Kẻ nhảy lầu tuyệt mĩ trong không trung
Một cụ già nằm trên giường, ông đang ngắm một cái cây ngoài cửa sổ, hình như trên cây chỉ còn sót lại một chiếc lá, à không, không phải, trên cây không còn chiếc lá nào. Điều này khá giống với kết thúc có hậu trong câu chuyện Chiếc lá cuối cùng của O.Henry, họa sĩ đã vẽ một chiếc lá lên trên một cái cây, sau khi nhìn thấy chiếc lá trên cây, người bệnh đã hồi phục lại. Còn bây giờ thì sao? Liệu ông có tin chiếc lá đó có còn tồn tại không? Trên thực tế ông nhìn không rõ cái cây ngoài cửa sổ. Đó là loại cây gì? Cây ngô đồng của Pháp? Cây sơn tra? Cây long não? Cây hoàng dương? Cây hồ dương? Cây liễu già trăm tuổi? Ông không thể đoán ra đó là loại cây gì vì trên kính cửa có phủ một lớp bụi khá dày. Vừa nãy ông đã nằm mơ, ông mơ thấy mình mọc ra một đôi cánh cực lớn, trong không gian âm u cụ bay về với quá khứ của mình. Ông là một người có đôi cánh cực lớn! Trong quá trình bay về với quá khứ, ông đã nhìn thấy những cánh hoa bập bềnh trên mặt nước trôi vùn vụt về phía trước, thời gian như sợi dây xích sáng bóng trôi vun vút trước mắt ông. Ông cứ thế bay, cứ thế hướng về điểm sáng trước mắt. Khi tỉnh lại ông không còn trông thấy người bệnh nằm bên cạnh mình nằm nữa. Phòng bệnh này chỉ có ông và người đó. Người bệnh đó bị ung thư tuyến tiền liệt, anh ta đau đến mức cứ gào lên ầm ĩ đòi tự sát. Mặc dù đã kêu gào đến cả tháng nhưng anh ta vẫn sống. Lá cây trên cái cây ngoài cửa sổ ngày một ít hơn. Không nhìn thấy anh bạn bệnh nhân bên cạnh, ông cũng có phần lo lo, ông thò tay bấm chiếc chuông phía đầu giường, y tá liền chạy ngay đến, ông hỏi y tá về người bệnh nhân cùng phòng thì được biết anh ta đang sưởi nắng ngoài sân. “Bên ngoài có nắng à?” Ông cảm thấy mình không còn cảm nhận được ánh nắng mặt trời nữa, có thể là cửa sổ quá bẩn chăng? “Có mặt trời, hơi yếu một chút” – y tá nói. Cô y tá hỏi ông có muốn đi lại chút không? Ông bảo không, ông muốn chợp mắt một lát. Sau khi y tá đi ra, ông lại nhắm mắt lại. Giờ đây trước mắt ông, không, trong đầu ông lại xuất hiện một cái cây, một cái cây xanh tươi um tùm. Nhưng cái cây này lại có hình dáng rất kì lạ, cành cây mọc phía dưới và rễ cây lại mọc lên trên. Đây là một cái cây đen, đen như màn đêm, đen như bùn đen, cái màu đen thuần túy đó làm ông ngất ngây.
