Chương 16 THÀNH PHỐ
Thành phố chờ đợi suốt hai mươi ngàn năm.
Hành tinh di chuyển giữa không gian và những bông hoa trên đồng mọc lên rồi tàn lụi, và thành phố vẫn chờ đợi; trong khi những dòng sông trên hành tinh dâng lên rồi hạ xuống và chuyển thành đất bụi. Thành phố vẫn chờ đợi. Những làn gió trước vốn trẻ trung và hoang dại giờ trở nên già cỗi và điềm tĩnh, những đám mây bị cào xé trên trời giờ đây được yên lành trôi bồng bềnh trắng xóa. Thành phố vẫn chờ đợi.
Thành phố chờ đợi với những ô cửa sổ, những bức tường đá núi lửa đen, những tòa nhà chọc trời và những tháp canh không cờ rủ, với những con phố không ai giẫm lên và những nắm đấm cửa không ai chạm tới, không dính dù chỉ một mẩu giấy hay một dấu vân tay. Thành phố chờ đợi trong lúc hành tinh bay vòng tròn trong không gian, bám theo quỹ đạo quanh một mặt trời trắng xanh, và các mùa thay đổi từ băng giá đến lửa cháy rồi lại trở về băng giá rồi chuyển thành những cánh đồng xanh tươi và thảo nguyên mùa hè vàng rực.
Vào một chiều hè giữa năm thứ hai mươi ngàn, thành phố ngừng chờ đợi.
Một phi thuyền xuất hiện trên bầu trời.
Phi thuyền lao tới, quay đầu, bay trở lại, và hạ cánh trên cánh đồng đá phiến cách bức tường đá núi lửa năm mươi thước.
Có tiếng ủng giẫm lên lớp cỏ mỏng và tiếng những người trong phi thuyền í ới gọi người ở bên ngoài.
“Sẵn sàng chưa?”
“Được rồi, anh em. cẩn thận đấy! Vào thành phố nào. Jensen, cậu và Hutchinson đi trước tuần tra. Để ý canh chừng nhé.”
Thành phố mở những lỗ mũi bí mật trên những bức tường đen của mình, và một ống thông khí sâu thẳm trong lòng thành phố đều đặn hít vào từng luồng khí qua những kênh nhánh, những bộ lọc bằng lông kế và máy hút bụi, dẫn đến một loạt những cuộn và mạng lưới mỏng manh khẽ rung rung, tỏa ánh sáng bạc. Những luồng khí khổng lồ được hút vào, hút nữa; hương trên đồng được đưa, đưa nữa theo gió ấm vào trong thành phố.
“Mùi lửa, mùi của một thiên thạch vừa rơi, kim loại nóng. Một phi thuyền từ một thế giới khác đến. Mùi đồng thau, mùi đất bụi cháy, mùi lưu huỳnh của phi thuyền.”
Thông tin này được dập lên những dải băng có khía cài vào các đường xoi, trượt qua những bánh răng vàng để đưa vào các máy móc khác.
Cách-xoẹt-xoẹt-xoẹt.
Một máy tính phát ra âm thanh như máy đánh nhịp. Năm, sáu, bảy, tám, chín. Chín người! Một máy chữ tự động gõ thông tin này lên một dải băng, dải băng trượt đi và biến mất.
Lách cách-cách-xoẹt-xoẹt.
Thành phố đợi tiếng ủng cao su của họ nhẹ nhàng bước tới.
Những lỗ mũi khổng lồ của thành phố lại nở ra.
Mùi bơ. Trong bầu không khí của thành phố, từ những người đàn ông đang lần mò tiến đến, mùi hương thoảng tới chỗ Chiếc Mũi vĩ đại, được phân tích ra thành những ký ức về sữa, pho mát, kem và bơ, tất cả những mùi của một nền kinh tế bơ sữa.
Cách-cách.
“Cẩn thận đấy, anh em!”
“Jones, rút súng ra đi. Đừng có ngốc!”
“Thành phố này đã chết rồi; sợ gì chứ?”
“Ai mà biết được.”
