Chương 3
Mấy hôm nay Nguyện chăm dậy sớm. Nàng dậy vào những giờ như đã định sẵn trước, vì trong khi ngủ, Nguyện vẫn chập chờn nhận thấy một sự hồi hộp khó tả quá.
Nguyện nhìn theo chuyến tầu điện Bạch Mai-Bưởi chạy thản nhiên qua trước nhà nàng và kín đáo thở dài. Mà hồi nào, khi Nguyện dùng chuyến tầu điện bảy giờ để đến trường nàng cũng gặp người thiếu niên lạnh lùng ấy cả. Chỉ họa hoằn lắm, Nguyện mới không gặp mặt chàng mà những hôm như thế, nàng thấy buồn vơ vẩn. Thôi thì Nguyện hết ngờ chàng ốm, lại ngờ chàng đã đoán biết lòng mình mà ngượng nghịu chăng! Có lần Nguyện ngây thơ tưởng tượng Thủy đang ngồi vá dở chiếc áo vá vì vụng về, đã để quá giờ đi trường.
Những ý nghĩ nhỏ nhặt ấy Nguyện thường xóa đuổi được ngay, để nhường chỗ cho sự trống rỗng buồn tẻ đến xâm chiếm lòng nàng.
Nguyện thương Thủy một cách thẳng thắn, nghĩa là nàng thấy mình hơi yêu. Cái ái tình thầm kín nhưng mạnh mẽ của Nguyện không giống như mối tình của bao nhiêu người bạn khác khi thấy lòng rung động trước vẻ tuấn tú, hoạt bát của người yêu. Ái tình của Nguyện đến tự nhiên, đến không tránh được, cùng một lúc với những ý vị đậm đà của lòng thương và bao bọc, Nguyện sống trong một hoàn cảnh không được đẹp đẽ nên nhìn sang những hoàn cảnh không đẹp đẽ khác, nàng chạnh lòng. Huống hồ gì Thủy lại là người mà tất cả mọi phương diện hưởng ứng đầy đủ với những sự mong mỏi về tình bè bạn của Nguyện. Thủy đã bước vào đời nàng với một chiếc áo vá, mái tóc buồn rối, những cái ấy, nếu có thể nói được, là sự bắt đầu một tình yêu sau này sẽ làm cho Nguyện đau khổ suốt đời.
Nguyện đưa tay lên vuốt mái tóc mà gió sáng làm xòa ra. Đôi má nàng hơi nóng khi bóng Thủy ló ra ở đầu đường rẽ.
Tình cờ, Thủy bước vào gần chỗ nàng đứng, khiến Nguyện bối rối. Có lẽ Thủy cũng ngạc nhiên vì sự gặp gỡ đúng giờ của hai người, nên chàng không dám nhìn Nguyện, đứng yên lặng cạnh đấy.
Nguyện chắc Thủy cũng cùng chung ý nghĩ với nàng, vì thỉnh thoảng nàng lại thấy Thủy cúi xuống nhìn bộ quần áo của mình.
Tầu chạy, người lên mỗi lúc một đông, dồn Nguyện và Thuỷ ra cuối toa, Nguyện nhận thấy rằng Thủy rất dè đặt khi bị “đẩy” đến gần nàng. Chàng nhìn quanh để kiếm một chỗ rộng khác. Rồi một lớp người nữa ào lên, làm Thủy không đứng được ở nguyên chỗ, phải lùi vào.
Khi quay lại, thấy mình đứng trước mặt Nguyện, chàng ngượng ngùng xin lỗi:
- Xin lỗi cô. Tầu chật quả.
Nguyện mỉm cười, và cũng thấy bối rối:
- Vâng, tầu hôm nay hơi đông thật. Chả sao, “ông” cứ đứng.
Nhưng Thủy đã cố len đứng một bên rồi hai người lại yên lặng như trước.
Quả như lời đoán, Nguyện nhận thấy Thủy nghèo thật. Mặc dầu chàng đã khéo che đậy bằng cách ăn mặc đứng đắn, sạch sẽ có cái gì vẫn tố cáo trước mắt Nguyện tình cảnh thanh bạch, đã nhiều lần làm bối rối người thiếu niên này.
Nguyện thấu đoán được sự sống túng bẩn bên trong của Thủy, sự sống túng bẩn mà chỉ khi nào ta là người học trò cô đơn, dè đặt từng đồng xu một để mua xà phòng, tính từng đồng hào một để trả tiền trọ, mới cảm thấy hết cái đau khổ, chua chát được.
