14. BUFFALO BILL

Ở Washington trời đang mưa, trận mưa dầm dề xối xả đổ xuống từ bầu trời lạnh lẽo, xám xịt như khảm các giọt nước mắt lên mặt đá đen của đài Tưởng Niệm. Nước mưa đọng lại trong các khe chữ đục vào đá, tràn ra ngoằn ngoèo chảy xuống nền huy hiệu trong Constitution Gardens (Vườn Hiến Pháp). Ở đấy, kỷ niệm về những người ngã xuống đã được dựng lên: một trái tim màu tím đỏ, một lọ hoa cúc, một bức ảnh rách tả tơi hình một chiếc xe 56 - Chevy đã được phục hồi hoàn hảo, một chú gấu bông bây giờ đã ướt đẫm.

Thời tiết xấu không làm nản lòng những người viếng thăm. Nhiều người, đứng im như những pho tượng nhìn đăm đăm phiến đá mài rộng lớn, tìm kiếm, khám phá, đưa tay ra sờ lên dòng tên của những người chị, người con, người yêu, những người cha, người chồng, những người bạn thân nhất hoặc những người bạn học, nói những lời từ biệt lúc trời đất cũng như than khóc cùng với họ.

Hatcher biết nhiều tên trên tấm bảng nghiêm trang đó. Anh đã từng chiến đấu nhưng không phải ở Việt Nam; là nhân viên dân sự, anh đã làm nhiều việc dơ bẩn mà ngay cả giới quân sự cũng không chấp nhận hoặc nói đến. Không có huân chương hay bằng khen, kể cả hồ sơ lưu trữ cũng không có cho loại công việc anh làm, nhưng anh đã ở đó, đã làm công việc của anh, đã nhìn thấy bạn bè và đối phương chết theo những cách vô nhân đạo, xấu xa, ghê tởm, không thể tả hết được, chúng khác hẳn với những cách mà con người ta có thể lìa bỏ cõi trần.

Trước đây Hatcher chưa bao giờ nhìn thấy cái đài kỷ niệm này, chưa bao giờ muốn tìm thấy nó. Nhưng lúc này, nhìn qua màn mưa, anh đã sợ hãi trước vẻ hùng biện chân thật của nó. Lần đầu tiên nó khơi dậy trong anh ý nghĩ rằng anh có thể trở lại mảnh đất ấy với chính những vết thương, những tội lỗi và những hoang mang cũng giống những người khác đã từng bắn giết ở Việt Nam. Trong công tác đặc biệt ấy anh được mệnh danh là kẻ đánh thuê và những kẻ đánh thuê không được dự phần vinh quang, không đi trong hàng quân duyệt binh hay được gọi tên cho nghỉ phép. Đối với họ chỉ có thắng hay bại - hay xác định rõ hơn là: sống hay chết.

Ở đây không có chính trị, không có các cuộc tranh cãi bất tận về những cái được, mất chẳng bao giờ có thể giải quyết của cuộc chiến tranh ở nơi xa xăm ấy; ở đây đơn giản chỉ có một nấm mồ giữa trời và tấm bia ghi tên các tử sĩ mà chắc chắn sẽ chẳng để lại gì hơn là một lời chú thích trong các sách sử ký một trăm năm về sau, một đoạn văn không được phân tích. Lịch sử chỉ đề cập đến một cách thoáng qua những sự kiện mà nó không thể giải thích được.

Anh sẽ không bao giờ nhận ra người chiến binh già nếu không thấy quân hàm bốn sao trên vai ông. Buffalo Bill Cody vẫn còn đứng thẳng, lưng chưa còng, nhưng mười năm qua và các vi trùng đang gặm nhấm nội tạng ông đã hủy hoại cơ thể ông, biến ông thành một người hốc hác, mắt trũng sâu với nỗi đau đớn hằn sâu trong mỗi nếp nhăn trên mật. Chiếc áo mưa nhà binh càng làm nổi bật tấm thân gầy gò của ông nhắc cho người ta thấy rằng cả những huyền thoại cũng đều mai một.

Ông chính là một huyền thoại. Trong khi những quân nhân tai to mặt lớn khác đều bị tiêu tan vì tai tiếng ở Việt Nam, thì Bill Cody vẫn nổi lên, thanh danh không bị tổn thương. Một nhân vật chính, một vị tướng dù sao cũng còn giữ được phẩm giá giữa thời đại hỗn loạn. Bill Cody đã trở thành một gương mặt quân sự có thể chấp nhận được trong cuộc chiến ở Việt Nam. Dè đặt, gần như khắc kỷ, ông tránh lộ diện và ông được mọi người chung quanh ngưỡng mộ, một người đàn ông bình thường đã mất một đứa con trai cho cuộc chiến tranh này và hình như đã mang lại sự ôn hòa cho những nỗ lực, điên cuồng khác. Bây giờ ông đang đứng đây, giữa một người đàn ông lưng còng xuống vì những gian khổ trong chiến tranh và một người đàn bà với đứa con trai nhỏ đang nhìn vào bảng tên. Không ai chú ý đến ông. Nơi này là như thế. Ai cũng như ai thôi.