Tự nhiên ông lại nhớ về cô con gái của mình, hai năm trước nó đã đi Anh, từ đó đến nay không có tin tức gì của nó. Cô con gái rất yêu bố nó. Từ khi vợ ông mất, nó dự định sẽ lấy chồng rất muộn, nó muốn ở thêm được ngày nào chăm sóc bố hay ngày đó. Hai năm trước nó đã kiên quyết phản đối chuyện hôn nhân của ông với Hà Bình nên đã bỏ ông mà đi, từ đó đến nay ông không nhận được tin tức gì của nó. Hà Bình là một họa sĩ hơn 40 tuổi, trẻ hơn ông 20 tuổi nhưng con gái ông lại không thích bà ấy. “Không phải con trách bố không dành tình yêu trọn đời cho con và mẹ con mà là vì con không thích bà ấy, đơn giản chỉ vì không thích” – cô con gái đã nói với ông như vậy. Câu nói của nó đã khiến ông thực sự buồn, nó làm ông nhớ lại tâm trạng buồn bã, đau xót như hồi vợ ông mới mất. Con gái ông năm nay đã 31 tuổi rồi mà nó vẫn chưa lấy chồng khiến ông sốt hết cả ruột. Nó phải có cuộc sống riêng của nó. Ông đã mang một tâm trạng phức tạp kết hôn với Hà Bình. Kết quả là con gái ông đã bỏ ông sang Anh, ông và Hà Bình đã bắt đầu một cuộc sống mới. Về sau này ông mới phát hiện Hà Bình rất thích ồn ào náo nhiệt, lúc nào cô cũng thích xuất hiện trước đám đông. Hà Bình chỉ thích đến chỗ đông người chuyện trò phát biểu, thích tổ chức tiệc tùng ở nhà, cô ấy không thích nhìn cảnh ông lúc nào cũng ngồi trầm tư suy nghĩ trên chiếc ghế mây, cô ấy gọi đó là trạng thái “đần người”. “Anh lại đần người ra đấy à?” – mỗi lần nhìn thấy cảnh ông ngồi trên ghế mây suy nghĩ là Hà Bình lại nói như vậy. Đến lần này thì ông đã thực sự nổi cáu “Tôi làm như thế liệu có biến thành chứng bệnh hay quên của người già không?” - ông hỏi Hà Bình bằng giọng cáu kỉnh. Hà Bình không nói gì, cả hai người đều cảm thấy bực bội trong lòng. Trước kia sống với con gái ông thường hay chơi đàn dương cầm, ông thích chơi những bài hát La Tinh nhẹ nhàng, khoan khoái. Còn giờ đây, cô con gái đã bỏ ông mà đi, trên những phím đàn kia đã bị bao phủ một lớp bụi dày, không còn ai động vào nó nữa. “Anh vẫn nhớ vợ cũ của anh đúng không. Tất cả những thứ thuộc về em đều chẳng ra gì, em chẳng là gì cả, đúng không?” Hà Bình chất vấn ông. “Thế thì li hôn, li hôn, li hôn chứ còn đợi gì nữa…” Hà Bình đã khóc, trong tiếng khóc của Hà Bình, ông đã đồng ý li hôn. Sau khi sống với người vợ thứ hai được một năm rưỡi, ông đã lại li hôn.
Từ đó trở đi ông lại càng thích trầm tư hơn bao giờ hết, ông thích ngắm bầu trời đầy sao hơn bất kì thời gian nào trước đây. Bầu trời rộng lớn bao la đã khiến ông như được sống lại với những kỉ niệm đẹp đẽ trước kia. Vấn đề là hiện tại ông đang sống một mình, ông ngày càng cảm thấy cô đơn, ông ngày càng trở nên ít nói. Và rồi sau đó có một cậu thanh niên trẻ đến gặp ông. Lúc đầu ông cũng không muốn chuyện trò với cậu thanh niên đó, sự cô đơn đã khiến ông ngại tiếp xúc với tất cả những người không mời mà đến. Nhưng rồi cậu thanh niên đó đã nói chuyện với ông về các vấn đề liên quan đến chòm sao và thời gian. Cậu đã đưa cho ông xem một số bài viết của mình. “Cháu nghĩ chắc chắn là chú cũng giống như cháu, đều rất thích những thứ thuần khiết”.
Nghe cậu thanh niên nói vậy mắt ông sáng lên và bắt đầu chuyện trò với cậu ta. Họ bắt đầu nói về chuyện các ngôi sao trên trời, bắt đầu nói về sự thay đổi vị trí của các chòm sao. Chúng là một đám các hạt được chuyển động với vận tốc lớn theo sự di chuyển của ánh sáng. Ông cảm thấy mình như được an ủi phần nào. Và rồi ông đã viết đơn đề nghị cậu thanh niên đó làm thư kí cho mình. Cậu thường xuyên lui tới thăm nom ông, họ thường nói chuyện về những thứ rất xa xôi, nhớ về những cây cỏ dại trong kí ức, về trận lở đất ông từng chứng kiến hồi còn nhỏ, về tiếng chó sủa trong đêm trăng thanh tĩnh lặng, về mùa mưa phùn ở phương Nam, về tình yêu, về những đám rêu xanh lững lờ trong nước đầy kỉ niệm, về mặt trời mọc, về dòng sông đang cuồn cuộn chảy, về những viên đá cuội lạo xạo trong nước. Nhưng hôm nay ông bị ốm, giờ đang là lúc rét nhất trong mùa đông, do bị cảm nên ông đã bị sưng phổi và phải nằm viện. Từ đó trở đi ông rất thích đứng bên cửa sổ để ngắm cái cây đó.
