- 2 -
Ngọc Minh lái xe đưa Ánh về đến gần chợ Hòa Hưng, đã quá 9 giờ. Ông đậu xe trước ngõ hẻm và mở cửa xe để Ánh xuống. Ánh niềm nở cám ơn ông và bảo:
- Nhà em mới dọn, cách đây chừng mười căn phố, bên trái. Trước sân hẹp có rào cây sơn xanh, cửa có treo màn dentelle. Hai bên cửa có trồng mấy bụi hoa. Vách tường mới quét vôi. Em mời ông 6 giờ chiều chú nhật tuần tới, đến dùng cơm tối với em ông nhận lời nhé?
- Cảm ơn Ánh, tôi sẽ đến.
Ánh có chơi cái hụi trong sở, hốt chót được hai chục ngàn đồng, và nhờ tiền dành dụm trong mấy năm làm thư ký nhà in, với đời sống cần kiệm và giản.dị, Ánh sang được một căn phố năm chục ngàn đồng, đầy đủ tiện nghi. Tiền thuê mỗi tháng bảy trăm đồng, kẻ cả điện nước vào khoảng chín trăm. Món tiền ấy chiếm hết một phần tư số lương của Ánh. Mẹ Ánh sợ tốn kém quá nhiều, muốn Ánh mướn một căn nhà rẻ tiền hơn, nhưng Ánh cho là tiền mồ hôi nước mắt mình kiếm ra được là để cải thiện đời sống của mình một phần nào, chứ đâu phải làm ra tiền để nô lệ đồng tiền và tự đày đọa tấm thân mình trong cảnh bần cùng, thiếu thốn rnãi? Không những thế, Ánh còn để 1 phần 4 số lương vào các công tác từ thiện giúp người nghèo khổ.
Một căn nhà xinh xắn tuy hơi chật nhưng cũng được ba phòng, thêm một nhà bếp và một phòng tắm. Ánh sắp đặt để mẹ ở riêng một phòng, Ánh một phòng, mỗi phòng kê một chiếc giường nhỏ vừa một người nằm, và một tủ đựng quần áo. Ánh bài trí căn nhà ngoài rộng rãi hơn. Trong cùng là bàn thờ Ba của Ánh, với bức ảnh lồng kiếng của người. Như chúng ta còn nhớ, lúc sinh thời ông làm thợ máy trong nhà máy đìện Chợ quán và chết vì tai nạn lao động. Trước bàn thờ, ngay giữa nhà Ánh kê mội bộ xa lông đơn giản, nhưng xinh xắn, gồm một bàn vuông nhỏ, một ghế nệm dài và hai ghế phô tơi. Bên phải, một bàn viết đặt sát vào song sắt che một tấm màn xanh mỏng. Cạnh bàn viết có một tủ sách đựng hơn một trăm quyển, phần nhiều là các tác phẩm Văn học và sử học Việt nam, vài chục quyển tiểu thuyết và thơ của các nhà văn hiện đại mà Ánh yêu chuộng nhất.
Có cả bốn năm quyển sách Pháp ngữ về văn học và khoa học thường thức, hai quyển sách học Anh ngữ và ba quyển Tự điến Việt Pháp Anh, Pháp Việt, và Anh Việt. Ánh đã hy sinh gần hai tháng lương cứ mỗi tháng mỗi ít, lâu ngày thành nhiều - để tạo ra được tủ sách quý ấy mà Ánh rất hãnh diện. Bên cạnh tủ sách có một tủ kiếng đựng các tạp chí văn hóa mà Ánh mua đều đều mỗi kỳ để trau dồi trí thức.
Nền nhà lót gạch vuông, đỏ và trắng, chủ nhà trước để bẩn thỉu, Ánh đã phải lấy bột ‘‘Nab’’ chùi lau sạch sẽ, mất cả một buổi trưa. Bây giờ thì nền gạch láng bóng như còn mới tinh. Trên các bức tường, mà Ánh thuê quét màu xanh nhạt, Ánh không thích treo bừa bãi nhiều thứ như trong đa số các nhà Việt nam. Chỉ mỗi một tấm lịch lớn có đủ ngày Việt ngày Tây treo cạnh bàn viết, một bức ảnh rọi lớn của Ánh, bức ảnh đẹp nhất lúc còn đi học, treo trên tủ sách; một bức họa truyền thần má của Ánh, treo trên cửa thông vào nhà trong ; và trên tủ kiếng một bức tranh thôn quê Việt,nam rộng lớn, đóng khung gỗ, do một người bạn họa sĩ làm việc trong nhà in vẽ tặng Ánh.
