CUỘC SĂN ĐUỔI ĐỊA NGỤC
Naxtagiô thuộc dòng họ Ônexti yêu một cô gái thuộc gia đình T'ravecxari. Chàng chỉ tiêu những số tiền lớn mà không làm xiêu được lòng người mình yêu. Nghe lời yêu cầu của tất cả những người thân của mình, chàng đi đến Staixi. Ở đây, chàng thấy một người cưỡi ngựa đuổi theo một người đàn bà và giết nàng. Chàng thấy một lũ chó ăn thịt nạn nhân. Chàng mời cô gái mình yêu và cha mẹ hàng đến ăn tiệc. Đến lượt cô gái sắt đá nhìn thấy cũng người đàn bà ấy bị xé xác. Cô sợ chính mình cũng sẽ bi hình phạt ấy, nên lấy Naxiagiô làm chồng.
(Filômen kể chuyện)
Các bạn gái đáng yêu ạ, tình thương người ở giới chúng ta là đáng khen bao nhiêu thì công lý của Chúa cũng trừng phạt cái ác tâm ở chúng ta nghiêm khắc bấy nhiêu. Để thuyết phục các bạn điều đó và khiến các bạn nhất thiết bài trừ thái độ ấy, tôi xin kể các bạn nghe một truyện ngắn trong đó sự xúc động sánh ngang với niềm thích thú.
Ravennơ, cái đô thi cổ kính của xứ Rômanhơ là một nơi có vô số quý tộc. Một rong những người đó, thuộc dòng họ Ônexti, là một chàng trai tên là Naxtagiô, mà cha và chú chết đi để lại một tài sản không tính xiết. Chàng chưa có vợ, và - theo quy luật tự nhiên của thanh niên - trở thành người đa tình. Chàng say mê con gái ông Paolô T'ravecxari, một nhà quý tộc lâu đời hơn chàng. Chàng tính lấy sự hào hoa của mình để chinh phục tình yêu của cô gái. Nhưng tha hồ cho chàng tỏ ra là người xa hoa, hào phóng và đáng khen, cách cư xử như thế đã không giúp ích cho chàng thì chớ, hình như đúng hơn là làm hại chàng bên người yêu, vì cô nàng đối với chàng vẫn trơ trơ như đá. Phải chăng vì nàng có một sắc đẹp phi thường, hay dòng dõi quý phái của nàng khiến nàng tỏ vẻ kinh bỉ và kiêu ngạo đến thế? Cả Naxtagiô lẫn các tùy tùng của chàng đều không làm cho nàng được vừa lòng. Bị khinh miệt như vậy chàng thanh niên khổ tâm hết sức nên nhiều lần, khóc chán, chàng đau đớn nghĩ tới chuyện tự tử. Song, chàng cố tự nén mình. Nhiều lúc chàng nảy ra ý cắt đứt dứt khoát hay cả đến, nếu có thể lấy căm thù trả căm thù. Nhưng các điều quyết tâm đẹp đẽ ấy đều chẳng ăn thua gì. Càng mất hy vọng, lòng say đắm của chàng càng thêm mạnh. Do đó, chàng vẫn cứ si tình và chi tiêu liều lĩnh. Một số bạn và thân thích của chàng bấy giờ cho là bản thân chàng, cũng như tài sản của chàng đang bị đe dọa nghiêm trọng. Nhiều lần họ khẩn khoản khuyên chàng nên rời bỏ Ravennơ, đến ở nơi khác một thời gian, họ bảo đó là cách duy nhất làm giảm bớt tình yêu cùng với các chi phí. Naxtagiô thường nhạo báng một ai khuyên như thế. Song, vì mọi người trở lại thúc bách chàng, không thể cứ từ chối mãi và hứa đồng ý, làm như thế muốn đi sang Pháp, Tây Ban Nha, nước nào xa, chàng sửa soạn một hành trang lớn. Rồi, chàng lên ngựa, và theo sau là một đám đông bạn hữu, đi ra khỏi Ravennơ. Nhưng tới ba dặm cách đô thị ở một chỗ gọi là Siatxi, chàng cho đem đến lều vải và cờ hiệu, nói với bạn hữu rằng chàng muốn nghỉ một. thời gian và xin họ trở lại Ravennơ. Thế là chàng ra lệnh cho dựng lều vải của mình lên và lại bắt đầu hơn bao giờ hết sống một cách hào hoa xa xỉ, gửi giấy mời khắp đông tây theo thói quen, đến tiệc tùng sớm tối.
