- XXXIII - 2
Chẳng có gì xấu hổ khi nói rằng tôi cảm nhận được một nỗi cô đơn giăng kín người. Thật khôi hài khi mỗi con người vắt vẻo trong thế giới riêng nhỏ bé của riêng mình với khao khát được giãi bày, mỗi người ôm nỗi niềm riêng, bắt đầu từ một điểm dở chừng lạ lùng nào đó rồi cố kể ra hết, để cho câu chuyện đó trở nên rõ ràng, hợp lý và trọn vẹn.
Cũng không có gì xấu hổ khi thừa nhận là tôi đã để chị ấy thao thao bất tuyệt, thậm chí còn khích lệ chị ấy kể thêm nữa. Hồi học đại học ở Syracuse, tôi đã dần luyện được cái lối chỉ nói những điều khiến người khác hài lòng, để họ thỏa sức nói, thế là tôi không phải nói nhiều về bản thân nữa, giờ tôi dùng cách ấy xây bức tường giữ an toàn cho bản thân. Trong những căn phòng của cánh nhà giàu, tôi đã thành thạo việc chêm vào những tiếng Chúa nhân từ, Lạy Chúa, ôi trời, theo đúng kiểu người miền Nam. Chúng là những từ ngữ tôi viện đến thay vì im lặng, tôi luôn luôn dùng đến những từ ngữ đáng tin cậy ấy, tôi cũng chẳng biết chúng đã trở thành phương sách cuối cùng của tôi được bao lâu rồi. Và hẳn là ở nhà Claire tôi vẫn theo cái nếp cũ ấy. Chị ấy cứ việc dông dài trong thế giới nhỏ bé của những dây điện, máy tính, linh kiện điện tử, và tôi đáp lời giữ nhịp.
Chị ấy không để ý, hoặc dường như không để ý, chỉ kín đáo nhỉn tôi từ dưới mái tóc hoa râm và mỉm cười, như tự ngạc nhiên vì mình đang nói và giờ thì chẳng có gì ngăn nổi chị ấy. Chị ấy là một bức tranh của hạnh phúc thuần khiết, nhớ lại chuyện này chuyện kia, kể thêm râu ria, trở đi trở lại, giải thích thêm về đồ điện, kể chi tiết hơn về thời gian Joshua ở trường, liến thoắng về chiếc piano ở Florida, chơi trò nhảy ô lò cò lạ kỳ của riêng mình qua cuộc đời thằng bé.
Tôi bỗng thấy nóng, cả năm chúng tôi đều cảm thấy ngột ngạt. Cái đồng hồ trên chiếc bàn cạnh giường đã ngừng chạy, có lẽ hết pin, nhưng nó vẫn kêu tích tắc trong đầu tôi. Tôi cảm thấy mình đang trôi bồng bềnh. Tôi không muốn ngủ thiếp đi. Tôi phải cắn vào môi để khỏi ngủ gật. Chắc chắn rồi, không chỉ có tôi đâu, tất cả đều đang bứt rứt, tôi cảm nhận được điều đó, những cái xoay người, cái cách Jacqueline thở, thi thoảng lại nghe thấy tiếng ho khẽ của Janet, Marcia thì lau trán bằng chiếc khăn tay nhỏ.
Tôi cảm thấy như bị cả thùng kim châm vào người.
Tôi cố nhúc nhích những ngón chân và kéo căng các bắp thịt; chắc mặt mày tôi lúc này nhăn nhó, người thì xoay trở ồn ào.
Claire mỉm cười với tôi nhưng đó là kiểu cười bên dưới còn có dây khóa kéo, khít chặt ở hai đầu. Tôi cười đáp lại, cố tỏ ra như mình không thấy sốt ruột hay bất tiện gì hết. Tôi không chán, chẳng phải tại những chuyện chị ấy đang nói, chỉ là cơ thể tôi đang đày đọa tôi. Tôi lại kéo căng các ngón chân ra nhưng lần này không ăn thua, thế là tôi thúc đầu gối vào thành giường, nhẹ nhàng hết mức có thể, cố xoa dịu cái chân tê cứng. Claire nhìn tôi như là thất vọng, nhưng dù sao tôi không phải là người đứng dậy đầu tiên; rốt cuộc Marcia vươn vai đứng dậy và ngáp thật dài, ngáp thực sự, như đứa trẻ kéo miếng kẹo cao su ra từ miệng ra mà nói: “Nhìn tôi đây, tôi chán ngấy rồi, tôi sắp ngáp đây và không ai ngăn được tôi đâu.”
