- 12 -

Sinh lại sang mua một con gà to bảo Kỷ làm thịt uống rượu. Kỷ băn khoăn hỏi, Sinh cười:

- Anh sắp chạy một chuyến xa nữa nên tranh thủ sang chơi bàn với chú mấy việc,

Sinh giấu Kỷ mình vừa cãi nhau với vợ. Trời nóng ai cũng cởi trần trừ ông Điểu, mặt ông bóng lên, những sợi gân cổ nổi chằng chịt tuồng như đang chống chọi với điều gì đó rất ghê gởm. Sinh nói với cụ Điển:

- Ông ạ? lúc đi qua cầu con cảm giác như có người gọi tên mình ấy, lạ lắm!

Cụ Điển bưng chén rượu gật gù:

- Anh Sinh chẳng biết chứ sông Linh Nham này thiêng lắm, Nó gọi ai là người ấy đang có chuyện đấy!

Mặt Sinh biến sắc liếc nhanh sang ông Điểu. Lão Bính giơ chén giọng ề à.

- Uống đi chú Sinh, không có gì đâu, nói phét cả đấy. Nào!

Cụ Điển hực lên định đốp lại lão Bính, Kỷ vội vàng chen ngang:

- Anh Sinh uống đi. Bao giờ khởi công nhà sẽ làm một bữa ra trò,

- Đổ trần một bữa, khánh thành một bữa. Ba bữa tất cả.

Lão Bính dốc chén vào mồm rồi vung tay phóng khoáng tuyên bố. Cụ Điển nhảy cẫng lên như phải bỏng:

- Thế thì tiền ăn hơn tiền xây nhà à? Chỉ được cái gạ ăn là giỏi.

Sinh cười quay sang ghé tai Kỷ nói nhỏ:

- Ba bữa ấy anh lo tất.

Ông Điểu thở đánh sượt buông rơi chiếc cánh gà gặm dở. Kỷ cảm giác đất dưới chân mình cuộn lên rất nhanh. Lão Bính liên tục rót rượu cho mọi người, bản thân lão uống cũng hăng hái hơn mọi khi. Không ai để ý đến tiếng mọt đang rào lên nghiến ngấu trong các cột nhà. Mặt lão Bính đỏ dừ, đầu lắc lư từ bên nọ sang bên kia như sắp sửa nhập đồng. Sinh cao giọng bảo:

- Bác là loại quý tướng đấy nhé. Lông mày cánh cung này, trán dô lồi ra, mắt to tròn này, xem nào, à mồm rộng này rất giống mặt rồng. Đáng lẽ phải làm vua mới đúng.

Lão Bính vươn cổ nuốt cục gì xuống, xích lại gần Sinh mồm méo xệch đi vì xúc động:

- Chú Sinh là người tốt, chứ không à... hiếm lắm, tôi bây giờ mới nói thật đấy nghe không chú Sinh… ờ, tôi đã nhìn thấy nó bay vùn vụt ấy chứ lỵ. Tại sao lại không thấy nào? Đúng quá, lẽ ra tôi phải làm vua... Chú Sinh thế mà tốt, tôi thì tôi...

Tiếng lão Bính nhỏ dần, đầu rũ xuống ngực. Lão ngủ. Sinh càng uống càng tỉnh, mặt càng tái. Kỷ từ đầu đến giờ chỉ nhấp miệng chén cho vui thế nhưng mặt cũng đỏ vàng. Cụ Điển lê ra giường nằm vuốt bụng, qua chỗ ông Điểu cụ lè nhè:

- Ngày xưa anh khỏe lắm cơ mà. Thế đấy!

Ông Điều hé mồm, mặt im phắc. Kỷ xoay chén trong các ngón tay thủ thỉ với Sinh:

- Em định sang bên anh Thắng xem chị Hoàn thế nào. Sốt ruột quá anh ạ... Hay là anh em mình cùng đi?

Sinh lắc đầu.

- Ông Thắng không thích anh. Cho anh gửi lời hỏi thăm là được.

- Anh Thắng nhà em nó thế nào ấy, rất khổ anh ạ!

Giọng Kỷ buồn rượi. Sinh nói chậm rãi như với chính mình:

- Ai cũng có số cả, biết làm thế nào được. Anh cũng chẳng hơn gì, con vợ anh... có lẽ đợt này anh làm đơn ly dị mất. Nó hư quá Kỷ ạ... Uống đi!