Đã sang đầu tháng năm. Hôm ấy là một ngày thứ sáu, rất đẹp trời. Naxtagiô lại nghĩ tới người yêu tàn nhẫn của mình. Để tán thưởng nỗi đau xót của mình hơn, chàng ra lệnh cho tất cả gia nhân để chàng một mình. Chàng vùi mình vào suy nghĩ và bất giác đi tới một rừng thông. Giờ bữa ăn trưa gần qua. Chàng đã đi nửa dặm dưới những cây thông, chẳng nghĩ đến ăn hay việc gì khác. Bất chợt chàng tưởng nghe thấy một tiếng rên rỉ dài và như có tiếng kêu xé ruột của một người đàn bà. Chàng dứt mình ra khỏi cảnh êm đềm chua xót của tư tưởng mình, và rất đỗi ngạc nhiên, thấy mình đang ở trong rừng thông. Hơn nữa, nhìn về trước, qua một bụi gai rậm, chàng thấy một thiếu phụ đẹp lõa lồ, xoã tóc, bị cây gai và các bụi rậm cào vào người chạy tới chỗ mình, khóc và kêu to lên: "Thương tôi với". Để bổ sung thêm bức tranh, hai con chó hoang kếch xù dữ tợn chạy bên sườn người khốn khổ, và khi chúng đuổi kịp nàng, chúng không ngớt cắn dữ dội vào người nàng. Sau lưng người đàn bà ấy, một người cưỡi ngựa, da rám nắng, mặt đầy nộ khí, một thanh gươm dài trên tay, dọa giết nàng và hét lên những lời kinh sợ và tàn ác. Cảnh lượng ấy khiến Naxtagiô kinh ngạc và sợ hãi. Nhưng thương người đàn bà khổ sở, chàng muốn nàng khỏi một sự giày vò như vậy và cái chết. Vì không mang khí giới, chàng và lấy một cành cây thay gậy và đương đầu với người cưỡi ngựa và lũ chó. Thấy thế, người kia kêu lên từ xa bảo chàng:
- Naxtagiô, anh đừng can thiệp vào công việc chúng tôi. Anh hãy để mặc lũ chó, mặc tôi trừng trị người đàn bà có tội này, cô ấy đáng được như thế.
Trong khi anh ta nói vậy, lũ chó cắn vào sườn thiếu phụ và bắt nàng đứng lại. Người cưỡi ngựa đuổi kịp chúng và xuống ngựa. Naxtagiô đã đến gần, kêu lên:
- Tôi không được biết anh là ai mà biết tôi rõ như vậy. Tôi chỉ cần nói với anh một chút thôi. Một kỵ sĩ võ trang mà lại chực giết một người đàn bà trần trụi, thả chó đuổi theo nàng như đuổi một con thú dữ, đó là một sự hèn mạt bẩn thỉu. Anh hãy cầm chắc rằng tôi sẽ đem hết sức lực ra bảo vệ.
