luận viên Victor Hugo Morale: “Anh từ hành tinh nào xuống?” Mọi người đều nhận ra rằng đây là một trong những sự kiện hiếm hoi trên sân đấu.
Cứ lấy 53,599 khán giả có mặt trên sân Nou Camp hôm ấy làm ví dụ mà xem: họ đứng hẳn dậy, vơ lấy bất kỳ thứ gì có thể giơ lên để vẫy, từ tờ báo cho tới tờ lịch trình thi đấu, khăn tay, khăn quàng; những ai không có gì cũng cố tham gia vào không khí chung bằng cách vỗ tay nhiệt tình cho tới khi đau tay thì thôi. Một màn tán thưởng cuồng nhiệt.
Hay thử nhìn lại những người có mặt trên sân khi đó, như Eto’o, Deco, và Gudjohnsen mà xem. Cả ba cầu thủ đều đưa tay ôm mặt. “Chúa ơi, cậu ấy vừa làm gì thế?” - có lẽ đây là lời minh họa chính xác nhất cho cử chỉ của họ. Không chỉ có thế, trong các cuộc phỏng vấn trực tiếp khi trận đấu kết thúc, cả đồng đội và đối thủ của anh đều không tiếc lời ca ngợi anh.
“Đó là bàn thắng đẹp nhất tôi từng thấy trong đời” - Deco.
“Anh ấy đã làm lu mờ tất cả chúng tôi” - Jorquera.
“Tôi chỉ mong rằng tôi không nhìn thấy mình trên TV trong 30 năm tới.” – thủ thành nhận bàn thua, Paredes.
“Không từ ngữ nào có thể miêu tả nổi bàn thắng đó. Tôi sững sờ khi ngồi trên ghế dự bị và chứng kiến pha ghi bàn này.” - Guiza.
Bernd Schuster, HLV đội Getafe khi đó, không đồng tình với ý kiến chung, nhưng ai mà không biết tâm tính người Đức như thế nào chứ. “Lẽ ra chúng tôi đã có thể phạm lỗi với cậu ta để ngăn cậu ta lại, mặc dù làm thế chúng tôi có thể bị thẻ phạt. Chúng tôi đã có những hành động đáng trân trọng.”
Một cuộc tranh cãi nổ ra và chỉ trong vòng một ngày, nó đã lan truyền khắp thế giới. Mặc dù nói đến bóng đá là nói đến thẩm mỹ và sự diệu kỳ, song một số người vẫn muốn phân tích môn thể thao nghệ thuật này bằng các số liệu và dữ liệu thống kê khoa học.
Thì đây: pha ghi bàn của Leo cần 12 giây, còn pha ghi bàn của Diego chiếm 10,8 giây; Leo chạy 60m, còn trên sân Azteca năm đó, Diego chạy 62m; Leo chạm bóng 13 lần, còn Diego 12 lần; Leo vượt qua 5 cầu thủ đội bạn còn Maradona để 6 cầu thủ đội tuyển Anh hít bụi.
Hình ảnh vận động của hai cầu thủ được đặt cạnh nhau để phân tích và so sánh. Người ta háo hức tìm kiếm những điểm tương đồng giữa hai người, như thể đó là một trò chơi dành cho trẻ nhỏ vậy.
Tờ La Nacion của thành phố Buenos Aires thực hiện nhiệm vụ này xuất sắc nhất: họ đã chỉ ra được 10 điểm trùng hợp, từ khi trận đấu bắt đầu cho tới giai đoạn mừng bàn thắng (cả hai cầu thủ đều chạy về phía cột cờ góc bên phải sân đấu).
Các website, các kênh truyền hình, và báo chí tha hồ đưa ra các cuộc trưng cầu ý kiến. Các câu hỏi của họ ít nhiều đều na ná như nhau: Bàn thắng nào ngoạn mục hơn, bàn thắng của Diego hay của El Pulga? Bạn thích bàn thắng nào hơn? Bạn nghĩ bàn thắng nào hay hơn? Cuộc trưng cầu ý kiến của tờ Marca thu hút được 55 nghìn người trả lời, trong đó 60,62% thích pha ghi bàn của Messi hơn, và chỉ có 39,38% ủng hộ cho pha ghi bàn của Maradona. Kết quả bình chọn trên đài phát thanh Cadena Ser cũng tương tự, nhưng sự chênh lệch giảm đi: Messi vượt lên với 52%, còn Diego được 48% người ủng hộ. Kết quả của tờ Mundo Deportivo lại ghi nhận một tỷ lệ áp đảo - chiếm tới 3/4 lượng người tham gia bình chọn - lựa chọn tiền đạo của Barcelona.
