- 7 -

Đã mở ra mắt, tay và những làn sương mỏng xanh nhạt. Ở con đường dẫn vào bãi tha ma không có hoa rụng nhưng trăng lại sáng. Những hạt sương bé đọng trên đầu lớp có phủ kín các ngôi mả bắt ánh trăng lóe lên thứ ánh sáng kỳ ảo, trong vắt. Tiếng dế ì i vọng từ lòng đất nghe ai oán não nề. Rì rầm tràn ngập không gian. Một con chim đen lặng lẽ lượn trên bầu trời, bóng nó trườn mấp mô qua cỏ rồi chìm sâu vào những vùng tối giữa các ngôi mả.

Ngủ đi, ngủ đi bé ơi chị sẽ kể cho bé nghe chuyện về mẹ của chúng mình. Mẹ bây giờ chỉ nhớ được tên các loài hoa. Mẹ bảo đêm nào hoa cũng đến chơi với mẹ, hoa mào gà, hoa dong riềng, hoa thược dược, hoa tóc tiên, hoa rau muống, hoa ổi, hoa mười giờ, hoa thiên lý, hoa găng, hoa xấu hổ, hoa cậm cam, hoa cỏ may, hoa mướp, hoa bạch đàn... Ngày xửa ngày xưa mẹ hay trốn bà ra ru hoa ngủ. Mẹ ru, hoa mềm lả ra rũ xuống, chúng ngủ, cánh khép lại rất nhẹ chỉ đủ để giấc mơ không bay ra được. Mẹ bảo ngủ ở đâu cũng có, lúc nào cũng có, biết gọi thì đến... Cái ngủ mày ngủ cho ngoan để chị ra vườn xem đêm nay chúng có đến không.

Mở ra mắt, những bàn tay non nớt, hơi thở se buồn, trăng, nhưng không hề có hoa rụng. Một con chim đen lặng lẽ.

Mẹ đi dưới trăng, xòe hai tay thăm những bông mào gà trồng ở bãi tha ma. Tóc mẹ dài buông khắp người như lối ve vãn dai dẳng. Mẹ đi thăm hoa một mình bé ạ, một mình thôi vì lúc ấy chưa có chị em mình. Ngủ đi bé ơi, đêm đang tàn, những giấc mơ dần bay khỏi đài hoa. Hoa mào gà chờ mẹ, chúng buồn chụm đầu vào nhau than thở. Hoa mào gà không có giấc mơ, mả thì chả an ủi được ai bao giờ. Mẹ ở chơi với hoa đến gà gáy thì về. Mẹ dặn chị sau này trồng cho mẹ thật nhiều hoa mào gà, chỉ hoa mào gà thôi. Giờ không biết mẹ ở đâu cả. Có ức vạn con đường dẫn đến bãi tha ma nhưng đường về chỉ có một thôi bé ạ... Ngủ đi bé ơi, chị đang kể cho bé nghe về mẹ, mẹ bảo cứ nghe tiếng rao thì đấy là bố. Chị ngồi trước thềm cho mẹ bắt chấy, bắt được con nào lại đưa lên mồm nhấm. Đường vắng, tận trưa mới có tiếng rao. Chị nghển cổ, mẹ ấn đầu xuống bảo chả phải nhìn, nghe cũng đủ rồi

- Ai thiến lợn đê..ê…ê...ê

Khàn khàn ủ ê. Ông ấy hiện ra chậm rãi nặng nhọc lê từng bước làm bụi quẩn lên sau gót. Tay ông ấy xách cái túi, tay cầm cây gậy dài bằng người có sợi dây oặt xuống như một đứa trẻ ốm. Ông ấy nhìn mẹ nheo mắt cười lộ ra cái răng cửa vàng chóe. Mẹ hứ một tiếng cong cớn, cúi xuống tìm chấy cho chị. Ông ấy nhìn quanh, sán đến gõ gõ đầu gậy vào bậc cửa: “Tối nay đến nhá”. Giọng bây giờ khác với tiếng rao, nó ngắn hơn, khô hơn. Mẹ lại hứ cái nữa: “Không cho nó được hào nào à? Thế cũng đòi là bố!”. Ông ấy lắc đầu ngán ngẩm: “Từ sáng đến giờ hoạn được cái chó nào đâu mà tiền với chả nong”. Rồi ông ấy đi không buồn nhìn chị lấy một lần bé ạ.

