Chương 6
Ông Ngọc Minh rất cảm động khi ông chủ tọa, hôm chủ nhật 21 tháng Chạp ta, tiệc cưới của cô Phạm thị Toàn đẹp duyên với chàng nghệ sĩ mù, bây giờ là giáo sư Âm nhạc tại trường Mù Chợ lớn. Bữa tiệc được tổ chức thân mật ngay ở nhà cô, một căn phố rộng rãi mới sang ở đường Nguyễn tri Phương, Chợ lớn. Cô đã gởi thiệp báo hỷ tín cho rất đông các đồng nghiệp của cô trong giáo giới và bạn bè, nhưng chỉ mời dự tiệc không quá 50 người trong số bà con và bằng hữu thân hơn cả.
Giữa buổi tiệc, Toàn dắt chàng nghệ sĩ mù đến cạnh ông Ngọc Minh để giới thiệu. Nhưng mới nói được mấy lời thì cô nghẹn ngào, rưng rưng nước mắt vì quá xúc động.
Mọi người đều cười rồ. Chàng nghệ sĩ mù âu yếm nắm lấy tay cô, cô bình tĩnh trở lại, tuy giọng nói hãy còn run run bỡ ngỡ:
- Kính thưa Giáo sư, chúng em được vui mừng hôm nay chính là hoàn toàn nhờ ân đức của ông. Với tấm lòng nhân từ, đại độ vô lượng, vô biên ông đã tác thành cho em được kết quả vẻ vang trên đường học vấn cũng như trên đường đời. Không có tình thương xót và sự giúp đỡ của ông, thì không bao giờ em được như ngày nay. Nhân lễ thành hôn của em với người mà em đã nguyện tận tụy yêu quý suốt đời, chúng em xin ông nhận cho tấm lòng tri ân thành kính và vĩnh viễn của chúng em.
Chúng em xin mãi mãi noi theo gương bác ái của ông để cố gắng phục vụ lý tưởng cao thượng nhất của cuộc đời, và tình yêu nhân loại.
Ông Ngọc Minh đứng dậy, cảm động niềm nở bắt tay người nghệ sĩ mù, chồng cô giáo Toàn, và ứng khẩu mấy lời rất khiêm tốn để cảm ơn nhã ý của cô. Ông chúc đôi bạn trẻ được hạnh phúc viên mãn và mong được giữ mãi tình thân mến giữa đôi bạn và ông.
Một tràng pháo tay hân hoan trổi dậy khắp các bàn tiệc, liên tiếp ba lần vì ông Ngọc Minh đã được hết thảy các quan khách có mặt ở đây kính mến từ lâu. Cô giáo Phạm thị Toàn và chàng giáo sư Mù cũng được tất cả các bạn hữu trìu mến vì cuộc tình duyên rất cảm động và tư cách thanh cao của cả hai người.
Một thiếu nữ mù rất duyên dáng, đại diện toàn thể nữ sinh trường Nữ học Mù Sàigòn, tặng đôi tân hôn một chiếc lục huyền cầm hạ uy di tuyệt đẹp. Tiếng vỗ tay trổi dậy, lẫn với những tiếng cười ồn ào vui vẻ và những lời phê bình tán thưởng. Theo lời yêu cầu của một số đông bạn trẻ, chàng nghệ sĩ, đẹp trai, đeo kiếng đen, mặc âu phục mới rất bảnh bao, tay ôm chiếc đàn mới, cảm động ra đứng trước máy vi âm, do cô vợ trẻ đẹp âu yếm nắm tay dìu dắt. Trước sự ngạc nhiên hào hứng của mọi người, chàng đàn và ca ba bản tân nhạc, lời và nhạc do chính chàng đã soạn một bản tặng ông Ngọc Minh, vị ân nhân của Toàn, một bản tặng vợ, ân nhân của chàng, và một bản tặng tất cả các quan khách và bằng hữu, thân thuộc, dự tiệc cưới hôm nay.
