Chương 12

Hai Khánh mở mắt hồi lâu mới nhận ra mình nằm trên bệ xi-măng của xà-lim biệt giam. Lại nhắm mắt một hồi nữa, ôn lại những gì xảy ra trong hai ngày qua. Ba lần tra điện đã làm đầu óc rối tinh.

Thằng gác ngục mở bật cái lỗ vuông trên cửa sắt, quát:

- Dậy đi cha nội, tám giờ sáng rồi không thèm mở mắt hả?

- Tao mệt. Mày cút đi!

- Bộ muốn ăn thêm vài chục dùi cui hả? Dậy!

- Mày cứ vô dọn dẹp. Cấm nói hỗn. Không biết thiếu tá Khánh à? Tao ra khỏi đây thì liệu hồn!

Bấy nhiêu thôi. Mươi phút sau có hai tù thường phạm vào rón rén đổ thùng tiêu, bưng thau nước để thiếu tá rửa mặt, tên cai ngục rập chân đứng nghiêm: “Trình thiếu tá, dọn dẹp xong, lát nữa mời thiếu tá điểm tâm”. Khánh khoát tay: “Cho lui”. Đang thời buổi rối mù này, hết đảo chính hụt đến đảo chính thật, hàng loạt tướng tá đang thét ra lửa bỗng vào tù, hàng loạt tù bước thẳng lên ghế chỉ huy hay tỉnh trưởng, quận trưởng. Cứ như tuồng hát bội hay cải lương, vừa tháo gông cùm đấy lại đeo râu làm vua.

Suất cơm tù vẫn như hôm qua, gồm “cơm giòn, cá chiên”, nghĩa là cơm hẩm đầy sạn và khô mặn cá bò, cá cơm đầy giòi, xếp trên tấm tôn dẹt kê bếp than đá cho giòi bò ra bớt, có bữa thêm vài sợi rau muống loại thái cho heo.

Khánh buộc lòng phải ăn nhấm nháp những thứ ôi thối ấy, chợt cửa xà-lim lại mở. Tên gác ngục rút chìa khóa bỏ đi luôn. Một thiếu úy An ninh quân đội bước vào buồng, quát:

- Phạm nhơn Ung Viết Khánh đi lấy khẩu cung!

Khánh đáp mệt nhọc:

- Tên tao vậy đó, mà tao không phải phạm nhơn, tao không đi.

Tên thiếu úy lại quát:

- Cho phép phạm nhơn ăn cơm mười lăm phút!

Hắn bước ra cửa ngó quanh, vào khép cửa, rỉ tai Khánh:

- Thiếu tá đọc giấy mau đi, rồi ăn thứ khác. Bà Duyên gởi đó.

Đúng chữ Mỹ Duyên trên mảnh giấy rất mỏng: “Họ không có chứng cớ gì, vu cho anh là Cần Lao để kiếm hối lộ thôi. Đòi hai triệu, em chưa chịu. Rán giữ hồ sơ trắng xóa. Em sắp tới gặp MD”.

Tên thiếu úy đã trải tờ báo trên bệ xi-măng, bày ra bốn chiếc bánh bao, một mớ giò chả và pa-tê gan thái sẵn, một chai bia Xan Mi-ghen cổ lùn. Khánh hết lo bị đầu độc, ăn thật no để bù hôm qua chỉ uống nước, uống mấy cũng không hết cơn khát sau ba lần tra điện. Gã thiếu úy đợi Khánh ăn uống xong mới thu dọn mọi thứ cho vào cái cặp da xách tay, hết dấu vết. Gã ngắm lại Khánh từ đầu đến chân trong bộ py-gia-ma nhàu nát mặc khi bị bắt. “Xin phép thiếu tá...”. Gã móc tay vào chỗ rách nhỏ ở ngực, xé rách tới gần thắt lưng. Gã giật cổ áo cho văng cúc áo trên cùng, phơi nửa ngực. Rồi gã lấy ra cái còng hai vòng rời kiểu Pháp, bấm cho hai tay Khánh ép sát vào nhau, buông xuống sợi xích lòng thòng trước bụng. “Thiếu tá chịu khó chút, cho phóng viên họ chụp hình. Nhớ đi kiểu bị tra tấn gần chết nghen thiếu tá”.

Rẽ qua lại nhiều lần qua những hành lang và bậc cấp hôi bẩn, gã thiếu úy mở một cánh cửa gỗ dày, xô mạnh Khánh vào, hét sau lưng:

- Vô mau! Mới nhảy dựng sơ sơ mà làm như hấp hối!

Nhiều ánh chớp loe lóe trước mặt Khánh. Anh chưa kịp hiểu gì, chỉ nghe tiếng giày đinh bước qua bên mình. Một cái tát nổ to sau lưng Khánh. Một giọng quen chửi to:

- Đ.mẹ, ngu hơn heo! Tụi bây dám hành hạ thiếu tá ra vầy há? Muốn ra tòa án binh, tao cho ra liền một khi! Mở khóa!

Các ánh chớp tắt hẳn khi tên đại tá sư đoàn trưởng cũ của Khánh dìu anh đến ngồi xuống ghế dựa, tự tay mở khóa còng tay rót bia vào hai cốc, ấn một cốc vào tay Khánh, giơ cao cốc của mình như chúc tụng gì đấy. Một ánh chớp lẻ loi phóng tới. Khánh đã đủ tỉnh táo để nhận ra một trung uý tâm lý chiến vừa chụp ảnh, trong khi bốn năm người khác cầm máy ảnh ngồi yên. Khánh còn khát, uống cạn nửa cốc và đặt xuống, chờ đợi, chợt nhận ra Mỹ Duyên trong nhóm phóng viên ngồi hình vòng cung chung quanh một đầu bàn của người hỏi cung và khán cung.