- Ai thiến đê...ê...ê...ê

Ngai ngái với hai đám bụi nâu quẩn sau gót chân như hai cánh chim sẻ già. Ngủ đi bé, ngủ đi, đừng bao giờ bay bằng cánh chim sẻ.

Gió dậy lên, những chiếc lá khô nhúc nhích lười nhác. Một con chuột hiện ra sau khóm hoa mào gà, nó thoăn thoắt chạy từng đoạn ngắn, cong người hất hất cái đầu về phía trước như đánh hơi. Con chim đen lặng lẽ xiết vòng lượn lại. Trăng mở ra mênh mông.

Ông ấy vẫn đi qua trước nhà, mẹ vẫn nhìn theo hứ một cái cong cớn. Sau đó mẹ mang bụng ngày một to. Mẹ không bắt chấy cho chị nữa mà lặc lè đi lại trước cổng chờ tiếng rao, thi thoảng mẹ lại nổi cáu vô cớ hoặc thở dài. Da mẹ xanh nhớt, má hóp lại, trán hằn gân xanh chằng chịt. Hàng xóm lấm lét nhìn mẹ rồi rỉ tai nhau. Tiếng rao khàn khàn chập chững đi lại, chị thấy đầu tiên là cái mũ lá rách mướp, sau đó đến chiếc áo kaki Tàu bạc phếch vá chằng chịt ở vai, sau nữa là cái túi đồ nghề “Có lẽ sắp rồi”. Mẹ ảo não bảo, cái bụng to dần về phía trước, cổ mẹ bé quá. Ông ấy lại gõ gõ đầu gậy xuống thềm. “Sao biết?”. Mẹ nhìn thái độ nghi ngờ của ông ấy cắm bạnh ra: “Đừng có mở mồm hỏi nữa, thối lắm. Sắp làm bố đứa thứ hai rồi mà chẳng biết đếch gì cả. Cố một ít tiền còm đỡ cho tôi lần này đấy”. Ông ấy quay đi lẩm bẩm: “Sắp đẻ thì phải buồn ỉa chứ”. Thật đấy bé ạ, chị nghe thấy thế thật mà. Đêm mẹ gọi chị dậy nấu nước luộc dao. Mẹ nằm ngửa mặt to phồng lên, mồ hôi tràn đẫm cả gối. Mẹ bắt chị ra ngoài, khi nào xong sẽ gọi. Chị đứng giữa sân mong ông ấy đến nhưng chỉ nghe mẹ thét lên, sau đó im bật. Lâu lắm mẹ mới gọi chị vào, chỉ cái bọc vải ướt thều thào: “Nó đi ngay rồi... con trai”. Chị nghĩ bọc vải ấy là một bông hoa không có cánh. Mẹ ôm bé đi trước còn chị vác cuốc theo sau, trăng theo sau chị... Khi về mẹ dặn chị sau này nhớ trồng cho mẹ thật nhiều hoa mào gà như mẹ vừa trồng cho bé. Nhưng hoa mào gà không có giấc mơ, không hề có. Mẹ chờ hai hôm rồi xõa tóc đi tìm ông ấy. Mẹ tự tay đống cổng, bảo chị: “Thi thoảng phải ru cho thằng bé nó ngủ, nhớ không con đoảng vị này’’... Ngủ đi bé, ngủ đi, khi nào dậy chị sẽ kể cho bé nghe về một cơn mưa, trong cơn mưa có tiếng rao ủ ê luôn luôn muộn mằn, chị thì không đoảng vị.

