Thành Phố Sa Bàn
Nhiều lúc tôi thực sự cảm thấy Bắc Kinh giống như một thành phố sa bàn không ngừng chuyển động và phát triển. Tất cả mọi kiến trúc cao tầng của nó đều không chân thực, chỉ cần tôi dùng ngón tay đẩy nhẹ một cái thì mọi tòa nhà chọc trời đều đổ dạt như cờ đô mi nô, kể cả tòa nhà Kinh Quảng cao 52 tầng và tòa nhà Vọng Kinh cao 88 tầng. Chắc chắn là những suy nghĩ của tôi có phần độc ác nhẫn tâm. Mỗi khi đi lang thang giữa những khu nhà cao tầng và lái xe trên những cầu vượt cao ba bốn tầng, lắng nghe những âm thanh run rẩy của thành phố, những âm thanh thở phì phò của máy móc là tôi lại búng nhẹ ngón tay cái và ngón tay giữa, đầu tôi lại hiện lên ý nghĩ ác độc có phần ngờ nghệch đó để rồi tự mỉm cười một mình.
Hôm đó tôi cưỡi chiếc xe địa hình mua 300 tệ hàng second hand và men dọc theo đường Trường An. Tôi muốn tìm một gã tên Trần Linh – gã chính là thủ phạm ăn trộm cây đàn dương cầm của ông chủ nhà trọ của tôi. Hồi đầu khi mới gặp Trần Linh tôi đã có cảm giác không tin tưởng lão vì tôi dám chắc chắn gã là một tên du thủ du thực hay lang thang đầu đường xó chợ. Những dạng người như thế ở Bắc Kinh không phải là ít. Mỗi lần đi xe đạp qua đường Trường An tôi đều ngó nghiêng xem tòa nhà của hội liên hiệp phụ nữ đã xây xong chưa. Đó là một tòa nhà được thiết kế theo kiểu hình lòng mẹ, nó khiến tôi cảm nhận được một cái gì rất ấm áp, dễ gần. Hiện tại công trình đã gần xong, giàn giáo đang được dỡ xuống, bên cạnh tòa nhà của hội liên hiệp phụ nữ cũng có một tòa nhà đang trong quá trình xây dựng, hình như là trụ sở của bộ giao thông vận tải – tôi có nghe loáng thoáng ai đó nói như vậy. Vừa nãy tôi nói mình không tin tưởng Trần Linh là do trông gã bụi bụi như dân nghệ sĩ, đôi mắt gã khá sáng chỉ có điều lúc nào nó cũng như muốn lẩn tránh gì đó. Dạng người này ngay từ bé đã thích làm những việc trái khoáy, vừa nhìn thấy gã là tôi đã đoán như vậy. Ông chủ nhà trọ của tôi là một kĩ sư điện hiền lành hay tin người. Khi trông thấy cảnh Trần Linh ăn mặc lam lũ gõ cửa nhà, ông kĩ sư điện lập tức thương hại gã ngay. Gã kể mình tốt nghiệp ở học viện nghệ thuật của một thành phố gần khu hải đảo tỉnh Sơn Đông, gã muốn tìm việc dạy đàn dương cầm – dạy trẻ em. Khi đi ngang qua khu nhà này gã nghe thấy trong phòng có tiếng đàn dương cầm nên đã mò vào đây. Đúng lúc ông chủ của tôi có cô cháu gái 8 tuổi muốn học đàn, đang cần tìm thầy phụ đạo. Và rồi tôi và gã đã ở với nhau. Chúng tôi ở một căn hộ rất rộng bên cạnh chủ nhà, hai căn hộ tổng cộng có đến 8 phòng, ngoài ra còn chưa tính bếp, nhà vệ sinh… gì đó nữa. Thế là Trần Linh đã trở thành giáo viên dạy đàn cho cháu ông chủ.
Khi đi ngang qua tòa nhà hải quan tôi thấy tòa nhà này có gì rất kì quái, phóng qua cầu vượt Kiến Quốc Môn rồi rẽ phải là đến cổng khách sạn Gloria. Tôi đoán Trần Linh đang trốn ở đây. Đây là khu chuyên phục vụ ẩm thực Sài Gòn, nghe nói ngay cả nhân viên phục vụ đều là người Việt Nam. Có lần vào một buổi tối, khi nằm tán gẫu trên giường gã kể với tôi rằng gã chỉ mơ có người yêu người Việt Nam vì anh trai gã đã từng tham gia chiến tranh ở Việt Nam. Hồi ở chiến trường Việt Nam, anh trai gã đã trông thấy cảnh nữ binh Việt Nam bị bắn chết, trên người cô không một mảnh vải che thân, đôi gò bồng đảo đẹp như thiên thần. Hồi đó anh trai gã mới 18 tuổi vì thế mười mấy năm nay ông ta luôn mang một bộ mặt sầu thảm và kể chuyện đôi gò bồng đảo đó. Để đến nỗi gã cũng bị nhiễm chứng mộng mơ đôi gò bồng đảo Sài Gòn. Thằng cha đó còn viển vông suy tưởng cảnh mình làm tình với con gái Sài Gòn trên đàn dương cầm, vừa bấm phím đàn vừa phát ra những tiếng kêu tuyệt diệu. "Đấy mới thực sự là những âm thanh hậu hiện đại tuyệt mĩ nhất!" Nghe chuyện của gã khiến tôi nhớ lại cảnh hai nhân vật chính trong bộ phim Chuyến tàu điện ngầm cuối cùng nằm trên đàn dương cầm và lòng cũng thầm thán phục những suy nghĩ độc đáo có một không hai của Trần Linh. Biết đâu gã có thể thực hiện được thì sao, Bắc Kinh vốn là thành phố của những nhà mộng tưởng, chỗ nào cũng thấy cảnh con người ta hào hứng phấn khởi vì được toại nguyện.
