NGÀY THỨ TÁM CỦA MƯỜI NGÀY -
Cuối ngày thứ bảy, vòng nguyệt quế được chuyển sang cho Lôret để làm Hoàng Hậu trong ngày thứ tám. Nàng quyết định hai hôm sau là những ngày thứ sáu thứ bảy của tuần lễ sẽ dành cho việc cầu kinh, ăn chay và không kể chuyện vui cũng như tuần lễ trước dưới quyền điều khiển của Nêifin. Sang ngày chủ nhật, tức ngày thứ tám của Mười ngày, sinh hoạt vui chơi của nhóm trở lại bình thường. Đến quá trưa, tới giờ kể chuyện, nhóm lại tụ tập bên bờ suối và các truyện ngắn được kể nhằm đề tài đã được Hoàng Hậu ấn định những trò chơi khăm giữa đàn ông và đàn bà, hoặc riêng giữa đàn ông đối với nhau.
KHÔNG ĐÙA GIỠN VỚI TÌNH YÊU
(hay ĐÊM THÁNG MƯỜI HAI )
Một giáo đồ say mê một cô nàng gái góa. Nhưng cô nàng đắm đuối nơi khác. Một đêm đông, khiến chàng chờ đợi ngoài trời tuyết mà không tới. Đến lượt mình, chàng tìm cách làm cho cô nàng, giữa tháng Bảy, phải trần truồng qua cả một ngày trên đỉnh một cái tháp. Cô nàng bị phơi mình dưới nắng và cho ruồi trâu hành hạ.
(Păngpinê kể chuyện).
- Các bạn gái rất thân, câu phương ngôn: "nhạo người, người nhạo lại gấp rưỡi", thường rất là đúng. Vậy ưa nhạo báng người là điều ít nên làm. Trong nhiều chuyện đã nghe kể, chúng ta đã cười về những trò đùa không để cho một cơ hội báo thù này. Nay tôi có ý định gợi cho các bạn một chút thương xót đối với một người đồng hương của chúng mình bị trừng phạt đích đáng, một trò chơi khăm của người này gây nên một trò chơi khăm khác, rơi vào đầu mình, và khiến suýt bị chết.
Nghe câu chuyện của tôi các bạn có điều lợi là sẽ dễ tránh phỉ báng người khác hơn, nói thực, thì một sự dè dặt như vậy cũng là sự dè dặt của đức hiền thục.
Cách đây chưa lâu, ở Flôrăngx, có một thiếu phụ xinh đẹp, kiêu ngạo, gia đình tử tế và cũng không thiếu tiền của. Hêlen - tên cô nàng - vẫn ở góa. Nhưng say mê một chàng trai mà cô thấy là thanh lịch và đẹp, và cô không muốn tái giá. Cô gạt ra mọi điều quan tâm khác, và qua một ả người hầu được cô hoàn toàn tin cẩn, cô thường vui thú với người tình.
Chính vào lúc ấy, một người quý tộc trẻ của ta ở Pari trở về Flôrăngx - Rênhiê đã theo học lâu ở Xoocbon, không phải để lại bán lẻ tri thức, như người ta đã quá thường thấy, nhưng để đi sâu vào lý do và nguyên lý vạn vật, nhiệm vụ hết sức cao quý của một tâm hồn dòng dõi. Địa vị và những kiến thức của chàng khiến chúng rất được trọng vọng và cuộc đời chàng là cuộc đời của những vị trưởng giả rất đáng được quý mến của ta. Song, các bạn biết lẽ thường là những người tài giỏi nhất trong một lãnh vực trang nghiêm cũng là những người mau mắn nhất vươn cổ ra cho xiềng xích của tình yêu. Đó là trường hợp của Rênhiê. Một hôm, chàng đi dự một hội lễ để tiêu khiển. Trước mắt chàng xuất hiện Hêlen, mặc quần áo đen, theo thời trang các quả phụ của ta. Rênhiê thấy cô nàng hết sức duyên dáng và đẹp, tưởng chừng chưa từng thấy ai bằng, chàng kín đáo liếc nhìn cô, rồi lại nhìn nữa. Biết rằng chinh phục được những của hiếm và quý không phải dễ, chàng quyết tâm không từ công phu vất vả và để được lòng cô, khiến cô yêu và hưởng đặc ân của cô.
Cô nàng gái góa chẳng phải là không nhìn thấy. Có phần đánh giá mình quá cao, cô thành thạo đưa mắt nhìn tứ phía, và chẳng lâu la gì phân biệt được những người ngưỡng mộ mình. Cô xem kiểu cách của Rênhiê, cười thầm, và tự bảo: "Hôm nay mình đến đây chẳng phải là công cốc. Nếu không lầm thì mình đã tóm được mỏ một con sáo sậu đẹp". Cô bắt đầu liếc mắt đưa tình ngầm vài cái và làm mọi sự để chàng thấy là được cô lưu ý. Vả chăng, cô nghĩ thầm, càng dùng cái duyên dáng bẫy được nhiều người thì giá ngọc càng tăng, nhất là trước mắt kẻ đang ngự trị trên trái tim và dục tình của cô.
Nhà học thuật gác triết học của mình sang một bên và chỉ còn nghĩ đến người đẹp, hy vọng được lòng cô, chàng quan sát nhà cô và bắt đầu lởn vởn chung quanh thay đổi kiểu cách mỗi lần qua lại. Vì những lý do tôi đã nói, cô nàng đỏm dáng, lòng khấp khởi một nỗi mừng hiếu danh, làm ra mặt nhìn chàng ưng ý. Vậy chàng giáo đồ tìm cách nói chuyện với người hầu gái. Thổ lộ tình yêu và nài xin ả thúc ép cô nàng, cho chàng được đặc ân của cô. Ả hứa hẹn tất cả những gì chàng muốn và kể chuyện lại với chủ. Cô nàng cười phá lên.
- Em có thấy con người hiền lành đem vứt hết cả cái học vấn mà hắn đưa từ Pari về cho chúng ta vào nơi nào không? Được rồi, hắn tìm gì ta hãy cho hắn cái đó. Nếu hắn trở lại nói với em, em sẽ bảo hắn là chị còn yêu hắn hơn hắn yêu chị nhiều, nhưng chị phải cẩn trọng giữ gìn danh dự, để được ngửa mặt đi bên những người khác. Nếu hắn là người suy nghĩ chắc chắn như người ta nói thì đối với hắn chị sẽ chẳng là đáng yêu hơn biết bao ư?
Cô nàng dại dột! Thật là dại dột! Cô ta không biết trêu vào những tay học vấn là tai hại chừng nào. Người hầu gái gặp chàng ta và làm việc chủ sai. Hết sức sung sướng, chàng giáo đồ đi đến những yêu cầu cao hơn, đến thư từ, quà cáp. Cô nàng nhận tuốt, nhưng không trả lời, trừ những câu mơ hồ. Một thời gian dài qua đi như vậy trong chờ đợi. Cô nàng gái góa trong khi ấy đã nói hết chuyện với tình nhân, hắn đã có khi cảm thấy bối rối và ghen đôi chút, vậy cô muốn chứng tỏ với hắn rằng nghi ngờ như vậy là không đúng. Những nài nỉ của chàng giáo đồ trở thành thúc bách. Hêlen cho người hầu gái đến bảo chàng rằng cô ta chưa có dịp làm thỏa mãn ý muốn của chàng, song cô tưởng được tự do vào ngày lễ Giáng sinh sắp tới. Vậy nếu chàng thấy là nên thì sau tối giáng sinh, chàng hãy tới sân nhà cô ban đêm. Cô sẽ đến gặp chàng ở đấy ngay khi có thể.
Sung sướng hơn ai hết, chàng giáo đồ y hẹn. Được người hầu gái đưa vào và giam hãm trong một cái sân, chàng bắt đầu đợi người đẹp ở đấy.
Cũng tối đó, Hêlen đã báo cho tình nhân, cô nàng vui vẻ ăn bữa tối với hắn, và cho hắn biết ý định của mình đêm nay rồi nói thêm rằng:
- Anh sẽ có thể thấy sự nồng nhiệt và bản chất mối tình em dành cho con người mà anh đang ngu ngốc ghen tuông.
