Lễ Lá năm A (Mt. 26:14-27)

Bài phúc âm vừa được công bố đại khái kể lại những sự việc đã diễn ra trong cuộc tử nạn của Chúa Giêsu bắt đầu từ việc Juđa bán Chúa. Theo lý thuyết thì phúc âm được ghi lại theo lời kể. Bởi vì ba phúc âm Matthêu, Marcô, Luca được viết từ năm 70 đến năm 100 sau Chúa giáng sinh, và phúc âm Gioan được viết từ năm 90 đến năm 110.

Thử đặt mình nơi vị thế của Juda, chúng ta thấy, Chúa Giêsu quyền năng, chữa lành hết bệnh nọ đến bệnh kia, cho người chết sống lại, cho kẻ mù được thấy, cũng như khiến kẻ câm nói được thì sao ai có thể làm hại chi tới Ngài. Lại cũng theo như truyền thuyết, Juda là người lo giữ tiền bạc để chi dụng cho nhóm 12 tông đồ. Thế nên, có được ba mươi đồng bạc, một số tiền tương đối lớn vào thời đó, bằng tiền làm công của một người trong một tháng, thì cũng có thể giúp góp vào chi phí cho Chúa và các tông đồ vài tuần.

So sánh với nhận định và tính toán hơn thiệt của Juda với mỗi người chúng ta trong cuộc sống. Tất nhiên, bất cứ việc gì, cũng có cái giá phải trả của nó. Buôn bán, mở tiệm ăn, hay đi làm hãng xưởng, làm thuê một việc gì, cũng cần vốn liếng, công sức. Buôn bán, mở tiệm ăn thì cần tiền vốn, có được một ít thì phải đi vay mượn. Mượn nhà băng thì cần có gia sản, nhà cửa để cầm cố. Làm hãng xưởng, làm thuê lại cần phải có tay nghề hoặc bằng cấp học hành. Đàng này, Juda chỉ cần ra dấu, làm hiệu ai là Chúa Giêsu, quyền năng bất khả xâm phạm, là có được món tiền lớn, không cần vốn liếng, công sức, tất nhiên quá dễ dàng, tiện ích. Hơn nữa, số tiền này sẽ được chi dụng cho Chúa và các môn đồ chứ nào có tiêu riêng cho Juda đâu.

Thêm vào đó, nếu bất cứ ai trong chúng ta nơi trường hợp của Juda, rõ ràng tận mắt chứng kiến những sự việc cả thể đã xảy ra, đều nghĩ rằng, cho rằng, cái trò làm môi giới này chỉ là chuyện thường. Của dâng tận tay, dại chi không thực hiện. Tuy nhiên, dẫu có câu nói, “Đôi khi nhân định thắng thiên cũng nhiều,” nhưng cũng lắm toan tính tuyệt vời, đến khi thực hiện, chưa thành đã tán gia, bại sản. Tham vọng con người thì vô cùng, nhưng ý trời phỏng nào ai hay; bởi thế, lại cũng có câu nói, “Ước mong không bằng gặp may; gặp may không bằng tốt số; tốt số không bằng ‎ý trời.” Cũng như chúng ta, dự định, ước muốn của Juda không phải là ý trời, ý Chúa, nên phúc âm có câu, "Không thể không có những cớ làm cho người ta vấp ngã; nhưng khốn cho kẻ làm cớ cho người ta vấp ngã!

Nhìn lại chính mình, chúng ta thấy, nguyên cớ chính làm chúng ta vấp ngã lại là ý định, ước muốn, tham vọng. Phúc âm dạy, “Tiên vàn hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và sự công chính của Ngài;” thử bình tâm tự hỏi, chúng ta đang ước muốn gì, đang tìm kiếm gì? Đọc phúc âm, thường thì chúng ta lên án Juda bán Chúa, nhưng đặt lại vấn đề tại sao Juda dám bán Chúa, chúng ta mới nhận ra vì Juda nghĩ rằng Chúa quyền phép như thế đâu ai có thể làm gì được Ngài. Phỏng đây có phải là lý do có câu, “Chớ trông cậy quá lẽ kẻo khi sa ngã chẳng trở lại cho kíp.”

