Chương 25
Cùng ngày, luật sư hội đồng nghiệp đoàn Hoskins chuyển cho Scott lệnh triệu tập Kate. Một giai đoạn mới của trình tự tố tụng đã được hoàn tất: Người ta đã chọn xong ba thành viên hội đồng xét xử vụ bác sỹ Katherine Forrester.
Theo luật định, hai trong số ba thành viên đó phải là bác sĩ hoặc nhà phẫu thuật. Họ được chỉ định trong số 131 đại diện của giới y học trực thuộc hội đồng và những người này phải được hội đồng chấp nhận theo giới thiệu của các cơ sở y học và phẫu thuật. Còn thành viên thứ ba thì được lựa chọn trong số 37 người không thuộc giới y học và 37 người đó lại do thống đốc bang chỉ định. Lợi dụng quyền hạn đó, thống đốc bang có thể ban phát ân huệ cho những đồng minh chính trị và số bạn bè cánh hảo của mình bằng cách phong cho họ một danh hiệu danh dự mà không cần phải đòi hỏi ở họ một khả năng đặc biệt nào hết.
Trong ba thành viên được lựa chọn, một người sẽ được chỉ định làm chủ tịch hội đồng.
Thành viên thứ nhất được chọn là Maurice Truscott, bác sĩ đa khoa về hưu, người có thâm niên cao nhất so với các bạn đồng nghiệp. Còn thành viên thứ hai thì căn cứ vào trường hợp tử vong của Claudia Stuyvesant, người ta đã chọn bác sĩ Gladys Ward, một bác sĩ phụ khoa 40 tuổi nhưng chuyên về sản và là người nổi tiếng nhất trong số các nhà phẫu thuật chuyên trị về chống ung thư ở phụ nữ.
Sau khi nghiên cứu danh sách 37 thành viên không phải bác sĩ, chủ tịch hội đồng chọn nhà doanh nghiệp đã thôi kinh doanh Clarence Mott, người đã bán tất cả số bất động sản của mình cho Claude Stuyvesant. Chọn Mott, vị chủ tịch hội đồng đáng kính hy vọng sẽ gây được ơn huệ đối với Stuyvesant, và cũng nhằm mục đích ấy, ông chỉ định luôn Mott làm chủ tịch hội đồng xét xử.
Theo quy định pháp lý, người ta còn phải chỉ định thêm một đại diện của chính quyền. Bởi tiếng là những người sẽ cầm cân nảy mực cho công lý, nhưng mấy vị trong hội đồng xét xử có ông nào thông thạo về pháp luật đâu, cho nên cần phải có một vị đại diện chính quyền để khi quyết định về những vấn đề thủ tục hoặc chấp nhận một lời chứng chẳng hạn, thì còn có người biết đường mà làm. Nhưng tuy được trao quyền như một quan tòa, ông này lại không chủ trì các buổi họp cũng như không có quyền biểu quyết. Song mặc dù vậy, ông ta lại có thể phát huy ảnh hưởng của mình mạnh hơn một quan tòa. Cái tinh vi là ở chỗ, khác với tòa án bên ngòai, thủ tục xét xử của hội đồng nghiệp đoàn trong ngành y có phần mềm dẻo hơn, linh hoạt hơn, cho nên nó cho phép vị đại diện chính quyền tuỳ theo chủ định của mình, có thể ít hay nhiều thiên vị cho bên này hay bên kia.
Khi tin tức về phiên tòa xử vụ bác sỹ Forrester được báo cáo về văn phòng Bộ Y tế ở, ở đấy người ta liên hệ ngay văn phòng thống đốc để “xin ý kiến”. Một câu hỏi kín đáo được đưa ra và một câu trả lời thận trọng được đáp lại: “Việc ông Stuyvesant đã tài trợ cho cuộc bầu thống đốc bang vừa rồi không được làm ảnh hưởng tới việc lựa chọn đại diện chính quyền”.
Ấy là người ta phải trả lời thế để đề phòng tai vách mạch rừng nhỡ có kẻ nào nghe thấy lại “xấu miệng” bảo chính phủ thiên vị. Thế rồi bên trong họ mới lẳng lặng bảo nhau, tuy không nói trắng ra, nhưng ẩn ý thì đã rõ là đối với những người một lòng một dạ “trung thành” với chính phủ thì ông thống đốc thấy cần có sự quan tâm đặc biệt.
Theo luật lệ hiện hành, đại diện chính quyền phải được chọn trong số luật gia làm việc bên Bộ Y tế. Chớp cơ hội đó, thượng nghị sỹ Francis Cahill liền sử dụng ảnh hưởng chính trị của mình để đưa được luật sư Kevin, cháu của ông ta vào cái chân ấy trong vụ Stuyvesant.
Kevin Cahill là một luật sư ở độ tuổi ba mươi. Kiếmđược một ghế ngồi ở Bộ Y tế cũng là nhờ thân thế ông bác thượng nghị sỹ của anh ta. Kevin làm việc chăm chỉ, cần mẫn, nhưng quả thực ngòai cái đó ra, anh ta không có gì nổi bật.
