Người thứ hai Eddie gặp trên thiên đường.

Eddie cảm thấy đôi chân mình chạm đất. Bầu trời lại thay đổi từ xanh thẫm sang xám tro và bây giờ Eddie bị các cây ngã đổ và đá đen vỡ vụn vây quanh. Ông nắn bóp các cánh tay, vai, đùi và bắp chân. Ông cảm thấy mạnh hơn trước, nhưng khi ông cố sờ vào các ngón chân mình, ông không còn có thể làm được như vậy. Không còn sự mềm dẻo nữa. Không còn cái cảm giác mềm dẻo như cao su của thời trai trẻ. Mọi cơ bắp của ông kéo căng như dây đàn dương cầm.

Ông rảo mắt quanh địa hình vô tri vô giác. Trên một ngọn đồi gần bên chỏng chơ một chiếc xe ngựa bị gãy bể và những khúc xương mục của động vật. Eddie cảm thấy gió nóng ập vào mặt mình. Bầu trời nổ bùng thành màu vàng nóng hừng hực.

Và một lần nữa, Eddie chạy.

Bây giờ ông chạy theo kiểu khác, bằng những bước đều đặn cứng rắn của một người lính. Ông nghe thấy tiếng sấm - hoặc tiếng gì đó như sấm, những tiếng súng nổ hoặc những tiếng bom nổ - và theo bản năng ông té xuống đất, nằm úp và trườn người bằng các cẳng tay. Bầu trời đột nhiên bùng mở ra và đổ mưa xối xả, một trận mưa như trút nước nâu nâu sền sệt. Eddie cúi đầu thấp xuống và trườn tới trong bùn, phun đi nước dơ bẩn tụ quanh môi ông.

Cuối cùng ông cảm thấy đầu ông chạm nhẹ phải cái gì đó rắn chắc. Ông ngước lên thấy một khẩu súng trường bị vùi vào đất, với một cái mũ sắt tựa vào đầu súng và mấy tấm thẻ bài máng vào báng súng. Nhấp nháy ánh mắt qua làn mưa, ông sờ tay đụng phải các tấm thẻ bài, rồi bò vội về phía sau tới một thành lũy toàn những dây leo bám vào một cây đa rất to. Ông co đầu gối khép người lại. Ông cố hít một hơi thở. Nỗi sợ hãi đã xâm lấn ông, ngay cả ở thiên đường.

Tên trên các tấm thẻ bài là tên của ông.

♣ ♣ ♣

Những thanh niên đi vào cuộc chiến. Đôi khi vì họ buộc phải đi, đôi khi vì họ muốn đi. Họ luôn luôn cảm thấy mình phải sống như vậy. Điều này phát sinh từ những câu chuyện đời chồng chất những nỗi buồn, qua hàng thế kỷ, được coi là dũng cảm khi cầm súng và bị coi là hèn nhát nếu buông súng.

Khi đất nước của ông lâm vào cảnh chiến tranh, một buổi sáng trời mưa Eddie thức dậy, cạo râu, chải đầu và đi đăng lính. Những người khác đang chiến đấu. Ông cũng sẽ như vậy.

Mẹ ông không muốn ông đi. Khi được biết tin ấy, cha ông mồi thuốc và từ từ nhả khói thuốc.

Cha Eddie chỉ hỏi có mỗi một câu là “Khi nào?”

Vì Eddie chưa bao giờ bắn súng trường thật, nên ông bắt đầu tập bắn ở khu vui chơi tại Ruby Pier. Bạn phải trả một xu và khi chiếc máy ấy kêu o o, thì bạn siết cò bắn những viên đạn nhỏ bằng kim loại vào những hình thú rừng, một con hổ hoặc một con hươu cao cổ. Mỗi buổi chiều Eddie đều đi tập sau khi điều khiển tàu lượn tại đường ray Li’l Folks Miniature. Ruby Pier đã bổ sung thêm một số phương tiện giải trí mới, nhỏ gọn hơn, vì các đường tàu lượn sau cuộc khủng hoảng tài chính đã trở nên quá xa xỉ. Đường ray Miniature phù hợp với tình hình đó khá nhiều, các toa xe không cao hơn đùi của người lớn.

Trước khi đăng lính, Eddie đã làm việc để dành tiền học kỹ thuật. Đó là mục tiêu của ông - ông muốn xây dựng được một công trình gì đó, dù cho Joe, anh ông, vẫn nói, “Thử coi, tao thách đấy, Eddie, mày chưa đủ thông minh để làm được điều đó”.

Nhưng khi chiến tranh bắt đầu, công việc ở cầu tàu không còn nhiều nữa. Phần đông những khách hàng của Eddie bây giờ là phụ nữ đơn độc với con cái, cha của chúng đã đi chiến đấu. Đôi khi trẻ con yêu cầu Eddie nâng chúng lên khỏi đầu ông và khi Eddie đồng ý làm theo, ông thấy những nụ cười buồn bã của các bà mẹ: Ông đoán là cái nâng lên ấy thích hợp, nhưng đôi cánh tay ấy không thích hợp. Chẳng bao lâu, Eddie hiểu ra được điều đó, ông sẽ gia nhập vào những người lính viễn chinh, cuộc sống với công việc bôi mỡ đường ray của ông và điều khiển thắng tàu lượn sẽ chấm dứt. Chiến tranh là tiếng gọi tuổi thành niên của ông. Có lẽ cũng có người nào đó sẽ nhớ nhung ông.

