Chương 8

Trái với sự dự đoán của Nguyện, cái việc nàng định làm, lúc bắt tay vào nàng thấy nó khó khăn quá. Chả gì Quân, cũng đã là người chồng chưa cưới của nàng, dẫu người chồng ấy chỉ mới do cha mẹ nàng kén cho, mà Nguyện không yêu lấy một phần nhỏ.

Nếu ở vào một địa vị Nguyện, một số đông bạn gái sẽ nhận thấy ngay cái xứng đáng về địa vị người vợ của mình. Là vì Quân- theo như lời thầy Nguyện nói- chàng có đủ học thức và hạnh kiểm để sau này tạo được hạnh phúc cho gia đình. Hơn nữa sự gặp gỡ bất thần của hai người đã cho Nguyện nhận thấy ít nhiều về tư cách của Quân: lịch sự, đứng đắn, chăm chỉ. Thêm vào những đức tính ấy, Quân còn có cả một địa vị to tát sau này trong xã hội, vì chàng xuất thân từ một gia đinh không kém hèn gì, và nhất là hồi ấy, mảnh bằng tú tài của chàng cũng có giá trị ngang với danh vọng một ông tiến sĩ bây giờ.

Nguyện phải chịu nhận với một sự xét đoán ngay thẳng rằng thầy me nàng đã hết sức khôn khéo trong khi gả nàng cho Quân và cuộc đời sung sướng mà những người trên nàng lo cho nàng, biểu lộ một tấm lòng thương yêu cao quý, một nhiệm vụ nặng nề trên mọi nhiệm vụ khác.

Sở dĩ Nguyện không bằng lòng Quân, vì ở lòng Nguyện còn nhiều tiếng gọi khác và tình yêu Thủy là một trở lực mạnh mẽ nhất làm Nguyện ngừng bước trước ngưỡng cửa của cuộc đời mới đang chờ nàng.

Đã đến ngót nửa giờ, Nguyện ngồi phân vân trước mảnh giấy trắng. Nàng chưa từng thấy lúc nào như lúc này, mỗi chữ trên giấy lại có một sức mạnh mẽ và nghiêm trọng đến thế. Có lúc Nguyện vội vàng định ghi lấy một ý nghĩ gì, thì tay nàng lại dè dặt, sợ hãi. Rồi chỉ mãi đến hai giờ sau, qua một sự nghĩ ngợi rất chín chắn, Nguyện mới viết cho Quân được một bức thư mà nàng chăm chỉ đọc đi, đọc lại đến lần thứ sáu:

Hà Nội le 9 Août 19…

Thưa ông,

Tôi mong ông rộng lòng tha thứ cho sự đường đột của một người con gái, sự đường đột sở dĩ có là vì một chuyện rất quan hệ bắt buộc tôi phải viết bức thư này. Tôi nghĩ đến sự cầu khẩn rất tha thiết mà tôi sắp bày tỏ với một người có học thức lẫn hạnh kiểm, địa vị và tiền tài, và tôi đã chắc trước rằng người ấy với sự xét đoán hẳn phải cao hơn tôi, sẽ thấu hiểu cái cảnh ngộ tôi đương sống.

Sở dĩ tôi phải nói phác qua như trên là tôi không muốn ông sẽ xem tôi như bao nhiêu người con gái lãng mạn khác, xây dựng tình yêu theo sở thích, đòi cho được một cảnh đời chỉ đẹp đẽ trong các tiểu thuyết xưa nay. Tôi viết ra đây tất cả những cái gì là chân thật, và tôi cũng ao ước ông đọc tôi với những ý nghĩ ấy.

Cách đây ít lâu, trước khi ông đến hỏi tôi, tôi đã yêu một người học sinh hằng ngày tôi gặp. Tình yêu ấy gây lên tự nhiên, do sự hiểu nhau chu đáo, đã làm chúng tôi thành đôi bạn mật thiết. Tôi không thể yêu ai hơn người ấy, cũng không thể vì một lẽ gì bỏ người ta được.

Trong một cảnh đời có thể gọi được là rất chật vật, tình yêu của chúng tôi trở thành sự ủy lạo, săn sóc người nọ có lẫn cho người kia. Người ta tin ở tôi một tấm lòng chung thủy để sống vui vẻ trong một cuộc sống thanh bạch.