Không có gì sai sót khi chúng ta cho rằng Thiên Chúa thực hiện những chuyện cả thể trên trời, dưới đất, nhưng ý của Chúa không giống như ước mong của con người trần thế. Kinh nghiệm sống rõ ràng minh chứng, những sự việc xảy đến trong cuộc đời thường không như những gì chúng ta mong ước, cầu xin. Chúa thực hiện sự việc, sự kiện theo ý Ngài không theo ước mơ của bất cứ ai. Mọi người đều đối diện; cuộc đời mưa nắng bất thường; cho dẫu những nhà khoa học tự nhiên tuyệt vời có nói lên điều gì thì cũng chỉ là dự đoán. Cổ nhân có câu, “Thiên địa bất nhân, dĩ vạn vật vi sô cẩu.” Câu này có nghĩa, trời đất không thiên vị một ai, tất cả rồi cũng sẽ qua đi.

Thế nên, cuộc đời là phương tiện và cũng là cơ hội cho mỗi người suy tư, suy nghĩ để nhận biết giá trị đích thực của mình như thế nào trước mặt Chúa mà chúng ta thường gọi là hành trình đức tin, hành trình tâm linh, hành trình nhận biết thực thể “Thiên Chúa ở cùng chúng ta,” Thiên Chúa ngự trị và hoạt động nơi mỗi người. Đây chính là Tin Mừng đức Giêsu rao giảng. Đây cũng chính là lời minh xác của thánh Phao lô, “Anh em không biết sao, thân xác anh em là đền thờ của Thiên Chúa và Thần Khí của Thiên Chúa ngự trong anh em” (1Cor. 6:19-20). Và đây cũng là lý do tại sao phúc âm khuyên nhủ, “Tiên vàn hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và sự công chính của Ngài” (Mt. 6:33).

Bài phúc âm chúng ta vừa nghe khuyến khích mỗi người tự nhìn lại chính mình, tự hỏi lòng mình xem mình đang mơ ước, tính toán thực hiện những gì, có hợp, có lợi cho cuộc sống tâm linh của mình chăng. Xin mọi người để ý, cuộc đời này rồi cũng qua đi, thân xác, cuộc đời mỗi người chỉ là phương tiện, cơ hội cho linh hồn của mình học hỏi những gì phải học để thăng tiến nhận thức về thực thể chính mình, thực thể “Thiên Chúa ở cùng chúng ta. Xin Chúa chúc lành nơi mọi người.

Thứ Năm Tuần Thánh (Lễ rửa chân; Gioan 13:1-15) abc

Chúng ta vừa nghe lời Chúa qua phúc âm Gioan, “Ta đã nêu gương cho các ngươi, ngõ hầu như Ta đã làn cho các ngươi thế nào, các ngươi cũng làm như vậy.” Đọc phúc âm, nếu để ý, phúc âm Gioan chính là những diễn ảnh trong chiêm nghiệm của một tâm hồn nơi trường hợp ngất trí. Nơi ba phúc âm Matthêu, Marcô, và Luca, không có bất cứ câu nào nói đến việc Chúa Giêsu rửa chân cho các tông đồ hay đầy tớ. Dẫu có điều lạ là theo như các học giả Thánh Kinh, họ cho rằng baphúc âm Matthêu, Marcô, và Luca đều viết về cuộc đời, sự rao giảng và sự sống lại của đức Giêsu nên được gọi là Phúc âm nhất lãm; và cũng nếu để ý, chúng ta thấy, Chúa Giêsu chịu phép rửa minh chứng lòng thống hối, cải thiện, chứ suốt cuộc đời của Ngài, phúc âm không ghi lại Ngài rửa tội cho bất cứ một ai; trong khi lại sai các môn đồ đi rao giảng về Nước Trời cho muôn loài và rửa tội cho họ như được chép nơi hai phúc âm Matthêu và Marcô, “Vậy anh em hãy đi và làm cho muôn dân trở thành môn đệ, làm phép rửa cho họ nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần, dạy bảo họ tuân giữ những điều Thầy đã truyền cho anh em. Và đây, Thầy ở cùng anh em mọi ngày cho đến tận thế" (Mt. 28:19-20; Mc. 16:15).

