- 3 -

Trong cuốn sổ tiết kiệm, tiền gửi bắt đầu từ tháng mười với số tiền hai mươi mốt nghìn đô la. Tháng giêng gửi chín nghìn đô la. Từ khi gửi Kramer không rút tiền lần nào.

- Số séc diễn ra bình thường. Tiền gửi vào tuần đầu hàng tháng và số tiền bao giờ cũng thế, năm trăm, ba trăm hoặc một nghìn một trăm đô la. Việc rút tiền thay đổi. Thoạt nhìn, sổ tiết kiện không bị đụng đến. Sổ séc thể hiện thu nhập và bảo đảm mức sống, hàng tháng với nhịp điệu một nghìn chín trăm đô la.

Ngày thứ hai mồng một tháng bảy, nhà băng đang giữ hai tấm séc chuẩn bị đưa vào sổ của Kramer. Séc được ký, gửi bưu điện vào ngày hắn bị chết, nhà băng nhận chiều thứ sáu nên ngày thứ hai vẫn còn đấy.

Tấm séc đầu là năm trăm đô la, tấm thứ hai ba trăm. Tấm đầu mang chữ ký của một bà Lucy Mencken nào đấy, tấm thứ hai của một người đàn ông tên là Edward Schlesser. Hai tấm séc được ký phía sau bởi Sy Kramer.

Lucy Mencken cố gắng che dấu sắc đẹp nhưng không có hiệu quả. Bà bận quần áo may theo kiểu đàn ông, đi những đôi giầy to đế bằng. Mái tóc hạt dẻ búi tó ra sau gáy và cố gắng cho giống một người đàn bà lo công việc nhưng kết quả thật thảm hại.

Ngồi bên sân một ngôi nhà sang trọng, trước một bể tắm, thanh tra Steve Carella ngắm nhìn Lucy Mencken, tự hỏi vì sao bà ăn bận như vậy. Một làn gió mát lay động ngọn cây. Lucy uống ly rượu bổ và có vẻ hoàn toàn thoải mái trong không khí lịch sự này. Steve Carella thở dài.

- Bà Mencken, đúng ra quan hệ của bà với Sy Kramer ra sao?

- Tôi không biết ai là Sy Kramer, bà Mencken tuyên bố.

- Hay là Seymour Kramer, nếu bà muốn.

- Tôi cũng không biết Seymour Kramer.

- Tôi hiểu... Bà có biết Kramer chết rồi không?

- Làm sao tôi biết được?

- Báo chí có đăng.

- Tôi không bao giờ đọc báo, trừ trường hợp tôi chiêu đãi khách hoặc khi có vấn đề liên quan đến những người thân của tôi.

- Những người thân của bà thường có tên trên báo chí à?

- Chồng tôi là chính trị gia, mùa thu này phải đến tự giới thiệu ở Nghị viện. Báo chí thường nêu tên ông.

- Bà lấy chồng từ bao lâu rồi.

- Mười hai năm.

- Trước khi lấy chồng, bà làm gì?

- Tôi là người mẫu trong các tạp chí, đã mươi hai, mười ba năm nay rồi. Thời đó, tôi lấy tên là Lucy Start Mitchell.

- Bà quen biết Sy Kramer thời gian đó chứ?

Bà Mencken không nao núng, lặp lại.

- Tôi không biết người có tên đó.

- Tôi xin lỗi, thưa bà, nhưng bà vừa gửi cho ông ta một tấm séc năm trăm đô la vào ngày 24 tháng sáu.

- Chắc ông nhầm.

- Chữ ký của bà trước tấm séc, nhà băng đã kiểm tra chữ ký của bà.

- Điều đó không có nghĩa gì. Có những chữ ký giả rất giống. Tôi không biết Sy Kramer, Seymour Kramer hoặc một Kramer nào khác. Tấm séc chắc là giả.

- Thưa bà thân mến. Sy Kramer chết rồi. Bà chẳng còn gì để sợ nữa.

- Tôi sợ gì? Chồng tôi là một người có thế lực.