Độc giả của website Olé Argentina thì tặng cho Maradona 74,3% phiếu bầu. Điều này cũng dễ đoán trước, bởi lẽ bàn thắng của Maradona đã ăn sâu vào tâm trí của đông đảo người dân trong nước - gia đình nào ở Argentina cũng từng xem bàn thắng đó qua video hoặc đầu DVD ít nhất là một lần.
Người dân quốc gia này thậm chí còn tạo một cuốn flipbook để miêu tả bàn thắng của thế kỷ. Flipbook là một dạng giống như một “bộ phim cầm tay”; khi bạn lướt nhanh các trang sách, bạn sẽ thấy các hình ảnh chuyển động như đang xem phim (ngoài ra, trong bộ sưu tập các Biểu tượng của Argentina cũng có bàn thắng “Bàn tay của Chúa”, bàn thắng thể hiện sự tinh quái của Maradona với trái bóng tại Villa Fiorito và pha ghi bàn của Maxi Rodriguez vào lưới đội tuyển Mexico; Leo Messi và khoảnh khắc vinh quang của anh vẫn chưa được chọn vào danh sách này).
Một điều khác cũng cần lưu ý đến là ở Argentina, Maradona không chỉ là một cầu thủ bóng đá mà còn là một người anh hùng dân tộc, một huyền thoại sống, một đức tin (có Nhà thờ Maradona mô phỏng một tôn giáo, trong đó Diego được sùng bái như một vị thần tối cao), và một biểu tượng lịch sử, giống như José de San Martín (vị tướng đấu tranh giành độc lập cho Argentina khỏi ách cai trị của Tây Ban Nha), Carlos Gardel (ca sĩ hát nhạc tango nổi tiếng), Evita (vợ cựu tổng thống Argentina, Juan Domingo Peron, vào thập niên 1940-50), Jorge Luis Borges (nhà văn nổi tiếng), hay Ernesto “Che” Guevara. Cũng là điều tự nhiên khi người dân Argentina không muốn đem anh ra mà so sánh như thể anh chỉ đơn thuần là một cầu thủ bóng đá.
Nhưng có một điều chắc chắn là những cuộc bình chọn này đã thể hiện một cách đầy đủ sự cuồng nhiệt của cả hai phe. Bên cạnh cuộc tranh cãi xem bàn thắng nào đẹp hơn, một câu hỏi khác cũng được nêu lên xoay quanh ý định của Messi, hay nói theo cách nói trên tờ La Nacion là: “Phải chăng Messi có ý định bắt chước Maradona? Phải chăng đó chỉ là một sự trùng hợp lớn?”
Người trong cuộc sẽ xóa tan mọi nghi ngờ. “Có thể hai trận đấu tương tự nhau, tôi mới chỉ xem một lần trên truyền hình”, Messi nói. “Nhưng tôi chưa bao giờ nghĩ rằng nó lại giống hệt bàn thắng của Diego. Về sau mọi người nói cho tôi hay điều đó, nhưng vào thời điểm đó tôi không hề suy nghĩ về điều gì khác ngoài niềm vui ghi được bàn thắng.”
Thêm nữa, khi có người yêu cầu anh miêu tả lại về thành tích của mình, Leo đã mô tả như sau: “Tôi nhìn thấy một khoảng trống, nên tôi nhắm tới với mục đích tiến lên để ghi bàn như mọi lần. Hai hậu vệ dồn tôi lại, khiến tôi không thể di chuyển được, vậy nên tôi tìm đồng đội để thực hiện pha bóng bật tường, nhưng khi nhìn thấy kẽ hở thì tôi vượt lên. Thật may là điều đó đã có hiệu quả.”