Nguyện lấy chứng cớ là đã nhiều lần nàng không dám xin tiền của thầy mẹ để mua một quyền sách quá đắt, đã nhiều lần nàng phải làm ngơ trước sự phải tiêu đi, để phác vẽ cảnh đời eo hẹp trong đó sống không cần thổ lộ, người thanh niên vẫn ngày ngày dùng những chuyến tầu điện với nàng.
Nguyện đã từng thấy sự to tát, và vô nghĩa, và nhục nhã của đồng bạc cầm trong tay, đồng bạc khó khăn lắm mới thoát được ra ngoài cái tráp khóa chữ của thầy nàng, thì ít nhất Thủy cũng đã từng thở dài khi nhận được số tiền ít ỏi từ nhà quê gửi ra, số tiền hoa lợi của những mảnh đất, trên đấy, đã cúi xuống dời rồi dời, những chiếc lưng còng vì khó nhọc.
Nguyện ngẫu nhiên nhớ đến cái đám cưới của một người chị lấy chồng làm đốc học, sự ao ước được có một người yêu cung phụng đầy đủ mọi nhu cầu cho mình của các bạn. Nguyện thấy nổi lên lòng căm phẫn, khi nàng để ý đến Thủy đến một người học trò nghèo.
Những cái đồng cảnh trên kia, đã làm Nguyện gần Thủy, đã xui Nguyện nhớ Thủy, rồi yêu Thủy trong một tình yêu không tính toán, nhưng nàng chắc chắn sẽ bền bỉ và khác đời. Nàng sẽ mang lại cho Thủy, hai người mang lại cho nhau, sự yên ủi, chiều chuộng, một tâm tình cao khiết, vượt hẳn lên những cái tầm thường rải rác trong đời.
Nàng yêu Thủy rất chân thành, vì tình yêu của hai người không kết hợp bằng tiền tài, nhưng bằng tất cả những cảm tình cao quý, thẳng thắn của hai tấm lòng hiểu và thương nhau.
Tình yêu ấy, Nguyện sẽ không tránh nó. Nàng vui lòng nhận nó làm lẽ sống ở đời, làm một lý tưởng chân chính, vì nó không có một dấu hiệu gì tỏ ra sự trao lòng của mình là hạ đẳng cả.
Rất cao quý, mối tình ấy cũng như hai tấm lòng của Nguyện và Thủy không chịu để ố hoen vì sự túng thiếu, sẽ sáng đời đời…,
Nguyện còn nghe văng vẳng đâu đây tiếng chế riễu của các bạn: “Nguyện áo trắng!” “Nguyện mùa hè!”. Nàng khó chịu khi nghĩ đến một ngày, các bạn nàng sẽ tìm hiểu sự giao tình giữa nàng và Thủy, rồi biết đâu, mấy câu chế “Nguyện áo trắng”, “Nguyện mùa hè” lại không mang thâm câu: “Nguyện-Thủy”?
Tự nhiên, Nguyện buồn bã. Nàng thấy cứ mỗi ngày đến lại đào sâu sự viễn cách giữa nàng và các bạn, những người thoạt sinh ra đã được hưởng ngay sự phú quý cung phụng sẵn sàng, thiếu đâu thì mua, cần đâu thì hỏi:
- Họ, họ tầm thường tuốt!
Câu nói, mà Nguyện ngờ đã buột khỏi miệng mình, khiến nàng ngượng nghịu nhìn ra chung quanh, nhìn Thủy, như để dò xem chàng có nghe thấy không. Nhưng Thủy vẫn bình thản như mọi người làm Nguyện chắc dạ.
Bỗng có tiếng khóc, tiếp theo tiếng la lớn:
- Đã không có tiền mà lại đòi đi tầu, cút ngay không bỏ mẹ bây giờ.
Nguyện đưa mắt ái ngại nhìn thằng bé hai tay ôm lấy đầu vì sợ bị tát nữa. Nàng chưa kịp nói, thì Thủy đã chạy đến đám om sòm, nhũn nhặn nói với người phát vé:
- Thôi ông tha cho nó. Tôi trả hộ tiền vé cho nó cũng được.
Chàng đưa hai xu cho thằng bé con:
- Từ rày không có tiền thì đừng lên tầu nữa nhé!
Thằng bé toan phân bua thì người phát vé đã liến thoắng:
- Ông tính cho đi một lần, rồi được thể nó đi mãi mãi. Lại hay len vào đám đông để ăn cắp kia đấy.
Thằng bé tái mặt nhìn những người quanh đấy.
Thủy nói rất khẽ qua một tiếng thở dài:
- Kể nó cũng nghèo thật.