Đợi viên tư lệnh từ đại tá mới lên chuẩn tướng nhờ ngả theo phe đảo chính trước một buổi, đeo lon một sao mới tinh-bọn gác tù kháo như thế-trở về ngồi chỗ khán cung, Mỹ Duyên mới đứng dậy, nghiêng mình chào chuẩn tướng và ba quan chức khác ngồi sau bàn dài, nói chậm và rõ:

- Kính trình chuẩn tướng và các vị, tôi là Trần Mỹ Duyên, phóng viên hãng AFP và của một số tờ báo Pháp, Anh, Mỹ, Úc-đại-lợi, Nhật Bản. Tôi được cử làm đại diện nhóm đồng nghiệp hiện diện hôm nay. Xin trân trọng giới thiệu ông Giêmx Kít-man, hãng UPI (một người cao to đứng dậy, mặc sơ-mi ngắn quần soóc phơi lông nâu từ ngực đến chân tay, chỉ khẽ gật đầu kẻ cả). Tới ông Sác-li Braonơ, hãng Roi-tơ (một người cao gầy không râu không lông hơi nhấc đít, ngồi xuống ngay), ông Oa-ta-na-bê đặc phái viên báo Yô-mi-u-ri Sim-bun (một cậu trẻ, má tròn và mắt một mí, đeo hai máy ảnh và một máy ghi âm, đứng lên gập nửa người chào rất lễ phép). Còn hai bạn đồng nghiệp Úc-đại-lợi và Phi-luật-tân nữa, xin phép đến muộn mươi lăm phút vì đang quay một số cảnh đường phố sau cuộc cách mạng mồng một vừa toàn thắng...

Mỹ Duyên nhuộm tóc màu vàng sáng, mặc một bộ tay-ơ xám nhạt rất nổi màu da trắng, đi giép da cao gót cùng màu áo váy. Duyên dặng hắng, cười tươi:

- Chúng tôi vô cùng cảm ơn ngài chuẩn tướng đã cho phép chúng tôi được dự thính buổi khẩu cung hôm nay. Chúng tôi đã phỏng vấn rất nhiều hạng người, hôm nay là lần đầu được nghe lời khai của một thiếu tá tâm lý chiến đã phục vụ đắc lực cho chế độ Diệm-Nhu, hình như đã bị Việt Cộng mưu sát khi đi máy bay L.19 làm nhiệm vụ kêu gọi chúng ra hàng. Một lần nữa chúng tôi xin ngỏ lời tri ân ngài chuẩn tướng.

Khuôn mặt núng nính mỡ của viên chuẩn tướng mỗi lúc một đỏ, mồ hôi vã ra lấm tấm. Y lấy khăn tay lau vội. Bọn ghen ăn ghét ở cố phá mình đây.

Chiều qua, trong cuộc nhậu động trời tại câu lạc bộ sĩ quan có máy lạnh, y say quên hết trời trăng. Ai đó đến rỉ tai nói gì không rõ, chìa trước mặt y một tờ giấy đánh máy. Y hoa mắt, không nghe gì đọc gì được, cũng không nhìn mặt người đưa giấy, đón cây bút bi ký ào luôn, quay lại cười hô hố với các bạn nhậu:

- Các xừ coi đó, moa làm việc theo kiểu lính chiến, không quan dạng như cánh Lệ Xuân-Nhu-Diệm đâu nghen.

Một trung tá trung đoàn trưởng đứng dậy, ngất ngưởng nâng cốc. Các cô hầu bàn hối hả rót đầy các cốc đã vơi trong khi gã kia lè nhè:

- Anh bình dân quá đó, anh Hai...

- Anh Bảy chớ!

- Đối với tụi em, anh là anh Hai, là bởi anh đứng đầu... Anh được vinh thăng lên ông tướng, tụi em mong anh thả neo miết ở vùng Một chiến thuật này cho tụi em phò tá, có đi Sài Gòn họp Hội đồng tướng lãnh thì chớ có đơn đao phó hội, mà phải để tụi em đem vài trăm quân cảm tử theo. Còn phần anh Hai thì xin nhớ con chị rị con em, con béo kéo con gầy... Một lần nữa, mời các chiến hữu cạn chén chúc mừng một ông sao trên trời mới giáng hạ xuống vai anh Hai!

Tất cả đứng lên chen tới chạm cốc với chuẩn tướng. Không ai nghe những lời xì xào trong khi đám đông xúm xít: “Nó nịnh khéo ghê-Ông Bảy lên tư lệnh vùng, thì nó cầm chắc cái sư phó-Mới ba mươi, đánh ít nịnh nhiều, nhảy qua đầu tụi mình-Nhảy qua còn khá, nó ngồi luôn trên đầu mới khốn nạn-Nó nợ mình ba trăm ngàn, đòi năm bảy lần chưa được-Bao con bồ ca-va chưa đủ, còn thêm bài bạc nữa-Lão Bảy tin nó lắm mới giao cho nó kiếm gái, buôn lậu...

