Chương 6 KỶ NIỆM NGÀY SINH CỦA KATIA

Viên sĩ quan thứ hai không biết vì sao người ta gọi mình, đến trong bộ quần áo mặc hằng ngày bằng dạ đã cũ sờn, vào lúc Katia Storm đang đưa những chiếc cốc theo vòng. Anh nhận một cốc, ngoảnh về phía thuyền trưởng như hỏi ông lời khuyên, nhận thấy Petersen có vẻ cũng hơi bối rối như mình. Anh suýt uống quá sớm để tỏ vẻ không lúng túng. May thay, cô gái trẻ ngoảnh về phía cửa, nói:

- Còn thiếu một người...

Cuối cùng Vriens đến, dừng một lát ở ngưỡng cửa, bối rối vì mọi cái nhìn đều hướng về anh ta.

Không khí thiếu nồng nhiệt và sự vui vẻ chưa nảy sinh. Chỉ có cô gái Đức sôi sục, nói, cười và thật lạ lùng là cô ta không thất vọng khi thấy sự vui vẻ của cô không có tiếng vang đáp lại.

- Theo kiểu Nga! - Cô ta kêu lên trong lúc nâng cốc ngang tầm môi cô - Một hơi...

Cô ta hơi ngả đầu ra đằng sau, uống cạn đến giọt vang sủi tăm cuối cùng, hỏi Evjen:

- Xin ông vui lòng mở một chai chứ?

Và nói với Vriens:

- Hãy đi lấy máy hát và vài cái đĩa trong buồng tôi, thân...

Thuyền trưởng ngồi như Schuttringer, nhưng những người khác đứng và viên sĩ quan thứ hai có vẻ chờ đợi cơ hội để đi ra.

Evjen vồn vã kèm một chút bối rối, giúp cô gái theo lời yêu cầu của cô ta, mở nút cái chai bằng bàn tay khéo léo, rót đầy các cốc.

- Ở đây rất lạnh thưa thuyền trưởng! Bộ tản nhiệt không chạy à?

Petersen cúi xuống chiếc máy giấu sau chiếc tủ giả, mở vòi hết cỡ làm phun ra một tia nhỏ hơi nước. Từ lúc đó, người ta không ngừng phải nghe tiếng rít thường chìm trong những tiếng động khác.

- Cốc của ông, thuyền trưởng!... Không phải cà phê! Vậy, ông có thể uống, phải không?

Vriens trở lại với chiếc máy hát xách tay và hai hộp đĩa hát và anh ta đặt lên một chiếc bàn.

- Rất tốt! Ông là người có tình. Giờ đây hãy chơi bản tango... Ông nhảy được tango chứ, thuyền trưởng?

- Tôi không nhảy...

- Không bao giờ ư?

- Không bao giờ. Thứ lỗi cho tôi...

- Còn ông, ông Evjen?

- Tôi nhảy rất kém.

- Không sao hết... chúng ta nhảy đi! Không!... Trước hết uống đã... Ông thân mến, ông rót đầy các cốc trong khi chúng tôi nhảy nhé!

Những lời sau là nói với Vriens đang cho máy hát quay. Không khí trở nên ít lạnh lẽo hơn. Những tiết tấu của bản nhạc tango kéo dài mềm mại, được nhấn mạnh bằng một giọng nam cao Đức.

- Ông nhảy rất giỏi. Tại sao ông nói...

Phần cuối câu nói biến mất. Katia giản dị và lả lơi, nép mình vào ngực Evjen cao lớn hơn cô ta và cứng đơ, hơi trịnh trọng, nghiêng mình một cách gò bó.

Vriens phải qua trước mặt thuyền trưởng để đến gần bàn có những chiếc cốc.

- Xin lỗi... - Anh ta ấp úng trong lúc nhìn chỗ khác.