— Xin lỗi, - cô ấy nói, không ra vẻ ân hận là mấy.
Im sững trong giây lát. Chừng như nhìn thấy được bầu không khí vỡ vụn ra, thấy rõ rành rành từng mảnh nãy giờ ghép dựng nên nó là gì.
Janet nghiêng người qua vỗ vào gối Claire: - Chị kể tiếp đi.
— Nhưng tôi quên mất mình đang nói gì rồi, - chị ấy bối rối. - Nói tới đâu rồi nhỉ?
Không ai nhúc nhích.
— Tôi nhớ đang nói tới đoạn rất quan trọng mà, - chị ấy nói.
— Chị đang kể về Joshua, Jacqueline nhắc.
Marcia trừng mắt nhìn khắp phòng.
— Chịu thôi không nhớ nổi nữa, - Claire nói.
Chị ấy lại nở nhanh một nụ cười - khóa kéo nữa, giống như não chị ấy đang chối bỏ bằng chứng rõ mồn một, rồi chị hít sâu và lại lao vào mạch kể. Chẳng bao lâu chị ấy đã lại du hành trên chuyến tàu tốc hành Joshua - nó đi đầu trong một lĩnh vực hoàn toàn mới nhé, chị tự hào, cả thế giới còn không rõ đã mất mát đến thế nào đâu, nó mang máy móc tới một nơi mà chúng sẽ phục vụ cho lợi ích con người ở đó và cả nhân loại, và một ngày nào đó những chiếc máy sẽ chuyện trò với nhau như con người, thậm chí những cuộc chiến cũng sẽ được thực hiện qua máy, nghe khó tin nhưng thật thế đấy, chị ấy nói, đó sẽ là xu hướng của thế giới.
Marcia lại đứng dậy và vươn vai, nhích về hướng cửa. Cái ngáp thứ hai của cô ấy không lộ liễu như cái đầu tiên, nhưng lần này cô ấy hỏi: “Có ai nhớ giờ phà chạy không nhỉ?”
Claire đột ngột ngưng chuyện.
— Em không có ý ngắt lời chị. Xin lỗi. Em chỉ không muốn bị kẹt trong giờ cao điểm thôi, - Marcia nói.
— Mới giờ ăn trưa mà.
— Vâng, nhưng thi thoảng phà vẫn rất đông vào giờ đó.
— Ồ, đúng đấy, phải, - giọng Janet lảnh lót.
— Đôi khi phải đứng xếp hàng cả tiếng đồng hồ đấy.
— Thật thế.
— Kể cả vào thứ Tư.
— Chúng ta gọi thêm gì đi, - Claire đề nghị. - Có một nhà hàng Trung Hoa mới mở ở Lexington đấy.
— Vậy à, mà thôi. Cảm ơn chị.
Tôi thấy hai má Claire đỏ bừng lên. Chị ấy cố mỉm cười, tỏ ý không sao cả, và tôi nghĩ đến câu thơ cổ Một chút thuốc độc sẽ giúp nàng chống chọi, trong bài hát mẹ dạy tôi thuở bé.
Claire vuốt áo váy cho phẳng các nếp nhàu, rồi chị ấy nhấc bức ảnh Joshua ra khỏi gờ cửa sổ, đứng dậy.
— Ồ, thật cảm ơn các chị em đã đến chơi, - chị ấy nói. - Không biết bao lâu rồi mới lại có người vào căn phòng này. Nụ cười của chị ấy như gương vỡ.
Marcia đáp lại ngay bằng một nụ cười nặng trịch.
Jacquelie thì lau trán như là vừa trải qua thử thách dài nhất. Căn phòng ngập trong những tiếng hắng giọng, rồi ngập ngừng, rồi ho, nhưng Claire vẫn giữ chặt cái khung ảnh. Mọi người bắt đầu nói đại loại sáng nay thật tuyệt, cảm ơn lòng hiếu khách của chủ nhà, chẳng phải Joshua rất dũng cảm hay sao, đúng thế chúng ta sẽ sớm gặp lại, thằng bé thông minh thật, Chúa đã ban cho tôi địa chỉ cửa hàng bán món bánh rán tuyệt hảo này đấy, và bất cứ lời nào chúng tôi có thể tìm được để khỏa lấp sự im lặng giữa chúng tôi.