Vào một trong những buổi tối cuối cùng đó, Eddie khom mình trên khẩu súng trường ở khu vui chơi, nín thở bóp cò. Bùm! Bùm!Ông cố tưởng tượng bắn như thật vào quân thù. Bùm! Liệu họ có kêu lên khi ông bắn họ không - bùm! - hoặc liệu họ có gục xuống, như những con hổ hoặc hươu cao cổ không?

Bùm! bùm!

“Chàng trai, có phải bạn tập giết người không?”

Mickey Shea đang đứng đàng sau Eddie. Mái tóc của ông ta có màu kem vani Pháp, đẵm mồ hôi, và mặt ông đỏ bừng bất cứ khi nào ông uống rượu. Eddie nhún vai và quay lại bắn súng. Bùm! Bắn trúng một phát nữa. Bùm! Lại phát nữa.

Mickey lẩm bẩm, “Ừ hứ”.

Eddie ước chi Mickey đi khỏi và để cho ông nhắm bắn. Ông có thể cảm thấy một ông già say rượu phía sau mình. Ông có thể nghe thấy hơi thở mệt nhọc của mình, tiếng xì xì ở mũi ông, giống như lốp xe đạp phồng lên khi được bơm bằng một cái bơm.

Eddie tiếp tục bắn. Thình lình, ông cảm thấy một cái nhéo đau ở trên vai.

Giọng của Mickey làu bàu, “Chú bé, nghe tôi. Chiến tranh không phải là trò chơi. Nếu đạn được làm ra để bắn, thì anh phải bắn nó, anh nghe rõ chứ? Chẳng tội lỗi gì. Cũng đừng do dự. Anh bắn và bắn, anh không cần phải nghĩ anh đang bắn ai hoặc đang giết ai hoặc tại sao mình bắn, anh có nghe thấy tôi nói không? Anh muốn trở lại gia đình, anh cứ việc bắn, anh không cần phải suy nghĩ”.

Ông siết cò thậm chí còn mạnh hơn.

“Chính suy nghĩ sẽ khiến cho anh bị giết”.

Eddie quay lại nhìn chằm chằm vào Mickey. Mickey tát mạnh vào má ông và theo bản năng Eddie đưa nắm đấm của mình lên trả miếng. Nhưng Mickey kêu cái ự và loạng choạng lùi lại. Rồi ông ta nhìn Eddie như thể sắp khóc. Khẩu súng máy ngưng kêu o o. Đồng xu của Eddie đã hết thời gian chơi.

Những thanh niên đi vào chiến trận, đôi khi vì họ buộc phải đi, đôi khi vì họ muốn đi. Một vài ngày sau, Eddie khăn gói lên đường bỏ lại cầu tàu phía sau.

♣ ♣ ♣

Cơn mưa đã dứt. Eddie, đẫm nước và run lẩy bẩy dưới cây đa ấy, trút ra một hơi thở dài nặng nề. Ông vén dây leo và nhìn thấy khẩu súng trường và cái mũ sắt vẫn còn bị vùi trong đất. Ông nhớ được tại sao những người lính làm điều này: Nó đánh dấu một nấm mồ nơi chôn vùi xác chết của họ.

Ông bò bằng đầu gối ra ngoài. Ra khỏi một khoảng xa, bên dưới một luống đất nhỏ là tàn dư của một ngôi làng đã bị ném bom và biến thành hoang tàn đổ nát. Trong một khoảnh khắc Eddie nhìn chằm chặp, miệng của ông hơi há ra, mắt của ông đưa cảnh vật gần lại hơn. Rồi ngực của ông thắt lại như một người vừa nhận được tin buồn thê thảm. Nơi đây. Ông quen biết nó. Nó đã ám ảnh vào những giấc mơ của ông.

Một giọng nói bất ngờ, “Bệnh đậu mùa”.

Eddie lảo đảo.

“Đậu mùa. Thương hàn. Uốn ván. Sốt vàng da”.

Nó xuất phát từ bên trên, nơi nào đó ở cái cây ấy.

“Tôi không bao giờ biết được sốt vàng da như thế nào. Quái thật. Tôi chẳng bao giờ gặp ai bị bệnh đó”.

Giọng nói ấy đanh thép pha chút giọng miền nam lè nhè và khàn khàn, như một người đã gào thét hàng giờ.

“Tôi đã được chích ngừa đầy đủ các bệnh đó và dù khỏe như một con ngựa, tôi đã chết ở đây”.

Cây ấy lay động. Một trái nhỏ nào đó đã rớt xuống trước mặt Eddie.

Giọng ấy nói, “Anh muốn chúng là những trái táo như thế nào?

Eddie đứng lên và hắng giọng.

Ông nói, “Hãy ra đây!”.

Giọng ấy nói, “Đến đây”.