Trên chiếc ghế dài nhỏ, Schuttringer ngồi bất động, nhìn thẳng trước mặt, qua đôi mắt kính làm mắt ông ta biến dạng. Katia cười sau khi bạn nhảy của cô thì thầm một câu. Cô ta hết sức bị kích động. Nhưng Petersen không ngừng quan sát cô ta, cam đoan rằng việc kích động ấy là giả tạo.

- Thế nào, không ai uống ư? - Cô nói khi kết thúc nhảy.

Và không phải không có chút sốt ruột, cô lấy một chai từ tay Vriens do anh này không sao mở được, giật dây bật nút, trong khi gã trai đỏ mặt.

- Hãy thay đĩa khác... Ông làm gì thế?

Trong những hoàn cảnh khác, Petersen sẽ không thể ngăn nổi bật cười. Từ lúc ông đặt chân vào phòng hút thuốc, Vriens bị đẩy từ chỗ này đến chỗ khác. Anh ta nghe lời nhưng rõ ràng có ý bực bội.

- Không! Không phải cái đĩa hát nhàm tai cũ rích ấy. Có một đĩa “blues” rất hay trong cái hộp màu hồng...

Và cô ta lại gần viên sĩ quan thứ hai không biết phải có thái độ thế nào, nói với anh ta vẻ mơn trớn:

- Chúng ta nhảy nào...

Như thế nào và lúc nào tia lửa loé sáng? Dù sao cũng vẫn cứ kéo dài. Người phục vụ được Katia ấn chuông gọi, lần thứ hai đem những chai rượu tới.

- Tại sao ông không uống? - Cô ta than phiền - Đây là kỷ niệm ngày sinh của tôi. Tôi muốn mọi người đều vui vẻ!

Schuttringer là người hưởng ứng cuộc vận động này vẫn với sự kiên nhẫn như những động tác rèn luyện thể dục buổi sáng và kiên trì nín lặng.

Vào một lúc, cô để rơi chiếc giày sa tanh.

- Đưa cho tôi, làm ơn... - Cô nói với Vriens và anh này phải quỳ xuống.

Cô ta cười, có thể với ước muốn âm thầm được khóc lên. Cô uống nhiều hơn những người khác vì từng lúc, cô lại gần một người với hai cốc trên tay.

- Xin chúc... cùng một lúc...

Và rượu trong cốc đã cạn, da mặt cô trở nên hồng hơn, đôi mắt long lanh.

- Tôi có thể đi ngủ lúc này chứ? - Viên sĩ quan thứ hai khẽ hỏi sau một giờ.

Thuyền trưởng ra hiệu cho anh ta ở lại. Bộ tản nhiệt bắt đầu cung cấp nhiệt quá mức. Không khí dày đặc bởi khói thuốc. Vì cô gái mở túi thuốc rỗng. Evjen đưa cho cô túi thuốc của mình nhưng cô ta từ chối.

- Thuốc quá nặng. Vriens sẽ đi lấy hộp thuốc trong buồng tôi... Phải không, làm ơn?

Đó là loại thuốc lá rất xa xỉ và cô để giữa những chai và cốc. Chiếc máy hát vẫn chạy. Bell Evjen hai, ba lần liên tiếp gợi chuyện với Schuttringer, nhưng ông này trả lời hết sức ngắn gọn nên cuối cùng từ bỏ cuộc nói chuyện.

Việc duy nhất mà gã trai Đức trọc đầu làm là uống. Anh ta uống hết cốc này đến cốc khác như ở bàn ăn, anh ta ngốn những lát thịt lợn ướp. Mặt anh ta bóng nhẫy biểu lộ vẻ hài lòng khoan khoái.

Petersen cũng uống bởi vì ông không có cách làm nào khác và vì Katia không ngừng đưa cho ông một cốc mới. Ông đã uống bao nhiêu cốc? Ông không thể nói được. Thông thường ông uống điều độ. Vào mùa hè khi những người du lịch tổ chức những cuộc chơi thuộc loại này, ông lấy cớ nguyên tắc trên tàu cấm đoàn thủy thủ và ban tham mưu uống rượu. Thế nhưng lần này ông thích thú uống. Có lẽ bởi vì, được rượu trợ lực, ông cảm thấy cái không khí lạ lùng, âm thầm, lạc điệu này có độ mạnh hơn.