Hatcher buồn rầu nói:

- Ông ấy trông già như đã trên trăm tuổi.

- Có thể như thế, - Sloan trả lời, - ông ấy may ra còn sống được 6 tháng nữa.

- Chúng ta cứ phải đứng ở đây dưới trời mưa thế này à? - Hatcher hỏi.

- Một phút nữa ông ấy xong việc. Nghi lễ chẳng bao giờ thay đổi.

Hatcher co người lại trong tấm áo mưa, nhìn vị tướng, và thầm ngạc nhiên về khả năng xuất sắc của Sloan trong việc lừa dối. Hôm qua Hatcher đã suy nghĩ về việc giết hắn. Ngày hôm nay Hatcher đang đứng trong mưa, xa nhà khoảng 1400 cây số, nghĩ cách thực hiện một công việc mà anh không cần, không muốn và không tin tưởng. Một trăm năm về trước, Hatcher suy nghĩ, có lẽ, Sloan đang bán thuốc rong đằng sau một chiếc xe ngựa hay bán lưỡi cuốc ở khu cầu Brooklyn. Hiện tại thì hắn bán những thủ đoạn nhơ bẩn qua các chuyện phiêu lưu tưởng tượng, qua lòng yêu nước, quyến rũ bọn trai gái trẻ mắt cứ giương lên mà đi vào những cuộc chiến mờ ám, để trở thành những kẻ sát nhân, phá hoại, buôn bán súng ống, nói dóc, phá két sắt, kể cả đánh thuê, mà hắn tán là tất cả đều vì sự vinh quang của lá cờ tổ quốc. Hatcher đã gặp Sloan vào lúc anh còn ngây thơ và đã chuốc phải sự dối trá này.

Viên tướng đã xong buổi lễ và bắt đầu trở ra đường. Hatcher và Sloan nhìn vị tướng chậm chạp leo lên các bậc thang, tựa người nặng nề vào chiếc gậy như muốn tránh sự giúp đỡ của viên phụ tá, một thiếu tá trẻ có cử chỉ đúng là của trường Võ bị West Point.

- Ông ấy không biết gì về chuyện tiền bạc anh đòi, - Sloan nói, gần như qua hơi thở, - điều ấy chỉ nói riêng giữa anh và tôi thôi.

- Ông ấy có biết gì về tôi không? - Hatcher hỏi.

- Có.

- Và ông ấy đồng ý?

- Ông ấy tin vào sự xét đoán người của tôi.

Hatcher cười nhạt:

- Ông ấy biết anh bao lâu rồi?

Vị tướng đến chấm dứt cuộc trao đổi. Trông gần, ông có vẻ bệnh hoạn hơn là lúc ở xa. Nước da ông xám xịt, đôi mắt kèm nhèm không còn sinh khí đã mất đi ánh lửa từng làm giật mình người khác kể cả trong ảnh. Nhưng ông vẫn đứng thắng, và dù cho đau đớn, ông không để lộ ra ngoài.

- Rất vui vì anh đã làm xong chuyện, Harry, - ông nói và quay sang Hatcher. - Chắc anh là Christian Hatcher. Rất mừng được gặp anh.

Ông đổi cây gậy sang tay trái và bắt tay Hatcher, một bàn tay xương xẩu nhưng nồng nhiệt.

- Rất sung sướng, thưa đại tướng - Hatcher nói.

- Anh đã phục vụ tốt ở Viễn Đông, - Bill Cody nói, - Sloan đã nói cho tôi biết về anh.

- Xin cám ơn, thưa ngài.

Người chiến binh già có vẻ giật mình khi nghe giọng nói đã bị khản của Hatcher. “Chúng ta đi trú mưa chứ?”. Ông nói, nhanh chóng che giấu sự ngạc nhiên. Viên phụ tá giữ cửa xe sau mở sẵn và họ lên chiếc xe Limousine. Hatcher ngồi ở ghế sau cùng với Sloan và Bill Cody. Ông già rùng mình vì mưa và lạnh, viên phụ tá vội phủ một chiếc mền lên chân ông.

- Cám ơn, Jerry, - Bill Cody nói. Viên phụ tá đóng cửa lại, để ba người ngồi riêng với nhau ở băng sau.