Và Eddie đã ở trên cây, gần ngọn, cao như một tòa nhà văn phòng. Các chân của ông giạng ra trên một cành cây to và trái đất ở bên dưới dường như trũng sâu. Xuyên qua các cành nhỏ hơn và những lá vả dày, Eddie có thể nhận ra hình bóng mờ ảo của một người lính mệt nhọc đang ngồi tựa lưng vào thân cây. Mặt của anh ta dính đầy chất màu đen. Đôi mắt của anh ta sáng rực như những bóng đèn tròn nhỏ xíu.

Eddie nuốt nước bọt khó khăn.

Ông thì thào, “Đại úy? Phải anh đó không?”

♣ ♣ ♣

Họ phục vụ trong quân đội cùng với nhau. Người đại úy ấy là sĩ quan chỉ huy của Eddie. Họ chiến đấu ở Philippines và họ đã chia tay nhau ở Philippines, và Eddie chưa bao giờ gặp lại anh ta. Ông đã nghe tin anh ta chết ở một mặt trận.

Làn khói thuốc xuất hiện.

“Họ giải thích cho anh những phép tắc về người lính chứ?”

Eddie nhìn xuống. Ông thấy trái đất ở xa tít bên dưới, song ông biết mình không thể rớt xuống được.

Ông nói, “Tôi đã chết”.

“Anh biết điều đó khá đúng”.

“Và ông đã chết”.

“Anh cũng biết rất đúng”.

“Và ông là... người thứ hai của tôi?”

Viên đại úy giơ điếu thuốc lên. Ông mỉm cười như thể nói, “Anh có thể tin rằng mình được hút thuốc ở đây không?” Rồi anh ta rít một hơi dài và thổi ra một đám khói trắng nhỏ.

“Betcha đã không mong đợi tôi sao?”

♣ ♣ ♣

Eddie học được nhiều thứ trong thời kỳ chiến tranh. Ông đã học ngồi lên nóc xe tăng. Ông biết cạo râu bằng nước lạnh trong mũ sắt của mình. Ông biết thận trọng khi bắn từ một hố cá nhân để ông không bắn phải cây và gây thương tích cho mình do miểng đạn lạc hướng.

Ông học hút thuốc. Ông học bước đều. Ông học vượt qua cầu dây thừng khi cùng một lúc mang tất cả áo bành tô, điện đài, súng cac-bin, mặt nạ chống hơi độc, càng ba chân cho súng máy, ba lô và một vài dây đạn trên vai. Ông học cách uống loại cà phê dở nhất mà ông đã từng uống.

Ông học một vài từ tiếng nước ngoài. Ông học kêu lớn ở khoảng cách thật xa. Ông học cách reo hò điên dại của người lính sống sót trở về trong trận chiến thứ nhất, khi những người lính phát vào nhau và mỉm cười như thể chiến tranh đã chấm dứt - Bây giờ chúng ta có thể về nhà! - và ông học được sự chán nản tột cùng của người lính trong trận chiến thứ hai, khi ông biết được cuộc chiến không dừng lại ở một trận đánh, sẽ còn hết trận này đến trận khác sau đó.

Ông học huýt sáo. Ông học ngủ trên đất đá. Ông biết là bị ghẻ ngứa do những con cái ghẻ nhỏ xíu ăn luồng dưới đáy da, nhất là khi ta mặc cùng một bộ quần áo dơ dáy đến cả tuần. Ông biết xương người trông thật trắng khi chúng lòi ra khỏi da.

Ông biết cầu nguyện nhanh. Ông biết cái túi nào để giữ thư của gia đình mình và của Marguerite để phòng trường hợp đồng đội của ông phát hiện ra ông bị chết. Ông biết là đôi khi đang ngồi bên một chiến hữu trong giao thông hào, thì thầm về cơn đói của mình, và ngay sau đấy có một tiếng hô nhỏ xông lên và người chiến hữu ấy gục xuống, cơn đói không còn là vấn đề nữa.

Ông biết khi một năm biến thành hai năm và hai năm biến thành ba năm thì ngay cả những người lính vạm vỡ tráng kiện cũng phải ói ra giày của họ khi máy bay vận tải sắp đổ họ xuống và thậm chí các sĩ quan cũng phải ú ớ nói mơ trong giấc ngủ vào đêm trước trận chiến.

Ông học cách bắt một tù nhân, mặc dù ông chưa bao giờ biết một tù nhân ra sao. Thế rồi một đêm, trên một hòn đảo của Philippines, nhóm của ông rơi vào tầm bắn của hỏa lực mạnh và họ chạy tán loạn để nấp khi bầu trời được hỏa châu chiếu sáng, Eddie nghe thấy một trong những đồng đội của ông lao xuống hào, khóc như một đứa trẻ và ông la anh ta, “Im đi, nghe chưa!” và ông nhận ra là người lính ấy đang khóc vì có một tên địch đang đứng ở trên dí súng vào đầu anh ta, còn Eddie cảm thấy cái gì đó lành lạnh ở cổ ông và cũng có một tên địch ở đàng sau ông.

