Bài học thứ hai.
Eddie ngửa đầu ra sau, nhắm mắt lại, ông nói, “Ôi, Giêsu”. “Chúa ơi. Chúa ơi! Thưa thủ trưởng tôi không có ý kiến. Thật đau đớn! Thật kinh khủng!”
Viên đại úy gật đầu và quay đi. Những ngọn đồi đã trở lại tình trạng cằn cỗi của chúng, những xương thú vật, chiếc xe ngựa bị gãy nát và những thứ còn lại của ngôi làng đang cháy âm ỉ. Eddie nhận ra đây là khu đất chôn viên đại úy. Không có đám ma. Không có quan tài. Chỉ là bộ xương vỡ nát của anh ta và đất bùn.
Eddie nói thầm, “Lúc nào anh cũng chờ mãi ở đây?”.
Viên đại úy nói, “Thời gian không phải là cái anh nghĩ”. Anh ta ngồi bên cạnh Eddie. “Chết? Không phải là sự kết thúc của mọi thứ. Chúng ta nghĩ nó là như vậy. Nhưng những gì xảy ra trên trần gian chỉ là sự bắt đầu”.
Eddie nhìn tuyệt vọng.
Viên đại úy nói, “Tôi hình dung nó cũng giống như ở trong Kinh thánh, Adam và Eva quan hệ với nhau? Tối đầu tiên của Adam trên trần gian? Khi ông ta nằm xuống ngủ? Ông ta nghĩ thế là hết, phải không? Ông ta không biết giấc ngủ là thế nào. Mắt ông ta nhắm lại và ông ta nghĩ mình đang rời khỏi thế giới này, đúng không?”
“Không phải chỉ một mình ông ta. Sáng hôm sau ông ta thức giấc và ông ta đã có một thế giới mới tươi mát sinh động, nhưng ông ta cũng còn có điều gì khác. Ông ta đã có ngày hôm qua, đã có quá khứ”.
Viên đại úy nhe răng cười. “Cái cách tôi nhìn nhận sự việc là những gì chúng ta đang có ở đây, anh lính ạ. Đó là thiên đường là gì. Anh cần tạo cho ngày hôm qua của mình một ý nghĩa”.
Anh ta lấy ra hộp thuốc lá bằng nhựa và rút điếu thuốc ra bằng ngón tay. “Anh có làm theo như vậy không? Tôi không bao giờ có một chút năng khiếu nào về việc dạy bảo người khác”.
Eddie quan sát kỹ viên đại úy. Ông luôn luôn nghĩ về mình già hơn quá nhiều. Nhưng bây giờ, với một ít tro than được bôi trên mặt, Eddie để ý thấy không có bao nhiêu nếp nhăn trên da mình và tóc trên đầu còn đen lắm. Ông chỉ ở độ tuổi ngoài ba mươi.
Eddie nói, “Anh ở đây từ khi anh chết, nhưng thời gian đó lâu gấp đôi thời gian anh đã sống”.
Viên đại úy gật đầu.
“Tôi đã chờ anh mãi”.
Eddie nhìn xuống.
“Đó là những gì người đàn ông da xanh đã nói”.
“Thế đấy, ông ta cũng vậy. Ông ta là một phần của cuộc sống của anh, một phần của lý do tại sao anh sống và anh đã sống như thế nào, một phần của câu chuyện anh cần biết, nhưng ông ta đã kể cho anh biết và bây giờ ông ta đã ở thế giới bên kia, và một chút nữa thôi tôi cũng sẽ ở đấy. Vì vậy hãy nghe theo. Vì đây là những gì anh cần biết ở tôi”.
Eddie cảm thấy lưng của ông như được kéo thẳng ra.
♣ ♣ ♣
Viên đại úy nói, “Sự hy sinh. Anh đã hy sinh. Tôi đã hy sinh. Tất cả chúng ta đã hy sinh. Nhưng anh tức tối về sự hy sinh của mình. Anh nghĩ mãi về những gì anh đã mất”.
“Anh đã không hiểu được điều đó. Sự hy sinh là một phần của cuộc sống. Người ta cho là như vậy. Nó không phải là điều để hối tiếc. Nó là cái để khát khao. Những sự hy sinh nhỏ bé. Những sự hy sinh lớn lao. Một người mẹ làm việc để con trai của bà có thể đi học. Một người con gái về nhà để chăm sóc người cha đau ốm của cô.”