Vừa dựng xong xe tôi tháo ngay cặp kính râm ra và định bước vào khách sạn Gloria, tự nhiên tôi trông thấy cạnh cây trụ to tướng của khách sạn có một người xem chừng là Hoa kiều đang làm gì đó. Bước đến đó ngó, hóa ra là cảnh một họa sĩ đầu đường đang vẽ chân dung cho khách. Trước đây tôi nghe nói chỉ có Mĩ mới có các nghệ sĩ đầu đường, xem ra bây giờ Trung Quốc cũng đã có, tôi cảm thấy phấn khởi vì điều đó. Đó là một họa sĩ nữ, cô đeo một cặp kính râm có gọng kính màu tím, tóc màu vàng nhạt buông xõa trên vai. Nhìn vẻ mím chặt môi của cô tôi cảm giác hình như mình có quen cô gái này. Đó chính là bạn học hồi cấp ba của tôi! Hồi lớp 10 cô ngồi ngay phía trên bàn tôi, có thời gian tôi rất thích mái tóc vàng nhạt của cô, thậm chí nhiều lần tôi còn muốn vuốt thử xem nó thế nào nhưng cả ba năm tôi đã kiềm chế được ý nghĩ có phần không được trong sáng lắm đó. Và rồi dòng chảy của cuộc đời đã chia cách chúng tôi, nghe nói là cô đã đi học đại học ở miền nam, chuyên ngành mĩ thuật công nghiệp. Tại sao giờ đây cô lại xuất hiện ở Bắc Kinh? Lâm Gia Kì - đúng rồi, đó là tên cô bạn gái đó. Gia Kì là một cô gái khá xinh xắn, thời ba năm cấp ba có rất nhiều gã muốn tán tỉnh cô nhưng đều không thành công.
Tôi hắng hắng giọng và đợi Gia Kì vẽ xong bức chân dung cho người khách. Đó là một phụ nữ trang sức đeo đầy người, mặc dù bà ta trang điểm khá đậm nhưng trông vẫn có vẻ phúc hậu. Cầm bức chân dung đã hoàn thành trên tay, bà ta nở một nụ cười vẻ hài lòng và đưa cho Gia Kì 50 tệ. Gia Kì nhận tiền và cảm ơn bà khách, trông cô có vẻ rất phấn khởi. Mọi việc xong xuôi, đám người Hoa kiều đó bắt tắc xi và rời khỏi khách sạn.
"Ấy, Lâm Gia Kì!"
Gia Kì ngớ người ra một lát: "Tại sao lại là cậu,… Sơn Dương? Cậu có phải là Sơn Dương không?" Gia Kì gỡ cặp kính râm ra. Trông cô vẫn đẹp như thuở nào, làn răng trắng muốt.
Không thể chối cãi là ngày xưa tôi có một biệt hiệu, nghe vậy tôi cười lớn: "Cậu đến đây làm gì? Định đi đâu vậy?" Trông Gia Kì có vẻ khá mệt mỏi và già dặn hơn trước nhiều. Năm tháng mà.
"Lang thang khắp nơi. Tớ vừa từ Thâm Quyến đến. Tớ ở Thâm Quyến 8 tháng, tớ cũng không thích chỗ đó lắm. Ở đó nhịp điệu sống lúc nào cũng nhanh như nhảy disco. Vả lại chỗ đó nhỏ lắm, không như Bắc Kinh".
"Thế ở đó cậu sống bằng gì?" "Chắc là không đến mức phải bán thân" – tôi thầm nghĩ.
"Trang trí cho các quán rượu và sàn nhảy. Mẹ kiếp, nói chung chán đời lắm" – Gia Kì chửi đổng. "Tớ là một nghệ sĩ, nghệ sĩ không đến Bắc Kinh thì còn gọi gì là nghệ sĩ nữa. Tớ định thành danh ở đây" – Gia Kì nói giọng hằn học. Nghe vậy tôi giật thót mình, cô ấy đã thay đổi, thay đổi rất nhiều. "Thế còn cậu thì sao?" - Gia Kì hỏi.
Tôi nói với Gia Kì mình đang làm phóng viên cho tạp chí Mua và Bán. "Như Bắc Kinh thì chỗ nào mà chẳng có vô số đồ hàng hiệu ở các siêu thị, trung tâm mua sắm. Tớ có thể hướng dẫn cậu nên mua thế nào cho hợp lí, chẳng hạn như đồ dùng chuyên dành cho phụ nữ thì tớ biết ở đâu vừa tốt vừa rẻ - ngày nào tớ chẳng làm ba cái thứ này" – tôi tự chế giễu mình.
"Chà" - Gia Kì cười phá lên, cô có một chiếc cằm rất duyên. "Cậu làm nghề này à, không ngờ đấy. Thời học phổ thông cậu ít nói lắm mà. Phóng viên là nghề thích dòm ngó vào đời tư của người khác, nói chung bàn dân thiên hạ không hoan nghênh cho lắm. Cậu ở đâu vậy?"