♣ ♣ ♣

Viên đại úy dụi điếu thuốc của anh ta. Anh ta nhiều tuổi hơn những người lính trong toán của Eddie, là một người theo binh nghiệp suốt đời với dáng điệu nghênh ngang cao ngạo và một cái cằm lồi đã tạo cho anh ta trông giống như một diễn viên điện ảnh thời đại. Hầu hết lính đều thích anh ta, mặc dù anh ta nóng tính và có thói quen la hét ngay vào mặt bạn, vì vậy bạn có thể nhìn thấy hàm răng ám thuốc màu vàng. Tuy thế, viên đại úy này luôn luôn hứa là anh ta sẽ “không bỏ rơi một ai” dù cho điều gì xảy ra và những người lính có được niềm an ủi từ đó.

Vẫn còn sững sờ, Eddie nói, “Đại úy...”.

“Được”.

“Thưa thủ trưởng”.

“Không cần như thế. Nhưng rất phải phép”.

“Chính là... anh coi...”.

“Giống như lần cuối anh thấy tôi?” Anh ta nhe răng cười rồi nhổ nước bọt vào cành cây. Anh ta thấy Eddie tỏ vẻ bối rối. “Anh không sao. Không có lý do gì phải nói ra ở đây. Anh cũng chẳng bị bệnh. Hơi thở của anh lúc nào cũng đều hòa. Và thức ăn thật ngon”.

Đồ ăn? Eddie đã không ăn một chút nào đồ ăn này. “Đại úy, xem, có cái gì lầm lẫn. Tôi vẫn không biết tại sao tôi ở đây. Tôi có cuộc sống vô dụng, thấy không? Tôi làm công việc bảo trì. Tôi sống nhiều năm trong cùng một căn hộ. Tôi lo bảo dưỡng đường tàu lượn, vòng đu quay Ferris, các phi thuyền nhỏ bé buồn tẻ. Chẳng có gì đáng tự hào. Tôi gần giống như bị trôi dạt. Cái tôi đang nói là...”.

Eddie nuốt nước bọt. “Tôi đang làm gì ở đây?”

Viên đại úy nhìn ông bằng đôi mắt ánh lên sự giận dữ và Eddie dằn lại được câu hỏi khác mà bây giờ ông thắc mắc về người đàn ông da xanh là: Có phải người ấy cũng đã giết viên đại úy không?

Viên đại úy xoa cằm rồi nói, “Anh biết, tôi đang thắc mắc về những người lính từ đơn vị của chúng ta - Có phải họ vẫn còn liên lạc không? Willingham? Morton? Smitty? Anh có bao giờ gặp lại những anh chàng đó chưa?”

Eddie nhớ những cái tên này. Sự thực là họ đã không còn liên lạc nữa. Chiến tranh có thể cuốn hút những người lính như một thỏi nam châm, nhưng như một thỏi nam châm nó cũng có thể đẩy họ đi. Những gì họ thấy, những gì họ đã làm. Đôi khi họ chỉ muốn quên đi.

Ông nhún vai, “Thưa thủ trưởng, thực ra mà nói tất cả chúng tôi hầu như đã không hoàn thành nhiệm vụ. Xin lỗi”.

Viên đại úy gật đầu như thể anh ta cũng mong như thế.

“Còn anh? Anh đã trở về công viên giải trí, nơi tất cả chúng ta đều hứa đi tới đấy nếu chúng ta còn sống sót? Những tàu lượn miễn phí cho tất cả những người lính? Mỗi anh chàng hai cô gái ở Tunnel of Love? Phải chăng đó là điều anh nói không?”

Eddie suýt phải cười. Đó là điều mà anh ta nói. Điều mà tất cả họ đều nói. Nhưng khi chiến tranh kết thúc, chẳng ai đến đó.

Eddie nói, “Ừ, tôi đã trở về”.

“Còn?”

“Còn... tôi không bao giờ rời bỏ nơi ấy. Tôi cố gắng. Tôi có kế hoạch... Nhưng cái chân chết tiệt này. Tôi không biết. Chẳng đi đến đâu”.

Eddie nhún vai. Viên đại úy quan sát mặt ông. Đôi mắt ông hẹp. Giọng nói ông trầm.

Anh ta hỏi, “Anh vẫn còn đùa cho vui?”

♣ ♣ ♣

Đi!... Đi mày!... Đi mày!

Quân địch la lớn và thọc lưỡi lê vào họ. Eddie, Smitty, Morton, Rabozzo và viên đại úy dồn lại trên một ngọn đồi dốc. Eddie thấy một cái bóng chạy qua các hàng cây, rồi té xuống theo tiếng đạn nổ.

Ông cố hình dung ra hình ảnh ấy khi họ bước vào trong bóng tối - các lán trại, các con đường, bất cứ cái gì mà ông có thể nhận ra được - biết được những thông tin như thế sẽ rất cần để trốn thoát. Một chiếc máy bay gầm lên ở xa xa, Eddie choáng ngập một nỗi chán chường thất vọng. Sự đau đớn ghê gớm bên trong của những người lính bị bắt, cái khoảng cách không xa giữa sự tự do và tình trạng bị giam giữ. Nếu Eddie có thể nhảy ngay lên tóm lấy cánh của chiếc máy bay đó, thì ông có thể bay đi khỏi cái sai lầm này.

