Chương 26

Một tối Chủ nhật giữa tháng Tư, tôi còn nhớ, chúng tôi đi chơi nhóm năm người: Lila, tôi, Carmela, Pasquale và Rino. Bọn con gái chúng tôi ăn mặc đẹp nhất có thể và ngay khi ra khỏi nhà, chúng tôi đã tô chút son và đánh mắt. Chúng tôi bắt chuyến tàu điện đông đúc; anh Rino và Pasquale đã cảnh giác suốt quãng đường bên cạnh chúng tôi. Họ lo có kẻ động tới chúng tôi, nhưng chẳng có ai đánh liều chạm vào chúng tôi cả, những người bạn đồng hành của chúng tôi mang vẻ mặt quá nguy hiểm.

Chúng tôi đi bộ xuôi xuống phố Toledo. Lila thì nài nỉ đến phố Chiaia, phố Filangieri rồi tới phố Via dei Mille, tới tận quảng trường Amedeo, những khu mà ai cũng biết là có người giàu và thanh lịch. Rino và Pasquale không đồng tình nhưng họ không thể hoặc không muốn giải thích mà chỉ trả lời với mấy câu lẩm bẩm bằng phương ngữ và những lời lăng mạ tới những người vô định mà họ gọi là bọn bảnh chọe. Ba đứa con gái chúng tôi hợp lại năn nỉ. Vừa lúc ấy chúng tôi nghe có tiếng còi xe rất lớn. Ngoảnh người lại thì nhìn thấy chiếc Millecento của nhà Solara. Chúng tôi thậm chí chẳng nhận ra hai anh em nhà đó vì bị choáng ngợp bởi hai cô gái vẫy tay từ cửa xe: Gigliola và Ada. Họ có vẻ thật xinh đẹp! Quần áo đẹp, đầu tóc đẹp, khuyên tai đẹp long lanh, họ vẫy tay và lớn tiếng chào vui vẻ. Anh Rino và Pasquale quay mặt di, Carmela và tôi vì ngạc nhiên nên không đáp lại. Lila là đứa duy nhất hào hứng hét to điều gì đó và vẫy cao tay chào các cô gái trong khi chiếc xe khuất dần về phía quảng trường Plebiscito.

Chúng tôi im lặng một lúc rồi Rino nói nhỏ với Pasquale rằng anh ta vẫn biết Gigliola là gái làng chơi còn Pasquale nghiêm nghị tán đồng. Hai người họ không ai nhắc tới Ada: Antonio là bạn của họ và họ không muốn xúc phạm anh ta. Carmela thì ngược lại, cô ta nói rất thậm tệ về Ada. Còn tôi chỉ cảm thấy tràn ngập cay đắng. Thứ vừa lướt qua trong nháy mắt trước mặt chúng tôi, bốn thanh niên trên chiếc xe hơi, chính là hình ảnh của quyền lực, và họ biết cách đi chơi ngoài khu phố và tổ chức tiệc tùng đúng chuẩn. Chứ không phải như chúng tôi: đi bộ, quần áo xấu xí, rỗng túi. Tôi muốn quay về nhà ngay lập tức. Ngược lại, Lila như thể chưa hề có cuộc gặp gỡ đó, cậu ấy phản ứng bằng cách lại nài nỉ rằng cậu ấy muốn đi dạo chỗ những con người thanh lịch. Cậu ấy bám lấy tay Pasquale, la hét, cười lớn, làm những việc theo cậu là nhại lại những người giàu có, tức là vừa đi vừa đánh hông sang hai bên, làm những điệu cười lớn và những cử chỉ hờ hững. Chúng tôi do dự một chút rồi chuyển sang ủng hộ cậu ấy, hậm hực vì nghĩ đến Gigliola và Ada ngồi hưởng thụ trên chiếc Millecento với anh em nhà Solara đẹp ngời ngời, còn chúng tôi thì ngược lại, đi bộ cùng với Rino, anh thợ sửa giày và Pasquale làm thợ nề.