Thường người ta mở máy hát vẫn trong phòng hút thuốc này trong khi cái khối đen của con tàu Polarlys tiến lên với chong chóng chân vịt quay mạnh, qua những con sóng lừng và người hoa tiêu ở trên cao, lắc lư từ chân này đến chân kia trong cơn gió lốc.

Cái trái ngược làm những người du lịch vui vẻ. Những phụ nữ mê say khi nghe tiếng kêu gọi khàn khàn của con chim mòng biển và câu cuối lặp đi lặp lại của bản nhạc jazz.

Hôm nay cũng không có sự trái ngược. Thế giới bên ngoài không tồn tại. Không ai quan tâm tới bên ngoài. Không có bộ mặt nào áp vào những cửa sổ để nhận thấy hàng rào tuyết ở những vịnh nhỏ. Tất cả diễn ra trong phòng hút thuốc mà thôi. Và người ta còn không thể nói có những gì đang xảy ra ở đây.

Một phụ nữ trẻ đẹp, gây khoái cảm, cười vang trong lúc ngửa đầu ra đằng sau, mỗi lúc một say hơn, cô lôi kéo những bạn mình theo mình.

Và Petersen tìm mối liên hệ!... Sáu chấm đen trên tờ giấy với những nét gạch không rõ ràng nối điểm này với điểm kia. Mối quan hệ với Sternberg đã chết, với thi hài nhỏ bé trần truồng của Marie Baron tìm thấy trong xưởng vẽ ở phố Delambre, mối quan hệ với kẻ sát nhân...

Không phải một lần ông bắt gặp cái nhìn khó chịu của Vriens trong vai trò mà người ta bắt anh ta đóng.

- Ông còn đợi gì mà không mở một chai khác?

Lại một kẻ muốn khóc! Cô ta hẳn nhận ra người đó! Và vì cô ta đã uống quá nhiều, đột nhiên cô ta hôn vào góc miệng anh ta và thì thầm:

- Anh là một đứa bé thân yêu kỳ cục. Hai chúng ta nhảy nhé! Em muốn...

Petersen đếm những chai không. Có tám chai, như vậy còn sáu chai để uống! Không ai không say. Nhưng Evjen đã theo dõi những bước đi lại của Katia bằng cái nhìn quá truyền cảm. Schuttringer thiu thiu ngủ, nếu ông ta uống thêm hai hoặc ba cốc chắc chắn sẽ ngáy ầm lên.

Chỉ có Katia chịu nổi sự ồn ào, giữ được một chút thần kinh. Cô ta cảm thấy điều đó. Từng phút cô ta tìm được cách tung ra một trò vui. Hoặc giả cô ta cười phá lên. Hoặc nữa cô ta lộ ra một bước nhảy kỳ quặc.

- Ông không vui chơi à! - Tuy nhiên cô ta thở dài - Còn tôi, tôi rất muốn mọi người vui chơi! Thật không dễ thương, thuyền trưởng ạ!... Hãy nhảy với tôi, nào!

Cô ta hầu như làm người ta thương hại, chính vì giọng van nài của cô ta. Phải chăng trong đôi mắt cô ta, từng lúc trống rỗng thêm, nỗi sợ sự im lặng ụp xuống ngay khi cô ta ngừng khuấy đảo?

Ông nhảy một cách vụng về làm cho Vriens đứng một mình trong một góc đưa mắt dõi theo ông.

- Tại sao ông nghiêm chỉnh đến thế?

- Nhưng...

- Mọi người đều nghiêm chỉnh cả! Còn tôi, tôi không thể sống như thế này... Lại đây uống đi!... Có chứ! Tôi muốn!...