Lối suy nghĩ đơn giản đó - như thể nó là điều gì đó hết sức bình thường (mà thực ra thì nó đúng là một điều bình thường, bởi lẽ nó là một phần công việc của anh) - gợi nhớ tới Maradona năm 1986, hay ít ra là hình ảnh của Maradona qua trí nhớ của Jorge Valdano. “Diego nói rằng anh ấy nhiều lần muốn chuyền bóng cho tôi, nhưng luôn gặp cản trở nên anh ấy không thực hiện được ý định đó”, ông nói; tuy nhiên, ông cho rằng trên thực tế thì chẳng qua chỉ là vì Diego “không chịu bỏ bóng” mà thôi. Valdano đã tạo cho Maradona cơ hội chuyền bóng; trong trường hợp Messi thì người đó là Eto’o. Những điểm song hành và tương đồng giữa hai bàn thắng là vô số kể, trong đó có cả chuyện về hành vi phạm lỗi đã có thể xảy ra như lời HLV Schuster và một hậu vệ khác của Getafe. Ta hãy lắng nghe những chia sẻ của “el Negro” Enrique, cầu thủ có mặt trong trận đấu nổi tiếng trên sân Azteca năm nào. “Người ta nói rằng các cầu thủ Anh đã không cố gắng tìm cách phạm lỗi với Maradona. Đó là bởi vì họ không thể làm được điều ấy! Cứ khi nào họ chạy tới nơi thì Maradona đã vượt đi rồi.”Điều đó cũng đúng trong trường hợp của Messi.
Chúng ta hãy tiếp tục với các giai thoại. Trong kỳ World Cup 1986, Hector Enrique là người đã lên tiếng tranh công bàn thắng của Maradona và đường chuyền trước đó; còn ở đây, người đó là Xavi. Messi tiết lộ: “Anh ấy nói với tôi rằng mọi người nói nhiều về bàn thắng ấy, nhưng chuyện anh ấy là người chuyền bóng cho tôi thì lại chẳng được ai nhắc đến.” Ngược lại, không có sự tương đồng nào trong các sự kiện diễn ra sau đó, bởi vì xét về bản chất, đây là hai tình huống khác hẳn nhau. Thậm chí còn không có bất kỳ mối liên hệ nào trong lời nói của hai nhân vật chính. Sau trận đấu, Leo nói rằng bàn thắng đó “không phải là điều gì to tát lắm”, rồi anh lặng lẽ đi ăn tối cùng bố và người bạn Pablo Zabaleta. Không may là sự chú ý của giới truyền thông đã buộc anh phải rời khỏi nhà hàng. Quá nhiều người chờ đợi sự xuất hiện của anh tại một địa điểm thông thường.
Trong buổi họp báo chật kín người tại Nou Camp ngày hôm sau, Leo - lúc này vừa mới tắm xong và tóc vẫn còn ướt - nói trước hàng loạt chiếc micro để trước mặt anh rằng anh vừa trải qua một giấc ngủ ngon, và rằng “thật sự anh chưa giây phút nào dừng lại để suy nghĩ về bàn thắng đó cũng như ý nghĩa của nó.” Anh miễn nhiễm với sự bám đuổi của các phóng viên, và nói thêm rằng bàn thắng đó không hề thay đổi điều gì cả. “Tôi không cảm thấy bất kỳ áp lực nào, tôi sẽ tiếp tục chơi và tận hưởng cuộc sống như trước đây.”
Tuy nhiên, có một điều mà anh không thể quên: đó là sự cống hiến - sự cống hiến của anh trong khoảnh khắc đó và giờ đây anh lặp lại nó: “Tôi dành tặng bàn thắng này cho Diego. Tôi muốn gửi tới ông ấy tất cả sự hỗ trợ của mình cùng những lời cầu chúc và hy vọng rằng ông ấy sẽ sớm được ra viện và hồi phục sức khỏe, bởi vì đó chính là điều mà toàn thể nhân dân Argentina cũng như tất cả những người hâm mộ bóng đá mọi nơi đều mong muốn.”
Diego Armando Maradona lúc này đang nằm viện. Ông nhập viện trong tình trạng khẩn cấp đêm ngày 01 tháng 4. Do uống rượu trở lại, ông bị mắc chứng viêm gan cấp tính. Theo lời bác sĩ riêng Alfredo Cahe, tính mạng Diego đang bị đe dọa. Ở Argentina thậm chí người ta còn thông báo rằng ông đã chết. Nhưng thật may, đó không phải là sự thật, và tới đầu tháng năm, ông rời khỏi trung tâm thần kinh - tâm lý Avril, nơi ông đã tự nguyện đăng ký thực hiện liệu pháp giúp khắc phục được tình trạng phụ thuộc vào rượu.
