13. Áp Lãng chân nhân [1]

Đời Tống Nhân Tông, vua nhà Lý nước An Nam tự mang quân thuyền đi đánh Chiêm Thành [2]. Khi tới cửa biển Thần Đầu [3], sóng gió nổi lên hết ngày này sang ngày khác, không thể vượt biển được. Vua nghe nói ở núi gần đấy có người đạo sĩ, một mình sống trong am, bèn cho vời đến để khấn cầu. Đạo sĩ nói:

- Vua tự có phúc lực, thần cam đoan muôn một không có gì đáng lo. Ngày mai cứ việc lên đường chớ sinh lòng nghi ngại!

Nửa đêm trời dừng gió. Sáng sớm khi ra tới ngoài biển, nhìn xa thấy sóng cao như núi, nhưng đoàn thuyền đi đến đâu thì sóng gió yên lặng đến đó. Bấy giờ lại thấy vị đạo sĩ đang bước đi trên mặt sóng, lúc ở đằng trước, lúc ở đằng sau, trông rất rõ ràng, song người không thể đến gần được thôi.

Ngày quân trở về đến núi Thần Đầu, đạo sĩ ra nghênh tiếp. Vua mừng và úy lạo. Đạo sĩ nói:

- Thần biết nhà vua phúc dày, không có gì đáng lo, ấy là nhờ thần linh giúp đỡ, chứ không phải hạ thần này có tài cán gì.

Hỏi người trong làng, họ đều nói:

- Đạo sĩ từ dạo ấy đi hái thuốc lâu nay không thấy ở am.

Vua càng lấy làm lạ, phong cho hiệu “Chân nhân đè sóng”. Lại ban thưởng rất nhiều vàng lụa, nhưng đạo sĩ không nhận. Sau đó đạo sĩ vào núi rồi không biết đi đâu.

Chân nhân họ La, không rõ tên, người ta đều dùng hiệu “Áp Lãng chân nhân” để gọi. Từ thuở tuổi xanh đã bỏ vợ con để đi vào đạo. Trong số con cháu đời sau của Chân nhân có La Tu thi đỗ Tiến sĩ, làm quan thời Trần Nghệ Vương đến chức Thẩm hình viện sứ, rồi mất. Người này chính tôi quen biết.

Chú thích:

[1] Áp Lãng: đè lên sóng.

[2] Tống Nhân Tông (1023-1063), thuộc Bắc Tống của Trung Quốc.

[3] Đây nói về cuộc đánh Chiêm Thành năm Giáp Thân (1044), niên hiệu Minh Đạo, của Lý Thái Tông (1028- 1054).

[5] Cửa biển Thần Đầu: chưa rõ ở đâu. Theo sử chép, thì trong cuộc viễn chinh này, quân nhà Lý từng đi qua các của biển như Đại Ác (sau đổi là Đại An), Trụ Nha, Tư Dung mà không thấy nói đến của biển Thần Đầu (xem ĐVSKTT; Bản kỷ; Quyển II; Kỷ nhà Lý).