Những tràng pháo tay liên tiếp nỗ vang, rất đông người lên ngay chỗ máy vi âm niềm nở bắt tay chàng, và không ngót lời khen tặng. Chàng ca hay tuyệt, bài ca chứa đầy ý nghĩa thâm cao, tiếng đàn trầm bỗng làm rạo rực đê mê toàn thể thính giả. Nhưng nét mặt chàng rất trầm tĩnh, sau một nụ cười khiêm tốn tạ ơn cảm tình nồng nhiệt của mọi người. Bỗng chàng nói mấy câu, tất cả đều im lặng. Chàng xin phép hát một bài nhan đề: ‘‘Tặng bóng người xưa’’.
Để tỏ rằng mình hoàn toàn đồng ý để cho chàng hát lên bài ấy, sau khi chàng khẽ bảo gì với Toàn, Toàn mỉm cười nói vào micro:
- Kính thưa quý Cụ, quý Bà, quý Ông, và quý Bạn, bài mà chồng tôi sắp hát, là một hài hay nhất trong các bài do chàng đã sáng tác ra lúc còn nằm trong bịnh viện Mỹ tho. Chúng tôi lúc bấy giờ chỉ mới là đôi bạn trẻ mến nhau vì tình bạn. Tuy thế, chàng đã đặt nhiều tin tưởng nơi tôi, không ngần ngại hát lên cho tôi nghe, và nhờ tôi chép lại trong quyển ‘‘Nhạc tuyển’’ của chàng. Thường ngày chàng thích hát bài nầy lắm, và tôi là người được ưu tiên nghe chàng hát lên lần thứ nhất sau khi chàng trằn trọc trên giường bịnh cả một đêm không ngủ, đặt ra nhạc khúc ‘‘Nhớ bóng người xưa ’’ Trước đây nửa tháng, lúc chúng tôi đã tha thiết yêu nhau, một buổi chiều buồn trong sân trường Mù, chàng lại khẽ cất giọng lên hát bài ấy, giọng chàng nghe lâm ly não nuột làm sao! Nhưng hát xong, chàng âu yếm nắm tay tôi, khẽ bảo: ‘‘Hôm nào chúng ta làm lễ thành hôn, anh sẽ hát bài ‘‘Nhớ bóng người xưa’’ rồi anh sẽ không bao giờ hát lại bài ấy nữa’’. Tôi mỉm cười không trả lời. Hôm nay nhân tiệc vui mừng của chúng tôi, lại sẵn có chiếc lục huyền cầm của mấy bạn vừa mới âu yếm thân tặng, chúng tôi xin phép quý Cụ, quý Bà, quý Ông và toàn thể quý Bạn cho chồng tôi hát lên nhạc khúc ''Nhớ bóng người xưa...’’
Tiếng vỗ tay lẫn tiếng hoan hô của quan khách vang dậy như sấm, kéo dài đến hai phút đồng hồ. Chàng nghệ sĩ mù khẽ nghiêng đầu cảm tạ, rồi cất giọng hát, nhịp theo tiếng đàn hạ uy di, chậm rãi, nỉ non.
Chàng vừa dứt hát, tràng pháo tay liền nổi dậy, cùng một lúc, các bạn trẻ hăng hái ở dãy bàn cuối đập bàn rầm rầm và liên tiếp kêu to lên:
- Bis! Bis! Anh chị em chúng tôi tha thiết yêu cầu nghệ sĩ hát lại một lần nữa! Một lần nữa! Hoan hô anh nghệ sĩ mù! Hoan hô chị Toàn! Hoan hô đôi uyên ương nghệ sĩ!..
Cô giáo Toàn cũng sốt sắng yêu cầu chồng hát một lần nữa để đáp lại thịnh tình của số đông anh chị em. Nhưng chàng nói:
- Thưa quý anh chị em, chúng tôi đã xin phép trước cùng toàn thể quý vị quan khách kính mến rằng chúng tôi chỉ hát bài ấy một lần thôi, và lần cuối cùng. Vậy xin quý vị và quý anh chị em thông cảm mà miễn lỗi cho.