Đôi lúc ông bác Francis cảm thấy hối tiếc vì mình đã mất công vô ích cho đứa cháu chẳng có chí tiến thủ này. Ông đã hy vọng Kevin, noi gương nhiều luật sư trẻ khác, sẽ biết lợi dụng cơ hội mình đang làm việc cho cơ quan nhà nước để tích luỹ kinh nghiệm, tạo ra những mối quan hệ thân quen và chỗ dựa tốt để sau này ra mở một văn phòng riêng. Bởi kinh nghiệm cuộc đời đã cho ông hay: công việc trong cơ quan nhà nước thường có thể là một cái cầu nhảy hữu hiệu để giúp cho các con gà nòi vươn xa hơn trong sự nghiệp của mình, ở New York cũng như ở Washington.
Nhưng thật thất vọng biết bao cho ông bác Francis vì anh luật sư trẻ Kevin chẳng tỏ ra có chút tham vọng nào hết. Vìthế, khi đã vận động được cho cháu mình cái chân đại diện chính quyền trong vụ Forrester - mà trong giới chính trị người ta coi đó là “vụ Stuyvesant” ông liền cho gọi Kevin tới cùng mình ăn sáng.
- Kevin, khi mẹ cháu còn sống trên cõi đời này, ta chưa bao giờ nói với mẹ cháu một lời một tiếng về chuyện của cháu, nhưng bây giờ thì đã đến lúc bác cháu ta cần phải nói chuyện với nhau như giữa cánh đàn ông. Vì vậy bác phải thẳng thắn nói với cháu rằng cháu đã làm ta vô cùng thất vọng.
- Cháu làm sao hả bác? - Kevin sửng sốt hỏi.
- Bác hy vọng đến cái tuổi này của cháu, lẽ ra cháu đã phải rời khỏi cái chân làm việc nhà nước để ra mở văn phòng riêng rồi. Nhưng bác thấy cháu chẳng tỏ ra đoái hòai tới cái việc ấy một tý nào cả.
- Thưa bác Francis, cháu yêu công việc hiện nay của cháu-Kevin gắng giải thích - Cháu nghĩ với công việc đó, cháu đã giúp được phần nào vào việc bảo vệ sức khoẻ cho người dân New York.
- Mẹ kiếp! - Ông Francis bắt đầu bực tức - Một cái chân ngồi ở bàn giấy tự nó đâu phải là mục đích! Nó chỉ là một phương tiện, một phương tiện thôi cháu hiểu chưa, để tạo ra những quan hệ sau đó lập ra một văn phòng riêng!
- Cháu chẳng cần gì đến cái văn phòng riêng ấy - Kevin cãi - Cháu muốn ở nguyên chỗ cháu đang ở, làm công việc cháu đang làm, và sau này nếu có điều kiện thì phụ trách văn phòng đó.
- Thật nực cười! - Ông bác phẫn nộ kêu lên - Này, cháu hãy nghe đây. Ta đã dùng ảnh hưởng cao nhất của ta để giành được cho cháu chân đại diện nhà nước trong vụ Stuyvesant. Vậy thì cháu đừng có mà hất tuột nó xuống đất! Ta đã nghe nói đích thân Stuyvesant sẽ dự các phiên tòa. Thựcra thậm chí theo nguồn tin chắc chắn ta còn nghe nói là nếu không chỉ vì để lấy lòng ông ta thì phiên tòa này sẽ chẳng cần phải mở ra.
- Cháu đã đọc báo cáo của uỷ ban điều tra - Kevin bác lại - Dù thế nào phiên tòa ấy cũng sẽ được mở.
- Mở hay không mở, cháu cũng hãy nghe ta! Cháu muốn một ngày nào đó sẽ trở thành trưởng phòng, muốn báo đáp công lao ta đã làm vì cháu? Vậy thì ta cho cháu một lời khuyên: Trong những phiên tòa sắp tới, mỗi một quyết định của cháu, cháu phải coi nó giống như một phán xét của tòa án tối cao. Cháu phải tỏ được cái uy của luật pháp, phải tỏ ra mình nắm rất vững công việc, nhưng có một điều mà cháu không thể quên, đó là đừng bao giờ... đi ngược lại với lợi ích của Stuyvesant. Ta muốn ông ta sẽ để ý đến cháu, tất nhiên là theo chiều hướng tốt. Bởi khi nào có một chỗ trống mà cháu muốn, ta hy vọng sẽ có thể nhờ cậy vào ông ta. Nói tóm lại, nếu cháu muốn một chỗ nào, thì cháu hãy tìm cách chiếm lấy nó. Cháu hiểu ta muốn nói gì rồi chứ.
- Hoàn toàn hiểu, thưa bác.
- Khi nào cháu đến New York để dự phiên tòa, cháu hãy nhớ rằng không chỉ có bác sỹ Forrester là người bị xét xử. Mà chính cháu cũng là người bị người ta “xem xét” đó!
Khi ba thành viên của hội đồng xét xử và đại diện nhà nước đã được lựa chọn xong thì cũng là lúc luật sư Albert Hoskins đã sẵn sàng để vào cuộc.
Vì chưa bao giờ Kate Forrester có chuyện dính dáng tới chốn “tụng đình” nên Van Cleve thấy nhất thiết phải giúp cô làm quen với những điều “tinh tế” trong cơ chế vận hành của nó. Kate cũng vậy, cô thấy cần phải giúp anh hiểu được tính phức tạp trên góc độ y học của sự việc.