Bóng chim lao vụt xuống. Tiếng kêu xé ruột cất lên. Ở con đường dẫn vào bãi tha ma không có hoa rụng nhưng trăng lại sáng.

Mình không làm chuyện ấy, mình bị oan chẳng ai thanh minh cho mình, ông ta sốt cao quá rồi đi trong khi mình đang mơ. Mình có nhấm thử mấy cọng cỏ xem nó thế nào, việc ấy chả hề mẹ gì tới ông ta. Họ chỉ được cái già mồm cậy đông vu oan cho mình, mẹ cha nó đời là thế, sau này có dip mình sẽ cho chúng nó mỗi đứa một cái tát đủ cả năm vuốt. Thích thật. Ông ta có cái mũi to vật, tai nhỏ xíu quắt như miếng mộc nhĩ phơi khô, nhân trung dài vuốt về phía trước, nhìn nghiêng mồm ông ta giống cái tĩ gà. Ông ta sốt mình bị oan, mình chẳng làm gì cả. Bốn mươi mốt độ thì đùa thế nào được, mình không bóp cổ ông ta cũng chết. Mình đang mơ, chống lại những lời rủ rê đường mật của cái dây thừng đểu giả, làm sao không bị oan nhỉ? Thì đành rằng nó nhầm mình là trâu bò đi nhưng đâu cứ nhất thiết phải đem có ra gạ gẫm. Mía không được à? Ngô nữa... Mình bị xúc phạm, thật đấy, cả họ nhà mình chưa bao giờ bị gạ gẫm trắng trợn đến thế...

Sau hai tuần, Hoàn đã mở mắt, nhúc nhích được chân tay nhưng vẫn chưa tỉnh. Khuôn mặt Hoàn vô cảm, nhìn kỹ hơn nó lạnh lùng tàn nhẫn trong làn da trắng xanh hơi bóng, má Hoàn hóp lại thành hai vệt chéo từ chân tai xuống cằm, đòi lông mày đen kiêu hãnh giờ nhạt và lưa thưa, môi xám rúm lại gợi lên cảm giác bất lực đến mức sa đọa. Mắt Hoàn mở to, con ngươi lờ đờ chuyển động theo một bản năng gần như vô nghĩa và không nhận biết được sự vật. Hình như Hoàn đang phiêu diêu ở chốn xa xăm nào đó. Toàn bộ tinh thần của khuôn mặt đang bị rút cạn, nó như một đàn chim đang lần lượt cất cánh bay đi từng con một, bình thản lặng lẽ không thế lực nào níu giữ được. Rồi đến lúc con chim cuối cùng nhấc đôi cánh lao vào bầu trời để lại dưới chân nó một mặt đất xơ xác hoang hóa, một mặt đất mỏi mệt tan rã không còn chút gì của sự sống. Và Hoàn sẽ ra đi... Thắng đã chứng kiến nhiều trường hợp như vậy, không ai qua khỏi, nếu may mắn thì cũng sống trong không khí chết chóc lay lất. Đó là những ngày ở thành cổ Quảng Trị với những vết thương toác ra, những cái đầu mở rộng bốc hơi, não phập phồng như con sâu sắn dây bị phơi nắng. Mùi cồn, mùi mồ hôi chua loét ngây ngất với tiếng quạt trần ù ù trên đầu làm Thắng phát điên lên, anh quyết định trở lại cơ quan làm việc, phó mặc Hoàn cho bà Khánh với Yến chăm sóc.