Cô kéo ông về phía bàn dùng làm tủ buffet.

- Anh cũng lại đây, anh thân yêu! - Cô nói với Vriens - Cứ đến đây đi!... Tôi không muốn tất cả các ông như thế này. Không thể thế được...

Lần này cô hành động quá đáng. Cô uống ba lần, từng hớp một cạn cốc rượu, xoa tay lên trán.

- Cho tôi xin một điếu thuốc lá. Không! Không phải thứ đó... Thuốc lá của tôi ở chỗ nào đó... Này! Vriens!

Và cô sốt ruột giậm chân xuống đất.

- Không có ai lên dây cót máy hát à?

Lần đầu tiên kể từ khi mọi người ở phòng hút thuốc, cô ngồi xuống, nhún vai nhìn Schuttringer sống mà như thể một khối đá.

- Ông đến ngồi đây, thuyền trưởng... Anh ở đây, anh thân yêu...

Cô ta muốn Petersen ngồi bên phải, Vriens bên trái cô ta. Gã trai ngập ngừng tiến lên. Thế là cô ta cười phá lên.

- Nhưng tất cả các ông sao thế? Có thể nói chúng ta đang ở đám tang... hãy cho tôi uống... Có chứ!... Tôi muốn!....Tôi sẽ uống một mình... Mặc kệ...

- Cô hãy bình tĩnh lại. - Thuyền trưởng can thiệp vụng về.

- Tại sao ông muốn tôi bình tĩnh lại chứ? Phải chăng con tàu của ông là nhà thờ?... Mong người ta nổi nhạc lên...

Không còn là người đàn bà ấy nữa. Trạng thái bị kích thích tiềm ẩn mà người ta thường đoán ra ở cô ta đã thắng thế. Và đây là một con người hỗn loạn, không thể kìm nén, lấy lại được sự bình tĩnh.

- Ai uống với tôi nào? Không ai ư?

Vriens nghiêng người, lẩm bẩm vài lời chỉ cô ta mới có thể nghe thấy và rõ ràng là lời kêu gọi nên khôn khéo.

- Anh, để em... Nếu em muốn uống, điều dở chỉ liên quan tới em, phải không?

Cơn khủng hoảng thần kinh không xa. Thuyền trưởng cảm thấy điều này sắp xảy ra. Ông vừa lo ngại đồng thời vui vì chuyện đó. Liệu cuối cùng ông sẽ phát hiện điều gì đó nhờ ở cái không khí hầm hập nóng trong mạn tàu này? Có lẽ ông đã hiểu rõ hơn câu chuyện kể của bà gác cổng ở phố Delambre, trong tư tưởng, tại xưởng vẽ có những người phụ nữ ở đó giống như Katia.

- Cho tôi xin tí lửa...

Cô ta nhìn ba cai chai còn đầy, Schuttringer vừa châm một điếu xì gà nâu to toả hương vị đắng ngắt, Evjen lấy vẻ cố hết sức thong dong.

Đột nhiên, cô ta đứng lên, hất lăn những cái chai xuống đất bằng một cử chỉ dữ dằn rồi chạy ra cửa. Đến đó, cô dừng lại, ngoảnh mặt nhận thấy Vriens bước sau cô ta.

- Không! Không cần... - Cô ta ấp úng, giọng dứt quãng.

Rồi cô xuống thang nhanh đến nỗi cô giữ thăng bằng được là do điều kỳ diệu

Gã trai do dự một lâu, cuối cùng đến lúc anh ta ra khỏi phòng.

Petersen nhìn các bạn mình. Người này cũng như người kia đều bối rối. Viên sĩ quan thư hai lẩm bẩm:

- Tôi có thể đi ngủ được chứ?

Về phía Evjen, ông ta liền bước từng bước dài trong phòng hút thuốc vẻ rầu rĩ. Thuyền trưởng bước tới tận cửa, tại đây ông suýt va phải người phục vụ. Ông kéo anh ta lên boong dạo chơi, tại đây cả hai người bị những bông tuyết do cơn lốc làm quay cuồng, trùm kín họ.