Nhưng thực tế, ông và những người khác bị buộc ở cổ tay và ở mắt cá chân. Họ bị đẩy vào bên trong các lán bằng tre. Các lán trại này được dựng thành nhà sàn trên đất bùn và họ vẫn phải ở đó trong nhiều ngày, nhiều tuần, nhiều tháng, buộc phải ngủ trong các túi vải bao bì nhồi rơm. Một chỗ quây nhỏ bằng đất sét để làm nhà vệ sinh. Vào ban đêm, những tên lính gác bò dưới lán trại và rình nghe họ nói chuyện. Thời gian cứ trôi qua và họ nói ngày càng ít đi.

Họ trở nên ốm yếu. Xương sườn của họ nhô ra - ngay cả Rabozzo, khi đăng lính còn là một thằng bé mập chắc nịch. Đồ ăn của họ gồm cơm nắm với muối, có ngày có được nước luộc thịt hơi nâu nâu với cỏ nổi lềnh bềnh bên trên. Một tối, Eddie gắp vội một con ong bắp cày bị chết ra khỏi tô, con ong đã rụng hết cánh. Những người khác đã phải ngừng không ăn.

♣ ♣ ♣

Dường như những người bắt giam họ không biết chắc phải xử họ như thế nào. Vào các buổi chiều, họ vào và mang theo lưỡi lê, chỉ trỏ lưỡi lê vào mũi những người Mỹ ấy, la to bằng tiếng của họ, rồi chờ câu trả lời. Điều đó chẳng bao giờ tạo ra được ý nghĩa gì.

Chỉ còn bốn người trong số họ, đúng như Eddie có thể tiết lộ, và viên đại úy đã đoán họ cũng đã trôi giạt từ một đơn vị lớn, chuyện này thường xảy ra trong chiến tranh và họ đang từng ngày bắt liên lạc với nhau. Các khuôn mặt của họ hốc hác, xương xẩu và tóc đen búi tó. Một người trông còn quá trẻ chưa phải ở tuổi đi lính. Một người khác có hàm răng quặp vào mà Eddie đã từng thấy. Viên đại úy gọi họ là tên điên Một, điên Hai, điên Ba và điên Bốn.

Anh ta nói, “Chúng tôi không muốn biết tên họ và chúng tôi cũng không muốn họ biết tên chúng tôi”.

Người lính phải thích nghi với chuyện bị bắt bớ, một số người thích nghi tốt hơn những người khác. Morton, gầy nhom, một thanh niên hay nói ở Chicago, bất cứ lúc nào cũng bồn chồn khi anh ta nghe thấy tiếng động ở bên ngoài, xoa cằm và nói lẩm bẩm, “Ô, quái quỷ, ồ quái quỷ...” cho tới khi những người khác bảo anh ta im đi. Smitty, con trai của một lính cứu hỏa ở Brooklyn, hầu như lúc nào cũng im lặng, nhưng anh ta dường như thường nuốt cái gì đó, trái hầu của anh ta nhô lên nhô xuống; sau này Eddie biết được là anh ta đang nhai tóp tép bằng lưỡi. Rabozzo, một thanh niên có mái tóc hoe hoe đỏ quê ở Portland, Oregon, ban ngày anh luôn có nét mặt cứng cỏi, nhưng vào ban đêm anh ta thường thức giấc la lên, “Không phải tôi! Không phải tôi!”

Eddie hầu như rất tức tối. Ông nắm chặt tay và đấm vào lòng bàn tay của mình hàng mấy giờ liền, các khớp đốt ngón nhô ra, giống như ông là một cầu thủ bóng chày bồn chồn lo lắng vào thời trai trẻ. Vào ban đêm, ông mơ mình đã trở về, tại cầu tàu, trên vòng quay ngựa gỗ Derby Horse, nơi năm khách đến chơi chạy đua thành các vòng tròn cho tới khi chuông reo chấm dứt. Ông đang đua với các bạn thân của mình hoặc anh của ông hay Marguerite. Nhưng sau đó giấc mơ ấy đổi hướng và bốn kẻ điên kia đang ở trên những chú ngựa con bên cạnh, huých vào ông cười nhạo.

Những năm tháng ở cầu tàu - chờ chuyến tàu lượn kết thúc, chờ những đợt sóng lùi xa bờ, chờ cha ông nói chuyện với ông - đã rèn luyện Eddie nghệ thuật kiên nhẫn. Nhưng ông muốn thoát ra và muốn trả đũa lại. Ông nghiến hàm răng, vỗ vào lòng tay của mình và nghĩ về tất cả các lần đánh nhau ông đã có mặt trước đây ở hàng xóm ngày xưa, cái lần mà ông đã phải đưa hai thằng bé tới bệnh viện vì ông đánh chúng bằng cái nắp thùng rác. Ông hình dung những gì ông đã làm đối với những người lính canh trại giam nếu họ không có súng.