“Một người đàn ông đi chiến đấu...”.
Anh ta dừng lại một lúc và nhìn lên bầu trời mây xám ngắt.
“Anh biết đấy, Rabozzo không phải là đã không hy sinh cho ai. Anh ta đã hy sinh cho quê hương, và gia đình của anh ta biết điều đó, và em của anh ta đã tiếp tục trở thành một người lính chiến và một người đáng quý vì sự hy sinh ấy đã khiến cho anh ta cảm khái.”
“Tôi cũng không phải là không hy sinh vì ai. Đêm đó, tất cả chúng ta có thể đã lái xe cán vào mìn ở đó. Và bốn chúng ta có thể đều đã chết”.
Eddie lắc đầu. “Nhưng... anh” Ông hạ thấp giọng. “Anh đã chết rồi mà”.
Viên đại úy tặc lưỡi. “Đó là một sự kiện. Thỉnh thoảng khi anh hy sinh cái gì đó quý giá, thực ra anh không đánh mất nó. Anh chỉ chuyển cái đó sang cho người khác”.
Viên đại úy đi tới chỗ cái mũ sắt, khẩu súng trường và những cái thẻ bài vẫn còn chôn vùi trong đất, giống như một phần mộ. Anh ta đặt cái mũ sắt và các tấm thẻ bài xuống dưới cánh tay, rồi kéo khẩu súng trường lên khỏi đất bùn và ném nó như một cái lao. Nó chẳng bao giờ rơi xuống đất. Nó chỉ bay vút lên bầu trời và biến mất. Viên đại úy quay lại.
Anh ta nói, “Tôi bắn anh, đúng vậy, và anh mất đi một cái gì đó, nhưng anh cũng có được cái gì đó. Chỉ có điều anh chưa biết nó thôi. Tôi cũng sẽ có được cái gì đó”.
“Cái gì?”
“Tôi có được cái tôi phải giữ lời hứa. Tôi không bỏ anh lại”.
Anh ta giơ lòng bàn tay ra.
“Tha thứ cho tôi về cái chân ấy?”
Eddie suy nghĩ một lúc. Ông nghĩ về sự cay đắng sau khi ông bị thương, cơn tức giận mà cuối cùng ông đã quên đi hết. Rồi ông nghĩ về những gì viên đại úy đã từ bỏ và ông cảm thấy hổ thẹn. Ông đưa bàn tay ra. Viên đại úy nắm chặt lấy.
“Đó là những gì tôi chờ mãi”.
Thình lình, những dây leo dày đặc rớt ra khỏi các cành đa và tan ra với tiếng rít khi đổ xuống đất. Những cành đa mới trổ ra khỏe mạnh và lan rộng ra ngoài, chúng được phủ bằng những chiếc lá mượt mà và những chùm quả ngọt. Viên đại úy mải nhìn lên như thể anh ta đang mong đợi điều đó. Thế rồi, dùng các lòng bàn tay của mình, anh ta lau sạch vết tro bẩn trên mặt mình.
Eddie nói, “Đại úy”.
“Gì?”
“Tại sao lại ở đây? Anh có thể chọn nơi nào khác để chờ chứ, đúng không? Đó là điều người đàn ông da xanh đã nói. Vậy tại sao lại là nơi này?”
Viên đại úy mỉm cười. “Vì tôi đã chết trận. Tôi đã bị giết trên những ngọn đồi này. Tôi từ giã thế giới hầu như chẳng biết gì ngoài chiến tranh - bàn luận về chiến tranh, dự trù kế hoạch cho chiến tranh, và một gia đình trong thời chiến”.
“Ước nguyện của tôi là được nhìn thấy một thế giới không có chiến tranh, không biết trông nó sẽ như thế nào. Trước khi chúng ta bắt đầu giết chóc lẫn nhau”.
Eddie nhìn quanh. “Nhưng đây là chiến tranh”.
Viên đại úy nói, “Đối với anh thôi. Nhưng chúng ta có cái nhìn khác nhau. Cái anh thấy không phải là cái mà tôi thấy”.