- Chẳng còn đủ thịt trên bộ xương này để chịu được lạnh nữa, - Bill Cody than thở rồi vội nói - Thế nào ông, đại tá Sloan bảo đã lôi ông vào chuyện rắc rối của chúng tôi.

Hatcher gật đầu.

- Ông nghĩ thế nào?

Hatcher nói:

- Quân bài hay nhất của chúng ta là gã người Thái, Wol Pot. Nếu hắn nói thật và Murph còn sống, tôi có thể tìm ra anh ấy.

- Anh nói nghe khá chắc ăn, - Bill Cody nhận xét.

- Tôi xin nói rõ là “nếu con trai ngài còn sống”.

Vị tướng gật đầu:

- Thế theo cảm tính, anh thấy thế nào?

Hatcher lắc đầu:

- Chưa thể nói gì cả. Hồ sơ khá mù mờ.

- Phải. Chẳng có gì nhiều để suy xét thêm. Rất tiếc.

- Có thể có vài điểm định hướng trong ấy, - Hatcher nói.

- Anh cũng hiểu là cần phải kín đáo, - Bill Cody nói, đó là câu khẳng định chứ không phải một câu hỏi.

Hatcher lại gật đầu. Ông tiếp tục:

- Và cũng cần làm gấp việc này.

- Vâng, thưa ngài.

- Theo như tôi nhớ, hai đứa các anh rất gần gũi nhau khi ở học viện.

Hatcher lại gật đầu:

- Chúng tôi cùng ở trong đội quyền Anh. Anh ấy tốt nghiệp trước tôi một năm. - Anh ngừng một lát rồi nói thêm. - Anh ấy rất được, thưa đại tướng. Một con người vững vàng.

- Tốt. Tôi cảm thấy thoải mái hơn khi biết anh quen nó và thích nó.

- Ngài và tôi đã gặp nhau một lần, - Hatcher bất chợt thì thầm, - ở tiệc cưới của Murph.

Vị tướng nhìn Hatcher thật chăm chú, nhưng chẳng nhận ra được gì qua cặp mắt mờ yếu của ông.

- Thời gian đã lâu quá rồi. Tôi e rằng trí nhớ của tôi không còn như xưa nữa. Quỉ thần ơi, tôi cũng không còn nhớ được gì để viết thư về nhà nữa.

Vị tướng nhìn Sloan giây lát rồi quay trở lại Hatcher:

- Tôi có thể hỏi riêng anh một câu được không?

- Dạ được, - Hatcher nói.

- Tại sao anh nhận công việc này?

Hatcher không biết phải trả lời như thế nào. Anh suy nghĩ một lát rồi nói.

- Một lần có người bạn hỏi tôi có phải là người yêu nước không. Lúc ấy tôi không biết chắc. Bây giờ có lẽ tôi đã hiểu ra được.

- Chẳng có gì là yêu nước trong vụ này cả. - Vị tướng nói một cách xa xôi.

- Tôi thích nghĩ rằng có, - Hatcher nói.

Bill Cody mỉm cười, một nụ cười mơ màng tàn héo đượm nỗi đau buồn.

- Đó là một câu nói rất tử tế, ông Hatcher. Cảm ơn.

Vị tướng già hướng đôi mắt kèm nhèm về phía Hatcher, nhìn chăm chú người đàn ông cao lớn này trong nhiều giây để nắm chắc rằng ông sẽ đặt câu hỏi tiếp theo một cách đúng đắn.

- Tôi biết anh đã rời khỏi đội và quay về làm công việc cá nhân.

- Vâng, thưa ngài.

- Tệ quá, - ông nói. - Anh đã từng là một người lính tốt, Hatcher.

- Cám ơn ngài.

- Có phiền khi cho tôi biết tại sao anh bỏ đi không?

Sloan liếc nhanh sang Hatcher, nhưng anh lờ đi như không biết.

- Tôi đã mất sự nhạy bén, thưa đại tướng. - Hatcher nói dối.

Bill Cody nhìn anh chăm chăm trong nhiều giây, cuối cùng nói với một nụ cười nhăn nheo:

- Thế thì hãy hi vọng rằng anh sẽ lấy lại được.

- Vâng, thưa ngài.

Ông quay sang Sloan.

- Hình như anh đã tìm cho chúng tôi một người giỏi, Harry, y như mọi khi.

- Cám ơn ngài, - Sloan nói, vẻ hài lòng rõ ràng. - Vậy thì chúng ta đi tới chứ?

Buffalo Bill Cody nhìn Hatcher và lặp lại câu hỏi:

- Thế nào ông, chúng ta đi tới chứ?

Hatcher gật đầu, cái giọng bị khản đặc của anh trả lời:

- Chúng ta đi tới!