Lòng Kỷ thắt lại không hiểu vì Thắng hay vì Sinh. Lão Bính thở ò è rồi lăn kềnh ra đất, những ngón tay co giật liên tục, nắng cắt chéo qua bậc cửa nhuộm một khoảng vàng sậm lên chiếu và nửa người lão. Lá nhãn vẫn rơi ngoài sân, nhẫn nại, bâng quơ. Kỷ cúi xuống cân nhắc đắn đo rồi ngẩng lên hỏi Sinh:

- Anh Sinh này, theo anh nên lợp ngói hay đổ mái bằng? Ông em thì bảo lợp ngói cho nó mát.

Sinh thoát ra khỏi tâm trạng buồn bã, phẩy tay nhìn quanh nhà nói mạnh:

- Thời này ai lợp ngói đỏ nữa, đổ mái bằng hết. Mà theo anh xây hai tầng cho nó rộng rãi, tội chó gì, không tốn bao nhiêu đâu mà sợ.

Kỷ giãy nảy:

- Chết, anh bảo tiền đâu mà lắm thế.

Sinh cười:

- Cứ làm đi, cần anh cho vay, bao giờ có trả cũng được. À mà này, anh đã dạm cho chú vật liệu rồi, ới một tiếng là chúng nó tập kết đủ ngay lập tức.

Kỷ di cái chén lướt trên mặt chiếu lòng rối như tơ vò. Cụ Điển ngáy khàn khàn người co thắt lại, nước dãi chảy dài xuống chiếu, Sinh rót rượu uống một mình, lưng còng xuống mệt mỏi.

- Bao giờ anh đi?

Kỷ hỏi nhìn thắng vào mắt Sinh,

- Hai hôm nữa... chuyến này dài đấy.

Giọng Sinh thoảng như gió chìm trong tiếng mọt nghiến ngấu sôi sục. Sinh mở túi áo lôi ra một cục tiền mới buộc vuông vắn đặt trước mặt Kỷ, mắt chớp liên tục. Kỷ ngạc nhiên hỏi:

- Cái gì thế?

- Chú cầm lấy, coi như lòng thành của anh đóng góp vào việc xây nhà. Chẳng đáng bao nhiêu đâu, đừng có từ chối... Nhớ đấy phải hơn hai tháng nữa mới khởi công được... Lần này anh tạt qua chỗ đứa em gái đón thằng cháu lên đây, bố nó đang ở tù còn mẹ nó thì vừa mới điên bỏ nhà đi rồi.

Sinh ôm mặt, trời lệch về phía tây. Kỷ thì thào run rẩy:

- Nó ở một mình à?

- Ừ!

Sinh về, lão Bính và cụ Điển vẫn chưa tỉnh rượu đang ngủ li bi. Bẩy rưỡi, hai người mới uể oải dậy ăn cơm rồi lại kéo nhau ra sân ngôi hông mát. Cụ Điển hấp háy cặp mắt kèm nhèm chống hai khủy tay xuống bàn, lòng tay ôm mặt, vươn người về phía lão Bính như một con chó trong tư thế đứt xích lao lên. Cụ gây sự với lão Bính vì lý do trong bữa rượu lão đã bảo với Sinh rằng cụ là kẻ nói phét. Lão Bính liên hồi đưa tay vuốt ngực thề rằng lão không nói. Cụ Điển làm già:

- Vô lý, chính ông còn bảo sẽ đập cả chén rượu vào mặt tôi mà lị. Đừng có cãi.

- Tôi thề là tôi không nói, cụ đừng có vu oan cho tôi.

Lão Bính khổ sở vừa cãi lại vừa nhìn Kỷ cầu cứu. Kỷ không để ý đến câu chuyện của hai người vì đang bận nghĩ về cuộc nói chuyện với Sinh. Một con đom đóm lạc đàn bay vòng quanh người ông Điểu phát ra ánh sáng xanh lập lòe ma quái.

- Giá thử ở thời ông Cấn tôi đã cho ông một phát rồi!