- Tôi không biết bà sợ gì nhưng Kramer chết rồi, xin nhắc lại với bà điều đó. Bà có thể cho biết vì sao hắn tống tiền bà?

- Thế nào?

- Sy Kramer tống tiền bà vì lý do gì?

- Tôi không biết ông muốn nói gì.

- Theo cuốn sổ séc, mỗi tháng ngoài những khoản khác, hắn gửi vào năm trăm đô la. Bà Mencken, vì sao hàng tháng bà nộp cho Sy Kramer năm trăm đô la? Bà có thể cho xem sổ gốc tiền séc của bà không?

- Không bao giờ.

- Tôi có thể xin lệnh khám xét đấy.

- Ông cứ làm, ông Carella. Số séc là việc riêng tư của tôi. Chồng tôi cũng không hỏi tôi tiêu pha ra sao. Điều đó phụ thuộc vào tôi.

- Được rồi - Carella nói và đứng dậy - Tôi sẽ trở lại với lệnh khám xét.

- Và ông thực sự hi vọng sẽ tìm ra điều gì đó à?

- Không chắc, Steve thở dài - Bà Mencken, bà không ăn bận như một người trước đây trình diễn về mốt.

- Ông thấy thế à?

- Vâng.

- Thợ may lấy của tôi ba trăm năm mươi đô la đấy.

- Cải trang như vậy thì quá đắt.

- Cải trang?

- Bà Mencken, một người vừa bị giết. Hắn ta không phải là một công dân mẫu mực nhưng hắn bị giết. Nhiệm vụ chúng tôi là tìm ra hung thủ. Tôi đã mong mỏi bà giúp đỡ. Nhưng phải nói với bà chúng tôi bao giờ cũng tìm được cái cần tìm. Bà có thể cất giấu sổ gốc tiền séc, ẩn mình với một bộ quần áo nghiêm trang đắt tiền nhưng chúng tôi sẽ tìm ra, xin khẳng định với bà thế.

Cuốn séc trải trên chiếc bàn Edward Schlesser đang ngồi. Đây là một người đàn ông khoảng năm mươi tuổi, đã hói, bận bộ quần áo gài chéo màu xanh đậm và áo gi lê vàng. Ông giấu tầm nhìn sau đôi kính dày gọng đen.

- Tấm séc này đúng do ông ký chứ, ông Schlesser? - Cotton Hawes hỏi.

- Vâng - Schlesser thở ra nói.

- Và ông gửi cho Sy Kramer?

- Vâng.

- Vì lý do gì?

- Điều đó còn làm được gì? Hắn chết rồi.

- Vì vậy mà tôi đến đây.

- Bây giờ thì hết rồi. Ông giữ bí mật trong nghề nghiệp chứ? Tôi có thể thổ lộ hết với ông được chăng?

- Chắc chắn rồi. Điều đó nằm trong công việc của chúng tôi.

- Làm sao tôi tin chắc được?

- Phải tin tưởng ở tôi. Ông có tin ở Sy Kramer không?

- Không, tôi... Ông sẽ kể lại việc này với ai?

- Chỉ với hai người. Bạn đồng sự cùng làm vụ này và chỉ huy trực tiếp của tôi.

Schlesser lại thở dài.

- Được. Tôi sẽ nói hết với ông.

- Tôi nghe ông đây.

- Tôi kinh doanh nước hoa quả, tự làm lấy một mình. Không phải là một xí nghiệp liên quốc gia nhưng là một dịch vụ nhỏ rất chạy. Nước cam của chúng tôi được đặc biệt tín nhiệm. Tôi để dành được tiền, có một ngôi nhà đẹp trong thành phố để ở. Tóm lại công việc tiến triển tốt, lành mạnh.

- Vâng. Còn Ô. Kramer?

- Tôi nói đấy. Một thời gian sau, chúng tôi gặp sự cố về việc đóng chai. Không có gì nghiêm trọng nếu biết được dịch vụ của tôi không lớn nhưng công chúng đã bắt đầu biết đến những chai nước quả của tôi và tên Schlesser. Một mánh khoé như vậy, nếu phát hiện ra...