Má Ánh muốn dán lên tường một phụ bản Cô gái đẹp, - một nữ ca sĩ của một số báo xuân in ở nhà in nơi Ánh làm việc do một ký giả báo ấy tặng Ánh hôm Tết. Ký giả có nhã ý đề mấy dòng chữ trên phụ bản: ‘‘Thân tặng cô Lê thị Ánh, người đẹp muôn thuở’’. Ánh cảm ơn họa sĩ với tất cả lòng thành thật, nhưng khi má Ánh muốn dán phụ bản lên giường phòng khách, Ánh hỏi:
- Má định dán hình đó, chi vậy má?
- Má thấy đẹp,
- Cái đẹp ấy không có ý nghĩa gì cả. Bây giờ Má dán lên, rồi sang năm má lại gỡ xuống, thêm bẩn vách tường,.
Bà già thấy Ánh không thích, cũng vứt phụ bản trong đống nhật trình cũ để gói đồ.
Trong một tuần lễ mới dọn nhà, các buổi trưa và buổi tối một mình Ánh với bà mẹ già sắp đặt nhà cửa có ngăn nắp đâu vào đấy, có trật tự và sạch sẽ.
Ánh dọn nhà mới, không muốn cho bạn bè hay biết, Ánh chỉ mời một mình ông Ngọc Minh đến dùng cơm tối chủ nhật với Ánh.
Ánh không sửa soạn gì thật đặc biệt để đón tiếp ông, ngoại trừ một bình hoa lay dơn trắng mịn, toàn những búp hoa hàm tiếu tỏa ra trên bàn khách giữa nhà.
Ánh đã đẹp tự nhiên, Ánh càng tự nhiên càng đẹp, đôi môi thắm tươi và đôi má đào tơ không cần son phấn. Ánh mặc áo dài hoa màu tím,- màu Ánh thích nhất – quần lụa trắng, và mang dép. Nói là diện thì Ánh không diện bằng ai, nhưng nói là đẹp thì có lẽ Ánh đẹp hơn tất cả các cô gái đẹp. Ồ, xin các bạn gái hãy tha thứ cho tôi! Khi tôi nói rằng Ánh đẹp hơn tất cả các cô gái đẹp, là tôi nói những cô gái đẹp mà ông Ngọc Minh quen biết...
Vả lại, các bạn đã biết rằng ông Ngọc Minh yêu Ánh đâu phải chỉ vì Ánh đẹp mà thôi.
Ánh xem đồng hồ thấy 6 giờ 5 phút thì ông Ngọc Minh vừa đến trước cửa. Ông nở nụ cười thân mật, tự nhiên. Ánh niềm nở đón chào, nhưng không thể nhịn cười thấy ông ôm hai tay một cái gói gì thật to, kềnh càng, coi bộ nặng nề. Ông bước cẩn thận lên hè, Ánh vội vàng đưa hai tay ra:
- Ồ, ông ôm cái gói gì nặng thế? Xin phép ông cho em đỡ tay...
- Ánh cứ để tôi...
Bước vào nhà, ông đặt nhè nhẹ cái gói nặng ấy trên bàn viết của Ánh nơi cửa sổ. Một gói vuông vức, bọc giấy vàng, và ràng bốn dải xanh thắt phía trên mặt thành cái nơ rất mỹ thuật. Ông tươi cười quay lại bảo Ánh:
- Một món quà nhỏ để kỷ niệm tình bạn rất tốt đẹp của chúng ta...
Quá cảm động, Ánh chưa nói được một lời, hồi hộp tháo nhè nhẹ cái nơ xanh, rút dải xanh, và mở hẳn lớp giấy gói ra: Ồ, đẹp quá! Cái Radio Philip! Ánh không chế ngự được nỗi cảm xúc quá mạnh, ngồi gục đầu xuống bàn, rưng rưng hai ngấn lệ...
Ông Ngọc Minh biết phép lịch sự, khẽ bước tránh ra. Ông đến bàn khách ngắm mấy cành hoa lay dơn. Năm phút sau, Ánh lau nước mắt, đứng dậy lại gần ông Ngọc Minh:
- Em xin cảm ơn ông có mỹ ý cho em món quà tuyệt đẹp. Em xin phép ông em vào thưa với Má em.
Ánh chạy vào nhà trong. Liền sau đó, Ánh đưa mẹ ra phòng khách, giới thiệu:
- Má em... ông Ngọc Minh, giáo sư Đại học.