Tớ và một thằng cha mạo danh nghệ sĩ dương cầm thuê nhà chung ở nhà ông kĩ sư điện, nhà ông ấy như một mê cung có đến 8, 9 phòng. Tòa soạn không có nhà ở. Còn cậu thì sao?"
"Tớ thuê một phòng dưới tầng ngầm. Đến Bắc Kinh nửa tháng rồi vẫn chưa tìm được việc làm. Chị họ tớ tìm giúp tớ chỗ này - ở Bắc Kinh tớ có một bà cô. Cậu đến đây làm gì?"
Nghe Gia Kì hỏi tôi mới chợt nhớ đến nhiệm vụ của mình. Tôi hận đến tận xương tận tủy gã Trần Linh, không hiểu giờ này gã đang chui lủi ở xó xỉnh nào. Tìm gã ở đâu là một vấn đề không hề đơn giản. Tôi kể cho Gia Kì nghe nhiệm vụ của mình, nghe xong Gia Kì cười phá lên; "Gã Trần Linh cũng hay đó chứ, gã cũng là một nghệ sĩ lang thang như tớ. Chỉ có điều là gã không nên ăn trộm đàn dương cầm. Cậu nghĩ là gã sẽ trốn ở khách sạn Gloria? Vừa nãy tớ cũng đi ăn với một gã thanh niên người Anh ở tiệm ăn Sài Gòn, hình như không có thằng cha nào giống Trần Linh như cậu mô tả đâu".
Tôi cảm thấy hơi chán nản. "Tớ đoán là gã đang trốn ở đây. Một ngày cậu kiếm được bao nhiêu?"
"Có hôm vài trăm, có hôm đói meo".
"Cậu hay đến khách sạn à?"
"Ở đây lắm người nhiều tiền, người nước ngoài cũng đông. Tối hôm qua ở khách sạn Thế giới tớ gặp một nghệ sĩ violon đệm nhạc cho một party. Điều đó thì có gì là li kì đâu, tất cả đều vì cuộc sống mà. " - Gia Kì ngáp uể oải.
"Thôi tớ phải đi đây, phải tìm cho bằng được thằng cha lưu manh đó. Cho tớ số điện thoại của cậu, hôm khác gặp lại nhé. Tớ có cả đống bạn du đãng giống cậu"
"Tớ không có điện thoại, chỉ có số BP thôi. Lúc nào tớ chẳng có mặt trên đường, nghệ sĩ lang thang mà." Gia Kì vừa đeo kính vừa thu dọn đồ nghề và xốc lên vai. Sau khi cho tôi số máy BP, Gia Kì ngó nghiêng không biết định đi đâu. "Gặp được cậu thật là vui quá, thật đấy Sơn Dương" – Tôi nhìn vẻ mặt Gia Kì như sắp muốn khóc, "Lần gặp sau nhất định tớ sẽ đãi cậu một bữa thịt quay Tân Cương – món tủ của tớ đấy". Rồi Gia Kì bắt một chiếc xe tắc xi màu vàng và chui tọt lên đó. "Thế nhé, bye bye". Gia Kỳ vẫy vẫy tay, chiếc xe lập tức biến mất trong dòng xe đông đúc trên đường. Tôi đứng nhìn theo đuôi chiếc tắc xi, lòng tự nhiên cảm thấy buồn buồn. Phía trước là tòa nhà trung tâm thương mại quốc tế với chiếc áo màu sô cô la, rồi tôi lại đưa hai ngón tay ra búng búng, lòng thầm cười khảy.
Tôi đoán có lẽ Trần Linh đang ở ga tàu vì muốn mang một chiếc đàn dương cầm to như thế để đi nơi khác thì chỉ còn cách ngồi tàu mà thôi. Tôi đến ga tàu và sục sạo trong từng khu người đông như kiến cỏ. Đứng trong dòng người đông như kiến đó tự nhiên khiến tôi có cảm giác sốt ruột vì chỗ nào cũng thấy toàn người là người. Họ đi đi lại lại, chen lấn xô đẩy nhau, họ cũng như tôi đến đây với những bí mật và nỗi sốt ruột riêng của mình. Họ như những đàn chim di cư, đối với họ, ga tàu vừa là trạm đầu vừa là trạm cuối, nó như dòng chảy đưa họ từ trạm này đến trạm khác. Ga tàu bao giờ cũng là nơi tập trung vô số nỗi buồn và nước mắt, kẻ sụt sùi, người lưu luyến – sở dĩ tôi nghĩ như vậy là do tôi trông thấy cảnh "thèn thẹn bên nhau bóng đổ dài" của một đôi trai gái trước bao nhiêu người qua lại. Không biết gã trời đánh đó đang tha lôi cây đàn dương cầm to đùng kia trốn ở đâu? Liệu gã có ở chỗ bốc xếp hàng không nhỉ? Vừa nghĩ tôi vừa lao ra chỗ bốc xếp hàng, và tôi đã nhìn thấy cảnh rất nhiều người đang vận chuyển đàn dương cầm. Đúng là toàn đàn dương cầm! Chắc chắn gã Trần Linh đó đang lẩn trong đám người này, tôi xông đến chặn một nhân viên bốc vác lại: "Anh có nhìn thấy ông nào mặt mày lấm lét muốn gửi đàn dương cầm không? Nó là thằng ăn cắp đấy, tôi đang tìm bắt nó".
