Chương 9

Hồi còn học đại học, Kate đã làm quen với những quy mô đồ sộ và cái vẻ uy nghi của trường lớp khoa y cũng như của một vài bệnh viện khác, nhưng giờ đây, đứng trước khu nhà có Văn phòng luật Trumbull, Drummond & Baines, cô không khỏi không bị ấn tượng về nó. Phòng đón tiếp ở tầng sáu trong số mười một tầng dành cho văn phòng. Kate hỏi xin gặp Scott Van Cleve, tên người luật sư mà cô thư ký của thẩm phán Trumbull đã thông báo. Chị tiếp viên gọi người giúp việc và anh ta đưa cô lên tầng trên. Họ đi ngang qua những gian phòng rộng bày biện sang trọng dành cho những hội viên, rồi một loạt các phòng khác nhỏ hơn để cuối cùng đi tới cuối hành lang.

Đến đây họ dừng trước một cái cửa, người giúp việc ra hiệu mời cô vào.

Kate đẩy cửa bước vào và hết sức ngạc nhiên: đó là một căn phòng vừa hẹp vừa vô cùng lộn xộn, tới mức mà cô phải nghĩ rằng không một người nào có đầu óc lành mạnh lại chịu sống ở đây. Sách luật thì vất ngổn ngang trên bàn, hoặc thành chồng đặt ngay xuống đất. Một số quyển đang mở, còn một số khác thì đóng lại, mép sách thòi ra những tấm phiếu màu vàng, trên bàn không chỉ có một, mà có tới những ba cuốn sổ mở ra, trên viết nguệch ngoạc những dòng chữ viết ngoáy. Ở một góc bàn, Kate thấy một chiếc bánh mì có nhân đang ăn dở rồi gói lại trong giấy và một cái cốc nhựa đựng cà phê rõ ràng là đã nguội.

Kate thất vọng tự nhủ chắc là Trumbull đã giao việc của cô cho một tay luật sư, nếu không tồi nhất thì cũng là một tay kém cỏi trong số các luật sư của văn phòng ông. Nếu sự nghiệp và mười năm ăn học của cô lại chỉ tuỳ thuộc vào một con người, thì có lẽ tốt hơn là thuê lấy một luật sư nào ở miền Tây như George Keepworth chẳng hạn, như bố cô gợi ý.

Cô định quay gót ra thì một người đàn ông trẻ cao lớn bước vào. Rõ ràng là anh ta ngạc nhiên thấy một cô gái lạ ở trong phòng. Nom anh, Kate thấy thoáng hiện cái vẻ mặt cua một người đang có gì suy nghĩ thì chợt bị quấy rầy.

- Ồ! Cô chắc là người phụ nữ trẻ... À nhân vật bác sỹ ấy.

Kịp kìm lại lời đối đáp hơi xẵng sắp buột ra khỏi miệng, Kate hỏi lại:

- Còn ông, hẳn ông là “nhân vật” luật sư mà tôi được báo đến gặp?

Anh ta nhìn cô một lúc, rồi trên mặt chợt bừng lên một nụ cười.

- Xin cô thứ lỗi, nhưng ngày nay, có một số quý bà quý cô lại tỏ ra phật ý khi người ta gọi họ bằng “cô”, một số khác lại không bằng lòng khi người ta gọi là “bà”, cho nên tôi chẳng biết gọi thế nào cho đúng.

- Vì thế ông quyết định là dùng từ “nhân vật”?

- Vâng, ít ra thì từ này nó cũng trung tính. Xin phép tự giới thiệu tôi là Scott Van Cleve... Nhưng chắc cô đã biết tôi là ai rồi bởi cô đã được mời đến đây. Còn cô là...

“Anh ta còn không biết cả đến tên mình - Kate thầm nghĩ - nói gì đến việc anh ta đã nghiên cứu việc của mình. Thôi, tốt nhất mình về đi cho xong, khỏi phải mất thì giờ vô ích. George Keepworth chắc có thể sẽ giới thiệu được cho mình một luật sư giỏi ở New York.”