Các bạn hãy nghĩ đến sự sung sướng của kẻ muốn thấy hiệu quả nào sẽ theo sau một câu hứa hẹn như vậy. Đêm trước lại đúng là đêm tuyết xuống nhiều, và một tấm áo trắng xóa trùm phủ lên tất cả. Chàng giáo đồ vừa ở trong sân một chút đã thấy thấm cái lạnh buốt giá hơn là ý chàng mong muốn. Song viễn cảnh một sự an ủi đền bù khiến chàng nhẫn nại chịu rét.
Một lát sau, cô nàng bảo bạn trai:
- Ta vào trong buồng và hãy nhìn qua cửa tò vò xem đối tượng sự ghen tuông của anh ra sao. Ta sẽ nghe trả lời với con hầu mà em đã sai tới nói với hắn.
Họ đi ra một cửa tò vò, ở đấy họ trông xuống mà không bị nhìn thấy, họ nghe người hầu gái, lần thứ hai, nói với Rênhiê:
- Cậu Rênhiê ơi bà chủ tôi là người khổ nhất trần đời. Đêm nay, một người anh của bà đến, ông ấy đã nói chuyện lâu với bà, và muốn ăn bữa tối với bà. Ông ấy chưa đi nhưng tôi nghĩ cũng chẳng còn lâu nữa. Bà tôi xin cậu đừng nản quá mà đợi bà nhé.
Chàng giáo đồ không ngờ vực lời nói chắc chắn ấy.
- Cô hãy nói với bà đừng quan tâm về tôi, cho tới lúc nào bà có thể thoải mái đến tìm tôi. Nhưng bà nên đến ngay khi có thể.
Người hầu gái trở vào đi ngủ. Hêlen bèn quay lại phía người tình.
- Anh bảo sao? Nếu em muốn cho hắn mọi cái hay ho mà anh lo ngại, thì anh nghĩ em sẽ để hắn đứng chết cóng trong sân không?
Nói thế rồi ả lên giường với gã, hắn ta đã hơi được yên lòng. Họ hú hí với nhau hồi lâu, vừa cười vừa giễu chàng giáo đồ khổ sở. Về phần Rênhiê, chàng đi bách bộ trong sân và vùng vẫy cử động cho nóng người lên. Nhưng rủa người anh ở lâu bên cô nàng, cứ mỗi tiếng động nhỏ, chàng lại tưởng Hêlen mở một cái cửa để gặp chàng, hy vọng hão! Cuối cùng đã gần đến nửa đêm, khi đã vui thú chán chê với bạn tình, cô ả bảo hắn:
- Tâm hồn em ơi anh nghe thế nào về anh chàng giáo đồ của chúng mình? Óc thông minh của hắn hay tình yêu của em cho hắn, anh thấy bên nào nặng hơn? Trận tắm giá lạnh em bắt hắn chịu sẽ có dứt khỏi lòng anh niềm chua cay mà những lời em nói hôm kia đã gieo vào đó không?
- Tâm hồn của anh, - gã tình nhân đáp, - anh xin nói thật rõ rằng mỗi người trong hai ta đem cho người kia hạnh phúc, yên tĩnh, vui thú và tất cả hy vọng của mình.
- Vậy anh hãy đưa môi cho em hôn ngàn lần, để chứng tỏ sự thật của điều mà anh có ý nói đó.
Gã tình nhân ôm ghì Hêlen trong tay, cho ả không phải ngàn mà hơn trăm ngàn cái hôn. Sau những lời lẽ và vuốt ve trao đổi, cô ả kêu lên:
- Nào, ta hãy dậy một tí. Phải xem cái lửa tình mà tình quân mới của em viết thư nói rằng nói cháy suốt ngày có bị tắt không?
Họ trở dậy và ra cửa tò vò. Nhìn xuống sân, họ thấy chàng giáo đồ. Rét quá làm chàng run lên, đánh nhịp răng, chàng theo nhịp nhảy một điệu vũ ma quỷ mà người ta chưa từng thấy chân đạp vào nhau như thế bao giờ.
- Anh bảo sao, anh cưng, hy vọng của em? Anh có nhận rằng em biết làm cho người ta nhảy điệu vũ mà không cần đến các thứ kèn không?
Gã tình nhân cười phá lên.
- Đúng, trái tim anh ạ.
- Ta hãy đi xuống cửa. Anh sẽ đứng yên. Em sẽ nói với anh chàng, và chúng ta sẽ nghe hắn nói thế nào. Có lẽ cái đó sẽ khiến ta vui thú không kém cảnh tượng hắn đã cấp cho ta.
Họ nhẹ nhàng ra khỏi phòng và lại gần cánh cửa. Không mở cửa, nhưng qua một lỗ khoét ở đấy, Hê len khẽ gọi. Nghe thấy gọi mình, chàng giáo đồ tạ ơn Chúa và, tin rằng mình sắp được mời vào, tựa mình vào cánh cửa.
- Tôi đây, bà ơi, nhân danh Chúa, xin mở cửa cho, vì tôi đang chết rét.
- Hẳn rồi, tôi biết ông đang bị cóng. Một vài bông tuyết mà lạnh dữ thế ư? Tôi đã nghe nói là ở Pari rét hơn nhiều. Bây giờ không thể mở cửa cho ông được. Ông anh đáng nguyền rủa đến ăn cơm tối với tôi hiện chưa đi cho. Nhưng sẽ không lâu nữa đâu và tôi sẽ ra mở cho ông ngay. Tôi đã làm hết cách để tống ông ấy đi, nói thế cho ông vững dạ. Ông hãy đợi, đừng nóng ruột quá nhé.
- Bà ơi, nhân danh Chúa, xin bà mở cửa cho tôi. Cho tôi có thể ẩn trong nhà. Mới từ nãy tuyết bắt đầu rơi dầy đặc tuyết rơi không ngớt. Vào trong để tôi sẽ đợi bà bao lâu cũng được.
- Không được, thưa ông! Mở cửa thì cửa kêu rít lên nếu tôi để ông vào, ông anh tôi sẽ nghe thấy ngay. Nhưng tôi vào bảo ông ấy đi đi, rồi tôi trở lại mở cho ông nhé!
- Vậy bà làm nhanh đi và, tôi xin bà, bà hãy cho nhóm to lửa lên, cho tôi được sưởi ấm khi vào. Tôi đã bị lạnh tê cóng gần như không biết mình nữa.
- Lại có thể thế à? Vậy ông đã nói dối, khi viết nhiều lần bảo tôi là ông nồng cháy tình yêu vì tôi ư? Chắc chắn là ông đùa. Nhưng thôi, tôi đi đây. Đợi tôi và vững lòng nhé!
Gã tình nhân đứng nghe lòng khôn xiết mừng vui. Gã lại lên giường với người tình. Nhưng đêm ấy không thuận hợp cho giấc ngủ, nó dành tất cả cho thú vui, không nói đến những nhạo báng trút lên đầu chàng giáo đồ. Anh chàng khổ sở đánh răng cầm cập trông cứ như một con cò. Chàng đâm ra ngờ đây là một trò chơi khăm. Nhiều lần chàng cố mở cửa và tìm một lối ra ở chỗ nào đó. Nhưng vô ích. Chàng xoay quanh như sư tử trong chuồng, chàng nguyền rủa thời tiết hà khắc, sự độc ác của Hêlen, đêm kéo dài, và chính sự cả tin của mình. Trong cơn tức giận, tình yêu kéo dài và nhiệt cuồng chàng hướng về người đẹp bỗng biến thành lòng căm ghét tàn bạo khôn nguôi. Chàng nghiền ngẫm riêng một cuộc trả thù dữ dội và sự hăng hái mà người đàn bà ấy đã gợi cho chàng không là gì hết bên cạnh ý muốn báo thù.
Sau một cuộc chờ đợi hình như vô tận, ngày sắp rạng. Bình minh bắt đầu ló. Người hầu gái đã được chủ dặn bảo xuống mở cửa sân và làm ra vẻ thương xót:
- Phải gió cái nhà anh phá quấy đến tối qua! Hắn đã làm chúng tôi cả đêm nín hơi chờ đợi và cậu bị rét cóng. Nhưng cậu ơi, cậu hãy yên yên lòng chịu đựng sự không may này. Cái trở ngại đêm qua chỉ là cuộc lui hoãn thôi. Tôi biết là không gì làm bà chủ tôi trái ý hơn.