Người cưỡi ngựa bèn đáp:
- Naxtagiô, tôi trước đây là người đồng hương với anh và tên tôi trước đây là dòng họ Anaxtagi. Anh hãy còn rất nhớ tuổi, khi tôi say mê người đàn bà này hơn là bây giờ anh say mê cô thừa kế nhà T'ravecxari. Số phận khắc nghiệt và những tàn ác của cô ta đã dìm tôi vào cảnh bất hạnh đến nỗi, tuyệt vọng, một ngày nọ, tôi đã tự tử với thanh gươm anh thấy trên tay tôi đây. Kết quả, tôi đã bị đầy xuống địa ngục. Cái chết của tôi đã khiến cô ta vui mừng vô hạn, nhưng sau khi tôi chết ít lâu, đến lượt cô gái đó cũng chết. Cô ta đã không hối hận và, không những không nghĩ mình là có tội, cô ta còn tưởng giá trị mình càng tăng thêm vì thế. Để trừng trị phạt sự tàn ác của cô ta và cái vui mừng cô ta đã cảm thấy vì những đau khổ của tôi, cô ta đã bị đày xuống địa ngục cũng như tôi. Khi cô ta xuống đấy, chúng tôi đã phải chịu hai hình phạt: cô ta thì phải trốn trước mặt tôi, còn chính tôi, trước kia đắm say cô ta như thế thì phải đuổi theo cô ta, không phải như một người được tôn thờ, mà như một kẻ thù. Và cứ mỗi lần tôi đuổi kịp cô ta, tôi giết cô ta bằng thanh gươm này mà tôi đã dùng để tự tử. Tôi rạch lưng cô ấy, con tim rắn đanh và lạnh lẽo kia, mà tình yêu và tình thương đã không bao giờ lọt vào được, con tim ấy cùng với các tạng phủ khác, anh sẽ nhìn thấy chúng ngay bây giờ; tôi giằng giựt chúng khỏi thân cô ta, để vứt cho chó ăn. Nhưng hầu như tức khắc - quyền lực và công lý của Chúa muốn thế - nơi việc xảy ra tựa hồ như cô ta không chết. Cô ta lại đứng lên, và cuộc chạy trốn đau khổ lại bắt đầu, với lũ chó và chính tôi đuổi theo sau. Mỗi ngày thứ sáu, vào đúng giờ ấy, tôi đuổi kịp cô ta ở đây và giết cô ta như anh sắp thấy. Song những hôm khác, anh đừng tưởng rằng chúng tôi được nghỉ ngơi. Tôi đuổi cô ấy ở những nơi khác, ở đấy cô ta đã tệ bạc với tôi, hoặc trong ý nghĩ, hoặc trong hành động Anh thấy là người tình của cô ta trở thành kẻ thù của cô ta, cô ta đã để bao nhiêu tháng hành hạ tôi thì tôi phải đuổi theo cô ta chừng ấy năm. Vậy anh hãy để cho tôi thi hành công lý của Trời. Anh chớ làm trở ngại điều mà anh không thể ngăn cấm được!
Nghe nói vậy, Naxtaglô thấy rùng rợn cả người. Có thể nói không một sợi tóc nào trên đầu chàng không dựng đứng lên. Chàng lùi lại, nhìn thiếu phụ bất hạnh và, đầy kinh hoàng, bắt đầu chờ đợi việc làm của người cưỡi ngựa. Trong khi ấy Guyđô đã im không nói nữa, anh ta như một con chó dại. Gươm lăm lăm trong tay, anh chạy xổ tới thiếu phụ. Quỳ xuống: bị chó cắn giữ chặt người đàn bà khổ sở kêu van. Dùng hết sức mình, người hành tội đâm vào giữa ngực nàng suốt từ bên nọ sang bên kia. Nạn nhân ngã giúi, mặt úp xuống đất, nhưng vẫn tiếp tục gào khóc. Bấy giờ người điên khùng cầm lấy mọt con dao phay và rạch bụng nàng. Anh ta bóc lấy trái tim và các tạng phủ bên cạnh, vứt cho chó, bọn chúng háu đói vồ lấy ăn ngấu nghiến. Thiếu phụ lại đứng lên và lại bắt đầu chạy trốn về phía biển, với lũ chó theo sau, không ngớt cắn xé nàng. Người cưỡi ngựa lại lên ngựa và cầm lấy thanh gươm. Không mấy chốc họ đã đi xa và Naxtagiô không còn nhìn thấy họ nữa.
Một cảnh tượng như vậy đã khiến chàng thanh niên vừa thương vừa sợ hồi lâu. Sau chàng nghĩ đến cảnh ấy cứ tái diễn, mỗi ngày thứ sáu thì nó có thể giúp chàng rất tốt. Chàng ghi nhớ kỹ các nơi và trở về với gia nhân,.Tới lúc thích đáng, chàng mời nhiều thân nhân hay bạn hữu và nói với họ như sau:
- Các vị đã từ lâu khuyên tôi cắt đứt với người đàn bà đó và chấm dứt các chi tiêu. Tôi xin nhất tâm theo, nếu các vị cho tôi một đặc ân. Thế này; các vị hãy làm sao cho ngày thứ sáu sắp tới, ông Paolô T'ravecxari, vợ ông, con gái ông và tất cả các bà thân thích của họ, hay các bà khác nữa mà các vị ưng mời, đến đây xơi bữa chiều với tôi, lý do của việc mời này ư? Hôm ấy các vị sẽ rõ.