"Không thấy, không thấy thằng nào cả. Đây toàn là đàn của hãng Tinh Hải được vận chuyển đến thành phố khác. Anh điên à, làm sao có người nào đem đàn ăn trộm đến đây được?" Ông ta nhìn tôi với con mắt khinh thường, người sặc sụa toàn mùi mồ hôi khét lẹt.
"Ấy, tôi có gặp. Thằng cha đó ở xưởng cưa, có đôi mắt khá sáng đúng không? Hôm qua tôi còn gặp nó ở xưởng cưa, nó đánh đàn như điên giữa một khu toàn gỗ là gỗ. Tôi đoán thần kinh của nó chắc có vấn đề. Cậu vừa nói nó là thằng ăn cắp à?" Một nhân viên đường sắt đi tới. Ông ta có bộ râu màu trắng giống Connery trông khá hay. Cuộc chuyện trò giữa chúng tôi đã khiến tôi dám chắc đó chính là Trần Linh. Tôi hết sức phấn khởi và lập tức quay ra. Ra đến phía đường bưu điện toàn người với vô số các hàng hóa lỉnh kỉnh, tôi bắt một chiếc xe tắc xi và bảo lái xe phóng thẳng đến xưởng cưa. Một lát sau tôi đã có mặt ở xưởng cưa, ở đó tôi đã nhìn thấy gã Trần Linh đang nằm giữa đống gỗ ngổn ngang, gã đang ngủ, trông gã ngố như một con vịt quay. Cây đàn dương cầm của Đức trị giá hơn một vạn tệ vẫn còn đó. Thấy vậy tôi lay gã dậy.
"Đừng, đừng, ông, tôi đang nằm mơ, tôi đang mơ thấy mình đánh đàn dưới đáy đại dương, xung quanh tôi có rất nhiều các loại cá biển đủ màu sắc bơi lội tung tăng, chà đã quá". Vừa quệt nước dãi chảy dài trên mép gã vừa nói với vẻ mơ màng, gã không hề để ý tới vẻ mặt đằng đằng sát khí của tôi.
"Ông là một thằng ăn cắp không hơn không kém" – tôi nói giọng đầy tức tối. "Ông chủ nhà đang tức sắp chết rồi kia kìa. Tôi không thể hiểu tại sao ông lại có đủ sức để đem cây đàn đến đây? Tại sao ông lại ăn trộm đàn của ông chủ?"
Gã cười, nụ cười ngây thơ như một đứa trẻ. "Nhờ công ty chuyển nhà chứ sao. Hôm đó không có ai ở nhà, tôi gọi điện và hẹn họ đến. Tại sao tôi lại ăn trộm cây đàn? Đơn giản thôi, vì tôi là nghệ sĩ mà. Ông có biết John Cage không? Đại sư của âm nhạc hậu hiện đại đó, tác phẩm nổi tiếng nhất của ông ấy là 4 phút 33 giây, ông ta lên sân khấu và ngồi bên chiếc đàn dương cầm đúng 4 phút 33 giây rồi đi xuống mà không làm gì hết. Chậc, nhìn cảnh quay đó trên ti vi mà tôi sướng phát điên. Ông ấy cũng có một đệ tử tên Trần Linh, tuần trước gã đệ tử đó đã sang Trung Quốc và có kế hoạch biểu diễn một buổi ở học viện âm nhạc Trung Ương, thế nhưng mẹ kiếp không hiểu sao gã lại không đến. Giờ đây gã đem ốc vít, mùn cưa, đá sỏi nhét vào các phím đàn để chúng tự phát ra những âm thanh không theo một quy tắc nào cả. Ông biết không, đó chính là nghệ thuật hậu hiện đại! Chính vì thế mà tôi đem đàn đến đây để nhét các miếng gỗ vào các phím đàn hòng tạo ra các giai điệu khác nhau. Tôi đã lôi đủ các loại gỗ: gỗ tùng, gỗ hoa, gỗ thanh đàn… Ông bảo tôi là thằng ăn cắp? Ông xéo ngay!" - Gã đẩy tôi một cách thô bạo rồi lôi từ trong ba lô ra một miếng bánh mì khô không khốc để gặm. Tôi không trách gã nữa bởi có thể gã chính là một nghệ sĩ thực thụ. Hôm đó chúng tôi đã gọi điện thoại cho công ty chuyển nhà Lợi Khang và lại chở cây đàn về nhà. Trước những lời xin lỗi của gã và vài câu đỡ lời của tôi, ông kĩ sư điện đã bỏ qua cho gã bởi có thể gã là một nghệ sĩ điên khùng thực thụ.
