Chương 22
Stefano đón tiếp chúng tôi rất lịch sự. Tôi nhớ anh ta chải tóc cẩn thận, gương mặt hơi đỏ vì kích động, anh ta mặc áo sơ mi trắng thắt cà vạt và một chiếc gi lê màu xanh dương. Tôi thấy anh ta rất bảnh trai và cư xử như một chàng hoàng tử. Tính ra anh ta hơn tôi và Lila gần bảy tuổi, và lúc ấy tôi đã nghĩ rằng việc hẹn hò với Gino, cậu bạn bằng tuổi, chẳng có gì ghê gớm cả: khi tôi rủ cậu ta đến nhà Carracci cùng mình, cậu ta đã từ chối với lý do bố mẹ không để cậu ta ra đường sau nửa đêm, rất nguy hiểm. Tôi muốn có bạn trai là một chàng trai trưởng thành, một người đàn ông thực thụ chứ không phải một cậu bé, một người như Stefano, Pasquale, Rino, Antonio hay Enzo. Tôi nhìn họ, loanh quanh gần họ cả buổi tối. Tôi bối rối sờ vào đôi khuyên tai, chiếc vòng tay bằng bạc của mẹ. Tôi lại thấy mình xinh đẹp và muốn đọc được sự kiểm chứng trong mắt họ. Nhưng có vẻ tất cả bọn họ đều bị cuốn vào bữa tiệc pháo hoa lúc nửa đêm. Họ chờ đợi cuộc chiến giữa đàn ông với nhau và có vẻ cũng không để ý đến cả Lila nữa.
Stefano cư xử đặc biệt lịch sự với bà Peluso và bà Melina, người chẳng nói lấy một lời, bà có đôi mắt lồi và cái mũi dài nhưng mái tóc được chải chuốt cẩn thận với đôi khuyên tai, chiếc váy màu đen cũ kỹ của một bà góa, trông bà ấy như một người phụ nữ vĩ đại. Nửa đêm, chủ nhà rót đầy ly rượu sâm banh của mẹ anh ta và ngay sau đó là ly của mẹ Pasquale. Chúng tôi nâng cốc chúc mọi điều tốt đẹp sẽ đến trong năm mới, rồi bắt đầu đi về phía sân thượng; già trẻ trong tấm áo khoác, khăn quàng vì trời rất lạnh. Tôi nhận ra rằng người duy nhất miễn cường nán lại bên dưới là Alfonso, vẻ không mấy hào hứng. Tôi lịch sự gọi cậu ta nhưng cậu ta không nghe thấy hoặc vờ như không nghe thấy. Tôi chạy lên trên. Tôi thấy trên đầu mình một bầu trời rộng lớn, đầy sao và đen kịt, và cả lạnh buốt.
Đám con trai mặc áo pull, Pasquale và Enzo thậm chí chỉ mặc áo sơ mi dài tay. Lila, Ada, Carmela và tôi mặc những chiếc váy mỏng mà chúng tôi dùng để khiêu vũ và run rẩy vì rét và vì hào hứng. Đã có tiếng rít của những quả pháo thăng thiên đầu tiên, rạch một đường trên bầu trời rồi bật tung thành những bông hoa đầy màu sắc. Đã nghe những tiếng loảng xoảng của đồ vật cũ văng ra từ những ô cửa sổ, tiếng reo hò, tiếng cười nói. Cả khu phố huyên náo, người dân ném pháo khắp nơi. Tôi châm lửa đốt cây pháo phụt và pháo xoay cho bọn trẻ con, tôi thích nhìn sự hốt hoảng sợ hãi trong mắt chúng giống như tôi hồi bé. Lila đã thuyết phục bà Melina cùng cậu ấy châm một que pháo bông cầm tay, ánh lửa tóe ra đầy màu sắc với tiếng nổ lách tách. Cả hai cùng reo lên vì sung sướng và cuối cùng ôm chầm lấy nhau.