Để không làm ảnh hưởng tới Rosie Chung mà giờ giấc khá thất thường do yêu cầu của công việc, Scott đề nghị Kate tới nhà anh để chuẩn bị cho việc bào chữa. Scott ở cả lầu bốn của một ngôi nhà được xây dựng từ những năm sáu mươi. Nghe thế tưởng oai nào ngờ khi bước chân vào căn hộ của anh, Kate đã hết sức ngạc nhiên khi thấy hóa ra nó chỉ là một căn lầu có chiều rộng chừng bốn mét. Nhưng bù lại, nó có chiều dài đủ để chia thành một “buồng khách”trông ra một khu vườn, một ngăn bếp nhỏ và một buồng ngủ.
Để khỏi mất thời giờ nấu nướng, Scott đã mua mấy chiếc bánh mỳ kẹp, nhưng ngược lại khi pha cà phê bằng một cái ấm hàng ngoại nom khá lạ mắt, anh đã làm cái công việc đó với một vẻ trịnh trọng, cầu kỳ hiếm thấy.
Để chắc dạ, họ ngồi vào ăn trước khi làm việc. Nhưng vừa được mấy miếng, Scott đã đứng dậy đi đi lại lại trong phòng và vừa đi vừa nói:
- Trước hết, cô hãy quên đi tất cả những cảnh xử án mà cô vẫn thấy chiếu trên ti vi hay trong rạp chiếu bóng. Việc ra trước hội đồng nghiệp đoàn không giống như trong một tòa án. Có luật sư không? Có! Người làm chứng? Cũng có! Nhưng thay cho thẩm phán là một đại diện chính quyền, người này sẽ điều khiển phiên tòa. Và tất nhiên, ở chỗ bồi thẩm đoàn là một hội đồng gồm ba người, họ sẽ quyết định về việc của cô.
- Thế càng tốt!
- Không, cô nhầm rồi. Luật lệ ở đây không giống nhau. Tức là với một nhân chứng không có lợi, thì trước một tòa án, tôi có quyền từ chối và điều đó có khi được tòa chấp nhận. Nhưng ở đây thì khác. Người xử cô không phải là những bồi thẩm lựa chọn từ những công dân, mà chính là từ những đồng nghiệp của cô. Thế mà hiện nay, nghề y của cô lại đang bị công kích tứ phía. Đâu đâu người ta cũng kêu ca rằng bây giờ các bác sỹ đều làm việc quá tải do chân trong chân ngòai, họ quá ham kiếm tiền, họ ít nghĩ đến người bệnh mà quan tâm nhiều hơn tới ô tô nhà lầu, tới những chuyến tiếng là đi hội thảo nhưng thực ra chỉ là những chuyến đi nghỉ mát không mất tiền.
- Điều đó đâu có dúng với tất cả các bác sỹ! - Kate kêu lên.
- Đành thế, nhưng đó là những gì người ta tin. Tin đến nỗi mà ngay các bác sỹ cũng có cảm giác mình là đối tượng thường xuyên bị chỉ trích. Họ phải tự bảo vệ mình chống lại dư luận chung, chống lại các phương tiện thông tin đại chúng và chống ngay chính các bạn đồng nghiệp của họ, những người chuyên chơi cái trò gắp lửa bỏ tay người. Nhưng rủi thay...
- Rủi thay là tôi cũng nằm trong số người bị kết tội đó – Kate cay đắng nói.
- Đúng thế.
Kate lặng lẽ gật đầu, trong lòng thầm nhủ phải chăngScott phác lên bức tranh tăm tối này là để chuẩn bị tư tưởng cho mình sẵn sàng đón nhận thất bại.
- Dần dà cô hãy giúp tôi nắm được từng chi tiết trong hồ sơ của Claudia Stuyvesant. Nhưng trước đó, cô cho tôi biết cả Rosie Chung và cô, các cô có biết được tý gì hay hay về hai bác sỹ có chân trong hội đồng xét xử nay mai.
- Tôi đã nghiên cứu danh mục các bác sỹ trong bang New York và...
- Danh mục bác sỹ?
- Phải. Đó là danh sách tất cả các bác sỹ và các nhà phẫu thuật trong bang kèm theo lý lịch của họ. Như họ đã qua các trường đại học nào, chuyên ngành của họ ra sao, họ đã làm việc ở những bệnh viện nào, và công trình tác phẩm của họ có những gì...
- Tóm lại là sự nghiệp y học của họ, nếu tôi hiểu đúng. Vậy về Truscott, cô đã nắm được những gì?
- Trung học City, đại học y Cornell, nội trú ở bệnh viện Bellevue rồi bệnh viện Lenox Hill. Mở phòng khám từ năm 1963. Không có chuyên môn cũng như khả năng gì đặc biệt. Khi tôi gọi đến chỗ ông ấy thì chị thư ký bảo ở đấy không nhận thêm khách nữa. Ông ấy sắp sửa về hưu.
- Những loại người này tôi không ưa lắm - Scott nói - Bởi chắc cô đã biết các vị có tuổi này thường thế nào rồi. Họ luôn luôn nuối tiếc quá khứ, chê bai lớp đàn em, luôn luôn lải nhải cái thời của họ sao mà khó khăn thế, còn bây giờ thì lũ trẻ thật sướng hơn tiên.
- Nhưng mật khác, nếu đã học trung học City thì chắc ông ta thuộc tầng lớp bình dân và ít nhiều ông ta cũng sẽ có thiện cảm đối với những bác sỹ trẻ đã phải bươn chải để đi lên.
