Chương 13

Tin Nguyện lấy chồng bắn ra làm mọi chị em sửng sốt. Họ bàn nhau:

- Đấy tao bảo nó tâm ngẩm là đúng lắm. Thi đậu xong là lấy chồng ngay.

- Chắc từ nay nó hết là Nguyện áo trắng. Mặc dầu, họ cũng cảm thấy một nỗi buồn

Vơ vẩn, tự nhiên đưa lại bằng mấy câu nói đùa cợt. Họ thấy thiếu một cái gì của ngày xưa đã làm cho những nhịp cười thêm ý nghĩa, sự chế riểu thêm vui: “Nguyện áo trắng! Nguyện mùa hè!”

- Không biết nó lấy ai thế nhĩ?

- Lấy thằng Quân, Quân tú tài, con quan Huấn kia đấy nhé! Cứ lập dị thế mà lại tốt phúc.

Miện, từ bao lâu đứng yên lặng, nói xen vào:

- Các chị biết đâu rằng nó sướng hay khổ. Người ta có ở trong cảnh mới biết được.

Những cặp mắt tinh nhanh, láu lỉnh quay cả về phía Miện:

- Hay là Miện ước những nơi cao hơn thế nữa.

Miện không đáp. Nàng biết cái đám người chỉ quen đợi một dịp là chế riễu, khích bác ấy, không thể hiểu nàng được. Tựa mình vào thân cây phượng vĩ, Miện đưa mắt nhìn chung quanh. Mọi vật quanh đấy, nhỏ mặc dầu, cũng đều làm cho nàng nhớ Nguyện, người bạn nhỏ kín đáo từ chuyện lấy chồng đến việc thổ lộ tâm sự.

Những buổi học sau kỳ nghỉ hè mới rời rạc buồn tẻ làm sao. Đó là những buổi đến trường cho lòng buồn thêm khi nhớ đến những người bạn không có mặt vì hỏng thi, hay phác về trước những cuộc ly biệt không trách được của những mùa hạ sắp tới.

Miện buồn lắm. Nàng chau mày nhìn ra mặt sân loang loáng, thỉnh thoảng vang lên tiếng trẻ con reo đùa. Hình ảnh Nguyện với chiếc áo trắng phảng phất gợi lại trong óc nàng, làm Miện thở dài:

- Con quái làm mình nhớ! Không biết bây giờ nó đi đâu rồi!

Miện móc túi giở ra xem bức thư của Nguyện gửi cho nàng mấy giòng: “Thế là chúng ta xa nhau hẳn, mỗi người đi mỗi ngả, sống một cuộc đời khác. Cái ý tưởng là mỗi ngày Miện đứng ngắm mấy cây xoan tây ở sân trường để nhớ Nguyện. Nguyện mới cảm thấy cuộc đời sống của hai ta xưa là êm đẹp. Bây giờ Nguyện sắp lấy chồng đây, dấn mình vào trong cuộc đời mà hầu hết mọi sự làm cho Nguyện khổ. Sau này, may ra có ngày gặp Miện, Miện sẽ hiểu Nguyện hơn. Bây giờ Miện hãy bắt chước những con chiên hiền lành câu xin cho Nguyện được đủ nghị lực để phấn đấu với hoàn cảnh đến cùng.

Chào Miện và thăm các bạn.

Nguyện gấp bức thư lại, như cất tất cả những cái gì êm đẹp vào lòng. Những lá cây phượng cuối mùa bay tới tấp xuống mặt sân trường. Trong nắng hanh đầu thu bay phe phất, Miện cảm thấy một nỗi nhớ mong của thời xưa gần tàn hẳn.

- Quái, sao chúng nó cứ vui mãi như thế được?

Nhưng người buồn nhất, đau đớn nhất vẫn là Thủy.

Từ ngày Thủy đưa chân Nguyện, thằng Phong, Thảo, con Thu ra xe, trở lại nhà trong một buổi chiều gần tàn thì bao nhiêu những buổi chiều khác đã thầm rơi trên mặt sân buồn bã. Mỗi buổi sáng, Thủy ngồi lại gần khung cửa sổ, đưa mắt nhìn con đường hôm nào đưa Nguyện đến với chàng. Thủy tưởng thấy những bàn tay nhỏ nhắn đương bứt những cành ổi trĩu quả, và có tiếng cười- âm hưởng ghê rợn lanh lảnh- vẫn vọng lại từ cõi sống nào đương còn ở một quãng đời đã hết.