Sự bất mãn của chúng tôi, dĩ nhiên không thể hiện ra, hẳn đã chạm tới hai thanh niên bằng một cách bí mật nào đó nên họ nhìn nhau, thở dài và nhượng bộ. Được thôi, họ nói và chúng tôi đi vào phố Chiaia.

Khi đó chúng tôi giống như vượt qua một ranh giới. Tôi còn nhớ người đi bộ rất đông và có một sự khác biệt đầy nhục nhã. Tôi không quan sát các chàng trai mà nhìn các cô gái, các quý bà: họ hoàn toàn khác chúng tôi. Dường như họ hít thở một bầu không khí khác, ăn những thức ăn khác, mặc những bộ đồ trên một hành tinh nào đó và được học cách bước đi nhẹ nhàng như gió. Tôi há hốc miệng. Hơn nữa, nếu tôi có nán lại ngắm nghía một cách thích thú quần áo, giày dép, loại kính mắt mà họ mang nếu họ có bận lên người, thì họ đi ngang qua và làm như không nhìn thấy tôi. Họ không nhìn thấy ai trong số năm đứa chúng tôi. Chúng tôi như người vô hình. Hoặc không có gì thú vị. Và thậm chí, nếu ngẫu nhiên có ánh mắt nào hướng về phía chúng tôi thì họ cũng quay đi ngay lập tức như bị làm phiền vậy. Họ chỉ nhìn nhau.

Chúng tôi đều nhận ra việc này. Không ai nói gì nhưng chúng tôi hiểu rằng anh Rino và Pasquale, lớn tuổi hơn, chỉ thấy ở những con phố ấy sự khẳng định về những thứ họ vốn đã biết và điều này khiến họ khó chịu, nó khiến họ cáu kỉnh, căng thẳng vì chắc chắn đây không phải chỗ dành cho họ; nhưng đó bọn con cái chúng tôi tới bây giờ mới nhận ra điều đó, với những cảm xúc mơ hồ. Chúng tôi vừa cảm thấy khó chịu vừa bị mê hoặc, dù xấu xí nhưng cũng buộc phải tự hình dung chúng tôi sẽ ra sao nếu có cách nào đó tự giáo dục lại bản thân mình, ăn mặc, trang điểm và làm đỏm đúng cách. Sau đó, để không phá hỏng buổi tối, chúng tôi đã cười khúc khích và pha trò.

“Cậu sẽ mặc bộ váy đó chứ?”

“Có cho tiền tớ cũng không mặc.”

“Tớ thì có!”

“Tuyệt, thế thì cậu sẽ trông giống cái bánh xốp như kia kìa!”

“Thế cậu đã thấy đôi giày chưa?”

“Khỉ gió! Cái thứ ấy mà là giày á?”

Chúng tôi đi lên đến tận đỉnh tòa nhà Cellammare, vừa đi vừa cười đùa. Pasquale tìm mọi cách để tránh đứng gần Lila và khi cậu ấy khoác tay anh ta, Pasquale ngay lập tức nới tay ra một cách lịch sự (đúng là anh ta thường xuyên nói chuyện với cậu ấy và thể hiện niềm thích thú rõ ràng khi nghe giọng và ngắm nhìn cậu ấy, nhưng ngay cả những tiếp xúc nhỏ nhất cũng khiến anh ta chao đảo, thậm chí còn có thể khiến anh rơi nước mắt), anh ta tiến lại gần tôi và hỏi một cách mỉa mai:

“Các bạn nữ ở trường em cũng như thế à?”

“Không.”

“Thế có nghĩa trường em không tốt rồi.”

“Đấy là trường cấp ba mà,” tôi cãi lại.

“Trường đấy không tốt, anh ta khăng khăng, rõ ràng là nếu không có những người như thế kia thì tức là trường chán ngắt: phải không Lila?”

“Chán ngắt á?” Lila lặp lại và chỉ một cô gái tóc vàng đi cùng một chàng trai tóc nâu cao ráo, áo len cổ V, đang tiến đến chỗ chúng tôi: “Nếu không có ai như cô kia thì trường của cậu quá chán.” Và cậu ấy phá lên cười.