- Hãy cho là như thế và chúng ta xếp ông vào loại trung lập. Bây giờ ta qua bác sỹ Ward, cô biết gì về bà ấy?
- Harvard College, đại học y ở Yale, chuyên gia về sản khoa, phụ khoa và ung thư học. Làm việc ở bệnh viện phụ sản Saint-Luc, và cả bệnh viện Bắc ở đảo Long. Tác giả của hai cuốn sách và một số bài báo. Theo tôi được biết thì bà ấy có chân trong phong trào bảo vệ quyền của phụ nữ.
- Rất tốt! - Scott thú vị kêu lên.
- Tôi thì ngược lại - Kate nói.
- Với quá trình làm việc và kinh nghiệm của bà ấy, rồi với thời gian tham gia phong trào bảo vệ quyền phụ nữ, tôi nghĩ dù sao bà ấy cũng không ngồi khoanh tay chịu để cho người ta phỉ báng một đồng nghiệp nữ về cái tội mà người ấy không phạm phải.
Kate khẽ gật đầu.
- Vì muốn chuyên sâu hơn về khoa sản - Kate nói - Rosie Chung đã có lần dự một buổi nói chuyện của Gladys Ward. Với đám thính giả sinh viên và bác sỹ nội trú, tất nhiên gồm toàn nữ, bà ấy đã không giấu giếm mối thiện cảm của mình đối với sự nghiệp của phụ nữ. Nhưng bà ấy cũng khẳng định những đòi hỏi của mình đối với họ còn đòi hỏi khắt khe hơn là đối với nam giới cũng trong những hoàn cảnh tương tự. “Khi một người da đen hay môt người Do Thái phạm phải một lỗi lầm gì đó - Bà ấy nói - thế là cả cộng đồng của họ bị kết tội. Đối với phụ nữ chúng ta tôi nghĩ rằng điều đó cũng xảy ra đúng như vậy”.
- Đúng là một bài diễn văn đầy tính chiến đấu - Scott nhận xét.
- Và cũng đúng là một phụ nữ giàu cá tính - Kate bổ sung.
Scott cầm bút cẩn thận vẽ một dấu hỏi to tướng ở trước cái tên Gladys Ward.
Rồi anh bắt đầu hướng dẫn cho Kate cách xử sự như thế nào khi dự phiên tòa. Sau đó thấy buổi làm việc bữa nay đã tạm đủ, anh gọi taxi để đưa Kate về nhà.
Cầm tách cà phê trong tay, Scott lần lượt đọc những tài liệu do luật sư Hoskins cung cấp: bản sao những ghi chép của Kate trong hồ sơ Claudia, gồm từng quyết định, từng đơn thuốc; kết quả xét nghiệm máu mà Kate yêu cầu; ghi chép của bà Cronin về những dấu hiệu chủ yếu của người bệnh; và sau đó là những cố gắng cuối cùng để cứu Claudia mà không phát hiện cô bị chảy máu trong; rồi để kết thúc hồ sơ là báo cáo mổ khám nghiệm tử thi kết luận về nguyên nhân tử vong của cô gái trẻ.
Trong hồ sơ, Scott còn thấy cả một lá thư của bác sỹ Troy khen ngợi Kate. Tuy lời lẽ rất đáng khích lệ và có lợi cho Kate, nhưng dù sao nó cũng chỉ như một cái vỗ vai thân mật, một biểu hiện niềm tin của ông bác sỹ già và những lời động viên chân thành của ông đối với Kate.
“Giá như Kate có được sự ủng hộ của tất cả các bạn đồng nghiệp?” - Scott thầm nghĩ. Ở đây anh không nói các bác sỹ nội trú và các bác sỹ trẻ, họ thì dứt khoát là ủng hộ Kate rồi, kể cả bà Cronin và Beathard mà lời chứng củaa họ đã xác nhận những lời khai của Kate. Mà Scott muốn nói tới lớp bác sỹ có tuổi và có uy tín kia. Scott phải làm thế nào để tranh thủ được họ, thuyết phục được họ ra làm chứng có lợi cho Kate. Nhưng cho đến lúc này, chưa một người nào trong số đó nhận lời ra làm chứng để giúp đỡ Kate cả.
Trong khi suy nghĩ, Scott chợt nhớ tới một lời nói của tổng thống John F. Kennedy: “Thành công thì có hàng trăm hàng nghìn người nhận mình là bố, còn thất bại thì nó chỉ là một đứa trẻ côi cút bơ vơ”. Chưa bao giờ Scott thấy lời nói ấy sao mà đúng thế.
Đọc đi đọc lại tập tài liệu, Scott đi tới kết luận: bệnh án của Claudia Stuyvesant chính là con chủ bài trong việc bào chữa của anh, song nó cũng chính lại là chỗ dựa rất mong manh của anh.
Trước hội đồng, Kate không được phép cứ đơn giản đọc hồ sơ ấy, mà chỉ thỉnh thoảng người ta cho phép cô xem lại để nhớ. Còn khi trình bày thì cô phải tự trình bày bằng chính những lời của cô. Trong khi đó thì lúc thẩm vấn, Hoskins lại có thể tự do thoải mái đọc những đoạn trích trong hồ sơ để đối chiếu, để vặn vẹo nhằm gây khó dễ cho Kate. Ông ta có thể đặt vấn đề nghi ngờ, hoặc đưa ra tranh cãi những quyết định và cách cứu chữa trong đêm ấy của cô. Với một nhân chứng non nớt chưa có tý kinh nghiệm nào thì một công tố viên già đời chẳng khó khăn gì cũng có thể quay cho nhân chứng ấy trước nói một đằng, sau nói một nẻo. Hoskins, với mười bảy năm trong nghề, là một công tố viên lão luyện. Lần này, hy vọng ở những lợi lộc sẽ được Stuyvesant ban phát nếu ông ta thắng kiện, Hoskins chắc chắn sẽ giở đủ ngón nghề ra để huỷ hoại Kate.
