TRẬN BÃO

Lăngđônfô, Ruyfơlô sau khi lâm vào cảnh nghèo khổ, đã trở thành tên cướp biển, bị dân ở thành Giênơ bắt, anh lại bị đắm thuyền. Anh thoát thân, nhờ một cái hòm chứa đầy đồ trang sức quý, được một người đàn bà tốt bụng cứu trên bãi biển Corfu, anh trở về nhà với tài sản của mình.

(Lôret kể chuyện)

Người ta coi bờ biển giữa Reggiô và Gactê là chốn thú vị nhất nước Ý. Tại nơi đó, rất gần với Xalecnơ, có một vùng mà những người ở đấy gọi là bờ biển Amanfi. Nó có đầy những bến nhỏ, khu vườn, suối, và dân cư đông đúc mà nghề buôn bán, cũng như ở bất cứ nơi đâu, đem lại cho họ những nguồn lợi lớn. Ravanlô là một trong những cảnh của bờ biển. Ngày nay, nơi ấy có nhiều công dân giàu có, và thời đó, có một người rất giàu. Song Lăngđônfô Ruyfôlô không mãn nguyện với của cải của mình; chỉ thiếu chút nữa là anh mất sạch của cái và tính mệnh. Theo thói quen của các nhà buôn, Lăngđônfô cộng sổ tính lỗ lãi. Anh mua một chiếc thuyền lớn và dốc sạch vốn liếng chất lên thuyền những hàng hóa phong phú rồi chở tới đảo Syprơ, ở đấy, anh thấy có nhiều thuyền khác chứa đầy phẩm vật tương tự. Vậy anh phải bán rẻ đi. Tôi nói gì nhỉ? Để tiêu thụ kho hàng của mình, anh hầu như phải đem cho không, sự hy sinh ấy khiến anh gần đi tới chỗ phá sản.

Người ta hiểu được những nỗi lo lắng của Lăngđônfô. Anh sẽ tìm gì đây khi chỉ trong ít ngày, đã trải qua từ cảnh sung túc sang bước nghèo khó? Anh tính đến chuyện chết hoặc thu hồi lại tài sản bằng cách ăn cướp, như vậy anh sẽ có thể không nhẵn nhụi trở về nơi anh đã ra đi giàu có. Anh kiếm được người mua chiếc thuyền lớn của mình. Với tiền nhận được và tiền rút ở hàng hóa về, anh tậu một chiếc thuyền nhỏ dài, đóng để chạy nhanh, anh vũ trang cho nó, và biết cung cấp cho nó đủ thứ mà loại hoạt động ấy đòi hỏi. Rồi anh bắt đầu cướp đoạt người của mọi nước, nhất là người Thổ Như Kỳ.

Thời vận đã mỉm cười với anh cướp biển hơn là với anh nhà buôn. Có lẽ trong một năm, anh ta đã lột và lấy rất nhiều thuyền Thổ Nhĩ Kỳ đến nỗi, không những anh đã bù đắp được sự buôn thua bán lỗ, mà còn tăng gấp đôi, và nhiều hơn số vốn mình bỏ ra. Trở nên khôn vì kinh nghiệm đau đớn của những bước đầu, anh không chịu liều với may rủi một lần thứ hai. Anh kiếm được thế chẳng là đủ rồi sao? Tham lam làm gì? Anh định bụng trở về nhà Sợ cái trò buôn buôn bán bán, anh không dám dính vào dù chỉ là một vụ buôn nhỏ. Anh xếp của cải xuống chiếc thuyền nhỏ đã cho anh có được tất cả, và ra sức chèo theo hướng đường về.

Thuyền đã đến khu vực Quần đảo rồi, bỗng nhiên, vào buổi chiều, nổi lên một trận gió Đông Nam, ngược hướng đi của chiếc thuyền nhỏ và, tệ hơn, dâng lên những ngọn sóng khổng lồ. Con thuyền không thể đương đầu với sóng cả. Để chờ một thời tiết thuận lợi hơn, phải đỗ lại tại một vịnh hẹp khoét vào một hòn đảo và ẩn được trận gió ấy, ít lâu sau, hai chiếc thuyền lớn của những người thành Giênơ, từ Byzăngx tới và để tránh bão, cũng tới được chỗ đó sau bao vất vả khó khăn. Những kẻ mới đến trông thấy chiếc thuyền nhỏ liền bịt hết lối ra của nó. Biết nó là của một chủ thuyền nổi tiếng có tài sản lớn. những người ấy, dĩ nhiên là hám của và thích cướp bóc, tìm cách bắt thuyền. Một nhóm có võ trang bị cung tên được phái lên bờ để ngăn cấm không cho ai xuống thuyền, nếu chống lệnh sẽ bị một loạt tên bắn. Số thủy thủ còn lại, xuống những xuồng con và men theo dòng nước rồi nhảy lên chiếc thuyền nhỏ của Lăngđônfô. Những người thành Giênơ, chẳng phải đánh đấm gì đã nhanh chóng và dễ dàng tóm gọn toàn bộ nhóm thủy thủ và làm chủ chiếc thuyền. Họ đánh chìm nó, sau khi đã đưa Lăngđônfô và tất cả mọi thứ trên thuyền sang một chiếc thuyền của họ Lăngđônfô bị cầm tù mình mặc có độc chiếc áo chẽn ngắn tồi tàn.