Cô gái thì mặc toàn màu xanh lá cây: giày xanh lá cây, váy xanh lá cây, áo khoác xanh lá cây và trên đầu - chính điểm này khiến Lila buồn cười - cô ta đội chiếc mũ quả dưa giống mũ của Charlot, và nó cũng màu xanh lá cây.

Tiếng cười của cậu ấy lan sang chúng tôi. Khi đôi trai gái đi qua gần chúng tôi, anh Rino buông lời nhận xét rất tục tĩu về việc quý cô mặc đồ xanh lá cây có thể làm với chiếc mũ quả dưa, điều đó khiến Pasquale phì cười và phải dừng lại, dựa một tay vào tường. Cô gái và chàng trai đi cùng bước vài bước rồi dừng lại. Chàng trai với chiếc áo len trắng quay lại, cô gái ngay lập tức giữ tay anh ta. Anh ta rút tay ra, quay lại đằng sau và xả thẳng vào mặt Rino một tràng những lời lẽ tục tĩu. Mọi chuyện xảy ra rất nhanh. Rino đấm anh ta một phát vào giữa mặt và quát lên rằng:

“Mày gọi tao là gì? Tao chưa hiểu, nhắc lại xem, mày gọi tao thế nào? Cậu nghe thấy không, Pascà, nó gọi tôi là gì?”

Mấy đứa con gái chúng tôi đang cười nói bỗng đâm hoảng sợ. Lila là người đầu tiên lao về phía anh trai trước khi anh ta đá chàng thanh niên kia ngã ra đất, rồi cậu ấy lôi anh ra chỗ khác. Cậu ấy mang vẻ mặt không thể tin nổi, cứ như thể hàng nghìn mảnh vỡ của cuộc đời chúng tôi, từ thời thơ ấu cho đến năm mười bốn tuổi ấy cuối cùng hiện ra để tạo thành một hình ảnh rõ ràng nhưng trong thời điểm đó với cậu ấy vẫn có vẻ hoàn toàn xa vời.

Chúng tôi đẩy Rino và Pasquale ra chỗ xa trong khi cô gái đội mũ quả dưa thì đỡ anh người yêu đứng dậy. Sự hoài nghi của Lila trong khi ấy đã chuyển thành cơn giận dữ khủng khiếp. Chính trong lúc kéo anh trai ra ngoài cậu ấy bắt đầu xổ ra những lời lăng mạ rất thô tục lên anh trai mình, cậu ấy vừa kéo tay anh trai vừa đe dọa. Rino tự vệ bằng một tay, khóe miệng giật lên đầy lo lắng trên khuôn mặt, và cùng lúc đó anh quay ra Pasquale:

“Em gái tôi tưởng người ta đến đây chơi đùa, Pascà ạ, anh ta nói bằng tiếng địa phương với con mắt điên dại, em gái tôi nghĩ rằng nếu tôi bảo không nên tới một chỗ nào đó, thì nó có thể làm như nó luôn biết hết thảy, luôn hiểu hết thảy, như mọi khi, và kiểu gì nó cũng đi đến đó!” Tạm dừng để lấy hơi rồi anh ta lại nói tiếp: “Cậu có nghe thấy thằng khốn kia gọi tôi là thằng quê mùa không? Quê mùa ư? Tôi ư?” Anh tiếp tục nói, bị cơn giận đánh gục: “Em gái tôi đưa tôi đến đây và xem xem nó nhìn thấy gì? Thấy tôi bị nói là thằng quê mùa à? Nó nhìn xem tôi làm gì nếu bị người ta gọi là đồ nhà quê!”

“Bình tĩnh lại đi Rino,” Pasquale mặt mày tối sầm ra lệnh cho Rino, thi thoảng nhìn xung quanh, canh chừng.