Viên chuẩn tướng ngồi ghế chủ trì khán cung lúc này đang lơ đãng nghe những lời tri ân vắn tắt bằng tiếng Anh, do Mỹ Duyên dịch lại bên tai y, lơ đãng nhìn Hai Khánh đang uống nước suối mà không động đến các thứ đắt tiền.

- Xin mời chuẩn tướng huấn thị cho vài lời trước khi lấy cung.

Viên chuẩn tướng đã quyết định hẳn. Y bật cười to:

- Trước hết, phải xin lỗi quý vị vì một loạt hiểu lầm liên tiếp, rất đáng tiếc. Cuộc cách mạng nào cũng có lộn xộn rối ren không tránh được. Thiếu tá Ung Viết Khánh... è hèm... là bạn tôi từ khi rời ghế giáo sư ngoại ngữ vào quân lực ta, làm sĩ quan tâm lý chiến rất giỏi, rất mẫu mực... Ác hại, tôi nhận được điện mật phải tạm giữ thiếu tá vì đã hết lòng phục vụ chế độ nhà Ngô, lại thêm cụ thân sanh làm tỉnh phó rất được lòng họ Ngô. Bọn đàn em quen thói cũ của Nhu-Diệm-Cẩn, “không có đánh cho có, đã có đánh cho chừa”, bắt ai thì đánh dằn mặt lập tức. Tôi chưa kịp ra lệnh cho tụi nó bỏ cái thói phản dân chủ ấy đi... Sáng nay cũng vậy, biểu kêu thiếu tá lên gặp các phóng viên quốc tế, tụi nó dốt đui, lại xích tay thiếu tá dắt đi lấy cung. Mong thiếu tá cùng quý vị cảm phiền cho qua. Xin thiếu tá cứ chuyện trò xả láng với giới báo chí quốc tế.

Vừa lúc ấy, hai người một Âu một Á hối hả bước vào, được Mỹ Duyên giới thiệu là phóng viên Úc-đại-lợi và Phi-luật-tân. Họ xin lỗi vắn tắt, bước tới góc buồng, ngây mặt nhìn những vết máu khô và ướt trên tường, lặng lẽ khiêng chiếc ghế dài đến cạnh các đồng nghiệp, rút mấy tờ báo ra lót ngồi. Không thấy họ mang máy quay phim, hẳn đã gửi người phụ tá mang về nhà để khỏi bị tịch thu phim và máy. Họ chỉ rút máy ảnh và máy ghi âm ra.

Các phóng viên hỏi bằng tiếng Anh. Mỹ Duyên thấy bốn vị trong quân lực Việt Nam cộng hòa ngây mặt trong khi Khánh trả lời cũng bằng tiếng Anh. Duyên tinh ý nhấc chiếc ghế dựa đến ngồi đằng sau viên chuẩn tướng và một thiếu tá An ninh quân đội:

- Trình chuẩn tướng, mỗi nước nói tiếng Anh pha giọng riêng, khó hiểu lắm. Em nghe quen, chuẩn tướng cho phép em dịch lại.

Viên chuẩn tướng được gõ bí, làm bộ thờ ơ:

- Ừ, phải... nhờ cô dịch cho mấy đứa nó nghe.

Cậu thiếu úy thư ký lấy cung vội nhấc ghế đến bên Duyên, kê cặp da trên đùi ghi theo lời dịch.

Biết đám sĩ quan võ biền kia chỉ đủ mấy tiếng ô-kê, oeo oèo, gút, theng kiu để làm le với gái nhảy và bán xì-néc-ba, Duyên dịch đúng các câu hỏi, nhưng vo tròn bóp méo những câu trả lời của Khánh, giũa mòn tất cả các góc cạnh gay gắt đối với bọn giam mình.

- Tôi là trí thức, bị đòn tù phải buộc vào quân lực. Tôi đứng trên mọi sự tranh giành phe phái...

Duyên dịch:

- Tôi nguyên là giáo sư, do hoàn cảnh khó khăn phải vào quân lực. Tôi làm việc chăm chỉ, không theo đảng phái nào.

- Tôi bị đối xử như con bò vào lò mổ. Một trận roi đòn, ba lần tra điện đến hấp hối.

Duyên dịch:

- Quả thật, tôi có bị hiểu lầm như chuẩn tướng đã nhận, có bị bạc đãi bởi những người gác chưa giác ngộ.

Khánh nghĩ thầm: “Gớm, cô ả ranh khiếp. Bọn tướng tá đọc biên bản sẽ rất yên tâm. Các phóng viên gửi bài về nước, dù các ban biên tập cắt xén xào nấu lại để khỏi mếch lòng nước đồng minh, vẫn còn một số mũi nhọn tố cáo. Bọn ác ôn này có bao giờ đọc báo nước ngoài đâu mà biết. Bọn tâm lý chiến ở trung ương tinh hơn, phát hiện được, nhưng giữa lúc lộn tùng phèo này sức mấy mà vươn tay ra tới vùng Một chiến thuật, tận đèo Hải Vân!