Đúng hôm ông mơ thấy mình biến thành một ông già có đôi cánh lớn, ông đã đứng bên cửa sổ để nhìn ra ngoài, từ xa những ánh đèn nê ông nhấp nháy trên lầu cao nhất của khách sạn Côn Luân, ánh đèn ngây ngất đó đã đưa ông bay về với bầu trời kí ức. Cậu thanh niên đến thăm ông và ông đã chỉ cho cậu thấy ánh đèn nê ông nhấp nháy của khách sạn và nói: “Cháu xem kìa, trông nó chẳng khác gì buổi tụ hội của các chòm sao, tinh vân lấp lánh, một hệ tinh vân nhỏ!”
Sự ví von thú vị của ông chứng tỏ ông còn rất yêu cuộc sống. Chòm sao tụ hội, đó chính là thiên đường của các chòm sao! Thư kí của ông cũng đứng ở đó để ngắm nhìn những ánh đèn nê ông, cậu đã hiểu được những nhiệt huyết trong ông lúc này. Thời gian, không gian, mấy chục năm trôi qua đã khiến ông mất đi hứng thú với tất cả mọi thứ. Giờ đây ông đang dần dần thấy yêu cuộc sống hơn. Nhưng cậu cũng hiểu rằng trong trái tim ông vẫn còn một dòng sông tối, trôi giạt trên dòng sông tối này là những mảnh vỡ vụn vặt về cuộc sống, là những kí ức, là ánh mắt của người vợ quá cố, là lời dặn dò của bà trước lúc đi xa, là những con ốc vít bằng sắt đã gỉ trên bậc cửa nhà. Dòng sông tối này đã không ngừng đưa ông từ hiện thực trở về với quá khứ, kéo ông trở về với dòng sông tối, mặc cho vòng xoáy đưa ông về với nơi sâu nhất của vực thẳm.
Hôm nay là ngày cuối tuần, khi trời vẫn còn tờ mờ sáng, khi cô y tá bước vào phòng thì phát hiện ông không còn nằm ở đó nữa. Cô y tá vội vàng bước đến bên cửa sổ và thò đầu ra ngó thì thấy một bóng người đang nằm sấp dưới đất, cô thật sự không dám tin vào cảnh tượng đang đập trước mắt mình.
Cả bệnh viện xôn xao bàn tán tin ông rơi từ trên tầng cao xuống. Mọi người lục đục kéo đến hiện trường ngó nghiêng. Ông nằm sấp trên mặt đất, bên cạnh ông là cây ngô đồng Pháp đã rụng gần hết lá. Ông nằm ở đó, mắt vẫn trợn trừng trừng, ánh mắt ấm áp đầy vẻ mãn nguyện. Má phải của ông áp xuống đất, phía má trái có vài vết xước do quệt phải cành cây khi rơi từ trên cao xuống. Tư thế nằm sấp của ông rất thoải mái, giống như đứa trẻ gối mặt vào lòng đất mẹ. Có người đã bật khóc, họ là những người đã từng yêu quý ông. Họ quá bất ngờ với những gì đã xảy ra, ông đã chết vì rơi từ lầu cao xuống.
Mọi người thu dọn đồ đạc của ông để lại nhưng không tìm thấy thư tuyệt mệnh. Người ta đoán già đoán non, không biết có phải là ông tự tử hay không. Không có lí do nào để ông phải tự tử. Ông là một cụ già sống yên tĩnh, ông sống có phần cô đơn, đôi lúc vẫn nhớ thương người vợ đã khuất và cô con gái đang ở nơi đất khách quê người, lẽ nào đây là lí do khiến ông phải tự tử? Có người đã kiểm tra cửa sổ và phát hiện cửa sổ rất chắc chắn, phải dùng lực khá mạnh mới đẩy được ra, người bệnh nhân cùng phòng với ông cũng không hề nghe thấy tiếng động nào. Sự việc xảy ra quá đột ngột, khó hiểu. Nhưng thực tế là ông đã rơi từ trên cao xuống, vẻ mặt ông lộ rõ vẻ ấm áp.