Nặng nề nhất trong tập tài liệu đối với Kate là bản báo cáo khám nghiệm tử thi. Ngay cả khi Scott thuyết phục được nhiều bác sỹ ra làm chứng cho Kate, họ cũng khó có thể giải thích được một cách thỏa đáng những kết luận của bác sỹ pháp y. Bởi có một điều đã rõ ràng là nếu chẩn đoán được đây là một ca mang thai ngòai dạ con thì việc mổ kịp thời cho cô gái sẽ có thể cứu sống được cô ấy.
Tuy vậy Scott cũng có một con chủ bài quý giá trong tay là Rick Thomas. Chỉ riêng sự xuất hiện của anh ta thôi cũng sẽ tự gây một cú sốc thực sự cho Hoskins, các thành viên hội đồng xét xử và cho chính bản thân Stuyvesant. Hơn nữa, anh ta sẽ tiết lộ việc Claudia nghiện ma tuý, một chi tiết hết sức quan trọng có khi làm lật ngược vụ án.
Scott chợt nhớ, như mấy ngày nay anh vẫn làm, là sáng mai anh phải gọi điện cho Rick. Anh làm thế không phải chỉ để báo cho cậu ta biết chính xác ngày mở phiên tòa; nhưng cái chính là anh muốn biết chắc chắn cậu ta sẽ không chuồn mất mà vẫn sẵn sàng ra làm chứng trước hội đồng.
Scott vẫn luôn luôn bị giày vò bởi ý nghĩ muốn tìm được một bác sỹ thực hành xuất sắc nào đó để mời ông ta ra làm chứng cho Kate, và trước hội đồng ông ta sẽ xác nhận những quyết định của Kate trong đêm hôm ấy là hoàn toàn đúng đắn.
Người anh thấy có khả năng nhất là bác sỹ Solomon Freund. Bởi theo như Kate kể lại, Freund chính là người mấy tuần trước đã hăng hái bênh vực cho cô. Ngòai ra vừa nhận quyết định về hưu, từ nay bác sỹ Freund sẽ không bị trói buộc gì về nghĩa vụ đối với Bệnh viện Thành phố cũng như với giám đốc Cummins.
Sáng hôm sau, bước vào phòng làm việc của bác sỹ Solomon Freund, Scott thấy ông đang gỡ những tấm bằng của ông treo trên tường. Hai mươi sáu ô chữ nhật sẫm màu còn trơ lại trên mấy bức tường trống trơn, đó là dấu vết còn lại của một con người đã dành bao năm tháng của cuộc đời mình để tận tụy phục vụ cho bệnh viện. Một cảm giác khâm phục xen lẫn ngậm ngùi bỗng nhen lên trong Scott.
- Nào suất sắc, nào lỗi lạc... - vừa gỡ tấm bằng, Solomon Freund vừa làu bàu nói - cả cái mớ ngôn từ đẹp đẽ ấy rút cuộc chỉ để nói: “Này ông già, đã đến lúc ông về vườn rồi đấy!” Hừ! Chẳng cần nói thì ta đã hiểu! - Chợt quay lại, ông trông thấy Scott - Chào, anh bạn trẻ, tôi có thê giúp gì được anh?
- Tôi là luật sư, thưa ông - Scott tự giới thiệu.
- A! Sứ giả của tử thần. Tôi đã làm gì nên chuyện? Hay có một bệnh nhân nào được tôi điều trị cách đây bốn chục năm, nay bỗng tự nhiên bị nhức đầu nên đã phát đơn kiện?
- Tôi đến để xin được ông giúp đỡ trong vụ Kate Forrester.
- Sự giúp đỡ của tôi? Phải nói tôi rất có thiện cảm đối với cô bác sỹ trẻ ấy, nhưng tôi thì còn làm được gì để giúp đỡ cô ấy.
- Thú thực là mấy ngày nay tôi vẫn chưa tìm được một bác sỹ nào có đủ uy tín để ra làm chứng bảo vệ cho Forrester.
- Tất nhiên rồi. Đó là lỗi của Cummins. Ông ấy đã nói gần nói xa rằng, bất kỳ ai, nam hay nữ, hễ ra làm chứng cho thân chủ của anh, thì người ấy sẽ không thể thăng tiến được ở đây đâu. Vả lại dù sao thì cũng không thể trách cứ ông ấy được. Ông ấy còn phải bảo vệ bệnh viện của mình chứ. Đó là một trong những lý do khiến tôi quyết định nghỉ hưu. Bây giờ nghề thuốc đã không còn như trước nữa. Ở cái thời của tôi, người ta quan tâm trước hết đến người bệnh, rồi sau đó mới đến tất cả các cái khác. Tất nhiên ở thời đó, người ta có thể rút lui và sống một cuộc đời với món tiền mà bây giờ chỉ đủ cho một bác sỹ chi ra để mua bảo hiểm hàng năm. Giữa khoản bảo hiểm, tiền đóng góp tuổi già và tiền thù lao do nhà nước quy định, nghề thuốc bây giờ đã trở thành một doanh nghiệp để sản xuất tiền. Thật không chịu nổi. Không chịu nổi!