— Đừng quên cái ô kìa, Janet.
— Em sinh ra đã cầm ô trên tay rồi.
— Trời sẽ không mưa đâu nhỉ?
— Trời mà mưa thì không bắt được taxi đâu.
Ra hành lang Marcia nhìn gương giặm lại son môi rồi khoác ví vào cổ tay.
— Lần tới đến đây nhớ nhắc em mang theo lều nhé.
— Gì cơ?
— Em sẽ cắm trại ngay đây.
— Em nữa, - Janet phụ họa. - Thật là một căn hộ lộng lẫy, chị Claire ạ.
— Biệt thự trên cao hẳn hoi, - Marcia tấm tắc.
Tất cả những lời nói giả tạo bay liệng trong không khí, bay qua bay lại, va vào nhau, thậm chí Marcia còn sợ mình phải là người đầu tiên xoay tay nắm cửa. Cô ấy đứng cạnh giá treo mũ có chân hình móng thú ôm quả cầu. Vai cô ấy chạm vào nó. Chân giá lung lay, những móc treo lắc lư.
— Sang tuần em sẽ gọi ngay cho chị.
— Thế thì hay quá, - Claire nói.
— Sang nhà em rồi mình lại nói tiếp.
— Tuyệt quá, chị không đợi được mất.
— Chúng ta sẽ thả những quả bóng vàng, - Janet nói. - Còn nhớ không?
— Chúng ta từng có bóng vàng à?
— Ở trên cây ấy.
— Em không nhớ nổi nữa, - Marcia phàn nàn. - Đầu óc em bị lão hóa mất rồi.
Đoạn cô ấy nghiêng người thì thầm điều gì đó vào tai Janet và cả hai cười rúc rích.
Chúng tôi nghe thấy tiếng lọc cọc của thang máy lên xuống bên ngoài.
— Xin hỏi một câu tế nhị được không ạ? - Marcia lại nói. Ánh mắt như áy náy. Cô ấy khẽ chạm vào tay Claire.
— Vâng, vâng cứ hỏi.
— Bọn em có nên boa cho cậu bé trực thang máy không?
— Ồ, không, tất nhiên là không rồi.
Tôi liếc lần cuối vào cái gương ở hành lang, kiểm tra lại móc cài của ví xách tay, thì Claire đột ngột tóm lấy khuỷu tay tôi kéo vào trong.
— Cô ăn thêm bánh vòng không, Gloria? - Chị ấy nói để tất cả nghe thấy.
— Thôi, tôi ăn đủ rồi, - tôi đáp.
— Ở lại thêm chút nữa đi, - chị ấy nài nỉ.
Mắt chị ấy đã rơm rớm.
— Thật đấy, chị Claire, tôi ăn nhiều lắm rồi.
— Ở thêm chút nữa đi, chị ấy thì thầm.
— Kìa chị Claire, - tôi bối rối, cố dứt ra, nhưng chị ấy níu lấy khuỷu tay tôi như níu lấy mẩu dây cuối cùng.
— Để mọi người đi trước à?
Tôi thấy hai cánh mũi chị phập phồng. Chị ấy có kiểu khuôn mặt mà khi nhìn gần dễ thấy già hẳn đi. Có vẻ van nài trong giọng nói của chị ấy. Janet, Jacqueline và Marcia đã ra đến cuối hành lang, giờ đang cười đùa trước một trong những bức tranh trên tường.