Qua một giờ nghe đối đáp qua lời dịch, viên chuẩn tướng che miệng ngáp, rồi đứng dậy:

- Chắc quý vị cũng như tôi, rất bận trong tình hình mới. Trước khi chấm dứt... ờ, ờ... cuộc phỏng vấn này, tôi xin hứa hẹn vài lời. Thiếu tá Khánh sẽ được chuyển sang nhà tạm trú của sĩ quan cấp tá, ăn uống theo mức sĩ quan đồng cấp, có người đem đến tận phòng. Thiếu tá có quyền mặc quân phục nhưng tạm cất quân hàm, tiếp người nhà và nhận quà mỗi tuần bốn lần tại phòng riêng. Những đứa đã đối xử không tốt với thiếu tá sẽ bị trừng trị. Riêng tôi, là người quý trọng thiếu tá, tôi... è hèm… mong Hội đồng tướng lãnh xóa hết nghi ngờ, để thiếu tá mau mau về cộng tác với chúng tôi.

Từ đó, Khánh được chuyển từ xà-lim biệt giam sang chỗ giam lỏng thường dành cho sĩ quan bị gọi về chờ xét kỷ luật. Buồng kê hai giường nhưng chỉ một mình Khánh ở, được quét dọn hơi quá kỹ: người dọn buồng xốc cả chăn đệm ra sân đập giũ, bắc ghế lên quét nóc tủ, xếp lại tập báo trên bàn cho đúng thứ tự ngày tháng, cầm những cuốn sách trinh thám tiếng Pháp và Anh lên vỗ cho sạch bụi. Bàn ghế là loại dã chiến khung nhôm, nếu có ngăn kéo chắc hắn cũng rút ra dọn hàng giờ. Khánh cười thầm trước kiểu làm ăn vỡ lòng của bọn an ninh, hay mật vụ chẳng biết.

Hay đến nhất là chị bếp, mang đến những đồ dùng và áo quần của Khánh, chị vẫn ở trông nhà và cơm nước cho thằng Chung. Nó kéo cả chục đứa trong cái băng bụi đời của nó về nhà, mở nhạc điếc tai cả xóm, uống bia, hút thuốc đầu lọc, bỏ học hoàn toàn. Nó lấy đồ trong nhà đi bán lần hồi, chị bếp can bị nó chửi rát mặt. Mà nó mới mười bốn tuổi! Chưa lần nào nó đến thăm ba nó tuy không ai cấm.

Đến thăm ít hơn nhưng có ích hơn là cậu hạ sĩ hộ vệ. Rất kín đáo, cậu ta giúi cho Khánh một xấp tiền kèm thư của Mỹ Duyên. Quà công khai chỉ có bia và đồ hộp Mỹ.

Sau hơn chục ngày giam lỏng, Khánh nhận được lá thư thứ hai của Duyên, viết trên giấy rất mỏng:

“Lão Bảy đánh hơi anh kiếm ra tiền, muốn bắt anh tạ ơn lão xếp đại úy cho anh từ đầu, sau lên thiếu tá mà chút quà cũng chẳng có. Lão quanh co miết, sau nói thẳng nhờ em nhắc khéo “ông bạn chung của chúng ta”, lão chỉ biết phần em tới mức đó. Lão khuyên anh chưa sẵn tiền thì mượn ông cha dượng hay bà mẹ trong Sài Gòn, sau trả không khó, thời buổi nhốn nháo này giàu sang mấy hồi. Phần lão được lên cấp sau ngày 1-11-63 cũng nhờ nộp gấp hai chục triệu cho Hội đồng tướng lãnh.

Phần anh, lão hẹn nộp triệu rưởi thì ra tù, phục hồi danh dự và cấp bực. Một triệu thì cũng ra tù nhưng ra khỏi quân lực luôn, coi như được mãn hạn động viên. Em đang giữ của anh gần ba triệu, khỏi phải vay. Em khuyên anh bí mật cò kè với lão, thí một triệu chắc lão cũng nhận cho phục chức. Ra làm thường dân, bán cháo phổi trường tư, rầy rà lắm anh ơi. Một thằng phường trưởng, một đứa mật vụ giả hay thiệt đều có thể gây sự, vu cho anh là ác ôn cần lao nhơn vị, tay sai hạng nặng của Nhu-Diệm, buộc anh chi địa mập [1], cứ nấn ná ít lâu nữa cho qua sóng gió rồi tính sau. Chiều chủ nhựt em tới chỗ anh-À quên, em gặp lão Bảy ở nhà riêng lão. Ra tới gần cổng chính, hai thằng an ninh chặn soát em rất kỹ, còn sai con điếm nào đó dẫn em vô buồng trong soát cả người nữa. Nói là khám võ khí, em biết coi có bí mật ghi băng recorder lời lão Bảy không. May em không mang máy ghi, không một chữ trong bloc-note. Gặp nhau, chúng ta sẽ nói như người thăm nuôi gập tù, chuyền giấy mật. Chắc buồng anh có đặt máy thu tiếng, họ mới cho anh ăn ngủ và tiếp khách trong buồng”.

Khánh đếm tiền xong, đẩy về phía cậu hạ sĩ bốn ngàn đồng, chia làm hai xấp, nói to:

- Tôi bị bắt oan, may có hạ sĩ với chị bếp coi ngó dùm nhà cửa, giữ cho thằng Chung đỡ phá. Chắc ít lâu nữa tôi được về nhà, sẽ kiếm chút ít tặng cậu với chị tiêu thêm. Cảm ơn nhiều nghen.