Scott lắng nghe một cách kính cẩn bản “trường thoại” của vị bác sỹ già ấy.
- Thưa bác sỹ - Anh nói - tôi mong ông làm chứng cho Kate Forrester là cô ấy không hề có một sự lơ là thiếu trách nhiệm nào trong việc cứu chữa cho Claudia Stuyvesant.
- Chắc anh đã biết tôi là bác sỹ khoa thần kinh.
- Không một bác sỹ phụ khoa nào nghĩ rằng họ có thể giúp đỡ gì cho Forrester - Scott thú nhận.
- Điều đó không làm tôi ngạc nhiên. Bởi làm chứng để bào chữa cho Forrester cũng có nghĩa là nếu ở vào địa vị cô ấy, người ta cũng sẽ làm đúng như cô ấy đã làm và như vậy, Claudia Stuyvesant cũng sẽ phải chịu đúng số phận ấy. Không một bác sỹ nào lại sẵn sàng thừa nhận điều đó.
- Vâng, và chính vì lý do đó nên tôi mới cố tìm một bác sỹ có tiếng tăm để ủng hộ bác sỹ Forrester.
Lờ đi lời cầu khẩn của Scott, Solomon Freund lại bắt tay vào việc xếp sách thành hai chồng, một chồng để mang đi Florida, còn một chồng để lại tặng Bệnh viện Thành phố.
Hiểu rằng mình đã thất bại, Scott chào rồi quay lui. Nhưng vừa ra tới cửa, anh đã nghe thấy có tiếng Freund gọi giật lại:
- Này, chàng luật sư trẻ! Bao giờ thì... cái phiên tòa quái quỷ ấy bắt đầu?
- Thưa ông, vào thứ hai - Trong lòng Scott chợt dấy lên chút hy vọng.
- Thứ hai à... Thật đáng tiếc!
- Sao ạ?
- Sáng thứ hai, tôi đã phải lên đường đi Florida nghỉ mát. Hành lý, rồi vé vung các thứ đã sẵn sàng hết cả rồi. Vả lại, Netlie, bà nó nhà tôi từ lâu đã chờ đợi mãi cái ngày ấy cho nên lần này thì tôi không thể lỗi hẹn với bà ấy được. Chắc anh đã biết, làm vợ một ông bác sỹ thật chẳng dễ chịu chút nào.
Lại một lần nữa thất vọng vì lời từ chối khéo ấy, nhưng Scott vẫn nán chờ xem ông bác sỹ còn nói gì nữa. Rõ ràng là ông ấy đang đấu tranh tư tưởng về việc giúp đỡ Forrester. Hơn nữa, phép lịch sự tối thiểu cũng đòi hỏi anh phải nghe cho hết những lời tự biện bạch của ông ta.
- Hồi đầu, khi tôi còn nội trú, Netlie đã quen dần với chờ đợi và thất vọng. Những giờ giấc co giãn cao su, những ca cấp cứu dường như bất tận... và tôi cứ luôn miệng hứa: “Em yêu, khi nào mà anh có khách riêng, thì mọi sự nhất định sẽ phải khác đi”. Nó đã khác đi thật. Nhưng khác đi thế nào, anh có biết không? Khác đi theo chiều hướng xấu! Để có một phòng khám riêng, một bác sỹ trẻ cần phải có thời gian của riêng mình, cả ngày lẫn đêm. Và thế là lại vẫn những lời hứa lỗi hẹn, những thất vọng. Có lẽ anh nghĩ cùng với danh tiếng, tình hình sẽ sáng sủa hơn ư? Không phải, hoàn toàn không phải thế! Khi anh là giáo sư y khoa, các đồng nghiệp sẽ gọi anh để hỏi một ý kiến nào đó và anh lại phải mất cống nghiên cứu xem xét để đáp ứng yêu cầu của họ. Thế là tôi lại hứa với vợ: “Hãy tin anh đi, khi nào mà anh về nghỉ...” Lần này chẳng buồn giận làm gì cho mất công, vợ tôi chỉ cười đáp: “Em sẽ tin anh khi nào em đã ngồi lên trên máy bay còn bây giờ thì không”. Chính Netlie đã tự tay mua vé và thu xếp tất cả để sáng thứ hai đi. Hơn nữa, ôtô chở đồ đạc cho nhà tôi cũng đã lên đường rồi và chúng tôi cần phải có mặt ở Florida để nhận đồ.
- Tôi hiểu, thưa bác sỹ.
- Không, anh chẳng hiểu cái gì hết! - Đột nhiên ông bác sỹ già bùng lên sự giận dữ - Anh tưởng khi trả lời “không” với anh và với Forrester, tôi sung sướng lắm hả? Không, nhưng tôi chẳng còn sự lựa chọn nào hết. Tôi đã hứa danh dự với Netlie và lần này thì tôi không thể để bà ấy thất vọng. Hơn nữa, anh thì biết cái trò kiện tụng ấy nó diễn ra như thế nào rồi. Tôi đã có lần làm chứng cho một vụ kiện về tội lơ là thiếu trách nhiệm. Tôi ra tòa, người ta hẹn đến phiên sau. Phiên sau đến, họ lại hẹn phiên sau nữa, cứ như thế năm lần bảy lượt đến nỗi tôi đã phải phát ngán. Tôi rất lấy làm tiếc, anh bạn trẻ ạ, nhưng tôi không thể giúp gì được anh hết.