Rồi một buổi sáng, những tù nhân bị đánh thức dậy bởi tiếng la hét và những lưỡi lê sáng lóe lên và bốn tên điên đã bắt họ trói lại và dẫn xuống hầm. Không có đèn. Mặt đất lạnh lẽo. Ở đấy có những cái cuốc chim, xẻng và các xô bằng kim loại.

Morton nói, “Mắc dịch cái mỏ than”.

♣ ♣ ♣

Từ ngày đó trở đi, Eddie và những người khác bị buộc phải đào lấy than trên vách để tiếp viện cho cuộc chiến của phe địch. Một người đào bằng xẻng, một số đập vụn ra, một số mang đá miếng chất thành hình tam giác để chống trần hầm. Còn có những tù nhân khác ở đó cũng là những người nước ngoài không biết tiếng Anh và nhìn Eddie bằng đôi mắt lõm sâu. Bị cấm không được nói chuyện. Cứ vài giờ được cho một chén nước. Vào cuối ngày, mặt của các tù nhân bẩn thỉu không sao tưởng nổi, cổ và vai của họ rũ xuống run lẩy bẩy.

Trong một vài tháng đầu ở tình trạng giam cầm này, Eddie ngủ với tấm hình của Marguerite trong cái mũ sắt để tựa vào trước ngực. Ông không còn cầu nguyện nhiều, ông chỉ đặt ra những lời cầu nguyện tương tự như nhau mà ông đếm từng tối một là, “Lạy Chúa, con sẽ cho Chúa sáu ngày này nếu Chúa cho con sáu ngày ở với cô ấy... Con sẽ cho Chúa chín ngày này nếu con có được chín ngày ở với cô ấy... Con sẽ cho Chúa mười sáu ngày này nếu con có được mười sáu ngày ở với cô ấy...”.

Thế rồi vào tháng thứ tư, một điều gì đó xảy ra. Rabozzo đã bị nổi mẩn da trông ghê gớm và bị tiêu chảy nặng. Anh ta không ăn được thứ gì. Vào ban đêm, anh ta toát mồ hôi ra quần áo dơ bẩn cho tới khi ướt đẫm. Anh ta làm cho mình bị vấy bẩn hết. Không còn quần áo nào sạch để anh ta mặc nữa vì vậy phải ngủ trần truồng trên vải bao bố và viên đại úy phủ bao bố lên người anh ta giống như một tấm đắp.

Ngày hôm sau, xuống hầm mỏ, Rabozzo đứng trần trụi. Bốn tên điên ấy chẳng tỏ ra thương xót. Khi anh ta làm chậm chúng thọc gậy vào anh ta bắt anh ta tiếp tục cào than đá.

Eddie lẩm bẩm, “Để mặc nó”.

Tên điên Hai, tên hung ác nhất trong những tên canh tù, đập Eddie một chuôi dao găm. Ông té xuống, cú đánh đau lan rộng giữa các bả xương vai. Rabozzo cào thêm được một ít than, rồi gục xuống. Tên điên Hai hét lên bắt anh ta đứng dậy.

Chống hai bàn chân, Eddie la lên, “Nó bị bệnh!”

Tên điên Hai lại đập ông lần nữa.

Morton thì thầm, “Eddie, im đi cho yên”.

Tên điên Hai cúi xuống Rabozzo. Hắn kéo mí mắt của anh ta lên. Rabozzo rên rỉ. Tên điên Hai đưa ra một nụ cười hết cỡ và thủ thỉ như thể dỗ em bé. Hắn ta nói tiếp, “Ờ ha” rồi cười. Hắn vừa cười vừa để ý tất cả họ, hắn đưa mắt nhìn họ để biết chắc họ đang nhìn hắn. Sau đó hắn rút súng ngắn dí vào tai Rabozzo, rồi bắn vào đầu anh ta.

Eddie cảm thấy thể xác của ông bị xé ra làm hai. Hai mắt của ông mờ đi và não trở thành tê liệt. Tiếng vang dội của phát súng âm ỉ trong hầm mỏ khi mặt của Rabozzo đẫm trong vũng máu loang. Morton đưa tay che miệng. Viên đại úy cúi nhìn xuống. Không ai nhúc nhích.

Tên điên Hai nhìn trừng trừng Eddie và đạp vào bàn chân của ông. Hắn la tên điên Ba và Bốn cái gì đó khiến cả hai tên dường như đều sững sờ như những tù nhân. Một lúc, tên điên Ba lắc đầu và lẩm bẩm như thể đang cầu kinh, các mí mắt của hắn trĩu xuống và hai môi mấp máy liên hồi. Nhưng tên điên Hai vẫy khẩu súng, hét lên lần nữa, tên điên Ba và Bốn từ từ cầm chân của Rabozzo nâng lên, rồi kéo lê theo sàn hầm mỏ để lại một vệt dài máu tươi, trong bóng tối trông như vết dầu đổ. Chúng bỏ xác anh ta tựa vào vách hầm bên cái cuốc chim.