Ông Ngọc Minh chắp hai tay trước ngực, khẽ cúi đầu:
- Thưa bác..cháu đến mừng bác và Ánh dọn nhà mới.
Bà già cũng chắp tay trước ngực, cúi đầu đáp lễ. Ánh vui vẻ dắt mẹ đến trước máy Radio:
- Của ông Giáo sư cho con đấy, má ạ.
Bà già quay lại ông Ngọc Minh mà bà đã nghe con gái bà nói đến nhiều lần rồi nhưng lần đầu tiên bà mới được biết mặt. Bà nói giọng rất nhỏ nhẹ:
- Ông cho Ánh món đồ quý giá quá... Xin cảm ơn ông... Mời ông ngồi.
Bà bảo Ánh:
- Con ngồi đây tiếp ông giáo để mẹ vô coi dọn cơm.
- Để thong thả má. Má ngồi đây nói chuyện chơi một chút đã. Cơm, chút nữa con dọn.
Bữa cơm khách thường thôi. Nói đúng ra, tuy là nghèo nhưng Ánh cũng có thể sắm sửa một bữa tiệc sang trọng hơn để đãi ông Ngọc Minh, nhưng Ánh không muốn thế. Ánh tự bảo: Ở địa vị của Ánh, phô trương rền rang làm gì những lộng lẫy bề ngoài không thích hợp với hoàn cảnh của mình? Ông Ngọc Minh lại là người rất bình dân, khiêm tốn, chính ông ở địa vì cao sang hơn nhiều mà ông còn thích giản dị, tự nhiên. Ông đâu có ưa cầu kỳ. Ấy mới thế là chân thanh, cao quý.
Má Ánh viện lẽ dạo nầy ăn chay trường nên xin miễn thứ, để một mình Ánh ngồi tiếp ông. Bữa cơm đạm bạc nhưng thân mật, ngon lành, rất vui vẻ. Cả hai người đều tự nhiên, không khách sáo, không e lệ, và trao đổi những câu chuyện bông đùa tao nhã đầy ý nhị. Chủ và khách ngồi đối diện vẫn coi là đôi bạn thân yêu, nhìn nhau âu yếm, chia sớt cho nhau những món ăn, trao đổi cùng nhau những câu tâm tình mỗi lúc mỗi nồng nàn, càng nói chuyện càng say mê, càng khắng khít...
Nhưng xong bữa cơm, lúc dùng trái cây tráng miệng và uống trà, ông Ngọc Minh bỗng dưng tỏ vẻ bối rối, ngượng ngùng... Những tiếng cười vui vẻ không còn nữa. Giờ phút trở nên nghiêm trọng. Ánh cũng im lặng, hồi hộp, đoán chừng ông Ngọc Minh sắp sửa nói gì... Ánh chỉ sợ ông Ngọc Minh nói ra câu ấy, câu rất cảm động, rất đê mê, nhưng đối với Ánh... rất ghê sợ...câu nói mà Ánh đã từ chối hai lần cách đây đã năm năm, mà Ánh biết rằng thế nào Ngọc Minh cũng sẽ hỏi lại Ánh một lần nữa, hỏi mãi và đợi mãi câu trả lời... Ánh sợ câu trả lời, cũng như câu hỏi. Ánh thầm mong rằng tình bạn thân yêu trong trắng giữa Ánh và Ngọc Minh sẽ cứ được giữ nguyên vẹn như thế nầy trong một thời gian, đừng có câu hỏi ấy vội... để Ánh đừng có câu trả lời ấy vội,
Ánh bồi hồi, cúi mặt. Tâm lý của Ánh bây giờ sao đầy mâu thuẫn thế? Đầy xáo trộn bâng khuâng...
Tiếng của ông Ngọc-Minh khẽ gọi:
- Ánh?
Ánh ngước mắt nhìn ông:
- Dạ.
- Nếu ngày nay tôi... nhắc lại câu tôi đã hỏi Ánh hôm đầu tiên... cách đây 5 năm... thì Ánh nghĩ sao?
Ánh lại cúi đầu làm thinh. Một lúc lâu Ánh mới đáp:
- Dạ, em chưa dám trả lời.
- Có chi trở ngại không, em?
Ánh trả lời rất nhỏ:
- Dạ, có...
- Má của Ánh?
- Má em không ngăn cản em một việc gì cả. Em làm chi, má em cũng tán thành.
- Gia đình của tôi cũng không ngăn cản tôi được.
- Nếu ông kết hôn với em, thì em gái của ông, bà Minh Tú, sẽ nghĩ sao?