Scott hiểu rằng cuộc gặp đã kết thúc. Tuy có để lại số máy nhưng ra đến cửa anh đã gạch tên bác sỹ Freund, cái tên cuối cùng trong danh sách các nhân chứng của anh.
Sau thất bại lần này, anh chỉ còn có thể trông cậy vào sự cương quyết của Kate với tư cách là nhân chứng, vào sự khôn khéo trong nghề luật của anh, và vào... Rick Thomas.
Còn trước mắt trong lúc này là anh phải chuẩn bị cho Kate có đủ bản lĩnh về mọi mặt để nay mai ra trước hội đồng, cô có thể đương đầu với đủ mọi thứ “hỏa lực”.
Sau khi Kate đã ngồi xuống, Scott bắt đầu nói:
- Với tư cách là nhân chứng, người ta sẽ yêu cầu cô chứng nhận các sự kiện. Cô hãy thuật lại những gì đã xảy ra, những gì cô quan sát thấy và những gì cô đã làm, chỉ có thế thôi, không hơn không kém. Và chú ý trước hết là đừng có đi trước vấn đề.
- Tôi hiểu, nghĩa là tôi chỉ trả lời những gì người ta hỏi, mà không thêm không bớt gì hết.
- Còn hơn thế nữa kia. Ngay cả khi Hoskins bóp méo câu trả lời của cô, cô cũng đừng tranh luận với ông ấy. Nếu không, cô sẽ có vẻ là một phụ nữ dễ xúc động và căng thẳng, chứ không phải là một bác sỹ trầm tĩnh, thông minh và thông thạo nghề nghiệp - Thấy Kate gật đầu, Scott nói - Tốt! Nếu cô muốn, chúng ta sẽ diễn tập một đoạn nho nhỏ. Giả thử tôi là Hoskins và giờ là lúc cô cho mời Briscoe tới trong đêm hôm ấy, tôi sẽ hỏi “Bác sỹ, điều gì đã thúc đẩy bác sỹ phải cho mời một đồng nghiệp tới?”
Nhập vai là một nhân chứng, Kate nói:
- Triệu chứng của người bệnh không rõ rệt, và ngờ rằng những cơn đau của người ấy có thể là do một nhiễm khuẩn bên trong, nên tôi nghĩ một bác sỹ phẫu thuật có thể sẽ biết có cần phải mổ hay không.
- Cô chờ đợi gì ở bác sỹ Briscoe?
- Khi tôi cho anh ấy biết những thông tin tôi có, tôi hy vọng anh ấy cũng sẽ tự mình khám cho bệnh nhân.
- Tại sao?
Câu hỏi ấy làm Kate bối rối, bởi cô nghĩ điều đó thì có gì mà phải hỏi.
- Tại sao ư? Tại vì tôi muốn biết ý kiến của anh ấy.
- Nếu tôi hiểu đúng thì có phải bác sỹ nghi ngờ nhận xét của mình không? Scott vặn lại Kate, y như cách một ông công tố vẫn hay làm.
- Tôi không “nghi ngờ” nhận xét của tôi! - Kate cãi - Nhưng những quan sát của tôi và những kết quả xét nghiệm chưa cho phép tôi đưa ra một chẩn đoán. Tôi muốn được tin chắc là mình đã dự kiến mọi khả năng.
Scott vớ ngay lấy câu nói hớ đó:
- Vậy là bác sỹ nhận bác sỹ đã không thể dự kiến được mọi khả năng?
- Tôi chẳng nhận điều gì như thế hết! - Kate kêu lên, giọng có vẻ hơi gay gắt - Đối mặt với một ca bệnh chưa rõ ràng, tôi muốn có thêm ý kiến của một bác sỹ khác. Đó là điều chúng tôi vẫn thường làm trong những trường hợp tương tự... - Scott không nói gì. Còn Kate, sau một vài giây im lặng cô nói tiếp, giọng đã phần nào dịu bớt đi - Có vẻ như tôi nói hơi quá, phải không anh?
- Đúng - Scott gật đầu đáp - Tốt nhất là cô chỉ trả lời: “để có thêm ý kiến thứ hai”, tất cả chỉ gọn lỏn có thế. “Để có thêm ý kiến thứ hai”, đó là điều y học cho phép. Ngòai ra cô cũng không nên nói “những khả năng không dự kiến”.
Kate gật đầu, kiên quyết không để mình bị mắc bẫy
nữa.
- Chúng ta tiếp tục nhé - Scott nói - Bác sỹ, chuyện gì đã xảy ra khi bác sỹ Briscoe tới?
- Tôi nói lại với Briscoe những quan sát của tôi và cho anh ấy xem những kết quả xét nghiệm. Briscoe đã tự mình khám và cũng đi đến kết luận như tôi.
- Kết luận ra sao?
- Cho đến khi nào những triệu chứng trở nên rõ rệt thì không có gì phải làm ngòai việc truyền dịch cho người bệnh, làm đi làm lại những xét nghiệm và theo dõi những dấu hiệu chủ yếu.
- Và sau đó?