Anh Rino, Stefano, Pasquale, Enzo và Antonio khuân những chiếc hòm, thùng và túi đựng pháo nổ, tự hào về chỗ pháo mà họ lượm được. Alfonso cũng tham gia nhưng không nhiệt tình, cậu ta phản ứng với sự ép buộc của anh trai bằng thái độ khó chịu. Tôi có cảm giác ngược lại, cậu ta e sợ anh Rino vì anh có vẻ hoàn toàn kích động, anh ta đẩy mạnh Alfonso, giật đồ từ tay cậu ta và coi cậu ta như một thằng trẻ con. Thế là cuối cùng thay vì nổi nóng, Alfonso rút lui, cậu ta dần dần tách ra khỏi đám đông. Trong khi ấy, những đốm lửa sáng lung linh, những thanh niên trưởng thành khum khum bàn tay lại để châm thuốc lá cho nhau, trò chuyện một cách nghiêm túc và thân tình. Nếu một cuộc nội chiến nổ ra, tôi nghĩ, giống như cuộc chiến giữa Romolus và Remus, giữa Marius và Sulla, Caesar và Pompey, họ sẽ mang những khuôn mặt như thế này, sẽ có ánh nhìn này và tư thế này.
Ngoài Alfonso, tất cả đám con trai đều nhét đầy áo sơ mi những quả pháo tép và pháo nổ, họ xếp những cây pháo thăng thiên thành hàng trong những chiếc vỏ chai. Tôi, Lila, Ada, Carmela được anh Rino, người luôn gào to nhất, hăng máu nhất giao cho nhiệm vụ tiếp thêm đạn dược cho cả nhóm. Rồi tất cả nam giới, từ đứa nhỏ nhất đến người già nhất - ví dụ dễ hình dung là lũ em tôi, Peppe và Gianni, rồi cả bố tôi hay ông thợ giày là những người lớn tuổi nhất - bắt đầu di chuyển trong bóng tối và giá lạnh để châm ngòi nổ và thả những quả pháo qua thành lan can hoặc thả lên trời, trong không khí tiệc tùng, hứng khởi, hò reo kiểu như “Thấy bao nhiêu là màu sắc đấy không? Trời ơi, cú bắn tuyệt vời! Nào, nào!” tuy hơi mất vui bởi những tiếng thổn thức kèm theo sự sợ hãi, yếu đuối của bà Melina và bởi Rino khi anh ta giật quả pháo từ mấy đứa em tôi để dùng chúng, hét lên với bọn trẻ rằng chúng lãng phí những quả pháo vì chúng ném đi mà không chờ cho ngòi nổ thực sự bén lửa.
Sự cuồng nhiệt rực rỡ của thành thị dần dịu xuống và mất hẳn, để lại tiếng xe ô tô, tiếng còi nổi lên. Những khoảng trống trên nền trời tối đen lại xuất hiện. Ban công nhà Solara hiện ra rõ hơn mặc trong khói pháo, mặc giữa những ánh sáng lòe loẹt.
Họ ở cách chúng tôi không xa, chúng tôi nhìn thấy họ. Bố, con, họ hàng, bạn bè họ, giống chúng tôi, cũng bị cuốn vào ham muốn tham gia vào đám đông hỗn loạn. Mọi người trong khu phố đều biết rằng màn pháo hoa chúng tôi vừa xem cho tới lúc này chẳng là gì, nhà Solara sẽ chỉ thực sự vung tay khi đám nhà nghèo kết thúc bữa tiệc bằng trò tiêu khiển thảm hại của họ, những tiếng nổ yếu ớt và những ánh vàng, ánh bạc ít như nhỏ giọt: thế là họ trở thành những chủ nhân tuyệt đối của bữa tiệc.
Và chuyện đã diễn ra như thế. Từ ban công nhà họ, ngọn lửa bất ngờ bùng lên, bầu trời và đường phố lại bắt đầu vang lên những tiếng nổ. Cứ mỗi một cú bắn, đặc biệt là nếu quả pháo đó kèm theo một tiếng nổ hủy diệt, từ ban công bên họ lại vang lên những tiếng hò hét thô thiển. Nhưng thật ngạc nhiên là Stefano, Pasquale, Antonio và Rino đáp trả bằng những quả pháo hoa khác và những lời lẽ bậy bạ không kém. Nhà Solara bắn pháo thăng thiên thì họ đáp trả bằng pháo thăng thiên, bắn pháo tép trả bằng pháo tép, pháo nổ tạo thành những chùm hoa trên nền trời thật đáng kinh ngạc, còn phía dưới con phố rung lên rạo rực và Rino bất ngờ đứng lên cả lan can la hét những lời tục tĩu, ném những quả pháo cực mạnh trong khi mẹ anh ta la lên hoảng hốt và quát lên rằng: “Xuống đi, ngã bây giờ!”