Khánh kín đáo khoát tay, rồi dựng hai ngón để báo cho tiền hai người. Anh vào buồng tắm đốt lá thư trong hố xí, khi ra thì cậu hạ sĩ đã đi. Anh bước ra thềm, khẽ huýt sáo và búng ngón tay. Cậu đốc gác, cũng là lính quân dịch lên hạ sĩ như cậu hộ vệ, tươi mặt chạy vào lãnh phần quà thăm nuôi. Khánh dựng một ngón tay trên môi ra hiệu im lặng, vừa nói vừa đếm tiền:

- Tôi còn mấy đồng dính túi, an ninh thấy không đáng thu, nhờ hạ sĩ ra căng-tin mua dùm mấy gói Ru-by với vài chai bia, còn đủ thì mua một ít rượu, tôi tiếp bạn bè (Khánh đẩy tới xấp tiền dày hơn). Còn mấy đồng lẻ thì cho luôn mấy cô xec-via, chẳng đáng gì (Khánh đẩy xấp tiền mỏng hơn, chỉ vào tay đốc gác, hất hàm. Cậu kia rập chân chào kính, nhét tiền vào hai túi khác nhau, ra vội).

Khánh vào buồng tắm, gài chốt, đếm số còn lại được hăm hai ngàn. Để dành vất cho cái thằng quét dọn hai ngàn, nó đỡ xốc xới. Khánh gói số còn lại vào túi ni-lông, bắc ghế leo lên giấu trên trần gỗ dán, đậy nắp thông hơi như cũ.

Y hẹn, Mỹ Duyên đến vào giờ thăm nuôi chiều chủ nhật.

- Kính chào thiếu tá. Tôi được phép tới thăm thiếu tá, coi thử số phận một sĩ quan theo đảng Cần Lao ra sao.

- Rõ khổ, tôi chưa hề được Đảng Cần Lao để mắt tới...

Duyên liếc nhanh qua cánh cửa để mở, giơ trước mặt Khánh một tờ giấy viết chữ to: “Nên đồng ý phục chức. Em mặc cả lâu, lão chịu một triệu rồi. Anh còn nhiều, đừng lo”.

Khánh ngần ngừ lần cuối, rồi gật đầu. Mỹ Duyên nói ngay:

- Tháng mười một mưa dầm, mà mấy ngày nay nắng khô, bụi đường bay mù sau xe. Vô phép thiếu tá, tôi rửa chân tay chút xíu.

- Xin mời bà...

Duyên vào buồng tắm đốt tờ giấy, vừa ra ngồi chỗ cũ thì một trung sĩ an ninh xách giỏ quà thăm nuôi vào đột ngột:

- Thưa bà, kiểm soát xong.

- Không có đồ quốc cấm? Không chứng cớ buộc tội thiếu tá?

Tên trung sĩ nhũn nhùn, xoa tay:

- Thiếu tá ra khỏi đây lại cầm đầu tụi em, ai dám hỗn.

Khéo nói vậy, nhưng khi Duyên trải tấm nhựa và bày quà ra bàn, thì khúc dồi thịt chín đã bị xắn làm tư, gói bích-quy đã bị xé miệng, chai cô-nhắc ba sao bị rách lớp thiếc mạ vàng bao quanh nút cổ chai, chỉ có gói thịt chà bông và mấy chai bia còn nguyên dấu, tảng pho-mat Hòa-Lan xắt sẵn thành miếng mỏng cũng vậy. Duyên đưa mu-xoa chấm mắt, cố cười thành tiếng:

- Lệ thường, phóng viên chúng tôi phải thù lao cho người trả lời phỏng vấn. Trong hoàn cảnh thiếu tá hiện nay, không được nhận tiền người ngoài, xin thiếu tá nhận cho chút tặng vật...

Bàn tay Duyên dưới bàn khẽ vỗ vào đầu gối Khánh. Anh luồn tay xuống, đón một xấp giấy bạc nữa. Duyên xòe năm ngón tay: năm chục ngàn. Rướn người tới nói rất khẽ: For the guards, piecemeal [2]. Khánh gật, nhét túi áo lót, tiễn Duyên xuống đến sân, cúi đầu cảm ơn bà Xi-mo-nét đã quá bước đến thăm một người bị nạn.

Tối hôm ấy, tất cả tiểu đội lính gác khu nhà giam lỏng các sĩ quan tạm bị lột lon được mời vào buồng Khánh hưởng chung quà thăm nuôi. Khánh còn nhắn gọi cả tên an ninh mặc đồ thường, đeo tạp-dề vào quét dọn hằng ngày. Khánh nói rất kẻ cả:

- Lâu nay mấy chú em nhọc mệt với qua, gởi xác trong rừng, mà cực vì lo qua với mấy ông tá úy ở đây biến mất. Lính mà, đứa chó nào không biết nhảy tường, ném chăn đệm vượt kẽm gai, bò hỏa lực, né hỏa châu? Mấy cưng nghe phải chưa?

Bọn lính cười ồ, lại suỵt nhau khẽ mồm.