Tuy nhiên vì phép lịch sự, Kate quyết định nán lại một lát. Ít ra cũng thử nghe xem cái anh chàng ngớ ngẩn này nói cái gì đã. Nhân dịp này cô cũng xét đoán anh ta bằng con mắt nghề nghiệp. Anh ta cao lớn nhưng thanh mảnh và có vẻ khoẻ mạnh. Anh ta không đeo kính và trên bàn cũng thấy không có. Nếu nhìn vào chiếc bánh mì ăn dở thì hoặc anh ta có thói quen ăn uống thất thường, hoặc là anh ta rất chăm chỉ vì công việc. Tóc anh ta sẫm màu, nhưng không hoàn toàn đen. Mới 2 giờ chiều mà mặt anh ta đã phải cần đến vài nhát dao cạo, chứng tỏ đã dậy từ rất sớm. Kate đoán anh ta là một tay ưa dậy sớm để tập chạy, điều đó giải thích tại sao anh ta lại có một thân hình có thể nói khá đẹp.

- Rất tốt, chúng ta bắt đầu nhé! Câu nói của anh đã ngắt quãng dòng suy nghĩ của cô.

Anh gạt mấy cuốn sách để lấy chỗ trên bàn, rồi mở ngăn kéo lấy ra một cuốn lốc mới.

- Thưa cô... cô chứ phải không? Trừ phi cô ưng gọi là bà hơn?

- Nếu ông hỏi ý kiến tôi, thì tôi muốn ông gọi là bác sỹ Forrester - Kate vặc lại.

- Vâng, hoàn toàn được. Vậy thì bác sỹ Forrester, chúng ta bắt đầu.

Đoán rằng anh sẽ đợi cô kể về việc cô xử lý ca bệnh của Claudia Stuyvesant ra sao, cô bắt đầu:

- Cô gái được đưa vào khoa Cấp cứu lúc 21 giờ 30. Cô ta có những triệu chứng rất mơ hồ...

- Xin lỗi, tôi nói chưa rõ. Chính tôi là người sẽ bắt đầu - Cleve ngắt lời cô.

- Nhưng nếu ông là luật sư của tôi, thì những sự việc mà tôi kể tôi nghĩ là sẽ có ích cho ông hơn.

- Việc gì cũng có thời điểm của nó. Trước hết bổn phận của tôi là phải trình bày tình thế của bác sỹ trước con mắt của pháp luật.

- Trong chừng mực mà tôi biết thì pháp luật còn chưa đụng đến tôi.

- Chưa, nhưng bác sỹ cần phải gắng dự kiến. Rất có thể bệnh viện sẽ bị kiện về tội lơ là chểnh mảng. Và trong trường hợp đó, cá nhân bác sỹ sẽ là người bị truy tố.

- Tôi nghĩ rằng bảo hiểm mà bệnh viện đặt mua sẽ bảo đảm cho tất cả các bác sỹ. Đó chính là một trong những lý do mà làm việc cho những bệnh viện lớn thường có lợi hơn. Bởi ở đấy, người ta được che chở.

- Được che chở, đúng vậy. Nhưng không phải là bất khả xâm phạm.

Thấy Kate nhíu mày, chàng luật sư trẻ hiểu rằng đối với vấn đề pháp lý, cô bác sỹ này hoàn toàn chỉở trình độ “a, b, c”.

- Bác sỹ, lý do vì sao người ta phải cử cho cô một luật sư là thế này: nếu có một vụ kiện vì tội thiếu tinh thần trách nhiệm, điều mà chúng tôi e rằng sẽ xảy ra, thì bệnh viện sẽ bị buộc tội. Cả bác sỹ cũng thế, và thậm chí cả bác sỹ... ông ta tên là gì nhỉ?

- Ông muốn nói đến Briscoe? Eric Briscoe?