Cụ Điển nói chậm, nghiêm trang, cùi tay gõ lịch kịch xuống bàn theo nhịp quai hàm. Không khí ngưng lại cũ đi nhanh chóng. Bốn người đàn ông im lặng theo đuổi ý nghĩ của riêng mình, ý nghĩ ấy lẫn trong ánh sáng của trăng, mát mẻ nhưng hoang vu. Lão Bính rùng mình như bị một người vô hình lồng khít vào mình, đầu lão rụt lại, cơ mặt co thắt đẩy gò má lên cao và môi dưới giãn ra, mỏng đi, Cụ Điển hấc hấc mấy tiếng, khuôn mặt già nua nhăn nheo thoắt bừng lên ngời ngợi trong cơn sốt bất thường.

- Đốc đốc nghĩ sao?

Tiếng cụ Điển như ở cõi khác, Lão Bính chau mày trán gồ lền mai cua đá:

- Có lẽ phải rút khỏi đây thôi. Ta còn ít quân quá.

Bóng dưới chân cụ Điển và lão Bính rung rung, cách đây gần một trăm năm bóng Lương Lập Nham và Đội Cấn cũng rung rung như thế nhưng chúng không in trên ánh sáng của trăng mà in trên ánh sáng của ngọn bạch lạp do đích thân Cai Xuyên thắp:

- Chả lẽ rút lên Tam Đảo?

Lão Bính đứng vụt dậy với vẻ uy nghi đáng ngờ đáp lại câu hỏi của cụ Điển:

- Phải! Chỗ ấy tiện cho việc lập căn cứ lâu dài, đi ở đều dễ cả. Nếu thuận thì ta quay lại còn không sẽ vượt qua Vĩnh Yên. Còn một hướng khác là ta sẽ trụ lại ở Núi Pháo sau đó có thể vòng sang Bắc Giang.

Ông Điều không trân trối nữa, đôi mắt linh hoạt quan sát cuộc đối thoại giữa cụ Điển và lão Bính với sự háo hức. Kỷ không nhập cuộc được, thấy lạc lõng cô đơn vì ba người kia đã lùi đi qua xa. Cụ Điển, ông Điều, lão Bính vẫn ngồi bên Kỷ nhưng Kỷ cảm giác họ đang đi vắng,

- Thắp bạch lạp sáng thế này chỉ tổ làm mục tiêu cho pháo của bọn lê dương.

Lão Bính càu nhàu tiến hai bước về phía mặt trăng thổi phù một cái, bầu trời tối sầm lại. Trăng khuất sau đám mây to dày. Cụ Điển cố nhổm dậy nhưng không được, Kỷ thấy trong bóng tối lờ mờ đôi chân cụ lỏng lẻo bất lực như bị liệt, Lão Bính vo hai tay vào nhau, những khớp xương kêu răng rắc, tiếng lão nhỏ hối hận:

- Lẽ ra tôi phải nghe theo ngài... Không biết bây giờ nhà tôi lưu lạc ở đâu.

Lão Bính nấc lên. Cụ Điển thở dài, gần một trăm năm trước Lương Lập Nham cũng thở dài như thế và ông ngả người tựa vào cái giá để súng bằng gỗ lim. Kỷ phải đỡ cụ Điển khỏi ngã khi thấy cụ cứ ườn mãi ra sau tóc rối mù lên như gặp cuồng phong. Trăng từ từ ra khỏi mây. Một tay chống hông, tay kia nắm lấy chuôi kiếm vô hình, chân phải đặt lên ghế, lão Bính cất giọng trầm rè xa lạ:

- Chiều mai sẽ rút!

Cụ Điển lim dim mắt:

- Chiều mai ư?

- Phải! - Lão Bính đáp, mặt đã bớt bóng rợn và tiếp luôn bằng giọng của chính mình hàng ngày - Chiều mai sang phố.

Cụ Điển sững sờ lắp bắp:

- Ơ kìa... đô đốc... này, ông định lẻn sang phố với thằng Kỷ ấy à?