Hôm sau gió đổi chiều. Các thuyền căng buồm đi về hướng Tây, cả ngày hôm ấy, chuyến đi gặp may. Song về chiều nổi lên một trận bão dữ dội dâng lên những ngọn núi nước và tách hai chiếc thuyền khỏi nhau. Dưới sức mạnh của bão, con thuyền mang anh chàng Lăngđônfô khốn khổ bị một cơn gió lôi đi về phía Bắc Xêpnalôni[19] va vào đá ngầm, toác vỡ và như thủy tinh đập vào tường, nó bung ra thành nghìn mảnh. Đoàn người trên thuyền không may bị hất xuống nước, mặt biển khắp nơi nổi lềnh bềnh những kiện hàng hóa, những hòm, ván, hậu quả bình thường của một tai họa như thế. Mặc dù đêm tối như bưng, mặc dù những ngọn sóng khổng lồ dữ dội, những người biết bơi cố hết sức bám vào tất cả những đồ vật mà tình cờ họ bấu víu được.

Trong số những người bị đắm thuyền có chàng Lăngđônfô bất hạnh. Hôm trước, anh đã nhiều lần muốn chết quách còn hơn là đành phải trở về nhà với tư cách một kẻ khố rách áo ôm tội nghiệp. Song, thấy cái chết gần gũi quá, anh đâm sợ. Anh làm như mọi người, và bấu lấy một tấm ván trôi đến gần tầm tay; có lẽ Chúa đã trì hoãn việc anh bị chết chìm và gửi cho một một phương tiện thoát thân. Anh nhảy lên nó như lên một con ngựa, và phó mặc cho biển và gió, anh cố giữ mình trên mặt nước cho đến khi trời rạng sáng. Lúc ấy Lăngđônfô đưa mắt nhìn khắp nơi, nhưng chỉ thấy biển với mây. Một cái hòm nổi trên mặt nức và nhiều khi khiến anh rất sợ hãi lúc nó dạt lại gần, anh sợ đụng phải nó và bị chìm; mỗi lần nó bị xô sát tới. mặc dù yếu ớt anh cũng cố hết sức đẩy nó ra. Bất thình lình, một cơn gió nổi lên, gió tạt xuống nước và hất cái hòm vào tấm ván của Lăngđônfô mạnh đến nỗi ván băng đi và người bắt buộc phải rời tay, nhào lặn xuống. Do hoảng sợ, hơn là do sức mạnh thể xác, anh thấy sức lực trong anh vùng trỗi dậy, và anh ngoi lên mặt nước. Hỡi ôi! Tấm ván đã trôi đi rất xa sợ không với được tới nó, anh bơi lại gần cái hòm vừa đúng ngang tầm ngực, anh ra sức dùng hai cánh tay điều khiển vật đỡ anh. Bị chao đi chao lại, bụng không dạ trống vì anh đã mất hết lương thực, nhưng lại phải uống quá nhiều nước, không biết mình ở đâu, và nhìn đâu cũng chỉ toàn thấy sông nước, anh sống cả một ngày và một đêm sau đó trong tình cảnh như vậy.