Điều đầu tiên Diego làm sau khi ra viện là xuất hiện trong chương trình truyền hình ShowMatch để tự mình kể lại bàn thắng cũ đồng thời xoáy mũi dùi vào những người đã tìm cách vùi dập ông trước đó. Và trong cuộc phỏng vấn với người bạn Marcelo Tinelli, Diego cũng nhân cơ hội để nói về bàn thắng của Messi. Ta hãy cùng nghe ông nói: “Những người đưa ra so sánh đó đã phóng đại sự việc lên. Thật sự là họ đã cường điệu quá mức. Trước tiên phải nói rằng bàn thắng của tôi đẹp hơn. Thêm nữa, tôi ghi bàn trước mười một cầu thủ đẳng cấp quốc tế của đội tuyển Anh - đội tuyển giành chức vô địch thế giới - và trong một kỳ World Cup. Leo ghi bàn vào lưới CLB Getafe trong Cúp Nhà vua Tây Ban Nha. Làm sao mà giống nhau được.” Maradona lấy lại danh tiếng cho bàn thắng của mình và cho rằng tất cả những ai dám đưa hai bàn thắng ra so sánh là thổi phồng sự việc.
Nhiều tháng sau đó, trong một bài phỏng vấn với tờ tuần báo thể thao El Grafico của thành phố Buenos Aires, ông thậm chí còn tỏ ra khó chịu hơn nữa. Phóng viên hỏi: “Cảm giác đầu tiên của ông sau khi chứng kiến bàn thắng của Messi vào lưới đội Getafe là gì?” Diego trả lời vẻ bực tức: “Chuyện đó chẳng có gì liên quan đến tôi cả.” Người phóng viên kiên nhẫn: “Hoàn cảnh không giống nhau, nhưng bản thân hành động lại có nhiều điểm tương đồng nhau, Diego…” “Thôi, đừng nói nữa, hai bàn thắng chẳng có điểm gì tương đồng cả. Tôi từng thực hiện cả triệu pha ghi bàn như thế trong quá trình tập luyện, chỉ có điều là không có người ghi hình lại thôi. Nếu muốn nói chuyện nghiêm túc về chủ đề này, thì đừng ép tôi phải nói những gì trái với suy nghĩ của mình…”
Thật không may, cuộc tranh cãi không dừng lại ở đó.
Ngày 9 tháng 6: trận đấu giữa Barcelona và Espanyol, ở phút thứ 43 của hiệp một.
Dưới đây là đoạn bình luận phát trên một kênh truyền hình Argentina:
Tới lượt Messi.
Messi đối mặt với đối thủ.
Messi chuyền bóng cho Eto’o trong khu vực cấm địa.
Eto’o đang đứng quay lưng lại phía cầu môn, anh đang bị bốn hậu vệ vây quanh.
Eto’o đá bóng ra ngoài đường biên.
Zambrotta…
Messi không thể vươn tới quả bóng…
Anh dùng tay, anh dùng tay, giống hệt Diego.
Tôi phải hét lên đây:
Vào!
Đó chính là Diego! Đừng ai nói là không nhé! Với tôi đó chính là Diego. Là cùng một người…
Anh ấy đã tái sinh, tôi không tin điều đó, nhưng… đúng là anh ấy đã tái sinh. Không thể có quá nhiều điểm trùng khớp đến như vậy được. Các bạn hãy lý giải giúp tôi tại làm sao mà hai sự việc lại có thể xảy ra một cách giống hệt nhau như thế, hai con người khác nhau… Messi, hay đúng hơn là Maradona trong diện mạo Lionel Messi, giáng thế, khoác lên mình màu áo Barcelona, và san bằng tỷ số bằng bàn tay trái của mình.
Và với những người vẫn còn nghi ngờ, thì đây là lời bình luận của Michael Robinson trên kênh Digital +: “Anh ấy đã ghi hai bàn thắng mang phong cách Maradona trong cùng một mùa giải. Hai bàn thắng của Maradona ghi vào lưới đội tuyển Anh - một bàn thắng của Messi ghi vào lưới CLB Getafe, và một ghi vào lưới CLB Espanyol. Anh ấy đã lặp lại cả hai bàn thắng đó.”
