Chương 39
Tôi không chờ đợi, nhưng sáng nay tôi đã được chuyển thẳng từ vị trí phụ việc sang bán chính trong hiệu bánh. Vanessa đã nhờ bác sĩ kê đơn để có thể ngừng làm việc. Bác Bergerot có vẻ buồn, nhưng không chỉ có vậy. Tôi là người kéo tấm rèm che lên. Tôi là người mở cánh cửa ra vào. Trên vỉa hè, bác Mohamed chào tôi. Tôi bước ra ngoài để nói chuyện một chút với bác ấy.
- Cháu thế nào, tốt chứ? bác hỏi. Vậy là cháu đã thành người bán hàng chính thức.
- Cháu vui. Hãy tin ở cháu nếu bác muốn cố gắng cải thiện mối quan hệ giữa bác và bác Bergerot.
- Cháu không cần bận tâm việc đó đâu. Thậm chí bác còn kể cho cháu một bí mật nhỏ nhé: nhiều lần bác cố tình để những kệ gỗ trước cửa hàng cháu để bà ấy phải đi ra đấy. Nếu không bà ấy và bác sẽ chẳng bao giờ nói chuyện với nhau. Đó là một người phụ nữ mà cách duy nhất khiến bà ấy nói chuyện là, hoặc mua bánh mì của bà ấy hoặc làm bà ấy nổi giận…
Tôi tròn mắt nhìn bác Mohamed. Bác mỉm cười lém lỉnh rồi nói với tôi:
- Và giờ thì hãy trở lại vị trí của cháu đi thôi, có một khách hàng phía sau cháu kìa.
Vào giờ nào cửa hàng cũng có những khách hàng riêng của mình. Những người mở hàng đến trước những người đi làm, những người đi làm thì đến trước những khách hàng có con chưa đi học trở lại. Điều duy nhất làm tôi thấy tiếc ngân hàng, đó là không được ghé qua đây mua bánh sừng bò của tôi nữa. Lúc nào cũng có bánh trước mặt, thành ra tôi lại không muốn ăn nữa.
Nhân lúc hiệu bánh không có khách, bác Bergerot lại gần tôi hỏi:
- Tại sao cháu cứ nhìn ra ngoài thế? Cháu lo là khách hàng không đến à?
“ Không, cháu sợ Ric không đến nữa. Cháu mong ít nhất là được nhìn thấy anh ấy đi qua. Cháu chỉ đợi có vậy. Điều đó không thay đổi được gì cả vì cháu sẽ không thể chạy theo anh ấy nhưng ít nhất cháu sẽ biết là anh ấy không chuyển đi nơi khác.”
Bà chủ tiếp tục:
- Đừng lo, cháu sẽ làm tốt.
Tôi biết là bác nói về công việc, tuy nhiên tôi muốn nghe điều đó như một câu động viên về chuyện với Ric. Bác nói thêm:
- Bây giờ Vanessa không ở đây nữa, chúng ta sẽ cần sắp xếp công việc. Chiếc áo blouse của ta, cháu có thể giữ nó. Nếu cháu muốn trả lại tiền lẻ, cháu có thể thử, nhưng cần cẩn thận. Cửa hàng này là cần câu cơm của tám con người đấy.
“Thật buồn cười khi nói cửa hàng bánh mì là một cái cần câu cơm [1] …”
[1. Nguyên văn “gagne-pain”, dịch nôm na là “ cần câu bánh mì”.]
Bác lưỡng lự khi nói tiếp:
- Dù về mặt nhân lực, chỉ hai bác cháu ta sẽ vất hơn, nhưng ta mừng là Vanessa không làm ở đây nữa. Cô ấy đã không tiếp đón cháu tử tể và gây khó dễ cho cả mấy cậu làm ở phía trong kia nữa.
Hai tay chống hông, bác nhìn tôi trong chiếc áo blouse của hiệu bánh:
- Nếu ngày trước người ta nói với ta là cháu sẽ làm việc ở đây, ta sẽ không tin. Ta biết cháu từ khi còn bé. Cháu nhớ có lần ta mắng cháu không?
“Bác nói gì thế, cháu vẫn còn nổi da gà lên đây. Tại sao bác lại nghĩ là cháu chào tất cả mọi người khi cháu vào đâu đó được nhỉ?”
- Có ạ, cháu vẫn nhớ.
- Hồi đó cháu mấy tuổi nhỉ?
Một bà khách đẩy cửa vào. Tôi không nhận ra bà ngay. Đó là bà chủ hiệu sách. Một phụ nữ quyến rũ. Bác Bergerot rời quầy đến hôn chào khách.
- Kỳ nghỉ thế nào Nathalie?
- Em đã làm như chị nói, nhưng Théo, từ khi tròn mười lăm tuổi đã thực sự bước sang một giai đoạn mới. Cứ khi nào tìm được cơ hội là nó ra khỏi nhà. Chỉ trong hai ngày, nó đã có bạn gái, chị hình dung được không?