Chàng nhủ thầm:

- Biết đâu Nguyện lại không nói đúng: ‘‘người ta ít khi được cái diễm phúc đi lại lần thứ hai con đường mình đã đi, nhưng biết đâu, em và anh lại không phải là hai người có cái diễm phúc ấy!”

Nhưng Thủy, Thủy chỉ thấy đó là một sự giả đối trong trăm nghìn sự giả dối khác tạo ra để yên ủi những người yêu nhau như chàng và Nguyện. Một nỗi lo lắng rất đúng vẫn làm chàng tin rằng không bao giờ chàng yêu Nguyện mãi được, hay sống chung với Nguyện một cuộc đời.

Thủy giở từng trang nhật ký một đọc lại. Chàng gặp những đoạn rất buồn cười, cũng như những đoạn rất buồn bã. Tình yêu đã cho chàng những ý nghĩ ngộ nghĩnh khi ngồi vẽ nét mặt Nguyện, hay chép những câu thơ không bao giờ quá hai giòng. Thủy nhận thấy mình đổi tính nhiều lắm. Tâm hồn chàng không bình lặng như trước nữa. Cái thú độc nhất không phải là khi ngồi đọc một quyển sách hay, mà là lúc ngắm những chân trời xa tắp thường thường không giúp chàng được gì ngoài những nỗi buồn bã vơ vẩn. Những giấc mộng nhẹ nhàng thường đến xâm chiếm những đêm không bình yên của Thủy, tuy không dữ dội như giấc mộng “cầu đổ” ngày xưa chàng thuật lại cho Nguyện nghe, nhưng cũng làm cho Thủy nghĩ ngợi đến mấy ngày. Thủy chắc Nguyện cũng chiêm bao như chàng, có phần hơn thế nữa, vì đã có lần Nguyện buột miệng nói với chàng:

- Đêm qua em khó ngủ quá.

Những lúc như thế, Thủy thoáng thấy ở mặt Nguyện những vẩn mộng của một đêm chưa bay đi hết. Chàng cũng nói:

- Đêm qua anh cũng đoán thấy rằng Nguyện khó ngủ.

Nhìn hai má Nguyện đỏ lên rất tươi đẹp, Thủy cầu trời cho Nguyện cứ nói hở như thế luôn để chàng nói theo.

Đang lúc Thủy nóng lòng đợi đến ngày được ra Hà Nội thì bỗng một hôm, chàng nhận được cái tin sét đánh: Nguyện lấy chồng!

Thoạt đầu, Thủy không muốn tin ngay, vì chàng cho là không bao giờ Nguyện có thể tính toán mau chóng được cuộc đời nàng và sự đoạn tuyệt với Thủy đến thế. Mối tình đầu hứa hẹn, phút chốc đổi thành vô nghĩa, Thủy tưởng như có ai vừa xoay hẳn cuộc đời chàng lại, có ai vừa đảo lộn những sự xếp đặt mà mới hôm qua đây Thủy còn tha thiết tin ở sự thành đạt.

- Vô lý! Sao lại có sự vô lý đến thế này?

Thủy tự hỏi mình như thế, và không lần nào chàng tìm thấy câu trả lời. Những sự bỏ nhau tàn bạo, mau chóng, Thủy chỉ mới đọc thấy trong tiểu thuyết, mà chưa được chứng kiến trong đời. Thủy không ngờ, rằng Nguyện lại có thể bỏ chàng bằng cách không thương tiếc như thế được. Thủy không ngờ rằng vẻ hiền lành, nhu mì của Nguyện chỉ là một cái vỏ che đậy một tấm lòng độc ác. Không, ở Nguyện, ở cái tâm hồn cao giá ấy, đã từng hội lại bao nhiêu đức tính tốt đẹp khiến Thủy phải kính trọng trong khi yêu.