Sống trong một thành phố rộng lớn không ngừng chuyển động này khiến chúng ta cảm thấy thực sự hưng phấn. Có lẽ trên thế giới này sẽ không có một thành phố nào như Bắc Kinh khiến tôi cảm thấy say mê mặc dù hiện tại nó vẫn như một bà dì ghẻ không muốn đón nhận tôi và ôm tôi vào lòng nhưng tôi thì lại như một thằng con đẻ thích làm nũng - sống chết cũng phải cố lao vào lòng mẹ, tôi tin là như vậy. Còn gã Trần Linh thì không tự tin như tôi vì gã không có hộ khẩu Bắc Kinh. Lâm Gia Kỳ cũng không có, những người như thế rất nhiều – tôi cố tìm lời an ủi gã. Một hôm, Tề Yên - cậu bạn học đại học cùng với tôi hiện đang làm giám đốc khách sạn cho tôi mấy vé xem khiêu vũ, tôi đã gọi cho Gia Kì và hẹn cô ấy đến cổng khách sạn Thái Bình Dương để đợi tôi và Trần Linh. Thái Bình Dương là một trong mười mấy khách sạn năm sao của Bắc Kinh, sàn nhảy disco ở đó chắc không đến nỗi tồi. Khi chúng tôi đến thì Gia Kì đã đợi ở đó, cô mặc một chiếc váy dài đến cổ chân, phải nói là chiếc váy đó khá đẹp. Trong lúc hai thằng tôi đi đến chỗ Gia Kì đứng, Trần Linh đã phải thốt lên: "Xinh đó chứ, bạn ông thật à?" Khi trông thấy tôi, Gia Kì tỏ vẻ rất mừng rỡ, cô phi thẳng đến và tạo thành một cơn gió nhẹ khi chiếc váy dài đó tung lên.
"Làm quen chút nhé, nghệ sĩ Trần Linh" – Tôi chỉ vào gã.
"Ha, kẻ trộm cây đàn dương cầm, rất vui vì được làm quen với anh" – Gia Kì hồ hởi đưa tay ra bắt tay Trần Linh.
"Tôi đâu có ăn trộm đàn, chỉ mượn tạm vài hôm thôi, chiếc váy em mặc rất đẹp, trông em giống như hoa bươm bướm ấy"- Trần Linh tán.
"Thật á, cám ơn anh. Chiếc váy này có 128 tệ thôi, em mua đợt mùng 8.3 ở hội chợ triển lãm. Chúng ta vào trong đi", chiếc dây chuyền ngộ nghĩnh Gia Kì đeo trên ngực cứ lúc la lúc lắc. Chúng tôi đi vào trong. Chà toàn những người ăn mặc lịch sự, có vài cô gái nước ngoài còn đến ngó chiếc váy của Gia Kì. Tôi không thể phủ nhận là Gia Kì rất biết trang điểm. Tôi có cảm giác là mình đã bắt đầu thích Gia Kì khi nhìn dáng đi nhanh nhẹn duyên dáng của cô. Chúng tôi đi thang máy xuống tầng ngầm và ăn mì bò Đài Loan ở cửa hàng ăn nhanh, Gia Kì còn gọi thêm một món ăn của Nga. Ăn xong thì thời gian cũng vừa kịp, ba chúng tôi đi qua khu sảnh trải thảm đỏ rực rỡ và bước vào sàn nhảy. Ánh đèn mờ ảo, nhạc đập xập xình chói hết cả tai, tất cả mọi người đều nhảy một cách cuồng nhiệt. "Váy cậu dài quá" – tôi nói với ý trách Gia Kì trong lúc bước về phía đám người. "Không, như thế mới đẹp, khi em nhảy còn có thể nhìn thấy đôi chân em nữa" – Trần Linh nói vẻ thành thật. Tôi thụi cho gã một quả rồi bắt đầu bài nhảy của mình. Tôi cảm thấy không khí hơi bí nên đã nới lỏng ca la vát, rồi như người bị ai điều khiển, tôi bắt đầu lắc ngoáy một cách vô thức. Tất cả mọi người đều như những con rối liên tục ngó ngoáy động đậy dưới ánh đèn mờ ảo. Tôi có cảm giác như thế giới này đang nổi cơn điên. Nhảy chừng nửa tiếng mồ hôi trên người tôi vã ra như suối, lách ra khỏi đám người tôi tìm một chỗ ngồi uống nước. Gia Kì cũng đang ngồi ở đó, cô đang uống cái gì đó bằng ống hút. Đôi mắt sáng long lanh của cô như đang quan sát gì đó.
"Sao cậu không nhảy?"
"Không biết tại sao tự nhiên tớ cảm thấy cô đơn thế, tớ sợ tớ sẽ phát điên bởi thành phố này đâu có thuộc về tớ, nó đâu có tin tưởng tớ, đâu có chấp nhận tớ. Tớ lại không có hộ khẩu Bắc Kinh. Chán đời lắm" – Gia Kì nói bằng giọng đầy chán nản.
Tự nhiên lòng tôi trào lên một nỗi cảm thương, quả đúng là Gia Kì rất đáng thương, cô như người mù mò mẫm ra thành phố. "Cậu sẽ lấy lại được lòng tin, chỉ cần có đủ thời gian".
"Tớ đã ở một tháng rồi mà đã tìm được công việc ổn định nào đâu. Kể cả trang trí cho mấy cái quán bar hay sàn nhảy chết tiệt cũng còn được. Tự nhiên tớ nghĩ nếu bây giờ ai chịu nuôi tớ thì tớ sẽ lấy người đó". Dừng một lát, Gia Kì nói tiếp: "Cậu có nuôi được tớ không?"