Nguyện đưa mắt nhìn Thủy, thì thấy nét mặt chàng lộ ra vẻ buồn bã. Từ khi Thủy chạy ra can thiệp, móc túi lấy tiền, cho đến khi chàng trở lại chỗ, Nguyện không bỏ sót qua một dáng điệu nào của chàng.
Nguyện không phải là người đạo đức, nàng không quên triết lý qua sự đạo đức, nhưng cái cử chỉ vừa rồi của Thủy, cái cử chỉ thẳng thắn, Nguyện tin là nó phát lộ ở một tấm lòng thương người và biết thương mình. Nàng nhớ đến hai đồng xu của Thủy, hai đồng xu nhỏ mọn, nhưng đã giúp chàng làm được một việc xứng đáng với cảnh túng thiếu của chàng.
Nguyện thầm ước vô lý và hết sức trẻ con rằng Thủy chỉ có hai đồng xu ấy để nàng lấy hộ vé cho Thủy nếu thật thà rằng số tiền có hạn kia đã trót tiêu đi vì một việc nghĩa cỏn con rồi! Nhưng nàng phải buồn ngay, khi Thủy đưa mấy đồng xu khác để lấy vé. Nàng muốn khen Thủy một câu hay nhìn Thủy để khích lệ một cách kín đáo. Thủy hình như cố giữ ý, vì không bao giờ chàng dám nhìn Nguyện- hay chàng có nhìn Nguyện, những lúc Nguyện không nhìn chàng?
Một người con gái táo bạo khác ở vào địa vị Nguyện sẽ gây được câu chuyện thân mật lên ngay. Đằng này- vì xưa nay lòng tự ái bao giờ cũng để trước tình ái- Nguyện mến phục trong lòng người thanh niên mà nàng tự biết rằng sẽ không tài nào tránh yêu được.
Một tiếng sét đã nổ. Nguyện chỉ biết vâng theo sự sắp đặt đầy đủ và khôn khéo của số mệnh: nàng đã yêu Thủy, thành thật yêu Thủy.
Tầu đã chạy qua những phố gì, Nguyện không để ý, và có lẽ Thủy cũng không để ý nữa, vì Nguyện chợt thấy chàng hơi hốt hoảng:
- Chết! mình đi qua mất một ít đường rồi.
Nói đoạn, Thủy lách mọi người bước xuống tầu. Thủy hình như có nhìn Nguyện và Nguyện, hình như có chào lại. Có thế thôi và mơ hồ quá.
Đố ai nhớ được người yêu mình đã nói những gì với mình, người yêu đã làm gì cho mình, nếu không ngoài mấy câu này:
- Chúng tôi đã nói chuyện với nhau, và chắc đã nói nhiều lắm!
Nguyện cũng thế. Nàng chắc Thủy có nhìn nàng, có muốn nói với nàng một câu chào mà Thủy không dám nói. Cái ngập ngừng trong cử chỉ dẫu huyền bí thế nào đi nữa, đôi mắt của người yêu vẫn thấy được, vì như có thần phép gì giúp đỡ, khiến người ta hiểu được tơ tóc trong lòng nhau. Nguyện chắc nếu Thủy đã đón nàng với một sự mong đợi, thì ít nhất chàng cũng xa nàng với một vài ý nghĩ buồn tủi.
Bỗng Nguyện để ý đến một quyển sách bỏ túi mà Thủy để quên trên chiếc ghế cạnh đấy. Nguyện nghiêng đầu ra ngoài tầu, cuống quýt gọi Thủy:
- Này “ông”, ông bỏ quên …
Thủy xem lại sách, sực nhớ ra là mình bỏ quên thật, chạy lại bên Nguyện, ngượng nghịu:
- Vâng của tôi, tôi bỏ quên vì ban nãy…
Sau lúc Thủy đưa tay đỡ lấy quyển sách mà Nguyện đưa ra, câu chuyện đáng lẽ còn được dài thêm chút nữa, bỗng ngừng lại.
Mãi sau Thủy mới mạnh bạo:
- Cảm ơn cô. Nếu không, tôi đã mất quyển sách.
Nguyện không đáp, vì nếu nàng đáp, nàng sẽ làm cho mọi người chú ý đến giọng nói run run của mình.
Đợi khi tầu chạy, và bóng Thủy đã rẽ khuất đi rồi, Nguyện khe khẽ thở dài một mình…
- Nguyện áo trắng! Nguyện mùa hè!
Nguyện bực bội khi nghĩ đến những tiếng cười ròn tan mai mỉa ấy, những vẻ mặt không biết thương người của các bạn sống trong sự vô tư, trong một cuộc đời rực rỡ như mầu áo, như sắc bướm một buổi sáng mùa hè.
Nguyện thấy lòng buồn vô hạn…