Tiếng vỗ tay chưa dứt, thì nhiều bạn cầm chai rượu lên rót vào hai ly, cố mời đôi tân hôn cùng hoan hỷ với họ. Đôi uyên ương vui vẻ nâng ly với hết thảy mọi người.
Tiệc cưới kéo dài đến 11 giờ khuya. Trước khi tiễn khách ra về, cô Toàn và chàng nghệ sĩ hân hạnh trao ông Ngọc Minh một tấm thiệp mời, in rất mỹ thuật trên giấy Bristol. Một số đông quan khách cũng nhận được tấm thiệp ấy, như sau đây:
Giám đốc và toàn thể Giáo viên, học sinh trường Mù Chợ lớn.
Trân trọng mời Ông và Bà vai lòng đến dự buổi Ca Vũ Nhạc hoàn toàn do học sinh trường Mù trình diễn vào đúng 19 giờ ngày mùng 4 Tết, tức là ngày 21 tháng 2 dương lịch, tại rạp Vân Hoa Chợ Lớn.
Sự hiện diện của Ông Bà sẽ là một vinh dự lớn lao và một khuyến khích quý báu cho toàn thể các trường Mù Sàigòn -Chợ Lớn.
Hai người khách cuối cùng trong ngày mùng bốn Tết vừa ra về, Ánh xem đồng hồ đã 8 giờ 30. Ánh trang điểm qua loa lại một tí.
Thân mẫu của Ánh dọn dẹp các tách trà trên bàn khách, quét lượm vỏ hạt dưa, lau chùi bàn ghế. Ánh quay ra nói:
- Thưa má, ông Ngọc Minh có mời con đi dự Dạ hội trường Mù sẽ khai mạc đúng 9 giờ đêm nay lại rạp Văn Hoa Chợ lớn. ông sắp đến đón con đi, 12 giờ khuya con về nhé.
- Ừ, Má kê ghế bố gần cửa, Má ngủ, Chừng nào con về, con gọi cửa.
Theo thường lệ, Ánh không diện gì lắm, tuy là ngày Tết và đi dự Dạ hội với ông Ngọc Minh, Ánh mặc quần sa tanh trắng, áo tím màu hoa cà, không đeo nữ trang, Ánh cầm chiếc ‘‘sắc’’ trắng, mang giày escarpin trắng.
Ông Ngọc Minh đến lúc 9 giờ kém 15. Ông bận đồ lớn bằng serge xanh nước biển, đeo cravate tím nhạt có hai sọc xéo xanh. Ông ngồi trò chuyện vui vẻ một lúc, đúng 9 giờ cùng Ánh ra đi. Năm phút sau, đến nơi.
Hai người ngồi hàng đầu, nơi dãy ghế danh dự dành riêng các quan khách sang trọng, do hai nhân viên ban Tổ chức sắp đặt chỗ ngồi. Bên cạnh ông giáo sư Ngọc Minh là bà Bộ trưởng Giáo dục, kế đến ông Bộ trưởng và các bà các ông nhân vật cao cấp trong giới Học chính. Bên cạnh Ánh là ông Bộ trưởng Bộ Xã hội, kế đến bà Bộ trưởng và các nhân vật cao cấp khác. Hai dãy ghế danh dự hàng đầu và hàng thứ nhì đã gần kín người hết, chỉ còn một hai ghế trống. Dạ hội đáng lẽ đã khai mạc nhưng 9 giờ 20 mới bắt đầu kéo màn và chào cờ.
Ông Hiệu trưởng trường Mù - một vị Đại úy Mù, đeo kiến đen, ra đọc diễn văn nói mục đích dạ hội đêm nay, và các hoạt động giáo dục, xã hội, văn nghệ, của nhà trường, và trân trọng cảm tạ các quan khách và toàn thể khán giả đã đến rất đông, tỏ cảm tình nồng hậu với mấy trăm nam nữ thanh niên trường Mù.
Tiếng vỗ tay hoan nghênh vừa dứt, thì tiếng trong Pickup loan ra:
- Kính thưa quý quan khách và quý vị khán giả, bây giờ giáo sư Trưởng ban ca nhạc trưởng Mù xin ra giới thiệu toàn ban... Xin mời giáo sư Trần thanh Hoàng...