Chúng ta đều biết, mục đích cuộc đời của Chúa Giêsu chính là rao giảng Tin Mừng Nước Trời như đã được ghi nơi phúc âm Luca, “Ta còn phải đem Tin Mừng Nước Thiên Chúa cho các thành khác nữa, chính vì thế mà Ta đã được sai đến” (Lc. 4:43); hay nơi Phúc âm Marcô ghi lại đức Giêsu nói, "Chúng ta hãy đi nơi khác, đến các làng xã lân cận, để Ta rao giảng ở đó nữa, bởi chính vì thế mà Ta đã ra đi" (Mc. 1:38). Đồng ý rằng, mọi kinh sách, tất cả những tác phẩm đều được viết bởi người vì lợi ích của con người. Tuy nhiên, cũng đã có câu nói, “Đọc sách mà tin vào sách thì thà đừng đọc sách.” Hơn nữa, mọi người đều mang tâm thức khác nhau cũng như có điều kiện sinh sống khác nhau nên có những phản ứng hay nhận thức, hoặc thực hành ý định, ướcmơ nơi nhưng điều kiện sinh hoạt khác nhau.

Tôi muốn lặp lại, nơi bài phúc âm vừa được công bố được viết, “Ta đã nêu gương cho các ngươi, ngõ hầu như Ta đã làn cho các ngươi thế nào, các ngươi cũng làm như vậy.” Viễn ảnh rửa chân cho các tông đồ và Phêrô xin được rửa cả tay và đầu được nêu lên chỉ được dùng như phương tiện nhắc nhở mọi người tin theo Chúa Giêsu hãy tiếp tục công việc rao giảng Tin Mừng, giúp cho con người nhận thức được Tin Mừng Nước Trời mà Chúa Giêsu rao giảng là gì, và Tin Mừng đóng vai trò nào trong cuộc đời mỗi người.

Tất nhiên, muốn thực hiện công việc rao giảng Tin Mừng, chúng ta cần biết Tin Mừng Chúa Giêsu rao giảng là gì. Từ ngàn xưa tới nay, chúng ta thường được giải thích phúc âm là Tin Mừng Chúa Giêsu ra giảng, nhưng để ý nhận định, chúng ta thấy phúc âm dùng những sự việc nhân sinh để khuyến khích con người suy tư, suy nghĩ về những câu khôn ngoan, những dụ ngôn để nhận biết điều gì phúc âm muốn con người thăng tiến nơi hành trình nhận thức.

Chẳng hạn, ai cũng biết mục đích cuộc đời của Chúa Giêsu chính là rao giảng Tin Mừng, vậy Tin Mừng Ngài ra giảng là gì? Tại sao hay với mục đích nào, phúc âm có những câu nghe lạ kỳ, chẳng hạn, “Nếu mắt ngươi làm cớ cho ngươi vấp phạm thì móc mà quăng nó đi” (Mt. 18:9); Hay, "Bởi đó Ta bảo các ngươi: mọi tội lỗi và lộng ngôn sẽ tha cho người ta, còn lộng ngôn đến Thần khí sẽ không tha được. 32 Và ai nói lời nghịch đến Con Người, điều đó sẽ tha được cho người ấy; còn ai nói nghịch đến Thánh Thần, điều ấy sẽ không tha được cho người ấy, thời này cũng như thời sẽ đến"(Mt. 12:31-32). Từ ngàn xưa tới nay có ai tự móc mắt, chặt tay vì lỡ vấp phạm điều gì chăng? Thế tội phạm đến Thánh Thần là tội gì mà vẫn không được tha dẫu đã có Chúa Giêsu xuống thế chịu chết để rửa sạch tội lỗi của loài người. Nói cho đúng, chúng ta đã được giải thích thế này, thế kia và tin theo, chức thực ra, chúng ta đã không biết tin là gì. Thay vì tìm tòi để nhận biết và tin, chúng ta chỉ lập lại những danh hiệu, những ngôn từ được người khác dùng, được người khác tuyên truyền và nghĩ rằng mình tin vào Chúa, tin vào đức Kitô trong khi không biết Chúa là gì, đức Kitô đến cứu độ thì cứu độ chúng ta về điều chi. Thực ra, thử đặt vấn đề, nếu nói rằng đức Kitô đến để chuộc tội cho mọi người; phỏng cố gắng sống tốt lành, tránh xa phạm tội và các dịp có thể phạm tội có phải là từ chối ơn cứu độ của Chúa?