“Bàn tay Chúa” lại xuất hiện, với tất cả những điểm tương đồng cùng những tranh cãi. Ngày 22 tháng 6 năm 1986, Maradona tiến lên trước khi Peter Shilton - cầu thủ này cao hơn anh 15cm - rời khỏi vị trí của mình. Còn với cú nhảy của mình, Messi đã khuất phục được một Carlos Kameni cao hơn anh 19cm. Mặc cho những phản đối từ phía các cầu thủ Anh, trọng tài Ali Bennaceur người Tuy-ni-di vẫn công nhận bàn thắng khi trợ lý của ông chỉ vào điểm giữa sân. Và mặc dù đã có sự hỗ trợ của nhiều công nghệ tiên tiến trong năm 2007, nhưng trước nỗi thất vọng của các cầu thủ CLB Espanyol, trọng tài Rodriguez Santiago vẫn công nhận bàn thắng của Messi. Maradona miễn cưỡng thừa nhận điều mà ai nấy đều đã rõ, “rằng ‘Bàn tay của Chúa’ đích thị là bàn tay của Diego! Và cũng chính bàn tay đó đã lấy mất điểm của đội tuyển Anh.” Còn Messi, ngay sau khi trận đấu kết thúc, anh chỉ cảm thấy tiếc rằng bàn thắng đó “không đem lại điều gì cả; nó chỉ mang về cho chúng tôi một điểm” chứ không phải là cả mùa bóng. Anh ăn mừng thành tích “theo cách ăn mừng thông thường vì đã dàn hòa được tỷ số.” Hiển nhiên là chẳng có lý do gì phải xấu hổ vì đã lén lút làm điều gì đó.
Diego và Lionel, Messi và Maradona, một thầy một trò. Ariel Zarate “Hổ”, một nhạc sĩ 29 tuổi người Entre Rios chơi trong một nhóm gồm bốn nhạc sĩ người Argentina, đã viết riêng một bài hát về đề tài này. Bài hát có tên “El Pie de Oro Ileg” (“Bàn chân của Chúa đã xuất hiện”- đây là một cách chơi chữ mượn từ biệt danh của Maradona, El Pibe de Oro, có nghĩa là Cậu bé vàng). Lời bài hát như sau:
Ngày 24 tháng 6 năm 1987
Một năm sau ngày Argentina trở thành nhà vô địch
Một ngôi sao ra đời, một giấc mơ mới
Bàn chân vàng ra đời tại Rosario.
Bàn chân với những đường đi lắt léo, một cầu thủ nhỏ vĩ đại
Khi mới bảy tuổi cậu có mặt trong đội bóng tí hon của Newell’s Old Boys
Nhưng nơi đây họ quay lưng lại với khó khăn của anh
Và anh phải rời xa quê hương, tới Tây Ban Nha
Ngôi nhà thứ hai của anh là ở Barcelona
Và anh đã thành công, nhờ vào đức hy sinh và tình yêu.
Năm 2004 là trận đầu tiên của Barça anh có mặt
Và giấc mơ của anh đã thành sự thật với giải U20
(Bàn chân của Chúa đã xuất hiện!)
(Điệp khúc)
Tiến lên đi Lionel
Cả thế giới đang ngóng chờ đôi chân anh chạy
Chúng tôi muốn được chiêm ngưỡng điều kỳ diệu ở bàn chân anh.
(Lặp lại)
Anh có trái tim kỳ vĩ của loài sư tử
Ở đâu có anh, ở đó có hy vọng
Cổ động viên muốn reo hò mừng cho bàn thắng của anh
Trong trận đấu với màu áo trắng xanh,
Chúng tôi cổ vũ anh từ mọi góc khán đài,
Đội tuyển quốc gia tràn đầy hy vọng
Chúng tôi muốn thấy anh sát cánh cùng Argentina, như những nhà vô địch!
(Điệp khúc)
Niềm đam mê thức giấc, tràn lan khắp thế gian
Chúng tôi muốn thấy anh sát cánh cùng Argentina, như những nhà vô địch!
Vậy là giờ đây Messi đã có nhạc sĩ riêng, cũng giống như Maradona có El Potro Rodrigo vậy. Ngoài các bài hát, sự tương đồng giữa hai nhân vật này còn được đem ra bàn luận rất nhiều lần, thậm chí là trước cả khi có bàn thắng vào tháng 4 năm 2007 đó.
Lionel luôn được so sánh với Maradona theo nhiều hình thức khác nhau. Những người đầu tiên đưa ra sự so sánh đó là các HLV của anh ở Newell, từ Enrique Dominguez cho tới Ernesto Vecchio, và rồi Adrian Coria. “Tôi đã chứng kiến cảnh cậu ấy thực hiện được những động tác đáng kinh ngạc với trái bóng, có những động tác mà ngay cả Maradona cũng không thể làm được khi ở tuổi cậu ấy”, Vecchio khẳng định.