Tại sao người ta phải tìm đến cái chết? Tại sao lại rơi xuống lòng đất? Tại sao một cụ già lại cô đơn, lại nhớ thương, lại đau buồn, lại có cuộc hẹn với đêm tối? Ông nhảy xuống đất chỉ vì muốn đo trọng lượng của mình chăng? Hay chỉ đơn giản là vì ông muốn từ giã cõi đời này? Tư thế nằm của ông giống như con chim bằng giấy đang xòe đôi cánh, nó muốn xác định lại tâm trái đất.
Một tuần sau, cậu thư kí của ông nhận được một lá thư. Cậu giật nảy mình vì trên bức thư là nét chữ quen thuộc với cậu ngày nào. Đó là bức thư do chính tay ông viết, nó giống như bức thư được gửi từ thế giới bên kia. Cậu vội vàng bóc lá thư ra. Không có gì cả, chỉ có một bài thơ viết trên khổ giấy A4:
Kẻ nhảy lầu tuyệt mĩ trong không trung
Ông già với đôi cánh lớn, khát khao được bay xa
Bay về phía bầu trời là hướng bay của ông
Ông già muốn làm một kẻ nhảy lầu tuyệt mĩ trong không trung
Cú nhảy đó không phải rơi xuống mà là bay lên
Đó là buổi tụ hội ngọt ngào
Là hướng về phía trước
Trong đêm tối mịt mùng ông hòa mình vào bóng tối
Kẻ nhảy lầu tuyệt mĩ trong không trung
Không còn sợ cô đơn
Giống như
Mồm ngậm một hạt giống, bay về phía lòng đất
Đây là bước cuối cùng trong trồng cấy
Trong tích tắc bay về phía vĩnh hằng của sao trời
Thế giới tuyệt diệu đã mất đi sự giả định
Tôi đã không còn sức để lắng nghe
Tiếng sao trời dịch chuyển
Trong đêm tối
Một đứa trẻ tỉnh lại trong sự lưu bạt của đất mẹ
Nó nghe thấy sao trời thay mặt đêm tối chuyện trò với mình
Trong đêm tối, đứa bé cảm nhận được sự sợ hãi
Sự yên tĩnh đến lạ thường đã làm nó phát điên
Còn việc kiến tạo lại bầu trời
Lại không biết bao giờ mới bắt đầu
Đứa bé tỉnh giấc trong đêm tối
Cũng có thể nó đang sống trong giấc mộng
Và trở thành chiếc bóng giữa nếp gấp của hai giấc mộng
Như tờ giấy mỏng bay lơ lửng trong thành phố rộng lớn này
Đứa trẻ trong đêm tối
Một vật kì lạ trong thành phố
Một tiếng kêu thất thanh vọng giữa các tòa nhà
Những con dơi sau ánh đèn mờ
Một người bị chiếc xe con phụt nước, bạch quang lóe sáng
Tất cả mọi thứ đều in hằn trên tấm màn bình minh.
Cậu thư kí vừa gập bức thư vừa có cảm giác như mình đang run rẩy. Sao trời thay mặt bóng đêm đến nói chuyện với anh, đây là bức thư tuyệt mệnh duy nhất của ông để lại, ngoài ra không có vật gì khác. Tự nhiên anh cảm giác có một sức mạnh siêu phàm đang kéo anh về với bí mật. Bí mật đó có liên quan tới sinh mệnh, nỗi cô đơn, ngọt ngào và cái chết. Một nỗi bi ai, một niềm hân hoan không thể nói ra thành lời đang xâm chiếm lòng anh, anh có cảm giác như mình được gặp lại ông trong đêm tối đầy sao, đó là chuyến bay về với đầu nguồn vượt qua thời gian. Trong giờ phút này, trên không trung, tất cả các chòm sao đang lấp lánh, chúng đang canh giữ cho giấc mộng của đứa trẻ trong đêm tối.