Rino vẫn căng thẳng nhưng đã dịu bớt. Lila thì ngược lại, cậu ấy bình tĩnh. Chúng tôi dừng chân ở quảng trường Martiri. Pasquale nói, gần như lạnh lùng, hướng về phía Carmela:

“Giờ mấy đứa quay về nhà đi.”

“Mỗi bọn em thôi á?”

“Ừ.”

“Không.”

“Carmè, anh không muốn tranh luận đâu: về đi.”

“Bọn em không biết đường về.”

“Đừng có điêu.”

“Đi đi, anh Rino nói với Lila, cố gắng kiềm chế bản thân, phòng ít tiền trong người, trên đường về tự mua kem nhé.”

“Chúng ta đi cùng nhau thì về cùng nhau.”

Rino lại mất bình tĩnh lần nữa, anh đẩy cậu ấy:

“Có thôi đi không? Tao là anh và mày phải làm những gì tao bảo. Đi đi, nhanh, không là tao xé xác mày bây giờ.”

Tôi nhận ra anh ta sắp làm thế thật nên tôi kéo tay Lila đi. Cả cậu ấy cũng hiểu rằng cậu ấy đang đánh liều:

“Em sẽ mách bố.”

“Ai thèm quan tâm! Bước mau, mày thậm chí không đáng được ăn kem đâu.”

Chúng tôi do dự rời đi theo đường Santa Caterina. Nhưng một lát sau Lila nghĩ lại, cậu ấy dừng chân và nói rằng sẽ quay lại với anh trai. Chúng tôi cố thuyết phục cậu ấy ở lại nhưng cậu ấy không quan tâm. Ngay lúc đang thảo luận, chúng tôi trông thấy một nhóm thanh niên khoảng năm sáu người, họ nhìn giống những tay chèo thuyền mà vài lần chúng tôi đã ngưỡng mộ trong những chuyến đi dạo ngày Chủ nhật dưới chân lâu đài Ovo. Họ đều cao to, cường tráng và ăn mặc đẹp đẽ. Một vài người cầm gậy, số khác thì không. Họ đi nhanh ngang qua nhà thờ rồi hướng về phía quảng trường. Trong số đó có cậu thanh niên vừa bị anh Rino đấm vào mặt, chiếc áo len cổ chữ V của anh ta dính máu.

Lila vùng khỏi tay tôi và bỏ chạy, tôi và Carmela chạy theo sau. Chúng tôi đến vừa đúng lúc thấy anh Rino và Pasquale lùi về phía tượng đài ở trung tâm quảng trường, đứng sát cạnh nhau, còn nhóm thanh niên ăn mặc bảnh bao kia đuổi theo và dùng gậy đánh họ. Chúng tôi hô hoán kêu cứu, chúng tôi òa khóc, chặn người qua đường nhưng gậy gộc làm họ sợ hãi nên không ai làm gì cá. Lila tóm lấy tay một trong số những kẻ hành hung và bị quăng ra đất. Tôi thấy Pasquale quỳ xuống vì bị họ đá, anh Rino dùng tay đỡ những cú nện bằng gậy. Rồi một chiếc xe hơi dừng lại: đó là chiếc Millecento của anh em Solara.

Marcello lao xuống xe ngay lập tức. Thoạt tiên anh ta đỡ Lila đứng dậy, sau đó bị kích động bởi tiếng cậu ấy la hét vì giận dữ và gọi tên anh trai, anh ta lao vào đám hỗn loạn, vừa đấm vừa ăn những cú đấm. Đến lúc đó Michele mới bước xuống xe, ung dung mở cốp xe, lấy ra cái gì đó trông như một thanh sắt sáng bóng và xông vào đám hỗn loạn đánh với sự dữ tợn lạnh lùng mà tôi hy vọng sẽ không bao giờ nhìn thấy lần nào trong đời nữa. Rino và Pasquale giận dữ đứng dậy, lúc này họ đánh đập, ghì chặt, giằng giật: tôi có cảm giác họ là hai kẻ xa lạ đã bị biến đổi bởi sự hận thù. Đám thanh niên ăn mặc bảnh bao bỏ chạy. Michele tiến lại gần Pasquale lúc bấy giờ đang chảy máu môi; nhưng Pasquale đẩy anh ta một cách thô bạo rồi lấy cánh tay áo sơ mi trắng quệt ngang mặt và thấy đầy máu đỏ tươi. Marcello nhặt chùm chìa khóa dưới đất lên và đưa cho Rino. Rino miễn cưỡng cảm ơn. Người qua đường ban đầu tránh xa lúc này tò mò xúm lại. Tôi thì đờ người ra vì sợ.