Tôi không biết trả lời thế nào, miếng kem đang ăn trong mồm như cứng đơ lại. Tôi nhớ lại thời còn học cấp ba. Hình ảnh Gia Kì với mái tóc vàng hoe lại hiện lên trước mắt tôi. "Sợ, sợ là tớ không có khả… khả năng. Tớ không có nhà, mỗi tháng kiếm được có 600 tệ" – tôi lắp bắp thú thật với Gia Kì. Gia Kì cười phì: "Tớ đùa đó thôi Sơn Dương, bọn mình quá quen nhau rồi, tớ làm sao có thể yêu được cậu".
"Cậu phải học cách dựa vào đàn ông, tớ thấy nếu cậu lấy một ông chồng có tiền, tốt nhất là một người cũng hiểu chút nghệ thuật thì chắc chắn cậu sẽ chẳng phải lo lắng gì về đồng tiền bát gạo, chỉ việc theo đuổi sự nghiệp mà cậu yêu thích thôi". Tôi nói với Gia Kì những suy nghĩ thật của lòng mình. Ngớ người ra một lát, chiếc cằm khá duyên của Gia Kì hếch hếch lên "thôi, đừng nói chuyện này nữa, ra nhảy tiếp đi". Nói rồi cô đứng dậy và chúng tôi lại hòa vào đám người trên sàn.
Đến khi cả tôi và Trần Linh quay lại bàn ngồi uống nước thì Gia Kì đã biến mất tăm. Tôi hơi bất ngờ, có thể nghệ sĩ là như vậy, họ hay thay đổi thất thường trong suy nghĩ, may mà tôi chưa lấy cô nghệ sĩ đó làm vợ. Trần Linh ngó nghiêng tìm khắp nơi. "Tôi thấy mình đã yêu cô bé đó rồi đấy, thật đấy. Đã ba năm rồi, hồi ở Tây Tạng tôi cũng đã từng yêu một em nhưng chưa bao giờ tôi thấy mình rung động trước một cô gái như ở bên Gia Kì. Có cái gì đó hút chặt lấy tôi, tựa như nam châm vậy. Chậc, tôi không hớt tay trên của ông chứ. Ông đừng tranh với tôi vụ này nhé" - Gã nói với tôi bằng một giọng cầu xin. "Tôi đang sáng tác tập Âm thanh bầu trời, tôi sáng tác là vì cô ấy", tôi thấy rờn rợn khi nhìn thấy ánh mắt trừng trừng của gã. Một nỗi buồn vô hạn xâm chiếm lòng đang gặm nhấm trái tim tôi. Đã đến lúc mình mất hết mọi thứ trong thành phố này rồi đây, mình không đủ tư cách để có những thứ đó, kể cả tình yêu – Tôi thầm nghĩ. "Ông sẽ không cưa được đâu, thật đấy" – tôi nói với Trần Linh bằng một giọng chân thành. "Vì ông cũng là thằng rỗng tuếch, nghèo rớt mồng tơi. Nhan sắc của đàn bà chỉ là một kí hiệu, một tấm áo khoác ngoài, ông đừng coi trọng những thứ đó, nếu không ông sẽ phải nếm mùi thất bại đấy".
"Tôi phải thử xem. Đưa số BP của Gia Kì cho tôi" – Gã nói với giọng quả quyết.
Sau đó không lâu vì ông kĩ sư điện sợ cô cháu gái mình nhiễm phải tính điên điên khùng khùng của gã nghệ sĩ hậu hiện đại đó nêu đã chấm dứt hợp đồng dạy đàn với gã. Thất nghiệp nên gã đành phải rời khỏi chỗ ở. Ông kĩ sư điện đã quá chán ngấy cái cảnh nhìn thấy gã nhét bất cứ thứ gì nhặt được vào các phím đàn để chúng phát ra các âm thanh khác nhau. Gã chuyển đến phía tây nam thành phố - nơi thường có các nghệ sĩ sống, còn tôi thì nháo nhác đi tìm việc cho gã. Thực ra mà nói thì tôi cũng có phần thích âm nhạc hậu hiện đại mặc dù nghe nó như một mớ hỗn độn chẳng rõ đâu vào đâu. Lúc đầu tôi tìm cho gã công việc chơi đàn cho một quán cà phê dưới tầng ngầm, mỗi tối kiếm được 20 tệ. Làm được một hai hôm gã chê ít thế là bỏ. Tôi cũng không rõ giờ gã đang ở đâu. Thành phố như sa bàn này vẫn quay tròn mỗi ngày, nó đang không ngừng phát triển chiều cao và tôi thì ngày ngày vẫn phải mải miết bôn ba trong cái xã hội thương mại hóa đó, nắm rõ giá cả và các kiểu mốt của các loại áo lót quần con. Thỉnh thoảng Gia Kì cũng gọi điện thoại cho tôi và qua đó tôi cũng biết cô vẫn chạy sô làm công tác trang trí cho đủ loại khách sạn và quán rượu. Không những thế Gia Kì còn làm cho cả các công ti quảng cáo, công ti quan hệ công chúng, công ti môi giới và cả ba cái công ti tiếp thị gì gì đó, cô giống như người nhảy disco, chỗ nào cũng ngó nghiêng dăm ba phút rồi nhảy. "Thành phố này vẫn không thuộc về tớ, tớ chán ngấy nó rồi, tớ cũng không biết mình phải làm thế nào, không biết bao giờ mới có thể ổn định được?". Gia Kì đã phàn nàn với tôi trong điện thoại. Tôi cũng không biết nên khuyên cô ấy thế nào, thực sự là tôi cũng muốn giúp cô ấy nhưng tôi đâu có đủ tiền. Trước cái thành phố mà chỉ khi nào có tiền mới có thể tươi cười hớn hở, túi của tôi lúc nào cũng rỗng tuếch. Tôi cảm thấy tự ti ghê gớm. Một hôm, Trần Linh gọi điện thoại và thông báo rằng gã đang dạy cho một lão phất lên nhờ nghề phát hành sách sex, "lão ấy vốn là nhà thơ nhưng nếu cứ tiếp tục nghề đó thì chỉ có chết đói, thế là gã chuyển nghề sang chuyên phát hành sách báo sex. Thằng cha đó học cũng khá nhanh, tôi bắt đầu dạy từ John Cage. Tôi cũng đã mời Gia Kì đi ăn hai lần và ông đoán sao không, nàng chỉ còn cách là thuộc về tôi thôi. Tối qua tôi hẹn nàng đi xem kịch của Anh, nàng đã nắm chặt tay tôi. Tôi cảm tưởng nàng như phát điên, thật đấy" - Tôi nhận rõ sự hớn hở, phấn khởi của gã qua điện thoại. Có thể là gã có phúc, có thể gã sẽ làm được điều mình muốn, còn tôi thì không thể, trong đầu tôi lại xuất hiện thành phố sa bàn, và tôi lại búng búng hai ngón tay cái và tay giữa đầy cay đắng.