Anh ta giơ bàn tay lên và cảnh vật âm thầm biến đổi. Gạch đá vụn tan chảy, cây cối mọc lên và lan rộng, đất từ bùn biến thành cỏ xanh tươi tốt, xum xuê. Những đám mây u ám mở ra như những tấm màn kéo lại để lộ ra bầu trời xanh như ngọc. Sương mù trắng nhẹ rơi xuống các ngọn cây và mặt trời đỏ như trái đào treo lơ lửng ở chân trời, phản chiếu lên đại dương lấp lánh bao quanh hòn đảo. Nó là cái đẹp thuần khiết, chưa hư hoại và rất tinh khôi.
Eddie ngước nhìn viên sĩ quan chỉ huy già dặn của mình, người có khuôn mặt sạch sẽ và bộ quân phục bỗng nhiên được ủi thẳng nếp.
Đưa cánh tay lên, viên đại úy nói, “Đây là cái tôi đã thấy”.
Ông đứng một lúc, cảm nhận điều đó.
“Nhân đây, tôi sẽ không hút thuốc nữa. Đó cũng là tất cả những gì anh có thể thấy”. Anh ta cười thích thú. “Tại sao tôi lại hút thuốc ở thiên đường?”
Anh ta bắt đầu bước đi.
Eddie kêu lên, “Chờ đã, tôi cần phải biết điều này. Cái chết của tôi. Tại cầu tàu. Có phải tôi đã cứu bé gái đó không? Tôi đã sờ thấy các bàn tay của nó, nhưng tôi không sao nhớ được -”
Viên đại úy quay lại và Eddie ngừng nói, ông ngượng ngùng ngay cả khi đang hỏi và cho rằng viên đại úy đã chết một cách rất khủng khiếp.
Ông nói lẩm bẩm, “Tôi chỉ muốn biết, có thế thôi”.
Viên đại úy gãi tai. Anh ta nhìn Eddie đáng thương. “Tôi không thể nói cho anh biết, anh lính ạ”.
Eddie cúi đầu xuống.
“Nhưng người nào đó có thể”.
Anh ta quẳng cái mũ sắt và các tấm thẻ bài xuống. “Của anh đấy”.
Eddie nhìn xuống. Bên trong vành mũ sắt là một tấm hình đã nhàu nát của một người phụ nữ đã làm cho tim ông nhức nhối khôn nguôi. Khi ông ngước lên, viên đại úy đã đi mất.
*** 7 GIỜ 30 SÁNG THỨ HAI
Buổi sáng sau tai nạn ấy, Dominguez đến xưởng làm việc sớm, bỏ qua thông lệ ăn sáng với một cái bánh mì tròn và một ly nước ngọt. Công viên còn đóng cửa, nhưng dù sao đi nữa anh ta vẫn đến và vặn nước ở bồn rửa. Anh ta khua tay dưới dòng nước ấy, suy nghĩ mình sẽ lau sạch một số bộ phận của tàu lượn. Thế rồi anh ta khóa nước lại và bỏ ý tưởng ấy. Mới cách đây chốc lát mà dường như lúc ấy sự yên lặng tăng lên gấp đôi.
“Xảy ra chuyện gì?”
Willie đang ở cửa xưởng. Anh ta mặc áo thun cổ tròn không tay màu xanh và quần jean rộng lùng thùng. Anh ta cầm tờ báo. Dòng tít ghi “Thảm kịch ở công viên giải trí”.
Dominguez nói, “Tôi không sao ngủ được”.
“Ừ”. Willie ngồi thụp xuống trên một chiếc ghế đẩu bằng kim loại. “Tôi cũng vậy”.
Anh ta quay nửa vòng trên chiếc ghế đẩu ấy, nhìn bâng quơ vào tờ báo. “Anh nghĩ khi nào họ mới mở lại cho chúng ta?”
Dominguez nhún vai. “Hỏi cảnh sát”.
Họ ngồi im lặng mất một lúc, đổi hết tư thế này sang tư thế khác như thể luân phiên theo thứ tự. Dominguez thở dài. Willie thò tay vào trong túi áo ngực lấy ra một cây kẹo cao su. Hôm đó là Thứ hai. Họ đang ngồi chờ một ông già đến và bắt đầu một ngày làm việc.