Ánh bỗng dưng tái mặt.,. Trần thanh Hoàng? Đúng là tên, họ, cả chữ đệm của Hoàng... Nhưng có phải Hoàng...người yên của Ánh không? Hoàng...sao lại mù? Hay là ngẫu nhiên trùng tên? Ánh hồi hộp chờ xem...
Từ trong hậu trường, bước ra, một thiếu phụ, trẻ đẹp cô Phạm thị Toàn, âu yếm nắm tay dìu đến máy vi âm, một chàng thanh niên mù, đeo kiếng đen, với một nụ cười hiền lành trên môi.
Ánh choáng váng mày mặt, tự nhiên ngã vào tay ông Ngọc Minh, mồ hôi rịn ra trên trán, hai bàn tay lạnh ngắt...
Ông Ngọc Minh hốt hoảng, vội đỡ Ánh ngồi ngay dậy khẽ hỏi:
- Ánh sao thế?
Nhưng Ánh cố hết sức trấn tỉnh lại, lấy khăn tay lau mồ hôi, và khẽ đáp ông Ngọc Minh:
- Dạ, không sao, em chỉ hơi mệt chút thôi...
Ông Ngọc Minh đã biết Ánh bị đau tim từ mộl năm nay, và ông đã giới thiệu Bác sĩ Toại ở đường Hồng thập tự để chữa bệnh cho Ánh. Hằng ngày Ánh vẫn phải uống thuốc và chích thuốc, đã bớt được đôi phần.
Ngọc Minh ngó Ánh, thấy da mặt vẫn còn tái mét, mồ hôi vẫn rịn ra, và trông Ánh có vẻ mệt lắm... ông bảo khẽ Ánh:
- Ánh muốn về nghỉ không? Chúng ta cùng về.
Ánh gượng đáp:
- Dạ, ngồi một chút nữa rồi hẳn về.
Trên sân khấu, giáo sư Trần thanh Hoàng đa bắt đầu giới thiệu bài ca nhạc. Sau mấy lời rất lịch sự cảm ơn khán giả, Hoàng giới thiệu từng nhạc sĩ một, cùng một lúc nhạc sĩ ấy từ trong hậu trường bước ra, do cô giáo Toàn hướng dẫn:
- Bạn Lê văn Xuân, lục huyền cầm hạ uy-di... Bạn Trần Bích, trompette..., bạn Trần hữu Dư, thổi sáo... Bạn v.v... Tất cả chín nhạc sĩ trẻ tuổi, toàn là người mù cả, cũng giáo sư và học sinh trường Mù.
Vì tiết kiệm, ban Tổ chức không in chương trình để biếu khán giả. Nhưng theo sự hiểu biết của một vài ban tổ chức, thì hôm đặt chương trình đêm dạ hội, toàn ban có yêu cầu giáo sư Hoàng mở đầu buổi ca nhạc bằng bản ‘‘ Nhớ bóng người xưa’’ của Hoàng, vì toàn thể nhà trường đều cho rằng bạn ấy hay nhất và cảm động nhất. Hoàng nhất định phản đối. Cuộc bàn cãi khá sôi nổi. Mặc dầu chính cô giáo Toàn, là vợ mới cưới của chàng nghệ sĩ, cũng đồng ý rằng chàng nên ca bản ấy để làm vừa lòng toàn ban và cả Đại úy Hiệu trưởng, Hoàng vẫn từ chối:
- Tôi đã có lời tự nguyện rằng tôi đã ca bài ấy một lần cuối cùng hôm lễ thành hôn của chúng tôi.
Nhưng sau cùng, Toàn khẩn khoản tha thiết quá vì không muốn ông Hiệu trưởng và các bạn buồn, Hoàng đành nhận lời. Nhưng, chàng mỉm cười nhã nhặn thưa:
- Thưa ông Hiệu trưởng và toàn thể các bạn, tôi xin tuân lịnh hát bản ấy lần cuối cùng, và lần nầy nhất định là lần cuối cùng thật sự, - trong đêm Dạ hội mùa Xuân của chúng ta.