Giờ đây, những giọng nói oang oang đó đánh thức Đôi Tai. Sau hàng thế kỷ chỉ lắng nghe tiếng gió thổi xa xăm, tiếng lá xào xạc trên cành cây, tiếng cỏ mọc râm ran khi tuyết tan, giờ Đôi Tai tự tra dầu cho mình để căng ra như một cặp trống khổng lồ, nơi nhịp tim của những kẻ xâm lược có thể đập vào nhẹ nhàng tựa như sự rung động của cánh muỗi. Đôi Tai lắng nghe trong lúc Chiếc Mũi hút lên từng luồng hơi.
Mùi mồ hôi của những kẻ sợ sệt kia bốc lên. Dưới cánh tay họ là cả vũng mồ hôi, bàn tay cầm súng của họ cũng mướt mồ hôi.
Chiếc Mũi khuấy đảo và đánh hơi bầu không khí này, như một người sành rượu bận bịu với một chai rượu lâu năm.
Xich-xịch-xoẹt-cách.
Thông tin được truyền xuống trên những dải băng chạy song song. Mồ hôi; phần trăm clorua là như sau; thành phần sulphat là như sau; nitơ urê, nitơ ammoniac là như sau; creatinin, đường, axit lactic, như thế!
Những tiếng chuông vang lên. Các tổng số nhỏ hiện ra.
Chiếc Mũi phì ra bầu không khí đã được kiểm tra xong. Đôi Tai khổng lồ lắng nghe:
“Tôi nghĩ chúng ta nên quay về phi thuyền thôi, cơ trưởng ạ.”
“Tôi mới là người đưa ra mệnh lệnh, Smith!”
“Vâng, thưa sếp.”
“Cậu kia! Đội tuần tra! Thấy gì không?”
“Không thấy gì, thưa sếp. Có vẻ nó đã bị bỏ hoang từ lâu rồi!”
“Thấy chưa, Smith? Không có gì phải sợ cả.”
“Tôi không ưa nơi này. Tôi không biết tại sao. Sếp đã bao giờ có cảm giác mình đã từng thấy một nơi từ trước chưa? Thành phố này quá quen thuộc.”
“Vớ vẩn. Hệ hành tinh này cách Trái đất hàng tỉ cây số; không thể có chuyện trước kia chúng ta đã từng đến đây. Phi thuyền của chúng ta là phi thuyền duy nhất di chuyển được theo vận tốc ánh sáng.”
“Chỉ là cảm giác của tôi thôi, thưa sếp. Tôi nghĩ chúng ta nên đi khỏi đây.” Tiếng bước chân ngập ngừng. Chỉ còn lại tiếng thở của những kẻ xâm lược giữa bầu không khí tĩnh lặng.
Đôi Tai lắng nghe và đẩy nhanh guồng máy. Các cánh quạt quay tít, các chất lỏng lóng lánh chảy giữa những đường rãnh nhỏ qua các van và ống bễ. Một công thức và một thứ thuốc pha chế - thứ này nối đuôi thứ kia. Lát sau, đáp lại lời triệu tập từ Đôi Tai và Chiếc Mũi, qua những cái lỗ lớn trên tường thành phố, một luồng khí mới phả vào những kẻ xâm lược.
“Ngửi thấy không, Smith? Aaaa. Mùi cỏ xanh. Các cậu đã bao giờ ngửi thấy mùi gì tuyệt vời hơn chưa? Chúa ơi, tôi chỉ muốn đứng đây ngửi mãi thôi.”
Mùi diệp lục vô hình len lỏi giữa những người đàn ông đang đứng đó.
“Aaa!”
Tiếng bước chân tiếp tục.
“Mùi cỏ thì không có gì đáng ngại, phải không, Smith? Đi nào!”
Đôi Tai và Chiếc Mũi thư giãn một chút xíu. Nước cờ đối phó đã thành công. Các quân tốt đang tiến tới trước.
Giờ Cặp Mắt mờ đục của thành phố hiện ra giữa màn sương khói.
“Cơ trưởng, nhìn các ô cửa sổ kìa!”
“Gì cơ?”
“Ô cửa sổ của ngôi nhà kia kìa! Tôi vừa thấy chúng di chuyển!”
“Tôi không thấy gì cả.”
“Chúng vừa dịch chuyển. Chúng đổi màu. Từ tối thành sáng.”
“Tôi thấy chúng cũng chỉ là cửa sổ vuông bình thường thôi mà.”