Đến lúc ấy, sự hoảng loạn xâm chiếm bà Melina khiến bà ấy bật ra những tiếng thét dài và chói tai. Ada thở dài vì chị ta là người phải dẫn bà ra khỏi đó, nhưng Alfonso ra hiệu rằng cậu ta sẽ lo việc này và biến mất xuống dưới cùng người phụ nữ. Mẹ tôi ngay lập tức tập tễnh bước theo sau họ, và cả những người phụ nữ khác cũng bắt đầu lôi bọn trẻ về nhà. Những quả pháo bắn từ nhà Solara ngày càng mạnh hơn, một quả pháo thăng thiên của họ thay vì lao lên trời đã phát nổ trước lan can sân thượng của chúng tôi với ánh sáng đỏ lóe lên cùng âm thanh rền vang như tiếng sấm và khói pháo sặc sụa.
“Chúng nó cố tình làm thế!” anh Rino hét lên với Stefano, anh không giữ được bình tĩnh.
Stefano, như một chiếc bóng đen sẫm trong đêm giá rét, ra hiệu cho Rino bình tĩnh lại. Anh ta chạy tới góc tường nơi chính tay anh ta để một cái hòm mà bọn con gái chúng tôi nhận được lệnh không được phép động vào, rồi trong khi rút thứ gì đó từ cái hòm, anh ta mời mọi người uống.
“Enzo, anh ta hét lên bằng giọng nói đã mất sạch nét giả lả của dân buôn bán, Pascà, Rino, Antò, qua đây, qua đây nhanh, ta sẽ cho bọn nó thấy những gì chúng ta có.”
Bọn họ vừa cười vừa chạy vội đến. Họ lặp lại: “Ờ ờ, chúng ta sẽ cho bọn nó thấy, nhận lấy này, lũ khốn,” và họ làm những cử chỉ bậy bạ hướng về phía ban công nhà họ Solara. Chúng tôi nhìn những cái bóng đen thui đầy điên khùng của họ và mỗi lúc thêm run vì cái lạnh. Chúng tôi còn lại một mình mà không còn việc gì được giao. Cả bố tôi cũng đã xuống dưới cùng ông thợ giày. Lila thì tôi không biết, cậu ấy im lặng, cuốn theo cảnh tượng tựa như một điều bí ẩn.
Hiện tượng mà tôi đã nói đến đang xảy ra với cậu ấy, thứ mà sau này cậu ấy gọi là sự lột xác . Cậu ấy kể với tôi rằng nó như thể trong một đêm trăng tròn trên biển, một cơn bão đen kịt bùng lên trên bầu trời, nuốt chửng những tia sáng yếu ớt, rút cạn vành gương trăng và làm biến dạng khuôn trăng xán lạn bằng cách đưa nó về bản chất nguyên thủy của mình, làm từ vật chất thô sơ và vô nghĩa của vật thể vô tri vô giác. Lila tưởng tượng, nhìn và cảm nhận cứ như thật rằng anh trai cậu ấy đã vỡ vụn. Rino trước con mắt của em gái, đã đánh mất diện mạo mà anh ta vẫn luôn có từ khi cậu ấy nhớ được, diện mạo của một chàng trai hào phóng, thật thà, tính cách dễ chịu của con người đáng tin cậy, khuôn mặt được yêu quý của một người từ bấy lâu nay, từ khi cậu ấy có ký ức, đã trêu chọc, giúp đỡ và bảo vệ cậu. Ở đó, giữa những tiếng nổ dữ dội trong giá rét, những làn khói pháo đốt cháy lỗ mũi và mùi lưu huỳnh sặc sụa, thứ gì đó đã phá vỡ cấu trúc hữu cơ của anh trai cậu ấy, gây một áp lực mạnh lên anh ta đến nỗi xé toạc lớp vỏ bên ngoài và lớp vật chất bên trong lộ ra như lớp mắc ma phơi bày trước cậu ấy bản chất thực sự của anh trai. Mỗi giây phút của đêm hội đều khiến Lila kinh hoàng, cậu ấy có cảm giác rằng, cũng như cách anh Rino di chuyển, đi lại xung quanh, mọi giới hạn của cậu ấy cũng sụp đổ, ngày