SUY TƯỞNG VỀ KINH PHÚC ÂM

Nói một câu hóm hỉnh, một người trung hậu làm cho một giáo đồ độc ác và giả dối phải xấu hổ.

( Êmili kể chuyện).

Các nữ thính giả đã ca ngợi những đức hạnh của nữ hầu tước và sự trừng phạt tài tình nàng giành cho nhà vua Pháp. Êmili ngồi bên Fiammet, Hoàng Hậu ra hiệu, nàng liền đi ngay vào cuộc.

- Tôi cũng thế, nàng nói - tôi sẽ không do dự kể chuyện lại làm thế nào, một người trung hậu đương thời đã biết làm cho một thầy tu gian tham thấy đau thấm thía với lời nói dí dỏm của mình. Lời đó đáng cho chúng ta vui cười cũng như đáng được khen ngợi.

Các chị rất yêu quý, cách đây không lâu, ở thành phố ta có một thầy tu dòng thành Frăngxoa Đatxi tay sai của Tòa án Giáo hội[15]. Mặc dù mọi cố gắng của y làm ra vẻ một vị thánh và tỏ ra hết sức yêu quý đức tin của ta, y cũng làm như tất cả bọn y, và lăn xả chẳng thua kém ai vào những người có máu mặt hơn là những người Gia tô giáo hơi lạnh nhạt.

Một cuộc điều tra ngẫu nhiên khiến y trị một người thị dân hiền lành, có nhiều tiền của hơn là đầu óc tinh tế. Phải chăng là vì thiếu đức tin? Không phải, nhưng là vì ăn nói mộc mạc, và có lẽ là do ảnh hưởng của rượu hoặc đà hăng say của một niềm vui quá mức... tóm lại anh chàng ta một ngày kia đã thốt lên, trong một nhóm bạn hữu, rằng anh ta có một thứ rượu ngon cực kỳ, thậm chí Chúa Cơ đốc cũng sẽ uống. Lời nói bị mách lại cho tên tay sai Tòa án Giáo hội. Y biết anh chàng này có những đất đai màu mỡ và một túi tiền đầy ắp. "Võ trang gươm ngắn và roi", y tức tốc chuẩn bị một bản án ra trò để kết tội anh chàng. Không phải là y muốn củng cố một đức tin bị lay chuyển ở kẻ thuộc thẩm quyền mình. Y chỉ có một mục đích: vốc lấy Flôranh[16] đầy tay; và điều đó tất phải xảy ra. Y gọi anh chàng đến, và hỏi câu nói của anh mà người ta thuật lại với y có đúng là thực không. "Có", anh kia đáp, rồi tường thuật lại trường hợp phạm tội. Nghe vậy, tên tay sai Tòa án Giáo hội chí tôn chí thánh và sùng kính của Thánh Jăng - Râu Vàng nói:

- Thế là anh đã biến Chúa Cơ đốc thành một kẻ nghiện rượu, hám rượu ngon, như thể người là Xanh Xiliônê, hay một kẻ nào trong bọn các anh, là những đồ say rượu bí tỉ, la cà các tửu quán! Bây giờ anh hạ giọng, anh muốn tỏ ra là chẳng có chuyện gì. Nhưng việc này là nghiêm trọng hơn anh tưởng. Anh đáng lên giàn hỏa thiêu, nếu chúng tôi muốn là bổn phận và truy tố anh. Y tiếp tục hồi lâu theo giọng ấy, quanh mình ngổn ngang những dụng cụ tra tấn, tựa hồ y cật vấn một Êpiquya[17], người phủ nhận đời sống vĩnh cửu. Tóm lại y làm cho anh thị dân hết hồn đến nỗi anh ta, qua những tay trung gian môi giới, bôi nhờn cẳng y[18], bằng một số lượng lớn dầu của Thánh Jăng Râu Vàng, thứ dầu này rất hiệu nghiệm để chống bệnh gian tham, chứng bệnh ôn dịch mà các tu sĩ đều mắc, nhất là các tu sĩ dòng thánh Frăngxoa Đaxi là những kẻ không dám mó đến tiền! Do đó phạm nhân được hưởng lượng khoan hồng của tòa án. Môn thuốc mạnh ấy, mà tuy Galiêng không hề nói đến ở một đoạn nào trong các khảo luận y học của ông, lại có một sức hiệu nghiệm tuyệt đến nỗi giàn hỏa thiêu, mà người ta đã dọa anh chàng, bỗng biến cho anh thành một cây thánh giá. Và, tựa hồ anh ta phải vượt biển, người ta tô cho anh cây thánh giá ấy bằng màu vàng trên nền đen, để cho lá cờ phướn được nổi hơn lên. Hơn nữa, tuy đã nhận tiền rồi gã thầy tu vẫn giữ nạn nhân lại nhiều ngày ở bên mình, bắt anh ta phải nghe, để sám hối, một lễ Misa thánh giá và phải trình diện trước mặt y vào giờ bữa ăn, còn các giờ khác thì được tự do. Anh chàng tôn trọng những chỉ thị ấy cẩn thận. Một buổi sáng kia, trong buổi lễ Misa anh ta nghe một kinh thánh trong đó người ta tụng câu này: "Cho một thì ngươi sẽ nhận một trăm và sẽ có được đời sống vĩnh cửu". Những lòi ấy khắc sâu vào trí nhớ anh. Để theo đúng những lời phán bảo, đến giờ bữa ăn anh trình diện trước tên tay sai Tòa án Giáo hội, và thấy y ngồi ở bàn ăn. Gã thầy tu hỏi anh, buổi sáng có dự lễ Misa không.

- Thưa cha, có.

- Trong khóa lễ anh có nghe thấy điều gì khiến anh hồ nghi, hoặc khiến anh muốn hỏi cho rõ không?

- Ồ, thưa cha, trong các điều con nghe không có gì khiến con hồ nghi, con nhất quyết tin rằng mọi điều là đúng cả. Con có nên nói chăng là đã nghe một lời khiến con rất đỗi cảm động thương cho cha và tất cả các tu sĩ khác, khi con nghĩ đến cái cảnh chờ đợi các cha trên ấy ở thế giới bên kia.

- Lời gì khiến anh cảm thương chúng ta như vậy?

- Thưa cha, đó là một lời của Kinh phúc âm: "Cho một thì người sẽ nhận một trăm."

- Đúng quá rồi! Nhưng tại sao câu đó lại khiến anh cảm động đối với chúng ta thế?

- Đó là vì thế này: từ khi con đi lại nhà cha, ngày nào con cũng thấy người ta đem ra ngoài, cho một đám đông người nghèo khó, khi thì một, khi thì hai vạc lớn cháo nóng. Đó là cháo thừa lấy ở tô của cha và tô của các tu sĩ. Nhưng nếu ở trên ấy cứ mỗi nồi người ta hoàn lại cho các cha một trăm nồi thì con nghĩ tất cả các cha sẽ đến chết ngạt mất.

Những người cùng ăn với tên tay sai Tòa án Giáo hội cùng cười phá lên một loạt. Nhưng y, trước sự nhạo báng lột trần sự giả dối nhơ nhớp của các tu sĩ hết sức lúng túng. Nếu không có sự quở trách về hành động kiện cáo mà y đã gây nên, y đã gây một vụ kiện khác chống lại anh chàng trung hậu, vì câu đùa cợt đã đả kích y cùng tất cả bọn tu sĩ lười biếng của y, trong cơn tức giận, y bảo kẻ sám hối của mình muốn làm gì thì làm và từ nay không phải trình diện trước mặt y nữa.