- Sau đó, tôi gửi một mẫu máu mới tới phòng thí nghiệm để đo đếm huyết cầu, thử tốc độ đông lắng và phân tích bằng chất điện phân. Rồi tôi phải săn sóc các bệnh nhân khác. Vả lại... - Kate chợt ngừng lời - Tôi lại cầm cờ chạy trước ô tô rồi, phải không anh?
- Phải - Scott nói - Đó là thói thường của con người, giống như một khuynh hướng tự nhiên, nảy sinh từ một ý nghĩ ngây thơ cho rằng mình càng nói sự thật bao nhiêu thì người ta càng tin mình bấy nhiêu. Cô cần phải học cách tự kiềm chế, chúng ta trở lại nhé. Briscoe tới, bác sỹ cho thử một mẫu máu mới, rồi chạy đi săn sóc các bệnh nhân khác... Hoskins có thể hỏi “Bác sỹ, từ lúc bác sỹ gửi mẫu máu đi cho đến khi nhận được kết quả, khoảng thời gian ấy mất độ bao nhiêu?”
- Khoảng hai giờ. Có lẽ hơn một tý.
- Thế rnà trong hơn hai giờ ấy, cô đã chẳng làm gì để giúp đỡ bệnh nhân?
- Tôi còn hàng chục người bệnh nữa cũng đang cần được chăm sóc! - Nhận thấy mình lại to tiếng, Kate ngượng ngùng xin lỗi - Đấy, tôi lại tranh cãi với anh rồi.
- Đúng. Tôi nhắc lại câu hỏi: “Vậy là trong hơn hai giờ ấy, bác sỹ đã chẳng làm gì để giúp đỡ bệnh nhân?”
- Bà y tá Cronin tiếp tục theo dõi những dấu hiệu chủ yếu... Chừng nào mà chưa có một báo cáo mới của phòng xét nghiệm hay một sự tiến triển của những dấu hiệu chủ yếu, thì chừng ấy mọi điều trị sẽ tỏ ra nguy hiểm - Thấy Scott lắc đầu, Kate vội nói - Tôi hiểu lẽ ra tôi phải nói: Chúng tôi đã làm tất cả những gì phải làm cho bệnh nhân lúc đó, tức là truyền dịch cho người bệnh và giám sát những dấu hiệu chủ yếu.
- Rất tốt rồi đó. Rõ ràng, chính xác, và hết sức chú ý là đừng có tạo cho Hoskins cơ hội để ông ta xông vào cô như một con cáo trông thấy con mồi.
Kate gật đầu mỉm cười:
- Thì ít ra tôi cũng phải học được một cái gì chứ.
- Đúng. Và xin lỗi vì đã nghiêm khắc với cô. Nhưng rồi sau này cô sẽ thấy làm thế là cần thiết.
Giữa lúc ấy có tiếng chuông điện thoại réo. Cáu kỉnh vì bị quấy rầy không đúng lúc, Scott nhấc máy.
- A lô! Tôi Van Cleve đây! - Giọng anh lộ vẻ bực tức.
- Chào, anh bạn trẻ - Giọng bác sỹ Freund vang lên ở đầu dây - Không làm gì mà phải hét to lên như thế! Anh hãy chào tôi một câu nghe cho thật dễ chịu nào.
- Chào bác sỹ - Scott ngượng nghịu nói.
- Anh nghe tôi nhé. Tôi đã nói chuyện lại với Netlie Hình như bà ấy đã biết vụ Stuyvesant qua ti vi. Bà ấy trả lời tôi chính xác như sau: “Sau năm mươi mốt năm, lẽ nào chúng ta lại không thể bỏ ra vài ngày để giúp đỡ cho cô bác sỹ trẻ đẹp ấy”.
- Hoan hô ông bà bác sỹ! - Scott reo lên - Thế còn việc chuyển nhà thì sao?
- Cậu em bà Netlie còn ranh ma hơn tôi nhiều. Cậu ấy đã lui về nghỉ ở Florida từ mấy năm nay và cậu ấy sẽ nhận đồ hộ chúng tôi. Vậy nếu anh muốn tôi ra làm chứng cho anh thì câu trả lời của tôi là: đồng ý.
- Thật tuyệt vời! Tôi không biết nói thế nào để cảm ơn bác sỹ.
- Đừng cảm ơn tôi, mà hãy cảm ơn Netlie. Chắc chắn là bà ấy sẽ yêu cầu anh và Kate Forrester sau này sẽ có một quà tặng gì đó cho một cơ sở điều trị bệnh nhân bị liệt về não. Đó là việc bà ấy ưa thích mà! Bây giờ hãy cho tôi biết bao giờ anh muốn gặp tôi, thế nào mà tôi chẳng phải liếc qua hồ sơ một tý.
- Ngày mai tôi sẽ gọi lại cho ông, thưa bác sỹ.
Sau khi đặt máy, Scott quay lại phía Kate với khuôn mặt rạng rỡ.
- Freund nhận lời làm chứng cho cô rồi.
- Ông ấy quá tử tế với tôi trong khi tôi chỉ là một người xa lạ với ông ấy.
- Tôi nghĩ trong con mắt ông ấy thì không một bác sỹ trẻ nào lại hoàn toàn xa lạ. Thôi, chúng ta tiếp tục đi. Từ giờ đến thứ hai, chúng ta cũng chẳng còn mấy nỗi nữa.