Dù tức giận, chàng giáo đồ, vốn là tâm lý tinh vi, biết rằng những lời đe dọa chỉ là một võ khí cho kẻ là đối tượng của chúng. Chàng chôn chặt trong lòng mối hận mà một ý chí không kìm giữ có lẽ đã cho trào ra, và không tỏ một chút giận dữ nhỏ nào, nhỏ nhẹ trả lời:
- Thực ra, đây là cái đêm tệ hại nhất tôi đã trải qua, nhưng tôi đã hiểu rõ bà chủ cô không can dự gì vào đấy, chính bà, với lòng rất tốt đối với tôi đã xuống tận dưới nhà đem cho tôi những lời xin lỗi và an ủi. Như cô nói, cơ hội mất đêm qua sẽ thấy lại một lần khác. Cô cho tôi gửi lời thăm và xin bà nhớ đến tôi. Chào cô.
Thân thể co ro, Rênhiê cố đi về nhà mình được sao hay vậy. Kiệt sức và buồn ngủ chết được, chàng ném mình xuống giường ngủ thiếp đi và tỉnh dậy bị bại liệt, có thể nói cả tay chân. Chàng cho đi tìm các thầy thuốc, nói cái lạnh đã bị, và xin điều trị. Các nhà khoa học vội áp dụng một phương trị liệu mạnh mẽ. Nhưng cũng phải tốn công và thì giờ để chữa các dây thần kinh của bệnh nhân và trả lại cho chúng tính dẻo dai vốn có. Nếu không nhờ tuổi trẻ của chàng, không nhờ mùa xuân sắp tới, chàng có thể còn phải chịu những đau đớn dài lâu.
Khi chàng lấy lại được sắc vẻ tươi tốt của sức khỏe, chàng giả bộ say mê cô gái góa hơn bao giờ hết, nhưng không từ bỏ chút gì về mối căm hận chàng dành cho ả trong đáy lòng.
Ít lâu sau, số phận tạo cho chàng cơ hội thỏa mãn ý muốn báo thù. Không kể gì đến cái tình yêu mà hắn là đối tượng, gã tình nhân phải lòng một người khác. Hắn không hề tỏ ý gì, chẳng nói được câu nào vừa lòng Hêlen hết. Hêlen hao mòn người đi trong cay đắng và nước mắt. Ả người hầu trung thành rất thương cô và không biết làm sao dứt được chủ ra khỏi nỗi đau lòng mất một người tình. Thấy chàng giáo đồ, theo thói quen vẫn đi lại quanh quẩn, ả nảy ra một dự định khá không hợp lý, lôi kéo gã sở khanh trở về mối tình cũ, bằng một cách chiêu hồn nào đấy, mà chàng giáo đồ hẳn là rất tinh thông. Ả nói ý ấy ra với cô nàng gái góa. Không thấu hiểu hết lòng con người, cô nàng chẳng hề nghĩ rằng, nếu chàng giáo đồ có được thuật chiêu hồn thì chàng đã phải đem dùng nó cho chính mình. Cô dỏng tai nghe những lời gợi ý, và bỗng yêu cầu ả hỏi xem, nếu được cô cho chàng ân ái với mình, Rênhiê liệu có thuận làm phép thuật không. Ả mau mắn và hết sức mình làm tròn sứ mệnh. Mừng được của giời ơi, Rênhiê tự nhủ: "Lạy Chúa, tạ ơn người! Giờ của tôi đây rồi, với sự giúp đỡ của Người, tôi sẽ trừng phạt người đàn bà độc ác này về những công sức cô ta đã đưa ra để đổi lấy tình yêu tha thiết của tôi". Và bảo ả người hầu.
- Hãy bảo chủ cô đừng buồn về chuyện này. Tình nhân bà ấy dù có ở châu Mỹ, châu Á, tôi cũng bắt anh ta đến ngay trước mặt bà, để xin bà tha tội về những gì anh ta đã làm trái ý bà. Còn về phương pháp phải theo trong việc này, tôi muốn nói với bà khi nào bà muốn bằng cách rỉ tai thôi. Cô hãy nói lại với bà những lời của tôi, và bảo bà tôi gửi lời xin bà cứ vững lòng.
Khi người hầu gái đã chuyển lời nhắn, họ hẹn gặp nhau ở Xăngta Luxia đen Pratô. Hai bên đương sự đúng hẹn và nói chuyện riêng với nhau. Quên rằng Rênhiê suýt chết vì lỗi của cô nàng, Hêlen kể tất cả chuyện mình, nói rõ ý muốn với chàng và giọng van vỉ, xin chàng cứu mình.
- Quả thật, thưa bà, - chàng giáo đồ đáp, - cùng với nhiều môn khác, tôi đã học ở Pari thuật chiêu hồn. Tôi có những hiểu biết rõ về thuật đó. Vì Chúa rất không ưa, nên tôi đã thề không đem nó ra thi thố cho tôi, hay cho người khác. Nhưng mối tình của tôi đối với bà mãnh liệt tới mức không thể từ chối điều gì bà muốn, chỉ vì lý do ấy thôi, dù tôi có phải đi đến nhà quỷ dữ, bà thấy tôi cũng sẵn sàng chiều ý thích của bà. Tuy nhiên, xin nói bà rõ đây là những thực hành khó khăn hơn điều bà tưởng nhiều, thứ nhất khi vấn đề đối với một tình nhân nữ hay nam, là gọi trở về với mình một trái tim không chung thủy, không có chính nạn nhân can thiệp vào thì chẳng có hiệu quả cụ thể được. Hơn nữa là phải can đảm, vì phải làm một mình vào ban đêm, ở những nơi hẻo lánh và không có người nào theo. Bà có sẵn lòng chịu những thử thách như thế không?
Cô nàng mù quáng nghe theo tiếng gọi của tình yêu hơn là sự thận trọng.
- Tình yêu thúc bách tôi đến mức tôi sẵn sàng làm mọi việc để thấy lại kẻ đã phạm tội ác bỏ tôi. Nhưng ông hãy nói rõ tôi phải tỏ ra cam đảm như thế nào?
Chàng giáo đồ nham hiểm nói:
- Thưa bà, tôi phải khắc lên một tấm kẽm hình người mà bà muốn gọi về. Tôi sẽ gửi nó cho bà và, vào giữa tuần trăng khuyết, chính bà sẽ phải, không có ai theo, trần truồng đi đến một dòng nước, vào giờ người ta bắt đầu ngủ. Bấy giờ bà nhúng mình vào nước bảy lần với tấm hình, rồi không mặc áo lại, trèo lên một ngọn cây, hay mái một nhà bỏ không. Bà quay mặt về phía gió Bắc, tay vẫn cầm tấm hình, và đọc bảy lần một câu chú mà tôi đã chép cho bà. Khi ấy sẽ có hai cô gái đẹp, mà bà chưa hề thấy sẽ đến với bà. Các cô ấy sẽ chào bà và lịch sự yêu cầu bà cho biết những ý muốn của bà. Bà phải trả lời cho minh bạch và đầy đủ. Chú ý đừng nói tên người nọ ra người kia. Khi bà nói xong, các thiếu nữ ấy sẽ đi, bà có thể xuống tìm áo ở nơi đã để chúng, mặc lại vào người, rồi trở về nhà. Bà có thể tin chắc rằng, hôm sau, trước nửa đêm, tình nhân của bà sẽ đến, khóc lóc, van xin bà tha thứ và khoan dung. Và bà nên biết rằng từ đó anh ta sẽ không bỏ bà vì một người đàn bà khác nữa.
Hêlen tin lời lừa gạt như lời thánh sống. Cô nàng đã tưởng ôm được người yêu trong tay rồi, và lấy lại được nửa phần sự vui tính của mình.
- Ông hãy tin chắc rằng tôi sẽ theo những lời khuyên của ông đúng từng điểm. Vả chăng, tôi có một nơi thuận tiện nhất cho việc thực hành ấy, tôi có một trang trại nằm tại thung lũng sông Amô, nó ở rất gần bờ sông. Vì ta sắp sang tháng bảy, việc tắm chỉ có dễ chịu mà thôi. Hơn nữa tôi nhớ rằng gần ngay dòng sông, có một ngọn tháp nhỏ không người ở, tuy nhiên mục đồng đôi khi dùng thang gỗ cây lật, trèo lên đấy, họ lên nóc bằng trên cao để ngó xem những con vật bị lạc lang thang nơi nào. Đó là một nơi rất hẻo lánh và đường vào khá trắc trở. Tôi sẽ trèo lên đấy và mong rằng ở đó, tôi làm tròn được những lời dặn bảo của ông tốt nhất trần đời.