- Có việc gì xảy ra...

- Tôi không biết như thế nào... Một việc thật tai hại... Một con chuột nhắt chết trong một chai nước quả bưởi.

- Một con chuột?

- Vâng, một con chuột nhắt mới sinh, rất bé. Xưởng sản xuất của tôi ở nông thôn, dĩ nhiên, và tôi không biết thế nào mà con vật ấy chết trong chai và cũng không biết làm sao mà cái chai ấy lọt qua sự kiểm nghiệm, được đóng hộp gửi đi và phân phối.

Hawes muốn cười nhưng anh hiểu vấn đề thật nghiêm trọng đối với ông Schlesser khốn khổ.

- Như vậy là có người mua chai nước bưởi, một lít. Người khách hàng ấy khẳng định đã uống trước khi thấy con chuột và bị ốm nặng. Ông dọa sẽ kiện chúng tôi, đòi bồi thường một trăm hai mươi lăm nghìn đô la.

Hawes huýt sáo.

- Ông ta thắng kiện à?

- Không có vụ kiện. Chúng tôi dàn xếp, đưa cho ông ta, hai mươi lăm nghìn đô la. Không ai nói đến nữa. Một con chuột trong một chai nước quả, mánh khóe ấy có thể làm tôi phá sản. ông biết chứ?

- Chắc thế rồi. Sau đó thì sao?

- Khoảng một tháng sau tôi được điện thoại của một người đàn ông, nói rằng biết rõ toàn bộ câu chuyện.

- Kramer à?

- Vâng. Hắn dọa sẽ cung cấp tài liệu cho báo chí nếu không nộp tiền để hắn yên lặng.

- Tài liệu gì vậy?

- Bức thư gốc của người khách hàng trong đó ông ta nói cho tôi biết ông thấy con chuột trong chai nước hoa quả.

- Làm sao hắn có bức thư đó?

- Cũng chẳng biết. Tôi lục tìm trong hồ sơ thấy mất bức thư ấy. Hắn đòi tôi ba nghìn đô la.

- Ông đưa cho hắn?

- Phải thế chứ. Tôi đã bỏ ra hai mươi lăm nghìn để việc khỏi ồn ào lên. Thêm hay bớt ba nghìn nữa... Tôi nghĩ thế là xong nhưng ông biết không? Hắn phô tô copy bức thư, đòi tôi mỗi tháng phải đưa thêm ba trăm đô la. Mỗi lần tôi gửi séc đi, tôi nhận được một bản sao bức thư. Tôi tự nhủ một ngày nào đó, tiền dự trữ của tôi sẽ cạn kiệt. Dù sao thì không quan trọng nữa, hắn chết rồi.

- Hắn có thể còn bạn bè thân thuộc.

- Ông muốn nói sao?

- Một kẻ hợp tác, cùng hội, một ai đó vẫn tiếp tục việc đó.

- Trong trường hợp đó tôi tiếp tục kéo dài cứ ba trăm đô la mỗi tháng, mỗi năm chỉ ba nghìn sáu trăm. Tôi chi cho việc quảng cáo đến sáu mươi nghìn. Tôi chẳng chết được. Nếu Kramer có kẻ cùng hội, tôi sẽ tiếp tục trả tiền.

- Đêm 26 tháng sáu, ông ở đâu, ông Schlesser?

- Sao vậy? Đúng đêm Kramer bị giết ấy à?

- Vâng.

- Schlesser bắt đầu cười lên.

Thật thô lỗ. Ông hình dung tôi đi giết một con người chỉ vì ba trăm đô la mỗi tháng ư? Như vậy là điên rồ.

- Giả thử Kramer bỗng quyết định đưa lên báo chí bức thư ấy, chẳng kể đến số tiền ông đưa. Giả thử hắn muốn làm dữ.

Schlesser không trả lời.

- Vậy, Ô. Schlesser? Đêm 26 tháng sáu ông ở đâu?