- Minh Tú không có quyền gì.
- Chính vì Minh Tú không có quyền cản trở cuộc hôn nhân của ông, nên bà ấy sẽ tìm mọi cách để phá.
- Tôi sẽ có cách giải quyết vấn đề ấy... Tôi nhất định bảo vệ tình yêu của chúng mình,
- Em lo cho ông hơn là lo cho em. Minh Tú sẽ cương quyết dùng đủ mọi cách để không cho ông thực hiện ý muốn. Bà ấy có thể vận dụng tất cả tình cảm gia đình để phá tan ý định của ông. Ấy là điều em lo ngại, nhưng lo ngại cho ông, chứ phần em thì...
- Phần Ánh thì sao?
- Nếu em quyết định, thì em sẽ chịu đựng tất cả mọi thử thách.. Em sẽ vượt qua các trở ngại.
- Tôi chờ Ánh quyết định, còn tôi, tôi tin rằng tôi sẽ dàn xếp cho mọi việc được ổn thỏa. Tôi sẽ thuyết phục được em gái của tôi.
- Em biết Minh Tú nhiều quá. Bà ấy rất kính nể ông và quý mến ông. Nhưng chắc chắn bà ấy sẽ không bao giờ chịu khuất phục ông trong vấn đề nầy. Cho nên mặc dầu tình bạn của ông với em rất là sâu đậm, - đã gắn bó lắm rồi, - em vẫn nghĩ rằng thà em hy sinh hạnh phúc riêng của em, để cho đời ông được yên ổn và để tránh được sự xích mích đau lòng giữa ông và Minh Tú, có lẽ cả giữa ông và họ hàng thân quyến của ông nữa, còn hơn là...
Ông Ngọc Minh buồn bã ngó Ánh:
- Ánh không yêu tôi...?
- Em không yêu ông?..Ông còn hỏi em thế ư?Ông chưa hiểu lòng em ư?
Thấy Ánh rưng rưng nước mắt, Ngọc Minh hối hận, vội vàng xin lỗi:
- Ánh tha thứ cho tôi... Tôi hỏi Ánh như thế vì tôi đau khổ lắm.
Ánh lặng lẽ khóc...
Ánh lấy khăn lay thấm những dòng lệ chảy tràn xuống đôi má, nhưng càng thấm nước mắt càng tuôn ra. Ngọc Minh cúi mặt không dám nhìn người yêu. Ông lấy một điếu thuốc, quẹt lửa châm hút, trầm ngâm một lúc lâu.
Ông gạt tàn thuốc, hỏi:
- Từ nay đến Tết còn vài tháng nữa, tôi mong rằng chúng ta sẽ kết thúc bi kịch nầy. Tình yêu đối với chúng ta không phải chỉ là một vấn đề tình cảm. Nó sẽ giúp, chúng ta thành đạt một cái gì khác, một hành vi vĩ đại. Không có tình yêu của Ánh, tôi sẽ không làm gì được cả, nhưng với Ánh, chúng mình hai đứa sẽ cùng nhau thực hiện một lý tưởng tuyệt vời... Chúng ta sẽ có đủ can đảm và khôn khéo để san bằng mọi trở ngại..
- San bằng cách nào? Em thấy khó khăn lắm. Tình bạn của chúng ta mặc dầu trong trắng và tốt đẹp vô ngần, cũng đã chạm phải một thành kiến ghê gớm. Minh Tú là một người đàn bà ngoan cố và kiêu hãnh. Bà ấy không thể nào chịu để cho ông kết hôn với một kẻ tỳ tiện như em...
- Nhưng Ánh đâu phải là một người tỳ tiện? Về học thức, về tư cách, về nhan sắc, cả về địa vị nữa, đã mấy ai hơn Ánh?
- Ông yêu em, ông quá khen em, nhưng trước mắt bà Minh Tú, em chỉ là ‘‘con Ánh, đầy tớ’’ cũ của bà,
- Năm năm đã qua, chắc em tôi cũng đã nhìn rõ thực tế hơn, Trải bao nhiêu biến đổi, Ánh đâu còn như ngày trước. Dù cho Minh Tú đã có thành kiến giai cấp ngoan cố chăng nữa, ngày nay chắc nó phải thấy rằng thành kiến ấy đã sai lầm.
Ánh khẽ hỏi, với một giọng hết sức từ tốn và chân thật:
- Nhưng tại sao ông nhất định muốn kết hôn với em?... Năm năm qua, em đã do dự... Hạnh phúc diễm tuyệt với một lòng yêu thương bền bĩ vô cùng cảm động, em đã không dám nhận bởi vì em có đôi chút tin tưởng rằng thời gian sẽ xóa nhòa được hình ảnh của em...