Chưa dứt lời, cụ Điển đã vụt đứng dậy tỉnh như sáo, đá đá hai chân vào không khí xem nó có phải của mình không. Ông Điểu thở hắt ra mắt lại mờ nhòa hai thung lũng phủ sương, Lão Bính nhìn quanh rồi bất thần ngồi phịch xuống ghế túm lay tay Kỷ. Ngoài cổng Bù Rùm, một bóng trắng rũ rượi đi đi lại lại giữa nền đen của các lùm cây. Ông Điểu hướng mặt về phía cái bóng trắng mồm mấp máy rồi tự dưng đứng dậy bỏ vào nhà mà không cần Kỷ dìu. Kỷ hồi hộp theo dõi bố bước qua bậc cửa, khi Kỷ ngoái lại bóng trắng đã biến mất, ở đấy chỉ còn lại một dải sáng lọt qua khe giữa hai bụi duối đổ xuống miệng cống hình rẻ quạt. Không hiểu sao Kỷ vụt nhớ đến Sinh, buột miệng:

- Lần này anh Sinh đi đón một đứa cháu về nuôi,

- Con trai à?

Lão Bính hỏi, Kỷ gật đầu mặc dù không biết nó là trai hay gái. Ở những đêm như đêm này, dưới ánh trăng như ánh trăng này luôn luôn có những người bác dắt cháu đi tìm mẹ và họ thường khát nước cho dù đôi khi ánh sáng đánh lừa được cảm giác.

Tôi đi cùng với nó những bước yếu ớt run rẩy. Qua một bụi xấu hổ nó cúi xuống ngắm nghía những chiếc lá nhỏ xíu lúc nào cũng lo âu phấp phỏng chỉ chực khép lại. Vài bông hoa tím nhạt to bằng khuy áo thấp thoáng lẩn giữa màu lá xanh thẫm. Nó nhìn bụi xấu hổ rồi nhìn ra xa, xa hơn cả suy nghĩ của tôi, toàn thân run lên. Ánh nắng lui dần còn hai chúng tôi ngày càng cứng cỏi tự tin hơn. Vẫn gã đàn ông thuở xưa đột ngột hiện ra ở chỗ rẽ con đường, nơi có một tảng đá nhô cao vừa trớ trêu vừa vô nghĩa.

- Đi đâu đấy?

Không ai trả lời. Gã đàn ông bần thần ngước lên bầu trời đang sẫm lại có những đốm sáng li ti tinh khiết. Tôi thấy cánh mũi gã nhúc nhích tuồng như đang đánh hơi. Gã mặc chiếc áo nâu đã bạc phếch, cái quần cũng tương tự màu nâu, một bên ống xắn cao tận gối. Chân gả to bè, xòe ra bặm trơn, thô lỗ.

- Hai bác cháu đi đâu đấy?

Vẫn im lặng. Những đốm sáng tinh khiết trên trời kia người ta gọi là sao. Dạo bé tôi đã từng được rước sao vào một ngày của tháng Tám âm. Nó bíu tay tôi giật giật mấy cái. Tôi gật đầu cho nó yên tâm. Gã đàn ông nhìn nó chầm chậm, trong hốc mắt tối tăm ẩm ướt của gã lóe lên vài tia sáng mỏng manh.

- Tôi đã từng thiến rất nhiều. - Gã đàn ông cất giọng khô khốc, vô cảm. Nó rúm lại ép sát vào tôi - Đường lên giời đâu hở bác?

- Kia!

Tôi khoát tay chỉ bừa vào một điểm vu vơ sau lưng mình. Gã hấp tấp lao về phía đó. Bóng tối dập dềnh dưới chân hai chúng tôi. Đi trên bóng tối bao giờ cũng có cảm giác êm ái dễ chịu vì nó mềm mại hơn cả nước. Hai bên đường thi thoảng lại vươn ra một cây mận gầy guộc, lá cành rối rắm, hỗn loạn. “Bao giờ mận nở hoa sẽ sáng sủa hơn một chút". Tôi nhủ thầm. Những con bướm lênh đênh bay ngược lại chúng tôi. Những con bướm ma có khoáy đen và chấm đỏ như đầu thuốc lá. “Tao đếm đến ba thì chúng mình vụt nhé’’. Ngày xưa tôi bảo thế mỗi khi anh em tôi cầm cành dong tre đi bắt bướm. Lũ bướm lùng nhùng hoảng loạn trong đám tay tre nghều ngoào, nanh nọc. Tôi không thích tay tre, không thích tí nào nhưng vẫn phải dùng chúng. Có thể do bắt nhiều bướm quá nên em gái tôi mới phát bệnh, bỏ con đi lang thang.