- Vâng, cả bác sỹ Briscoe nữa. Khi đã có những vụ truy tố như vậy, thì nó sẽ đụng đến tất cả những người có liên can, gần cũng như xa. Mục đích là để cung cấp cho bồi thẩm đoàn chứng cứ một cách tối đa. Bệnh viện có thể bị coi như chịu trách nhiệm về vấn đề hoạt động hay vấn đề quy tắc. Nhưng họ cũng có thể buộc tội những bác sỹ...

- Thế thì bảo hiểm còn có tác dụng gì khi nó không bảo vệ được cho các bác sỹ?

- Nó có bảo vệ chứ, nhưng chỉ trong giới hạn nào đó.Nó bảo đảm những chi phí cho việc bào chữa và trả những khoản bồi thường thiệt hại có thể xảy ra. Nhưng nếu những chi phí ấy vượt quá số tiền đóng góp, thì bệnh viện và các bác sỹ sẽ phải bù vào khoản chênh lệch. Và cứ nhìn vào cái cách mà các bồi thẩm đoàn, các vị ấy “chém” người ta trong thời gian gần đây, thì tôi không cần phải nói với bác sỹ...

- Rằng tôi sẽ có nguy cơ phải nai lưng ra mà trả một món nợ khổng lồ?

- Tôi nghĩ rằng bác sỹ cần biết là mình sẽ phải chịu lấy những gì -Chàng luật sư cố trả lời một cách nhẹ nhàng nhất mà anh ta có thể làm được.

- Vâng... tôi hiểu.

- Rất tốt. Bây giờ tôi xin nghe bác sỹ đây. Nếu bác sỹ vui lòng kể tôi nghe...

- Tiếp xúc đầu tiên của tôi với người bệnh là vào lúc 21 giờ 30 thứ bảy vừa qua... - Kate bắt đầu nói.

Đối với luật sư, cô cố gắng thuật lại thật chính xác từng chi tiết một những sự việc xảy ra trong cái đêm bi thảm mà Claudia Stuyvesant đã chết.

Van Cleve chăm chú lắng nghe, thỉnh thoảng lại ghi vài chữ vào cuốn sổ. Mỗi lần như thế, Kate lại tự hỏi không biết đã có cái gì đáng chú ý để khiến anh ta phải cẩn thận ghi chép. Điều đó có quan trọng đến thế không? Hay cô vừa nói cái gì có thể hại đến sự nghiệp của cô?

Dù đoán được điều gì đang khiến cô day dứt, Van Cleve vẫn giục:

- Kể tiếp nữa đi, tôi xin bác sỹ.

Khi Kate đã thuật xong câu chuyện, mô tả tất cả các triệu chứng của Claudia và những quan sát, những theo dõi của cô, nói lại hết những phân tích của khoa Xét nghiệm và những phản ứng của người bệnh, Van Cleve vẫn ngúc ngắc đầu với vẻ suy nghĩ.

- Ông Van Cleve?-Kate lo lắng hỏi.

- Tôi sẽ đào sâu thêm từng sự việc khi nào tự tôi đã tiến hành xong cuộc điều tra. Nhưng nói một cách ngắn gọn, cho đến khi bệnh nhân chết, chẩn đoán nào là có khả năng nhất?

- Nhìn chung các triệu chứng ấy thì nó thường là do một virút đường ruột gây ra.

- Nếu tôi hỏi sáu bác sỹ khác, đối chiếu với cùng những triệu chứng...

- Và cũng cùng những quan sát - Kate bổ sung thêm.

- Những triệu chứng... những quan sát... Hai cái đó khác nhau thế nào, bác sỹ?

- Triệu chứng, đó là những cái do bệnh nhân tả. Còn quan sát, theo dõi, đó là do bác sỹ tự làm. Chính là qua so sánh và sáp hai cái đó lại gần nhau mà người ta có thể lập ra được một chẩn đoán.