Guillermo Hoyos, HLV của anh ở đội tuyển Barcelona trẻ, cũng đưa ra nhận xét tương tự: “Messi là người gần với Diego nhất mà tôi từng thấy. Gần gũi về sức mạnh, về sự quyết tâm. Một mình Leo đã làm thay đổi cục diện của hàng chục trận đấu! Cậu ấy giống hệt Diego; họ tấn công cậu ấy tới tấp, nhưng cậu ấy vẫn tiếp tục đứng thẳng dậy. Chỉ có cách giết chết cậu ấy thì bạn mới có thể ngăn cậu ấy lại. Leo hoàn toàn có thể tự điều chỉnh được mình. Quả bóng cứ thế lăn theo dưới bàn chân cậu ấy, và điều duy nhất mà Leo phải bận tâm chính là tốc độ. Cậu ấy có cảm nhận rất tốt về trái bóng, và cậu chơi bóng khác hẳn với mọi người.”
Và kể từ đó, nhiều người tiếp tục bàn luận về chủ đề này, ở mọi giai đoạn trong sự nghiệp của chàng cầu thủ khoác áo số 19 của Barça. Chẳng hạn, Norberto Alonso, cầu thủ từng giữ chiếc áo số 10 đội River Plate, nói: “Ở anh ấy có nhiều điểm khiến tôi nhớ đến Maradona. Như cách anh ấy bứt phá lên phía trước. Và tốc độ chơi của anh ấy nữa. Tuy nhiên, Messi thiếu tầm nhìn có thể làm thay đổi cả trận đấu của Diego.”
HLV CLB Arsenal, Arsene Wenger, thì quả quyết: “Messi giống hệt Maradona, chỉ khác một điều là cậu ấy gắn thêm động cơ ở chân.” Các cựu cầu thủ cũng như các cầu thủ còn đang thi đấu cũng đồng tình với điều đó, từ Eto’o: “Messi chính là Diego Armando Maradona của tương lai”, tới Deco: “Anh ấy làm tôi nhớ đến Maradona. Thi thoảng tôi có nghe mọi người nói rằng anh ấy nên cảnh giác với danh tiếng của chính mình, để tránh đi theo vết xe đổ của Diego. Nhưng hoàn cảnh của Leo lại khác, bởi vì anh sống trong một môi trường lành mạnh mà ở đó anh được yêu thương và che chở.”
Franz Beckenbauer thì cho rằng: “Khi nhìn thấy cậu ấy chạy cùng trái bóng, chúng tôi đều hình dung ra Diego Maradona đang ở đỉnh cao phong độ. Điều đó cũng có lý do của nó.”
Một số người không phủ nhận những điểm tương đồng giữa hai cầu thủ, nhưng họ cũng dành những lời cảnh báo cho Messi. Hector “El Negro” Enrique, cầu thủ giành chức vô địch cùng đội tuyển Argentina trong kỳ World Cup 1986, nói: “Messi và Maradona có hai điểm chung: đó là cách di chuyển và tốc độ. Diego có kiểu chạy nước rút có thể nghiền nát đối thủ, và thật khó khi tìm cách lấy bóng khỏi chân Leo. Ngoài ra, Leo không chỉ nhắm mắt nhắm mũi mà đá bóng; thay vào đó, cậu ấy tìm góc đá xa và chạy theo đường zíc zắc hết qua trái lại sang phải, hệt như Diego vậy. Điều tệ hại ở đây không phải là cậu ấy bị đem ra so sánh với Maradona, mà là Leo tin rằng mình chính là Maradona.”
Đây cũng là điều khiến Gabriel Batistuta lo ngại. Cựu tiền đạo CLB Fiorentina và cũng là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất cho đội tuyển Argentina nhận xét: “Leo không nên bắt chước Maradona; cậu ấy chỉ nên là chính mình và làm mọi việc một cách tốt nhất có thể. Bởi vì nếu không, thì ngay cả khi đạt được tới đẳng cấp của Diego, cậu ấy vẫn sẽ bị coi là một Maradona thứ hai mà thôi.”
Mặc dù đây là chuyện có liên quan tới Maradona, song cũng chỉ có một số ít những tiếng nói lạc lõng, và một trong số đó là Pelé. O Rei (tức “Vua bóng đá” - biệt danh của Pelé) cho rằng “Messi là người khác hẳn. Maradona thường từ đằng sau tiến lại, còn Messi thì nhanh hơn một chút. Mặt khác, Diego là cầu thủ có sự chuẩn bị tốt hơn.”