“Chở mấy đứa con gái về đi,” Rino nói với hai anh em nhà Solara bằng giọng biết ơn của người biết mình vừa yêu cầu một điều đương nhiên.

Marcello ép chúng tôi lên xe, trước tiên với Lila, người kháng cự nhiều nhất. Chúng tôi ngồi ổn định ở hàng ghế sau, đứa này ngồi lên gối đứa kia và chúng tôi xuất phát. Tôi quay người lại nhìn Pasquale và anh Rino đang rời xa dần về phía Riviera, Pasquale bước đi tập tễnh. Tôi cảm giác như thể khu phố của chúng tôi đã mở rộng và bao trọn toàn bộ thành phố Napoli, kể cả những con phố của những người đáng kính. Trên xe ngay lập tức xảy ra căng thẳng. Gigliola và Ada rất tức tối và càu nhàu vì ngồi không thoải mái. “Thật không thể tin nổi!” họ bảo. “Thế thì mấy người xuống mà đi bộ!” Lila gào lên và họ sắp sửa dánh nhau. Marcello vui vẻ dừng xe. Gigliola bước xuống và, với dáng vẻ đủng đỉnh kiểu công chúa, cô ta lên ngồi ghế trước, trên đùi Michele. Chúng tôi đã đi về như vậy, với Gigliola và Michele hôn nhau không dứt trước mắt chúng tôi. Tôi nhìn cô ta và cô ta, trong khi hôn đắm đuối, cũng nhìn tôi. Tôi ngay lập tức đưa mắt sang chỗ khác.

Lila không nói thêm lời nào cho đến khi chúng tôi về đến khu phố. Marcello nói vài lời, đưa mắt tìm cậu ấy qua gương chiếu hậu nhưng cậu ấy không đáp lại câu nào. Chúng tôi bảo họ cho xuống xe ở chỗ cách xa nhà để tránh bị nhìn thấy ngồi trên xe nhà Solara. Đoạn đường còn lại chúng tôi đi bộ, cả năm đứa con gái. Ngoại trừ Lila, có vẻ bị cơn giận và lo lắng xâm chiếm, tất cả chúng tôi đều hâm mộ hành động của hai anh em nhà họ. Giỏi lắm, chúng tôi bảo, họ đã làm rất tốt. Gigliola nhắc lại liên tục: “Đương nhiên!”, “Các cậu nghĩ sao vậy?”, “Chắc chắn rồi!” cứ như thể làm việc trong cửa hàng bánh ngọt thì cô ta có vị thế biết rõ gia đình Solara là hạng người có địa vị cao vậy. Bất chợt cô ta hỏi tôi, nhưng hỏi kiểu châm chọc:

“Ở trường thế nào?”

“Tuyệt lắm.”

“Nhưng cậu không vui vẻ được như tôi!”

“Đó là kiểu vui khác.”

Khi cô ta, Carmela và Ada rời chúng tôi để quay về nhà họ, tôi mới nói với Lila:

“Chắc chắn là người quý tộc tệ hơn chúng ta.”

Cậu ấy không trả lời. Tôi thận trọng nói thêm:

“Anh em nhà Solara có thể là bọn bẩn thỉu nhưng may là có họ: mấy tên trên phố Via dei Mille có thể giết chết anh Rino và Pasquale.”

Cậu ấy lắc đầu nguây nguẩy. Cậu ấy xanh xao hơn mọi khi và dưới con mắt có quầng thâm màu tím. Cậu ấy không đồng tình nhưng không nói với tôi tại sao.