- Thỉnh thoảng bị cấm trại lâu quá, quan với lính thay phiên nhau rúc rào đi kiếm gái, qua biết mà cũng nhắm mắt. Bị cái đang khi minh oan, qua đoán chắc sẽ đeo lon như cũ, dại gì làm rắc rối cho mấy cưng, cho qua nữa... Bà nhà báo Xi-mo-nét chẳng biết luật lệ gì, đem tới trả cho qua hai chục ngàn, đền công qua trả lời nhiều câu hỏi của các báo ngoại quốc. Người Âu Mỹ trả cao mà sòng phẳng lắm. Đem nộp cho trại trưởng e nó bốc hơi mất, ta nhậu với nhau thôi. Qua chỉ huy nghen: chú mày gác cứ gác, cầm chai bia với ít đồ nhậu ra chỗ bót nhấp sơ sơ, nửa chừng qua cho người ra thay. Chú nhỏ này bảnh trai, cầm tiền ra ve mấy cô căng-tin sao cho tụi đào tơ chịu vô mở kho, lấy heo quay xúc xích ra bán, chớ về đêm tụi nó chỉ bán giải khát với bánh kẹo thôi. Cùng lắm vác đồ hộp về, đủ nhậu là được. Còn ông bạn dân sự rất tận tụy đây, quen xếp dọn cả giang sơn này, nhờ ông mượn-pông-sô hay thứ gì về trải ngồi, mượn ly cốc chén đũa, vài bộ cà-mèng ăn cơm lính... Mấy đứa còn lại khiêng bàn ghế ra ngoài thềm, quét dọn. Quick, quick!

Bọn lính bật cười khi nghe tiếng giục “nhanh lên”, tiếng đầu lưỡi của hàng chục ngàn cố vấn Mỹ đi kèm các đơn vị, rối rít làm theo lệnh người tù. Khánh vẫy tay hạ sĩ tiểu đội trưởng ra thềm:

- Tụi bây có đứa nào mới cưới vợ không?

- Thằng Sùng cưới tháng trước. Nó hiền mà hơi khờ, nghe đánh rắm cũng “dạ có tôi”.

- Được, hễ bọn tuần tra tới gây sự, bây cứ nói mượn buồng tao để bắt nó khao, rồi kéo bọn đó vô cho hưởng rượu cặn đồ thừa để trám họng.

- Dạ, em hiểu.

Vài chục phút sau, Khánh đã ngồi xếp bằng với đám lính:

- Mời các chiến hữu nâng cốc... chúc mừng cách mạng đại thắng... chúc mừng qua cùng các chiến hữu, ở tù và gác tù, đều được làm lính kiểng, khỏi ra trận!

Cười rộng miệng nhưng ít ồn ào. Cốc chạm nhau lách cách. Rượu trước để nhập khẩu vô tang, xong chai nào vất vỏ chai ra ngoài rào ngay. Uống suông kiểu ấy mau say. Cuộc nhậu nửa chừng hết rượu, thực khách bắt đầu ăn nhồm nhoàm, từng lúc chép miệng vì chưa đủ nghiêng ngả. Khánh hất hàm ra hiệu. Tên hạ sĩ gật đầu, bước ra ngoài với cái túi dết. Rất nhanh, hắn trở vào xách một túi phình to gồ ghề. Hắn mở năm chai bia cao, rót đầy một lượt vào các ca sắt to úp khuôn dưới các bi-đông Mỹ, để dồn năm vỏ chai bia một chỗ. Hắn rút trong túi dết ra ba chai đế trong veo, một cái phễu, búng ngón tay, trỏ vào tên an ninh và một lính nữa, lại trở vào buồng tắm. Lát sau trên mâm hiện ra năm chai bia loại bốn mươi lăm độ, và thêm ba vỏ chai rượu nữa bay qua hàng rào. Khánh uống rất ít, tỉnh táo nhắc hạ sĩ cho thay gác và đốc gác “để hai chiến hữu nữa làm cốc bia mừng cách mạng”. Bọn lính gác chỗ thâm nghiệm này quen thủ khẩu như bình, dù say đến mấy cũng không hở miệng, lỡ lời thì cũng bị đồng đội thúc cùi tay vào sườn đau điếng. Đã có đứa quá say nói bậy, chặn không nổi, chúng phải trói tay chân, nhét giẻ đầy mồm, đem bỏ ra góc rào vắng, trùm pông-sô như mớ bao cát dự trữ bên lô-cốt.

Mười giờ tối, giờ Sài Gòn vẫn giữ cho chạy trước giờ Đông Dương một tiếng, rượu bia đã ngấm, đồ nhậu đã gần cạn. Hai tên được lệnh thiếu tá chạy ra nhà mụ Thỉ gần đấy kiếm thêm rượu thịt, mụ là vợ một thượng sĩ già luôn có rượu lậu và đồ nhắm trong buồng kín. Chúng mang tiền và vỏ chai bia rỗng đi, xách về năm chai đế và một mớ thịt cá hộp, cả một cốc đầy tôm khô ngâm dấm và hành kiệu muối.

Bữa tiệc lại tươi lên lần nữa. Bọn lính tấm tắc khen mãi thiếu tá Khánh hết sức bình dân và chơi đẹp, không một lần đánh chửi lính, sống như ông thầy tu thứ thiệt.

- Nghe đồn thiếu tá biết bảy tám thứ tiếng, đúng không?

- Tao đã dặn, lon rụng rồi, kêu tao là anh Hai, anh Haaai!

- Đâu dám... è... thòi buổi này biết đâu mà lường... è...

- Chừng được gắn lon lại, thiếu tá đừng quên tụi em nghen. Coi đó, tụi em đâu dám hỗn hào... Híc! Híc!

Chợt có tiếng còi bấm hai tiếng ngoài cổng, một chiếc com-măng-ca Uy-lítx đỗ xịch. Tên hạ sĩ chạy vội ra trong khi tên gác mở khóa, cả hai kéo đôi cánh cổng có lưới kẽm gai bọc mặt ngoài. Chiếc xe gắn biển một sao của chuẩn tướng vòng đến sát thềm. Viên tướng bước đến cửa buồng, đứng cau mày, trong khi tất cả giơ tay chào kính. Y hỏi xẵng:

- Làm gì mà kéo vô đầy buồng thiếu tá, hả?