- Cảm ơn, bác sỹ - Van Cleve nói với cái giọng mà Kate không hiểu là anh ta tán thành hay mỉa mai - Bây giờ tôi đặt lại cho bác sỹ câu hỏi này lần nữa: nếu đưa ra cho một số bác sỹ khác, được hỏi có tuyên thệ, cũng cùng những triệu chứng và quan sát ấy, thì ý kiến của họ sẽ ra sao?

- Tôi chắc sẽ cũng giống tôi thôi. Tức là do một virút đường ruột.

Van Cleve ghi cái gì đó lên giấy trước khi hỏi tiếp:

- Tất cả sáu bác sỹ?

- Nếu không sáu, thì ít ra cũng phải năm.

- Virút đường ruột – Van Cleve nhắc lại với vẻ nghĩ ngợi – Briscoe có đồng ý với bác sỹ không?

- Hãy nói là anh ấy không có giải thích nào khác.

- Vậy là vẫn có những giải thích khác?

- Những triệu chứng ấy … nôn, oẹ, ỉa chảy, đau vùng bụng… có thể do nhiều nguyên nhân. Viêm tấy ruột thừa, nhiễm trùng âm đạo, mang thai, những chỗ viêm loét, và nhiều nguyên nhân khác nữa. Trong một ca như của cô gái này, người ta chỉ có thể đưa ra được một chẩn đoán bằng cách là loại trừ dần từng nguyên nhân một, cho tới khi rơi được vào một nguyên nhân nào có khả năng nhất.

- Đó là điều mà rủi thay bác sỹ chưa kịp đạt tới.

- Y học không phải là một môn khoa học chính xác – Kate bác lại – Người ta chỉ mỗi ngày một tiếp cận dần tới trình độ đó, nhờ vào những khám phá mới, nhưng còn lâu người ta mới đạt tới được sự hoàn hảo. Và có thể là sẽ không bao giờ người ta đạt tới.

- Rủi thay – Van Cleve ngậm ngùi nói – Những người bệnh và các quan tòa thường là một loại người bệnh khó tính nhất – họ lại xuất phát từ nguyên lý cho rằng y học là hoàn hảo. Cho nên nếu có điều gì đó không ổn thì dứt khoát đó là do lỗi bác sỹ. Và đây là điều chúng ta phải can thiệp. Chúng ta phải đấu tranh chống lại quan niệm sai lầm ấy, nhưng không phải lúc nào chúng ta cũng thắng. Và khi mà chúng ta thất bại thì tôi không muốn giấu bác sỹ, những bản án ấy phải nói là thật khủng khiếp – Kate lặng lẽ gật đầu – Đó là tất cả những gì chúng ta có thể trao đổi trong buổi hôm nay, thưa bác sĩ.

Kate Forrester có vẻ như ngồi đờ ra trên ghế và không thể thốt lên lời.

- Tôi sẽ báo ngay cho bác sĩ khi nào chúng tôi nhận được những lời cáo buộc – Kate đứng dậy định chào ra về - À, khoan đã, bác sĩ đợi một lát. Hãy còn một điều nữa mà chúng ta cần phải đề phòng. Đây không hẳn chỉ là một vụ kiện về tội thiếu tinh thần trách nhiệm và chúng ta còn phải tính tới cả nhân tố S nữa.

- Nhân tố S? – Kate ngẩn người ra không hiểu.

- Đó là nhân tố Stuyvesant. Ông ta không chỉ có khả năng thuê được những luật sư thành thạo nhất về lĩnh vực trách nhiệm y tế, mà ông ta còn có thể thu xếp để chiếm được tình cảm của các quan tòa cũng như của tất cả các quan chức mà ông ta thấy có thể có ích cho ông. Rất ít người ở thành phố này, thậm chí ở cả cái bang này, lại có thể từ chối không “phục vụ” ngài Stuyvesant!

- Có thể như thế. Nhưng tôi vẫn tin rằng chân lý vẫn là cái bảo vệ tốt nhất cho tôi.