- Cô ta hiện ở đâu?

- Trong buồng cô ta. Đã có chuyện gì xảy ra? Khi cô ta qua gần tôi, má cô ta đầy nước mắt.

- Còn Vriens đâu?

- Cô ta đóng cửa lại trước mũi ông ta. Ông ta nói với cô ta qua cửa. Tôi không nghe được ông ta nói gì. Cô ta say phải không?... Xin hỏi thuyền trưởng một câu: Có phải do yêu cầu của cô ta mà tôi phải đưa các chai rượu tới chứ?

- Tất nhiên rồi... Đi đi...

Petersen vừa nhận thấy một hình người trong bóng tối. Nói chính xác hơn, trước hết ông chỉ nhìn thấy quầng đỏ nhỏ của điếu thuốc lá. Ông tiến nhanh, phải ghé sát mặt mình vào mặt người kia mới nhận ra Peter Krull.

- Anh làm gì ở đây?

Người tiếp than vào lò từ tốn lấy điếu thuốc cuốn ở miệng ra.

- Ông thấy đấy! Tôi dạo mát.

- Đây là giờ nghỉ của anh ư?

- Không! Nhưng tôi cho bạn tôi một koruny để thay thế tôi. Đó là quyền của tôi! Vì người đốt lò hẳn đã có than.

Anh ta không nói gì hết để giải thích sự có mặt của anh ta ở nơi này, cũng không muốn tỏ vẻ tự nhiên. Trái lại! Đôi mắt nhỏ của anh ta nhấp nháy một cách ranh mãnh hơn bao giờ hết.

- Cô gái ấy bị kích động! - Anh ta nói thêm vì thuyền trưởng tự hỏi ông phải làm gì.

- Anh có nhìn qua cửa sổ không?

- Luôn luôn, vâng!

Và Peter nhổ nước bọt qua lan can, và dẫu có gió vẫn cố cuốn điếu thuốc lá mới.

- Anh đã gặp cô ta ở nơi khác ngoài nơi đây phải không?

- Không nhất thiết là cô ta! Nhưng là những đàn bà cùng cỡ. Tôi cũng có một cô theo yêu cầu của tôi.

- Trong những căn nhà tồi tàn ở Hambourg hả? - Petersen đập lại để đặt lại gã thủy thủ tiếp than vào vị trí của gã.

- Ở Berlin. Ông có biết khu Tây không, phố Jacobstrasse ấy? Một phố yên tĩnh với những biệt thự lớn hiện đại có vườn bao quanh.

Gã lục túi để tìm diêm.

- Không có gì tốt! Tôi đã ghi tên vào Đoàn luật sư như tập sự, nhưng tôi không đặt chân vào Toà án. Tôi có một chiếc xe lớn, một trong những chiếc ôtô đầu tiên không có van soupape...

Và vẫn cái nhìn mỉa mai, sự điềm tĩnh cố ý ấy làm Petersen lạc hướng.

- Còn người đàn bà?

- Đó là vợ tôi. Một người đã ly hôn... Đầu tiên cô ấy là vợ Beckmann, một nhà kim khí lớn ở vùng Ruhr. Giờ đây, hình như cô ấy sống ở Ai Cập, tại đây, cô ấy lấy một lãnh sự hoặc đại sứ Anh...

Thuyền trưởng nhìn qua cửa sổ gần nhất thấy Evjen rời phòng hút thuốc và Schuttringer luôn thiu thiu ngủ, uống cạn hai cốc rượu còn đầy.

Chuyện Krull vừa nói với ông làm ông bối rối ngay với điều bất lịch sự. Là người Na Uy tốt tầng lớp trung bình, anh ta thích không biết những hoàn cảnh đáng ngờ tồn tại không tránh khỏi trên thế giới.