Sau đó, Eddie thôi cầu nguyện. Ông không còn tính ngày tháng nữa. Ông và viên đại úy chỉ còn bàn với nhau con đường trốn thoát trước khi tất cả họ đều phải chịu chung số phận tương tự như thế. Viên đại úy hiểu được sự nỗ lực cho chiến tranh của kẻ địch đang hồi tuyệt vọng, đó là lý do tại sao chúng cần mọi tù nhân dở sống dở chết phải cào lấy than. Mỗi ngày trong hầm mỏ càng lúc càng ít người hơn. Vào ban đêm, Eddie nghe thấy tiếng bom nổ; dường như tiếng bom mỗi lúc càng gần hơn. Nếu tình hình trở nên quá tồi tệ, thì viên đại úy hiểu ra những tên bắt họ sẽ phải tìm đường thoát thân, phá hủy mọi thứ. Ông ta đã thấy những đường giao thông hào được đào bên ngoài các lán của tù nhân và các thùng dầu lớn dựng ở ngọn đồi dốc.

Viên đại úy nói thì thầm, “Dầu để đốt phi tang, chúng đang đào mồ cho chúng ta”.

♣ ♣ ♣

Ba tuần sau, dưới bầu trời với ánh trăng mờ mịt, tên điên Ba ở bên trong lán trại đang đứng gác. Hắn nắm hai hòn đá lớn, có kích thước gần bằng cục gạch, trong nỗi buồn tẻ hắn cố chơi trò tung hứng. Hắn cứ để chúng rơi xuống mãi, nhặt chúng lên, tung đá lên cao rồi lại để chúng rơi xuống. Eddie, dính đầy tro đen, ngước lên khó chịu với tiếng rơi thình thịch. Ông đang cố ngủ. Nhưng bây giờ ông từ từ nhổm người lên. Tầm mắt của ông thấy rõ. Ông cảm thấy tâm trạng của mình đang ray rứt về cuộc sống.

Ông nói xì xào, “Đại úy... Anh sẵn sàng đi chưa?”

Viên đại úy ngẩng đầu lên. “Anh đang nghĩ gì?”

Eddie hất đầu về phía tên lính gác, “Đá đấy”.

Viên đại úy nói, “Chúng như thế nào?”

Eddie nói thì thầm, “Tôi biết trò tung hứng”.

Viên đại úy liếc qua, “Cái gì?”

Nhưng Eddie đã nói với tên lính gác, “Này! Anh bạn! Anh làm không đúng!”

Ông chuyển động hai lòng bàn tay của mình thành một vòng tròn. “Bằng cách này! Anh làm trò đó bằng cách này! Để tôi!”

Ông đưa tay ra. “Để tôi, tôi biết chơi tung hứng”.

Tên điên Ba nhìn ông cảnh giác. Eddie cảm thấy trong tất cả những tên lính gác tù, thì ông có dịp tốt nhất để làm với tên này. Tên điên Ba thỉnh thoảng lén lút cho các tù nhân vài miếng bánh mì, tung chúng qua một cái lỗ nhỏ ở lều được làm như một cái cửa sổ. Eddie làm chuyển động tròn lần nữa và mỉm cười. Tên điên Ba đến gần, dừng lại, quay lại lấy lưỡi lê, rồi đi tới đưa cho Eddie hai cục đá.

Eddie nói, “Như thế này” và ông bắt đầu trò tung hứng mà không cần phải cố gắng gì. Ông đã học được khi ông lên 7 tuổi từ một người Ý trong một buổi biểu diễn ngắn, người này đã tung hứng sáu cái đĩa cùng một lúc. Eddie bỏ ra không biết bao nhiêu giờ tập trên lối đi bộ dọc theo bãi biển - tập bằng đá cuội, banh cao su hay bất cứ cái gì ông tìm được. Điều đó chẳng có gì to chuyện. Hầu hết các trẻ con ở cầu tàu đều biết chơi tung hứng.

Nhưng bây giờ ông tung hứng với hai cục đá liên hồi, càng lúc càng nhanh hơn làm cho tên lính gác phải ấn tượng. Sau đó ông dừng lại, giơ hai cục đá ra, nói, “Đưa cho tôi một cục nữa”.

Tên điên Ba làu bàu.

Eddie giơ ba ngón tay lên. “Ba cục đá, hiểu không?” “Ba cục”.

Bấy giờ, Morton và Smitty ngồi lên. Viên đại úy tiến lại gần hơn.

Smitty thì thầm, “Chỗ này chúng ta đi lối nào?”

Eddie lại nói, “Nếu tôi có thêm được một cục đá nữa...”.

Tên điên Ba mở cánh cửa bằng tre ra và làm những gì Eddie hy vọng hắn ta sẽ làm: Hắn la lên gọi những tên khác. Tên điên Một xuất hiện với một cục đá dính đất và tên điên Hai đi theo hắn. Tên điên Ba giúi cục đá vào tay Eddie và hắn la lên cái gì đó. Sau đó hắn bước lùi lại, cười toe toét với tên kia và ra hiệu cho họ ngồi xuống như thể nói là, “Xem trò này”.

Eddie tung các cục đá đan xen nhịp nhàng. Mỗi cục to bằng lòng bàn tay của ông. Ông hát giai điệu pha trò. “Đa, đa-đa-đa đaaaaa...”. Những tên lính gác tù cười. Eddie cũng cười. Viên đại úy cũng cười vui vẻ. Đó là những nụ cười gượng gạo, kéo dài thời gian.