Sau đó một thời gian rất dài tôi không gặp Trần Linh và Gia Kì. Thỉnh thoảng bọn họ cũng nhắn tin linh tinh hoặc gọi điện thoại cho tôi. Ai mà chẳng bận, ai mà chẳng phải tự mình nhảy những điệu nhạc tăng gô. Tôi còn nghe phong phanh có thời gian họ còn sống chung với nhau, đó là điều khiến tôi buồn vô tả, nhưng thực lòng mà nói tôi cũng thấy mừng cho họ. Trong cái thời đại tất cả mọi thứ đều vụn vỡ như bây giờ thì việc hai con người lang thang bơ bất có được mảnh trời riêng của mình là không hề đơn giản, không hề dễ dàng. Nghe nói họ thuê nhà ở một khu tầng ngầm phía nam thành phố, căn phòng cũng được bọn họ dựa trên những ý t ưởng cổ quái của mình để trang hoàng như địa ngục: tối tăm, phi hiện thực và đáng sợ. Một hôm trong lúc tôi đang định đi thăm tổ ấm "địa ngục" của bọn họ thì Gia Kì gọi điện đến:
"Tớ và Trần Linh chia tay rồi. Lão ấy điên thật rồi, lão ấy đi khắp nơi biểu diễn và tiếp thị tập ca khúc Âm thanh bầu trời. Bọn tớ đánh nhau một trận, giờ tớ muốn gặp cậu, ở đây tớ chẳng quen ai cả, bà cô tớ cũng không muốn giúp tớ nữa. Chúng mình gặp nhau ở cổng tàu điện ngầm ga Tây Đơn nhé?"
Theo lời hẹn tôi đến ga tàu điện ngầm Tây Đơn. Tôi cảm giác như cái cổng ra vào đó là cổng xuyên thẳng xuống địa ngục, mọi người chen chúc ra vào, họ như những hạt cát nhỏ bé trôi dạt trong thành phố sa bàn này. Tôi đã gặp Gia Kì, hôm nay cô mặc một chiếc váy đen. Trông Gia Kì có vẻ già dặn hơn, biến những cô gái xinh đẹp thành bà lão có thể là nhiệm vụ của thành phố - tôi thầm nghĩ. Thật đáng sợ.
Tôi rảo bước về phía Gia Kì và thấy cô vừa tỏ vẻ nghiêm trọng vừa sốt ruột: "Trần Linh mất tích rồi. Tớ nói với lão là tớ sẽ lấy người khác và thế là lão lên cơn khùng, lão đánh tớ, lôi xềnh xệch tóc tớ kéo ra khỏi "địa ngục". Cậu có thể giúp tớ tìm lão xem có được không?'
Tôi hết sức ngạc nhiên khi nghe thấy tin đó. "Cậu nói cậu lấy chồng? Không phải Trần Linh thì là ai, là ai?" - Tôi trợn mắt.