- Bắt bướm không?

Tôi hỏi thằng bé, nó lắc đầu. Lại đi, mặc kệ lũ bướm ma có khoáy đen và chấm đỏ. Trăng lên ngày một cao, ánh sáng trong veo biến bầu trời thành đáy hồ. Đột nhiên tôi thấy khát. Tiếng chim kêu đâu đây, buồn bã, ủ ê- Có lẽ nó cũng khát như tôi. Tôi nhớ nước sông Linh Nham, nó luôn cất tiếng gọi tôi đi. Lần này nước sông Linh Nham đội lốt trăng ư?

- Đường lên giời đâu hở bác?

Câu hỏi của gã đàn ông vọng lại từ nơi xa, rất xa. Khốn khổ, ai bảo làm nghề thiến lợn nên cuối đời mới bị lại quả như thế. Tôi ngửa cổ nhìn trời. Mây đêm, mây đêm kỳ dị trắng đục lặng lẽ nối nhau trôi dưới các vì sao. Bóng mây phủ lên hai chúng tôi từng vệt dài, in trên mặt đường nhấp nhô rồi biến mất sau các lùm cây. Tiếng côn trùng ri rỉ lanh lảnh, bàn chân chúng tôi đặt tới đâu im ở đấy sau đó lại cất lên chói chang rào rạt. Thằng bé tụt lại sau đó ngó nghiêng rồi chạy gắng theo tôi. Nó đã khá hơn, không thở khò khè nữa. Ngay cả ánh mắt nó trong đêm cũng bắt đầu long lanh. Nó lại túm tay tôi, bàn tay nhỏ xíu mềm và mát rượi. Suýt nữa tôi nghiến nát bàn tay nó trong tay mình, Những ông Ba Bị thích ăn thịt trẻ con vì nó sạch sẽ, trong trẻo.

- Có đói không cháu?

Nó lại lắc đầu se sẽ. Gò lượn sống theo ánh trăng. Bác cháu tôi đi từ lúc nào không biết. Bóng đổ về trước lại đổ về sau. Mặt nó trôi nổi, khuôn mặt của đứa trẻ mắc bệnh viêm màng não thường ngơ ngác buồn thảm không thuộc về bất cứ xứ sở nào. Tiếng chim vẫn điểm xuyết rời rạc nhẫn nại. Ánh sáng ngày càng trong đến rợn người. Nó hỏi:

“ Bác chăn trâu bao giờ chưa?

- Chưa, nhưng chăn xe thì rồi.

Nó giật thót:

- Chăn xe ấy à?

Tôi mỉm cười xoa đầu nó:

- Ừ, bác lái xe, xe Zin thôi.

- Bố cháu bảo lái xe hay đâm người lắm, có đúng không bác.

- Vừa thôi.

Tôi đáp, giật mình vì bà Điều hiện ra sừng sững ngay trước mặt. Nó húng hắng ho, quờ tay nắm lấy một nắm ánh sáng. Bàn tay non nớt trắng xanh của nó vo lại rồi từ từ mở ra hồi hộp mơ màng. Một làn sương mờ nhạt dâng lên từ lòng bàn tay nó và tan biến vào hư không.

- Nhà cháu chỉ có mỗi một con màu hồng, thế mà bố cháu lại bán mất... Họ mang lên huyện thịt. Chán thật.

Giọng nó tiếc rẻ, trách móc. Cách đây hơn năm, bố nó bị bắt vì tội đánh bạc và gây mất trật tự ở xã. Mới đây em gái tôi phát bệnh đang đêm bỏ nó đi biệt xứ. May tôi về kịp…

- Sao đi mãi vẫn không thấy mẹ cháu hả bác?

- Sắp rồi, nhanh lên nào.

Tôi giục nó còn chính mình thì chậm lại. Chân trời phía trước mờ ảo, hiu quạnh. Bao giờ tôi cũng hình dung chân trời là mép của một vực thẳm vô tận. Hai bác cháu tôi đi, cứ đi, đi mãi, nhắm phía trước dấn tới. Tôi cần em gái còn nó cần mẹ. Chắc chắn chúng tôi sẽ gặp được cho dù đó chỉ là một người đàn bà đlên. Nghe nói họ thường ở sau một cánh cửa kết bằng hơi nước và ánh sáng...