- Bác sỹ, cái bảo vệ tốt nhất cho bác sỹ lúc này là Bệnh viện Thành phố, là công ty bảo hiểm, là văn phòng luật sư của chúng tôi khi chúng tôi đã nhảy vào cuộc. Rồi đây họ sẽ tiêu rất nhiều tiền để bảo vệ họ và cùng một lúc là bảo vệ cho bác sỹ. Vậy nếu bác sỹ chỉ trông cậy vào riêng mình thì tôi e rằng đến suốt đời bác sỹ vẫn sẽ mắc nợ. Xin chào và hẹn sớm gặp lại bác sỹ.

Một lúc sau khi nghe Scott Van Cleve báo lại tình hình cuộc gặp với Katherine Forrester, thẩm phán Trumbull nhấc máy gọi cho giám đốc bệnh viện Cummins.

- Harvey – Ông nói – tôi muốn báo cho anh, một trong số luật sư trẻ của chúng tôi, Van Cleve, đã gặp cô bác sỹ Forrester của các anh. Buổi đầu thường chỉ để làm quen với nhau và không có gì bất thường cả.

- Điều đó không làm tôi ngạc nhiên.

- Tuy nhiên – Trumbull nói tiếp – cuộc gặp ấy đã khiến tôi phải suy nghĩ nhiều hơn đến tình thế của chúng ta.

Khi một luật gia quan trọng và luôn bận rộn như Trumbull mà lại gọi điện thế này thì hẳn không phải chỉ để nói mấy chuyện bình thường. Cho nên cảm thấy có “vấn đề” qua những lời mào đầu ấy, Cummins hỏi:

- Thế... kết quả là anh nghĩ sao?

- Nếu chúng ta muốn chuẩn bị cho những gì xảy ra về sau, đừng quên rằng chúng ta đang có chuyện với Claude Stuyvesant, thì có lẽ sáng suốt hơn là lúc này anh nên hạn chế công việc của Forrester lại.

Hạn chế công việc của Forrester? - Cummins nhắc lại - Đó là một trong những bác sỹ giỏi nhất của chúng tôi về y học đại cương, và chúng tôi cần phải có họ để có người điều khiển tất cả số người của chúng tôi...

- Harvey - không để Cummins phân trần nốt, Trumbull ngắt lời luôn - có thể rồi chúng ta lại còn phải chứng minh, bào chữa cho cả cái cách quản lý, điều hành của bệnh viện anh nữa.

- Tôi thấy chẳng có gì phải xem xét lại cả! - Cummins bác lại - Cả với công việc của Forrester cũng thế, trong chừng mực mà tôi biết.

- Ấy, chính xác là vậy đó, Harvey, “trong chừng mực mà anh biết”.

- Tôi hoàn toàn tin tưởng ở cô ấy.

- Đương nhiên là thế rồi. Anh hãy tin tôi, không ai quý trọng các bác sỹ của anh hơn tôi. Tuy nhiên, các luật sư lại có trách nhiệm là đánh giá các rủi ro xảy ra với khách hàng của họ và khuyên họ nên làm như thế nào cho có lợi. Đặc biệt khi đó lại là chuyện của hàng triệu đô la còn hay mất. Vì thế tôi mới gợi ý, không, tôi yêu cầu anh là hãy hạn chế công việc của bác sỹ Forrester lại, nhất là trong điều trị cho các bệnh nhân.

- Tôi không biết...

- Harvey, với tư cách là cố vấn luật của bệnh viện, tôi cần phải báo anh biết rằng trong tình thế này, sự trung thực là một điều xa xỉ mà anh không thể tự cho phép mình làm.

- Nhưng tôi không muốn làm bất cứ điều gì có thể có hại cho bác sỹ Forrester - Cummins cố nài nỉ.

- Không phải tôi có ý muốn khuyên anh như thế. Anh chỉ cần tách cô ấy ra khỏi người bệnh một thời gian là đủ. Nhưng dù làm cái gì, anh cũng nhớ là phải làm một cách nhẹ nhàng, khéo léo. Điều xấu nhất mà bây giờ chúng ta sợ, đó là một sự tai tiếng.