Cạnh giường Hoàn nằm là giường của một đứa bé gái khoảng chín tuổi cũng đang ở tình trạng nguy kịch bị gắn đủ các thứ dây nhợ vào người. Con bé nằm thiêm thiếp, mồm hé ra vì chiếc ống nhựa bắt vào. Bố mẹ nó là dân nhà quê ăn mặc lành lặn nhưng bẩn, anh chồng trạc tuổi Thắng, luôn đi chân đất, cả ngày ngồi ôm ngang người con mặt mũi đờ dại, chị vợ ủ rũ ít khi ngẩng lên. Cũng như gia đình Thắng, họ thay phiên nhau trông con bé, người này thức thì người kia ngủ, ngủ trên cái ghế gỗ bắt dọc hành lang với một tờ báo đậy lên mặt. Người ta đưa thêm một bệnh nhân nữa vào chiếc giường để trống trong góc phòng. Không khí yên lặng lo âu của phòng hồi sức cấp cứu bị phá vở bởi gã thanh niên có khuôn mặt quắt, sống mũi thẳng, răng hở và máí tóc cứng queo này. Gã bị tai nạn xe máy, mê sảng nói ra miệng toàn những chuyện hớ hênh. Người anh mỗi lần thấy em mình mê định bịt miệng lại nhưng tay y tá không đồng ý:

- Cứ để chúng tôi nghe còn chuẩn đoán tình trạng của anh ấy.

Đang im lặng tự nhiên gã thanh niên oằn người, rên rẩm:

- Đau... đau… ấy đừng… đau, kìa bỏ chân ra, gác lên thế ai thở được. Đau… đau.. đau, giời ơi lùi ra không thích sờ vú đâu...

Mấy cô y tá nhìn nhau rúc rích cười. Người anh của gã thanh niên ngượng quá quay sang thanh minh với Thắng:

- Em trai tôi đấy… vợ chồng chú ấy vui tính lắm.

- Sao mấy hôm nay không thấy cô ta đâu?

Thắng hỏi lại bắt quen, người anh thật thà nói:

- Mới bỏ nhau rồi... thím ấy theo một thằng bạn học cũ lên Cao Bằng... chú ấy chán, uống rượu, thế là bị... đâm vỡ cả cột xi măng...

Các buổi trưa Thắng phóng xe từ cơ quan vào viện trông Hoàn để bà Khánh và Yến tranh thủ đi ăn cơm, tối anh ở chơi đến mười giờ thì về ngủ.

Thư vào thăm Hoàn. Mặc chiếc quần côn đỏ, áo đen cộc tay, tóc cắt ngắn như đàn ông, môi thoa một lớp son mỏng phớt, Thư đi đến đâu cũng có người ngoái cổ nhìn theo.

- Hoàn ơi mở mắt ra nào!

Thư cúi xuống gọi. Hoàn mở mắt dửng dưng nhìn thẳng vào mặt Thư. Con ngươi Hoàn nhạt màu rất nhiều, nó hơi ngả vàng và nhòa lẫn với lòng đen của tròng mắt, Bà Khánh thì thầm:

- Em nó biết đấy nhưng không nói được.

Thư cắn môi nhìn đôi chân Hoàn thò ra sau tấm vải trắng, những ngón chân co quắp bợt bạt như đàn chó mới sinh chưa mở mắt nằm chen chúc trong một cái ổ yên ả. Yến lôi chiếc bô dưới gầm giường ra kiểm tra, nó vẫn khô khốc. Ống tiếp thức ăn nhỏ từng giọt đều đặn chậm rãi. Cô y tá chạy lại rút chiếc cặp đo nhiệt độ ở nách Hoàn giơ lên, vẩy vẩy mấy cái lẩm bẩm:

- Ba tám độ. Khá lên rồi đấy.

Thư linh cảm Hoàn không hồi lại được nữa, sẽ khác, khác rất nhiều, mai kia Hoàn đi một đường, cuộc sống đi một đường, cái chết đi một đường. Thư buồn bã bỏ ra ngoài hành lang, Yến cũng ra theo. Một chiếc băng ca phủ vải trắng do hai y tá đẩy lướt dọc hành lang về phía nhà xác. Thư thấy buồn nôn. Yến nghi ngại hỏi Thư:

- Chị Thư ơi, em thấy mắt chị Hoàn cứ hằn học thế nào ấy?