Tôi không thể nào nhẫn tâm đoạn tuyệt với người ta được, một khi những lẽ kể trên đã thành ra lẽ sống thiêng liêng.

Trên mảnh giấy hẹp hòi này, tôi không thể nói hết được những sự tôi định nói, nhưng tôi chắc chắn ông sẽ hiểu tôi hơn những người khác, vì ông có thể tận thấu được cái khổ lòng của một người con gái phải viết những giòng chữ như trên. Bằng một sự hy sinh rất nhỏ là ngừng hẳn sự đi lại với nhà tôi, ông đã làm được một ơn huệ to tát mà chúng tôi xin ghi nhớ suốt đời.

NGUYỆN

Nguyện gấp bức thư vuông vắn, và trước khi bỏ vào phong bì dán chặt lại, nàng còn giở ra xem lại một luợt nữa.

Nàng chắc rằng Quân sẽ không để nàng phải oán thán, bởi Quân cũng như bao nhiêu thanh niên khác, tự ái và ích kỷ, sẽ ngừng làm lại cái việc vô ích là hỏi nàng làm vợ, khi Quân biết rõ rằng chàng không còn phải là người thứ nhất dưới mắt Nguyện nữa. Nguyện vui mừng vì sắp được thấy đời nàng sáng hẳn ra như trước, tình nàng giao cho Thủy không bị vướng bởi một sự ngăn trở nào.

Nguyện thành thực vui mừng đến nỗi khi gặp Thủy, nàng tươi cười:

- Anh có mơ thêm được chuyện gì nữa không?

Sung sướng, Nguyện muốn nói to cho Thủy biết cái việc đầy ý nghĩa nàng vừa làm mà kết quả nàng chỉ có việc tin chắc là sắp có một cách dễ dãi.

Nhìn Thủy vẫn bình tĩnh không hay biết gì, Nguyện thì thầm:

- Sung sướng thật là những người vô tư!

Nhưng Thủy không vô tư như Nguyện tưởng. Cũng như Nguyện, bao giờ chàng cũng nghi ngờ một sự gì xảy đến, trong một nỗi lo lắng mà hầu hết những người yêu nhau đều trải qua. Thủy chắc chắn rằng những giờ phút êm ái chàng sống chung với Nguyện sẽ phải hết bởi một cơn giông tố nào khác, vì ái tình từ xưa đến nay, không bao giờ lặng lẽ theo một chiều được.

Có lần đột nhiên chàng bảo Nguyện:

- Chả lẽ ta lại có thể sống thái bình như thế này mãi? Chắc sẽ có một ngày…

Cái ngày ấy, Thủy và Nguyện sẽ cùng chờ nó và cũng không dám nói cho nhau biết. Sự phức tạp ái tình không có thể phân giải được bằng những trang sách đầy chữ, mà chỉ có thể phân giải được bằng lòng người, nhưng khốn nỗi, chính lòng người lại hay làm cho ái tình khó hiểu, bí mật thêm lên.

Nguyện tin rằng tình nàng đối với Thủy sẽ bất diệt. Nhưng nàng vẫn nghi ngờ rằng một ngày kia, nàng sẽ phải chịu nhiều sự thiệt thòi để yêu Thủy, vì lúc ấy, Thủy đã xa nàng rồi!

Nhớ đến bức thư gửi cho Quân, Nguyện mỉm cười, bảo Thủy:

- Để vài hôm nữa em kể cho anh nghe một chuyện này hay lắm kia.

Thủy lo ngại nhìn Nguyện:

- Lại chuyện giấc mơ?

- Không, mơ gì mà mơ nhiều thế? Một chuyện hay lắm, bí mật lắm.

- Hay chuyện em lấy chồng?

Nguyện giật mình, tuy nàng biết rằng Thủy chỉ gạn hỏi như thế vì chàng luôn luôn lo lắng đến ngày hai người phải xa nhau. Nàng cười:

- Chả có ai hỏi em cả. Em cũng chưa muốn lấy chồng. Em chỉ muốn kể cho anh một câu chuyện thật bí mật, nhưng phải đợi vài hôm nữa.

Rồi như đoán được nỗi khổ lòng của Thủy, Nguyện nói:

- Chuyện rất lành, rất buồn cười.