Nơi thư thứ nhất gửi tín hữu Thessalonica, thánh Phao lô khuyến khích, “Đừng dập tắt thần khí, chớ khinh thị các ơn tiên tri, nhưng hãy nghiệm xét mọi sự; điều gì lành hãy giữ lấy và hãy kỵ điều dữ bất cứ dưới hình thức nào?” (1Thes. 5:19-21). Lời đề nghị này nơi Tân Ước đã những hai ngàn năm trước, thử hỏi đã có bao giờ chúng ta để ý tìm hiểu, suy nghĩ, suy tư xem Thần Khí là gì chưa? Tại sao lại nói “Đừng dập tắt Thần Khí”? Thần Khí ở đâu mà có thể dập tắt. Thể rồi các ơn tiên tri là gì? Sao lại khuyên chớ khinh thị các ơn tiên tri? Ơn tiên tri ở đâu mà đặt vấn đề khinh thị hoặc kính ngưỡng? Và nghiệm xét là thế nào, tại sao lại nói nghiệm xét mọi sự? Nếu đã không biết Thần Khí là gì, ở đâu; ơn tiên tri là chi; đồng thời nghiệm xét như thế nào thì sự thể sẽ ra sao. Chúng ta thử đặt vấn đề, cả một đời theo đạo mà không biết Chúa là chi, liên hệ với mình như thế nào thì chúng ta tin vào Chúa là tin làm sao? Phỏng nói rằng, tuyên xưng rằng tin, rồi nào là truyền bá phúc âm, tuyền bá Tin Mừng trong khi không biết đức tin của mình là gì, không biết Chúa ra sao thì truyền bá điều chi, sống tin theo là tin theo điều gì?

Nơi thư thứ nhất gửi giáo đoàn Corinthians, thánh Phao lô nhắc nhở, “Anh em không biết sao, thân mình anh em là đền thờ của Thánh Thần ngự trong anh em, anh em đã chịu lấy tự Thiên Chúa, và anh em không thuộc về mình nữa” (1Cor. 6:19). Đã bao giờ chúng ta suy nghĩ về lời nhắc nhở nhận thức này chưa hay chỉ lặp lại thành ngữ tin vào Chúa, tin vào đức Kitô để rồi cứ tưởng tượng đi lễ, đi nhà thờ, đọc kinh cầu nguyện là xong chuyện. Thánh Thần ở ngay nơi mình mà mình không biết, không suy nghĩ, nghiệm xét để nhận ra thì có phải là dập tắt Thần Khí không? Có phải là phạm đến Thánh Thần, khinh chê Thánh Thần không? Bởi vậy, có thể nói, tội phạm đến Thần Khí là tội không suy nghĩ, không suy tư, không nghiệm xét.

Nhận thực được thực tại đức tin, thực tại tâm linh của chúng ta như thế, lời Chúa hôm nay khuyến khích chúng ta đặt vấn đề, suy nghĩ, suy tư, nghiệm xét về từng lời, từng câu nơi phúc âm để nhận biết thực thể Thiên Chúa đang ngự trị và hoạt động nơi mỗi người, nơi mọi người. Trong khi suy nghĩ, nghiệm xét, thánh Phao lô cũng nêu lên điều kiện tâm trí, và đó là không nên tin vào bất cứ gì dù luật lệ, truyền thống, thói quen, sự hiểu biết, học thức, sách vở, kể cả các kinh sách, tuyên ngôn, lời bàn nhưng, “Đừng để ai lấy cách vật trí tri làm mồi đánh bã anh em, thể theo truyền thống người phàm, thể theo nhân tố trần gian chứ không theo đức Kitô?” (Col. 2:8). Điều này có nghĩa tự mình đặt vấn đề, tự mình suy nghĩ, suy tư cho đến tận cùng, không lệ thuộc bất cử gì để nhận biết sự thể Thiên Chúa, Thánh Thần, Thần Khí của Chúa đang hiện diện và hoạt động nơi mình, nơi mọi người. Xin Chúa chúc lành cho tất cả chúng ta. Amen.