Thật ngạc nhiên là mọi người có thể khác biệt đến thế khi ta nhìn thấy họ ở ngoài khuôn khổ quen thuộc. Với tôi, bà chủ hiệu sách vốn là một phụ nữ có học thức, tế nhị, không tự ý cho ai lời khuyên trừ phi người đó yêu cầu. Tôi đã thấy cô ấy hứng thú với những kịch gia cổ điển cũng như với những quyển sách về ẩm thực như thế nào. Ai có thể đoán được sau vẻ thản nhiên, điềm đạm đó lại ẩn giấu một người phụ nữ rất tình cảm và rõ ràng là còn bất hạnh nữa…
- Em không biết phải làm gì nữa, người khách buồn rầu tâm sự. Nếu em nói với con, nó sẽ lại đi, nhưng khi nó cần, em phải có mặt ngay lập tức.
- Khi mười lăm tuổi, tính khí mấy cậu trai thường không bao giờ dễ dàng. Cần để cho con có thời gian. Nó phải tự chiến đấu để tìm được chỗ đứng cho mình, để nó biết được nó là ai. Théo là một cậu bé tốt, nó sẽ bình tĩnh lại thôi.
- Nếu như có một ông bố trong nhà, thì chắc nó sẽ điềm đạm hơn…
Cô ấy tên là Baumann, và tôi nhớ đó là một trong những người đầu tiên khiến tôi ngưỡng mộ. Hồi đó tôi học lớp bảy, tôi đã đến hiệu sách của cô để mua cuốn Britannicus của Racine mà tôi sẽ học ở trường. Tôi không muốn chút nào. Trước bộ mặt khó chịu của tôi, cô đã mở sách và đọc vài đoạn cho tôi. Đứng giữa những chồng sách, cô đã diễn như một diễn viên kịch. Thật buồn cười, bí hiểm. Chỉ bằng vài câu trích dẫn trong tác phẩm, cô đã khiến tôi muốn khám phá nội dung cuốn sách. Cô ấy chắc không nhớ việc đó. Hôm nay thậm chí cô còn không nhận ra tôi.
Cô Baumann ra khỏi cửa hàng với ba chiếc baguette, vài chiếc bánh ngọt và những miếng pizza nhỏ mà Théo chắc chắn sẽ ngốn bằng sạch trước khi đi sống cuộc đời riêng của cậu ta. Khi cô Baumann đi qua đường, bác Bergerot đã nói vài điều mà tôi sẽ không bao giờ quên:
- Cháu biết không Julie, mỗi khi chứng kiến nỗi khổ của các bà mẹ có những đứa con đang rời xa họ, ta tự nhủ là việc mình không có con cái cũng không quá nghiêm trọng.
Tôi biết bác không nghĩ vậy. Tất cả những gì bác nói thậm chí còn ngược lại. Ta cần hy vọng vào mọi thứ, dẫu có nguy cơ bị tổn thương, ta cần cho đi tất cả dẫu có nguy cơ bị bóc lột. Điều khiến bạn thấy bõ công khi sống trên đời chắc chắn sẽ buộc bạn phải đối mặt với nguy hiểm. Nếu Ric đi qua bây giờ thì tôi sẽ coi điều đó như một điềm báo và tinh thần của tôi sẽ lại lên như diều gặp gió. Nhưng mắt tôi có cố dõi trông ra đường cũng vô ích, tôi chỉ toàn nhìn thấy những người xa lạ.
Đột nhiên, tôi thấy bác Mohamed nháy mắt với tôi rồi khẽ đặt tấm biển khuyến mãi ở cạnh cửa kính hiệu bánh mì. Tôi mỉm cười với bác. Bác Bergerot đi ra từ phía sau cửa hàng. Bộ phận cảm ứng phát hiện kẻ xâm nhập của bác ấy nhấp nháy và bác phản ứng ngay tức thì.
- Ôi không, hãy nhìn lão ta xem! Có thể nói là lão ta cố tình làm thế. Ta sẽ sang nói chuyện với lão ấy.
Bác rảo bước. Tôi nhìn họ nhưng không nghe thấy họ nói chuyện. Vẫn còn chiến tranh giữa Francoise và Mohamed. Trước đây, tôi thấy việc đó thật khó chịu, nhưng bây giờ tôi thấy thật xúc động. Chẳng phải bác ấy đang bị lừa tham gia vào trò chơi của người hàng xóm sao?
Bác Bergerot có một đặc điểm mà tôi rất thích: bác thường so sánh mọi người với những chiếc bánh ga tô hay với những chiếc bánh ngọt. Anh này mềm như bánh kém, chị kia giòn như bánh nướng. Julien tốt bụng như chiếc bánh bơ, Vanessa thì giống chiếc bánh mứt quả. Điều đó cũng áp dụng với bác, và khi nhìn bác cãi nhau với bác Mohamed, tôi hiểu thêm một chút bác là người như thế nào: dưới lớp vỏ bánh cứng là ruột bánh rất mềm.