Hẳn là tôi không muốn bỏ Claire lại một mình với những mảnh bánh vụn trên thảm, những mẩu thuốc giụi trong cái gạt tàn và tôi nghĩ lẽ ra tôi có thể vui vẻ ở lại, xắn tay áo lên và bắt đầu rửa cốc đĩa, lau sàn và cất những quả chanh vào hộp nhựa Tupper-ware, nhưng vấn đề ở chỗ tôi cho rằng chúng tôi không tham gia phong trào chống phân biệt chủng tộc để rồi lại tới lau dọn những căn hộ ở đại lộ Park, dù cho chị ấy có tốt đến mấy, có cười nhiều đến mấy. Tôi không ghét chị. Đôi mắt chị ấy to và rộng lượng. Tôi gần như chắc chắn mình chỉ việc ngồi trên ghế sofa và chị ấy sẽ hết lòng phục vụ tôi, nhưng chúng tôi cũng cũng đâu có đấu tranh vì điều đó.
— Lạy Chúa, - tôi nói.
Tôi không chịu được nữa mất.
E hèm, tiếng Jacqueline từ cửa trước, làm như đang dọn giọng chuẩn bị diễn thuyết.
— Coca-Cola một hai ba, - Marcia đùa.
Tôi có thể nghe thấy tiếng mũi giày của Janet gõ nhẹ xuống sàn gỗ. Jacqueline thì khẽ ho lên lần nữa. Marcia đang sửa lại tóc trong gương và lẩm bẩm gì đó.
Thế đấy, có lẽ chưa một lúc nào trong đời tôi tin nổi chuyện này - ba phụ nữ da trắng chờ tôi về cùng họ, còn một người thì cố giữ tôi ở lại với chị ta. Tôi lâm vào thế tiến thoái lưỡng nan, coi như bị cột chặt trên lưng ngựa phi nước đại rồi. Tim tôi bắt đầu đập thình thịch. Mắt Claire nhòa đi, chị ấy nhìn tôi như thúc hối tôi mau chóng quyết định. Một là tôi đi với những người kia xuống thang máy và ra phố, rồi thì chào tạm biệt nhau. Hai là tôi ở lại với Claire. Tôi không muốn đánh mất cái thường lệ của các buổi gặp mặt chỉ để chiều theo ý thích của một thành viên, dù chị ta có tử tế đến thế nào, nhà cửa đẹp đẽ đến đâu, thế nên tôi bước lui và trắng trợn nói dối chị ấy.
— Thôi, tôi còn phải về Bronx ngay chị Claire ạ, chiều có việc ở nhà thờ, tập với đội hợp xướng ấy mà.
Tôi vô cùng ngượng vì sau câu ấy. Chị ấy bảo tất nhiên rồi, phải, chị ấy hiểu, chị ấy thật vô ý, và rồi chị ấy nhẹ hôn lên má tôi. Môi chị ấy chạm nhẹ vào cái kẹp tóc của tôi và chị ấy nói: “Đừng bận tâm.”
Tôi không biết dùng từ gì để diễn tả cách chị ấy nhìn tôi - không có từ nào cho phải - đó là một sự tuôn trào, dâng lên, thoát ra khỏi mặt nước, đó là thứ không thể nói ra được. Trong khoảnh khắc tôi cảm thấy có cái gì đó lách xuống xương sống tôi, da tôi căng ra, nhưng tôi có thể nói gì đây? Chị ấy nắm chặt lấy cổ tay tôi, nhắc lại là chị ấy hiểu và không hề có ý khiến tôi vắng mặt trong đội hợp xướng. Tôi đứng nhích ra. Lúc đó, tôi dám chắc, chuyện đã được giải quyết ổn thỏa, đường hành lang sáng bừng đã trải trước mặt tôi, thêm một vài nụ cười giao đãi, và chúng tôi hứa hẹn gặp lại nhau ở nhà Marcia vào lần tới - mặc dù tôi cảm thấy có lẽ sẽ chẳng bao giờ có thêm lần nào nữa. Một nỗi buồn xé ruột trào lên, tôi tự an ủi rằng giờ đã tới lúc buông tay, ai cũng đã có cơ hội đưa những cậu bé của mình trở lại cuộc sống trong giây lát - thế rồi chúng tôi bước ra ngoài hành lang, nơi Claire đã bấm sẵn nút thang máy.
Cái cổng sắt được mở bởi cậu bé trực thang máy. Tôi là người cuối cùng bước vào. Claire chợt cầm khuỷu tay tôi kéo lại, một nỗi buồn rầu đọng lại trên khuôn mặt chị ấy.
Chị thì thầm: “Gloria, tôi rất vui lòng trả tiền công cho em.”