Chàng giáo đồ thừa biết nơi ấy và cái tháp nhỏ. Mừng vì thấy ý đồ của mình thành hình, chàng thêm:
- Thưa bà, tôi chưa đến vùng ấy bao giờ và không biết trang trại cũng không biết ngọn tháp nơi đó. Song, nếu như bà nói, thì không thể ở đâu có được nơi thuận tiện hơn. Vậy, khi đến lúc, tôi sẽ gửi đến bị tấm hình và câu chú. Tôi chỉ xin bà, một khi thỏa ý muốn rồi, và tin vào những việc tốt và trung thành của tôi, bà hãy nhớ đến tôi và giữ lời hứa của bà.
Cô nàng cam kết hẳn hoi, chào và ra về. Rất vui mừng về kết quả mong đợi ở những lời khuyên của mình, chàng giáo đồ vẽ bôi bác một bức hình xung quanh có những chữ quỷ thuật, thay cho câu chú, chàng viết một câu vớ vẩn bịa ra. Khi xem chừng đến lúc, chàng gửi tấm bùa cho cô gái góa, dặn nói với cô nàng rằng đêm sau, không chậm hơn nữa, cô nàng làm theo lời chàng dặn. Sau đó, không để cho ai thấy, chàng cùng một người hầu đến nhà một bạn thân ở gần ngọn tháp, chàng muốn làm việc này cho đến nơi đến chốn.
Về phía mình, cô nàng cùng ả người hầu lên đường đến trang trại của mình. Trời vừa tối, cô nàng vờ muốn ngủ, và cho ả người hầu đi ngủ. Vào giờ ngủ giấc thứ nhất, cô nhẹ bước ra khỏi nhà và đi đến bờ sông Amô, bên ngọn tháp. Cô nàng quan sát chung quanh hồi lâu, không nhìn cũng không nghe thấy ai. Cô trút áo xống ra và giấu nó vào một bụi rậm. Cô dìm mình bảy lần xuống nước với tấm bùa, rồi trần truồng, và không rời vật đó, đi thẳng tới ngọn tháp.
Tối đến, chàng giáo đồ đã ẩn mình với anh người hầu vào một khu rừng nhỏ trồng liễu và những cây khác, không xa ngọn tháp. Chàng không bỏ sót một hành động nào của cô nàng. Khi Hêlen trần truồng đi sát bên chàng, chàng thấy thân cô trắng trẻo nổi bật trên nền đêm tối. Chàng nhìn bộ ngực và mọi vẻ hấp dẫn của người đàn bà ấy. Biết bao vẻ đẹp! Chàng nghĩ đến số phận dành cho chàng trong ít phút sắp tới. Một tình thương nào đó tràn ngập lòng chàng. Mặt khác, kích thích của xác thịt bỗng châm chích, gợi ở chàng một xu hướng mạnh từ trước tới lúc này bị tê liệt, thúc đẩy chàng ra khỏi chỗ ẩn để ôm lấy cô gái thù ghét và khiến cô thành đồ chơi của mình, chỉ thiếu chút nữa chàng đáp ứng hai tiếng kêu gọi ấy. Nhưng khi chàng nhớ lại sự tàn ác mà cô đã đối với chàng và những gì chàng đã phải trải qua, sự ham muốn và lòng thương hại đối với cô liền bị dập tắt, và chàng quyết tâm thực hiện ý định trả thù của mình. Thế là cô nàng trèo lên ngọn tháp, quay mặt về hướng Bắc, bắt đầu nhắc lại những câu chú mà chàng đã đưa cho. Trong khi đó, chàng nhẹ nhàng tới cái tháp và lấy cái thang đi, rồi sau đó chờ xem cô nói và làm gì.
Cô đọc bảy lần câu chú và chờ đợi hai cô thiếu nữ xuất hiện, đêm đã trôi qua, trời ngày một lạnh hơn và bình minh bắt đầu ló rạng, nhưng vẫn chẳng thấy bóng dáng cô thiếu nữ nào.
Mệt mỏi và bực tức, cô thất vọng nói một mình: "Mình bắt đầu thấy lo rằng anh ta đã cố tình làm mình phải nếm trải một đêm tồi tệ như đêm mình bắt anh ta phải trải qua; nhưng, nếu quả thực anh ta có ý định như vậy thì anh ta đã mắc một sai lầm, bởi vì đêm nay chẳng tày một phần ba đêm đó, hơn nữa đêm đó còn lạnh hơn nhiều." Cô quyết định xuống trước khi bị phơi mình dưới ánh sáng ban ngày, nhưng khi tìm cái thang, cô thấy nó đã bị lấy mất. Nhận ra sai lầm của mình, cô ngã xuống và bất tỉnh. Ngay khi vừa tỉnh lại, cô bắt đầu cay đắng than vãn, và (biết chắc đây là trò xỏ lá của anh chàng) cô tự trách mình đã trao cho anh ta cơ hội để đưa mình vào tròng. Tìm kiếm khắp ngọn tháp xem có cách nào để xuống không, và khi thấy không có cách nào, cô lại bắt đầu tự than vãn: "Thật khốn khổ! Anh em, người thân thích và mọi người ở Flôrăngx sẽ nói gì nếu thấy nhìn mình trần trụi trên ngọn tháp này? Danh tiết của mình sẽ bị tổn hại; cứ đi mà nói những gì mình muốn để tự biện hộ đi, gã giáo đồ kia sẽ phủ nhận hết. Thật khốn khổ! Mình mất cả danh tiết và người tình cùng lúc." Và nỗi đau khổ của cô thật tồi tệ khiến cô chỉ muốn đâm đầu chết cho rồi. Nhưng khi mặt trời bắt đầu lên, cô bèn nép vào góc của bức tường và kiếm xem có thấy chú bé chăn cừu nào không để nhờ báo cho cô hầu của mình. Chẳng biết run rủi thế nào cô chợt nhìn thấy chàng giáo đồ vừa thức dậy sau khi đánh một giấc trên đám cỏ, và đang nhìn cô.
- Chúc bà buổi sáng tốt lành! - chàng nói, - các cô thiếu nữ có đến không, thưa bà?
Nghe đến đó cô sụp xuống khóc một cách cay đắng, cô những muốn chàng sẽ đến bên chân tháp và họ có thể nói chuyện với nhau. Chàng sẵn sàng tham gia vào trò vui, trong khi đó cô nàng ngốc nghếch nằm dán xuống nền đất, chỉ ló đầu lên đỉnh tường, bắt đầu thổn thức và nói:
- Thưa ông, nếu tôi là nguyên nhân để ông phải chịu một đêm tồi tệ thì ông đã trả được thù một cách thích đáng, bởi lẽ mặc dầu mới là cuối tháng Bảy nhưng tôi vừa sém chết rét vì phải chịu cảnh trần trụi, chưa nói đến sự hối tiếc của tôi về trò xảo trá mà tôi lừa ông vào, và về chính sự dại dột vì tin lời ông mà tôi đã phải khóc hết nước mắt.[31] Vậy tôi xin nói với ông một lời yêu cầu, không phải nhân danh một tình yêu mà ông không có đối với tôi, nhưng kêu gọi cái danh nghĩa người quý tộc là điều rất quý giá với ông. Tới điểm này mà ông đã dẫn tôi đến, ông hãy ngừng theo đuổi cuộc trả thù mà những điều sai trái của tôi đối với ông đã khiến tôi phải chịu. Ông làm ơn cho tôi xin quần áo của tôi và để tôi được xuống. Ông đừng cất bỏ của tôi mà ý muốn của ông, sau này sẽ không thể nào trở lại cho tôi được, tôi muốn nói danh dự của tôi. Nếu tôi đã từ chối ông một đêm, khi nào ông muốn, tôi sẽ cho ông nhiều đêm khác đánh đổi. Mong rằng nói thế là hết. Mong rằng, đối với ông là một người phong nhã, chỉ thi hành sự báo thù của ông đến điểm này và mở mắt ra cho tôi thế là đủ. Ông đang tỏ sức lực của ông với một người đàn bà. Một con chim ưng mà chiến thắng một con bồ câu thì có vinh quang gì! Vậy thì xin ông hãy thương tôi.