Những hình thù mờ nhòa rõ dần. Trong các khe máy của thành phố, những đường trục được bôi dầu trơn lao xuống, những bánh xe cân bằng nhúng xuống những ao dầu xanh. Các khung cửa sổ căng ra. Những ô kính cửa sổ sáng lên.
Bên dưới, trên phố, là đội tuần tra hai người đang đi; theo sau, cách một quãng an toàn, là bảy người nữa. Họ mặc đồng phục trắng, mặt đỏ ửng như vừa bị tát; mắt xanh biếc. Họ đi thẳng trên hai chân sau, tay ôm vũ khí kim loại. Chân họ đi ủng. Họ thuộc giống đực, có mắt, tai, miệng, mũi.
Các ô cửa sổ run rẩy. Các ô cửa sổ mỏng dần. Gần như không thể nhận thấy chúng đang mở rộng, như con ngươi của vô vàn con mắt.
“Tôi nói rồi mà, cơ trưởng, chính là những ô cửa sổ!”
“Đi tiếp đi.”
“Tôi sẽ quay lại, thưa sếp.”
“Gì cơ?”
“Tôi sẽ quay lại phi thuyền.”
“Smith!”
“Tôi sẽ không để mình rơi vào bẫy đâu!”
“Cậu sợ một thành phố hoang à?”
Những người khác cất tiếng cười lo lắng.
“Cứ cười đi!”
Đường phố được lát đá cuội, mỗi viên đá rộng bảy centimet, dài mười lăm centimet. Với một dịch chuyển không thể nhận ra, đường phố lún xuống. Nó cân những kẻ xâm lược.
Trong một chiếc máy dưới tầng hầm, một cây kim đỏ chỉ vào từng con số: 80 cân… 95, 70,91,90 - mỗi người đều được cân, cân nặng của họ được ghi chép lại, và các thông số được truyền xuống dưới trong bóng tối tương quan.
Giờ thì thành phố đã thức tỉnh hoàn toàn!
Giờ các lỗ thông khí hút và thổi khí ra, mùi thuốc lá từ miệng những kẻ xâm lược, mùi xà phòng xanh trên tay họ. Thậm chí nhãn cầu của họ cũng có một mùi tinh tế riêng. Thành phố cảm nhận được nó, thông tin này được tổng hợp lại và truyền xuống để nhập vào các tổng số khác. Những ô cửa sổ trong veo long lanh, Đôi Tai kéo màng nhĩ ra cho căng, căng hơn nữa - mọi giác quan của thành phố đang tụ tập lại như một trận tuyết vô hình đang rơi, đếm từng hơi thở và từng nhịp tim yếu ớt kín đáo của những người đàn ông kia, lắng nghe, quan sát, ngửi nếm.
Vì những con phố chẳng khác nào những chiếc lưỡi, và khi những người đàn ông đi qua, mùi vị của gót chân họ truyền qua các lỗ đá để rồi được tính toán trên giấy quỳ. Tổng hóa học này, thu thập hết sức tinh vi, được thêm vào tổng số đang mỗi lúc một tăng, chờ đợi phép tính cuối cùng giữa những bánh xe xoay mòng và những nan hoa xào xạc.
Tiếng bước chân. Đang chạy.
“Quay lại! Smith!”
“Không, kệ xác các người!”
“Bắt lấy cậu ta, anh em!”
Tiếng bước chân lao đến.
Một bài kiểm tra cuối cùng. Thành phố, sau khi đã lắng nghe, theo dõi, nếm, cảm nhận, cân đo và đong đếm, phải thực hiện một nhiệm vụ cuối cùng.
Một cái bẫy được tung ra trên phố. Cơ trưởng, đang chạy khuất tầm mắt những người khác, bỗng biến mất.
Bị treo ngược lên, một lưỡi dao rạch ngang họng, một lưỡi dao khác rạch dọc lồng ngực, khiến lòng lập tức tuột ra khỏi xác, phơi ra trên một cái bàn dưới lòng đất, trong một xà lim bí mật, cơ trưởng chết ngay. Những ống kính hiển vi khổng lồ quan sát những bó cơ đỏ; những ngón tay không gắn với thân chọc ngoáy trái tim vẫn đang còn đập. Da của ông ta bị bóc ra găm xuống bàn, trong khi những bàn tay dịch chuyển các bộ phận cơ thể ông ta như một kỳ thủ nhanh nhẹn và dị thường đang dịch chuyển các quân cờ đỏ thắm.