Tên hạ sĩ nói dẻo hơn kẹo kéo:

- Trình chuẩn tướng, tiểu đội em có thằng tửng này, thằng Sùng, binh nhứt, mới dại khùng cưới vợ. Nhà nó bằng cái lỗ mũi, ở dinh trại, nó nằm giường tầng ba, chẳng có chỗ nào mời các chiến hữu. Dạ thưa, cưới xin mà không trình làng thì bị chưởi thúi mả cả họ. May nhờ thiếu tá đây hoan hỉ cho mượn buồng chốc lát để nó mời anh em uống lai rai la-ve củ kiệu, mừng nó có nhợ cột chân, có gông đeo cổ. Thiếu tá đây cũng hạ cố cụng ly mừng cách mạng toàn thắng, mừng chuẩn tướng vinh thăng...

Viên chuẩn tướng liếc nhìn hai tấm pông-sô chỉ bày những chai bia và vài thứ đồ hộp hiền lành, do dự vài tích tắc nữa, rồi bật cười rất dễ dàng:

- Thiếu tá cho phép thì các chiến hữu cứ tự nhiên... anh em mình hay giỡn là xin đại tiện... Cho moa một cốc để mừng chú em sa vô vòng kẽm gai của đờn bà, để chúc thiếu tá mau ngồi vô ghế cũ, hay lên ghế cao hơn!

Tên hạ sĩ hối hả rút bi-đông nước chè ra tráng gấp hai cái ca sắt, đổ vào chậu đặt góc buồng trước cặp mắt gườm gườm của tên hộ vệ. Hắn khui bia cao thứ thiệt rót đầy hai ca.

Sau đảo chính, tất cả các tướng tá đều ra rả nhắc rằng mình rất dân chủ, rất thương lính thương dân. Tất cả những vụ giết, cướp, đốt, hiếp lâu nay là do cộng sản bày đặt hay do chế độ gia đình trị họ Ngô gây ra, quân lực Việt Nam cộng hòa ngăn chặn không xiết mới phải lật nhào Nhu-Diệm với bọn Cần lao. Viên chuẩn tướng xuê xoa nâng cốc:

- Nào, ta uống mừng cách mạng, mừng một chiến hữu có bạn trăm năm... Chúc thiếu tá được Hội đồng tướng lãnh mau chóng ra quyết định phục hồi danh dự, chức tước! Mà sao tụi bây cứ đứng như trời trồng vậy? À, chắc hết bia. Thôi khuya rồi, đi mua thêm không kịp, moa cụng ly tượng trưng với thiếu tá thôi!

Bọn lính hối hả dọn dẹp, giấu trước hết những chai rượu giả bia. Lão Bảy sai đưa ra chỗ góc sân vắng hai chiếc ghế; “Để chỗ cho tụi nó sắp đặt. Gớm, khói thuốc ngột như đốt rơm!”. Lão cho tên hộ vệ ra gác thêm bên cổng, vẫy Khánh ra ngồi đối mặt, nói vừa đủ nghe:

- Tụi Sài Gòn kêu điện ra bắt moa coi lại biên bản cuộc phỏng vấn của toa. Các báo đăng lời toa khác xa biên bản, Mỹ Anh đưa tin ngắn thôi, báo Pháp viết dài mà hằn học lắm. Hay toa với bà Duyên chơi xỏ moa?

- Trình chuẩn tướng, kể gì mấy tờ lá cải. Khẩu hiệu tụi đó là “nghe lời thiên hạ, viết theo ý mình”. Gửi bài về còn bị thông dịch viên dịch sai, đả tự viên đánh máy sai, biên tập viên xào nấu lại, tới tổng biên tập gạch sửa thêm bớt lu bù. Bọn em làm tâm lý chiến, biết nghề đó lắm! Như cái bài “Hà Nội khởi nghĩa đòi tự do” là bịa chữ đầu tới chữ cuối!

- Ờ, thôi được. Moa cho sao gửi biên bản vô cho cái lũ bới lông tìm vết… Mà toa đừng chơi trội nữa, cho tụi lính nhậu qua loa một lần đủ rồi... Bà Duyên nói với toa chưa?

- Thưa, nói rồi.

- Nói to trong buồng hả?

- Thưa không, bả viết giấy, em đọc xong đốt liền. Em gật ngay. Nhân đây em cũng xin lỗi chuẩn tướng, được đặc ân mà quên cảm tạ bề trên...

- Xí xóa, cho qua... Có điều mình nghĩ lại giật mình: cũng cần trám miệng tụi an ninh, lỗi phải đôi chút với thằng sư phó. Hay là vầy: toa đưa thêm hai trăm, moa lo dùm chuyện đó. Phần moa nhận ra một thông báo minh oan, phục hồi danh dự cho toa, gửi cho tất cả các sĩ quan trong sư đoàn, tất nhiên là khen toa hết mức. Ngon xơi rồi đó, chịu đi!

- Trình chuẩn tướng, em chưa dành dụm được gì, vay mượn khắp nơi may ra mới đủ một tê nộp tạ ơn chuẩn tướng...

- Thì vay của ông cụ!

- Ba em trốn biệt tăm rồi.