Một tiếng nói lạc điệu khác là của Cesar Luis Menotti, biệt danh el Flaco, HLV của đội tuyển Argentina trong mùa World Cup 1978. “Cậu ấy không phải là Maradona mới. Ở Argentina, cũng như ở các quốc gia khác trên thế giới, cứ mỗi khi có cậu nhóc nào có kỹ năng điêu luyện và có khả năng một chút, quyết đoán một chút, là cả thế giới lại xúm vào tung hô rằng đó là Diego tiếp theo. Messi là một cầu thủ rất giỏi, chơi bóng bằng chân trái, có kỹ năng, mạnh mẽ, chơi cho CLB Barcelona và là người Argentina. Nhưng cậu ấy không phải là Maradona, cậu ấy là Messi.”
Nhà văn, nhà báo, kiêm nhà tâm lý học Walter Vargas còn quả quyết hơn. Trong cuốn sách Football Delivery của mình, ông viết: “Messi không phải, và sẽ không bao giờ trở thành Maradona được. Tôi cam đoan rằng cậu ta sẽ không thể đạt tới những đỉnh cao như vậy, và thậm chí tôi còn ngờ rằng cậu ấy còn khó có thể đạt tới vị trí nào gần gần Maradona.”
Có rất nhiều ý kiến khác nhau. Nhưng còn hơn thế nữa: Ủy ban Olympic Argentina thậm chí còn thực hiện một nghiên cứu với sự giám sát của Miguel Toderi nhằm so sánh hai cầu thủ này dưới ánh sáng của khoa học. Kết quả? Một sự thật hiển nhiên. Nghiên cứu này đã chỉ ra rằng Messi và Maradona có chung rất nhiều đặc điểm thể chất: trọng tâm thấp, cơ bắp, chiều cao, cân nặng, sự phát triển, và - dĩ nhiên - cả hai đều thuận chân trái.
Trong những trường hợp như thế này, tốt hơn hết là dẹp khoa học sang một bên và đi thẳng tới La Boca, Buenos Aires, làm một vòng quanh sân Bombonera (SVĐ của đội Boca Juniors), và tán gẫu với các cổ động viên lớn nhỏ ở đây.
Trong chiếc áo màu vàng xanh của đội Boca Juniors, Rodrigo không muốn nghe hay bàn luận gì về đề tài này. Anh đã xem Maradona thi đấu, và anh không muốn nghe thấy bất kỳ sự so sánh nào. Anh liệt kê ra những điểm yếu của Messi, từ cách anh đá phạt cho tới tầm nhìn của anh khi thi đấu; rồi anh ca ngợi tài năng của Maradona, hỏi lại người đang hỏi chuyện anh xem người đó có nhớ về những bàn thắng đầu tiên của tuyển thủ khoác áo số 10 với đội tuyển trẻ Argentinos Juniors hay không.
Ta hãy chuyển sang hỏi chuyện Luis. Anh này trưng ảnh Maradona đang thi đấu trong cửa hàng đậm chất bostero của mình, trong bức ảnh đề dòng chữ: “Con bạn và cháu bạn sẽ còn hỏi chuyện về anh ấy.” Nhưng rồi, khi đi xuống phố, bạn sẽ thấy những em nhỏ đang chơi bóng. Hai em trong số đó đang mặc áo Barcelona, sau lưng áo ghi tên Messi. Bé Julian, mười tuổi, có vẻ hay chuyện nhất trong đám, nói rõ ràng: “Em là cổ động viên của Boca, nhưng em thích Messi. Em thích cách anh ấy thi đấu.”
Phải chăng tình cảm có liên quan tới tuổi tác? “Trong một trong số các bài thơ hay nhất của mình - El Poeta murio al amanecer (Thi sĩ chết trong bình minh) - Raul Gonzalez Tunon viết: Những người già cả từ chối anh ngay từ đầu. Những người trẻ sau đó lại tẩy chay anh. Đó là điều thường xảy ra trong bóng đá, từ thế hệ này qua thế hệ khác. Và điều tương tự cũng xảy ra với Messi.”
