Chương 34
Rồi đến cuối tháng Tám, khi quãng thời gian tuyệt vời ấy sắp kết thúc, hai sự kiện quan trọng đã bất ngờ xảy ra vào cùng một ngày. Đó là ngày 25, tôi còn nhớ chính xác vì đó là sinh nhật tôi. Tôi ngủ dậy, chuẩn bị bữa sáng cho mọi người và thông báo tại bàn ăn: “Hôm nay cháu tròn mười lăm tuổi!” và trong lúc còn đang nói tôi nhớ ra sinh nhật Lila vào ngày 11, nhưng vì bị cuốn vào quá nhiều cảm xúc mà tôi đã quên mất. Mặc dù phong tục chỉ dành để kỷ niệm lễ đặt tên thánh - lễ sinh nhật do vậy được cho là không phù hợp, gia đình Sarratore và cô Nella vẫn khăng khăng tổ chức một bữa tiệc nhỏ vào buổi tối. Điều đó khiến tôi rất vui. Họ chuẩn bị để đi ra biển, tôi bắt tay vào dọn dẹp bàn ăn và đúng lúc này người đưa thư đến.
Tôi thò mặt ra cửa sổ, bưu tá nói có thư gửi cho cô Greco. Tôi hồi hộp chạy xuống. Tôi loại trừ khả năng bố mẹ viết thư cho mình. Đó là thư của Lila chăng? Hay của Nino? Là Lila. Tôi xé phong bì. Năm tờ giấy kín đặc chữ, tôi vồn vã đọc tất cả nhưng gần như chẳng hiểu mình vừa đọc cái gì. Ngày hôm nay chuyện ấy có vẻ kỳ lạ, nhưng nó thực sự đã xảy ra: trước khi bị cuốn vào nội dung bức thư, thứ ập vào tôi chính là cách Lila hành văn mang đậm màu sắc của cậu ấy. Không chỉ có vậy. Ngay từ những dòng đầu tiên, câu chuyện Nàng tiên xanh đã hiện lên trong đầu tôi, câu chuyện duy nhất của cậu ấy mà tôi đã đọc trước bức thư này, ngoài những bài tập nhỏ hồi học tiểu học ra, và tôi hiểu ra thứ mà hồi đó mình rất thích là gì. Truyện Nàng tiên xanh có cùng một đặc điểm mà giờ tôi vẫn ấn tượng: Lila biết cách truyền đạt thông qua câu chữ; khác với tôi khi viết văn, khác với ông Sarratore trong những bài báo, bài thơ của ông, khác cả với rất nhiều nhà văn mà tôi đã và đang đọc, cậu ấy diễn đạt câu cú tỉ mỉ và không mắc một lỗi sai nào mặc dù cậu ấy đã nghỉ học, nhưng hơn thế nữa, lời văn của cậu ấy hoàn toàn tự nhiên, không hề mang lại cảm giác giả tạo nào. Vừa đọc thư tôi vừa nhìn thấy cậu ấy, cảm nhận được cậu ấy. Giọng văn trong bức thư khiến tôi chao đảo và mê mẩn hơn cả khi chúng tôi thảo luận trực diện: nó hoàn toàn được thanh lọc khỏi những từ thêm chen và câu cú lộn xộn khi nói; bức thư có tính mạch lạc và sống động mà tôi tưởng tượng chúng chỉ có trong văn của những người may mắn được sinh ra từ cái đầu của thần Zeus, chứ không phải từ gia đình Greco hay Cerullo. Tôi xấu hổ về những bức thư trẻ con mà tôi đã viết cho cậu ấy, về giọng điệu thái quá, về những chuyện tầm phào, về niềm vui giả tạo và nỗi đau tôi tự bịa ra. Ai mà biết được Lila đã nghĩ gì về tôi! Tôi thấy khinh bỉ và oán giận vì thầy Gerace đã huyễn hoặc tôi bằng việc cho tôi chín điểm môn tiếng Ý. Bức thư đó đã có hiệu quả bước đầu trong việc khiến tôi nhận ra vào ngày sinh nhật thứ mười lăm của mình, rằng tôi chỉ là một kẻ bịp bợm. Nhà trường đã sai lầm về tôi và bằng chứng nằm ở đó, trong bức thư của Lila.