Trên phố, những người còn lại đang chạy. Smith chạy, những người khác gào thét. Smith gào thét, và dưới lòng đất, trong căn buồng quái lạ kia, máu chảy vào các ống nghiệm, được lắc, xoay, phết lên các bản kính đặt dưới nhiều ống kính hiển vi, được đếm, được đo nhiệt độ, trái tim được cắt thành mười bảy phần, gan và thận được xẻ đôi một cách điêu luyện. Bộ não được khoan rồi xúc ra khỏi hộp sọ, dây thần kinh bị giật ra như những sợi cáp chết trên một bảng tổng đài ngừng hoạt động, các bó cơ được gại để thử độ đàn hồi, trong khi dưới lòng đất tích điện của thành phố, rốt cuộc Trí Não cũng tổng hợp xong thông số cuối cùng và tất cả các máy móc gầm gừ dừng lại, một sự tạm dừng quái gở.
Thông số cuối cùng.
Đây là con người. Đây là những con người đến từ một thế giới xa xôi, một hành tinh cụ thể, họ có những cặp mắt, đôi tai cụ thể, họ đi trên đôi chân theo một cách cụ thể, tay cầm vũ khí, biết suy nghĩ và chiến đấu, và họ có trái tim cùng mọi lục phủ ngũ tạng đặc biệt đã được ghi chép lại từ cách đây rất lâu.
Trên phố, những người đàn ông chạy về phía phi thuyền.
Smith chạy.
Thông số cuối cùng.
Đây là kẻ thù của chúng ta. Đây là những kẻ chúng ta đã chờ đợi suốt hai mươi ngàn năm để gặp lại. Đây là những kẻ chúng ta đã chờ đợi để trả thù. Tất cả đã được tính toán. Đây là những kẻ đến từ một hành tinh có tên là Trái đất, những kẻ đã tuyên chiến với Taollan cách đây hai mươi ngàn năm, những kẻ đã biến chúng ta thành nô lệ, đã hủy hoại và tàn phá chúng ta bằng dịch bệnh khủng khiếp. Rồi chúng bỏ đến sống ở một thiên hà khác để chạy trốn thứ dịch bệnh chúng đã lây lan cho chúng ta sau khi cướp bóc thế giới của chúng ta. Chúng đã quên mất cuộc chiến đó và thời kỳ đó, và chúng đã quên chúng ta. Nhưng chúng ta thì không quên chúng. Đây là kẻ thù của chúng ta. Đó là điều chắc chắn. Thời gian chờ đợi của chúng ta đã kết thúc.
“Smith, quay lại đi!”
Nhanh lên. Trên chiếc bàn đỏ rực, với cái xác trống trơ dang rộng tay chân của viên cơ trưởng bày ra, những bàn tay mới bắt đầu di chuyển liên tục. Những nội tạng mới được đặt vào cái xác còn ướt, nội tạng bằng đồng đỏ, đồng thau, bạc, nhôm, cao su và lụa; những con nhện chăng những tấm mạng vàng bọc lấy da; một trái tim được gắn vào lồng ngực; một bộ não bạch kim được lắp vào hộp sọ, nó khẽ kêu lên và phát ra những tia lửa điện xanh lấp lánh, các sợi dây được nối dọc theo cơ thể, xuống đến tay chân. Trong thoáng chốc, cái xác đã được khâu kín, các vết khâu ở cổ, họng và quanh sọ được bôi sáp và lành lại - hoàn hảo, mới tinh, nguyên vẹn.
Cơ trưởng ngồi dậy co duỗi tay.
“Dừng lại!”
Cơ trưởng hiện ra trên phố, giương súng lên và bóp cò. Smith gục xuống, một viên đạn găm vào tim.
Những người khác quay lại.
Cơ trưởng chạy đến chỗ họ.
“Tên ngốc! Sợ một thành phố!”
Họ nhìn xác Smith nằm dưới chân.
Họ nhìn cơ trưởng, mắt họ mở to rồi nheo lại.
“Nghe ta đây,” cơ trưởng nói. “Ta có một điều quan trọng muốn nói với các ngươi.”