Cả ban đều vui mừng, Ông Hiệu trưởng nói:
- Đồng ý lần nầy là lần cuối cùng thật sự, để tôn trọng ý nguyện riêng của bạn.
Vì vậy, trong Dạ hội mùa Xuân đêm nay, sau khi giới thiệu với cử tọa toàn ban ca nhạc trường Mù, tiếng pick-up reo vang lên:
- Kính thưa quý vị, để mở đầu, giáo sư Hoàng xin ca bản ‘‘Nhớ bóng người xưa ’’ lời và nhạc do chính giáo sư sáng tác.
Hoàng trổi giọng trong máy vi âm, cùng một lúc ban nhạc hòa theo:
Tôi mơ bóng người xưa.
Tìm bóng ngày xưa...
Bao nhiêu đêm dãi gió dầm mưa,
Đôi lứa âm thầm cùng nhau cất bước...
Trên đường vắng thưa,
Bóng nàng tha thướt,
Vai nàng đẫm ướt,
Gánh hận nghèo, tê tỉ lệ như mưa!
……
……
Ta thương bóng ngày xưa!
Nhớ bóng người xưa!
Ánh đèn khuya chưa tắt,
Trên giường, nàng héo hắt...
Trùm chiếu manh, cơn rét tỉnh rồi mê.
Gối nàng rơi bên vách...
Tóc nàng trôi trên đất..
Đêm hận về, Nàng đã tỉnh hay chưa ĩ ?
Men đầu say sưa.
Ngập tràn gió mưa.
Mắt mơ sầu đã ráo lệ hay chưa?
.....
Ôi, đâu bóng ngày xưa?
Nhớ bóng người xưa!
Trời cướp ta mất nguồn ánh sáng cao siêu,
Trời cướp ta đâu còn Ánh sáng tình yêu !
Giếng đời sâu không biên giới,
Giếng lòng sầu đo không tới,
Ôi ! Đêm tối !Đêm tối! Ánh sáng về chưa?
Ôi đêm tối! Đêm tối! Người xưa về chưa!
Mắt hãm tù đâu thấy Ánh ngày xưa?
Đâu thấy bóng người xưa ?
Tiếng vỗ tay của toàn thể thính giả nổi dậy ồn ào náo nhiệt trong rạp, và nhiều tiếng ‘‘Bis! Bis!’’ lập đi lập lại xôn xao trong cử tọa. Giọng hát của Hoàng lâm ly não nuột quá, khiến cho đa số thính giả, nhất là các bà các cô, bị xúc động quá mạnh, rưng rưng nước mắt
Nhưng Hoàng vẫn mạnh dạn bước vào hậu trường, để ông Hiệu trưởng thân hành ra giải thích và xin lỗi vì sao tác giả không hát lại lần thứ hai nữa. Giữa lúc xôn xao náo động ấy, có một số thính giả ngồi nơi các hàng đầu chứng kiến một việc lạ lùng, càng xôn xao hơn: Vừa nghe xong bài hát, Ánh té xỉu xuống đất, mắt nhắm riết lại,- tay chưn lạnh ngắt như là một xác chết. Ông Ngọc Minh và bốn người trong ban tổ chức lo sợ cuống quýt, vội đỡ Ánh ra ngoài, đưa lên xe ông Ngọc Minh...
Trong rạp, người ta xầm xì bàn tán.
Có nhiều kẻ cho rằng có lẽ cô ấy yếu tim không chịu nổi cảnh xúc động náo nhiệt Nhiều người khác đoán chừng rằng có lẽ cô bị cảm gió, vì ở dẫy ghế danh dự đã có ba quạt treo trên trần, lại còn hai quạt đứng kê nơi hai góc phòng và một quạt nữa đặt ngay truớc mặt cô.
Không ai nghi ngờ một lý do nào khác cả. Một bà Bộ trưởng yêu cầu bớt cái quạt máy để giữa.