Sự đòi hỏi ấy có vẻ là nhỏ nhoi nên các bạn hứa sẽ thỏa mãn ý chàng. Họ trở về Ravennơ và gửi các giấy mời những người được Naxtagiô quan tâm. Khiến cho cô gái chàng yêu quyết định nhận lời không phải là việc dễ. Nhưng cứ theo gương mọi người.
Naxtagiô đã chuẩn bị một tiệc thịnh soạn và đặt các bàn ăn dài những cây thông, chung quanh chính nơi chàng đã trông thấy cảnh giết người thiếu phụ ác nghiệt. Chàng mời các khách ăn hai giới ngồi, chú ý đến tiểu thư chàng say mê ngồi nhìn thẳng vào chỗ cảnh tượng phải diễn ra.
Món ăn cuối cùng đã được phục vụ, chợt tất cả đoàn bắt đầu nghe thấy những tiếng kêu tuyệt vọng của người đàn bà bị dồn đuổi. Hết sức ngạc nhiên, ai nấy đều hỏi có chuyện gì thế. Không ai trả lời được. Tất cả đứng lên, nhìn xem có thể là chuyện gì, họ trông thấy nạn nhân khóc lóc đàn chó, người cưỡi ngựa. Một lát sau, bọn người bị đày địa ngục đến giữa các vị tân khách. Có những tiếng kêu nổi lên chống lũ chó và người cưỡi ngựa. Nhiều người xông tới cứu thiếu phụ. Nhưng người cưỡi ngựa nhắc lại với họ những lời anh ta đã nói với Naxtagiô. Những lời ấy khiến ai nấy lùi lại và đồng thời gieo kinh ngạc và sợ hãi vào một trái tim. Trong số các bà có mặt đấy, nhiều người là bà con họ hàng hoặc của chàng kỵ sĩ hoặc của cô gái bất hạnh, bà nào bà nấy khóc thảm thiết như thể chính mình là nạn nhân vậy. Cuối cùng, việc xử quyết kết thúc. Thiếu phụ và người cưỡi ngựa biến đi. Nhưng các khán giả hồi lại còn bàn bạc nọ kia về việc đó.
Cô gái sắt đá Naxtagiô yêu ở trong số những người mà cảnh tượng kia làm cho sợ hãi nhất. Cô đã nghe thấy và trông thấy rõ tất cả. Nghĩ đến sự tàn tệ cô vẫn tỏ ra với người say mê mình, cô nhận biết là cảnh tượng ấy là nhằm vào cô trước hết trong mọi khán giả. Cô thấy hình như mình chạy trốn sự hung dữ của Naxtagiô: và những con chó ngao kia nhảy lên cạnh sườn mình. Cô kinh hoàng tới mức muốn đề phòng mọi sự có thể xảy ra.
Ngay cơ hội đầu tiên - mà cô nắm lấy chính buổi tối ấy, thì nỗi ghét bỏ của cô trở thành tình yêu - cô ngầm phái tới chàng một thị tỳ trung thành. Qua trung gian của người đàn bà đó, cô yêu cầu chàng tới nhà mình và cam đoan rằng sẽ nhượng bộ dục vọng của chàng. Naxtagiô cho đáp lại cô rằng chàng vô cùng biết ơn cô điều đó, nhưng với sự thỏa thuận của cô chàng sẽ thỏa mãn dục vọng mình trong danh dự: nghĩa là cô sẽ trở thành vợ chính thức của chàng. Cô gái biết là quyết định lấy Naxtagiô hay không chỉ tùy ở cô nàng ngỏ ý ưng thuận. Nàng tự nhận việc báo tin quyết định của mình, đi tìm cha mẹ và nói là sẽ sung sướng được lấy Naxtagiô làm chồng. Hai người cũng đều rất sướng. Ngày chủ nhật sau đó, Naxtagiô kết hôn với cô và cho tiến hành hôn lễ tưng bừng. Về sau chàng sống lâu với nàng một cuộc đời đầy hạnh phúc.