Tàn nhẫn, chàng giáo đồ nghiền ngẫm lại nỗi lăng nhục mà mình đã phải chịu. Những nước mắt và lời cầu xin của Hêlen khích động trong lòng chàng hai tình cảm vui và buồn: vui nắm trong tay cuộc phục thù, đối tượng tối cao của nguyện vọng chàng, buồn vì những tình cảm thương người đối với cô gái khốn khổ. Song tính nhân đạo không thể thắng ý muốn dữ tợn trả hận.
- Hê len ạ, - chàng đáp, - nếu như những lời cầu xin của tôi - mà thú thực là tôi đã không biết tưới nước mắt và phết mật, như cô biết trình bày những lời cầu xin của cô - phải, nếu những lời cầu xin của tôi, cái đêm tôi chết rét trong sân nhà cô, đã làm xiêu lòng cô để cho tôi một chỗ ẩn nào thì bây giờ tôi sẽ dễ dàng thương xót lắng nghe những lời cầu xin của cô. Về danh dự, tôi thấy cô đắn đo hơn xưa kia đấy. Vì ở trên cao đó trần truồng là khó chịu cho cô đến thế, vậy cô hãy gửi những lời cầu van của cô đi cho cái người mà ngay cái đêm tôi nói với cô, cô đã không hổ thẹn đem cái thân trần truồng của mình trao tay người đó khi cô nghe thấy tôi đi lại trong sân nhà cô, đánh răng lập cập, giẫm chân trên tuyết. Hãy để cho hắn cứu giúp cô, đem quần áo đến cho cô, bắc thang cho cô xuống. Vậy cô hãy tìm cách trao việc âu yếm chăm lo danh dự cô cho người mà, đêm ấy, và nghìn đêm khác, cô đã không do dự phó thác thân mình. Làm sao cô không gọi hắn đến cứu cô? Về mặt đó, hắn chẳng là thành thạo hơn bất cứ ai ư? Cô là của hắn. Hắn phải giữ lấy hay cứu đỡ đối tượng nào nếu không là thân cô? Hãy kêu cầu hắn đi, hỡi con người ngu xuẩn! Hãy thử xem. Cái tình yêu cô đem cho hắn, cộng với sự tinh ranh của hai người, có đủ sức phá tan mạng lưới của sự ngờ nghệch của tôi, sự ngờ nghệch nọ mà, trong cơn điên cuồng ân ái, cô đã xin hắn đem bắc lên cân với lòng cô say đắm hắn! Bây giờ đây, cô không phải từ chối tôi những ân ái mà tôi từ chối, nhưng nếu tôi yêu cầu nó thì cô không thể từ chối với tôi được. Thôi đi! Đúng hơn cô hãy để dành những đêm của cô cho tình nhân cô, nếu sự tình cờ cho cô sống mà ra được khỏi nơi đây. Hãy cho những đêm ấy thuộc về hai người. Tôi có một trong những đêm ấy là quá đủ rồi. Tôi đã một lần bị lừa là đủ. Những lời của cô là do mưu trí xui cô nói cô cố gắng bằng những câu nịnh nọt, xin tôi gia ơn, cô gọi tôi là quý tộc và quân tử, nhưng trong thâm tâm, cô chỉ có một ý đồ được tâm hồn cao cả của tôi tha trừng phạt tội ác của cô. Những lời nịnh nọt của cô sẽ không che mắt tôi, và trí sáng suốt của tôi, như những hứa hẹn giả dối của cô đã một lần làm thế. Tôi tự cho là biết mình. Thời gian tôi ở Pari đã khiến cho tôi hiểu về chính mình ít hơn là chỉ một đêm của cô, đã cho tôi hiểu rõ về cô. Cho nên, dù tôi cố là hào hiệp, cô cũng chẳng phải là thứ người mà một đức độ như thế phải tỏ hiệu quả đối với họ. Đối với dã thú thuộc loại cô, sự trừng phạt cũng như sự trả thù không thể có mục đích nào khác hơn là cái chết. Tình thương mà cô van xin, người ta có thể nhượng bộ cho đàn ông được. Tôi không có những cánh của chim ưng, và tôi nhận ra ở cô không phải một con bồ câu mà như một con rắn độc, ý tôi quyết theo đuổi cô, như người ta săn đuổi kẻ thù truyền kiếp, bằng tất cả lòng căm ghét và tất cả sức lực của tôi. Còn có điều là thái độ tôi không thể đáng gọi là báo thù được, mà phải gọi là trừng phạt. Sự trị tội phải vượt quá sự xúc phạm, và hẳn là tôi sẽ còn xa mới đạt mức ấy. Nếu tôi phải trả thù vì sự nguy nan của cô đã làm cho tôi mắc phải thì cướp đoạt sự sống của cô, cũng như của trăm con đĩ khác kiểu cô sẽ chưa là đủ cho tôi. Tôi sẽ chỉ giết một con đàn bà rác rưởi, tội phạm và nanh ác. Mà thôi, quái gở! Hãy gạt sang bên cái mẩu bộ mặt kia, nó chỉ cần vài năm là nham nhở những nếp nhăn. Cô nghĩ cô trội hơn bất cứ đứa con ở dơ dáy khốn nạn nào ở cái gì? Cô hãy nên tự bảo rằng suýt nữa cô đã giết chết một người lương thiện - đó là danh hiệu cô vừa cho tôi - mà đời sống, chỉ trong một ngày thôi, có thể là có ích cho nhân loại hơn đời sống của một trăm nghìn kẻ như cô cho đến ngày tận thế. Cô nhạo báng những người nghĩa hiệp, cô nhạo báng các giáo đồ bằng sự giày vò cô bắt tôi chịu, tôi cho cô thấy làm như vậy thì tai hại ra sao. Cô sẽ học tập đừng sa vào sự điên dại như thế nữa, nếu có bao giờ cô thoát ra khỏi được. Nhưng cô hãy biết: nếu cô muốn xuống đến thế thì sao cô không lao mình xuống đất? Tự làm gẫy cổ mình, cô sẽ thoát khỏi sự bất hạnh mà cô đang chịu đựng. Đồng thời với sự giúp đỡ của Chúa, cô sẽ khiến tôi trở thành người sung sướng nhất trần đời. Tôi không muốn nói gì hơn với cô bây giờ nữa. Tôi đã biết cách đẩy cô trèo lên trên cao ấy. Về phần cô, cô hãy tìm cách mà xuống, cô đã rất biết phỉ báng tôi mà!
Trong khi chàng giáo đồ nói những lời ấy cô nàng khốn khổ không ngừng tuôn nước mắt. Thời gian trôi mặt trời cứ lên cao hơn trong cuộc chạy đua của nó. Trước sự im lặng của Rênhiê, cô lại nói:
- Người độc ác, nếu cái đêm đáng nguyền rủa đã là khổ cực cho ông đến thế, nếu ông coi lỗi của tôi là nặng đến nỗi sắc đẹp tuổi thanh xuân của tôi, và những nước mắt cay đắng của tôi, và sự tự hạ mình trong những lời cầu xin của tôi đều không thể khiến ông xiêu lòng cho đôi chút tình thương nào, thì mong rằng ít ra chỉ một hành động duy nhất của tôi có thể làm dịu sự khe khắt của tính nghiêm khắc của ông, mới đây tôi đã tâm sự với ông, tôi đã tiết lộ với ông những bí mật sâu kín của lôi, và có như thế ông mà có thể cho xây dựng được ý đồ làm cho tôi sờ mó thấy lỗi tôi to lớn ra sao. Không có thái độ thành thực tôi đã tỏ ra với ông thì ông sẽ có được công cụ nào để thi hành một cuộc trả thù, mà xem ra ông theo đuổi quyết liệt đến thế? Ông hãy từ bỏ tức giận của ông đi. Hãy tha thứ cho tôi. Nếu ông bằng lòng cho tôi xuống, tôi sẵn sàng cắt đứt hoàn toàn với tên xảo trá. Tôi sẽ chỉ lấy ông làm người tình và người chủ, mặc dù ông hình như khinh miệt rõ rệt một sắc đẹp mà ông coi là mỏng manh và vô vị. Dù sắc đẹp là đặc ân của tôi hay của những phụ nữ khác có như thế nào đi nữa, tôi không phải không biết, dẫu nó chẳng có công lao gì khác, rằng nó gây cho các chàng trai trẻ lòng ham muốn vui sướng và tình yêu. Nay ông không phải là một ông già. Mặc dù sự đối xử độc ác ông bắt tôi chịu, tôi không muốn tin rằng mình bị đầy đọa đến nỗi hiến cho ông cảnh tượng một cái chết ghê sợ. Phải chăng tôi phải vâng theo sự tuyệt vọng và lao mình xuống đất trước mắt ông, đôi mắt trước đây đã thấy tôi đầy duyên dáng, nếu, chí ít, bấy giờ ông đã chẳng phải là người giả dối như ông trở thành bây giờ! Vậy xin ông hãy thương tôi. Nhân danh Chúa, tôi van ông, ông hãy để cho mình mềm lòng! Mặt trời trở thành nóng bỏng quá. Nếu đêm qua tôi đã phải chịu một cái lạnh quá đáng, thì bây giờ cái nóng đang hành hạ tôi tệ hại.