Giờ thì thành phố, sau khi đã cân, nếm và ngửi những người đàn ông, đã sử dụng mọi quyền năng của mình trừ một quyền năng cuối cùng, liền chuẩn bị dùng đến khả năng cuối cùng đó, khả năng ngôn ngữ. Nó không lên tiếng với sự căm giận và thù địch của những bức tường những tòa tháp, cũng không phải với sức nặng của những đường phố rải sỏi và thành trì máy móc. Nó lên tiếng bằng giọng nói nhẹ nhàng của một con người.
“Ta không còn là cơ trưởng của các ngươi nữa,” ông ta nói. “Ta cũng không còn là con người nữa.”
Những người đàn ông lùi lại.
“Ta là thành phố,” ông ta nói, và mỉm cười.
“Ta đã đợi hai trăm thế kỷ,” ông ta nói tiếp. “Ta đã đợi con trai của những Người Con Trai của những người con trai trở về.”
“Thưa cơ trưởng!”
“Để ta nói tiếp. Ai đã xây nên ta? Thành phố này. Những người đã chết xây nên ta. Giống loài cổ xưa đã từng sống ở đây. Dân tộc mà người Trái đất đã để mặc cho chết vì một căn bệnh khủng khiếp, một loại bệnh phơng không thuốc chữa. Và những con người của giống loài cổ xưa đó đã mơ về một ngày khi người Trái đất trở lại, nên họ đã xây nên thành phố này, thành phố mà trước kia và bây giờ vẫn có tên là Phục Thù, trên hành tinh Bóng Tối, bên bờ biển Thế Kỷ, dưới rặng Tử Sơn; tất cả đều đầy thi vị. Thành phố này sẽ là một cỗ máy cân bằng, một tờ giấy quỳ, một ăng ten để kiểm tra tất cả những người du hành vũ trụ sẽ tới trong tương lai. Trong hai mươi ngàn năm, chỉ có hai phi thuyền khác hạ cánh ở đây. Một đến từ một thiên hà xa xôi có tên là Ennt, những người trên phi thuyền đó đã được kiểm tra, cân đo, và khi họ không đáp ứng yêu cầu, họ đã được thành phố thả đi bình yên vô sự. Những vị khách trên phi thuyền thứ hai cũng vậy. Nhưng hôm nay! Cuối cùng thì các ngươi cũng đến! Mối thù sẽ được trả cho bằng hết. Dân tộc nọ đã chết từ hai trăm thế kỷ nay, nhưng họ đã để lại thành phố này để đón chào các ngươi.”
“Cơ trưởng, sếp đang không được khỏe. Có lẽ sếp nên quay về phi thuyền đi.”
Thành phố rung chuyển.
Vỉa hè mở ra và những người đàn ông rơi xuống giữa những tiếng thét. Họ thấy những lưỡi dao sáng lóa vung lên đón họ!
Thời gian trôi qua. Rồi tiếng điểm danh vang lên:
“Smith?”
“Có!”
“Jensen?”
“Có!”
“Jones, Hutchinson, Springer?”
“Có, có, có!”
Họ đứng bên cửa phi thuyền.
“Chúng ta sẽ quay về Trái đất ngay lập tức.”
“Rõ, thưa sếp!”
Những vết khâu trên cổ họ đã được giấu kín, củng như những trái tim bằng đồng, những nội tạng bằng bạc, những sợi dây vàng mảnh tạo thành hệ thần kinh cho họ. Từ đầu họ phát ra tiếng máy chạy ro ro khe khẽ.
“Nhanh chân lên!”
Chín người vội vã bê những quả bom vàng mang mầm bệnh lên phi thuyền.
“Chúng sẽ được ném xuống Trái đất.”
“Rõ, thưa sếp!”
Van phi thuyền đóng lại. Phi thuyền phóng lên bầu trời. Khi tiếng ầm ầm tắt ngấm, thành phố nằm lại trên đồng cỏ mùa hè.
Những con mắt bằng kính của nó mờ đục. Đôi Tai thả lỏng ra, các ống thông khí khổng lồ của lỗ mũi dừng lại, đường phố không còn cân hay đo gì nữa, và các máy móc bí mật ngừng chạy giữa vũng dầu.
Trên trời, phi thuyền nhỏ dần.
Một cách chậm rãi, thoải mái, thành phố tận hưởng sự xa xỉ của cái chết.