Eddie hát, “Đến sát-hơn” giả bộ những lời hát ấy là một phần của một giai điệu. Morton và Smitty đệm nhẹ nhàng vào làm bộ như đang chú ý.

Những tên lính gác thích thú trò tiêu khiển ấy. Dáng điệu của chúng trở nên chểnh mảng. Eddie cố nín thở. Chỉ một chút nữa. Ông ném một cục đá cao lên trên không, rồi tung hứng cục thứ hai thấp hơn, rồi bắt cục thứ ba, rồi lập lại.

Có vẻ buông lỏng, tên điên Ba nói, “Ừ hứ”.

Eddie nói, “Anh thích không?” Bấy giờ ông đang tung hứng nhanh hơn. Ông tiếp tục tung một cục đá lên cao và theo dõi ánh mắt của những tên canh tù khi chúng nhìn theo cục đá ở trên không. Ông hát, “Đà, đa-đa-đa đaaa,” rồi “Khi tôi đếm đến ba” rồi, “Đà, đa-đa-đa đaaa...”. rồi, “Đại úy, anh chàng ở bên tr-á-i...”.

Tên điên Hai cau mày có vẻ nghi ngờ, nhưng Eddie mỉm cười theo cách những người tung hứng trước đây ở Ruby Pier đã mỉm cười khi họ đang làm cho khán giả mất hứng thú. “Nhìn vào đây, nhìn vào đây, nhìn vào đây!” Eddie thủ thỉ, “Này cậu bé mới lớn! Buổi trình diễn hay nhất trên trần gian”.

Eddie tiếp tục làm nhanh hơn, rồi đếm, “Một... hai...”. rồi tung một cục còn lên cao hơn trước. Những tên điên nhìn hếch mắt lên trời.

Eddie la lớn, “Ngay bây giờ!” Trong lúc đang tung hứng, ông chộp lấy cục đá, giống như cầu thủ ném bóng chày mà ông đã thường chơi, ném thật mạnh vào mặt tên điên Hai, dập mũi hắn. Eddie bắt cục đá thứ hai rồi ném bằng tay trái, trúng thẳng vào cằm của tên điên Một, hắn té xuống, khi ấy viên đại úy nhảy chồm lên hắn, túm lấy lưỡi lê của hắn. Ngay tức khắc tên điên Ba thấy điếng người, thò tay móc súng ngắn và bắn loạn xạ khi Morton và Smitty túm chân khống chế hắn. Cửa bung ra và tên điên Bốn chạy vào, Eddie ném cục đá cuối cùng về phía hắn và trượt qua đầu hắn một chút xíu, nhưng khi hắn cúi thụt người xuống, viên đại úy cầm lưỡi lê đã chực sẵn ở sát tường, ông đâm xuyên qua lồng ngực tên điên Bốn thật mạnh, cả hai người luồn nhanh qua cửa. Eddie được tăng sức mạnh bởi kích thích tố adrenaline trong người, lao vào tên điên Hai và nện vào mặt hắn mạnh hơn ông đã thoi bất cứ ai trước đây ở đường Pitkin. Ông vồ lấy cục đá bể và đập mạnh vào sọ hắn liên tiếp cho tới khi ông nhìn vào các bàn tay mình thấy vấy một chất bầy nhầy đo đỏ và nhận ra là máu đã pha lẫn với tro than ở trên da - rồi ông nghe thấy một phát súng, ông ôm lấy đầu, bôi chất bầy nhầy đo đỏ ấy lên hai thái dương. Ông nhìn lên thấy Smitty đang đứng trên ông, cầm khẩu súng ngắn của địch. Xác của tên điên Hai trở thành bùng nhùng. Máu đang chảy ra ở ngực hắn.

Smitty nói nhỏ, “Để đền mạng cho Rabozzo”.

Trong vòng vài phút, tất cả bốn tên lính gác tù đều đã chết.

♣ ♣ ♣

Những tù nhân, ốm yếu, chân không giày và vấy đầy máu, bây giờ đang tẩu thoát khỏi cái đồi dốc ấy. Eddie tưởng còn phải bắn nhau với các tên lính gác nữa, nhưng không còn tên nào cả. Những túp lều kia trống rỗng không có người. Thực ra, toàn bộ trại này không còn người nào. Eddie lấy làm lạ, biết bao lâu mà chỉ có bốn tên điên ấy và họ.

Viên đại úy nói nhỏ, “Có lẽ những tên còn lại đã chuồn sạch khi chúng nghe thấy đánh bom. Chúng ta là nhóm người cuối cùng còn lại”.

Những thùng dầu ở cao chót vót trên đỉnh đồi. Cách đường vào hầm mỏ than không đến 100 thước còn có một túp lều làm kho dự trữ ở gần đấy mà Morton cho là chẳng còn gì, rồi anh ta chạy vào bên trong, anh ta đi ra với một ôm lựu đạn, súng trường và hai khẩu súng phun lửa kiểu xưa.

Anh ta nói, “Chúng ta hãy thiêu rụi nó đi”.