Sau đó, tôi dần dần nhập tâm vào nội dung bức thư. Lila chúc mừng sinh nhật tôi. Cậu ấy chưa từng viết thư cho tôi bởi cậu ấy mừng vì tôi có khoảng thời gian đẹp dưới ánh nắng, vì tôi hài lòng khi ở cùng gia đình ông Sarratore, vì tôi yêu Nino và cũng rất thích hòn đảo Ischia với bãi biển Maronti và cậu ấy không muốn phá hỏng kỳ nghỉ của tôi bằng những chuyện buồn bã của mình. Tuy nhiên giờ cậu ấy phải gấp gáp phá vỡ sự im lặng. Ngay sau khi tôi rời đi, Marcello Solara, với sự đồng ý của ông Fernando, đã bắt đầu có mặt vào tất cả các bữa tối. Anh ta đến lúc tám rưỡi và ra về lúc mười rưỡi đúng. Lần nào anh ta cũng mang đến cái gì đó: bánh ngọt, sô cô la, đường, cà phê. Cậu ấy không đụng vào thứ gì và giữ khoảng cách với anh ta, còn anh ta thì chỉ lặng lẽ nhìn Lila. Sau tuần đầu tiên của chuỗi khổ hình ấy, vì Lila làm như anh ta không tồn tại nên anh ta đã quyết định khiến cậu ấy ngạc nhiên. Anh ta đến vào buổi sáng với một tên to lớn, mồ hôi nhễ nhại, đặt một thùng các tông khổng lồ trong phòng ăn. Từ trong cái thùng lôi ra một đồ vật mà chúng tôi ai cũng từng nghe nói nhưng rất ít người ở khu phố có trong nhà: một cái ti vi, tức là một vật dụng có màn hình chiếu hình ảnh trên đó, giống hệt như ở rạp chiếu phim, nhưng khác ở chỗ những hình ảnh này không xuất hiện từ máy chiếu mà từ không khí, và bên trong có một cái ống bí ẩn mà người ta gọi là ống ca tốt. Vì cái ống này, mà người đàn ông to con người đây mồ hôi kia không ngừng nhắc đến, thiết bị này đã không hoạt động nhiều ngày nay. Sau khi anh ta thử mọi cách, chiếc ti vi khởi động và giờ thì một nửa khu phố, bao gồm cả mẹ tôi, bố tôi, các em tôi đều đến nhà Cerullo để chiêm ngưỡng thứ kỳ diệu đó. Nhưng Rino thì không. Anh ta đã khỏe hơn, cơn sốt hoàn toàn qua đi nhưng anh ta không nói chuyện với Marcello nữa. Khi Marcello xuất hiện, Rino bắt đầu nói xấu cái ti vi rồi nhanh chóng bỏ đi ngủ mà không động đến đồ ăn hoặc đi ra ngoài lòng vòng đến khuya với Pasquale và Antonio. Lila thì ngược lại, nói mình rất thích cái ti vi. Cậu ấy thích nhất là xem ti vi với bà Melina, người tối nào cũng đến và ngồi lặng im hồi lâu xem rất tập trung. Với Lila, đó là khoảnh khắc yên bình duy nhất. Còn lại mọi người đều trút giận lên cậu ấy: anh cậu ấy tức giận vì em gái đã bỏ lại anh ta với số phận làm nô lệ cho cha mình, trong khi cậu ấy tiến đến một cuộc hôn nhân sẽ đưa cậu ấy lên làm quý bà; ông Fernando và bà Nunzia tức giận vì đứa con gái không lịch sự với Solara, thậm chí còn đối xử với anh ta thậm tệ; cuối cùng, đến cả Marcello cũng nổi điên vì, mặc dù Lila chưa bao giờ đồng ý nhưng anh ta ngày càng xử sự như vị hôn phu của cậu ấy, hay đúng hơn là như ông chủ, và có xu hướng chuyển từ âm thầm tận tụy sang nhăm nhe thân mật với cậu ấy và hỏi những câu đa nghi - ban ngày cậu ấy đi đâu, gặp ai, cậu ấy từng có bạn trai chưa hay có ai từng động chạm cậu ấy chưa. Vì cậu ấy không trả lời, hoặc tệ hơn là chế giễu anh ta bằng cách kể lại những nụ hôn, những cái ôm với những anh bạn trai không tồn tại, một buổi tối anh ta nói nhỏ một cách nghiêm nghị vào tai cậu ấy: “Em giễu cợt anh, thế em có nhớ em đã dùng con dao nhọn để dọa anh không? Được thôi, nếu anh biết được em thích tên nào khác, thì cứ nhớ trong đầu là anh sẽ không chỉ dọa đâu mà sẽ giết chết em, chấm hết.” Thành thử cậu ấy không biết làm sao để thoát khỏi tình cảnh này và tiếp tục mang theo con dao bên mình để đề phòng. Nhưng cậu ấy hoảng sợ. Trong những trang cuối, Lila viết rằng cậu ấy cảm thấy mọi điều xấu xa của khu phố đang rình rập quanh mình. Thậm chí cậu ấy còn lờ mờ cho rằng: thiện ác lẫn lộn và còn hỗ trợ lẫn nhau. Nghĩ kỹ thì Marcello đúng là một đối tượng tuyệt vời, nhưng trong cái tốt có cái xấu và trong cái xấu có cái tốt, sự pha trộn ấy khiến Lila nghẹt thở. Vào một buổi tối vài ngày trước, một chuyện đã xảy ra khiến cậu ấy thực sự sợ hãi. Marcello đã về, ti vi tắt, căn nhà trống không, anh Rino đi ra ngoài còn cha mẹ đã đi ngủ. Tóm lại cậu ấy đang rửa bát một mình trong bếp, cảm thấy thấm mệt, kiệt sức thì bất ngờ có một tiếng nổ. Cậu ấy quay phắt người và nhận ra cái nồi đồng đã nổ tung. Chuyện xảy ra như vậy khi cậu ấy chỉ có một mình. Cái nồi vẫn được móc vào đinh như mọi khi, nhưng chính giữa có một cái lỗ lớn, xung quanh có những chỗ lồi lên, xoắn lại và cái nồi bị biến dạng hoàn toàn. Bà mẹ mặc áo ngủ lao đến và đổ cho cậu ấy tội đánh rơi cái nồi và làm hỏng nó. Nhưng một cái nồi đồng kể có rơi thì cũng không thủng và biến dạng như thế. “Đó là những chuyện, Lila kết lời, làm tớ sợ. Hơn cả Marcello, hơn bất cứ ai. Và tớ cảm thấy mình phải tìm ra một giải pháp, nếu không, chuyện này sẽ kéo theo chuyện kia rồi mọi thứ sẽ sụp đổ - mọi thứ, tất cả! Cậu ấy chào từ biệt, chúc sinh nhật tôi lần nữa và - mặc dù cậu ấy mong điều ngược lại bởi cậu ấy nóng lòng muốn gặp lại tôi và rất cần tôi giúp đỡ - cậu ấy chúc tôi sẽ ở lại Ischia với quý cô Nella xinh đẹp và không bao giờ quay trở về khu phố nữa.