Horacio Del Prado, nhà bình luận cho Đài phát thanh Quốc gia Argentina giải thích. “Những lớp người già cỗi khăng khăng cho rằng Messi sẽ không bao giờ vươn tới đẳng cấp của Maradona mà quên đi mất điều mọi người vẫn hay nói mỗi khi một siêu sao mới xuất hiện: cậu ta sẽ chẳng làm nên trò trống gì đâu. Họ nói rằng Maradona béo quá, thấp quá, và rằng anh ấy sẽ chẳng thể nào trở thành nhà vô địch ở đẳng cấp của những cầu thủ vĩ đại. Thủ quân vĩ đại Hugo Gatti là một trong những người luôn miệng chê bai rằng Maradona tròn trĩnh quá, ấy vậy mà Diego vẫn ghi được bốn bàn thắng vào lưới của anh ta.”
Ta hãy gác những quan điểm, ý kiến sang một bên, và cùng tìm hiểu các lý do khác để giải thích cho sự so sánh trường thiên này. Thật đơn giản: kể từ khi Maradona giải nghệ năm 1997, người dân Argentina - và nhiều người khác nữa - không ngừng tìm kiếm người kế vị. Đây không phải là điều gì bất bình thường; việc này vẫn luôn xảy ra sau khi một cầu thủ vĩ đại giã từ sân cỏ. Trước tiên, cần phải có thời gian để người ta làm quen với sự lu mờ dần của hình ảnh huyền thoại; sau đó, cần phải có thời gian để tìm kiếm người khiến họ nhớ tới huyền thoại đó, người làm cho họ sống lại phép nhiệm màu đã mất. Và người khiến họ nhớ về quá khứ - vì rằng kỷ niệm là một phần không thể thiếu trong bóng đá, vì rằng để quảng bá cho một cầu thủ trẻ, có một cách dễ hơn cả là đeo tấm biển “Pelé mới” hay “Maradona mới” vào cổ anh ta. Làm như thế, ai ai cũng biết chúng ta đang nói về chủ đề gì.
Nhưng thường thì hoặc là mọi người hiểu sai, việc gán ghép tên tuổi không đạt được hiệu quả, hoặc là ứng cử viên cho vị trí người kế nhiệm không đáp ứng được tất cả những lời hứa hẹn. Đó là trường hợp đã xảy ra (cùng tước vị “Những Maradona mới”) với Ariel Ortega, Pablo Aimar, Juan Roman Riquelme, hay “Tên côn đồ” Tevez. Đây thật sự là chiếc vương miện khó đội.
Thậm chí là còn khó đội hơn nữa khi mà có quá nhiều điểm trùng khớp như trường hợp của Messi: thấp bé; thuận chân trái; cũng lớn lên ở Newell’s, nơi Maradona từng sinh sống trong một thời gian ngắn; trưởng thành tại Barcelona, CLB châu Âu đầu tiên được sở hữu Maradona; đoạt chức vô địch thế giới trong giải U20 - giống Maradona hồi năm 1979. Và cũng tham gia trận đấu đầu tiên cùng đội tuyển quốc gia trước đội Hungary - y hệt Diego. Và còn khó hơn nữa khi đích thân Maradona mời anh tham gia chương trình truyền hình của riêng mình - La Noche del 10 (Đêm của Số 10) - rồi nhận anh là truyền nhân. “Leo vừa được bầu chọn là một trong những cầu thủ vĩ đại. Nhiều người cho rằng cậu ấy đã trở thành vĩ đại từ lâu rồi, nhưng theo ý kiến của tôi”, Maradona nói, “cậu ấy mới chỉ vừa tham gia cuộc chơi. Cậu ấy có thể cống hiến nhiều hơn những gì cậu ấy đã và đang cống hiến, và khi đó, sẽ là thời điểm tỏa sáng của cậu ấy.”
Khi được tờ tạp chí El Grafico phỏng vấn, ông trả lời rằng dĩ nhiên Leo là cầu thủ Argentina xuất sắc nhất hiện tại, nhưng với câu hỏi tiếp theo - “Liệu Leo có thể thế chỗ ông không?” - ông trả lời: “Nếu điều đó có ích cho nền bóng đá Argentina, thì cứ để cậu ấy thế chỗ tôi.” Rõ ràng, mặc cho những lời tuyên bố, những lời chúc phúc mà ông đã thốt ra, vị vua già vẫn không muốn nhượng lại ngôi vương của mình. Chàng hoàng tử của chúng ta sẽ phải tự chứng minh được rằng anh sẽ đạt được vị trí đó bằng danh dự của chính mình.