Thư nhìn xuống sân bệnh viện không đáp. Trong phòng gã thanh niên lại giãy giụa la hét. Mùi cồn sặc lên. Một chiếc lá bay tạt qua vai Yến rơi xuống đùi Thư. Thư gạt nó xuống chân, nghĩ sao lại nhặt lên cầm cuống miết giữa hai ngón tay. Chiếc lá quay thành vòng tròn vàng úa, Yến vặn người nhìn ra cửa sổ nói to:

- Không có cây hoa ngọc lan này, em đến chết vì mùi cồn ở đây mất.

Giọng Yến hồn nhiên làm Thư bực mình nhưng không phản ứng gì. Thư chỉ vào mấy cuốn truyện nhàu nát để trong giường của Hoàn hỏi:

- Mày đọc à?

- Vâng. Ở nhà anh Thắng đấy. Em mang vào đây đọc cho đỡ buồn.

- Thích đọc nữa không?

- Chị có à?

- Ừ, lần sau tao mang cho một ít mà đọc.

Thư trở vào phòng ngồi cạnh Hoàn một lúc nữa rồi về.

Việc để một mình ông Khánh trông nhà trong tình trạng vừa ốm dậy khiến bà Khánh không yên tâm. Thắng quyết định nhắn Sơn ra đỡ đần cho ông Khánh. Ngay buổi chiều Sơn bắt xe ôm xuống, vừa tìm tới nơi hắn đã đâm bổ vào nhà, lẳng toẹt chiếc ba lô lộn lên ghế sấn đến sờ sịt các đồ vật. Ông Khánh líu cả lười hỏi:

- Cậu làm cái gì thế?

- Cháu là em anh Thắng, cháu sang giúp anh chị ấy.

- Biết rồi, thì ít ra cậu cũng phải chào tôi lấy một câu chứ.

Sơn đang phăm phăm đi lên cầu thang nghe ông Khánh nói thế liền quay lại ngồi phịch xuống ghế, hai tay dang rộng chân vắt chữ ngũ đung đưa:

- Thế anh Thắng chưa về hả bác?

Ông Khánh ngán ngẩm quan sát mái tóc bờm xờm của Sơn hỏi lại:

- Cậu là anh cái Yến à?

- Vâng.

Sơn nhấc chiếc gạt tàn thuốc lá có gắn con sư tử lên ngắm nghía thán phục, hắn tự lấy thuốc trên bàn châm hút. Ông Khánh đưa Sơn đi làm quen các phòng trong nhà sau đó cùng hắn vào viện. Đến đầu hành lang Sơn khạc nhổ âm ĩ, khi thấy Hoàn thì hắn nổi hết da gà định quay ra nhưng bị Yến kín đáo nắm khuỷu tay giữ lại. Hành động đó lọt vào mắt bà Khánh. Sơn cắn răng đi quanh giường của Hoàn hai lần rồi chuồn thật nhanh ra ngoài hỏi Yến:

- Tối ngủ ở đâu?

Yến chỉ vào chiếc giường gấp dựng dọc hành lang, Sơn bật lên tiếng rít lo âu:

- Sao không đưa bà ấy về nhà mẹ nó mà chăm sóc?

Yến cau mày:

- Sang đây đừng có ăn nói linh tinh người ta lại phật ý.

Mười phút sau Sơn đèo ông Khánh về, lần này hắn phóng nhanh hơn vì đã quen xe. Đêm đầu tiên qua đi tẻ nhạt, hơi xa lạ làm Sơn thất vọng, hắn tưởng tượng khác. Sáng hôm sau Sơn phát hiện chiếc đầu video và hắn bị hút chặt vào đấy. Bên kia đường có một quán cho thuê băng với giá nghìn rưỡi một ngày. Sơn thuê liền một lúc ba băng chưởng về xem, hắn nằm ườn trên đi văng mồm phì phèo thuốc lá, vẻ mặt thỏa mãn hưởng thụ. Ông Khánh có Sơn trông nhà như chim sổ lồng đi tìm các bạn hưu để trò chuyện và vào thăm Hoàn đều đặn hơn. Lúc rỗi ở nhà, ông Khánh chỉ quanh quẩn bên mấy chậu cảnh ngắm nghía cắt tỉa làm Sơn rất ngạc nhiên, Trong con mắt Sơn những cái cây cong queo già cỗi kia chỉ đáng vứt vào chân hàng rào, chưa nói là làm củi.