Ngày hôm sau - đây là ý muốn của Chúa hoặc sức mạnh một cơn gió đã làm nên phép lạ ấy? - Lăngđônfô trôi giạt vào bờ biển Corfa, mình thấm đẫm nước như một miếng bọt biển, hai tay cố bíu vào thành hòm, với lòng tuyệt vọng của người sắp chết đuối vớ được cọng rơm. Đúng lúc ấy, một người đàn bà nghèo túng đang ở trên bãi biển, lấy cát cọ và rửa vào nước mặn những đồ làm bếp mà bà tìm cách làm cho sáng bóng. Khi bà thấy người đắm thuyền đến gần, bà không nhìn rõ ra một hình thù gì bà hốt hoảng lùi lai và kêu lên, Lăngđônfô không nói được gì nhìn chẳng rõ, anh không mở miệng. Nhưng, dần dần dòng nước đẩy cái mảng vào đất, người đàn bà phân biệt được hình cái hòm. Bà nhìn chăm chú hơn, mới đầu thấy những cánh tay đang dang ra trên nắp hòm, rồi nhận rõ bộ mặt. Bấy giờ bà hiểu cơ sự là thế nào. Động lòng thương, bà tiến vài bước ra biển, đã lấy lại được bình tĩnh, bà nắm lấy tóc anh và lôi anh lên cát cùng với chiếc hòm. Phải vất vả lắm bà mới gỡ được các bàn tay ra. Bà đặt cái hòm lên đầu con gái nhỏ cùng đi với bà, và, nhờ một em bé giúp một tay, bà khiêng người lên cách xa bờ. Bà ngâm anh vào nước tắm, và cọ xát mạnh trong trong khi rửa ráy cho anh trong nước ấm, nên anh lấy lại được sức nóng đã tàn. và đôi chút sức lực đã mất. Người đàn bà lôi anh ra khỏi nước tắm vào lúc bà cho là thích đáng, rồi cho anh uống rượu ngon và ăn mứt để lại sức. Bà hết sức chăm sóc anh suốt mấy ngày, nên cuối cùng anh đã lại sức và biết mình ở đâu.

Bấy giờ người đàn bà trung hậu mới nghĩ nên trả lại cái hòm cho người bà đã cứu vớt, và bảo anh tiếp tục đi theo đường anh. Lăngđônfô không còn nhớ tí gì về cái hòm nhưng cũng cứ nhận khi bà ân nhân đặt vào tay mình; dù chẳng đáng giá là bao, nó cũng có thể kiếm cho anh ít bánh ăn! Song, nghĩ rằng nó nhẹ tênh tênh nên anh không đặt nhiều hy vọng vào nó. Tuy nhiên, khi người đàn là đi vắng, anh cũng nhổ đinh ra xem nó đựng gì. Và kìa, anh thấy vô vàn châu ngọc, đã được gọt rũa hay còn thô. Anh hiểu biết chút ít về giá trị của chúng, nhìn những viên ngọc, anh nhận ra giá trị lớn của chúng. Anh cảm tạ Chúa. Người chưa muốn bỏ anh, và lấy lại được cả thế thăng bằng của mình. Nhưng trong một thời gian ngắn anh vừa mới hai lần bị số phận hành hạ gay gắt. Anh sợ một cuộc tấn công thứ ba, và hiểu rằng phải thận trọng hết sức để đem được của báu về nhà. Anh bọc rất kỹ châu ngọc vào vài cái giẻ rách, và bảo bà chủ nhà anh không cần đến chiếc hòm nữa, nhưng bà làm ơn đổi nó cho anh lấy một cái túi. Bà vui vẻ bằng lòng ngay. Thế là anh chàng hết lời cảm tạ việc bà đã giúp đỡ anh, buộc túi lên cổ, và rời khỏi căn nhà.

Lăngđônfô lên một chiếc thuyền, qua Branhđidi, rồi, từ bãi biển nọ qua bãi biển kia, sau cùng đến Trani. Ở đấy anh gặp vài người đồng hương, làm nghề buôn dạ, vì lòng kính yêu Chúa, họ cho anh quần áo mặc, nghe anh kể lại- tất nhiên anh đã bỏ qua chi tiết về cái hòm - mọi nỗi gian truân của mình. Họ còn cho anh mượn một con ngựa, kiếm cho anh những bạn đường đưa anh về tới Ravenlô, nơi anh đã nói rõ là đích hành trình của mình. Một khi đến thành phố ấy, anh nghĩ mình được yên ổn, cởi cái túi ra và xem châu ngọc kỹ lưỡng, vì trước đây chưa có thể làm được. Anh nhận thấy chúng có rất nhiều và phẩm chất quý tới mức, ví thử anh bán đúng giá, và ngay cả bán kém giá trị đi nữa, anh cũng sẽ còn giàu có gấp đôi khi ra đi. Anh tìm được cách tiêu thụ châu ngọc. Nóng lòng trả ơn người giúp đỡ mình ở Corfu, anh gửi một số tiền lớn cho người đàn bà trung hậu đã vớt anh lên khỏi nước, anh cũng đối xử như vậy với các bạn thân đã kiếm quần áo cho anh ở T'ranni. Giữ cho mình phần tiền còn lại, anh từ bỏ việc buôn bán, và cho đến hết đời sống một cuộc sống vào loại đầy đủ nhất.