càng trở nên yếu ớt và bấp bênh hơn. Cậu ấy vất vả để giữ kiểm soát nhưng đã làm được, và cậu ấy gần như không biểu hiện ra ngoài chút lo lắng nào. Đúng là, trong những tiếng nổ hỗn loạn và đầy màu sắc, tôi không để ý nhiều đến cậu ấy lắm. Tôi tin rằng thứ khiến tôi ấn tượng chính là biểu hiện ngày càng sợ hãi của cậu ấy. Tôi nhận ra cậu ấy đang nhìn chằm chằm vào cái bóng của anh trai mình - kẻ nổi loạn nhất, nghênh ngang nhất, kẻ hò hét và văng những lời tục tĩu máu me thái quá nhất về phía sân thượng nhà Solara - cùng sự ghê tởm. Lila, người thường ngày chẳng sợ gì, lúc ấy có vẻ đang sợ hãi. Nhưng đó là những ấn tượng mà sau này tôi mới nghĩ lại. Trong thời điểm đó tôi không hề để ý, tôi cảm thấy gần gũi với Carmela và Ada hơn là với cậu ấy. Như mọi khi, cậu ấy có vẻ không cần được đám con trai để mắt đến. Bọn tôi thì ngược lại, đứng chôn chân trong cái lạnh giá, giữa đống hỗn loạn, nếu không được bọn họ chú ý thì bọn tôi sẽ không thể tìm lấy cho mình chút ý nghĩa nào. Bọn tôi mong Stefano, Enzo hay Rino sẽ ngừng cuộc chiến, họ sẽ khoác tay lên vai chúng tôi, áp sát vào người chúng tôi và nói với bọn tôi những lời khen ngợi. Thế nhưng bọn tôi lại đang xúm lại với nhau để sưởi ấm, trong khi bọn họ vội vã túm lấy những quả pháo hình trụ có ngòi nổ to ụ, sững sờ trước kho pháo nhiều vô tận của Stefano, tràn đầy ngưỡng mộ bởi sự hào phóng của anh ta và bối rối với số tiền có thể biến thành những vệt khói, những tia lửa lóe sáng, những tiếng nổ, khói thuốc vì sự thỏa mãn đơn giản là đã giành phần thắng trong cuộc chiến.
Họ ganh đua với nhà Solara không biết bao lâu, những vụ nổ từ hai phía như thể sân thượng và ban công là những chiến hào và toàn bộ khu phố nẩy lên, rung chuyển. Không còn hiểu chuyện gì nữa, những tiếng động lớn, kính vỡ, bầu trời rung chuyển. Ngay cả khi Enzo hét lên: “Bọn nó hết rồi, không còn gì nữa!”, phe bọn tôi vẫn tiếp tục, nhất là Rino vẫn tiếp tục cho đến khi không còn một ngòi nổ nào để đốt nữa. Thế là bọn họ cất lên điệp khúc chiến thắng, nhảy lên ôm chầm lấy nhau. Cuối cùng họ bình tĩnh lại và sự yên lặng cũng đến.
Nhưng chẳng được bao lâu, sự bình yên bị phá vỡ bởi tiếng khóc của một đứa trẻ vang lên, bởi tiếng la hét và lăng mạ chửi rủa, bởi tiếng ồn những chiếc xe đi lên những con phố vương đầy mảnh vỡ. Thế rồi bọn tôi thấy ánh sáng trên ban công nhà Solara, những âm thanh khô khốc xuất hiện - pằng, pằng. Rino thất vọng hét lớn: “Bọn nó lại bắt đầu rồi!” Nhưng Enzo ngay lập tức hiểu chuyện gì đang diễn ra, anh ta là người đầu tiên đẩy bọn tôi vào bên trong, sau đó là Pasquale và cả Stefano. Chỉ có anh Rino tiếp tục văng những lời lăng mạ nặng nề, thò mặt ra khỏi thành lan can của sân thượng đến mức Lila đã tránh khỏi Pasquale và lao ra kéo anh trai vào bên trong, đồng thời cũng gào lên chửi anh trai một trận. Bọn con gái chúng tôi chạy xuống phía dưới. Anh em nhà Solara sẵn sàng nã đạn vào bọn tôi để giành chiến thắng.