- Yên chí lớn, ông cụ luồn lách giỏi hơn con lươn, hồi Diệm lật Bảo Đại khối đứa đi tù mà ổng từ quận trưởng lên tỉnh phó. Ổng vô Sài Gòn tìm quý nhân phò trợ chứ đi đâu.

Lão Bảy càng nói nhiều càng chuyển sang giọng Bắc.

Khánh phân vân. Chịu ngay thì lão thấy dễ, lại cố moi nữa, đào nữa. Mỹ Duyên dặn rất có lý: cứ dằng dai cò kè. Ở đây mất tự do nhưng chẳng kham khổ gì, bọn lính ngại chính trị nhưng sai đâu chạy đó, kiếm puộc-boa hậu hĩ.

- Xin chuẩn tướng cho em tính lại thử coi vay đâu cho đủ số, em bí quá.

- Ừ, đành thế. Toa cứ dùng bà Duyên làm đầu mối, thu góp đưa cho mình. Tính mình dễ, toa gặp thằng khác thì phải hai ba tê mới thoát. Moa đang cần gấp, bảo bà ấy mỗi tuần đưa một phần ba moa cũng nhận. Toa thêm hai trăm mà được tiếng thơm, nhất toa đấy. Moa đang nợ đìa ra đây, ông sao trên vai nặng cân vàng lắm, khổổổ!

Lão bóp mạnh tay Khánh, bước nhanh ra cổng, lên xe.

Sáng hôm sau, viên thư ký của lão ghé vào chỗ Khánh, rút ra một mớ giấy viết thư, phong bì, tem, bút bi, cả hồ dán:

- Lệnh của chuẩn tướng: thiếu tá được phép viết thơ tự do cho bà con bạn bè, chỉ trừ các phóng viên ngoại quốc. Đốc gác sẽ đưa ra bỏ thùng thư bên cổng. Chào thiếu tá.

Gã không rập gót chào kính vì Khánh không đeo lon.

Suất ăn sáng của Khánh tăng gấp rưỡi so với các bữa trước. Bánh mì nướng giòn, ba quả trứng tráng, bơ, pho-mát mềm trắng, hai bình cà-phê và sữa riêng kèm lọ đường để tự pha chế. Anh ăn nửa chừng đã thấy lính gác bưng và một bộ đồ trà, bình thủy nước sôi, một hộp trà Thiết Quan Âm chưa khui, một chai rum nhỏ để rót vào cà-phê hay trà tùy thích. Cuối bữa, anh đang nhấm nháp cà-phê rum, tên quét dọn vào, khúm núm lấy trong làn ra một khay nhựa tròn có chân cao, xếp lên đấy cả mớ chuối, quýt, táo tây, nho ngoại.

Ái chà, lão Bảy mua mình đây. Lão chẳng cần chi xu nào, ra lệnh là có tất, tiền Nhà nước chịu. Cứ xài xả láng, thiếu gì đô-la Mý trút vào vỗ béo các sĩ quan Việt!

Khi cả bọn đã rút lui, Khánh mới trầm ngâm bày giấy bút ra. Nghĩ cách viết sao cho hợp pháp, vì bọn Phòng nhì và An ninh quân đội sẽ bóc xem. Thứ hồ chúng phát, Khánh đã dùng từ lâu: xếp cả lô thư vào thùng, mở một luồng khí trong bình sắt có ký hiệu mật, tất cả các bì thư đều bật nắp dán tanh tách. Thông thường tụi Phòng nhì đốt bỏ một phần tư đến một phần ba số thư kêu đói khổ, trách cấp trên kéo dài hạn quân dịch, tuôn lời bất mãn.

Khánh viết thong thả, cân nhắc từng chữ:

- Thân gửi bà Tuyết Trinh, Hội thông thiên học Đà Nẵng

- Kính gửi chị Ánh Mai, chủ nhân vũ trường Boston Đà Nâng.

- Kính gửi bà Mỹ Duyên, chi nhánh AFP Huế - Đà Nẵng.

Các địa chỉ ấy đều do Mỹ Duyên nói và bắt Khánh nhớ thuộc lòng.

Phần ruột mỗi thư đều là năn nỉ vay tiền rất gấp, sẵn sàng trả lãi cao hơn ngân hàng, nhờ bà Duyên ký giấy bảo lãnh và đem vào hộ cho Khánh để trả một món nợ thua bạc cay cú.

Chỉ qua một tuần, Duyên đã gom đủ và trao tay cho lão Bảy sáu trăm ngàn. Còn lại một nửa. Duyên hứa chỉ giao khi nhận được bản thông báo về Khánh, không phải chỉ in rô-nê-ô mà đăng rộng rãi trên các báo bên ngoài. Lão Bảy bị nợ thúc réo, phải ký vào-một thông báo gần giống như tuyên dương công trạng. Lão đích thân đến gắn lại lon cho Khánh, đưa về tận Phòng tâm lý chiến để Khánh ngồi vào ghế cũ.

Đến đấy Duyên mới chịu đưa sáu trăm ngàn hẹn trước. Dần dà mới rõ, bằng hăm dọa và bắt bớ, lão Bảy thu được bốn chục triệu, nghĩa là một vốn một lãi. Sau lại biết thêm, lão chỉ nộp mười ba triệu tất cả. Lão vỗ tuột chỗ còn nợ khi phe Dương Văn Minh bị phe Nguyễn Khánh làm “chỉnh lý” lật đổ.

Chú thich:

[1] Trả nhiều tiền.

[2] Cho bọn gác, từng ít một.