Gia Kì cười lớn, "lấy một ông chồng giàu có lắm tiền. Càng ngày tớ càng cảm thấy thành phố này đáng sợ, tớ thì nghèo rớt mùng tơi, không một xu dính túi, cách hợp pháp nhất để tớ có thể bán thân là phải thông qua hôn nhân. Ông già đó năm nay 50 tuổi, một nhà buôn chè. Thế nào, chắc cậu ngạc nhiên lắm phải không? Cũng chẳng có gì đáng ngạc nhiên đâu. Ông ấy có thể nuôi tớ, cho tớ nhà ở, tiền và một cảm giác ổn định, an toàn để tớ có thể yên tâm sáng tác. Cậu cũng đã từng khuyên tớ phải thực tế hơn đó thôi. Cậu còn kể cho tớ nghe câu chuyện của một họa sĩ nữ 30 tuổi từ miền Nam đến, vì muốn ở lại thành phố này nên đã lấy một ông già 70 tuổi đó sao. Cậu xem lẽ nào đó là lỗi của tớ? Trần Linh có thể đem lại cho tớ những gì?" - Gia Kì khóc. Tôi nhìn cô với đôi mắt lạnh lùng, lúc này tôi thực sự đã hiểu, đàn bà là một kí hiệu, đàn bà và đàn ông chỉ vì cần đối phương nên mới coi trọng vị trí của đối phương trong mắt mình. Thực tế là tất cả mọi người đều tầm thường, vô vị, người cũng là vật, đàn bà lại càng như vậy. Đến khi Gia Kì thực sự làm theo lời tôi nói thì tôi đã không thể chấp nhận cô. Nhưng rõ ràng là cô đã rất thực tế, và tôi cũng đã cảm nhận được cái phi thực tế của mình. "Vậy thế đã nhé, chúc mừng cậu, chúc cậu hạnh phúc. Bao giờ tổ chức đám cưới?" Tôi cảm thấy giọng nói của mình không được tự nhiên cho lắm.
"Ba ngày sau. Cậu đến chứ?"
"Không đến được".
"Sao vậy?"
"Mẹ kiếp không muốn đến thế thôi."
"Tại sao lại không muốn đến?"
"Cậu đã lựa chọn rất đúng, thôi cậu đi đi".
"Thôi tớ đi đây. Cậu nhớ tìm giúp tớ Trần Linh, tớ sợ lão tự tử".
"Chắc không đến nỗi đâu". Nói xong hai chúng tôi rẽ sang hai ngả. Ở khu tàu điện ngầm này, tất cả mọi người đang chen lấn xô đẩy đi xuống địa ngục. Cô ấy chẳng có gì sai cả, và tất cả mọi người đều thật chết tiệt, tôi thầm nghĩ.
Sau đó tôi đã tìm thấy Trần Linh ở sàn nhảy của khách sạn Côn Luân. Gã không bị điên như Gia Kì nghĩ. Sau khi mất Gia Kì gã còn học được cách vừa giật tóc mình vừa nhảy. Gã già dặn hơn và hiểu được một điều rằng tình yêu vốn chưa bao giờ tồn tại. Chúng tôi đã nhảy với nhau chừng ba tiếng đồng hồ. Bây giờ đã là hai giờ đêm, trên sàn vẫn còn rất nhiều người không về nhà mà vẫn mải miết với công việc lắc ngoáy của mình. Tại sao họ lại không chịu về nhà? Lẽ nào họ đã mắc phải chứng cô đơn của thành phố? Chúng tôi vừa ngồi uống nước gã vừa kể:
"Người Gia Kì đeo đầy vàng bạc, nàng đã cho tôi thấy thế nào là sự kết hợp tuyệt diệu giữa vật chất và tinh thần. Khi tình yêu của tôi dành cho nàng lên đến mức tột đỉnh thì nàng đã quay trở về với thực tế. Tôi không thể đem lại cho cô ấy được những cảm giác an toàn, sự đầy đủ và thoải mái về vật chất. Đây vốn là những thứ đàn bà cần, tôi đã yêu trong tuyệt vọng. Đúng đấy, trên người cô ấy đeo toàn vàng bạc ngọc ngà, bộ ngực tròn trĩnh như trăng rằm…Thế rồi dường như nàng đã hiểu ra điều gì, nàng đã bỏ tôi mà theo một thằng cha buôn chè. Thú vị không, tôi đã mất thật rồi, mất thật rồi…"Gã gục đầu vào vai tôi và khóc như một thằng điên mà không hề biết xấu hổ. Lúc này nhạc đã tắt, tôi phát hiện thấy rất nhiều người nhìn chúng tôi với ánh mắt tò mò, nghe những lời thút thít của Trần Linh, một lúc sau, họ đã vỗ tay cổ vũ cho kẻ thổn thức vì tình yêu.
Giữa nửa đêm chúng tôi lang thang trên đường, thời tiết hôm nay hơi lành lạnh và tôi vẫn cảm nhận được rất rõ âm thanh chuyển động của thành phố. Thất tình – có gì là hi li đâu, trong cái thành phố sa bàn này tất cả đều chỉ là cát bụi, cát bụi rồi sẽ trở về với cát bụi mà thôi. Lúc này Trần Linh lại như một con ngỗng ngố, gã vừa ngửa cái cổ dài như cổ ngỗng lên trời và ngân nga bài Ngưu Lang lúc nửa đêm của Đài Loan. Nghe gã hát tôi hiểu gã đã hiểu được cốt lõi của cuộc sống. Chúng tôi cứ bước đi vô định, cứ đi như vậy cho đến lúc bình minh, cho đến những cái đã dạy cho chúng tôi hiểu về cuộc sống, cho đến những cái chúng tôi không còn yêu thực sự và trở thành một con người tự đốt cháy mình, trở thành con người nhảy những bước nhảy như người máy ở cái thành phố sa bàn này. Tôi và gã cứ mải miết đi như vậy, vừa thò tay búng hai ngón tay giữa và tay cái vào không trung, tôi vừa lắng nghe những tiếng đổ lớn của các tòa nhà cao tầng. Cảm giác được trả thù đó thật hả hê, dễ chịu. Đúng vậy, thành phố này vốn vẫn là một thành phố sa bàn.