Thủy vội đứng dậy mặc áo, đội mũ sang nhà Nguyện, để dò biết xác thực tin nàng lấy chồng, vì Thủy nghĩ chỉ còn cách ấy là hiệu nghiêm hơn hết. Thấy Thủy vào nhà, mấy người nhà quê trước kia biết mặt chàng, đứng dậy hỏi lễ phép:

- Chúng tôi hỏi không phải, có phải ông là thầy dạy cậu Phong ngày trước không?

Thủy gật đầu:

- Vâng. Lâu ngày không thấy mấy cháu về học, nhân tiện đi rẽ qua, tôi đến hỏi thăm tin tức.

- Chúng tôi không biết các cậu còn về nữa không, vì nhà quan tôi nghe đâu độ này bận rộn thì phải.

Thủy hơi chột dạ, vì chàng đã tìm thấy đầu mối sự muốn biết. Chàng hỏi luôn:

- Chắc là bận về mùa màng?

Một người đàn bà ngồi đấy đã cong cớn.

- Gì mà mùa màng. Cưới cô cháu đấy chứ!

Thủy sửng sốt:

- Cô Nguyện phải không, bà?

- Vâng, mà ông cũng biết cô Nguyện cháu à?

- Có. Độ trước cô đưa mấy em sang đi học bên nhà tôi.

Rồi chàng nhìn lên trần nhà, nói bang quơ:

- Chắc là đám cưới hẳn to.

Người đàn ông ngồi đấy nói với một vẻ nhũn nhặn, như khi nói chuyện nhà mình, áng chừng muốn tỏ cho Thủy biết là có họ với quan Phủ:

- Cũng vừa thôi ạ. Quan Phủ tôi về hưu, nên ngài cũng không muốn bày biện nhiều lắm.

Thủy cảm thấy một nỗi chua xót trào trong lòng, nỗi chua xót càng thấm thía khi chàng đưa mắt nhìn những nét mặt bình tĩnh chung quanh chàng. Chàng muốn họ nói nhiều, nhiều nữa về Nguyện cho chàng nghe để chàng ghét Nguyện, thương Nguyện; lo lắng, đau khổ theo những đoạn thay đổi trong câu chuyện.

Trên một cái bàn con mà Thủy đoán là nơi Nguyện dùng làm bàn viết, Thủy thấy một quyển truyện chữ Pháp, Nguyện mua ngày còn ở Hà Nội. Thủy ước ao được quyển sách ấy để làm kỷ niệm, nhưng chàng lại ngăn mình ngay:

- Kỷ niệm đẹp nhất là Nguyện cũng đã mất rồi!

Biết không còn chuyện gì nói nữa, Thủy đứng dậy cáo từ ra về. Người nhà Nguyện lễ phép đưa chàng ra đến tận cổng, và dặn:

- Thỉnh thoảng thầy có rỗi tạt qua sang chơi, may ra cô Nguyện và các cháu về.

Thủy mỉm cười:

- May ra thôi. Lấy chồng còn ai về nữa!

Ra đến cổng làng, theo con đường chỉ nhỏ, uốn éo chạy giữa cảnh đồng lúa xanh tươi, Thủy thấy lòng buồn vô hạn. Vừa lủi thủi đếm từng bước. Thủy mơ hồ nghe như có tiếng hát ghẹo bay toả ra cánh đồng lúa chín.

Mình về mình nhớ ta chăng?

Ta về ta nhớ hàm răng mình cười.

Quanh Thủy, buổi chiều tàn trong bóng giờ hấp hối. Vài ba chiếc lá tre rơi yếu ớt xuống mặt đường. Cánh đồng xa thêm vắng thêm, để trơ ra cuối chân trời những chân rạ lởm chởm, hoặc những đám lúa xanh non. Thủy thấy cái gì tắt đi như váng ngày trước ánh ngọn đèn dầu yếu ớt…

Một tháng sau, trong chuyến tầu thứ nhất chạy lên Vĩnh Yên vào một buổi sáng tinh sương, Thủy ủ dột, đưa mắt nhìn thành phố Hà Nội đương ngái ngủ trong bóng tối chạy lui, chạy lui về một cuộc đời không bao giờ còn nữa.

Thủy quay mặt vào toa mơ mộng…