Bắt Hêlen phải trao đổi lời lẽ với mình là một vui thú cho chàng giáo đồ.
- Hêlen ạ, sự tin cẩn cô đã tỏ ra với tôi chẳng có gì là một thiên hướng đối với tôi, cô chỉ nghĩ đến cách tìm lại người tình của cô mà thôi. Vậy cô chỉ xứng đáng với một hình phạt nghiêm ngặt nhất. Vả chăng cô đã lầm khi tưởng tượng rằng tôi chỉ có một cách duy nhất, không hơn, để đạt tới sự báo thù tôi đã mong muốn. Tôi có vô số cách, và che đậy dưới một tình yêu giả bộ, tôi giăng ra ngàn dây giật chung quanh những bước chân cô. Không có dịp cô đã hiến cho tôi thì tôi cũng chẳng cần chờ đợi cho lắm, để làm cho cô bắt buộc phải sẩy chân, và cô không thể không mắc bẫy mà sa vào một cuộc thử thách và một nỗi nhục tệ hại hơn sự bất hạnh của cô hiện tại. Nếu tôi đã dùng cách này, đó chẳng phải để làm dịu sự trừng phạt cô, nhưng là để được thỏa mãn mau hơn. Và, ngay cả khi không nắm được cách gì đi nữa, tôi vẫn còn lại cán bút của tôi. Tôi sẽ có thể cho lưu hành về sự nhơ nhuốc của cô qua bao nhiêu bài phỉ báng, viết thế nào cho khi biết nội dung của chúng, cô sẽ hàng ngày than vãn ngàn lần để tiếc là đã trót sinh ra đời. Những hiệu quả của lời văn là vô cùng đáng sợ hơn người ta tưởng, trước khi chính bản thân đã nếm mùi. Mong rằng cuộc báo thù tôi thi hành với cô sẽ kết thúc một cách may mắn như nó đã bắt đầu! Tôi cầu xin Chúa, cái ơn ấy, cũng thực như tôi thề trước Người rằng tôi có thể viết về cô những sự thật như thế nào, để cho, không những xấu hổ trước mặt người khác, và cả trước chính mình, cô có thể móc mắt cô ra cho khỏi nhìn thấy mình. Vậy cô đừng trách biển cả rằng một dòng suối nhỏ đã làm cho sóng của nó to lên. Tôi nhắc lại với cô, tôi không cần tình yêu hay những ân ái của cô. Khi tôi nghĩ đến tất cả nỗi đau hắn đã gây cho cô, con người ấy, bây giờ, đã trở thành thân thiết với tôi ngang với việc tôi đã có thể ghét hắn. Chà! các cô ương ngạnh, các cô phải lòng những trai trẻ, mà các cô thấy nước da tươi hơn, râu đen hơn. Hơn nữa, họ bảnh bao, họ biết nhảy và tranh giành. Song, cha anh họ cũng đã làm thế, vả lại còn thành thạo hơn về nhiều trò chơi mà những người khác còn tập sự. Nhưng các cô nghĩ, người trẻ biết kích thích ngựa của họ hơn, và đi những chặng đường dài hơn. Đồng ý, họ có huyết khí yêu đương hăng hơn, nhưng các bậc đàn anh, mạnh về kinh nghiệm của mình, biết rõ hơn những điểm nhạy cảm, và một món ăn ít mà ngon còn hơn một món phong phú mà vô vị. Trai trẻ có làm gì, một nước phóng nhanh quá làm ta mệt và kiệt sức, một dáng đi vừa phải không đưa ta đến quán trọ nhanh bằng, nhưng ít ra đưa ta tới đó khỏe khoắn và thư thái. Những con người ngu xuẩn, các cô không hiểu tất cả cái nguy mà lớp sơn bóng mỏng mảnh ấy che giấu. Vả chăng, không một thanh niên nhẹ dạ nào của các cô lại mãn nguyện với một người tình nương, y thèm muốn tất cả những đàn bà y trông thấy, và nghĩ tất cả là dành cho y, một tình yêu như thể thiếu kiên định, bây giờ cô là sự chứng minh và cái bằng chứng rõ rệt nhất của điều đó. Các thanh niên muốn những săn đón và vuốt ve. Không gì thích thú cho họ hơn là rêu rao khắp nơi số đào hoa của họ, và sự không thận trọng ấy đẩy nhiều đàn bà vào cánh tay các thầy tu, những nhân vật kín đáo hơn theo định nghĩa. Cô thấy không, tha hồ cho cô nói rằng ả người hầu của cô với chính tôi là những người duy nhất biết trò ma chuột của cô. Đó là một điều lầm lẫn và phán đoán của cô sai. Nói tóm lại, hàng xóm láng giềng của cô và của tình nhân cô chỉ bàn tán về cô mà thôi. Song, những cái tai cuối cùng nghe được một tiếng đồn như vậy, thường là tai của đương sự. Tôi sẽ nói thêm là các cô bị các tình nhân trẻ cướp bóc, trong khi những người tuổi chín chắn thì hào hiệp. Nhưng cô cứ hãy cứ trung thành với kẻ cô đã trao thân bởi một sự lựa chọn tồi tệ. Cô đã lừa gạt tôi! Cô hãy để cho tôi ở bên một người khác, vì tôi đã tìm được một người đàn bà cao hơn cô nhiều và đã hiểu tôi hơn cô. Vào lúc cô đi sang thế giới bên kia, cô có muốn rằng mắt tôi còn chắc chắn hơn lời nói này, bộc lộ cho cô thấy đáy lòng tôi không? Cô hãy mau mau lao mình vào khoảng không, và linh hồn cô, mà tôi nghĩ được những cánh tay của quỷ sứ tiếp nhận, sẽ nhìn thấy mắt tôi có hoảng sợ vì những nhào lộn của cô trong vực thẳm không trung, song cô có sẽ muốn cho tôi chừng ấy vui sướng chăng. Điều đó là đáng ngờ. Vậy nếu mặt trời bắt đầu làm chín người cô, cô hãy nhớ đến cái lạnh, mà cô đã bắt tôi phải chịu. Hòa hợp hai nhiệt độ ấy chắc chắn cô sẽ thấy mặt trời đỡ nóng hơn.
Thấy những lời lẽ của chàng giáo đồ để đi tới mục đích độc ác nào, Hêlen tuyệt vọng, lại than vãn:
- Vì không gì có thể lay chuyển tình thương của ông, ông hãy nghĩ đến người đàn bà khôn ngoan hơn tôi, mà ông khoe rằng ông được yêu. Nhân danh tình yêu của người ấy, ông hãy tha thứ cho tôi, ông hãy đem cho tôi quần áo của tôi, cho tôi mặc vào, và ông cho tôi xuống khỏi nơi đây.
Thế là chàng thanh niên cười phá lên, và thấy rằng giờ kinh thứ ba đã điểm từ lâu rồi:
- Ừ thì tôi không thể nói không được. Trong lời cầu xin của cô, cô đã biết nhắc nhở đến con người như vậy... Hãy chỉ cho tôi chỗ cô để quần áo, tôi sẽ đi tìm và tôi sẽ cho cô xuống từ trên cao ấy.