Em vẫn kính phục ông hoàn toàn, quý mến ông khôn xiết... và yêu ông... tha thiết yêu ông... nhưng em thấy nếu là tình bạn thì là một tình bạn thiêng liêng, cao quý và xinh đẹp vô ngần, mà nếu là tình yêu, thì...
Ánh buồn bã cúi mặt xuống, nói rất khẽ ;
- …Một tình duyên vô vọng!
- Với tôi, Ánh ạ, đây là tình yêu duy nhất, đẹp hơn tất cả các tình yêu... Và tôi không thất vọng. Năm năm qua, tôi chờ đợi... Tôi chờ đợi một câu của Ánh, một câu thôi. Và tôi tin tưởng luôn luôn rằng Ánh sẽ không nỡ để tôi đau khổ đến cùng, nếu tôi biết Ánh yêu tôi...
- Em làm phiền lòng ông nhiều lắm. Ông tha lỗi cho em...
Ánh ngã đầu xuống thành ghế, khóc nức nở. Ngọc Minh cũng không cầm được ngấn lệ. Nhưng ông muốn tỏ ra can đảm trước mọi thử thách, vì dù sao ông cũng là đàn ông và ông tin chắc nơi lý tưởng tốt đẹp của ông. Ông lấy khăn lau mắt rồi châm thuốc hút.
Ông khẽ gọi:
- Ánh ạ.
- Dạ.
- Tôi cảm ơn Ánh đã cho tôi đến thăm Ánh lần thứ nhứt trong căn nhà mới và xinh xắn nầy. Chúng ta gặp nhau hôm nay ở đây, đáng lẽ phải vui. Lúc nãy hai đứa mình vui lắm cơ mà. Việc gì khởi đầu vui, sẽ kết thúc vui, phải không em?... Thôi, khuya rồi, tôi về để Ánh nghỉ...
Ngọc Minh đứng dậy, Ánh cũng đứng dậy:
- Em cũng hy vọng thời gian sẽ giải quyết hết thảy các vấn đề. Chúng ta đã bỏ qua nhiều thì giờ vì những thắc mắc... Định mệnh sẽ thanh toán tất cả. Dù hạnh phúc, hay đau khổ, em cũng sẵn sàng đón nhận.
- Một tình yêu tốt đẹp chỉ có thể đem lại hạnh phúc mà thôi... Ánh có tin như thế không?
- Dạ, em cũng tin như thế.
Ánh không ngủ được, Bốn giờ sáng rồi, Ánh hãy còn thao thức trên giường.
Ông Ngọc Minh chưa biết được rõ những suy tư của Ánh. Tất cả những câu chuyện của Ánh nói với ông từ trước đến giờ đều chân thật, và tình yêu thanh cao trong trắng của Ánh đối với ông thật là mênh mông, không bờ bến. Nhưng làm sao Ánh quên được Hoàng, tình yêu thứ nhứt, và âm thầm đau đớn nhất?
Lạ quá! Mỗi lần gặp ông Ngọc Minh, hầu như Ánh bị hoàn toàn chi phối bởi lý tưởng say mê tuyệt vời của ông, nhưng trong đau khổ một mình giữa đêm khuya thanh vắng, hình ảnh của Hoàng lại hiện ra như một trường hận liên miên. Hình ảnh một thanh niên nghèo không có lý tưởng nào khác hơn là một hạnh phúc giản dị trong diệu hoà và yên tĩnh, không cần ai ghét, không sợ ai chê.
Ngọc Minh như một thần tượng rực rỡ từ trên cao lộng lẫy đã bước xuống đến Ánh, cạnh Ánh. Nếu Ánh trao bàn tay cho ông, Ánh sẽ không còn ở địa vị nầy nữa. Ánh sẽ được nâng lên một hạnh phúc huy hoàng, tuyệt diễm làm sao tránh khỏi ganh ghét, gièm pha, hận thù?
Nơi chân trời rạng rỡ sắp hừng lên vừng thái dương của diễm phúc, Ánh sợ sẽ hiện ra những cuộn mây đen tối của hung thần ác quỷ!
Tội nghiệp ông Ngọc Minh! Nhưng càng tội nghiệp Hoàng! Ánh đơn độc, âm thầm đau khổ, tìm kiếm Hoàng khắp trời mơ tưởng, khôhg thấy Hoàng đâu!