Bắt đầu từ ngày hôm ấy, nàng ngong ngóng chờ thư trả lời của Quân. Trong lúc nàng tin chắc sự đắc thắng của mình như thế thì bỗng một hôm, nàng nhận được một bức thư gửi về trường học. Lo lắng, Nguyện giở ra đọc:

Hà Nội ngày 14 tháng 8 năm 19…

Cô Nguyện,

Tôi đã tiếp được bức thư của cô cách đây mấy hôm. Lời lẽ trong thư làm tôi hết sức cảm động, và tôi chắc chắn rằng trong khi viết nên những câu như thế, cô đã phải xúc động hơn tôi nhiều.

Người bạn có nói trong thư là một người học trò nghèo, không được hưởng một cuộc đời dễ dãi như tôi.

‘‘Nhưng không có cái lý do gì có thể làm cho người bạn nghèo kia và cô được rằng: dẫu ở trong một địa vị cao quý, sự sung sướng đến bực nào nữa, người ta vẫn đau khổ cái đau khổ chung, vẫn thất vọng cái thất vọng của tất cả mọi người được.

Tôi nói mà không thẹn, vì cái gì thẳng thắn đều không đáng trách, tôi đã yêu cô ở cái độ của người bạn nghèo kia yêu cô. Chỉ có khác người ta, là tôi không được cô yêu lại. Một người biết bàn đến sự chung tình như cô tất phải hiểu đến cái chung tình của người khác, mà đã chung tình thì bao giờ cũng thiệt thòi, đau khổ!

‘‘Còn việc đến hỏi cô là do ý tôi. Vì tôi tin rằng ái tình chỉ đẹp đẽ khi nào nó đưa đến một cuộc hôn nhân. Tôi không thể tự ý bảo người nhà tôi ngừng ngay cuộc hôn nhân ấy lại. Tôi chỉ đợi nó tắt đi ở cái ngày nó phải tắt”.

Kính thư

QUÂN

Nguyện đọc bức thư một lượt, rồi nàng đọc lại lần thứ hai. Nàng không ngờ có sự trả lời khôn khéo đến như thế. Quân cũng thật lòng với mình ư? Tình yêu ấy, Nguyện đoán cũng có đau khổ, hy vọng như bao nhiêu tình yêu khác, nhưng chỉ vì Nguyện không để ý đến thôi. Nàng tưởng Quân cũng chỉ đến hỏi nàng như những người khác, mà không nghĩ Quân cũng thành thật với nàng như … Thủy!

Nàng lẩm nhẩm đọc lại một đoạn trong thư:

‘‘Một người biết bàn đến sự chung tình như cô tất phải hiểu đến cái chung tình của người khác, mà đã chung tình thì bao giờ cũng thiệt thòi, đau khổ!’’

Nguyện gập bức thư bỏ túi, nghĩ thầm:

- Đã đành Quân nói thế, nhưng ta không thể như thế được. Ta không thể bỏ Thủy cũng như không bao giờ Thủy muốn xa ta. Bỏ là phản, là hèn!

Nàng muốn viết thêm một bức thư nữa cho Quân, nhưng nàng xét ra vô ích, vì Quân sẽ không thôi ngay yêu nàng như chàng đã nói. Nguyện hơi ái ngại. Là vì trong đời còn những tâm hồn sống vượt hẳn lên những bẩn rác, những đầu óc biết thờ kính một lý tưởng cao xa như nàng thường tin, thì biết đâu Quân không thể là một trong những đầu óc, tâm hồn ấy. Một người có học như Quân thì mỗi sự hành động tất phải bao hàm một ý nghĩa tốt đẹp. Quân đã hỏi đến nàng, không nhờ ở sự môi giới của một lá thư nào, tình yêu ấy hẳn phải chính trực.

Tất cả hy vọng nàng đặt vào lá thư gửi đi cho Quân lúc này tiêu tan hết. Một sự chán nản mênh mông bao trùm lấy tâm hồn nàng. Nàng nhớ lại câu chuyện giấc mơ của Thủy hôm nào, rồi chép miệng:

- Cả hai giấc mơ bây giờ cùng thật cả!

Mặc dầu, Nguyện vẫn mong Quân đổi ý định đi. Muốn được thế, nàng cần phải gặp Quân một lần nữa. Trong sự chiến đấu cuối cùng này, nàng sẽ quyết liệt để đi tới phần thắng, vì hạnh phúc của đời nàng và tình yêu đối với Thủy.