Tin là thực, cô nàng hơi vững tâm lại, và nói rõ mình đã để quần áo ở đâu. Chàng giáo đồ đi xa khỏi ngọn tháp, dặn người hầu không được vắng mặt, phải ở quanh quẩn nơi đây, và nếu có thể, ngăn cấm bất cứ ai vào chốn này. Rồi chàng trở về nhà bạn mình, ăn bữa trưa yên ổn nhất trần đời, và khi thấy cần, đánh một giấc ngủ trưa. Cô nàng ở bên trên tháp, kiếm một niềm an ủi nhỏ nhoi trong sự mong mỏi điên dại. Nhưng cô khổ sở quá đỗi và muốn ngồi. Cô nép mình vào phần tường còn cho một chút bóng râm. Chìm đắm vào những ý nghĩ chua xót nhất và chờ đợi. Những suy nghĩ của cô bị nước mắt cắt đoạn. Khi thì cô hy vọng, khi thì tuyệt vọng thấy chàng giáo đồ mang áo xống đến cho mình. Óc tưởng tượng của cô vẩn vơ từ ý muốn này sang ý muốn kia. Bị những thử thách và đêm trắng vừa qua đánh quỵ, cô ngủ thiếp đi.
Mặt trời đã lên đến đỉnh đầu. Những tia nắng rát chiếu thẳng xuống, quệt vào làn thịt mềm hở hang và yếu ớt, cái đầu không gì che đậy. Nắng nóng bỏng quá, nên tất cả những phần mình phơi ra không khí khô cháy đi và còn phủ hàng đống những vết nứt nẻ nhỏ nữa, nóng chín người đến nỗi đắm vào giấc ngủ, cô bắt buộc phải tỉnh dậy. Cảm giác cháy rát làm cô cựa quậy một chút. Vì sự vận động ấy, cô thấy như tất cả lớp da chín của mình nở tung và nứt ra, như một tấm da cừu khô, mà ta nghe kêu lắc rắc khi người ta căng nó. Tệ nữa, cô nhức đầu hết sức tưởng như người ta bổ vỡ nó, điều đó là tất nhiên. Trên tháp, đất đắp nóng đến nỗi chân cô, cũng như phần còn lại của thân cô không tìm được chỗ đặt yên. Không thể ở nguyên tại chỗ, cô vừa khóc vừa đi từ chỗ này sang chỗ nọ. Khổ đến tột độ là không có lấy một tí gió mát nào. Hàng đàn ruồi và ruồi trâu đốt cô ác đến tưởng như, mỗi lần, cô cảm thấy một cái châm cắm vào thịt mình. Cô luôn tay vung đập không khí quanh mình, và chỉ còn biết nguyền rủa bản thân, cuộc sống của chính mình, tình nhân mình và chàng giáo đồ. Cái nóng không tưởng tượng được ấy và những tia nắng, những ruồi và ruồi trâu, cái đói ác nghiệt hơn cái khát, cuối cùng trăm ngàn ý nghĩ tuyệt vọng, tất cả làm cho cô lo sợ, tất cả kích thích cô và xuyên vào người cô. Nhón gót chân lên, cô bắt đầu ngó xem quanh đây có ai không, và lòng đã quyết, rồi muốn ra sao thì ra, gọi người thứ nhất đi tới, xin người ấy cứu giúp. Song, số phận thù địch đã không cho cô khả năng ấy. Bị sức nóng bắt buộc, nông dân bỏ ruộng nương, sau đó không trở lại đấy nữa, hôm ấy họ bận đập lúa ở gần các trại. Do đó Hêlen chỉ nghe thấy tiếng ve kêu. Sông Amô khơi gợi cho cô thèm muốn dòng nước nó chảy, và nhìn con sông, không những không làm dịu cái khát, mà còn làm cho cái khát thêm dữ dội. Cô cũng trông thấy từng chỗ, những khu rừng nhỏ râm mát và nhà cửa, tất cả đều là những đối tượng mà sự thèm muốn không kém hành hạ cô. Mọi rủi ro đổ xuống đầu cô nàng bất hạnh. Trên đầu cô những tia nắng, dưới chân đất đắp nóng bỏng, hai bên sườn những mũi châm chích của ruồi trâu. Tất cả hùa nhau hành hạ cô. Đêm hôm trước làn da trắng của cô nổi lên trong bóng tối, bây giờ, người cô đỏ như một lá thiên thảo, và bị lốm đốm khắp chỗ những vết máu, cô sẽ bày ra cho bất cứ ai nhìn thấy mình, một cảnh tượng gớm ghiếc nhất trần đời. Cô cứ như thế, hoang mang, không hy vọng, đợi cái chết hơn sự biến gì khác.
Giờ kinh quá ngọ đã qua đi quá nửa. Chàng giáo đồ đã tỉnh dậy, nghĩ đến thiếu phụ. Chàng cho anh người hầu, bụng chưa ăn, về ăn, rồi lại đi về phía ngọn tháp, xem Hêlen ra sao. Cô nàng khốn khổ đã nghe tiếng Rênhiê. Rất yếu sức, và trong nỗi dằn vặt của lo sợ, cô đến chỗ lỗ hổng, ngồi xuống và, mắt ứa lệ, bắt đầu nói:
- Rênhiê, sự báo thù của ông là đầy đủ, tột bực và quá nữa. Nếu tôi đã làm cho ông cóng lạnh một đêm trong sân nhà tôi thì hôm nay ông đã nướng và thiêu tôi trên đỉnh tháp. Hơn nữa, tôi chết đói và chết khát. Vậy tôi van xin ông, chỉ nhân danh Chúa thôi, hãy lên đây. Vì tôi không có can đảm tự làm mình chết, xin chính ông hãy làm cái cử chỉ ấy, đó là ý muốn tha thiết nhất của tôi, trước hình phạt to lớn giáng xuống tôi. Và nếu ông từ chối tôi một cái ân như thế, chí ít xin ông cũng sai mang tới cho tôi một cốc nước, cho tôi làm ướt cuống họng. Người tôi bị khô đi quá sức tôi cảm thấy trong mình nóng rang, nên nước mắt tôi không đủ tưới nữa.
Qua giọng nói, chàng giáo đồ tin rằng Hêlen đã kiệt sức. Chàng cũng nhìn thấy một tí thân thể cô, bị cháy sém nắng, cảnh ấy cũng như những lời cầu xin của cô nàng gợi cho chàng một chút tình thương. Chàng chẳng vì thế mà không vặn lại:
- Đồ ác phụ, cô sẽ không chết vì tay tôi, mà vì tay cô, nếu cô muốn chết. Còn về nước có thể làm cho cô mát thì cô đã cho tôi bao nhiêu lửa để sưởi ấm thân tôi lạnh cóng, tôi sẽ hiến cô chừng ấy nước. Tôi chỉ tiếc một điều là khá chua cay, cái đầu mà trận lạnh đó đem lại buộc tôi phải chữa bằng phân bò hôi thối. Cái đau cô đã nhiễm bởi khí nóng chỉ có thể điều trị bằng cảm giác mát mẻ và thơm tho của nước hoa hồng. Và khi tôi suýt nữa mất cái mềm dẻo của những dây thần kinh và cuộc sống của tôi nữa, cuộc nhiễm nắng này sẽ khiến cô lột da, và cô sẽ giữ lại sắc đẹp của cô, y như con rắn đã lột xác.
- Than ôi! - cô nàng nói, - tôi cầu xin Chúa cho những kẻ thù của tôi một sắc đẹp có được bằng cái giá đó. Còn ông, tàn ác hơn bất cứ thú dữ nào khác, sao ông có thể quyết tâm bắt tôi chịu những cực hình như vây? Nếu tôi đã làm chết cả nhà ông trong những hình tội kinh khủng nhất thì tôi sẽ phải chờ đợi ở ông hay bất cứ ai những cách trả thù tệ hại thế nào nữa? Tôi có thể hỏi, nếu sự phản bội của một người đã làm chết tất cả dân cư của một đô thị, người ta sẽ có nghĩ ra, đối với y, tội hình nào tàn ác hơn tội hình ông bắt tôi chịu không, ông đem nướng tôi dưới nắng và cho ruồi nhặng ăn thịt tôi? Hơn nữa, ông từ chối tôi đến cả một cốc nước. Vậy mà những kẻ sát nhân mà tòa án đã xử tội chỉ có việc nói lên lời yêu cầu, người ta rót rượu vang đưa đầy cho họ, khi họ đi chịu tội hình. Nhưng tôi thấy ông vẫn kiên quyết một mực khăng khăng giữ tính ác, và những đau khổ của tôi không hề mảy may gây cho ông một tình cảm xúc động nào. Vậy tôi sửa soạn đón nhận cái chết vui lòng nhẫn nhục, để Chúa thương lấy linh hồn tôi, và tôi cầu van người đưa mắt công minh nhìn xuống những mưu mô tội lỗi của ông.