“Cái gì chứng tỏ hắn không nói đến mình?” - Ông tự nhủ để an tâm. Nhưng đồng thời, ông nhìn xéo gã thủy thủ tiếp than vào lò, nhớ lại những cảm giác đầu tiên khi gặp mặt gã, hiểu rằng dẫu sao người đàn ông này luôn luôn không phải là chuột ở bến cảng. Theo bản năng, ông không nói “anh - tôi” nữa.

- Tại sao ông lên cầu tàu này?

- Để xem...

- Xem gì?

- Họ.

Họ quan sát một quả núi trắng, tại đây có ngọn đèn đỏ đánh dấu vị trí một bãi đá ngầm. Ở dưới bờ biển, có một căn nhà gỗ nhỏ đơn độc mà người ta chỉ thoáng thấy quãng vài giây. Những người sống ở đó cách làng tới chục cây số! Không có cả đường! Chỉ có một chút đất ở chân vách đá thẳng đứng, chỉ đủ để nuôi vài con dê cái hoặc vài con cừu.

Trong phòng hút thuốc, Schuttringer đã đứng lên, vươn vai như một người mệt lử, nhìn thấy cốc của Petersen còn chút nước vàng óng và uống luôn.

- Cái này chẳng có vị gì hết!

Thuyền trưởng suýt giật mình khi nghe thấy tiếng nói của Krull đột nhiên nổi lên. Bởi vì tiếng nói này êm dịu và não nùng.

- Cái gì không có vị gì hết?

- Đó là sâm banh. Không quá ngon nhưng là sâm banh. Ông không thể hiểu. Nào! Đã tới lúc tôi phải thay thế người bạn, nếu không hắn lại đòi tôi koruny thứ hai. Một lời khuyên hay, thuyền trưởng ạ, hãy để tất cả chuyện đó yên lặng.

Gã đi xa. Cần phải nhắc nhở gã, Petersen xét rằng đó là trái với phẩm cách của ông. Ông muốn chờ cho gã thủy thủ tiếp than vào lò biến mất. Khi đi qua phòng hút thuốc, ông nhận thấy phòng trống không.

Ở dưới, hành lang cũng trống trải ngoại trừ người phục vụ ngồi ở chỗ mà anh ta canh gác tới nửa đêm.

- Vriens đâu?

- Ông ấy đã đi khi thấy cô ta không mở cửa cho ông ấy.

- Những người khác?

- Trong buồng họ. Ông Vriens yêu cầu tôi một chai nước khoáng.

Petersen đứng im một lúc. Đúng lúc ấy ông bực bội nhận thấy nếu ông không say, đôi chân ông vẫn vững chắc như thường ngày.

- Gã thủy thủ tiếp than vào lò không bao giờ đến lảng vảng ở đây chứ?

- Thủy thủ tiếp than nào?

- Không có gì!... Được rồi! Cà phê cho tôi vào năm giờ rưỡi, như thường lệ.

Ông thấy hình như có tiếng động vọng đến từ căn buồng của Katia Storm. Nhưng với sự có mặt của người phục vụ, ông không dám đến nghe ở cửa.

Một lúc sau, ông cởi quần áo và bất giác càu nhàu: “Hắn muốn nói gì?” Đó là câu của Peter Krull mà ông không chịu được: “Một lời khuyên hay, thuyền trưởng ạ: hãy để tất cả chuyện đó yên lặng...”

Đêm nay, ông mơ thấy Katia là vợ một lãnh sự Anh, mời ông nhảy trong phòng khách hạng nhất trên con tàu có ba ống khói. Cô ta có cái cách kỳ lạ là áp sát đôi chân mình vào chân bạn nhảy và đột nhiên trước mọi người cười, cô ta hôn vào miệng ông trong khi gã đầu bếp giống Peter Krull như hai giọt nước, đi đi lại lại theo cách của người bán lạc rang và rao: “Ai muốn ăn lạc nào? Ai hỏi lạc đây?... Đây là sâm banh phải không...?"