- Cậu biết cây này bao nhiêu năm rồi không?

Thấy Sơn chăm chú nhìn cây tùng, ông Khánh hỏi, Sơn lắc đầu, ông Khánh dạo một vòng qua các chậu cảnh xong mới thủng thẳng nói:

- Năm mươi năm.

Sơn ậm ừ cho có chuyện, nhìn lướt qua ngôi nhà hai tầng bên cạnh rồi đi xuống mở băng.

Thắng ít nói giờ càng ít nói hơn, phòng làm việc trở nên im ắng, rộng rãi. Chung vẫn chíp chíp trong mồm vì chiếc răng sâu, mỗi lần anh ta ngả người ra sau cái ghế lại kêu ken két, Từ hôm Hoàn bị tai nạn Chung có vào thăm một lần nhưng đứng ngoài, anh ta cũng chẳng hỏi thăm Thắng về Hoàn. Không hiểu sao Thắng vẫn có cảm giác Chung biết tường tận về tình trạng của vợ mình,

- Hai giờ chiều nay sang họp chi bộ ở phòng hành chính, ông nhớ nhé!

Thắng dặn Chung rồi đứng dậy định đi ra ngoài mua bao thuốc. Chung đang cắm cúi xuống đống giấy tờ bừa bộn trên bàn ngẩng lên nói lại rất nhanh;

- Phải xem kỹ góc đầu bên phải ông Thắng ạ, nguy hiểm lắm đấy

Thắng sửng sốt nhìn Chung, anh ta im bặt cúi xuống bàn. Thái độ của Chung ngày càng lạ, nó như con ốc sên chậm chạp co mình vào chiếc vỏ trơn nhẵn lì lợm nhưng thi thoảng vẫn thò đầu ra múa một điệu múa kỳ quái khó hiểu. Mặt Chung vàng võ hốc hác duy chỉ đôi mắt là sáng rực đến mức làm cả cơ quan nghi ngại. Thắng xuống dưới chân cầu thang bị cô văn thư túm lấy lôi vào một góc thì thào hỏi:

- Anh Thắng này em hỏi thật nhá, đây không phải chuyện tò mò đâu, anh xem lại xem thời gian qua anh chị có làm gì động tới đến chùa không?

Thắng cười lắc đầu:

- Nhà anh có ai đi lễ đâu.

Cô văn thư thất vọng, cố gắng vớt vát:

- Thế trước khi bị, chị Hoàn có nói gì gở không? Anh có nhớ lại xem nào!

Thắng lại lắc đầu rồi không hiểu sao nói bừa cho qua chuyện:

- À, hình như Hoàn nhà anh có nói đến chuyện muốn đi nghỉ mát thì phải.

Cô văn thư run lên, mắt long lanh rờ rỡ, chờ Thắng đi khuất, liền xộc ngay vào phòng tài vụ:

- Đấy chị thấy không, em nói có sai đâu. Hai hôm trước tự nhiên vợ anh Thắng lại thở dài nói sẽ đi một chuyến thật xa để không thể quay về được nữa. Sợ thật, cái gì cũng có điềm của nó cả.

Bà Hường đứng dậy cùng cô văn thư sang phòng kế hoạch và đích thân bà bổ sung rằng khi đó Hoàn vừa nói vừa khóc thảm thiết, ông Huỳnh gặp Thắng mách anh chỉ cười, bảo miệng lưỡi thiên hạ, kệ họ. Ông Huỳnh cay cú nói:

- Được rồi đã thế để tôi trị cho mụ Hường một mẻ, cho nó hết cái tính xuyên tạc đi.