Hêlen không nói hơn, và lê mình ra đến giữa chỗ đất đắp không hy vọng tránh thoát những tia nắng nóng bỏng nữa, ngoài tất cả những khổ cực cô nàng phải chịu, không phải một lần, mà ngàn lần, cô tưởng chết khát. Cô không ngừng tuôn hàng nước mắt và than vãn cho sự bất hạnh của mình.
Tuy nhiên, buổi chiều đến, chàng giáo đồ cho là tấn hài kịch kéo dài thế là đủ. Chàng ra lệnh cho người hầu lấy quần áo của cô nàng và cuộn chúng vào áo choàng của cô, rồi chàng đến nhà cô, ở đấy chàng thấy ả người hầu buồn phiền và hoang mang, ngồi trên ngưỡng cửa.
- Chị kia, chàng nói, - chủ chị thế nào rồi?
- Thưa ông, tôi không biết. Tối qua tôi thấy hình như bà lên giường và sáng nay tôi đinh ninh rằng bà ở đấy, nhưng không, ngay cả ở nơi khác, tôi cũng chẳng thấy bà đâu cả. Tôi không biết bà đã ra sao. Ông đoán rõ tôi lo lắng thế nào. Nhưng, thưa ông, ông không cho tôi biết được gì về bà ư?
Và chàng giáo đồ đáp:
- Tôi đã coi cô là cùng một giuộc với và bà ấy, khi tôi nắm bà ấy trong tay ư? Đáng lẽ cô cũng phải chịu trừng phạt về lỗi của cô như tôi đã trừng phạt bà ấy về lỗi của bà. Nhưng cô cứ yên tâm. Cô sẽ không thoát khỏi tay tôi đâu và cô sẽ không bao giờ còn chế nhạo một người đàn ông mà không nhớ đến tôi.
Nói xong, chàng quay lại người hầu:
- Đưa những quần áo này cho cô ấy và bảo cô ấy, nếu muốn thì đi mà đi tìm chủ.
Người hầu vâng lời. Ả này cầm quần áo và nhận ra chúng. Nghe Rênhiê nói, ả rất sợ chàng sẽ giết ả, và khó giữ được cho khỏi kêu lên. Nhưng khi chàng giáo đồ bỏ đi, ả bỗng đột ngột khóc òa lên và vội vã đi về phía tháp với cái bọc.
Hôm ấy, không may cho cô nàng gái góa, một người cày ruộng của cô đã để lạc mất hai con lợn. Bác ta đi tìm khắp vùng và, ngay sau khi chàng giáo đồ ra đi được một lúc thì bác đến chỗ tháp. Bác nhìn khắp nơi xem có thấy lợn không, và nghe những tiếng rên rỉ thảm hại của con người bất hạnh. Bác trèo lên cao đến hết mức có thể và bắt đầu kêu to:
- Ớ này! Ai khóc ở trên ấy đấy?
Cô nàng nọ nhận ra tiếng nói người tá điền của mình, gọi tên bác và bảo:
- Bác đi tìm người hầu gái của tôi và cố tìm cách đưa nó lên đây với tôi.
Người tá điền nhận ra cô nàng:
- Ồ, thưa bà, ai đã đưa bà lên đến tận trên cao ấy? Chị người hầu của bà hôm nay đã cuống cuồng tìm bà. Nào ai ngờ bà lại ở trên này bao giờ?
Bác nhặt nhạnh gỗ của chiếc thang, xếp chúng lại tử tế, rồi với những dây bó củi, bắt đầu buộc những thanh ngang. Đúng lúc ấy, người hầu gái xuất hiện. Vào đến trong tháp rồi và không thể không gọi được, ả vỗ tay và réo to:
- Ớ bà chủ thân yêu ơi, bà ở đâu vậy?
Cô gái góa nghe thấy và cất cao hết giọng:
- Em quý của chị, chị ở trên cao này, em đừng khóc nữa, đem mau quần áo lên cho chị!
Ả người hầu nghe rõ giọng nói ấy và hầu như vững lòng hẳn lại. Ả leo bằng chiếc thang mà người tá điền đã sửa lại tươm tất. Bác giúp ả lên được chỗ đất đắp. Nhưng trông thấy bà chủ không còn ra người nữa, người ta có thể lầm coi thân thể bà là một thân cây bị đốt khô. Thấy bà lả đi tơi tả nằm trần truồng, ngay trên mặt đất, ả đưa móng tay lên cào sát mặt và bắt đầu khóc Hêlen như thể cô nàng đã chết.
- Nhân danh Chúa, - cô bảo ả thôi đừng gào lên nữa, giúp cô mặc quần áo. Cô cần biết rằng, trừ những người đã mang quần áo đến, và người tá điền có mặt đây, không ai biết chuyện cô ở nơi này. Ý nghĩ ấy khiến cô nàng vững dạ phần nào. Kêu cầu Chúa, cô xin những người của cô không nói cho ai hay biết việc này.
Người tá điền sau khi bày tỏ mãi lòng trung thành liền cõng Hêlen không thể đi được, và sau cùng, đặt được cô ra ngoài tháp không mắc mớ gì. Sau đó đến lượt người hầu gái xuống, nhưng do không cẩn thận, ả trượt chân ngã gẫy đùi. Ả đau đớn kêu rống lên như sư tử. Người tá điền đặt bà chủ lên đám cỏ, vào xem chị người hầu ra sao, thấy ả bị thương và cũng bế đặt ả trên cỏ bên bà chủ. Rủi ro ấy là sự hoàn tất mọi tai họa của Hêlen. Người đàn bà mà cô đã mừng rằng sẽ giúp đỡ cô có hiệu quả hơn ai hết, lại bị gẫy một chân! Cô lại bắt đầu khóc rất thảm thương, khiến người tá điền không sao an ủi cô được. Tôi nói gì? Chính bác ta cũng khóc.
Trong khi ấy, mặt trời đã xuống thấp. Không nên nấn ná lại nơi này khi màn đêm ập tới. Theo lệnh của người đàn bà bất hạnh, bác tá điền về nhà gọi hai em trai và vợ. Họ trở lại và có đem theo một tấm ván. Họ đặt ả người hầu lên ván và khiêng về túp nhà tranh. Còn về phần cô nàng gái góa, một ít nước mát và vài lời khuyến khích khiến cô hồi sức và vững dạ. Bác tá điền cõng cô về đến buồng mình. Vợ bác cho cô ăn xúp nấu bằng bánh mì, cởi áo xống cho cô, rồi đặt cô nằm. Họ quyết định đưa hai người đàn bà về Flôrăngx vào giữa ban đêm và cuộc vận chuyển ấy được thi hành.
Cô nàng Hêlen cơ mưu có thừa, bịa đặt một chuyện theo kiểu của cô, khác hẳn với sự thực. Cô khiến các anh chị em mình và tất cả mọi người tin rằng, những bùa ngải ma quỷ là nguyên nhân duy nhất của những tai nạn ấy. Trong khi ấy các thầy thuốc đến bên giường cô. Cố chịu tất cả những giày vò của lo sợ, vì lớp da ngoài của cô, nhiều lần, cứ dán vào vải trải giường. Cô được chữa khỏi bệnh sốt nặng và những đau đớn khác, trong khi đó, ả người hầu cũng được chữa lành chân. Vì những điều đó cô quên tình nhân của mình và, vả chăng, về sau thận trọng chừa đùa giỡn, cũng như chừa thói nhăng nhít. Về phần mình, nghe tin ả người hầu đã bị gẫy đùi, chàng giáo đồ cho rằng báo thù thế là đã đủ. Lòng vui sướng, chàng thỏa mãn về kết cục và giữ im lặng.
Đối với cô Hêlen điên dại ấy, đó là kết quả của một trò đùa tệ hại. Cô nàng tưởng rằng, người ta có thể nhạo báng các giáo đồ như nhạo báng bất cứ ai. Cô không biết rằng, phần đông trong bọn họ - tôi không nói tất cả - biết con quỷ giấu đuôi nó ở đâu. Vậy thưa các bà, các bà chớ nên đùa cợt, nhất là với các giáo đồ.